XII KONFERENCJE DUPONT

Transkrypt

Pokonferencyjne Mate 2011 31-12-2010 11:52 Page 1
Szanowni Paƒstwo,
Niesamowity post´p w rolnictwie, dynamika zachodzàcych zmian i rozwój nowych technologii stawia wiele wyzwaƒ przed producentami rolnymi. Ciàg∏e podnoszenie w∏asnych kwalifikacji
oraz znajomoÊç aktualnie najnowszych, innowacyjnych rozwiàzaƒ jest kluczem do osiàgania
sukcesów i do zapewnienia sobie stabilnej pozycji ekonomicznej.
Majàc na uwadze powy˝sze fakty, ju˝ po raz dwunasty organizujemy dla Paƒstwa Konferencje
firmy DuPont. Serdecznie witam i dzi´kuj´ w imieniu ca∏ego zespo∏u za przyjćie zaproszenia.
G∏ównym celem XII Konferencji jest przekazanie najnowszych informacji z ró˝nych dziedzin
rolnictwa, w szczególnoÊci zwiàzanych z dzia∏em Êrodków ochrony roÊlin. SpecjaliÊci z oÊrodków naukowych i przedstawiciele firm z bran˝y rolniczej podzielà si´ z Paƒstwem najnowszà
wiedzà z reprezentowanych przez siebie dziedzin. W XII Konferencjach biorà udzia∏ przedstawiciele firm takich jak: ADOB (nawozy dolistne), Keytrade (nawozy), Pioneer (nasiona)
i Tornum (suszarnie, silosy magazynowe). Przedstawiamy równie˝ najnowsze informacje na
temat tendencji rynków rolnych na najbli˝szy sezon. W programie uwzgl´dnione sà kluczowe
zagadnienia z zakresu technologii uprawy najwa˝niejszych gatunków roÊlin, tj. zbó˝, kukurydzy, rzepaku, ziemniaka i buraka cukrowego.
Bioràc pod uwag´ wysokie notowania cen zbó˝ i zwi´kszony area∏ ich uprawy, wiodàcym
tematem jest technologia ich produkcji, ze szczególnym uwzgl´dnieniem pszenicy ozimej,
pszen˝yta i jćzmienia. Przedstawiamy informacje i podsumowujemy pierwszy rok obecnoÊci
herbicydów w technologii SX, które sà milowym krokiem w optymalizacji walki z chwastami
w zbo˝ach. Prezentujemy propozycje ochrony zbó˝ przed chorobami grzybowymi dopasowane
do ró˝nych poziomów intensywnoÊci uprawy, ze szczególnym ukierunkowaniem na Technologi´
„Wirtuoz® – Reveller®”, która sprawdzi∏a si´ bardzo dobrze w praktyce rolniczej, zarówno pod
kàtem wielkoÊci uzyskiwanych plonów, jak i ich jakoÊci. Pochwalimy si´ te˝ naszym nowym Êrodkiem w tej grupie produktów, który zadebiutuje w roku 2011, a mianowicie Credo®.
Nieustajàco rozwijamy naszà ofert´ w kukurydzy, która z racji bardzo dobrych cen w roku
2010, mo˝e stanowiç alternatyw´ dla innych upraw. W bie˝àcym sezonie wprowadzamy na
polski rynek zupe∏nie nowy Êrodek, Hector® Max 66,5 WG. Oficjalnie po raz pierwszy prezentujemy go w∏aÊnie podczas konferencji. Ten kompleksowy herbicyd zwalczajàcy zarówno
chwasty jednoliÊcienne, jak i dwuliÊcienne z uwzgl´dnieniem komosy bia∏ej to kolejny nasz
krok w udoskonalaniu portfolio w tej uprawie. Poszerzajàc palet´ o ten Êrodek, jesteÊmy
w stanie zaoferowaç rozwiàzanie dla ka˝dego producenta kukurydzy.
Przedstawiamy równie˝ informacje o nowym zakresie rejestracji ju˝ obecnych na rynku
naszych produktów.
Serdecznie dzi´kuj´ Paƒstwu za uczestnictwo w naszych konferencjach, a wszystkim prelegentom za przyjćie naszego zaproszenia i za interesujàce prezentacje.
Mam nadziej´, ˝e informacje zawarte w niniejszych Materia∏ach Konferencyjnych zostanà
przez Paƒstwa wykorzystane w praktyce i przyczynià si´ do odniesienia finansowego sukcesu
w Paƒstwa gospodarstwach w roku 2011.
Do zobaczenia ju˝ za rok na kolejnych Konferencjach firmy DuPont.
