e AMNESTY •• INTERNATIONAL

e
••
q
l
AMNESTY
INTERNATIONAL
•
NEWSLETTER
WIETNAM
INDONEZJA
Mimoostatnich
pochodu
WyrokinaorganizatorOw
wciais
zwohden
dzowie na calym
telewi1991 gwiecie
Wlistopadzie
mieli okazjg poznaC indonezyjskg taktykg militarrutstosowang
wobec dysydentOwpolitycznych
we Wschodnim Timorze. Oddzialy indonezyjskie zostaty sfilmowane w chwili, kiedy otworzyly ogien do osób uczestnicmcych
w pochodzie na cmentarzu Santa Cruz w Dili. Zgingto co najmniej 100 nieu2brojonychosób meiczyzn, kobiet i dzieci; byto
wielu rannych. Celem pochodu
byto uczczenie pamigci Sebastiao Gomes Rangela, ktimy zostat zabity w paidzierniku 1991
roku podczas ataku oddziatów
indonezyjskich na koki6t, w
ktorym sig ukrywat.
Rzqd twierdzi, Ze to uczestn icy demonstracji „sprowokowali" zajgcia. W czerwcu Francisco Miranda Branco i Gregorio da Cunha Saldanha, organizatorzy pochodu, zostali oskarZeni o pr6be przewrotu i skazani odpowiednio na 15 lat wiezienia i na doZywocie. W maju
Fernando de Araujo i Joao
Freitas da Camara, ktorzy zorganizowali pokojowq demonstracje w Diakarcie w protegcie
przeciwko masakrze, równie2
zostali oskarieni o pr6bc przewrotu i skazani na 9 i 10 lat
wiezienia. AI jest przekonana,
ie kilku z nich lub wszyscy sq
wightiami sumienia, przetrzymywanymi wylqcznie za pokojowq
dzialalnok politycznq bqdZ obrone praw czlowieka.
Mimo, k 10 Zolnierzy,
biorqcych udzial w masakrze, w
maju i czerwcu zostalo postawionych przed trybunalem
wojskowym, wysuwane przeciwko nim oskarienia mialy raczej
charakter dyscyplinarny nii
kryminalny i przytaczaly wykroczenia takie jak „nie wykonywanie rozkazow". Zasqdzone wyroki wynosily od 8 do 18 miesiecy wiezienia. Mimo co najmniej
stu zabitych i mimo niezbitych
dowod6w na stosowanie tortur,
nikt z funkcjonariuszy sit bezpieczeristwa nie zostal pociqgniety do odpowiedzialnogci za
zabojstwa. Tylko
dokonane
jednemu z oskarionych, kapralowi policji, wysunicto zarzut
maltretowania: zostal oskarZony
o obciccie ucha jednemu z demonstrant6w i skazany na 17
miesiecy wiezienia.
,
ilk
Indonezyjska
w Diakarcie
policja bezpieczenstwa
przeciwko
w protekie
pokojowego
bije jednego z uczestnikow
w Santa Cruz.
na cmentarzu
masakrze
Fischer
gmiertAnnette
ANNET1E Fischer (na zdjeciu), przewodniczqca Miedzynarodowego Komitetu Wykonawczego Amnesty International (IEC) najwykszego organu AI, wracajqc z meiem z wakacji, w dniu 11
lipca br ulegla we Wloszech wypadkowi sarnochodowemu. Oboje
zgincli.
Annette Fischer powolana zostala na przewodniczqcq IEC w
1991 roku, po odbyciu dwuletniej kadencji jako alonek IEC. Z
zawodu bibliotekarka, dzialala aktywnie na rzecz obrony praw
czlowieka przez dwadziegcia lat. Przez szegé lat, od roku 1983,
byla czionkiem zarzqdu, a w latach 1986-1989 - przewodniczqc4
zarzqdu Dunskiej Sekcji AI.
„Nasz ruch stracil kogog, kto z pasjq wystepowal przeciwko
lamaniu praw czlowieka" - powiedzial Ross Daniels z Australii,
wiceprzewodniczqcy IEC. „Bedzie nam brakowae Jej odwagi i
Jej zaangaZowania na rzecz praw czlowieka".
marszu
politycnd
wiotniovvie
W czerwcu rzqd wietnamski
ogwiadczyl,ze „przyjmujqclagodnq linie politycznq [i] w zaleinogci od zachowania [zatrzymanych]
w eg.asie procesu reedukacji",
zwolnil wszystkich wojskowych i
cywilnychfunkcjonariuszybylego
rzqdu Wietnamu Poludniowego
z obozów „reedukacyjnych". To
posuniecie spowodowalo uwolnienie w Wietnamie, od korica
1991 roku, ponad stu wieiniów
politycznych.
