Sanktuarium Matki Bożej Leśniowskiej Patronki Rodzin EGZEMPLARZ BEZPŁATNY
Transkrypt
Sanktuarium Matki Bożej Leśniowskiej Patronki Rodzin EGZEMPLARZ BEZPŁATNY
EGZEMPLARZ BEZPŁATNY UK AZUJE SIĘ OD 14 LAT NR 1 (172) 2011 R. >> Wydanie okolicznościowe www.pielgrzym.com.pl << Sanktuarium Matki Bożej Leśniowskiej Patronki Rodzin ISSN 1429–9437 2 Informator Pielgrzyma stycznia 2011 r. po raz pierwszy od 50 lat w Polsce święto Objawienia Pańskiego czyli Trzech Króli będzie dniem wolnym od pracy. Tak oto jedno z najstarszych świąt chrześcijańskich, będące od lat dniem wolnym w wielu krajach, wraca do nas w całej pełni. Święto Trzech Króli zostało zlikwidowane gomułkowską ustawą z 1960 r. Trzeba było czekać aż 50 lat, by powróciło i zajęło należne mu miejsce w kalendarzu świąt. Sukcesem zakończyła się trzyletnia batalia o przyznanie dnia wolnego od pracy zainicjowana przez byłego prezydenta Łodzi – Jerzego Kropiwnickiego oraz obywatelska inicjatywa ustawodawcza wspierana setkami tysięcy podpisów. Uroczystość ta upamiętnia trzy ewangeliczne wydarzenia: przybycie Mędrców ze Wschodu z pokłonem do nowonarodzonego Dzieciątka, chrzest Jezusa w Jordanie i pierwszy cud uczyniony przez Niego na godach w Kanie Galilejskiej. Początkowo 6 stycznia obchodzono w Kościele Katolickim uroczystość narodzin Chrystusa nazywaną Teofania, Tyfania, Epifania czyli święto Objawienia Zbawiciela Świata, na Wschodzie znane już w II wieku. Kiedy w IV stuleciu Narodzenie Pańskie zaczęto święcić w stałym terminie 25–28 grudnia, w Kościele Zachodnim dzień 6 stycznia poświęcono wspmnieniu Trzech Mędrców ze Wschodu, zaś w Kościele Wschodnim stał się on pamiątką chrztu Jezusa w Jordanie; stąd nazwa święta – Jordan. W następnym stuleciu uroczystość Trzech Króli była już obchodzona w całym Kościele Zachodnim. O przybyciu dostojników z pokłonem i darami do Dzieciątka Jezus obszernie mówi Ewangelia św. Mateusza. Ewangelista nie wspomina o królach lecz o Magach; tak w owych czasach nazywano astrologów. Z kolei u Heroda miano Magów nosi szczep irański, zaś filozofowie tej miary co Arystoteles tak określali uczniów Zaratustry. Św. Mateusz ogólnie wspomina, że Magowie przybyli ze Wschodu. W czasach mu współczesnych pod terminem tym rozumiano ziemie położone na wschód od Jordanu, a więc również Arabię, Babilonię i Persję. Nie podaje też ilu Magów przybyło z pokonem do Jezusa. Pierwsze wyobrażenia ikonograficzne pochodzące z II i III wieku z katakumb przedstawiają dwóch, czterech a nawet sześciu przybyszów. W kręgu kościoła syryjskiego i ormiańskiego występowało ich nawet dwunastu. Dopiero w IV Fot. W. Płaneta Odzyskane święto Trzech Króli 6 wieku w Kościele Zachodnim upowszechniło się przekonanie, że do Jezusa przybyli trzej mężowie, których św. Cezary z Arles (470–543) jako pierwszy nazywa królami. Nieomal od początku jednego z nich wyobrażano zawsze w postaci mężczyzny o negroidalnych cechach. Być może źródłem wizerunku Murzyńskiego Króla jest interpretacja proroka Izajasza zawartego w psalmie 71, gdzie mowa o królach Saby, którzy przybędą z pokłonem. Królestwem Saby nazywano w owym czasie Abisynię zamieszkałą w większości przez czarnoskórą ludność. W Polsce święto Trzech Króli znane było już od XIV wieku. Dzień Trzech Króli zamyka okres świąt Bożego Narodzenia: z wnętrz znikają związane z nim dekoracje, zaprzestają wędrówek po domach kolędnicy. W kościele święci się wtedy złoto, kadzidło i mirrę – na pamiątkę darów ofiarowanych Jezusowi przez Trzech Mędrców. W symbolice chrześcijańskiej złoto oznacza Boże Królestwo i wieczną chwałę, kadzidło – modlitwę, uwielbienie i hołd, a mirra – cierpienie. INFORMATOR PIELGRZYMA – pismo bezpłatne. Wydawca: Agencja Reklamowa – Wydawnictwo „TA i TA”, REDAKCJA: 30–435 KRAKÓW, UL. ZAKOPIAŃSKA 176B/1, ADRES KORESPONDENCYJNY: 30–960 Kraków 1, skr. pocztowa 159 tel. 602–75–45–75, fax: (12) 266–30–79, e–mail: [email protected]. REDAKTOR NACZELNY: Krzysztof Cyganik. Redakcja nie zwraca materiałów nie zamówionych i zastrzega sobie prawo skracania nadesłanych materiałów oraz zmiany tytułów. Redakcja nie odpowiada za treść reklam. Zdjęcia na pierwszej stronie: arch. Sanktuarium w Leśniowie. ISSN 1429–9437 W tradycyjnej kulturze ludowej jako dary trzechkrólowe święcono owoce jałowca zastępujące kadzidło, aromatyczną żywicę w miejsce mirry, złote i srebrne drobiazgi oraz monety. Święcono też wodę i kredę. Przedmioty te były potem powszechnie używane między innymi do różnego rodzaju zabiegów magicznych. W Beskidach Zachodnich np. po powrocie z kościoła poświęconą wodą kropiono pomieszczenia dla żywego inwentarza, co zapewniało mu zdrowie, płodność, a bydłu mleczność, oraz ule, żeby pszczoły się dobrze roiły. Poświęconą kredą pisano nie tylko inicjały na drzwiach domostw, ale także rysowano nią krzyżyki na drzwiach pomieszczeń gospodarczych, co miało chronić dobytek przed chorobą, urokami i czarami. W wigilię święta domy odwiedzali kolędnicy. W Polsce Południowej była wśród nich ciekawa grupa przebierańców z Trzema Królami prezentująca widzom scenę spotkania się Trzech Mędrców, ich audiencję u Heroda i porwanie oktutnika do piekła. (AB) Redakcja Informatora Pielgrzyma składa podziękowania dla: Ojca Jerzego Kielecha Przeora Sanktuarium w Leśniowie, Pani Izabeli Gil za udostępnienie materiałów i zdjęć Serdeczne Bóg zapłać! Zdjęcia w numerze pochodzą z arch. Sanktuarium w Leśniowie 3 www.pielgrzym.com.pl Sanktuarium Leśniowskie woda, nakazał wybudować drewnianą kapliczkę i umieścił w niej figurę Matki Bożej, którą wiózł z sobą wraz z obrazem późniejszej Jasnogórskiej Czarnej Madonny. Bardzo szybko figura Matki Bożej nazwana z czasem Leśniowską, stała się przedmiotem żywego kultu, który pomimo późniejszych historycznych zawirowań, kataklizmów, pożarów i wojen, stale przybierał na sile. Można śmiało powiedzieć, iż od początku pojawienia się w Leśniowie, słynęła ona łaskami i cudami, których doznawali nawiedzający to miejsce pielgrzymi. OBDAROWANI Sanktuarium z lotu ptaka anktuarium Matki Bożej Leśniowskiej Patronki Rodzin położone jest w malowniczym zakątku Jury Krakowsko–Częstochowskiej, w odległości niespełna 35 kilometrów od Częstochowy, na przedmieściach niewielkiej miejscowości Żarki. Opiekunami tego pięknego i wyjątkowego miejsca, od ponad 300 lat są paulini. S LEGENDA Historia powstania leśniowskiego sanktuarium sięga odległych wieków. Według starej tradycji, ma ona swój początek w 1382r i związana jest z niezwykłą legendą. Jak głoszą kronikarskie zapiski, wracający z Rusi Zima w Leśniowie Halicko–Włodzimierskiej książę Władysław Opolczyk, zatrzymał swój orszak na odpoczynek w Leśniowie, wiosce należącej wówczas do jego lennych posiadłości. Lato tego roku było upalne, a okolica sucha, piaszczysta, uboga w wodę. Zmęczeni daleką podróżą słudzy księcia, bezskutecznie szukali wody, która ugasiłaby pragnienie ludzi i zwierząt. Nie widząc innego ratunku książę Władysław, zwrócił się w żarliwej modlitwie o pomoc do Matki Bożej. W pewnej chwili woły ciągnące książęce wozy, zaczęły uderzać kopytami w ziemię, z której znienacka, w cudowny sposób wytrysnęło źródełko. W dowód wdzięczności za otrzymaną łaskę, książę w miejscu, skąd wytrysnęła W roku 1559, kasztelan oświęcimski Jan Koryciński, w dowód wdzięczności za liczne łaski, umieścił cudowną figurę w specjalnie dlań wybudowanym kościele. W 1706 roku – nowy właściciel Leśniowa Józef Męciński, aktem fundacyjnym przekazał kościół Zakonowi Paulinów. Posługa paulinów w sanktuarium trwała do roku 1864, kiedy to na rozkaz cara Aleksandra II nastąpiła kasata Zakonu. Paulini powrócili do Leśniowa dopiero w 1936 roku. Od 1937 roku ma w Leśniowie siedzibę zakonny nowicjat. SANKTUARIUM Obecnie, zespół klasztorny składa się z jednonawowego kościoła p.w. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny, ołtarza polowego, kaplicy nad źródłem, klasztoru, dzwonnicy i domu pielgrzyma. Najstarsza część kościoła pochodzi z 1559 r. i ma charakter gotycko–renesansowy. Po północnej stronie Sanktuarium znajduje się późno–barokowy klasztor, składający się z czterech skrzydeł z kwadratowym wirydarzem w środku. Na poziomie pierwszego piętra klasztor połączony jest z kościołem. Wnętrze kościoła 4 Informator Pielgrzyma Koronacja figury 1967 r. udowna figura Matki Bożej Leśniowskiej, umieszczona jest w głównym ołtarzu świątyni. Należy do typu ikonograficznego Piękne Madonny i jest jedną z najpiękniejszych gotyckich figur w Polsce. Wykonana jest z drzewa lipowego i bez korony mierzy 70 cm. Przedstawia Matkę Bożą z Dzieciątkiem Jezus na prawej ręce i z berłem w lewej. Tym, co wyróżnia leśniowską figurę spośród wielu innych, jest pełen ciepła i niezwykłego uroku uśmiech na twarzy Madonny. Doniosłym wydarzeniem w historii sanktuarium, była koronacja figury w 1967 roku, której dokonali ks. Kardynał Stefan Wyszyński Prymas Polski oraz ks. kardynał Karol Wojtyła. Figura Matki Bożej Leśniowskiej zawsze uważana była za łaskami słynącą. Najstarsze zachowane do naszych czasów dokumenty zwą ją: „Gratiosa”, „Gloriosissima”, „Gratiosissina statua B.M.B.Leśnioviensis”. Wielu z przybywających do Leśniowa pielgrzymów, otrzymało za Jej pośrednictwem nadzwyczajne łaski. Księga cudów i łask zaczęła być jednak prowadzona dopiero od 1706 r. W każdą środę, a w okresie od kwietnia do października, także w sobotę odprawiana jest nowenna do Matki Bożej Leśniowskiej, połączona z wieczorną Mszą św. C *** Mateczko kochana dziękuję Ci za dobrego męża, za trzy lata naszego małżeństwa, za Twoją opiekę i za to że mogliśmy Cię odwiedzić w Leśniowie. Dziękuję. *** NAJDROŻSZA MATKO Leśniowska Patronko Rodzinnych Błogosławieństw, która ochraniasz moje życie przed wszelkim złem tego świata, która otaczasz moje istnienie płaszczem Twej macierzyńskiej opieki, która znasz Najskrytsze