2009 - Instytut Historii PAN

P-0312-1/09
Sprawozdanie z działalności Instytutu Historii PAN
w 2009 r.
Termin składania niniejszego sprawozdania przypada na okres prac sejmowych nad
zasadniczymi zmianami organizacyjnymi w nauce oraz zmianami systemowymi w sposobie
jej finansowania. Trudno jest nam dzisiaj przewidzieć ich ostateczny kształt; wydaje się
jednak, Ŝe przyszłość rozwoju badań naukowych zaleŜeć będzie od zdolności samych
uczonych i tworzonych przez nich zespołów w pozyskiwaniu grantów i uczestnictwie w
międzynarodowych projektach badawczych. Podkreślić naleŜy, Ŝe w przypadku historii i
innych dziedzin humanistyki związanych z problematyką kultury narodowej nasza
konkurencyjność na arenie międzynarodowej jest z natury swej dość ograniczona. DuŜą więc
nadzieję naleŜy pokładać w stworzeniu systemu mądrego mecenatu państwa nad zespołami
zajmującymi się wydawaniem podstawowych dla kultury polskiej wydawnictw źródłowych i
leksykograficznych oraz w naleŜytym wspomaganiu zespołów posiadających własną
specyfikę badań nad historią narodową.
Dorobek publikacyjny pracowników Instytutu w roku 2009 przedstawia się
następująco. Opublikowano ogółem ponad 500 pozycji, w tym 48 wydawnictw ksiąŜkowych
(15 prac autorskich, 12 – „warsztatowych”, 17 - redagowanych i 4– popularno-naukowych).
I
Wybrane wyniki działalności naukowej
•
Polski Słownik Biograficzny (red. Andrzej Romanowski) – ukazały się drukiem z. 187
(t. XLV/4), z. 188 (t. XLVI/1) i z. 189 (t. XLVI/2), zaś z. 190 (t. XLVI/3) zostanie
opublikowany w styczniu 2010 r. Prace redakcyjne nad z. 191 (t. XLVI/4) są w fazie
końcowej i powinien ukazać się do końca I kwartału 2010 r.
Kontynuowano współpracę z redakcjami słowników biograficznych w Czechach
(Biografický Slovnik Českých Zemi) i Austrii (Österreichisches Biographisches
Lexikon), nawiązano współpracę z Szwecją (Svenskt Biografiskt Lexikon).
Trwają prace przygotowawcze do umieszczenia całości Słownika w internecie:
skolacjonowano 12 tomów i sporządzono pełną listę autorów (t. I – XLV).
•
Bibliografia historii Polski XIX i XX w. (red. Stefania Sokołowska) – trwają końcowe
prace nad kolejną korektą autorsko-wydawniczą całości tomu III, cz. 2 (zabór pruski);
przewiduje się, Ŝe tom zostanie opublikowany w lutym/marcu 2010 r.
Jednocześnie prowadzona jest intensywna kwerenda do cz. 3 (red. Danuta ŚcięgoszKarpińska), dotyczącą zaboru austriackiego.
•
Bibliografia historii polskiej (red. Anna Gruca) – pracowano nad dwoma rocznikami
Bibliografii: za rok 2007 i 2008, z których pierwszy ukazał się drukiem. Harmonijnie
przebiegała współpraca z Instytutem Herdera w Marburgu, polegająca na wymianie
opisów bibliograficznych dotyczących historii polskiej i wspólnie tworzonej bibliograficznej bazie historii Europy Środkowo-Wschodniej, dostępnej na stronie internetowej http://www.litdok.de/cgi-bin/litdok
W ramach prac nad wydawnictwami źródłowymi opublikowano: Słownik historycznogeograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, cz. IV, z. 4 (red. i współoprac.
Tomasz Jurek), Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu, cz. IV, z. 2 (red. i współoprac. Waldemar Bukowski), Akta zjazdów Wielkiego
Księstwa Litewskiego, t. II : Okresy panowań królów elekcyjnych XVI–XVII wiek (Stefan
Batory, Zygmunt III, Władysław IV i Jan Kazimierz Wazowie, Michał Korybut Wiśniowiecki,
Jan III Sobieski) (oprac. Henryk Lulewicz,), Lustracja województw Prus Królewskich, t. II:
Województwo chełmińskie, cz. 2: Ziemia Chełmińska (oprac. Jerzy Dygdała), Księga wpisów
podkanclerzego Jana Tarnowskiego, Sumariusz Metryki Koronnej, s.n., t. V (oprac. Krzysztof
Chłapowski), a takŜe wyróŜnioną na X Targach KsiąŜki Kaszubskiej i Pomorskiej edycję
źródeł, Wizytacje domen bytowskiej i lęborskiej (oprac. Zygmunt Szultka i Bogdan
Wachowiak).