W imieniu zespo∏u firmy DuPont
Jacek Czernichowski
Starszy Specjalista ds. Marketingu
Materiały konferencyjne
1
Materia∏y konferencyjne
(g∏ówne tezy referatów)
Lokalizacje:
Data
18.01.2011
19.01.2011
20.01.2011
21.01.2011
25.01.2011
26.01.2011
27.01.2011
28.01.2011
01.02.2011
02.02.2011
03.02.2011
04.02.2011
08.02.2011
Miasto
Opole
Katowice
PrzemyÊl
Lublin
Wroc∏aw
Zielona Góra
Poznaƒ
W∏oc∏awek
Stargard Szczeciƒski
Koszalin
Elblàg
Bydgoszcz
Miko∏ajki
Koszalin
Elblàg
Miko∏ajki
Stargard
Szczeciƒski
Bydgoszcz
W∏oc∏awek
Poznaƒ
Zielona
Góra
Lublin
Wroc∏aw
Opole
Katowice
2
PrzemyÊl
DuPont partnerem na dzisiaj i na jutro
Roman Tarnovsky (Dyrektor Projektów Strategicznych - Six Sigma, DuPont Region EMEA),
Piotr Gill (Dyrektor DuPont Ârodki dla Rolnictwa Europa Centralna),
Krzysztof Golec (Dyrektor DuPont Ârodki dla Rolnictwa).
DuPont jest obecnie jednà z wiodàcych na Êwiecie firm wytwarzajàcych produkty
z wykorzystaniem najnowszych osiàgni´ç naukowych. Znaczna cz´Êç wdra˝anych
wynalazków powstaje w centrach badawczo rozwojowych DuPont, a jedynie cz´Êç
jest dokupowana w celu uzupe∏nienia tworzonych produktów i technologii.
Obecnie w DuPont zatrudnionych jest 58 000 pracowników w ponad 70 krajach
Êwiata. Badania prowadzone sà a˝ w 210 placówkach. Efektem tych dzia∏aƒ jest obecnie asortyment setek tysićy produktów, z których korzystajà miliony osób na ca∏ym
Êwiecie.
Miarà rozwoju ka˝dej firmy jest tak˝e wartoÊç sprzeda˝y, a ta w DuPont osiàgn´∏a
w 2009 roku 26,1 mld dolarów.
W 2009 roku firma wprowadzi∏a na rynek rekordowà liczb´ 1 400 nowych produktów w ró˝nych bran˝ach oraz zg∏osi∏a 2 086 wynalazków chronionych patentem.
Opracowywanie nowych rozwiàzaƒ zapewnia znaczàcà cz´Êç przychodów.
Sprzeda˝ produktów wprowadzonych w okresie 2005 – 2009 przynios∏a firmie 40%
sumy dochodów.
Dlatego tak wa˝ny jest rozwój sektora badawczo-rozwojowego. Tylko w ostatnim
czasie uruchomiono kolejne trzy Centra Badawczo-Rozwojowe: w Brazylii, Chinach
i Szwajcarii.
Dalszy dynamiczny rozwój jest mo˝liwy w∏aÊnie dzi´ki konsekwentnemu rozwojowi
sektora badaƒ i wdra˝aniu kolejnych rozwiàzaƒ, zgodnych z dzisiejszymi trendami rozwoju. Ambicjà DuPont jest byç najbardziej dynamicznie rozwijajàcà si´ firmà naukowà
na Êwiecie. W tym celu trzeba tworzyç rozwiàzania zrównowa˝one, niezb´dne do lepszego, bezpieczniejszego i zdrowszego ˝ycia ludzi na ca∏ym Êwiecie.
Dzisiaj, jak i w najbli˝ej przysz∏oÊci, potrzeby rozwiàzaƒ naukowych we wspó∏czesnym Êwiecie dotyczà zwi´kszania produkcji ˝ywnoÊci i poprawy jej jakoÊci, zmniejszania uzale˝nienia od paliw kopalnych, wprowadzania rozwiàzaƒ z wykorzystaniem
alternatywnych êróde∏ energii, szeroko pojmowanego bezpieczeƒstwa ludzi, majàtku
i Êrodowiska oraz rozwoju nowych rynków.
Tylko w 2009 roku firma przeznaczy∏a na badania naukowe 1,4 mld dolarów w dziedzinach takich jak: chemia, technika, in˝ynieria materia∏owa, nanotechnologia, biotechnologia przemys∏owa, biotechnologia rolnicza.
Ârodki dla Rolnictwa DuPont
W dziedzinie ochrony roÊlin nadrz´dnym celem jest umo˝liwienie zwi´kszania
wydajnoÊci i rentownoÊci produkcji rolnej przez wykorzystanie osiàgni´ç naukowych.
Dlatego dzisiaj w sektorze ochrony roÊlin pracuje ponad 3 500 osób. Nowe Êrodki
jak i sposoby ochrony sà opracowywane w ponad 20 stacjach badawczo-rozwojowych
na Êwiecie. Produkty sà dost´pne dla plantatorów i producentów w ponad 120 krajach.