Pragnienie mojej duszy prowadź mnie bezpiecznie tam gdzie odnalazłem mój największy i jedyny skarb moją drugą dusze. Ku chwale Boga Ojca i wiecznej radości Cudowna owna figura Cudowna Figura W dniu 2 grudnia 2010r , w godzinach popołudniowych, nieznani sprawcy weszli na ołtarz i tabernakulum a następnie skradli korony z Cudownej Figury. Korony te mają nieocenioną wartość duchową, historyczną i materialną. Pochodzą z 1746 roku i zostały wykonane na zlecenie ówczesnego przeora o. N. Raciborskiego przez złotnika z Częstochowy Jan Szabelskiego. Ten złodziejski czyn jest nie tylko aktem perfidnego wandalizmu, ale nade wszystko świętokractwem i profanacją. Korona jest symbolem władzy i dostojeństwa. Stąd też pierwszym i zasadniczym celem koronacji jest wyrażenie czci i hołdu należnego najpierw Chrystusowi a następnie Bogarodzicy. Koronowanie obrazów i figur jest zatem wyrazem szczerego pragnienia ludzi wierzących, aby Bóg przez Maryję królował w naszych sercach, rodzinach i w naszej Ojczyźnie. Zazwyczaj korony wykonywane są z wot dziękczynnych składanych Matce Bożej za otrzymane łaski, stąd ich wartość nie wynika jedynie ze szlachetności kruszcu lub ilości drogich kamieni, ale kryją one w sobie ludzkie cierpienia, zmagania, miłość i wdzięczność. Kradzież ta jest poniekąd przywłaszczeniem sobie tego wszystkiego, co tyle osób na przestrzeni wielu wieków oddawało Bogu i Matce Najświętszej. Za pomoc w odzyskaniu koron wyznaczono nagrodę. w Panu. To właśnie dzisiaj w ten dzień szczególny DZIĘKUJĘ Ci Mateńko z samego centrum mojego serca z najgłębszej jego komnaty ZA TWOJĄ MIŁOŚĆ bez granic. *** Dziękujemy Mateńko za odzyskanie syna. Mieszkał razem z nami, a jednocześnie był bardzo daleko, wierzymy że tylko nasza modlitwa zanoszona do Ciebie – najlepsza Matko Opiekunko Rodzin pozwoliła nam odzyskać syna. Prosimy Mateńko o powrót do praktyk religijnych syna i aby spotkał na swojej drodze dobrą dziewczynę, która mu przyniesie szczęście i w przyszłości rodzinę. Maryjo jesteś naszą najlepszą Mamą i wiemy że zaopiekujesz się także naszym już dorosłym synem. *** Przenajświętsza Panienko, dziękuje za cud macierzyństwa, którym mnie obdarzyłaś! Twoja miłość i serce są przeogromne. Dziękuję, że wysłuchałaś moich próśb. Proszę Cię jednocześnie byś otoczyła nas swoja opieką, proszę o zdrowie dla dzieciątka i spokojny okres ciąży. Chroń nas Mateńko przed wszelkim złem swoim matczynym płaszczem. Matko Boża Leśniowska, Patronko Rodzin bądź z nami. *** Matko Boża Leśniowska, dziękuję Ci za przemianę, jaka powoli, ale jednak, odbywa się w moim tacie. Za zmiany w moim życiu, za spokój, jakim obdarzasz mnie i moją rodzinę. Dziękuję za każdy dzień i za wszystko, co mam. Za to, że przebaczasz i dajesz kolejne szanse. *** Kochana Matko dziękuję Ci za Twoją opiekę, pomoc i wstawiennictwo. Wiem, że gdyby nie Miłosierny Ojciec i Ty Matko już dawno by mnie nie było i wiem, że oddalasz ode mnie te wszystkie złe moce! Kocham Cię Maryjo! *** Kochana Matko Opiekunko Rodzin. Dziękujemy za szczęśliwe rozwiązanie i za dar życia naszej córeczki. Obdarzaj nas nadal Twymi łaskami i miej nas w opiece. Prosimy Cię o wstawiennictwo u Twego Syna by nasza córeczka zdrowo się rozwijała. www.pielgrzym.com.pl iele sanktuariów w Polsce i na świecie zlokalizowanych jest przy źródłach. Znamiennym jest fakt, że w miejscach kultu, które związane są ze źródłami oddawana jest cześć Matce Bożej. Tak też jest w leśniowskim sanktuarium. W miejscu, gdzie według legendy, wytrysnęło źródełko, znajduje się dzisiaj kaplica p.w. Matki Bożej Anielskiej. Powstała ona jako wotum dziękczynne za obecność Matki Bożej w Leśniowie, a także za 2000 lat chrześcijaństwa. Zbudowana jest na planie elipsy. Wieńczy ją niewielka wieżyczka na sygnaturkę. Wewnątrz znajduje się ołtarz przedstawiający Matkę Bożą Leśniowską, adorowaną przez anioły, które nakładają Jej oraz Dzieciątku korony. Źródełko istnieje do dzisiaj. Wypływa z niego mały potok Leśniówka, przepływający wartko u stóp sanktuarium, otulonego parkowymi drzewami. Źródło jest symbolem czystości, ale również mądrości, pragnienia. Źródlana woda to wyjątkowy znak. Należy jednak pamiętać, że to nie woda uzdrawia. To Bóg za wstawiennictwem Maryi działa w tym, kto z wiarą i nadzieją czerpie ze źródła. W *** Źródełko Obfitość cudownej wody Jechaliśmy do Leśniowa z podziękowaniami za szczęśliwe rozwiązanie, ale mieliśmy też prośbę. Prośba dotyczyła naszej 4 miesięcznej córeczki, która zaczęła mieć problemy z okiem. Lekarze sugerowali zabieg. Nie było jednak jednoznacznej diagnozy. Byliśmy przestraszeni i zdezorientowani. Jechałam do Leśniowa z silnym przekonaniem, że Maryja pomoże naszemu dziecku. To była taka moja pierwsza myśl. Myśl o tym, że trzeba pojechać z naszą córeczką na błogosławieństwo dla dzieci Przyjechaliśmy w sierpniu. Po mszy podeszliśmy do błogosławieństwa, a potem poszliśmy do kościoła zawierzyć nasze dziecko Matce Bożej. Modliliśmy się i prosili o pomoc. Przed odjazdem przemyliśmy oczko małej wodą z leśniowskiego źródełka. Po czterech dniach choroba ustąpiła. Leśniów zostanie już naszym Sanktuarium. KAROLINA I GRZEGORZ „ Gdy miałam 29 lat, chorowałam ciężko na żołądek. Żaden lekarz, a byłam u wielu, nie był w stanie zaradzić mojej chorobie i skutecznie jej uleczyć. Poszłam więc do Leśniowa, a mieszkałam wówczas w Sosnowcu, w tej nadziei, że tylko matka Boża Leśniowska może mnie uleczyć. Modliłam się w tej chwili tak jak tylko umiałam i piłam często wodę ze źródełka. Od tego czasu poczułam nagłą zmianę w moim organizmie. Choroba żołądka całkowicie ustąpiła i ku zdziwieniu lekarzy do dziś dnia jestem zupełnie zdrowa. ANNA Jestem osobą, która doświadczyła łaski za przyczyną leśniowskiej wody. Do dziś nie mogę w to uwierzyć, ale to fakt, a z faktami się nie dyskutuje. W Sanktuarium Matki Pielgrzymi przy źródełku 5 Bożej Leśniowskiej znalazłam się przejazdem, zupełnie przypadkowo. O cudownym źródełku dowiedziałam się od znajomego, którego przygodnie zabraliśmy do samochodu, wracając z weekendu do domu. Przez szacunek dla niego, zatrzymaliśmy się z mężem w tym miejscu i towarzyszyliśmy mu przy nabieraniu wody. Kiedy zobaczyłam tłumy ludzi, wzniosłe otoczenie i marny strumyczek ogarnął mnie pusty śmiech. Czego to nie można wmówić gawiedzi, pomyślałam sobie. Postanowiłam, że nie będę głośno wyrażać swojego zdania, ale nie do końca wytrzymałam. Ostentacyjnie (z mało ukrywaną kpiną) podeszłam do wody, nabrałam w dłonie i chlusnęłam sobie w oczy. Jak cudowna woda to wyleczy moje oczy, powiedziałam. W tym samym momencie pożałowałam tego gestu. Oczy zaczęły mnie potwornie palić. Nie mogłam ich otworzyć. Ból był straszny. Byłam wściekła na siebie za głupotę, za durny, szczeniacki gest. Wyobraziłam sobie ile bakterii razem z wodą mogło dostać się do moich rzeczywiście chorych oczu i jakie będą tego konsekwencje. Mąż, ze znajomym zaprowadzili mnie na parking i wsadzili do samochodu. Wciąż nie potrafiłam otworzyć oczu, ból był potworny. Odjeżdżając obiecałam sobie, że sprowadzę tam Sanepid (był rok 2003, z późniejszymi badaniami Sanepidu nie mam nic wspólnego). Ponad godzinną jeszcze jazdę samochodem przesiedziałam z zamkniętymi oczami. Zastanawiałam się co powiem swojemu lekarzowi. Nikt, chętnie nie przyznaje się do głupoty. Przed samym domem, stało się. Poczułam, że ból minął. Otworzyłam oczy. Po pierwsze potworna ulga, że widzę (różne czarne myśli krążyły mi po głowie), a po drugie szok, że wszystkie wcześniejsze, długoletnie objawy minęły. Następnie wstyd i świadomość, że muszę sobie wszystko na nowo poukładać w głowie. Uciążliwe objawy pieczenia oczu nie wróciły do dzisiaj. JOANNA 6 Informator Pielgrzyma Sanktuarium Rodzinnych okresie Jubileuszu, który Leśniów przeżywał w latach 2006–2007, zrodziła się w Sanktuarium praktyka błogosławieństw rodzinnych. Wówczas leśniowska świątynia zyskała tytuł – Sanktuarium Rodzinnych Błogosławieństw. Charakterystyczną cechą tych błogosławieństw rodzinnych jest ich różnorodność. Jest to prawie 40 różnych błogosławieństw, udzielanych w 80 dni w ciągu roku, poprzez które z duchową pomocą dotrzeć można niemal do wszystkich sytuacji rodzinnych. W Najbardziej popularne są spotkania miesięczne, podczas których błogosławi się: • w I niedzielę miesiąca małżonków odnawiających przysięgę małżeńską; • w II niedzielę dzieci; • w III niedzielę miesiąca rodziny, • w IV kobiety brzemienne, • a w V niedzielę wszystkich obecnych w świątyni. Comiesięczny cykl błogosławieństw nie wyczerpuje całego potencjału leśniowskiego duszpasterstwa. Zakonnicy rozwijają praktykę błogosławienia wiernych w różnorakich sytuacjach życiowych. Przez tę prostą liturgiczną czynność, wychodzą naprzeciw potrzebom współczesnego człowieka, który w głębi serca tęskni za Bogiem, spełnieniem, pomyślnością, pokojem i radością. Nie dziwi więc widok błogosławionych jubilatów i solenizantów, kobiet i mężczyzn, narzeczonych i samotnych, dzieci i młodzieży, maturzystów i studentów, ojców i matek, bezrobotnych oraz tych, którzy doświadczają trudności materialnych, cierpiących fizycznie i duchowo, owdowiałych… Nie dziwi skupienie i wzruszenie tych, którzy zostali dotknięci przez samego Boga. Nie dziwi również coraz większa liczba pielgrzymów nawiedzających to święte miejsce, w którym od wieków rozbrzmiewa Magnificat Maryi – dziękczynna pieśń całej ludzkości i każdego pojedynczego człowieka. Błogosławieństwo rodzin *** Przyjechałam do Leśniowa tuż przed porodem poprosić Maryję o szczęśliwe rozwiązanie i po błogosławieństwo. Nie wiedziałam, że w Leśniowie są takie tasiemki, które otrzymują przyszłe matki. Po błogosławieństwie też otrzymałam taką tasiemkę. Nosiłam ją cały czas. Ciąża przebiegała prawidłowo. W dniu 8.03. trafiłam do szpitala w Opolu. Była godz.12–ta. Lekarz kazał