Sztuka emisji głosu

PRZEDMIOTY HUMANISTYCZNE
dr Helena Kajetanowicz
Program autorski kursu
SZTUKA EMISJI GŁOSU
liczba godzin
: 30
cel
: zapoznanie z metodami ochrony głosu i właściwego posługiwania się nim
uczestnicy
: studenci, doktoranci
nabyte umiejętności: diagnozowanie własnego głosu, zapobieganie schorzeniom gardła, prawidłowa
emisja głosu, staranna dykcja, atrakcyjne (niemonotonne) mówienie
forma zajęć
: wykład, ćwiczenia, dyskusja
PROGRAM KURSU
1. Warunki skutecznego komunikowania się.
2. Co robić, Ŝeby nie "zdzierać" głosu:
-
problemy z głosem,
-
trzy elementy głosu mówionego (wysokość, natęŜenie barwa głosu) i związane
z nimi zaburzenia (mówienie zbyt ciche lub zbyt głośne, nosowanie, niewyraźna
mowa, głos przedmuchany),
-
metody odblokowywania głosu,
-
choroby krtani – ostre zapalenie krtani, przewlekłe zapalenie krtani, guzki fałdów
głosowych, polipy, nowotwory krtani (objawy, sposoby zapobiegania i leczenia),
-
przyczyny problemów z głosem (m.in. ogólny stan zdrowia, nastrój, przemęczenie,
stan słuchu, nieumiejętność radzenia sobie ze stresem, nieprawidłowa emisja głosu,
nadmierne eksploatowanie głosu, uŜywki, warunki pracy),
-
metody diagnozy stanu narządów głosowych ( pierwsze objawy, „telefon”,
„nagranie”. „śpiew”),
-
jak właściwie oddychać (zasady ogólne dotyczące ćwiczeń oddechowych,
prawidłowa pozycja stojąca i siedząca, najczęściej popełniane błędy
w oddychaniu, czyli nadmierne rozszerzenie i unoszenie klatki piersiowej,
usztywnienie mięśni brzucha, wciąganie brzucha, zwiotczenie brzucha, jednoczesne
usztywnienie klatki piersiowej i brzucha),
-
oddychanie torem Ŝebrowo-brzuszno-przeponowym,
-
podparcie oddechowe (wydłuŜanie i ekonomiczne zuŜywanie wydechu, skutki
nieprawidłowego podparcia),
-
miękkie nastawienie głosu (nieniszczące strun głosowych), twardy atak,
przydechowy (chuchający) atak,
-
mówienie "maską" (wzmacnianie natęŜenia głosu bez wysilania gardła),
-
higiena i pielęgnacja głosu (co naleŜy robić, czego robić nie naleŜy).
3. Typowe wady wymowy (jak sobie z nimi radzić):
- bełkotanie,
- momotanie,
- klekotanie,
- szczękościsk,
- zlewanie,
- osłabianie głosek i zgłosek,
- zniekształcanie brzmienia spółgłosek na początku wyrazu,
- nieczysta wymowa samogłosek i spółgłosek.
4. Ćwiczenia sprawności narządów artykulacyjnych (mięśni warg, Ŝuchwy, motoryki
języka, podniebienia miękkiego, mięśni dolnej szczęki i tzw. wału Passavanta).
5. Zasady starannej artykulacji.
6. Wprawki głupawki, czyli ćwiczenia dykcyjne.
7. Zwiększanie atrakcyjności mówienia:
-
wykorzystywanie środków akustycznych języka:
a) statyczne cechy mowy (siła głosu, długość trwania głosek, wysokość
artykułowanych dźwięków, barwa głosu),
b) dynamiczne cechy mowy (tempo mówienia, pauzy niezamierzone i celowe,
pauzy oddechowe),
c) wartość dźwiękowa znaków przestankowych,
d) róŜne funkcje intonacji,
- wyraŜanie głosem emocji.
8. Mówienie w stresującej sytuacji ( objawy i metody opanowywania stresu).