Bez tytu³u-4 - Prawo i Medycyna

Spis treœci
1.
Ogólne zasady postêpowania w stanach zagro¿enia ¿ycia – Zbigniew G¹sior,
Wojciech Rychlik . . . . . . . . . . . . . .
000
013
1.1.
1.2.
1.3.
Uwagi ogólne . . . . . .
DoraŸna pomoc przedszpitalna . .
Postêpowanie na oddziale szpitalnym
.
.
.
.
.
.
.
.
.
013
014
015
2.
Zatrzymanie czynnoœci serca – Zbigniew G¹sior, Wojciech Rychlik.
.
.
017
2.1.
2.2.
2.3.
2.4.
2.4.1.
2.4.2.
2.4.3.
2.4.4.
2.4.5.
2.5.
2.5.1.
2.5.2.
2.6.
2.7.
2.8.
2.9.
Definicja . . . . . . . . . . . .
Etiopatogeneza . . . . . . . . . .
Diagnostyka i rozpoznanie ró¿nicowe . . . . .
Podstawowe czynnoœci podtrzymuj¹ce ¿ycie . . . .
Udro¿nienie dróg oddechowych
. . . . . .
Sztuczna wentylacja p³uc . . . . . . . .
Zewnêtrzny masa¿ serca . . . . . . . .
Resuscytacja u dzieci . . . . . . . . .
B³êdy w czasie resuscytacji . . . . . . . .
Specjalistyczne metody podtrzymuj¹ce ¿ycie
. . .
Postêpowanie w zatrzymaniu kr¹¿enia . . . . .
Leki stosowane w nag³ym zatrzymaniu kr¹¿enia . . .
Zatrzymanie kr¹¿enia u chorego przebywaj¹cego w szpitalu
Zatrzymanie kr¹¿enia w szczególnych okolicznoœciach .
Podejmowanie i zaprzestanie reanimacji . . . . .
Opieka nad chorym po reanimacji . . . . . .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
017
017
018
019
020
021
023
024
025
025
027
032
034
035
035
037
3.
Stany zagro¿enia pochodzenia sercowego – Maria Trusz-Gluza .
.
.
040
3.1.
3.1.1.
3.1.2.
3.1.3.
Ostry ból w klatce piersiowej . . . . . . . . . . .
Uwagi ogólne . . . . . . . . . . . . . . .
Ostry zespó³ wieñcowy – zawa³ serca z przetrwa³ym uniesieniem ST . .
Ostry zespó³ wieñcowy – niestabilna dusznica bolesna i zawa³ serca bez
uniesienia ST . . . . . . . . . . . . . . .
040
040
042
000
049
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
7
3.1.4.
3.1.5.
3.2.
3.2.1.
3.2.2.
3.2.3.
3.3.
3.4.
3.5.
Rozwarstwienie aorty . . .
. . .
Zapalenie osierdzia
Ko³atania serca . . . .
. . . .
Wprowadzenie
Czêstoskurcze . . . . .
. . . .
Rzadkoskurcze
Obrzêk p³uc . . . . .
Tamponada serca . . . .
Krytyczne nadciœnienie têtnicze
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
054
055
057
057
058
065
067
070
071
4.
Wstrz¹s – Franciszek Kokot
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
075
4.1.
4.2.
4.3.
4.4.
4.5.
4.6.
4.7.
4.8.
4.9.
4.10.
Uwagi ogólne . . . . . . . . . . . . . . .
Wstrz¹s hipowolemiczny . . . . . . . . . . . .
Wstrz¹s septyczny . . . . . . . . . . . . . .
Wstrz¹s spowodowany toksynami gronkowcowymi lub paciorkowcowymi .
. . . . . . . . . . .
Wstrz¹s w przebiegu zatruæ
Wstrz¹s kardiogenny . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . .
Wstrz¹s anafilaktyczny
Wstrz¹s pochodzenia p³ucnego . . . . . . . . . . .
Wstrz¹s neurogenny . . . . . . . . . . . . .
Wstrz¹s pochodzenia wewn¹trzwydzielniczego lub metabolicznego (patrz
rozdz. 9) . . . . . . . . . . . . . . . .
075
079
081
086
089
090
092
093
094
000
094
5.
Stany zagro¿enia ¿ycia pochodzenia oddechowego – W³adys³aw Pierzcha³a
095
000
5.1.
5.2.
5.2.1.
5.2.2.
5.2.3.
5.2.4.
5.2.5.
5.2.6.
5.2.7.
5.2.8.
5.2.9.
5.2.10.
5.2.11.
5.2.12.
5.2.13.
5.2.14.
NiewydolnoϾ oddechowa . . . . . . . . . .
