Zadania konkursowe przyroda kl.6
Transkrypt
Zadania konkursowe przyroda kl.6
Mazowieckie Samorządowe Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Warszawie Numer kodowy ucznia:: Imię i nazwisko ucznia: Liczba uzyskanych punktów: MIĘDZYSZKOLNA LIGA PRZEDMIOTOWA Zadania konkursowe z przyrody dla klasy VI Opracowanie: mgr Anna Zdunek – Sokołowska Warszawa, kwiecień 2010r. 1 Drogi Uczniu! Masz przed sobą test składający się z 24 zadań. Przeczytaj uwaŜnie kaŜde polecenie, a odpowiedzi zapisz w wyznaczonych miejscach. Odpowiedzi do zadań wielokrotnego wyboru zaznacz krzyŜykiem x. Za test moŜesz uzyskać maksymalnie 60 pkt. Na rozwiązanie zadań masz 90 minut. Zadanie 1 3p Uporządkuj planety wchodzące w skład Układu Słonecznego, zaczynając od tej, która jest najbliŜej Słońca, wstawiając w kółko cyfrę od 1 do 9 (1 – najbliŜej, 9 – najdalej) Jowisz Wenus Saturn Neptun Mars Ziemia Uran Pluton Zadanie 2 Merkury 1p 24 sierpnia 2006 r. na Zgromadzeniu Ogólnym Międzynarodowej Unii Astronomicznej w Pradze status planety utracił, a jednocześnie zyskał miano „planety karłowatej”: A. Merkury B. Pluton C. Neptun Zadanie 3 D. Uran 1p Ziemia nazywana jest „Błękitną planetą” Uzasadnij, dlaczego. Podaj dwa argumenty a) ………………………………………………………………………………………………………………….. b) …………………………………………………………………………………………………………………… . 1p Zadanie 4 Planetą o największych rozmiarach i masie jest: A. Wenus B. Neptun C. Jowisz Zadanie 5 D. Saturn 4p Przeczytaj uwaŜnie zdania opisujące ruch obrotowy Ziemi, a następnie określ ich poprawność zakreślając kółkiem odpowiednio P – prawda lub F – fałsz; A. Cała kula ziemska porusza się z tą samą prędkością kątową B. Prędkość liniowa jest róŜna w róŜnych miejscach na Ziemi C. Najmniejsza prędkość jest na równiku, a największa przy biegunach D. Pełny obrót Ziemi wokół własnej osi trwa 365 dni i 6 godzin P/F P/F P/F P/F 2 3p Zadanie 6 Jedziesz pociągiem z Płocka do Warszawy. Ty siedzisz w przedziale nieruchomo, ale w związku z ruchem Ziemi, poruszasz się względem jej powierzchni. Wiedząc, ze Ziemia w czasie 1 godziny obróci o 15o oblicz, o ile stopni obróci się Ziemia w czasie jazdy pociągiem trwającej 1,5 godziny: (rozwiąŜ zadanie metodą proporcji) Rozwiązanie: Odpowiedź: ………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………….. 4p Zadanie 7 Słońce góruje w Warszawie (21°E), czyli jest w najwyŜszym punkcie nad horyzontem. Oblicz, która godzina miejscowego czasu słonecznego jest w tym momencie w Moskwie (44°E)? Obliczenia: Odpowiedź: ……………………………………………………………………………………………………………………….. Zadanie 8 3p Rysunek przedstawia pozorną drogę Słońca nad horyzontem w róŜnych porach roku. W wyznaczonych miejscach wpisz daty pierwszego dnia wiosny, pierwszego dnia lata i pierwszego dnia zimy: 3 4p Zadanie 9 Południki i równoleŜniki to umowne linie, dzięki którym moŜesz wyznaczyć współrzędne geograficzne danego punktu. W podanych zdaniach skreśl błędne określenia tak, aby kaŜde było prawdziwe: A. Południki są łukami o jednakowej / róŜnej długości. B. RównoleŜniki wyznaczają kierunek północ – południe / wschód – zachód. C. Południki i równoleŜniki tworzą na mapie siatkę geograficzną / kartograficzną. D. Wszystkie równoleŜniki są do siebie prostopadłe / równoległe. 