DuPont ma ju˝ bardzo rozbudowanà ofert´ Êrodków ochrony i w wielu przypadkach oferuje tak˝e wiodàce kompleksowe rozwiàzania np. w zbo˝ach, kukurydzy,
3
buraku cukrowym, czy ziemniaku. Jednak pozostajàc w zgodzie z dewizà rozwoju, w firmie stale trwajà prace nad wprowadzeniem na rynek kolejnych nowych herbicydów, fungicydów a tak˝e insektycydów.
Dzi´ki wieloletnim badaniom i prowadzonym doÊwiadczeniom, w najbli˝szym czasie
dost´pne b´dà dla polskich producentów nowe produkty, takie jak np.:
• Herbicydy zbo˝owe
– Finisz®, Granstar® Power
• Herbicyd do stosowania w rzepaku
– Salsa®
• Fungicydy zbo˝owe
– Credo®, Acanto® Prima, Treoris®
• Fungicyd do stosowania w sadach
– Fontelis®
• Fungicyd do stosowania w ziemniaku
– Clip Superkontakt®
• Fungicydy rzepakowe
– Alert® Solo, Acanto®
• Insektycyd do ochrony kukurydzy
– Steward®
• Insektycyd do ochrony sadów i ziemniaka
– Coragen®
• Insektycyd do ochrony rzepaku
– Avaunt®.
4
Zasady Wzajemnej ZgodnoÊci Cross – Compliance
w ochronie roÊlin
Dr in˝. Donald Zieliƒski
Celem Wspólnej Polityki Rolnej od poczàtku jej powstania, czyli od koƒca lat 50-tych by∏o
zapewnienie krajom Europy Zachodniej samowystarczalnoÊci ˝ywieniowej. W kolejnych latach
postanowienia Wspólnej Polityki Rolnej obejmowa∏y kolejno inne dziedziny, w tym ekonomiczne i spo∏eczne.
W roku 2000 przeprowadzono radykalne zmiany Wspólnej Polityki Rolnej, które mia∏y na
celu wsparcie rozwoju zrównowa˝onego obszarów wiejskich. Zmiany te nazwane „cross compliance”, czyli Zasadami Wzajemnej ZgodnoÊci, pojawia∏y si´ stopniowo. Stopniowo rezygnowano z wspierania produkcji rolnej na rzecz szeroko rozumianych funkcji spo∏ecznych,
ochrony Êrodowiska poprawy bezpieczeƒstwa ˝ywnoÊci, zdrowotnoÊci zwierzàt i roÊlin oraz
dobrostanu zwierzàt.
W 2003 roku wprowadzono P∏atnoÊç Jednolità. Jej otrzymywanie jest jednak uzale˝nione
od spe∏niania przez rolników wymogów dotyczàcych utrzymania gruntów w Dobrej Kulturze
Rolnej, zgodnie z zasadami ochrony Êrodowiska. P∏atnoÊç Jednolita jest wić powiàzaniem
wysokoÊci uzyskiwanych przez rolników dop∏at do gospodarstwa, a spe∏nianiem narzuconych
przez Uni´ wymogów.
Zasada Wzajemnej ZgodnoÊci – powiàzanie p∏atnoÊci
bezpoÊrednich ze spe∏nianiem okreÊlonych wymogów.
Obszary A, B, C i dzia∏ania 1 – 18.
Obszar A:
• Ochrona Êrodowiska naturalnego
1. Ochrona dzikiego ptactwa
2. Ochrona wód podziemnych przed zanieczyszczeniem
spowodowanym przez niektóre substancje
niebezpieczne
3. Zasady stosowania osadów Êciekowych w rolnictwie
4. Ochrona wód przed zanieczyszczeniami
powodowanymi przez azotany pochodzenia
rolniczego
5. Ochrona dzikiej fauny i flory
• Identyfikacja i rejestracja zwierzàt
6 – 8a. Identyfikacja i rejestracja zwierzàt
Obszar B
• Zdrowie publiczne, zdrowie zwierzàt, zg∏aszanie
niektórych chorób oraz zdrowotnoÊç roÊlin
9. ZdrowotnoÊç roÊlin
10. Zakaz stosowania zwiàzków o dzia∏aniu
hormonalnym, tyreostatycznym i beta –
antagonistycznym
11. Bezpieczeƒstwo ˝ywnoÊci i pasz
12. Zapobieganie, kontrola i zwalczanie niektórych
pasa˝owalnych encefalopatii
13-15. Zg∏aszanie niektórych chorób zakaênych zwierzàt
Obszar C
• Dobrostan zwierzàt
16. Minimalne normy ochrony cielàt
17. Minimalne normy ochrony Êwiƒ
18. Ochrona zwierzàt gospodarskich
Zasady Wzajemnej ZgodnoÊci
wdra˝ano równie˝ stopniowo.