Ponadto na przełomie 2008/2009 ukazały się następujące prace warsztatowe: Metryka
Litewska. Rejestry poborowych. Woj. mścisławskie, 1667 i Woj. smoleńskie, 1650 r. (obie
pozycje w opracowaniu Andrzeja Rachuby), a takŜe pod redakcją tegoŜ autora Urzędnicy
Wielkiego Księstwa Litewskiego. Spisy, t. 2: Województwo trockie XIV–XVIII wiek.
Temat „syberyjski” wzbogacił się o kolejną obszerną publikację, trzytomowe dzieło we
współopracowaniu Wiktorii i René Śliwowskich, Sabiński Julian Glaubicz: Dziennik
syberyjski, będącej niewyczerpanym źródłem do Ŝycia polskiej inteligencji zesłanej na
Syberię.
Ubiegły rok obfitował w waŜne i obszerne publikacje dotyczące historii i kultury
średniowiecznej, m.in. autorstwa Haliny Manikowskiej, Izabeli Skierskiej i Zbigniewa
2
Dalewskiego. W r. 2009 ukazała się kolejna ksiąŜka Stanisława Byliny, Religijność późnego
średniowiecza. Chrześcijaństwo a kultura tradycyjna w Europie Środkowo–Wschodniej w
XIV-XV w., której tematyka znajduje się od wielu lat w ścisłym kręgu zainteresowań autora, a
mianowicie kwestia religijności mas chrześcijańskich i jej związków z kulturą tradycyjną.
Opublikowana została równieŜ praca Kazimierza Pacuskiego MoŜnowładztwo i rycerstwo
ziemi gostynińskiej w XIV i XV wieku. Została ukończona monografia śydzi w średniowiecznej
Polsce. Gmina krakowska autorstwa Hanny Zaremskiej, z której badania nad historią śydów
w średniowieczu, ze szczególnym uwzględnieniem Polski, uczyniły czołową badaczkę tej
problematyki i przyniosły uznanie za granicą.
Kontynuowano prace badawcze dotyczące dziejów nowoŜytnych, które koncentrowały się
na historii społecznej oraz dziejach kultury politycznej Rzeczypospolitej szlacheckiej, przede
wszystkim XVII i XVIII w., na badaniach z zakresu historii powszechnej (Włochy, Francja,
Turcja i Anglia), porównawczej problematyce społecznej (Węgry, Czechy) oraz wyznaniowej
(Niemcy, Holandia). W druku znajduje się ksiąŜka autorstwa Wojciecha Kriegseisena, będąca
efektem wieloletnich badań, na temat relacji państwo – kościół oraz tolerancji i stosunków
wyznaniowych w Europie wczesnonowoŜytnej. Opublikowano kilka pozycji redagowanych:
Wśród córek Eskulapa. Szkice z dziejów medycyny i higieny w Rzeczypospolitej XVI–XVIII
wieku (red. Andrzej Karpiński), Michalski Jerzy: Stanisław August Poniatowski (oprac.
Wojciech Kriegseisen), Staropolskie kompendia wiedzy (red. Iwona Dacka-Górzyńska), a takŜe pokłosie XVII spotkania Komisji Lituanistycznej, Środowiska kulturotwórcze i kontakty
kulturalne Wielkiego Księstwa Litewskiego od XV do XIX wieku (red. Urszula Augustyniak).
Wydawnictwo seryjne Społeczeństwo staropolskie. Seria nowa, którego pierwszy tom
ukazał się wiosną 2008, wzbogaciło się o kolejny wolumin zatytułowany Społeczeństwo a
przestępczość (opr. red. Andrzej Karpiński, Iwona Dacka-Górzyńska).