Informacje szczegó³owe . . . . . . . . . .
Zamkniêcie górnych dróg oddechowych . . . . . . .
Stan astmatyczny . . . . . . . . . . . .
Zaostrzenie przewlek³ej obturacyjnej choroby p³uc . . . .
. . . . . . . . . . . .
Zapalenie p³uc
. . . . . . . . .
Ostre zapalenie oskrzelików
Odma op³ucnowa . . . . . . . . . . . .
Zator têtnicy p³ucnej . . . . . . . . . . .
P³yn w jamie op³ucnej . . . . . . . . . . .
Zespó³ ostrej niewydolnoœci oddychania (ARDS) . . . . .
Ostra niedodma p³uca . . . . . . . . . . .
Krwawienie z dróg oddechowych – krwioplucie . . . . .
Powik³ania p³ucne u chorych na AIDS . . . . . . .
Zespó³ ostrej niewydolnoœci oddechowej po glikokortykosteroidach
Zespó³ hiperwentylacji . . . . . . . . . . .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
095
097
097
099
104
110
120
123
126
131
133
136
138
143
146
146
6.
Stany zagro¿enia ¿ycia pochodzenia gastroenterologicznego – Andrzej
Nowak . . . . . . . . . . . . . . . .
000
148
6.1.
6.2.
6.3.
Krwotok z górnego odcinka przewodu pokarmowego .
Krwotok z dolnego odcinka przewodu pokarmowego .
Wymioty . . . . . . . . . . .
148
151
154
8
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
6.4.
6.5.
6.6.
Biegunka . . . . .
Ostry ból brzucha . . .
Encefalopatia w¹trobowa .
.
.
.
.
.
.
156
160
165
7.
Stany zagro¿enia ¿ycia pochodzenia nerkowego – Franciszek Kokot .
.
168
7.1.
7.2.
Ostra niewydolnoϾ nerek . . . . . . . . . . .
Stany zagro¿enia ¿ycia u chorych ze schy³kow¹ niewydolnoœci¹ nerek .
.
.
168
173
8.
Stany zagro¿enia ¿ycia spowodowane chorobami uk³adu krwiotwórczego
– Jerzy Ho³owiecki. . . . . . . . . . . . . .
000
176
8.1.
8.1.1.
8.1.2.
8.1.3.
8.1.4.
8.2.
Silna niedokrwistoϾ . . . . . . . . . .
Definicja . . . . . . . . . . . . .
Patofizjologiczne podstawy postêpowania . . . . .
Rozpoznanie i ró¿nicowanie niedokrwistoœci . . . . .
Leczenie . . . . . . . . . . . . .
Stany zagro¿enia ¿ycia spowodowane zmniejszon¹ odpornoœci¹
. . . . . . . . . . . . .
giczn¹
.
Podzia³ stanów upoœledzonej obronnoœci immunologicznej
Rozpoznawanie i ró¿nicowanie . . . . . . . .
Leczenie . . . . . . . . . . . . .
. . .
AIDS – zespó³ nabytego upoœledzenia odpornoœci
Skazy krwotoczne . . . . . . . . . . .
Rozpoznawanie i ró¿nicowanie . . . . . . . .
Skazy ma³op³ytkowe . . . . . . . . . .
. . . . . . .
Stany zagro¿enia w hemofiliach
Zespó³ rozsianego wykrzepiania wewn¹trznaczyniowego – DIC
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
immunolo. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
176
176
178
180
183
000
185
186
188
189
193
194
194
199
202
205
9.
Stany zagro¿enia ¿ycia pochodzenia metabolicznego i endokrynnego –
Franciszek Kokot . . . . . . . . . . . . . .
000
207
9.1.
9.2.
9.3.
9.4.
9.5.
Hipoglikemia . . . . . . . . . . . . . .
Hipermolalna nieketonowa œpi¹czka cukrzycowa wywo³ana hiperglikemi¹
Prze³om nadnerczowy . . . . . . . . . . . .
. . . . .
Prze³om tyreotoksyczny („burza tyreotoksyczna”)
Œpi¹czka hipotyreotyczna . . . . . . . . . . .
.
.
.
.
.
207
209
211
213
215
10.
Stany zagro¿enia ¿ycia spowodowane zaburzeniami gospodarki wodno. . . .
-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej – Franciszek Kokot
000
217
10.1.
10.1.1.
10.1.2.
10.1.3.
10.1.4.
10.1.5.
10.1.6.
Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej .
Uwagi wstêpne . . . . . . .
Hiponatremia . . . . . . . .
Hipernatremia . . . . . . . .
Hipokaliemia . . . . . . . .