W krajach tzw. dawnej pi´tnastki
wprowadzenie Zasad trwa∏o od
2005 do 2007 roku.
Polska, jako kraj przyj´ty do Unii
Europejskiej w 2004, zobowiàza∏a
si´ wprowadziç Zasady Wzajemnej
ZgodnoÊci w okresie od 2009 do
2013 roku.
Spe∏nienie Zasad Wzajemnej
ZgodnoÊci obowiàzuje rolników
ubiegajàcych si´ o: p∏atnoÊci bezpoÊrednie do gruntów rolnych, dop∏aty
ONW, p∏atnoÊci z programu rolnoÊrodowiskowego oraz p∏atnoÊci
z tytu∏u zalesiania gruntów.
Gospodarstwa korzystajàce z p∏atnoÊci podlegajà wyrywkowej kontroli.
Zasady podzielono na trzy
obszary i ich wprowadzanie zaplanowano
w
trzech
etapach.
Pierwszy etap rozpoczà∏ si´ w dniu
1 stycznia 2009 roku i dotyczy∏
wprowadzania Zasad Wzajemnej
ZgodnoÊci z tzw. obszaru A, czyli
Identyfikacji i rejestracji zwierzàt
oraz Zagadnieƒ ochrony Êrodowiska naturalnego.
W dniu 1 stycznia 2011 roku rozpoczyna si´ kolejny, drugi etap
5
wdra˝ania Zasad Wzajemnej ZgodnoÊci, tym razem z obszaru B. Uwzgl´dniono w nim Zdrowie
publiczne, Zdrowie zwierzàt, zg∏aszanie niektórych zakaênych chorób zwierzàt oraz ZdrowotnoÊç roÊlin.
Obszar C, który dotyczy Dobrostanu zwierzàt b´dzie wdra˝any od 2013 roku.
W przypadku Zasad Wzajemnej ZgodnoÊci dotyczàcej zdrowotnoÊci roÊlin, rolnicy b´dà
zobowiàzani do przestrzegania wymogów zwiàzanych z ochronà roÊlin i stosowaniem Êrodków ochrony roÊlin.
We wszystkich gospodarstwach:
• Osoba wykonujàca zabiegi musi posiadaç zaÊwiadczenie o ukoƒczeniu szkolenia w zakresie stosowania Êrodków ochrony roÊlin (Fot.1). ZaÊwiadczenie takie jest wa˝ne przez 5 lat.
• Sprz´t do wykonywania zabiegów ochrony roÊlin musi byç sprawny technicznie, a opryskiwacze muszà byç kontrolowane przynajmniej co trzy lata. Potwierdzenie kontroli
w formie znaku kontrolnego powinno byç naklejone na opryskiwaczu.
• Magazyn Êrodków ochrony
roÊlin lub wydzielone miejsce
sk∏adowania Êrodków ochrony
roÊlin i opakowaƒ po tych
Êrodkach powinno byç
zamkni´te przed dost´pem
osób nieupowa˝nionych
i znajdowaç si´ z dala od
˝ywnoÊci i pasz.
• Stosowana dawka preparatu
nie powinna przekraczaç maksymalnie dopuszczonej.
• Stosujàc chemiczne Êrodki
ochrony roÊlin nale˝y
pami´taç o ochronie pszczó∏
i innych organizmów
po˝ytecznych.
Fot. 2. Przykład prowadzenia ewidencji stosowania środków ochrony roślin
• Nale˝y bezwzgl´dnie przestrzegaç zaleceƒ zawartych w etykiecie-instrukcji stosowania preparatu.
• W gospodarstwie jest prowadzona ewidencja stosowania Êrodków ochrony roÊlin, która przechowywana jest przez 2 lata od zabiegu (Fot. 2).
Zachowanie wymogów zdrowotnoÊci roÊlin wià˝e si´
tak˝e z przestrzeganiem zakazów i ograniczeƒ stosowania Êrodków ochrony roÊlin.
• Mo˝na stosowaç wy∏àcznie Êrodki ochrony roÊlin
dopuszczone do obrotu w Polsce i zawsze zgodnie
z etykietà - instrukcjà stosowania, ÊciÊle z podanymi w niej zaleceniami. Nie mo˝na na przyk∏ad stosowaç Êrodków dopuszczonych do obrotu ochrony
w uprawach i w celu zwalczania patogenów nie
6
Fot. 1. ZaÊwiadczenie o ukoƒczeniu szkolenia w zakresie stosowania Êrodków ochrony roÊlin
wymienionych na etykiecie. Zabiegi trzeba wykonywaç w taki sposób, aby nie dopuÊciç do
zagro˝enia zdrowia cz∏owieka, zwierzàt lub Êrodowiska, a wić bezwzgl´dnie przestrzegaç zalecanych okresów karencji i prewencji.