mi ściągnąć tasiemkę, którą byłam przepasana. Zrobiłam to bardzo niechętnie. Poród się zatrzymał. Było ze mną bardzo źle. Lekarze nie wiedzieli co robić. Wtedy poprosiłam położną o podanie mi mojej tasiemki. Kiedy przewiązała mi nią brzuch od razu poczułam się lepiej. Poród zaczął się od nowa. O godz.15.05 urodził się mój syn. Odnowienie przysięgi małżeńskiej Wierzę że to dzięki pomocy Maryi. W Święto Niepokalanego Poczęcia byłam podziękować Matce Bożej za opiekę nade mną i moim dzieckiem.Teraz tasiemka leży pod poduszką mojego synka w łóżeczku. GABRIELA Pierwsza niedziela sierpnia. Błogosławieństwo dla małżeństw ze stażem do 5 lat. Po mszy, na środku kościoła ustawił się rząd par. Przyjrzałam się innym. Wszyscy młodzi, mniej więcej w podobnym wieku, uśmiechnięci. Obok chłopak trzymał na ręku rocznego malca, a między nim a jego żoną stała mała dziewczynka i z zadartą główką pilnie śledziła, co teraz ciekawego mama i tata będą robić. Powtórzyliśmy wspólnie przysięgę małżeńską, po której mężowie mogli pocałować żony. Wszystko tak, jak wtedy. Właśnie w sierpniu 3 lata temu pobraliśmy się. – Starczy, starczy! – krzyknął wesoło paulin, gdy niektórzy nie chcieli się od siebie oderwać. Podobno długość tego pocałunku jest coraz krótsza w miarę przybywania stażu małżeńskiego. Później nad każdą z par uczyniono znak krzyża, po czym wszyscy na klęczkach przed ołtarzem oddawali w opiekę uśmiechniętej Patronce Rodzin swoje małżeństwa. Tak właśnie chcieliśmy przeżyć naszą rocznicę. To błogosławieństwo miało być jak pieczęć na naszym małżeństwie – takim jeszcze młodym, raczkującym. Jak potwierdzenie jego nierozerwalności. Za trzy miesiące miał przyjść na świat nasz syn, dlatego ta rocznica była tak szczególna. Chcieliśmy, by zastał rodzinę, która jest czymś więcej niż grupą ludzi wspólnie mieszkających, gdzie każdy ma osobny pokój, grafik, osobne plany na życie, a miłość zwykle jest mylona z dobrym nastrojem. Chcieliśmy, żeby nasze małżeństwo stało się jednością, którą łączy wzajemna miłość i której nie utracimy nawet wtedy, gdy przyjdzie nam się mierzyć z trudnościami. Żeby żadne z nas nie odczuwało, że ten związek to klatka, ograniczenie wolności, ale wzajemna więź, która każe nieustannie szukać dobra swoich bliskich. Spróbowaliśmy odrzucić te własne „lepsze” pomysły na naszą rodzinę, by dojść do wniosku starego jak świat – że tego nie da się osiągnąć bez Boga. To dziwne, że zrozumienie tak prostej prawdy zajmuje tyle czasu. ULA I MAREK 7 www.pielgrzym.com.pl Błogosławieństw * Odnowienie przysięgi małżeńskiej: Styczeń: 26 – 30 lat Luty: 31 – 35 lat Marzec: 36 – 40 lat Kwiecień: 41 – 45 lat Maj: 46 – 50 lat Czerwiec: powyżej 50 lat Sierpień: pary będące z sobą do 5 lat Wrzesień: 6 – 10 lat Październik: 11 – 15 lat Listopad: 16 – 20 lat Grudzień: 21 – 25 lat Wszystkie błogosławieństwa miesięczne praktykowane są po Mszy św. o godz. 11.00 • • • • • • • • • • • BŁOGOSŁAWIEŃSTWA ROCZNE: 1. Noworoczne – 31 grudnia 2. Studentów przed sesja zimową – 2 sobota stycznia 3. Babć i Dziadków – 21 stycznia 4. Narzeczonych – niedziela przed 14 lutego (św. Walentego) 5. Zaręczających się w sanktuarium – niedziela przed 14 lutego (św. Walentego) 6. Kobiet – 8 marca (Dzień Kobiet) 7. Mężczyzn – 19 marca (uroczystość św.Józefa) 8. Dla troszczących się o zbawienie kogoś bliskiego – Niedziela Miłosierdzia Bożego 9. Maturzystów – ostatnia niedziela kwietnia 10. Bezrobotnych – 1 maja (św. Józefa Rzemieślnika) 11. Rodzin będących w trudnej sytuacji materialnej – 1 maja 12. Matek – 26 maja (Dzień Matki) 13. Małżeństw bezdzietnych – 31 maja (święto Nawiedzenia NMP) 14. Studentów przed sesją letnią – 1 sobota czerwca 15. Ojców – 23 czerwca (Dzień Ojca) 16. Osób cierpiących na duszy czy ciele – 14 września (święto Podwyższenia Krzyża) 17. Wdów, wdowców i osób cierpiących po śmierci kogoś bliskiego – 2 listopada (Wspomnienie Wszystkich Zmarłych) 18. Młodzieży żeńskiej – 8 grudnia (uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny) Niech Cię Pan błogosławi Leśniowskie Błogosławieństwo Rodzinne jest dla nas dotknięciem przez Pana Boga tej chwili i tego wszystkiego, co jest treścią naszego codziennego życia– naszego zmagania się ze sobą samym i tym, co przyniesie jutro. Bóg, który błogosławi, dotyka nas, ale również przez nas dotyka tych wszystkich, wśród których przebywamy: w rodzinie, w pracy… Mamy świadomość tego, że udzielone i przyjęte błogosławieństwo chroni nas, nasze małżeństwo oraz uzdalnia do dzielenia się otrzymanym darem. Dotykając naszych serc, uzdalnia do wzajemnego wychodzenia sobie naprzeciw, do przebaczenia z miłości do Tego, który nas błogosławi. Uświadamia nam również, że skoro sam Bóg błogosławi naszemu życiu, to wszystko to, co nas spotyka, co jest i niezrozumiałe, nie może być złe, bo jest pobłogosławione przez Tego, który jest samą Miłością. BEATA I MARCIN Widzieliśmy ludzi, którzy trzymali się za ręce, patrzyli sobie w oczy, przyjmowali pocałunek małżeński z odnalezioną właśnie czułością i radością. Ten moment pozwolił nam wszystkim, uczestnikom błogosławieństwa małżonków poczuć się znów jakbyśmy byli „oblubienicą” i „oblubieńcem” w swoim najważniejszym w życiu dniu. Podczas błogosławieństwa małżonków czuliśmy jak w otaczających nas parach małżeńskich odradza się miłość – nieraz już zapomniana, czasem trochę wstydliwa z powodu ilości przeżytych ze sobą lat, czasem odpychana. Wierzę, że Matka Boża Leśniowska, Patronka Rodzin widząc odmłodniałe pary małżonków uśmiechała się i błogosławiła wszystkim. BARTEK GLINIAK Z ŻONĄ DOMINIKĄ BŁOGOSŁAWIEŃSTWA LEŚNIOWSKIE BŁOGOSŁAWIEŃSTWA MIESIĘCZNE: 1. Błogosławieństwo małżonków – I niedziela miesiąca* 2. Błogosławieństwo dzieci – II niedziela miesiąca 3. Błogosławieństwo rodzin – III niedziela miesiąca 4. Błogosławieństwo matek ciężarnych – IV niedziela miesiąca 5. Błogosławieństwo pielgrzymów – V niedziela miesiąca BŁOGOSŁAWIEŃSTWA OKOLICZNOŚCIOWE: 1. Każda rocznica ślubu 2. Kryzys małżeński 3. Każda rocznica urodzin 4. Dzień imienin 5. Rocznica chrztu świętego 6. Pójście do szpitala 7. Utrata pracy 8. Rozpoczęcie nowej pracy 9. W trudnościach życiowych 10. Wyjazd za granicę 11. Inne ważne okoliczności życia rodzinnego 8 Informator Pielgrzyma A źródło łaski wciąż żywe… P rzygotowania do papieskiej koronacji figury Matki Bożej w Ludźmierzu rozpoczął ks. proboszcz Józef Styrylski w roku 1934 w 700–lecie istnienia parafii. Przygotowania te przerwał wybuch II wojny światowej. Postępująca choroba proboszcza, odbudowywanie zrujnowanego życia po wojnie w czasie stalinizmu, nie sprzyjały wcześniejszym zamierzeniom. Autor publikacji dotarł do materiałów koronacyjnych, dzięki życzliwości pracowników archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie. Również zasoby archiwum sanktuarium ludźmierskiego, zostały przebadane jak nigdy dotąd. Po przeszło dwuletnich pracach ukazuje się publikacja, poprzez którą poznajemy sposób funkcjonowania państwa totalitarnego zniewolonego przez komunizm. Ogarnia zdumienie, kiedy widzimy, jakimi środkami posługiwali się komuniści w walce z Kościołem: funkcjonariusze MO, ORMO SB, PZPR, prokuratura, sądownictwo, radio, prasa, systemy podsłuchowe i donosiciele. A Kościół to przetrwał, mając do dyspozycji tylko ambonę. Obawiali się Kościoła i ambony. 1963 – to Rok Maryjny w programie Wielkiej Nowenny do obchodów Tysiąclecia Chrztu Polski, a Koronacja w Ludźmierzu była kulminacją obchodów tego roku. Całym sercem i duszą Kardynał Stefan Wyszyński, Prymas Polski, wspierał starania o papieskie koronacje cudownych wizerunków w całej Ojczyźnie. W perspektywie Kościoła Powszechnego koronacja w Sanktuarium Ludźmierskim odcisnęła głęboki ślad. To czas II Soboru – w Ludźmierzu gromadzą się wierni z całego Podhala, Orawy i Spisza aby modlitwą i „Czynem Soborowym” wypraszać dary Ducha Świętego dla Ojców Soboru. To podczas Soboru wikariusz kapitulny bp Karol Wojtyła składa w Rzymie odpowiednie dokumenty do uzyskania papieskiego pozwolenia na koronację cudownej figury Matki Bożej Ludźmierskiej. Po raz pierwszy publikujemy serię zdjęć z epizodem berła, które podała Ludźmierska Pani biskupowi Karolowi Wojtyle i słynnym komentarzem Prymasa Tysiąclecia: „Karolu, Matka Boża przekazuje Ci władzę”. Wydarzenie to nabrało z latami niezwykłej dynamiki, rozumiane jako proroctwo i dlatego 7 czerwca 1997 roku podczas modlitwy różańcowej w Ludźmierzu, przekazano Ojcu Św. replikę berła Królowej Podhala – jak gdyby koło historii się zamknęło. Również „15 sierpnia w Ludźmierzu, witająca ks. Kardynała dziewczynka wygłosiła wiersz, którego ostatnie słowa wyrażały oczekiwanie, że zostanie On teraz papieżem. Wzbudziło to wesołość ogólną. Ks. Kardynał się nie śmiał – pochylił się z powagą i ucałował dziewczynkę w czoło. (Antoni Maćkowski, Kalendarium życia Karola Wojtyły, Znak, Kraków 1983 r.) Na koronację po raz pierwszy przybyła zorganizowana przez Klub Parafii Ludźmierz w Chicago pielgrzymka. Służby Bezpieczeństwa dysponowały imiennym wykazem uczestników, co odnajdziemy w publikacji. Trzeba zaznaczyć, że Polonia zawsze wierna, pielęgnuje żywy kult Matki Bożej Ludźmierskiej, ale i spieszy ciągle z pomocą w podtrzymywaniu kultu w Ojczyźnie. Publikacja ma niezwykłą wartość dokumentacji fotograficznej tych lat. Fotografie wykonał Karol Harędziński – brat ówczesnego proboszcza. Gdy abp Karol Wojtyła przekazał album fotograficzny z uroczystości koronacyjnych papieżowi Pawłowi VI, ówczesny ojciec św. wyraził podziw dla artystycznego poziomu zdjęć. Ojciec Św. Jan Paweł II pisze: Pamiętam, że mój Poprzednik na Stolicy św. Piotra, Paweł VI – oglądając fotografie z Ludźmierskiej koronacji – powiedział „To jest Polska, to jest tylko tam możliwe”. Publikacja ta w zamierzeniu obejmuje opis Koronacji w 1963 roku w Ludźmierzu. Otwiera ona nowy 50–letni rozdział życia parafialnego i sanktuaryjnego. Ufam że, publikacja ta związana z kultem Gaździny Podhala, jeszcze bardziej wzmocni naszą wiarę i przekaże dziedzictwo ojców następnym pokoleniom. Publikacja ta wprowadza nas w trudny czas, może nawet męczeński, Kościoła i Polski. Wtedy wygrało w nas pragnienie wolności, wiary ojców, dumy narodu. Przygotowując się na obchody 50–lecia koronacji Gaździny Podhala w 2013 roku, doświadczamy nowych wyzwań w Europie ojczyzn dla zachowania tożsamości narodu wolnego, niepodległego, zawsze wiernego Bogu i Kościołowi. Czy nasze pokolenie wygra jak przed 50– ciu laty przy koronacji? Wszak „Historia jest nauczycielką życia”. Zachęcam do wędrówki w tamte czasy z książką Władysława Skalskiego, by dostrzec niewidzialny dla oka, Boski wymiar Kościoła. Wyrazy uznania i podziękowanie za przeszło dwuletni czas cierpliwego gromadzenia materiałów, które wpisują się w historię naszej małej Ojczyzny. Bo tu, w Ludźmierzu, u Gaździny Podhala… źródło łaski wciąż żywe… KS. TADEUSZ JUCHAS KUSTOSZ PUBLIKACJA DO NABYCIA W SANKTUARIUM MATKI BOŻEJ KRÓLOWEJ PODHALA 34–471 LUDŹMIERZ, UL. JANA PAWŁA II 124, TEL. 18 265 55 27 ZAPRASZAMY NA NOWY PORTAL www.pielgrzym.com.pl Drogi Czytelniku, znajdziesz w nim aktualne wydania „Informatora Pielgrzyma” i „Szlaku Wiary”. Dostępne są także numery archiwalne. Zapraszamy do miłej lektury. Redakcja. 