Hiperkaliemia . . . . . . . .
Hipokalcemia . . . . . . . .
217
217
219
227
229
233
234
8.2.1.
8.2.2.
8.2.3.
8.2.4.
8.3.
8.3.1.
8.3.2.
8.3.3.
8.3.4.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
9
. . . . . . . .
10.1.7. Hiperkalcemia
10.1.8. Hipomagnezemia . . . . . . . .
10.1.9. Hipermagnezemia . . . . . . . .
10.1.10. Hipofosfatemia . . . . . . . .
10.1.11. Hiperfosfatemia . . . . . . . .
10.2.
Zaburzenia gospodarki kwasowo-zasadowej . .
10.2.1. Uwagi wstêpne . . . . . . . .
10.2.2. Kwasica mleczanowa . . . . . . .
10.2.3. Kwasica cukrzycowa ketonowa . . . . .
10.2.4. Ostra kwasica oddechowa – patrz rozdz. 5.2.9 .
10.2.5. Przewlek³a kwasica oddechowa – patrz rozdz. 5.2.3
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
236
239
241
241
245
246
246
247
249
252
252
11.
Stany zagro¿enia ¿ycia pochodzenia neurogennego – Grzegorz Opala
.
253
11.1.
11.2.
11.3.
11.3.1.
11.3.2.
11.3.3.
11.3.4.
11.4.
11.5.
11.6.
11.7.
Zaburzenia przytomnoœci . . . . . . . . . . . .
Ostre zaburzenia œwiadomoœci . . . . . . . . . . .
Padaczka . . . . . . . . . . . . . . . .
Stan padaczkowy . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . .
Napad padaczkowy
Ponapadowe pora¿enie Todda . . . . . . . . . . .
Rzekome napady padaczkowe . . . . . . . . . . .
Bóle g³owy . . . . . . . . . . . . . . .
Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych . . . . . . . . .
Krwotok podpajêczynówkowy . . . . . . . . . . .
Nag³e wyst¹pienie objawów ogniskowego uszkodzenia oœrodkowego uk³a. . . . . . . . . . . . . .
du nerwowego
Objawy ucisku rdzenia . . . . . . . . . . . . .
Polineuropatie o ostrym przebiegu . . . . . . . . . .
Zespó³ Guillaina–Barrégo . . . . . . . . . . . .
Polineuropatia w ostrej przerywanej porfirii . . . . . . . .
Miastenia . . . . . . . . . . . . . . . .
Miopatie o ostrym przebiegu . . . . . . . . . . .
Pora¿enie okresowe . . . . . . . . . . . . .
Mioglobinuria . . . . . . . . . . . . . . .
Hipertermia z³oœliwa . . . . . . . . . . . . .
Zespó³ podobny do z³oœliwego zespo³u poneuroleptycznego (neuroleptic malignant like syndrome) . . . . . . . . . . . . .
Pora¿enie Bella . . . . . . . . . . . . . .
Neuralgia nerwu trójdzielnego . . . . . . . . . . .
253
257
258
258
261
263
263
263
268
271
000
273
275
277
277
277
278
279
279
279
280
000
280
281
281
12.
Stany zagro¿enia ¿ycia spowodowane ostrymi zatruciami lub czynnikami fizycznymi – Jan S. K³opotowski . . . . . . . . .
000
282
12.1.
12.1.1.
12.1.2.
12.1.3.
12.1.4.
12.1.5.
12.1.6.
Stany zagro¿enia ¿ycia spowodowane ostrymi zatruciami – czêœæ ogólna
Ogólne mechanizmy etiopatogenetyczne ostrych zatruæ . . . .
Podstawowe zasady rozpoznawania ostrych zatruæ . . . . .
Ogólne zasady leczenia ostrych zatruæ . . . . . . . .
Zasada ABC w ostrych zatruciach . . . . . . . . .
Leczenie zaburzeñ rytmu serca pochodzenia toksycznego . . . .
. . . . . . .
Zwalczanie drgawek u chorych zatrutych
.
.
.
.
.
.
.
282
282
284
285
285
286
287
11.8.
11.9.
11.9.1.
11.9.2.
11.10.
11.11.
11.11.1.
11.11.2.
11.11.3.
11.12.
11.13.
11.14.
10
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
. . . . . . . . . .
Hamowanie wch³aniania trucizn
Leczenie swoiste ostrych zatruæ . . . . . . . . . . .
Nieswoiste metody eliminacji trucizn . . . . . . . . .
Stany zagro¿enia ¿ycia spowodowane zatruciami – czêœæ szczegó³owa . .