Niemniej jednak pewn a liczba
wieiniów politycznych kb:5rezwiqzane byly z bylym rzqdem Wietnarnu Poludniowego wciqi jest przetrzymywana w
obozach „reedukacyjnych" bez
aktu oskarknia i wyroku sqdowego. Bez zmian pozostaje problem wieiniów sumienia, przegladowanych jedynie za wyznawanq religic i pokojowe wyratan ie poglqdów politycznych.
Ponadto Al obawia si, ie odbywajqce sic w Wietnamie rozprawy sqdowe o charakterze
politycznyni nie s zgodne ze
standardami miedzynarodowymi.
Wiciniowie sumienia, o któtych mowa, to miedzy innymi
Nguyen Khao Chinh, który od
1975 roku przetrzymywany jest
bez oskarknia i rozprawy sqdowej, Doan Thanh Liem, doradca
prawny senatu bylego rzqdu Wietnamu Poludniowego, który w
maju 1992 zostal skazany na 12
lat wigzienia za rozprzestrzenianie „antysocjalistycznej propagandy" oraz Doan Viet Hoat,
który zostal ponownie aresztowany w listopadzie 1990 po tym,
jak w latach 1976-1988przetrzymywany byl bez wyroku sqdowego w obozie „reedukacyjnym".
Ma on stan* przed sqdem oskarZony o „dzialania, które mialy
na celu obalenie ludowego rigdu".
Inni wiehnowie sumienia i
dom n iem an i wiqiniowie sum ienia, aresztowani od roku 1990 to byli wieiniowie obozów „reedukacyjnych", pastorzy protestanccy i s'wieccy dzialacze religijni z rnniejszogci etnicznych,
pisarze i dziennikarze, w tym
czlonkowie i byli czionkowie Komunistycznej Partii Wietnamu.
AI prowadzi dochodzenia w
sprawach szeregu osOb w ostatnim czasie aresztowanych lub
skazanych za „dzialania wywrotowe" lub prOby utworzenia partii
politycznych.
WRZESIEk 1992
2
I
I I
Twoje stowa adresowane do polityków mogq pomóc ofiarom tamania praw cztowieka,
których losy opisane sq poniiej.
Moiesz przyczynió sic: do uwolnienia wiçiniów sumienia bqdi do zaprzestania stosowania tortur. Twoje przestanie moie przywróció wolnoie tym, którzy "znikngli". Moiesz
zapobiec egzekucjom.
Ofiar jest wiele, prawa cztowieka tamane sq prawie wszqdzie. Liczy sic kaidy glos.
TURCJA
POLUDNIOWA
KOREA
Suh Kyung-won:
skazany na 10 lat
55-letni parlameniarzysta,
wifzienia za odbycie nieuzgodnionej wizyty do Korei Pólnocnej i za
wtadz tego kraju. Uznany jest
spolkanie z wysokimi przedstawicielami
za wieznia sumienia.
Forwet•
Sub Kyung-won
Suh Kyung-won byl dzialaczem ruchu chlopskiego i w
roku 1982 zostal przewodniczqcym Katolickiego Zrzeszenia
Farmer6w. W 1988 ‘NszedI do
Zgromadzenia Narodowego z
ramienia wiodqcej partii opozycyjnej tamtego okresu, Partii
Pokoju i Demokracji. W sierpniu tego roku odwiedzil, bez
uzgodniefi, Korec Polnocnq,
gdzie spotkal sig z Prezydentem
Kim Ir Senem i innymi osobistokiami.
Suh Kyung-won zostal aresztowany w czerwcu 1989 roku i
oskariony, n a podstawie ustawy
o bezpieczenstwie narodowym,
o szpiegostwo na rzecz Korei
P6Inocnej. Przez 24 dni byl
przeshichiwany przez Agencjc
Bezpieczefistwa
Planowania
Narodowego, bez moiliwoki
skontaktowania sic ze swoimi
adwokatami. W czasie procesu,
we wrzetniu 1989, Suh Kyungwon zeznal, Ze podczas przesIuchan by! maltretowany. Powiedzial równieZ, ie zmuszano go
do skladania falszywych zezn an.