9 www.pielgrzym.com.pl Portal Powołaniowy Stajesz przed wyborem drogi życiowej, pytasz o sens i cel życia, pragniesz umocnić swoją wiarę, interesujesz się życiem zakonnym czy kapłańskim, pragniesz zasięgnąć więcej informacji o św. Franciszku z Asyżu i jego duchowości?! Proponujemy Ci bardzo interesujący Internetowy „Portal Duszpasterstwa Powołań OO. Bernardynów”, powstały i działający pod adresem: www. powolanie.bernardyni.pl. Portal zawiera podstawowe informacje o Zakonie Braci Mniejszych, założycielu zakonu – św. Franciszku z Asyżu, szczegółowe informacje o Prowincji Niepokalanego Poczęcia N.M.P. (czyli Prowincji OO. Bernardynów – tak popularnie nazywanej w Polsce). Jest oddzielny dział dotyczący Źródeł Franciszkańskich (wszystkich pism św. Franciszka z Asyżu) i nie tylko. Portal zawiera – jak sama nazwa wskazuje – odrębny dział, a w nim szereg treści związanych z tematem „powołanie”. Nadto na Portalu można znaleźć szereg ważnych zagadnień związanych z życiem chrześcijańskim (modlitwy, refleksje, opowiadania, świadectwa...). Zobacz, a sam się przekonasz!!! O. ZEFIRYN MAZUR OFM W Wydawnictwie oo. Bernardynów „Calvarianum” ukazał się opracowany przez Ojca Kazimierza Synowczyka OFMCap podręcznik duchowości pt. Literatura Reguły Trzeciego Zakonu Regularnego w świetle Pism św. Franciszka z Asyżu. Twarda oprawa, format 14 x 20 cm, 256 stron, cena 20 zł. „Publikacja ta jest najnowszym na rynku polskim komentarzem do Reguły Trzeciego Zakonu Regularnego św. Franciszka z Asyżu. Każdy czytelnik z łatwością odnajdzie się w poruszanych tutaj zagadnieniach, bez względu na to czy jest u początku poznania franciszkańskiej drogi, czy ma już za sobą lata specjalistycznych studiów w tej dziedzinie. Lektura Reguły Trzeciego Zakonu Regularnego – jak na to wskazuje już sam tytuł – obfituje w liczne odniesienia do myśli św. Franciszka, zawartej w jego pismach. W takim świetle można widzieć jaśniej, schodzić głębiej i rozumieć pełniej zapisy omawianego dokumentu. Jednym słowem jest to nieodzowny podręcznik duchowości Reguły Trzeciego Zakonu Regularnego Św. Franciszka, pomoc dla formatorów i przewodnik na drodze osobistej formacji” (S. Danuta Wróbel SNMPN). TRZY MIASTA KAROLA WOJTYŁY Roman Antoni Gajczak Str. 120, format 10 x 20 cm, cena: 13 zł ZAMÓWIENIA PROSIMY SKŁADAĆ: Wydawnictwo OO. Bernardynów „CALVARIANUM” 30–960 Kraków ul. Bernardyńska 2, skr. poczt. 765 e–mail: [email protected] Tel./fax 12 432–22–30 lub 12 422–16–50 wew. 73 Serdecznie zapraszamy na naszą stronę internetową: www.calvarianum.pl DERMOLIN Siostry Urszulanki Serca Jezusa Konającego zapraszają zimą na rekolekcje: Przeznaczony do codziennej pielegnacji bardzo zniszczonej skóry (szorstkie ręce, otarcia naskórka, popękane pięty, świąd, odleżyny) idealny po depilacji ciała. Nadaje skórze miękości juz po trzech zastosowaniach. Nie uczula, przebadany dermatologicznie. Do Sanktuarium św. Urszuli Ledóchowskiej w Pniewach (k. Poznania) młodzież od 15 do 18 lat – 1-5 lutego 2011 r. Zgłoszenia: s. Maria Lange, tel. 61 29 38 230, 61 29 38 100, e-mail: [email protected] ZAMÓW W SWOJEJ APTECE! www.anna.nowadeba.pl tel/fax 15 846 28 12 Do Ośrodka Kultury i Formacji Chrześcijańskiej w dawnym opactwie benedyktyńskim w Jarosławiu (w jubileuszowym roku 400-lecia opactwa) dziewczęta od 17 lat – 16-20 stycznia 2011 r. Zgłoszenia: s. Monika Wrońska, tel. 721 311 563, e-mail: [email protected] Do klasztoru urszulańskiego w Łodzi przy ul. Obywatelskiej młodzież gimnazjalna i licealna – 24-26 stycznia 2011 r. Zgłoszenia: s. Mariola Sośnicka, tel. 667 687 750, e-mail: [email protected] Koszt: dobrowolna ofiara Więcej informacji: www.urszulanki.pl DLA DUCHA I CIAŁA Rekolecje z postem oczyszczającym warzywno–owocowym wg dr Ewy Dąbrowskiej w Archidiecezjalnym Domu Rekolekcyjnym w Zaborówcu k. Leszna Wlkp. TERMINY W 2011R.: 17.01 07.02 28.02 04.04 – – – – 27.01 17.02 10.03 14.04 16.05 06.06 27.06 08.08 – – – – 26.05 16.06 07.07 18.08 20.08 12.09 03.10 14.11 – – – – 29.08 22.09 13.10 24.11 Informacja i rezerwacja miejsc: tel/fax (61)8798 892, kom. 607 239 047, kom. 693 572 177, kom. 516 075 118 e-mail: [email protected], www.zaborowiec.neostrada.pl 10 Informator Pielgrzyma Święta Bożego Narodzenia w klasztorze Ojców i Braci Paulinów P rzyjście na świat naszego Pana Jezusa Chrystusa jest wydarzeniem, które zapoczątkowało radykalny zwrot w dziejach człowieka, wyprowadzając go z egzystencjalnego marazmu. Stwierdzeniem bardzo istotnym, niestety, nie dla wszystkich oczywistym jest to, iż nie da się właściwie przeżyć Świąt Bożego Narodzenia, bez solidnego duchowego przygotowania do tych Świąt. W związku z czym – zanim opowiemy sobie o Bożym Narodzeniu u Paulinów w Leśniowie, zatrzymamy się nieco na Adwencie. Radosne oczekiwanie na przyjście Zbawiciela w naszym klasztorze znamionuje atmosfera CZUWANIA; Adwent jest dla nas czasem pogłębionej refleksji nad sobą, nad osobistą relacją do Pana Boga i człowieka. Temu duchowemu odradzaniu się służą: Msza święta roratnia, liturgia godzin, pochylanie się nad Słowem Bożym, indywidualna modlitwa, nowenna do Dzieciątka Jezus (od 16 grudnia) oraz bardziej świadome gesty miłości względem współbraci. Ponadto Ojcowie Paulini głoszą rekolekcje, posługują w konfesjonale, pomagając miłosiernemu Bogu przygotować serca ludzkie na przyjście Zbawiciela. Dodatkowo każdy z ojców i braci podejmuje własne wyrzeczenia, pozwalające mu bardziej otworzyć się na Pana Boga, wejść w głębszą relację z Nim. Wszystkich indywidualnych postanowień nie sposób tutaj przywołać, są one różnorakie i jest ich bardzo dużo – nierzadko stanowią intymną „umowę” pomiędzy danym ojcem, czy bratem a Panem Bogiem. Na przykład ubiegłorocznym postanowieniem braci nowicjuszy była całonocna adoracja Najświętszego Sakramentu (raz w tygodniu), bracia zrezygnowali także z piątkowej rekreacji – niektórzy z nich poszczą w piątki o chlebie i wodzie. W 2010 r. Paulini w Leśniowie w sposób szczególny byli wezwani przez Boga do CZUWANIA. Boleśnie dotykająca nas wszystkich kradzież koron ze skroni Jezusa i Maryi, wiążąca się z tym świętokradzkim czynem profanacja Najświętszego Sakramentu – uwrażliwia nas na potrzebę większej czujności. Ten haniebny akt przypomina nam – jak bardzo powinniśmy być uważni, nie tylko w wymiarze zewnętrznym, ale przede wszystkim duchowym, bo przecież: w chwili, w której się nie spodziewamy Jezus przyjdzie powtórnie (Por. Mt 24, 42). Jeżeli zaś idzie o czysto zewnętrzne przygotowania do Świąt, to każdy z nas angażuje się na tyle, na ile pozwala mu czas oraz zdolności, jakimi obdarzył go Pan Bóg. Cała wspólnota zakonna zajmuje się porządkami tak w klasztorze, jak i w jego obrębie. Szczególnie zaangażowani w przedświąteczne przygotowania są bracia nowicjusze, do których należy wykonanie dekoracji (strojenie choinek, budowa szopki itd.). S. Grażyna Liturgiczne wspomnienie narodzin Syna Bożego jest dla nas Paulinów kolejną okazją, a raczej kolejną szansą do tego, by miłość i jedność Boża na trwałe zagościła w naszych sercach. Zadaniem, jakie stawia przed nami wcielająca się MILOŚĆ Boża polega na ukazaniu człowiekowi, którego na naszej drodze stawia Pan Bóg, iż Bóg rzeczywiście stał się człowiekiem i jest obecny w każdym z nas, a Boże Narodzenie aktualizować się może i powinno zawsze i wszędzie. Święta we wspólnocie Paulinów w Leśniowie – podobnie jak w każdej rodzinie – (choć nie łączą nas więzy krwi, to jednak jesteśmy rodziną, rzec by można wyjątkową rodziną – powołaną i zebraną przez samego Jezusa z różnych stron kraju i świata) przebiegają w radosnej atmosferze, pełnej miłości, jedności i życzliwości. Wigilia w Leśniowie ma charakter typowo polski: rozpoczynamy Wieczerzę modlitwą, następnie odczytujemy fragment Ewangelii o Narodzeniu Pańskim, po czym łamiąc się opłatkiem, składamy sobie życzenia, spożywamy tradycyjne potrawy (przygotowane przez siostry Obliczanki) i śpiewamy kolędy, o północy zaś udajemy się na Pasterkę. Posługujące w naszym klasztorze Siostry Obliczanki (s. Grażyna – przełożona, s. Zdzisława oraz s. Stefania) dbają o to, by na wigilijnym stole niczego nam nie zabrakło. Wierne staropolskiemu zwyczajowi przygotowują 12 potraw: barszcz z uszkami, śledzie, ryba w galarecie, karp smażony, kapusta z grzybami, kluski z makiem, mak z łamańcami, ziemniaki oraz kompot z suszonych owoców. Warto wspomnieć, iż siostry – w podobny jak zakonnicy