Kolejny tom Atlasu, dotyczący województwa kaliskiego, jest opracowywany w nowej
formule (skanowanie źródeł, wypisy w formie arkuszy kalkulacyjnych, zastosowanie narzędzi
systemu informacji geograficznej GIS), co umoŜliwi szybszą i znacznie bogatszą edycję.
Prace nad Historią Pomorza, t. V za lata 1918/1920 – 1945 (red. Szczepan
Wierzchosławski), postępują, aczkolwiek zakończenie gromadzenia tekstów zaleŜy głównie
od historyków z ośrodków uniwersyteckich, których niewywiązywanie się z podjętych
zobowiązań opóźnia oddanie syntezy do druku. Natomiast tempa nabierają prace typu
słownikowego (Słownik historyczno-geograficzny Inflant Polskich – Paweł Jeziorski),
3
czynione są starania o wydanie drukiem Słownika historyczno-geograficznego Kujaw, a w
przyszłości Słownika historyczno-geograficznego województwa malborskiego.
Opublikowano Historię Prus. Narodziny–mocarstwowość–obumieranie, t. II, Prusy w
okresie monarchii absolutnej 1701-1806 (red. Bogdan Wachowiak), zaś zaawansowanie prac
nad t. III: Prusy w dobie kształtowania się kapitalizmu, 1806 – 1871 napotyka na podobne
trudności ze strony współautorów uniwersyteckich, jak w przypadku wspomnianej wyŜej
Historii Pomorza.
Ukazały się drukiem Studia i materiały do dziejów domu gdańskiego, cz. 1 (red. Edmund
Kizik), a cały zespół gdański pracował nad cz. 2, która zostanie opublikowana w 2011 r.
Kolejną monografię historiograficzną wydał Andrzej Wierzbicki, Europa w polskiej myśli
historycznej i politycznej XIX i XX w., on teŜ jest redaktorem regularnie ukazującej się serii
wydawniczej „Klio polska. Studia i materiały z dziejów historiografii polskiej po II wojnie
światowej”, której t. IV został opublikowany, a t. V – skierowany do recenzji wydawniczych.
Została oddana do druku ksiąŜka pod interesującym tytułem Nauka historyczna a cenzura
w Polsce 1944 – 1970 (Zbigniew Romek).
Kilkudziesięcioletnia współpraca z Instytutem Bałkanistyki Rosyjskiej Akademii Nauk i
Instytutem Badań Literackich PAN zaowocowała kolejną obszerną edycją Stowarzyszenie
Ludu Polskiego na Podolu, Wołyniu i w guberni kijowskiej. Szymon Konarski. Studia i
Materiały (red. Magdalena Micińska), wydanej w ramach tematu „Polskie Ruchy SpołecznoPolityczne i śycie Literackie 1832–1855. Studia i Materiały”.
Ukazał się równieŜ t. IX wydawnictwa seryjnego Ziemianie polscy w XX wieku. Słownik
biograficzny (red. Tadeusz Epsztein).
Badania dotyczące radykalnej prawicy okresu międzywojennego doczekały się publikacji
ksiąŜki Grzegorza Krzywca, Szowinizm po polsku. Przypadek Romana Dmowskiego (1886 –
1905), która jest kolejnym waŜnym krokiem w kierunku poznania światopoglądu i poglądów
politycznych Dmowskiego i jego środowiska. Stanowi nowe i oryginalne odczytanie myśli
jego i związanych z nim ideologów w ujęciu ewolucyjnym.
Inne prace dotyczące okresu międzywojennego to: Pośmiertne dzieje Austro-Węgier.
Obraz monarchii habsburskiej w piśmiennictwie międzywojennym (Adam KoŜuchowski), a
takŜe opracowane przez Krzysztofa Buchowskiego, wydane pośmiertnie dzieło Stanisławy
Lewandowskiej, Wilno w okresie międzywojennym , jak równieŜ Obywatel Jidyszlandu. Rzecz
4
o Ŝydowskich komunistach w Polsce (Joanna Nalewajko-Kulikov) i O człowieku, który się nie
zgadzał. Biografia pułkownika Januarego Grzędzińskiego 1891-1975 (Agnieszka Cieślik).