3p Zadanie 10 Korzystając z mapy konturowej świata i podanych w ramce kontynentów, wpisz do odpowiedniego wiersza tabeli ich nazwy: Azja, Afryka, Ameryka Południowa. Ameryka Północna, Australia i Oceania, Antarktyda, Europa Nr Nazwa kontynentu 6 1. ………………………………. 2. ………………………………. 1 4 3 3. ……………………………….. 4. …………………………………. 5. ……………………………….. 6. ……………………………….. 7. ……………………………….. 2 7 5 Zadanie 11 1p Największą wyspą na świecie jest: A. Madagaskar B. Grenlandia C. Sumatra D. Nowa Gwinea 4 4p Zadanie 12 Wybierz z podanych nazw te rzeki i jeziora, które występują na wskazanym kontynencie i wpisz je do tabeli: J. Ładoga, J. Czad, J. Michigan, J. Bajkał, Wołga, Nil, Missisipi, Lena Kontynent Rzeka Jezioro Azja Afryka Ameryka Północna Europa Zadanie 13 2p Podaj współrzędne geograficzne punktu A: Szerokość geograficzna: Długość geograficzna: Zadanie 14 o ……..… o ……….. 4p Drobnoustroje chorobotwórcze wnikają do zdrowego człowieka róŜnymi drogami i powodują choroby. Rozpoznaj niŜej podane choroby zakaźne i wpisz w wyznaczone miejsca właściwą cyfrę, którą oznaczono objawy tych chorób: 5 róŜyczka 1 zmiany zapalne na skórze, głównie między palcami stóp i dłoni grypa 2 bladoróŜowa wysypka, powiększenie węzłów chłonnych grzybica 3 rumieniowa zmiana na skórze, ogólne rozbicie, gorączka borelioza 4 wysoka gorączka, dreszcze, ból głowy, uczucie rozbicia 5 swędzenie skóry głowy, łuszczenie 3p Zadanie 15 Komórki budujące organizm róŜnią się tylko kształtem, ale i organellami (składnikami). NiŜej podane składniki podziel na wspólne i róŜniące komórkę roślinną i zwierzęcą i wpisz do właściwych rubryk tabeli: jądro, cytoplazma, ściana komórkowa, mitochondria, błona komórkowa, chloroplasty, wodniczki: wspólne róŜniące a) ....................................... a) …………………………… b) ....................................... b) ………………………….. c) ....................................... d) ………………………….. e) ………………………….. 1p Zadanie 16 Składnikiem komórki, kontrolującym pobieranie i wydalanie substancji jest: A. jadro B. wodniczka, C. błona komórkowa Zadanie 17 D. ściana komórkowa 4p Rośliny zielone są samoŜywne, poniewaŜ biorą udział w procesie fotosyntezy. Proces ten przedstawia niŜej zamieszczony rysunek. Przeanalizuj go dokładnie, a następnie literom z rysunku przypisz odpowiednie substraty i produkty tego procesu. A - …………………………………………………. B - …………………………………………………. C – ………………………………………………… D - …………………………………………………. 6 5p Zadanie 18 WskaŜ cechy charakterystyczne dla podanych grup kręgowców dotyczące ich przystosowań do środowiska, w jakim Ŝyją. Wpisz w prostokąty odpowiednie cyfry oznaczające określone cechy: 1. pokrycie ciała piórami 2. pokrycie ciała śluzem i łuskami 3. wypełnienie niektórych kości powietrzem 4. pokrycie ciała włosami lub sierścią 5. błona pławna między palcami 6. zęby jadowe lub silne mięśnie ułatwiające zdobycie poŜywienia 7. karmienie młodych mlekiem matki 8. skóra naga z licznymi gruczołami śluzowymi ułatwiająca wymianę gazową 9. skóra sucha pokryta łuskami, płytkami rogowymi lub pancerzem 10. skrzela słuŜące do oddychania ryby płazy ptaki gady ssaki 4p Zadanie 19 Rysunki przedstawiają Ŝmiję zygzakowatą i zaskrońca zwyczajnego. WskaŜ dwie cechy w budowie zewnętrznej, które pozwalają odróŜnić je od siebie: Ŝmija zygzakowata zaskroniec zwyczajny a) ……………………………………………… a) …………………………………………………… b) ……………………………………………… b) …………………………………………………… Zadanie 20 2p Płazy to organizmy dwóch środowisk. Spośród podanych cech w budowie zewnętrznej podkreśl te, które umoŜliwiają im Ŝycie na lądzie: błona pławna między palcami, śluz, silne kończyny tylne, oczy z powiekami, otwory nosowe zamykane klapkami, opływowy kształt ciała, trójkątna głowa sztywno połączona z tułowiem, długi lepki język. 