sposób – przygotowują się do Świąt przyjścia Pana, trwając w adwentowym czuwaniu. Samo świętowanie sióstr przebiega w radosnym, rodzinnym klimacie. Do Świąt Bożego Narodzenia Paulini odnoszą się z pewną prostotą: Pan Jezus stał się dziecięciem, my również tak w czasie Świąt, jak i na co dzień staramy się być dziećmi Bożymi (prosimy Boga o postawę dziecięctwa): widząc w braciach synów Boga, czyniąc DOBRO wszędzie tam, gdzie posyła nas nasz Pan. S. Zdzisława i S. Stefania BR. JAKUB 11 www.pielgrzym.com.pl Boże Narodzenie w Leśniowie “Wsparcie Fundacji ɦwiȡtego Mikoɛaja to¬najsensowniejsza pomoc, jakaß do tej pory otrzymaliɧmy”. Krzysztof Wilk, tata zastȡpczy z rodzinnego domu dziecka w Kraɧniku www.mikolaj.org.pl J edni podkreślają, że Święta Bożego Narodzenia, to szczególny czas, w którym spotykamy się z rodziną, przyjaciółmi. Dzielimy się opłatkiem, składamy życzenia, podsumowujemy miniony czas, wspominamy. Inni wskazują na „magię świąt” – choinka, kolędy, Mikołaj, prezenty, wigilijny stół. I choć to wszystko jest piękne w naszej tradycji, to warto pamiętać także o tym, że czas Bożego Narodzenia nie kończy się tylko na tym. Do dnia, w którym wspominamy dzień narodzin Chrystusa, przygotowujemy się poprzez Adwent – czas oczekiwania, który w Leśniowskim Sanktuarium, w świetle palących się świec, z udziałem „białych” zakonników, pozwala głębiej wejść w Noc Narodzenia. Idąc do Kościoła, uśmiechamy się do znajomych, aby wypowiedzieć te proste i pełne ciepła słowa „Wesołych Świąt i Szczęśliwego Nowego Roku”, a które zbliżają i cieszą drugiego człowieka. Przychodząc do Świątyni, obserwujemy jak bracia przygotowują „Stajenkę Betlejemską”, która przez okres świąteczny przypomina o wydarzeniu Narodzenia, w którym z wiarą uczestniczymy. Od niedawna w Sanktuarium w Leśniowie „stajenka Betlejemska” wprost wypowiada tę prawdę – „Bóg nie tylko narodził się dwa tysiące lat temu w szopie, ale rodzi się każdego dnia w naszych domach rodzinnych.” Szopka umieszczona w Sanktuarium, jest z jednej strony po prostu zwykłym domem, w którym można znaleźć choinkę, stół, obrazek; a z drugiej niezwykłym Domem, bo umieszczone w nim figury Maryi, Józefa i Bożego Dziecięcia, uświadamiają nawiedzającym Sanktuarium, że Bóg przychodzi do naszych serc, domów, rodzi się w relacji z drugim człowiekiem. Jednocześnie ten widok „Domu Betlejemskiego” mówi o tym, że przyjmując każde poczęte dziecko, przyjmujemy miłość Boga na wzór Świętej Rodziny. Dawniej, choć z tą tradycją można jeszcze do dziś się spotkać, w poranek wigilijny wyruszają kolędnicy, którzy przedstawiają krótką inscenizację, związaną z Bożym Narodzeniem i śpiewają kolędy. Także bracia, przebrani za aniołów, wyruszają na ulice Żarek i Leśniowa, śpiewają pastorałki, a najmłodszych częstują słodyczami. Ta „kolęda zakonników” wprowadza radość i pozwala poczuć jedność ludzi. Mnisi, którzy w oddaleniu od świata rozeznają swoje powołanie, wychodzą do „prostaczków”, aby głosić im Dobrą Nowinę. Po Wieczerzy Wigilijnej spędzanej w rodzinie, udajemy się na Pasterkę. W Świątyni Matki Bożej Patronki Rodzin wierni uczestniczą w uroczystej Eucharystii – ktoś czyta czytanie, śpiewa psalm. Po Mszy Świętej paulińscy zakonnicy wychodzą do nas z opłatkiem, aby połamać się, dziękować i składać sobie życzenia. Ta, można powiedzieć, rodzinna atmosfera świąt, nie dotyczy tylko naszych domów, ale w tym czasie szczególnie bliscy stają się nam kapłani i bracia, posługujący w Domu Leśniowskiej Matki. Drogi Przyjacielu, sɛyszaɛeɧ juz· o dzieciach z¬ rodzinnych · domów dziecka. Zycie ich nie¬oszczȡdzaɛo. Dziɧ majaß mamȡ, tatȡ, rodzeɟstwo i dom. Czy¬ dadzaß sobie radȡ? Czy przezwyciȡz· aß bagaz· trudnych, czȡsto dramatycznych doɧwiadczeɟ? Czy mozna wyrównaɍ ich · szanse? Wierzymy, z· e¬tak. Dziȡki ludzkiej hojnoɧci od lat pomagamy im w nauce i realizacji marzeɟ. Juz· 3,8¬mln zɛotych zasiliɛo program edukacyjny, który wsparɛ blisko 4.000¬ dzieci! Ich opiekunowie twierdzaß , z· e ta pomoc ma¬sens. Równiez· w tym na¬Twoja߬pomoc. roku dzieci czekajaß Wesprzyj konto Funduszu Edukacyjnego: 40 1440 1387 0000 0000 1092 6572 Pozdrawiam serdecznie, Mikoɛaj KATARZYNA SAMUEL 100x260_RDD.indd 1 10-12-21 10:30 12 Informator Pielgrzyma Ka¿dy cz³owiek ma prawo do ¿ycia, ka¿de poczête dziecko tak¿e! „Dziecko, z uwagi na swoj¹ niedojrza³oœæ fizyczn¹ oraz umys³ow¹, wymaga szczególnej opieki i troski, w tym w³aœciwej ochrony prawnej, zarówno przed, jak i po urodzeniu.” Konwencja o Prawach Dziecka, Zgromadzenie ONZ, 20.11.1989 r. Rozwój dziecka od poczêcia Dzieñ 1. ¯ycie cz³owieka zaczyna siê w momencie poczêcia. W tej chwili zostaj¹ okreœlone takie cechy dziecka, jak: p³eæ, kolor oczu, w³osów i skóry, tendencja do wysokiego lub niskiego wzrostu, krzepkie zdrowie lub sk³onnoœæ do pewnych chorób. Dzieñ 21. Zaczyna biæ serce dziecka, kszta³tuje siê mózg. Tydzieñ 6. Tworzy siê szkielet dziecka. Funkcjonuj¹ ju¿ nerki, p³uca, w¹troba i serce. Rejestruje siê ju¿ fale elektromagnetyczne wysy³ane przez mózg cz³owieka. Tydzieñ 9. Dziecko odczuwa ból ju¿ niemal ca³¹ powierzchni¹ cia³a. Reaguje na ból jak doros³y cz³owiek – odsuwa siê od Ÿród³a bólu, przesuwa w ty³, gwa³townie rusza rêkami i nogami, wykrzywia twarz. Nó¿ki dziecka ok. 11 tygodni od poczêcia. Tydzieñ 10. Dzia³aj¹ wszystkie organy. Ukszta³towa³y siê nó¿ki i r¹czki. Na palcach r¹k wykszta³ci³y siê linie papilarne. Dziecko reaguje na bodŸce zewnêtrzne, odczuwa ból. Dalszy rozwój polega jedynie na doskonaleniu pracy istniej¹cych ju¿ narz¹dów i wzroœcie cz³owieka. Tydzieñ 12. Dziecko potrafi podkurczaæ nogi, obracaæ stopy i prostowaæ palce u nóg, zaciskaæ pi¹stkê, marszczyæ brwi. Wykazuje w swoim zachowaniu i budowie indywidualne cechy; odczuwa i reaguje na stany emocjonalne matki. Funkcjonuj¹ ju¿ wszystkie narz¹dy: i tak np. w¹troba wytwarza ¿ó³æ, trzustka – insulinê, a przysadka mózgowa – hormon wzrostu. Dziecko osi¹ga oko³o 9 cm wzrostu i 30 g wagi. Tydzieñ 16. Dziecko wykonuje ok. 20 tysiêcy ruchów w ci¹gu dnia, które mo¿na zaklasyfikowaæ do kilkunastu schematów ruchowych. Serce przepompowuje dziennie ok. 30 litrów krwi. Dziecko jest ju¿ wra¿liwe na smak wód p³odowych. Im s³odsze wody, tym dziecko wolniej je po³yka, dok³adniej smakuj¹c, a jego serce bije szybciej. Dziecko ok. 3,5 miesi¹ca od poczêcia. Tydzieñ 17. Dziecko æwiczy ruchy ss¹ce warg. Tydzieñ 20. Dziecko nabywa umiejêtnoœci funkcjonowania w dwóch stanach: czuwania i snu. Matka mo¿e stwierdziæ, ¿e dziecko œpi, ma czkawkê, kopie czy przeci¹ga siê po spaniu. fot. Andrzej Zachwieja Tydzieñ 24. Miêdzy 70 tysi¹cami komórek tkanki mózgowej wielkoœci ³epka od szpilki istnieje 124 miliony po³¹czeñ. Oko³o 50 proc. dzieci w tej fazie rozwoju reaguje na silny dŸwiêk opóŸnion¹ reakcj¹ przestrachu. Tydzieñ 26. Przedwczeœnie urodzone dziecko jest ju¿ w stanie prze¿yæ. Reaguje wzmo¿onymi ruchami na nag³e oœwietlenie brzucha matki. Tydzieñ 40. Rodzi siê dziecko – po 9 miesi¹cach ¿ycia w ³onie matki, osi¹gn¹wszy ciê¿ar cia³a oko³o 3500 g i wzrost oko³o 54 cm. oprac. dr n. med. Józefa Deszczowa Twarz dziecka ok. 5 miesiêcy od poczêcia. Zapraszamy do odwiedzenia serwisu internetowego: www.pro-life.pl 13 www.pielgrzym.com.pl Naukowcy i lekarze: ¯ycie cz³owieka zaczyna siê w momencie poczêcia „Cz³owiek jest ju¿ cz³owiekiem od momentu, gdy mêski plemnik zap³odni ¿eñsk¹ komórkê jajow¹.” prof. dr hab. med. E. Blechschmidt, dyrektor Instytutu Anatomii Uniwersytetu w Getyndze, Niemcy „Komórkê jajow¹ od momentu zap³odnienia nazywamy zarodkiem, ale nie ulega w¹tpliwoœci, ¿e jest to cz³owiek.” prof. dr hab. med. B. Chazan, specjalista krajowy w dziedzinie po³o¿nictwa i ginekologii, Warszawa „Szacunek dla nowego ¿ycia od samego poczêcia i uznanie dziecka za partnera w dialogu s¹ bardzo wa¿ne. Ten dialog rozpoczyna siê w momencie poczêcia.” prof. dr hab. P. G. Fedor -Freybergh, psycholog, Sztokholm R¹czki dziecka ok. 7 tygodni od poczêcia. „Od momentu poczêcia istnieje ¿ywa istota. Nienarodzone dziecko jest osob¹.” prof. dr med. A. Ingelman-Sunberg, kierownik Kliniki Ginekologii i Po³o¿nictwa w Sztokholmie „Z naukowego punktu widzenia poprawne jest stwierdzenie, ¿e pojedyncze ludzkie ¿ycie zaczyna siê w momencie poczêcia.” prof. M. Matthews-Roth, Uniwersytet Harvarda, USA „¯ycie cz³owieka nie zaczyna siê z chwil¹ narodzin, ale od momentu poczêcia.” prof. dr hab. n. med. J. Roszkowski, cz³onek-wspó³zalo¿yciel Miêdzynarodowego Towarzystwa Ginekologicznego, cz³onek Rady Naukowej Instytutu Matki i Dziecka „W œwietle obecnej wiedzy nie ulega w¹tpliwoœci, ¿e ¿ycie cz³owieka zostaje zapocz¹tkowane w nastêpstwie po³¹czenia siê dwu komórek rozrodczych – gamet – ¿eñskiej i mêskiej w postaæ komórki macierzystej zwanej zygot¹, która o tej chwili zaczyna ¿yæ w³asnym rytmem.” prof. dr hab. med. M. Rybakowa, Komitet Rozwoju Cz³owieka Wydzia³u Nauk Medycznych PAN Warszawa-Kraków „Po zap³odnieniu, to jest zespoleniu siê j¹dra komórki jajowej z j¹drem plemnika (co nastêpuje w jajowodzie, blisko jego ujœcia od strony jajnika) powstaje ca³kowicie nowa, odbiegaj¹ca od genotypów rodzicielskich, odrêbna jakoœæ genetyczna – nowa osoba ludzka. Zestaw jej genów w komórkach somatycznych nie ulegnie ju¿ zmianie do koñca ¿ycia.” prof. dr hab. B. Suszka, biolog, pracownik naukowy PAN, Poznañ Zestawi³a: dr Krystyna Cygorijni fot. Andrzej Zachwieja „¯ywot cz³owieka rozpoczyna siê w momencie poczêcia, to jest zap³odnienia i koñczy siê w momencie œmierci.” prof. zw. dr hab. med. R. Klimek, cz³onek Królewskiego Towarzystwa Lekarskiego w Londynie „Dziêki nadzwyczajnemu postêpowi techniki wtargnêliœmy do prywatnego ¿ycia p³odu. Przyjêcie za pewnik faktu, ¿e po zap³odnieniu powsta³a nowa istota ludzka, nie jest ju¿ spraw¹ upodobañ czy opinii. Ludzka natura tej istoty od chwili poczêcia do staroœci nie jest metafizycznym