Wątek feministyczny reprezentowany jest w dwóch pozycjach współredagowanych przez
Katarzynę Sierakowską: Działaczki społeczne, feministki, obywatelki... Samoorganizowanie
się kobiet na ziemiach polskich po 1918 roku (na tle porównawczym), t. II, a takŜe Pamięć
historyczna kobiet.
Ukończenie projektu badawczego o wojnie krymskiej zaowocowało publikacją tomu I:
Polacy i ziemie polskie w dobie wojny krymskiej (red. Jerzy Borejsza i Grzegorz Bąbiak), zaś
tom II, w językach kongresowych, został oddany do druku.
RównieŜ w druku znajduje się obszerny zbiór dokumentów
Polskie Dokumenty
Dyplomatyczne. 1940, w niezwykle starannym opracowaniu Magdaleny Hułas.
W ramach badań nad historią najnowszą kilka pozycji zostało nominowanych do wielu
prestiŜowych nagród, m.in. Historia pijaństwa w czasach PRL. Polityka - obyczaje - szara
strefa - patologie (K. Kosiński) oraz Karuzela na pl. Krasińskich. Studia i szkice z lat wojny
i okupacji (T. Szarota). Lista publikacji 2009 r. została wzbogacona równieŜ o takie pozycje
jak: Edvard Beneš we współpracy z Kremlem. Polityka zagraniczna władz czechosłowackich
na emigracji 1943–1945 (Marek. K. Kamiński), „Mam szereg pierwszorzędnych pracowników...”. Z zagadnień kadrowych Polskiego Państwa Podziemnego (Marek Ney-Krwawicz),
Polska 1939–1945. Cz. 2: Straty osobowe i ofiary represji pod dwiema okupacjami
(współred. Tomasz Szarota) oraz dwie ksiąŜki Andrzeja Nowaka – autorska: Ofiary, imperia i
historycy. Studium przypadków (od XVIII do XXI wieku) i współredagowana: Formuły
patriotyzmu w Europie Wschodniej i Środkowej. Od nowoŜytności do współczesności, będąca
obszernym tomem materiałów konferencji międzynarodowej.
Oddano do druku t. 9 wydawnictwa ciągłego Polska 1944/5-1989. Studia i materiały pod
redakcją T. Szaroty, natomiast ukazały się 14 tom wydawnictwa Migracje i społeczeństwo
(red. Jan E. Zamojski): Religie, Kościoły, Migracje oraz studia ofiarowane Janowi E.
Zamojskiemu: Między konfrontacją a współpracą. Historia – polityka – migracje (red. Ewa
Kowalska-Dąbrowska, Małgorzata Nalewajko).
Do osiągnięć roku 2009 naleŜy zaliczyć następujące publikacje :
•
Grzegorz Krzywiec, Szowinizm po polsku. Przypadek Romana Dmowskiego
(1886–1905)
5
•
Joanna Nalewajko-Kulikov, Obywatel Jidyszlandu. Rzecz o Ŝydowskich
komunistach w Polsce
•
Wiktoria Śliwowska (współoprac.: René Śliwowski),
Sabiński Julian
Glaubicz: Dziennik syberyjski, t. 1–3.
II Tytuły i stopnie naukowe uzyskane w IH PAN w 2009 r.
Profesor
•
•
•
•
•
dr hab.Teresa Chynczewska-Hennel
dr hab. Bogusław Dybaś
dr hab. Anna Landau-Czajka
dr hab. Włodzimierz Mędrzecki
dr hab. Edward Opaliński
Doktorzy habilitowani
•
dr Stefan Gąsiorowski
Karaimi w Koronie i na Litwie w XV-XVIII wieku
• dr Przemysław Olstowski
Obóz pomajowy w województwie pomorskim w latach 1926-1939
• dr Izabela Skierska
Sabbatha sanctifices. Dzień święty w średniowiecznej Polsce
Doktorzy
•
mgr Marcin Grulkowski
Najstarsze księgi miejskie Głównego Miasta Gdańska
• mgr Paweł Jeziorski
Infamia w miastach prusko-inflanckich i Rusi północno-zachodniej
• mgr Olga Linkiewicz
Wiejskie społeczności lokalne na obszarze polsko-ukraińskiego pogranicza
etnicznego w Galicji Wschodniej 1918-1939
• mgr Hubert Wilk
Współzawodnictwo pracy robotników w Polsce w latach 1947-1955
III
Projekty badawcze („granty”) realizowane w 2009 r. w IH PAN
tytuł projektu
Własne - 18
Opracowanie naukowe i
przygotowanie do publikacji
wersji oryginalnej oraz
polskiej „Księgi jasności”
(hebr. Sefer ha – bahir)
kierownik projektu
okres realizacji
Dr Wojciech Brojer
2009 - 2010
6
mgr Waldemar Bukowski
Rękopiśmienna mapa
topograficzna Królestwa
Galicji i Lodomerii (tzw.