7 2p Zadanie 21 Ptaki składają jaja na ladzie. Rysunek przedstawia budowę jaja ptaka. Nazwij jego elementy oznaczone literami i wpisz w wyznaczone miejsca: A. ……………………………………… B. ……………………………………… C. ……………………………………… D. …………………………………….. A B C D 2p Zadanie 22 Zwierzęta są organizmami cudzoŜywnymi, poniewaŜ muszą korzystać z gotowych związków organicznych pobieranych wraz z pokarmem w procesie odŜywiania. Uporządkuj w kolejności procesy, którym podlega pokarm w organizmie lisa wpisując w kwadraty cyfry od 1 do 5 rozdrabnianie wchłanianie pobieranie wydalanie trawienie 3p Zadanie 23 Ryby to zwierzęta związane ze środowiskiem wodnym. Rozpoznaj zaznaczone na rysunku elementy budowy zewnętrznej i określ ich funkcje, wpisując właściwy numer : 1 3 . . 2 . Odbiera wraŜenia informujące o ruchach wody Zmniejsza opór wody w czasie pływania Jest głównym organem napędowym 8 2p Zadanie 24 Kasia chciała sprawdzić jak rozchodzi się światło. W tym celu przygotowała doświadczenie. Wzięła świeczkę i trzy tekturki na podstawkach. Jedna z nich była ekranem. W dwóch pozostałych wykonała niewielkie otworki, dokładnie w takim samym miejscu. Ustawiła między świeczką a ekranem tekturki tak, aby otworki były dokładnie naprzeciw siebie i świeczki. Dokończ wniosek wynikający z doświadczenia Kasi: A. Światło rozchodzi się ........................................................................................ B. Wiązkę światła jaką widzimy w doświadczeniu nazywamy .................................... Zadanie 25 2p Rysunek przedstawia budowę oka. KaŜdy jego element odpowiada za inny proces warunkujący widzenie. Podaj nazwę części oka, która: 1) załamuje promienie świetlne - …………………………………………. 2) umoŜliwia ostre widzenie oglądanego obiektu - ………………… 3) zawiera komórki wraŜliwe na światło - ……………………………… 4) przekazuje obraz oglądanego obiektu do mózgu - …………….. 5) zwęŜa źrenicę pod wpływem silnego światła - …………………….. 2p Zadanie 26 Codzienne słyszymy wiele róŜnych dźwięków. Podane niŜej dźwięki oznaczone podziel na dwie grupy – przyjemne dla ucha (przyjaciele) oraz cyframi nieprzyjemne dla ucha (wrogowie) i wpisz przypisane im numery we wskazanym miejscu: 1. koncert muzyki rockowej, 2. śpiew ptaków, 3. szelest liści, 4. warkot silników, 5. trzaskanie drzwiami, 6. grzmot nad głową 7. szum drzew, 8. rechot Ŝab, przyjaciele wrogowie 9 KARTA ODPOWIEDZI DLA NAUCZYCIELA Klasa VI Nr zadania Proponowana odpowiedź Punktacja 1. (0 – 3) 1. Merkury, 2. Wenus, 3. Ziemia, 4. Mars 5. Jowisz, 6. Saturn, 7. Uran, 8. Neptun, 9. Pluton 3p z uporządkowanie 9 – 8 planet 2p za 7 - 6 planet 1p za 5 – 4 planet 2. (0 – 1) B. Pluton 1p 3. (0 – 1) Argumenty: • ¾ powierzchni stanowią wody mórz i oceanów • Z kosmosu Ziemia jest niebieska 1p za podanie 2 argumentów 4. (0 – 1) C. Jowisz 1p 5 (0 – 4) A. P B. P C. F D. F 1p za poprawne zakreślenie w zdaniu 6. (0 – 3) 1godz = 60min, 1,5godz. = 90min • 60min. -15o 90min. – xo • X = 90 min x 15o : 60min X = 22,5o 1p za ułoŜenie proporcji 1p za rozwiązanie 1p za podanie wyniku