twierdzeniem, z którym mo¿na siê spieraæ, ale zwyk³ym faktem doœwiadczalnym.” prof. dr med. J. Lejeune, kierownik Katedry Genetyki na Uniwersytecie im. R. Descartesa w Pary¿u „Po³¹czenie komórki jajowej i plemnika, czyli gamety matczynej i ojcowskiej daje pocz¹tek odrêbnemu ¿yciu. W wyniku zap³odnienia powstaje w pe³ni genetycznie uformowany nowy cz³owiek, którego rozwój dokonuje siê w czasie ¿ycia ludzkiego. Tak wiêc embrion, p³ód, noworodek, niemowlê, dziecko, doros³y, starzec to okreœlenia poszczególnych biologicznych etapów rozwoju zawsze tego samego cz³owieka.” dr n. med. A. Marcinek, dyrektor Szpitala Po³o¿niczoGinekologicznego im. R. Czerwiakowskiego w Krakowie Dziecko ok. 3,5 miesi¹ca od poczêcia. Zapraszamy do zamawiania bezpatnych materia³ów edukacyjnych: [email protected] 14 Informator Pielgrzyma Pomó¿ ocaliæ ¿ycie bezbronnemu! Tak¿e Ty mo¿esz uratowaæ ¿ycie dziecka! Mo¿esz równie¿ przekazaæ 1% podatku na dzie³o obrony ¿ycia! Wype³niaj¹c PIT za 2010 rok pamiêtaj: KRS 0000140437. Zachêæ tak¿e swoich znajomych do wsparcia naszej dzia³alnoœci! Polskie Stowarzyszenie Obroñców ¯ycia Cz³owieka ul. Krowoderska 24/1, 31-142 Kraków 9 3 1 2 4 0 4 6 5 0 1111 0 0 0 0 5 1 5 0 8 4 0 1 Wp³ata daru na obronê ¿ycia cz³owieka. Nó¿ki dziecka ok. 7 tygodni od poczêcia. Twarz dziecka ok. 4 miesi¹ce od poczêcia. Pomó¿ nam pomagaæ innym! Z góry serdecznie dziêkujê dr in¿. Antoni Ziêba prezes PSO¯C 93 1240 4650 1111 0000 5150 8401 Polskie Stowarzyszenie Obroñców ¯ycia Cz³owieka ul. Krowoderska 24/1 31-142 Kraków Wp³ata daru na obronê ¿ycia cz³owieka. fot. Andrzej Zachwieja „Waszym pos³annictwem jest zabezpieczenie w jutrzejszym œwiecie obecnoœci takich wartoœci, jak pe³na wolnoœæ religijna, poszanowanie osobowego wymiaru rozwoju, ochrona prawa cz³owieka do ¿ycia pocz¹wszy od momentu poczêcia a¿ do naturalnej œmierci, troska o rozwój i umocnienie rodziny” – apelowa³ 15 sierpnia 1991 roku na Jasnej Górze S³uga Bo¿y Jan Pawe³ II. Obrona ¿ycia cz³owieka od momentu poczêcia po naturalny kres jest obowi¹zkiem ka¿dego cz³owieka wierz¹cego czy niewierz¹cego – ale jest specjalnym zadaniem ka¿dego katolika – Polaka. W dziele tym potrzebna jest ufna, wytrwa³a modlitwa, apostolstwo realizowane w rodzinie, s¹siedztwie, œrodowisku pracy. Potrzebna jest tak¿e konkretna pomoc samotnym matkom, rodzinom wielodzietnym. Polskie Stowarzyszenie Obroñców ¯ycia Cz³owieka (organizacja po¿ytku publicznego, numer rejestru KRS 0000140437) ju¿ od ponad dziesiêciu lat prowadzi szerok¹ dzia³alnoœæ w obronie ¿ycia dzieci nienarodzonych. Poprzez spo³eczne akcje edukacyjne, opracowywanie i bezp³atne rozprowadzanie ulotek, plakatów oraz broszur ukazuj¹cych rozwój cz³owieka przed narodzeniem uczy szacunku do ¿ycia ka¿dego cz³owieka od poczêcia do naturalnej œmierci. Od szeœciu lat tak¿e pomaga finansowo matkom samotnie wychowuj¹cym dzieci oraz ubogim rodzinom. W zwi¹zku z parlamentarn¹ debat¹ nt. procedury „in vitro” Polskie Stowarzyszenie Obroñców ¯ycia Cz³owieka przygotowa³o specjaln¹ oœmiostronicow¹ broszurê informacyjn¹, która po wydrukowaniu zosta³a rozprowadzona ju¿ w nakladzie 1,5 miliona egzemplarzy. Zamierzamy wydrukowaæ i rozprowadziæ kolejne pó³ miliona egzemplarzy. Liczymy, ¿e dziêki niej miliony ludzi w Polsce poznaj¹ prawdziwe skutki metody „in vitro” oraz argumenty dlaczego nie mo¿e ona byæ akceptowana. Dzia³alnoœæ Stowarzyszenia cieszy siê uznaniem Hierarchów Koœcio³a katolickiego. Pob³ogos³awiona zosta³a m. in.: przez ks. kard. Józefa Glempa, Prymasa Polski i ks. kard. Stanis³awa Dziwisza, Metropolitê Krakowskiego. Nasze Stowarzyszenie nie otrzymuje ¿adnych dotacji z bud¿etu pañstwa czy funduszy Unii Europejskiej. Dzia³amy tylko w oparciu o „dary serca” osób, które pragn¹ ratowaæ ¿ycie cz³owieka; osób, które czuj¹ siê zobowi¹zane do realizacji Jasnogórskich Œlubów Narodu Polskiego i które chc¹ wprowadzaæ w ¿ycie apele i nauczanie S³ugi Bo¿ego Jana Paw³a II. Proszê wiêc o „dary serca”. Gdyby ka¿dy z Czytelników ofiarowa³ na ten szlachetny cel 20-30 z³, to moglibyœmy zintensyfikowaæ nasz¹ dzia³alnoœæ. Proszê serdecznie w imieniu tych, którzy nie mog¹ siê broniæ – nienarodzonych dzieci. Dary mo¿na wp³aciæ tak¿e za poœrednictwem internetu: www.pro-life.pl/dary_serca www.pielgrzym.com.pl 1937 roku klasztor paulinów w Leśniowie jest domem nowicjackim zakonu. Nowicjat to czas szczególny dla każdego kandydata do życia zakonnego. Jest nie tylko podstawową szkołą życia zakonnego, ale także próbą powołania. Do leśniowskiego nowicjatu przybywają kandydaci z całego świata. Rok nowicjatu, wszyscy Paulini określają jako najpiękniejszy okres życia zakonnego. Porównać go można do zakonnego dzieciństwa, pełnego nowych doświadczeń i odkryć. Codzienność nowicjacka to nauka modlitwy, Od Nowicjat poszukiwanie ciszy, odkrywanie Słowa Bożego, ale również doświadczanie wspólnoty, poprzez dzielenie zarówno trudów jak i małych codziennych radości. Ważnym elementem dnia jest również praca. Bracia zajmują się ogrodem, terenem sanktuarium, pracami porządkowymi w klasztorze, zakrystią, pralnią, gospodarstwem, 15 zwierzętami, pracą w polu itd. Siły do owocnego przeżycia każdego dnia czerpią z pochylenia nad Pismem Świętym, w którym odnajdują historię własnego życia i z porannej Eucharystii, która jest źródłem prawdziwej komunii. Wokół niej nowicjusze uczą się koncentrować całe swoje życie. Dwoma najważniejszymi wydarzeniami w życiu każdego nowicjusza są obłóczyny i pierwsza profesja czyli śluby zakonne. Obłóczyny, to dzień w którym nowicjusz przywdziewa zakonny habit, zaś pierwsza profesja zamyka roczny okres nowicjatu. 16 Informator Pielgrzyma Cud i Siedem Pieśni Marii B ył 31 grudnia 2006 roku, noc sylwestrowa, godz. 21.00 – godzina Apelu Jasnogórskiego – do sanktuarium zadzwonił Zbigniew Książek ( autor tekstów do m.in. oratoriów: „Tu es Petrus”, „Psałterz Wrześniowy” i „Golgota Świętokrzyska ) z dramatyczną prośbą o modlitwę za umierającego na sepsę osiemnastoletniego Mateusza – syna jego przyjaciela. Telefon odebrał przeor klasztoru. Zapewnił, że wszyscy będą się modlić w intencji uzdrowienia chłopca podczas Mszy Świętej sprawowanej o północy. Tak też się stało. Zgromadzeni wierni zostali poinformowani o sytuacji i z wszystkich serc do Boga, za wstawiennictwem Matki Bożej Leśniowskiej, popłynęła modlitwa o uzdrowienie Mateusza. Następnego dnia Zbigniew Książek zadzwonił z radosną wiadomością, że stan zdrowia chłopca dziesięć minut po północy poprawił się na tyle, że zaczął przyjmować leki i rozmawiać z najbliższymi. Zbigniew Książek potraktował to wydarzenie jako znak. Zawarł z Panem Bogiem umowę, iż w dowód wdzięczności za zdrowie chłopca napisze oratorium dedykowane Matce Bożej. Po dwóch tygodniach Mateusz wyszedł ze szpitala bez najmniejszych skutków ubocznych choroby. W taki sposób, z racji tego spektakularnego wydarzenia, jakim był cud uzdrowienia umierającego na sepsę Mateusza, powstało Oratorium Leśniowskie „Siedem Pieśni Marii”. Jego twórcami są dwaj artyści: Zbigniew Książek – tekst, i Bartłomiej Gliniak – muzyka. Oratorium przywołuje siedem najważniejszych momentów ziemskiego życia Maryi, Matki Zbawiciela. W te wydarzenia zostały wplecione losy każdego z nas. Zbigniew Książek, nigdy wcześniej nie podejmował w swojej twórczości wątków maryjnych. Przygotowując się do napisania Oratorium Leśniowskiego, czytał Pismo Święte, wiele książek, rozmawiał ze znawcami tematu. Ostatecznie zostało opisanych słowem i muzyką siedem najważniejszych wydarzeń z życia Maryi. Oratorium jest bardzo oryginalnym połączeniem Ewangelii i współczesności. Całość wieńczy pieśń o Matce Bożej Leśniowskiej. Jest także pierwszym polskim oratorium maryjnym od ponad 300 lat. Na kanwie tego wydarzenia powstał film dokumentalny „Cud”, zrealizowany przez TVP Kraków oraz Sanktuarium w Leśniowie. Premiera oratorium Twórcy: Zbigniew Książek i Bartłomiej Gliniak Siedem Pieśni Marii – płyta dvd Siedem Pieśni Marii – płyta cd „CUD?” – film dvd Informator Pielgrzyma – Dział reklamy: 602-75-45-75 Podaruj 1 procent Drogi Czytelniku, kiedy będziesz wypełniać PIT za 2010 rok, nie zapomnij przekazać 1 procenta podatku na pomoc potrzebującym. Jeden procent podatku można przekazywać organizacjom pożytku publicznego od 2004 roku. Chętnych podatników do wspierania OPP z roku na rok przybywa coraz więcej. Dołącz do nich także Ty Drogi Czytelniku. Można w ten sposób wspomóc fundację lub stowarzyszenie, które pomagają biednym, bezdomnym, chorym. Ty decydujesz, kto otrzyma twoją pomoc finansową, w ten sposób twoje pieniądze trafią na szczytny cel, zamiast do fiskusa. 