Zaprzeczyt, jakoby byl szpiegiem
pOtnocnokoreanskim. Swop wizytc w Korei P6Inocnej t rozmowy z przedstawicielami rzqdu
tego kraju uzasadnial pragnieniem zjednoczenia obu panstw koreafiskich. W swoim werdykcie sqd orzekl, ie „trek
rozmowy, jakq Suh Kyung-won
odbyl z przywadcq palnocnokoreafiskim, Kim Ir Senem, nie
wydaje sig zawieraé niczego. co
mogloby mieé tywotne znaczenia dla bezpieczeristwa narodowego".
AI jest zdania, Z,eSuh Kyungwon jest przetladowany za swojq
pokojowq dzialaInok politycznq
i za wyraiane pogiqdy na rzecz
zjednoczenia kraju. AI jest r6wnie2 przekonana. Ze sam fakt
podroiy do Korei P6Inocnej,
bez dowod6w na prowadzenie
szpiegowskiej, a
dzialainoki
takie na stosowanie bqdi wzywanie do stosowania przemocy,
nie usprawiedliwia uwiezienia.
wzywajqcych do natychmiastowego i bezwarunkowego zwollistów
o wysylanie na
• Prosimy
adSuh Kyung-wona
nienia
res: Mr Kim Kichoon / Minister
of Justice / 1 Chungang-dong /
Kwachon-myon / Shihung-gun
/ Kyonggi Province / Republic
of Korea
Selahattin Simsek: 37-letni nauczyciel kurdyjski, przebywa w wifzieniu od ponad 12 lat. Podczas dakce nierzetelnej rozprawy sadowej w
trybunale wojskowym zostal oskariony o rozbój i zabicie policjania w
imieniu Kurdyjskiej Partii Robotniczej (PKK). Konsekweninie zaprzecza,jakoby byt w jakikolwiek sposób zamieszany w popelnienie obydwu
tych przestcpstw.
s'wiadków oskarZenia nie byl w
Selahattin Simsek zeznal, ze
podczas przesluchan byt nieustannie,przez23dni to rtu rowany,
a mimo to nie przyznal sig do
niczego poza „pewnq sympatiq"
dla PKIC „Zostalem rozebrany
do naga i rozpicty na krzyiu" powiedzial. „Do malego palca
prawej rgki przymocowano mi
koric6wke przewodu elektrycznego. Inny przewód przemieszcZano po wszystkich czcgciach ciala.
Powtarzano to trzy razy dziennie... Wieszano mnie za stopy i
za przeguby ra,k zwiqzane za
plecami. WciqZ groiono mi
gwaltem... Chcieli zmusió do
tego jednego ze wsp6Iwicini6w.
Zostal cigiko pobity, kiedy odmowir.
W okresie prowadzonego
przez dwa lata procesu, w kt6rym uczestniczylo ponad 500
oskarZonych, Selahattin Simsek
magi sic tylko raz zobaczyé ze
swolm adwokatem. Zaden ze
EGIPT
Ahmed Ashraf Muhammad Mustafa: intynier rolnik, w 1989 rotas,
w czasie zatrzymania bez sformulowania oskartenia na okres szeiciu
tygodni, przez dziewifé dni torturowany. W wyniku tortur, takich jak
bide po dioniach i stopach, wieszanie za przeguby relici stosowanie
elektrowstrzcisOw,zmuszono go do przyznania siq, e byt cztonkiem
nielegalnej organizacji islamski6. Naskpnie zostal uwolniony.
rawie jakichkolwiek oficjalnych
Po odzyskaniu woInoki Ahochodzen.Po zioieniu przez niemed Ashraf i jego adwokat spogo skarginie spowodowanooglgrzqdzili formalne, pisemne zaiadzin lekarskichnumo, ie jeszcze
lenie do biura Prokuratora Generalnego. Ahmed Ashraf wymienil w rok po aresztowaniuwidoczne
w nim nazwiska dw6ch funkcjo- byty na jego ciele Sladytortur.