• Technologi´ ochrony roÊlin w gospodarstwie wprowadza si´ z uwzgl´dnieniem stosowania
w pierwszej kolejnoÊci metod biologicznych, agrotechnicznych, hodowlanych lub integrowanej ochrony roÊlin. Zatem ka˝dy producent, zanim zastosuje chemiczne Êrodki ochrony
roÊlin jest zobowiàzany do zastosowania w pierwszej kolejnoÊci metod naturalnych.
• Ârodki ochrony roÊlin na terenie otwartym mo˝na stosowaç, gdy pr´dkoÊç wiatru nie
przekracza 3 m/s.
• Miejsce stosowania Êrodka ochrony roÊlin jest oddalone, o co najmniej 5 m od kraw´dzi
jezdni dróg publicznych, z wy∏àczeniem dróg publicznych zaliczanych do kategorii dróg
gminnych oraz powiatowych i o co najmniej 20 m od pasiek, plantacji roÊlin zielarskich,
rezerwatów przyrody, parków narodowych, stanowisk roÊlin obj´tych ochronà gatunkowà, wód powierzchniowych oraz od granicy wewn´trznego terenu ochrony strefy poÊredniej uj´ç wody.
W zwiàzku z poszerzeniem obszaru Zasad Wzajemnej ZgodnoÊci od 1 stycznia 2011 roku, gospodarstwa korzystajàce z p∏atnoÊci b´dà tak˝e poddawane odpowiednio poszerzonej kontroli.
Organem odpowiedzialnym za kontrole wymogów wzajemnej zgodnoÊci w zakresie spe∏niania
przez rolnika zasad dobrej kultury rolnej oraz ochrony Êrodowiska jest Agencja Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR). Natomiast organem odpowiedzialnym za kontrole wzajemnej
zgodnoÊci w zakresie identyfikacji i rejestracji zwierzàt jest Inspekcja Weterynaryjna.
W zakresie ZdrowotnoÊci roÊlin kontrolowane sà Êrodki ochrony roÊlin stosowane w gospodarstwie, a w szczególnoÊci, czy sà one dopuszczone do obrotu w Polsce oraz czy sà stosowane we w∏aÊciwych dawkach.
Kontrolà obj´ty jest tak˝e wspomniany wczeÊniej stan techniczny sprz´tu do wykonywania
zabiegów ochrony, jak równie˝ sposób przechowywania Êrodków ochrony roÊlin i post´powanie z pustymi opakowaniami.
Ponadto ka˝dy producent stosujàcy Êrodki ochrony roÊlin jest zobowiàzany do prowadzenia ewidencji, czyli dokumentacji, w której muszà byç zawarte informacje takie jak:
• Nazwa roÊliny, produktu roÊlinnego lub przedmiotu
• Powierzchnia uprawy i magazynów
• Powierzchnia uprawy, na której by∏y wykonywane zabiegi ochrony
• Terminy zabiegów ochrony
• Nazwy stosowanych Êrodków
• Dawki stosowanych Êrodków
• Przyczyny stosowania Êrodków
Nale˝y przypuszczaç, ˝e ka˝da kontrola b´dzie si´ zaczynaç od okazania wymaganych
zaÊwiadczeƒ, atestu opryskiwacza, okazania magazynu oraz zeszytu prowadzenia ewidencji.
Jednak wymogi zwiàzane z przechowywaniem, stosowaniem oraz dokumentacjà zwiàzanà
z ochronà roÊlin to jeszcze nie wszystko. JeÊli w gospodarstwie prowadzona jest produkcja
zwierzća, to wymogi zwiàzane ze zdrowiem zwierzàt, zakazem stosowania niektórych leków
i ich ewidencjà, bezpieczeƒstwem ˝ywnoÊci i pasz, zapobieganiem, kontrolà i zwalczaniem
encefalopatii czy koniecznoÊcià zg∏aszania niektórych chorób zakaênych zwierzàt, sà jeszcze
bardziej obszerne, ale to ju˝ temat na innà publikacj´.
7
Optymalizacja dzia∏ania herbicydów
prof. dr hab. Zenon Woênica – Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
Chwasty stanowià ciàgle olbrzymie zagro˝enie dla upraw rolniczych, a straty iloÊciowe i jakoÊciowe
spowodowane ich konkurencjà oraz nak∏ady finansowe na odchwaszczanie sà na ogó∏ wy˝sze ni˝
w przypadku szkodników i chorób roÊlin uprawnych razem wzi´tych. Z tego wzgl´du ochrona upraw
przed chwastami wymaga szczególnej troski i zaanga˝owania – ka˝dego roku, w ka˝dym gospodarstwie
i w ka˝dej roÊlinie uprawnej.