17 18 Informator Pielgrzyma Centrum Pomocy Rodzinie iemal jedna trzecia małżeństw rozpada się. Wśród młodych par/do 7 lat/ odsetek jest prawie dwa razy większy. W takiej sytuacji największy ból przeżywają zawsze dzieci. W wielu rodzinach pojawiają się problemy związane z alkoholizmem, z wykorzystywaniem seksualnym, znęcaniem się psychicznym, biciem dzieci, brakiem przebaczenia, nienawiścią itp. Wydaje się, że w tak dramatycznej sytuacji nie można dużo zrobić. Coś jednak można. Z Bożą pomocą podjęliśmy w Sanktuarium Matki Bożej Patronki Rodzin w Leśniowie działania zmierzające do wybudowania Centrum Pomocy Rodzinie. Projekt przygotowywany jest bardzo starannie. Budynek otulony rozbudowanym terenem rekreacyjnym, służyć będzie rodzinom, które znajdą pomoc także poprzez rekolekcje, terapie, warsztaty, itp. Po wielu latach poszukiwań, znaleźliśmy sposób na to, aby pozyskać środki finansowe na budowę ośrodka. W ubiegłym roku, po raz pierwszy, pojawiły się w sanktuarium słodycze firmowane przez nasz klasztor. Przez większość Pielgrzymów zostały one pozytywnie przyjęte. Zupełnie nieoczekiwanie, zrodził się pomysł dotarcia z leśniowskimi łakociami do polskich sklepów. W ten sposób chcielibyśmy zdobyć środki na budowę . N podjęcia kilku zobowiązań, które byłyby duchowym wsparciem leśniowskiego przedsięwzięcia. • Proponujemy następujące zobowiązania: • codzienna krótka modlitwa w intencjach Centrum Pomocy Rodzinie • raz w tygodniu pokuta, polegająca na rezygnacji z jednego posiłku/śniadanie, obiad lub kolacja/ • szczególna walka z jednym z grzechów, który popełniam/może być mały, ale konkretny/ • rozwój jednej z cnót lub zalet, którą mam • miłosierdzie okazane jakiejś potrzebującej osobie/przynajmniej raz w tygodniu/ Dodatkowe wskazania/niezobowiązujące/: • w dniu podjętego postu /lub innym/ przyjąć komunię św. w intencji Centrum… • czytanie i rozważanie Pisma świętego, przynajmniej raz w tygodniu/przynajmniej 15 minut/ Jesteśmy świadomi, że dla wielu miłośników Leśniowa, warunki wstąpienia do Ruchu będą trudne do spełnienia. Dlatego chcielibyśmy zaproponować „lżejszą wersję” zaangażowania się w duchową budowę. Polegać ona będzie na codziennym odmawianiu modlitwy i wybraniu spośród pozostałych propozycji przynajmniej jednej. RUCH DUCHOWYCH BUDOWNICZYCH Inwestycja, którą zamierzamy zrealizować przerasta nasze możliwości. Chcielibyśmy do współpracy włączyć wiele osób. Dlatego prosimy o pomoc duchową polegającą na przyłączeniu się do Ruchu Duchowych Budowniczych. Pragniemy zaprosić odpowiedzialne osoby do Na wszystkie osoby, które włączą się w Ruch Duchowych Budowniczych czekają przywileje: • codzienna modlitwa w sanktuarium podczas każdej Mszy św. w intencjach członków Ruchu –Msza św. w każdą niedzielę • • • /godz.11.00/ sprawowana w intencjach Ruchu Msza św. zbiorowa sprawowana w V, VIII i X w intencjach członków Ruchu Nowenna i Msza św. sprawowana w każdą środę i sobotę w intencjach członków Ruchu możliwość spędzenia darmowego weekendu w Centrum Pomocy Rodzinie przez 1 rok każda osoba wstępująca do Ruchu otrzyma legitymację członkowską i specjalny dyplom Inauguracja i oficjalne rozpoczęcie działalności Ruchu odbyło się w niedzielę przed uroczystością Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny czyli 6 XII 2009 r. podczas Mszy św. o godz. 11.00. W każdej chwili, możne wystąpić z Ruchu bez podania przyczyny. Na każdym etapie przyjmować będziemy nowych członków. DLACZEGO WARTO COŚ ZROBIĆ Bardzo wiele osób doświadczyło w Leśniowie lub przez to miejsce szczególnych łask. Jest idealna okazja, aby podziękować za otrzymane łaski, włączając się w duchową budowę Każdy, kto robi coś dla innych, tak naprawdę najwięcej robi dla siebie Rodzina jest podstawą systemu społecznego każdego kraju. Im zdrowsza i silniejsza rodzina, tym cały naród będzie silniejszy Leśniów już od wieków posiada charyzmat rodzinny. Warto w niego inwestować, gdyż duchowe dary w tym względzie są tu bardziej dostępne Nie wiem czy kiedyś ja sam lub ktoś mi bardzo bliski nie będzie potrzebował oferowanej w Leśniowie pomocy. 19 www.pielgrzym.com.pl Leśniowskie słodycze to: – Czekolada leśniowska– osiem rodzajów, różnorodnej w smaku i oryginalnie zapakowanej słodyczy – Ciasteczka leśniowskie – wypiekane z mąki pszennej z upraw paulińskiego klasztoru w Leśniowie, z dodatkiem cudownej wody leśniowskiej. W ich recepturze brak jest konserwantów i polepszaczy. Klasztorna – mleczna z arachidami i jabłkami Przeorska – mleczna z orzechami laskowymi Rodzinna – mleczna z migdałami i malinami Mnicha – gorzka 70% Paulińska – mleczna Żarecka – gorzka z orzechami laskowymi i pomarańczą Anielska – biała Postna – bez cukru, deserowa dla diabetyków – Draże leśniowskie – dziewięć rodzajów bakalii, oblanych pyszną czekoladą. – Krówka leśniowska – pyszne cukierki, ręcznie wyrabiane i pakowane. Produkowane według tradycyjnej receptury. Wewnątrz każdej owijki, znajdują się piękne umoralniające opowiadania Migdały w czekoladzie białej Orzechy laskowe w czekoladzie mlecznej Rodzynki królewskie w czekoladzie mlecznej Czarna porzeczka w czekoladzie deserowej Wiśnia w czekoladzie deserowej Żurawina w czekoladzie deserowej Orzeszki sojowe w czekoladzie Skórka pomarańczowa w czekoladzie deserowej Orzech arachidowy w czekoladzie Produkty mięsne w słoikach: – pasztet leśniowski – smalec leśniowski – kiełbasa leśniowska – boczek lesniowski Wszystkie produkty można nabyć w Leśniowie. Można je również zamówić przez telefon lub Internet. Całkowity dochód ze sprzedaży leśniowskich produktów przeznaczony jest na budowę Centrum Pomocy Rodzinie. Sanktuarium Matki Bożej Leśniowskiej Patronki Rodzin 42–310 Żarki, ul. Leśniowska 99, woj. śląskie, tel: 34 314 80 22, kom: 501 360 153, sekretariat tel/fax: 34 316 10 72, www.lesniow.pl e–mail: [email protected] 20 Informator Pielgrzyma Porządek nabożeństw w Leśniowie Msze św. w niedzielę i święta 6.30, 8.00, 9.15, 11.00, 16.30, 19.00 Msze św. w dni powszednie 7.00, 8.00, 19.00 /okres zimowy m–ce od X do IV – 17.00/ Nieszpory Niedziela i uroczystości o godz. 16.00 Główna uroczystość Matki Bożej Leśniowskiej 2 lipca i w niedzielę po 2 lipca o godz. 11.00 Nowenna do Matki Bożej Leśniowskiej Każda środa przez cały rok, a sobota od IV do X, w godzinie rozpoczęcia wieczornej Eucharystii Adoracja Najświętszego Sakramentu W każdą niedzielę od godz. 20.00 – 21.00 Apel Jasnogórski Niedziela i uroczystości maryjne o godz. 21.00 Nabożeństwa: majowe, czerwcowe i październikowe W dni powszednie po wieczornej Eucharystii, w niedzielę po Mszy św. o godz. 16.30 Różaniec w intencji rodzin Codziennie pół godz. przed wieczorną Eucharystią, w niedzielę i uroczystości o godz. 10.30 Via lucis – Droga światła W każdą niedzielę okresu wielkanocnego o godz. 20.00 Rekolekcje Małżeńskie Pięć razy w roku. Co miesiąc od maja do września w ostatni weekend miesiąca Spowiedź Przed i w trakcie każdej Eucharystii oraz na życzenie Uroczystości nowicjackie – Obłóczyny – 8 XII Uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny – Pierwsza profesja zakonna – 8 IX Uroczystość Narodzenia Najświętszej Maryi Panny Sanktuarium Matki Bożej Leśniowskiej Patronki Rodzin 42–310 Żarki, ul. Leśniowska 99, woj. śląskie tel: 34 314 80 22, kom: 501 360 153 sekretariat: tel/fax: 34 316 10 72 www.lesniow.pl e–mail: [email protected] 21 www.pielgrzym.com.pl Drodzy Rodzice, Babcie i Dziadkowie! Rodzice Chrzestni! Wydawnictwo AZ wydaje od 2009 roku katolicki tygodnik dla najm³odszych „Ola i Jaœ”. Ten jedyny katolicki tygodnik dla dzieci przedszkolnych i pierwszoklasistów wspomaga religijne i patriotyczne wychowanie dzieci. Uczy korzystania z dobrej, katolickiej prasy ju¿ od najm³odszych lat. Na 16 kolorowych stronach „Oli i Jasia” najm³odsi mog¹ znaleŸæ m.in.: opowiadania przybli¿aj¹ce wydarzenia roku liturgicznego, fragmenty Biblii, katechezy, pouczaj¹ce historie z ¿ycia Oli i Jasia i ich rodziny, pomoce w nauce czytania i pisania, wiersze, komiksy, zgadywanki, kolorowanki, gry planszowe, konkursy z nagrodami i wiele innych atrakcji. Wspólne czytanie „Oli i Jasia” w rodzinach ograniczy korzystanie przez dzieci z telewizji i komputerów. Psychologowie i lekarze alarmuj¹: ogl¹danie przez dzieci ekranu telewizora czy komputera d³u¿ej ni¿ 1 godzinê dziennie mo¿e prowadziæ do zaburzeñ psychicznych. W kioskach jest wiele gazet dla ma³ych dzieci; ogromna wiêkszoœæ z nich propaguje treœci obce naszej narodowej tradycji i kulturze. Pomija wartoœci religijne: nie ma w nich Boga, Matki Bo¿ej i naszych œwiêtych. Wszyscy dostrzegamy kryzys wspó³czesnej rodziny, jej s³aboœci. Chciejmy przypomnieæ sobie s³owa, jakie czêsto wypowiada³ S³uga Bo¿y Jan Pawe³ II: Rodzina Bogiem silna. Niech nam bêdzie wolno przypomnieæ, ¿e Ojciec Œwiêty S³uga Bo¿y Jan Pawe³ II, przyj¹³ w 1998 r. w Watykanie Wydawców naszego tygodnika i pob³ogos³awi³ ich pracê. Katolicki tygodnik „Ola i Jaœ” z pewnoœci¹ pomo¿e Wam Drodzy Rodzice, Babcie, Dziadkowie i Rodzice Chrzestni budowaæ silne wiêzi z Panem Bogiem, a dziêki temu szczêœcie rodzinne wœród najm³odszych. Zachêcaj¹c do prenumeraty „Oli i Jasia” ¿yczymy wielu £ask Bo¿ych w wielkim, odpowiedzialnym dziele wychowania dzieci. Prenumerata „Oli i Jasia” to wspania³y prezent œwi¹teczny dla najm³odszych pociech! Szczêœæ Bo¿e! redaktor naczelna, Agnieszka Socha Wydawnictwo AZ Sp. Z o. o. ul. Krowoderska 24/3, 31-142 Kraków 5 8 1 2 4 0 1 4 3 1 1111 0 0 0 0 1 0 4 6 1 2 0 2 Prenumerata tygodnika „Ola i Jaœ”. Cena 1 egz. „Oli i Jasia” w prenumeracie wynosi 3,00 zł. Raz w miesiącu (oprócz numerów waka− cyjnych) ukazuje się numer z płytą CD w łącznej cenie 7,90 zł. Istnieje możliwość zamawiania prenumeraty bez płyt CD lub z płytami. Ceny prenumeraty: „Ola i Jaś” bez płyt CD: 15 kolejnych numerów – 45,00 zł, półroczna (23 kolejne numery) – 69,00 zł, całoroczna (46 numerów) – 138,00 zł. „Ola i Jaś” z płytami CD: 15 kolejnych nume− rów + 3 płyty CD – 59,70 zł, półroczna (23 ko− lejne numery) + 5 płyt CD – 93,50 zł, całorocz− na (46 numerów) + 10 płyt CD – 187,00 zł. Prenumeraty Oli i Jasia dokonuje się wpłacając odpowiednią kwotę na konto wydawcy. W ra− zie wątpliwości prosimy o kontakt z działem prenumeraty: tel.: 12 428 49 10 e−mail: [email protected] 58 1240 1431 1111 0000 1046 1202 Wydawnictwo AZ Sp. z o. o. ul. Krowoderska 24/3 31-142 Kraków Prenumerata tygodnika „Ola i Jaœ”. 