Jako strona Konwencji Naronariuszy policji bezpieczefistwa,
di:5w Zjednoczonych Przeciwko
ktOrzy go torturowali. Kilka dni
Torturom rzqd Egrptu zobowiqzapoiniej otrzymal od jednego z
ny jest do „zapewnienia, aby kaznich wezwanie na przesluchanie,
dy czlowiek, który utrzymuje, ie
na ktfire sic nie stawil. Jego adwokat sporzqdzil kolejnq skargg, byl torturowany na terytorium
podlegajqcym jego jurysdykcji,
w której oskartyl wladze o ngkamial prawo do zioienia skargi
ine swego klienta i domagal sic,
oraz do oczekiwania, aby komaby wymierzono sprawiedliwok
petentne czynniki przeprowadzily
winnym stosowania tortur.
wnikliwe i obiektrvne dochodzeW odpowiedzi na dochodzenia
nia w zaskarionej sprawie".
AI w sprawie Ahmeda Ashrafa,
Prosimy o wysylanielistów dowladze egipskie dwukrotnie otmagajqcych sic, aby oskarienie
wiadczaly, ie nie znaleziono iadAhmedaAshrafaostosowanietornych dowodów na to, jakoby tortur zostalo doglcbnie i wniklitury, o których wspomina AI,
wie zbadane oraz, aby podjcto
istotnie mialy miejsce. Otwiadkroki chroniqce aresztowanych
czono, ie me wplynglo iadne
przed torturami, na adres: General
formalne oskarienie ze strony
'Abd al-Halim Moussa/ Minister
Ahmeda Ashrafa.
of the Interior/ Al-Sheikh Rihan
Ahmed Ashraf nigdy nie zetStreet/ Bab al-Louk/Cairo/Egpt.
knql sic z prowadzeniem w jego
stanie zidentyfikowaé go w sqdzie a oskarinnie bylo oparte na
sprzecznych dowodach, gl6wnie
na zemaniach wydobytych od tort u rowan ych wspotwi g i6w. Nie
otrzymal podstawowych dokumentaw zwiqzanych ze sprawq
ani zeznari gwiadków. Stair) sig
to dopierow trzy lata po zako6czeniu procesu. W roku 1983
zostal skazany n a karg tmierci a
w 1991 wyrok zamieniono na 20
lat wigzienia. Obecnie przebywa
w Wigzieniu Specjalnym w Bursa. Pozostalo mu jeszcze osiem
lat pobru w wiczieniu.
'Prosimy o wysylanie apeli z
progbq a zrewidowanie wyroku
wohec Selahattina Simseka, z
uwzglednieniern jego oskarien
o stosowanie tortur, na adres:
Mr Seyfi Oktay/ Minister of
Justice/ Adalet Bakanligi/06659
Ankara/ Turkey.
Prosimytalde o przeslaniekopii apelu do gazety „Milliyer/
Nuruosm an iyeCad No 65/Cagaloglu/ Istarnbul/ P Koo.0 34330 /
Turkey.
UWOLNIENI
Chiny: J in Dechen, 72-letni wikariusz gencralny rzymsko-katofickle) dtecezji Nanyang w prowincji Henan, zostal uwolnionyw
maju hr., dwa lata przed uplywem 15-letniego wyroku kary
wigzienia, z uzasadmeniem „dobrego sprawowania" podczas odhywania kary („wigziefi miesiaca"
w Al „Newsletter" Nr 5/91).
lzrael i Terytoria OkuDavid Ish Shalom
powane:
zostal uwolniony 8 lipca hr. po
odbyciu trzech miesigcy kary
wigzienia. Skazany na 9 miesigcy
- kara byla skrocona do 7 miesigcy w trybie apelacji - za kilkakrotne kontaktowanie sig w latach
1987 i 1988 z przedstawicielami
Organizacji Wyzwolenia Palestyny (vide nasz Al „Newsletter"
z sterpnia hr.).
publikacji
na podstawie
Przygotowano
AmSekretariatu
Migdzynarodowego
Street,
I Easton
International,
nesty
WCI X 81:1J, Wielka Brytania
London
(skroconej):
wersji polskiej
Wydawca
2,
• Grupo
International
Amnesty
Warszawa,
10 m 8, 00-585
Bagatelle
w
Inicjatywn4
z Grup4
we wsp&pracy
Gliwicach