Stosowane metody odchwaszczania, a szczególnie szeroko upowszechniona metoda chemiczna
z zastosowaniem herbicydów, powinny gwarantowaç przede wszystkim wysokà skutecznoÊç chwastobójczà i du˝e bezpieczeƒstwo dla chronionych roÊlin oraz, co jest niezmiernie istotne, wysokà op∏acalnoÊç gospodarowania. Pod tym wzgl´dem oczekiwania producentów rolnych w stosunku do Êrodków
chwastobójczych ciàgle wzrastajà. Z drugiej strony presja spo∏eczna, powodowana troskà o zdrowie
cz∏owieka i Êrodowisko wymusza wprowadzanie do praktyki rolniczej Êrodków ochrony roÊlin, w tym
herbicydów o coraz wi´kszym stopniu bezpieczeƒstwa oraz dotkliwe czasem ograniczenia stosowania
tradycyjnych preparatów. Wszystkie te wyzwania stawiajà przed naukà, producentami herbicydów,
a tak˝e przed ich u˝ytkownikami koniecznoÊç podejmowania ró˝norodnych dzia∏aƒ optymalizujàcych
stosowanie i dzia∏anie herbicydów. Optymalizacjà stosowania herbicydów powinna rozpoczàç si´ ju˝
w momencie podejmowania wst´pnych decyzji zwiàzanych z ochronà upraw przed chwastami. Na tym
etapie rozwa˝yç nale˝y mo˝liwoÊç jednoczesnego wykorzystania przynajmniej niektórych elementów
tradycyjnych metod regulacji zachwaszczenia, które ciàgle pozostajà dost´pne, ale sà niedoceniane
tj. profilaktyki i metod agrotechniczno-mechanicznych – utrzymanie w∏aÊciwego zmianowania, uprawa
gatunków lub odmian roÊlin o du˝ej konkurencyjnoÊci z chwastami, stosowanie udoskonalonych
narz´dzi mechanicznych itp. W dobie powszechnego stosowania herbicydów, które nie sà pozbawione
wad, a rozwój odpornoÊci chwastów na herbicydy jest tego dobitnym przyk∏adem, absolutnie nie mo˝na
ignorowaç niechemicznych metod zwalczania chwastów, ale umiej´tnie ∏àczyç je z metodà chemicznà.
Kolejny, niezmiernie wa˝ny krok w zakresie optymalizacji stosowania herbicydów dotyczy starannego okreÊlenie stanu i stopnia zachwaszczenia. W zale˝noÊci od tego jakie gatunki chwastów i w jakiej
iloÊci wyst´pujà, a tak˝e jak sà one rozmieszczone na powierzchni pola (równomiernie czy placowo),
mo˝na podjàç decyzj´ nie tylko o koniecznoÊci stosowania herbicydów i doborze odpowiednich preparatów, ale tak˝e o miejscu ich stosowania – na ca∏ym polu lub tylko na niektórych jego cz´Êciach.
Dzia∏ania w tym kierunku, praktykowane ju˝ w wielu krajach, wkraczajà w zakres rolnictwa precyzyjnego, które opiera si´ na stosowaniu herbicydów tylko tam gdzie jest ono niezb´dne i tylko w takiej iloÊci,
jaka jest wymagana. Jak si´ okazuje, dok∏adne rozpoznanie i zlokalizowanie wyst´powania chwastów
(sporzàdzenie mapy zachwaszczenia) oraz mo˝liwoÊç wykorzystanie wspó∏czesnych osiàgni´ç techniki
(komputerów pok∏adowych, GPS i precyzyjnych opryskiwaczy), pozwala na ograniczenie kosztów
odchwaszczania nawet o 50-70%.
Najwi´ksze mo˝liwoÊci optymalizacji dzia∏ania herbicydów pojawiajà si´ na etapie podejmowania
decyzji zwiàzanych z doborem substancji aktywnej do stanu zachwaszczenia i odpowiedniej formulacji
Êrodka chwastobójczego, ustaleniem w∏aÊciwej dawki i terminu stosowania, a tak˝e z przygotowaniem
cieczy opryskowej, opryskiwacza i technicznym wykonaniem zabiegu. W du˝ym uproszczeniu mo˝na
stwierdziç, ˝e skutecznoÊç chwastobójcza herbicydu zale˝y od iloÊci substancji aktywnej, która znajdzie
si´ w miejscu jego dzia∏ania. Okazuje si´, o czym Êwiadczà wyniki licznych badaƒ, ˝e w przeci´tnych
warunkach tylko znikoma iloÊç (zaledwie kilka do kilkunastu procent) zastosowanej substancji aktywnej
herbicydu dociera do miejsca dzia∏ania i wywo∏uje efekt chwastobójczy. Pozosta∏a iloÊç jest bezpowrotnie tracona. Tak ma∏a sprawnoÊç chemicznej metody zwalczania chwastów powodowana jest
oddzia∏ywaniem ró˝norodnych czynników ograniczajàcych i obecnoÊcià barier i na drodze docierania
substancji aktywnej herbicydu do miejsca dzia∏ania, poczàwszy od kontaktu herbicydu z chwastem,
zatrzymania si´ go na powierzchni, wnikania do komórek (absorpcji) i przemieszczania si´ w roÊlinie.