22 Informator Pielgrzyma Betlejem po... krakowsku J edna z najpiękniejszych krakowskich tradycji, znana w całej Polsce. Łączy prostotę z finezją i precyzją. Budują ją lekarze, inżynierowie, dzieci, młodzież, całe rodziny. Najmniejsze mają po 15 cm, największa w 2010 r. roku mierzyła 5 metrów. Swym pięknem przyciągają widzów, przypominają o tym, co najważniejsze – o narodzinach Jezusa Chrystusa. Już po raz 68. szopki krakowskie można było podziwiać na krakowskim Rynku. Weneckie, trydenckie, żywe, krakowskie – wiele jest rodzajów szopek. Ich najważniejsze przesłanie jest jednak wspólne: upamiętnienie narodzin Jezusa Chrystusa w Betlejem. Zwyczaj inscenizowania figuralnych przedstawień ukazujących wydarzenia związane z narodzeniem Chrystusa wywodzi się z kultu żłóbka betlejemskiego, który wyznawali pierwsi chrześcijanie. Upowszechnienie się takich widowisk w całej Europie nastąpiło w XIII wieku za sprawą świętego Franciszka, który w 1223 roku, wykorzystując naturalną scenerię i zwierzęta, ukazał w „żywych obrazach” historię narodzin Chrystusa. Przedstawienia te – zwane w Polsce jasełkami – organizowane były w kościołach i klasztorach (zwłaszcza tych opartych na regule franciszkańskiej). Na tle dekoracji ze skałami i grotami ustawiano żłóbek oraz rzeźbione w drewnie figurki Dzieciątka, Matki Boskiej, św. Józefa, pastuszków, zwierząt, Trzech Króli i inne. Zmienia się tylko sceneria narodzin Pana Jezusa w zależności od kraju i regionu, w którym szopka została wykonana. Co znajdziemy w szopce krakowskiej? Obok Świętej Rodziny, typowo krakowskie motywy: wieże krakowskich kościołów (m.in Bazyliki Mariackiej czy Katedry na Wawelu), Sukiennice, Rynek, Barbakan, Lajkonika, Smoka Wawelskiego. W II połowie XIX wieku wykształciły się cechy architektoniczne wyraźnie odróżniające szopki wykonywane w Krakowie od innych. Wpłynęły na to wzorce Fot. W. Płaneta Sukiennice, Lajkonik, Smok Szopki krakowskie – bogato zdobione, wielowieżowe sceny o architekturze nawiązującej do zabytków Krakowa przedstawiające misterium Bożego Narodzenia. Pierwszy konkurs szopek krakowskich odbył się 21 grudnia 1937 r. z inicjatywy Zarządu Miejskiego w Krakowie, a zwłaszcza dr. Jerzego Dobrzyckiego. Do pierwszej edycji konkursu, który odbył się na krakowskim rynku – u stóp pomnika Adama Mickiewicza, zgłoszono 86 prac. Zwycięzcą został 39–letni murarz z Krowodrzy, Stanisław Polak, już wówczas uznany twórca szopek. Od 1946 roku organizatorem konkursu jest Muzeum Historyczne Miasta Krakowa. Odbywa się on w wyznaczony grudniowy dzień (począwszy od lat 60. jest to pierwszy czwartek grudnia). Tego dnia od godziny 9.00 rano przy pomniku Adama Mickiewicza na Rynku Głównym gromadzą się szopkarze ze swoimi pracami, zajmują miejsca na stopniach wokół pomnika i prezentują swoje dzieła publiczności. Szopki wykonane pzez Pana Wiesława Barczewskiego Zdjęcia: W. Barczewski zabytkowych krakowskich budowli: głównie kościołów. Stylowa różnorodność krakowskich zabytków dostarczała twórcom bogatego źródła inspiracji. Wykształciła się szopka w formie smukłej budowli z dominującymi wieżami. Twórcami tej oryginalnej formy byli murarze i pracownicy budowlani z przedmieść. Pięć metrów wysokości Twórcą najbardziej dojrzałej architektonicznie formy był Michał Ezenekier – murarz i kaflarz z Krowodrzy (jedna z dzielnic Krakowa). Stworzona przez niego szopka stanowi do dziś wzór i swoisty kanon. W zbiorach muzealnych zachowała się jedna szopka Ezenekiera, pochodząca z lat 80. XIX wieku. O dziele tym, uznawanym za wzór kunsztu, proporcji i funkcjonalności, mówi się czasem „szopka matka”. Michał Ezenekier, wraz ze swym zespołem kolędniczym, w skład którego wchodził też jego syn Leon, specjalizujący się w rzeźbieniu figurek, obnosił swe szopki od 1864 r. aż do I wojny światowej, która zakończyła złoty okres szopki krakowskiej. W ubiegłym roku na 68. Konkurs Szopek Krakowskich przygotowano 110 szopek, w tym 66 wykonanych przez dzieci i młodzież. Sensacją tegorocznej edycji konkursu była ogromna szopka wykonana przez rodzinę Markowskich. To zdumiewające dzieło liczy prawie 5 metrów wysokości i 2,7 metra szerokości. Jest to absolutny rekord wielkości szopki krakowskiej. Szopce tej przyznano I nagrodę w kategorii szopek dużych. Jury doceniło piękną sylwetkę, bogaty program ikonograficzny i nawiązania do architektury wszystkich 21 kościołów, które znajdują się w obrębie plant i wzgórza wawelskiego. Inne prace nawiązują do aktualnych wydarzeń: tragedii smoleńskiej, 200. rocznicy urodzin Fryderyka Chopina, 600. rocznicy bitwy pod Grunwaldem oraz 100. rocznicy przyłą(AGA) czenia Zwierzyńca do Krakowa. 23 www.pielgrzym.com.pl Szopka w Barbakanie [email protected] www.apoloniatour.pl ul. Grzegórzecka 25, 31–532 Kraków, tel/fax 12 422 00 30 Rozmowa z panem WIESŁAWEM BARCZEWSKIM, zdobywcą pierwszej nagrody w kategorii miniatur O F E R TA P I E L G R Z Y M E K W 2 0 1 1 R O K U (dokładne programy, terminy, ceny na stronie www.apoloniatour.pl) – Pamięta Pan swoją pierwszą szopkę krakowską? – Co jest najtrudniejsze przy budowie szopki? – „Szczypta iluzji, trochę kleju, czyli jak się robi szopkę krakowską” – napisałem kilka lat temu książeczkę o tym, jak zrobić szopkę, bo jestem przekonany, że każdy może spróbować. Liczy się pomysł. Na początku robiłem projekty, teraz „widzę”, jak szopka ma wyglądać. Każdy szopkarz niezależnie od tego, że robi co roku nieco inną szopkę, ma swój własny styl. Jestem w stanie poznać, kto zrobił tę czy inną szopkę. W tym roku umieściłem sceny z narodzenia pańskiego w... Barbakanie. Podstawowa zasada szopki krakowskiej, której każdy szopkarz musi się trzymać, to najkrócej mówiąc „ozdobna obudowa sceny Narodzenia Pańskiego”. Ponieważ jest to szopka krakowska, więc znajdują się w niej elementy czysto krakowskie. Znajdziemy w niej: Kościół Mariacki, wieże wawelskie, Sukiennice, Rynek, Smoka Wawelskiego, Lajkonika i inne. Dotychczas zrobiłem ok. 30 szopek na konkurs. Fot. W. Barczewski Jakie są kryteria oceny jury? Spisywane są wszelkie detale, wymiary. Patrzy się na materiały, z których szopka jest budowana. Punktowana jest ilość elementów krakowskich, ilość figurek, w tym ruchomych, oświetlenie. Najbardziej popularna jest kategoria dziecięca. W tym roku udało mi się znów zdobyć pierwszą nagrodę w kategorii miniatur, czyli szopek do 15 cm wysokości. Rozmawiała: AGNIESZKA BIALIK MEKSYK – DO STÓP MATKI Z GUADALUPE – Śladami Papieża Pielgrzyma MEKSYK Z JUKATANEM – Śladami Papieża Pielgrzyma ZIEMIA ŚWIĘTA – Śladami Pana Jezusa WATYKAN – do grobu Ojca Świętego Jana Pawła II SANKTUARIA ZIEMI WŁOSKIEJ – Padwa – Asyż – Cascia – Rzym – Monte Cassino – San Giovani Rotondo – Monte San Angelo – Lanciano – Manoppello – Loreto WŁOCHY – ŚLADAMI ŚW. FRANCISZKA – La Verna – Asyż – Orvieto – Dolina Rieti – Rzym – Monte Cassino – San Giovani Rotondo – Monte San Angelo – Lanciano – Loreto – Padwa WŁOCHY LOTNICZE – Watykan – Rzym GRECJA – ŚLADAMI ŚW. PAWŁA APOSTOŁA – Kavala – Filippi – Saloniki – Meteory – Delfy – Ateny – Epidauros – Mykeny – Kanał Koryncki – Korynt – Verginia Fot. A. Bialik – Zrobiłem ją chyba w 1976 r. Zachęcił mnie do tego sąsiad–plastyk, który powiedział mi o konkursie na szopkę krakowską. W następnym roku postanowiłem w nim wystartować. Od razu zdobyłem trzecią nagrodę, bardzo mnie to podbudowało i zachęciło do budowania kolejnych. Od tego czasu, z niewielkimi przerwami, wystawiałem je do konkursu. To bardzo wciąga. W latach, kiedy nie startowałem w konkursie, czegoś mi brakowało, było mi autentycznie smutno, że mnie tam brakuje. To dla mnie tylko pasja, ale i chyba trochę... nałóg. Kocham Kraków, myślę, że w ten sposób daję tego dowód. W każdej takiej szopce zostawiam kawałek duszy. Miesiąc przed konkursem mam w domu czas ochronny. Poświęcam go głównie na robienie szopki. Od początku robiłem szopki małe i miniaturki. Zdecydowałem się właśnie na nie, bo nie wymagają wiele miejsca. Na pierwszą nagrodę czekałem kilka lat, ale są tacy, którzy na takie wyróżnienie czekają 20–30 lat. GRECJA – WŁOCHY – Filippi – Kavala – Saloniki – Meteory – Delfy – Ateny – Napflio – Epidauros – Mykeny – Patras – San Giovani Rotondo – Lanciano – Loreto – Padwa GRECJA LOTNICZA – ŚLADAMI ŚW. PAWŁA APOSTOŁA – Meteory – Veria – Saloniki – Filippi – Kavala – Delfy – Kanał Koryncki – Korynt – Mykeny – Epidauros – Napflio – Ateny GRECJA – TURCJA – Meteory – Weria – Saloniki – Amfipoli – Kavala – Filippi – Troja Pergamon – Semczuk – Efez – Maryemana – Milet – Pamukkale – Konya – Tars – Kapadocja – Istambuł TURCJA – ŚLADAMI ŚW. PAWŁA APOSTOŁA – Edirne – Troja – Pergamon – Izmir – Milet – Selczuk – Meryemana – Efez – Pamukkale – Konya – Tars– Kapadocja – Istambuł – Neseber – Sozopol TURCJA LOTNICZA – ŚLADAMI ŚW. PAWŁA – Burgas – Troja – Pergamon – Selczuk – Milet Meryemana – Efez – Pamukkale – Konya – Tars– Kapadocja – Istambuł – Neseber – Sozopol LOURDES – LA SALETTE – Praga – Paryż – Lisieux – Lourdes – La Salette – Turyn– Padwa FRANCJA – SZWAJCARIA – Praga – Altötting – Einsiedeln – Genewa – La Salette – Avinion – Lourdes– Carcassonne – Mediolan – Padwa FRANCJA LOTNICZA – Barcelona – La Salette – Ars – Carcassonne – Lourdes – Montserat FATIMSKA MADONNA – La Salette – Lourdes – Santiago de Compostella – Fatima FATIMA LOTNICZA – Lourdes – Barcelona – Saragossa – Madryt – Avila – Salamanka – Fatima – Lisbona – Madryt – Santiago de Compostella – Oviedo – Barcelona FATIMA LOTNICZA – Madryt – Toledo – Lizbona – Fatima – Santiago de Compostella – Avila SANKTUARIA ALPEJSKIE – Velehrad – Wiedeń – Mariazell – Altötting – Praga – Krztiny LITWA – Sejny –Wilno –Kowno – Troki – Studzienniczna LITWA – Święta Woda – Wilno – Troki – Szawle – Szydłów – Kowno – Święta Lipka – Gietrzwałd LITWA – ŁOTWA – ESTONIA – Święta Woda – Troki –Wilno – Parnawa – Tallin – Ryga Szawle – Połąga – Kłajpeda – Pożajście – Szydłów – Kowno – Suwałki UKRAINA – Lwów – Olesko – Podhorce – Poczajów – Krzemieniec – Tarnopol – Zbaraż – Trembowla – Czertków – Skała Podolska – Kamieniec Podolski – Buczacz MEDZIUGORJA – Medziugorja – Makarska Riviera – Budapeszt Zapraszamy do współpracy: Księży, Zakony, Parafie, Stowarzyszenia, Akcje Katolickie, Szkoły
Podobne dokumenty
Ś J II
W Dolinie Chochołowskiej jest oznaczony krótki odcinek papieskiej wycieczki od schroniska PTTK do Doliny Jarząbczej. Ten pierwszy w Polsce Szlak Papieski upamiętnili górale. W Zakopanym na szczegól...
Bardziej szczegółowo