i odpowiedzi 7. (0 – 4) • Odp. Ziemia w czasie jazdy pociągiem trwającej 1,5godz. Obróci się o 22,5o • • • 44o – 21o = 23o 23o x 4min = 92 min = 1 godz. 32min 12.00 + 1.32 = 13.32 • 1p za kaŜde prawidłowo wykonane obliczenie 1p za podanie odpowiedzi Odp. W czasie górowania Słońca w Warszawie, w Moskwie jest godzina 13.32 8. (0 – 3) 22 VI 1p za prawidłowo wpisaną datę 21 III 22 XII 9. (0 – 4) Skreślone wyrazy: A. róŜnej B. północ – południe C. kartograficzną D. prostopadłe 1p za prawidłowe skreślenie w zdaniu 10 10 (0 – 3) Nr 1. Ameryka Północna 2. Ameryka Południowa 3. Afryka 4. Azja 5. Antarktyda 6. Europa 7. Australia i Oceania 11. (0 – 1) B. Grenlandia 12. (0 – 4) Kontynent Azja 13. (0 – 2) 3p za rozpoznanie wszystkich kontynentów 2p za rozpoznanie 6 – 5 kontynentów 1p za rozpoznanie 4 – 3 kontynentów Nazwa kontynentu 1p Rzeka Lena Jezioro Bajkał WaŜne! Zalicza tylko właściwy dobór w poziomie tabeli Afryka Nil Czad Ameryka Północna Europa Missisipi Michigan Wołga Ładoga A. Szerokość geograficzna: Długość geograficzna: 15 15 o N o E 14. (0 – 4) 15. (0 – 3) 1p za wybranie rzeki i jeziora naleŜących do danego kontynentu 1p za szerokość geograficzną 1p za długość geograficzną (WaŜne! stopnie i kierunek) 1p za rozpoznanie objawów 1 choroby 2 róŜyczka 4 grypa 1 grzybica 3 borelioza wspólne róŜniące a) cytoplazma b) jadro a) ściana komórkowa c) mitochondria b) chloroplasty 3p za wskazanie poprawnie wszystkich składników 2p za podanie 6 - 5 składników 1p za podział 4- 3 składników d) wodniczki e) błona komórkowa 16. (0 – 1) C. błona komórkowa 1p 11 17 (0 – 4) A - woda B - cukry C – dwutlenek węgla D - tlen 18. (0 – 5) ryby 2 1p za wskazanie 1 produktu lub substratu 10 5 8 6 ptaki 9 ssaki 3 1 1p za wskazanie dwóch cech w grupie zwierząt gady płazy 7 4 19. (0 – 4) śmija zygzakowata • zygzak na ciele • trójkątna głowa Zaskroniec • Ŝółte plamy po bokach głowy • jajowata głowa 2p za podanie 2 cech jednego gada 20. (0 – 2) śluz, silne kończyny tylne, oczy z powiekami, długi lepki język 21. (0 – 2) A. białko B. kula Ŝółtkowa (Ŝółtko) C. skorupka wapienna D. komora powietrzna 2p za podkreślenie 4 cech 1p za podkreślenie 2 - 3 cech 2p za wskazanie 4 elementów budowy jaja 1p za wskazanie 3 – 2 elementów 22. (0 – 2) 2 rozdrabnianie 1 pobieranie 4 5 2p za uporządkowanie 5 - 4 procesów 1p za 3 - 2 procesy wchłanianie wydalanie 3 trawienie 23. (0 – 3) Odbiera wraŜenia informujące o ruchach wody Zmniejsza opór wody w czasie pływania - 3 Jest głównym organem napędowym - 1 24. (0 – 2) Światło rozchodzi się prostoliniowo Wiązkę światła, jaką widzimy w doświadczeniu nazywamy promieniem 1p za prawidłowo dokończone zdanie 25. (0 – 2) 1. załamuje promienie świetlne - soczewka 2. umoŜliwia ostre widzenie oglądanego obiektu siatkówka 3. zawiera komórki wraŜliwe na światło - źrenica. 4. przekazuje obraz oglądanego obiektu do mózgu - nerw 5. zwęŜa źrenicę pod wpływem silnego światła tęczówka 2p za określenie 5 - 4 części oka 1p za 3 – 2 części 2 1p za prawidłowo dobraną funkcję 2p za prawidłowe wskazanie 4 cech 26. (0 – 2) przyjaciele wrogowie dźwięku przyjaznych lub nieprzyjaznych dla ucha 2, 3, 7, 8 1, 4, 5, 6, 1p za wskazanie 3 - 2 cech w tabeli (WaŜne! Cechy muszą być zawarte w tabeli wrogowie i przyjaciele. Nie naleŜy liczyć wszystkich cech razem Razem: 70 punktów 12 13