Najwa˝niejsze z tych czynników i barier zwiàzane sà z:
• w∏aÊciwoÊciami biologicznymi chwastów (np. znaczna gruboÊç okrywy woskowej na powierzchni
liÊci i zdolnoÊç do szybkiej dezaktywacji herbicydu przez chwasty starsze),
8
• warunkami Êrodowiska zarówno przed, w czasie, jak i po zastosowaniu herbicydów (np. niska temperatura i wilgotnoÊç powietrza, niska wilgotnoÊç gleby),
• w∏aÊciwoÊciami samych herbicydów (np. ich s∏aba rozpuszczalnoÊç, fot. 1) i cieczy opryskowej (wysokie napićie powierzchniowe, twardoÊç wody, brak lub niew∏aÊciwie dobrany adiuwant) oraz wieloma, cz´sto niezamierzonymi b∏´dami w czasie aplikacji (np. stosowanie nadmiernie rozcieƒczonego herbicydu i zbyt du˝y wydatek cieczy roboczej).
Czynniki ograniczajàce dzia∏anie herbicydów wspó∏dzia∏ajà z sobà, a wynikiem tego wspó∏dzia∏ania
jest najcz´Êciej brak lub tylko cz´Êciowe zniszczenie chwastów, a tym samym brak oczekiwanego wzrostu plonów i efektów finansowych. Konsekwencjà tak ma∏ej sprawnoÊci chemicznej metody zwalczania
chwastów jest koniecznoÊç stosowania stosunkowo du˝ych iloÊci chemikaliów („na zapas”) w celu
osiàgnićia zamierzonego efektu. Takie postepowanie nie jest oboj´tne ani dla Êrodowiska, ani dla kieszeni rolnika. Z tego te˝ wzgl´du wszelkie prace zmierzajàce do optymalizacji dzia∏ania herbicydów sà
jak najbardziej uzasadnione.
Badania naukowe nad biologià chwastów oraz poznaniem w∏aÊciwoÊci herbicydów i przyczyn ograniczajàcych ich chwastobójcze dzia∏anie sà motorem rozwoju nowych substancji aktywnych i udoskonalanie ich form u˝ytkowych (formulacji) przez przemys∏ fitofarmaceutyczny. Wynikiem prac naukowych
jest tak˝e rozwój bardziej efektywnych adiuwantów do herbicydów, które sà w∏àczane do formulacji na
etapie ich produkcji lub zalecane do stosowania w czasie przygotowywania cieczy opryskowej przez
samego rolnika. Z punktu widzenia praktycznego najkorzystniej by∏oby oprzeç si´ na takich produktach,
które gwarantujà skuteczne i bezpieczne dzia∏anie herbicydu w mo˝liwie szerokim przedziale warunków Êrodowiskowych i technicznych, w wielu przypadkach trudnych do przewidzenia i regulowania
przez rolnika (np. pogoda, jakoÊç wody).
Optymalizacja w zakresie nowych formulacji herbicydów na etapie ich rozwoju i produkcji polega
przede wszystkim na modyfikacji chemicznej substancji aktywnych (np. wprowadzaniu bardziej rozpuszczalnych soli) oraz na w∏àczaniu w sk∏ad formulacji substancji towarzyszàcych, najcz´Êciej adiuwantów
o dzia∏aniu wielokierunkowym. Adiuwanty takie, w odró˝nieniu od produktów prostych np. surfaktantów, poprawiajà w sposób kompleksowy w∏aÊciwoÊci cieczy opryskowej, co sprzyja podwy˝szeniu jej jakoÊci ju˝ w zbiorniku opryskiwacza (np. brak pienienia, ca∏kowita rozpuszczalnoÊç herbicydu), zatrzymaniu
kropel opryskowych na chwastach oraz zwi´kszeniu wnikania substancji aktywnych do komórek roÊlinnych, a w konsekwencji wi´kszej dost´pnoÊci w miejscu dzia∏ania. Te nowoczesne adiuwanty, poza wbudowywaniem je w formulacje herbicydów, sà coraz cz´Êciej dost´pne dla rolnika z przeznaczeniem do
bezpoÊredniego dodania do zbiornika w czasie przygotowywania cieczy opryskowej. Stosowanie dodatkowych Êrodków, poza formulacjà herbicydu, mo˝e byç jednak bardziej ucià˝liwe dla u˝ytkownika.