Mapa Mieg'a) z lat 1775 1783 - przygotowanie do
edycji opisów do map 94200, przygotowanie
krytycznej edycji jednego
tomu z 15-20 arkuszami,
opisami i indeksami
doc. dr Krzysztof Chłapowski
Sumaryzacja Metryki
Koronnej 137
doc. dr Tadeusz Epsztein
Przygotowanie do druku
źródła: A. Grabianka,
Statističeskìe sveděniâ o
poměŝičih’ iměnìâh’
kìevskoj, podol’skoj i
volynskoj gubernìi..., St.
Petersburg’ 1860, rkps,
Biblioteka Jagiellońska w
Krakowie, sygn. 5985, k.
231
prof. Antoni Gąsiorowski
Księga ławnicza miasta
Szamotuły z lat 1567-1579
mgr Tomasz Gidaszewski
Księga ziemska konińska
1394 – 1416
Stanisław Patek i jego czasy doc. dr. Małgorzata GmurczykWrońska
- biografia Stanisława Patka
(1866-1944), adwokata i
dyplomaty
doc. dr Henryk Lulewicz
Urzędnicy Wielkiego
Księstwa Litewskiego –
Ziemia połocka i
województwo połockie XIV
– XVIII wiek
dr Andrzej Marzec
Rozwój osadnictwa w ziemi
lwowskiej w średniowieczu
i w czasach nowoŜytnych
(XIV-XVI w.)
doc. dr Zdzisław Noga
Rękopiśmienna mapa
topograficzna Królestwa
Galicji i Lodomerii (tzw.
Mapa Mieg'a) z lat 1775 1783 - przygotowanie do
edycji opisów do map 1-93,
przygotowanie krytycznej
edycji jednego tomu z 15-20
arkuszami, opisami i
indeksami
dr ElŜbieta Orman-Michta
Henryk Wereszycki, Stefan
Kieniewicz i polskie
środowisko historyczne w
latach 1948-1989.
Korespondencja i inne
2008 - 2011
2009-2010
2009 - 2012
2008 - 2009
2009 - 2012
2008 - 2011
2009 - 2012
2006 - 2009
2008 - 2011
2007 - 2009
7
dokumenty (opracowanie i
przygotowanie do druku)
Nauki pomocnicze historii syntezy (bibliologia,
chronologia, demografia,
znaki władzy i państwa
polskiego)
Iura vicariorum. Kopiariusz
kolegium wikariuszy
katedry poznańskiej z XV
w.
Źródła do dziejów ziemi
lęborsko-bytowskiej, 16571805 (prawo, ustrój,
sądownictwo, stosunki
społeczno-gospodarcze,
polityczne i kulturalne)
Nauki pomocnicze historii
(cz. III, kontynuacja):
paleografia, epigrafika,
edytorstwo
śycie codzienne na
ziemiach Pomorza
Nadwiślańskiego w I
połowie XX stulecia –
procesy modernizacji i
zmiany warunków
materialnych
Nauki pomocnicze historii
(kontynuacja: weksykologia,
falerystyka, kostiumologia,
geografia historyczna,
dyplomatyka
Nauki pomocnicze historii
(kontynuacja, cz. IV) –
genealogia średniowiecza
polskiego
Promotorskie - 2
Polityka lokalna w Wielkim
Księstwie Litewskim w
XVIII wieku. Działalność
polityczna rodziny
Zabiełłów w latach 1732 –
1795
Od Komunistycznej Partii
Polski do „Radia Madryt” –
biografia polityczna Józefa
Łobodowskiego (1909 –
1988)
prof. Andrzej Rachuba
2007 - 2010
doc. dr Izabela Skierska
2009 - 2012
prof. Zygmunt Szultka
2007 - 2010
doc. dr Tadeusz Trajdos
2009 - 2012
prof. Szczepan
Wierzchosławski
2009 - 2012
prof. Henryk Wisner
2007 - 2010
prof. Jan Wroniszewski
2009 - 2012
doc. dr Wojciech Kriegseisen
2009 - 2012
mgr Paweł Libera
2009 - 2010
8
Zamawiane - 1
Elektroniczne archiwum
zabytków piśmiennictwa
polskiego
Rozwojowe - 1
Elektroniczna edycja
Słownika HistorycznoGeograficznego Ziem
Polskich
prof. Andrzej Rachuba
2007 - 2010
prof. Tomasz Jurek
2007 - 2010
IV Konferencje organizowane lub współorganizowane przez IH PAN
w 2009 r.