Zatrucia opiatami oraz innymi œrodkami naturalnymi i syntetycznymi o dzia³aniu osza³amiaj¹cym . . . . . . . . . . . . .
12.2.2. Ostre zatrucia atropin¹ i jej pochodnymi . . . . . . . . .
12.2.3. Ostre zatrucia lekami nasennymi, psychotropowymi i przeciwhistaminowymi
12.2.4. Ostre zatrucia lekami przeciwdepresyjnymi . . . . . . . .
12.2.5. Ostre zatrucia paracetamolem (acetaminofenem) . . . . . . .
12.2.6. Ostre zatrucia preparatami glikozydów naparstnicy . . . . . .
12.2.7. Ostre zatrucia hydrazydem kwasu izonikotynowego . . . . . .
12.2.8. Ostre zatrucia salicylanami . . . . . . . . . . . .
12.2.9. Ostre zatrucia sulfonamidami . . . . . . . . . . .
12.2.10. Ostre zatrucia sulfonamidami przeciwcukrzycowymi . . . . . .
12.2.11. Ostre zatrucia gazami . . . . . . . . . . . . .
12.2.12. Ostre zatrucia substancjami powoduj¹cymi powstanie methemoglobiny . .
12.2.13. Ostre zatrucia pestycydami . . . . . . . . . . . .
12.2.14. Ostre zatrucia sublimatem . . . . . . . . . . . .
12.2.15. Ostre zatrucia substancjami ¿r¹cymi . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . .
12.2.16. Ostre zatrucia zwi¹zkami arsenu
12.2.17. Ostre zatrucia lizolem . . . . . . . . . . . . .
12.2.18. Ostre zatrucia alkoholem metylowym . . . . . . . . .
. . . . . . . . .
12.2.19. Ostre zatrucia glikolem etylenowym
12.2.20. Zatrucia alkoholem etylowym . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . .
12.2.21. Ostre zatrucia trichloroetylenem
12.2.22. Ostre zatrucia czterochlorkiem wêgla . . . . . . . . .
12.2.23. Ostre zatrucia preparatami ¿elaza . . . . . . . . . .
12.2.24. Zatrucia grzybami . . . . . . . . . . . . . .
12.2.25. Uk¹szenia przez jadowite gady . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . .
12.3.
Dzia³anie czynników fizycznych
12.3.1. Hipotermia . . . . . . . . . . . . . . .
12.3.2. Hipertermia . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . .
12.3.3. Choroba dekompresyjna (kesonowa)
289
291
295
298
000
298
300
301
000
302
304
306
307
308
309
310
310
314
315
319
320
321
322
323
324
324
326
327
327
328
330
331
331
333
335
13.
Praktyczne zabiegi stosowane w stanach zagro¿enia ¿ycia – Anna
Kunsdorf-Wnuk . . . . . . . . . . . . . .
000
336
13.1.
13.1.1.
13.1.2.
13.1.3.
13.1.4.
13.1.5.
13.2.
13.2.1.
13.2.2.
13.2.3.
13.3.
13.4.
13.5.
Zabiegi zapewniaj¹ce dro¿noœæ górnych dróg oddechowych
Rêkoczyny udra¿niaj¹ce górne drogi oddechowe . . .
Intubacja tchawicy . . . . . . . . . .
.
Alternatywa intubacji – maska krtaniowa i Combitude
Konikotomia . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . .
Tracheostomia
Dostêp naczyniowy . . . . . . . . .
. . . . . . .
Kaniulacja ¿y³y obwodowej
Kaniulacja ¿y³ centralnych . . . . . . . .
Kaniulacja têtnic . . . . . . . . . .
Perikardiocenteza . . . . . . . . . .
Torakocenteza i drena¿ jamy op³ucnej . . . . .
Stymulacja serca . . . . . . . . . .
12.1.7.
12.1.8.
12.1.9.
12.2.
12.2.1.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
336
337
337
341
343
343
344
344
345
350
351
352
354
11
14.
Kontakt lekarza z rodzin¹ chorego objêtego leczeniem z powodu stanu
zagro¿enia ¿ycia – Anna Kunsdorf-Wnuk . . . . . . . .
000
355
14.1.
14.2.
14.2.1.
14.2.2.
14.3.
Wstêp
. . . . . . . . . . . . . . . .
Sposób przeprowadzania rozmowy z rodzin¹
. . . . . . .
Przygotowanie
. . . . . . . . . . . . . .
Informowanie rodziny . . . . . . . . . . . . .
Najtrudniejsza rozmowa – uzyskanie zgody na pobranie narz¹dów zmar³ego
do transplantacji . . . . . . . . . . . . . .
355
356
356
356
000
357
Skorowidz
12
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
359