1. PapieŜ Pius XII (1939-1958) - polityka i historiografia – Warszawa,
13 stycznia
2. Ofiary imperiów - imperia jako ofiary. Polityczna, społeczna i cywilizacyjna
przemoc w praktyce i koncepcjach Imperium Rosyjskiego/ZSRR. Idee
antyimperialne i rozpad imperiów w Europie Wschodniej (od nowoŜytności do
postnowoczesności) – (Instytut Pamięci Narodowej) – Warszawa, 19-21lutego
3. Spojrzenie na polski wrzesień 1939 roku – Warszawa, 12 maja
4. Geneza II wojny światowej. Historiografia, nowe badania - nowe spojrzenia –
Warszawa, 26-27 maja
5. Praktyka Ŝycia publicznego w Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVI-XVIII
wieku – (Komisja Lituanistyczna przy KNH, Instytut Historii Prawa UW,
Instytut Historyczny UW) – Warszawa, 26 maja
6. Backward or Forward? Changes in East Central European Cities: 19th and
20th Centuries – (Centrum Historii Miejskiej Europy Środkowo-Wschodniej
we Lwowie) – Warszawa, 9-10 października
7. Centrum i peryferie Europy Środkowej i Południowo-Wschodniej.
Kształtowanie się terytoriów i granic państw od XVII do XXI wieku –
Warszawa, 19-20 października
8. Migracje i wielkie metropolie – Warszawa, 1-3 grudnia.
V
Działalność wydawnicza w 2009 r.
W roku 2009 został w pełni utrzymany zadowalający rytm wydawania czasopism
i wydawnictw ciągłych Instytutu.
Łączna liczba publikacji (tytułów i tomów) wydawanych lub współwydawanych była nieco
wyŜsza niŜ w ostatnich 3 latach i zbliŜona do najbardziej płodnych lat 2004–2005.
W 2009 r. opublikowano łącznie 39 tytułów/ 52 tomy wobec 35 tytułów/ 49 tomów w 2008,
czy 39 tytułów/ 51 tomów w 2007 r.
9
Struktura wydawnictw opublikowanych w 2009 r. równieŜ jest zbliŜona do przeciętnej
z ostatnich kilku lat i moŜe być oceniona jako prawidłowo odzwierciedlająca dorobek
pracowników Instytutu i zespołów badawczych:
9 tytułów/ 19 tomów czasopism
6 tytułów/ 7 tomów wydawnictw ciągłych i słowników
10 tytułów monografii
7 tytułów/ 9 tomów wydawnictw źródłowych (w tym memuarystyka)
5 tytułów zbiorów artykułów
2 tytuły syntez.
VI
Współpraca naukowa z zagranicą w 2009 r.
W okresie objętym sprawozdaniem w ramach standardowej wymiany badawczej
Instytut gościł 27 uczonych zagranicznych, z kolei pracownicy Instytutu wyjeŜdŜali w celach
naukowo badawczych 29 razy. Obserwuje się więc znaczące osłabienie tego typu wymiany w
porównaniu z innymi latami (w roku 2008 zagraniczne wyjazdy badawcze zrealizowało 78
pracowników).
W ostatnim roku Instytut był organizatorem bądź współorganizatorem dwóch
konferencji międzynarodowych o charakterze dwustronnym. Były to: cykliczne spotkanie
historyków polsko – bułgarskich poświęcone formowaniu granic państw Europy Środkowej i
Południowo – Wschodniej od XVII do XXI wieku oraz pierwsze spotkanie (początek nowego
projektu badawczego) polsko – ukraińskie na temat modernizacji Europy Środkowo –
Wschodniej w XIX i XX wieku zorganizowanej ze strony polskiej przez Pracownię
PrzeobraŜeń Społecznych XIX i XX w. Ponadto Instytut był w współorganizatorem dwóch
wyjątkowo prestiŜowych międzynarodowych konferencji – o ofiarach imperium, politycznej,
społecznej i cywilizacyjnej przemocy w praktyce i koncepcjach Imperium Rosyjskiego i
ZSRR oraz o genezie drugiej wojny światowej (w związku z 70. rocznicą wybuchu drugiej
wojny światowej). W ramach polsko – rumuńskiej współpracy historyków nasi pracownicy
uczestniczyli w konferencji w Târgovişte (Rumunia) nt. ewolucji i przekształceń
społeczeństw Polski i Rumunii w epoce nowoŜytnej i współczesnej.
Gdy chodzi o zinstytucjonalizowane formy współpracy IH PAN
przedłuŜył
dotychczasowe umowy o współpracy z Instytutem Historii Litwy w Wilnie oraz Ukraińskim
Katolickim Uniwersytetem we Lwowie. Trwają teŜ prace nad projektem nowej umowy o
współpracy naukowej z Instytutem Historii Czeskiej Akademii Nauk.
10
Pracownicy Instytutu uczestniczyli teŜ w konferencjach międzynarodowych
za
granicą, bądź wygłaszali wykłady w ośrodkach o międzynarodowym prestiŜu (m/.in.
Uniwersytet Pécs – Węgry, Uniwersytet w Pradze, Biblioteka Polska w ParyŜu, Instytut
Historii Chińskiej Akademii Nauk Społecznych). Warto podkreślić aktywny udział
pracowników Instytutu w Zjeździe Historyków w Olsztynie, w organizacji wystawy polskiej
ksiąŜki historycznej podczas Forum Wydawców we Lwowie we wrześniu br., a takŜe w
organizacji pokazowej lekcji w ramach Festiwalu Nauki (Pracownia Atlasu Historycznego).
VII
•
Nagrody i wyróŜnienia, jakimi zostali uhonorowani pracownicy IH
PAN w 2009 r.
dr hab. Halina Manikowska – III Nagroda KLIO 2009 w kategorii autorskiej
przyznana przez Porozumienie Wydawców KsiąŜki Historycznej za ksiąŜkę
Jerozolima - Rzym - Compostela. Wielkie Pielgrzymowanie u schyłku średniowiecza
•
prof. Jerzy Jedlicki - Nagroda specjalna historyczna przyznana przez tygodnik
„Polityka”, Nagroda Poznańskiego Przeglądu Nowości Wydawniczych przyznana
przez Bibliotekę Raczyńskich i Nagroda im. Jerzego Giedroycia przyznana przez
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie za Dzieje inteligencji polskiej, t. II
i redakcję całości dzieła
•
dr hab. Maciej Janowski - Nagroda specjalna historyczna przyznana przez tygodnik
„Polityka”, Nagroda Poznańskiego Przeglądu Nowości Wydawniczych przyznana
przez Bibliotekę Raczyńskich i Nagroda im. Jerzego Giedroycia przyznana przez
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie za Dzieje inteligencji polskiej, t. I
•
dr hab. Magdalena Micińska - Nagroda specjalna historyczna przyznana przez
tygodnik „Polityka”, Nagroda Poznańskiego Przeglądu Nowości Wydawniczych
przyznana przez Bibliotekę Raczyńskich i Nagroda im. Jerzego Giedroycia przyznana
przez Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie za Dzieje inteligencji
polskiej, t. III
•
dr hab. Marek Ney-Krwawicz - KrzyŜ Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski za
wybitne zasługi w dokumentowaniu i upamiętnianiu prawdy o najnowszej historii
Polski, w szczególności dziejów Polskiego Państwa Podziemnego
•
dr hab. Andrzej Nowak - Nagroda Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego za wybitne
osiągnięcia naukowo-badawcze
•
prof. Andrzej Rachuba - KrzyŜ Oficerski Orderu Odrodzenia Polski za wybitne
osiągnięcia w propagowaniu wiedzy o Unii Lubelskiej
11