Coraz cz´Êciej te˝ nowe formulacje herbicydów sà mieszaninami dwu lub wićej wspó∏dzia∏ajàcych
z sobà substancji aktywnych. Wielosk∏adnikowoÊç formulacji wp∏ywa zarówno na poszerzenie spektrum
zwalczanych gatunków chwastów, jak i na wi´kszà skutecznoÊç biologicznà (dzia∏anie synergistyczne)
oraz stabilnoÊç dzia∏ania herbicydów w skrajnych warunkach Êrodowiskowych i technicznych. Wa˝nym
elementem optymalizacji formulacji wielosk∏adnikowych jest w∏àczanie do niej substancji aktywnych nie
tylko o odmiennej budowie chemicznej, ale równie˝ oznaczajàcych si´ odmiennym mechanizmem
dzia∏ania, co pozwala na ograniczenie rozwoju odpornoÊci chwastów na herbicydy. Niewàtpliwym sukcesem i kamieniem milowym w optymalizacji dzia∏ania herbicydów by∏o wprowadzenie przez firm´
duPont do praktyki rolniczej nowych formulacji herbicydów opartych na technologii SX®. Ta unikalna,
opatentowana technologia, jest dost´pna w naszym kraju w dwusk∏adnikowych formulacjach herbicydów tifensulfuron metylowy + tribenuron metylowy – preparaty Granstar® Ultra SX® oraz Rubin SX®
przeznaczone do odchwaszczania zbó˝. Formulacje te pozwalajà uwolniç wysoki potencja∏ herbicydów
sulfonylomocznikowych przede wszystkim poprzez zapewnienie ca∏kowitej rozpuszczalnoÊci substancji
aktywnych ju˝ w zbiorniku opryskiwacza i zachowanie tego stanu w kroplach opryskowych zatrzymujàcych si´ na chwastach (tradycyjne formulacje SG tych herbicydów sà tylko cz´Êciowo rozpuszczalne
w wodzie i utrzymujà si´ w cieczy opryskowej w formie m´tnej zawiesiny). Jak wykazujà badania, ta niezmiernie istotna w∏aÊciwoÊç herbicydów opartych na technologii SX® w po∏àczeniu z adiuwantem
Trend® 90 EC umo˝liwia szybsze i obfitsze wnikanie substancji aktywnej do komórek roÊlinnych, a tym
samym wy˝szà skutecznoÊç chwastobójczà. Wzrasta tak˝e stabilnoÊç dzia∏ania herbicydów, w warunkach
mniej korzystnych i przy zwalczaniu chwastów bardziej tolerancyjnych.
9
Szybkie wnikania substancji aktywnej do komórek chwastów ma jeszcze innà istotnà zalet´, która
ujawnia si´ zw∏aszcza w warunkach niestabilnej pogody – herbicyd jest w mniejszym stopniu nara˝ony
na zmywanie przez ewentualny opad deszczu. Ca∏kowita rozpuszczalnoÊç herbicydów w formulacjach
SX® u∏atwia ponadto proces aplikacji, eliminujàc ca∏kowicie zapychanie si´ rozpylaczy, a tak˝e przywieranie herbicydu do Êcian zbiornika opryskiwacza. Ta ostatnia w∏aÊciwoÊç sprzyja te˝ skutecznemu myciu
opryskiwacza po aplikacji, nawet bez dodatkowych Êrodków myjàcych, z u˝yciem wielokrotnie mniejszej
iloÊci wody ni˝ w przypadku tradycyjnych formulacji. Idealna czystoÊç opryskiwacza po stosowaniu herbicydów sulfonylomocznikowych jest szczególnie wa˝na dla uniknićia uszkodzeƒ upraw wra˝liwych
w czasie kolejnych aplikacji. Liczne badania, prowadzone tak˝e na Uniwersytecie Przyrodniczym
w Poznaniu wskazujà, ˝e formulacje herbicydów oparte na technologii SX®, a tak˝e adiuwanty
o dzia∏aniu wielokierunkowym, sà niezmiernie wa˝nym elementem optymalizacji chemicznej metody
walki z chwastami, której stawia si´ coraz wi´ksze wymagania pod wzgl´dem skutecznoÊci biologicznej,
bezpieczeƒstwa i op∏acalnoÊci.
Fot. 1. Przyk∏ad optymalizacji: herbicyd quinclorac na powierzchni liÊci w∏oÊnicy zielonej 1,5 h po wyschnićiu kropli opryskowej:
A) formulacja bez adiuwanta,
B) formulacja z mieszaninà adiuwantów zwil˝ajàco-rozpuszczajàcych (wg Woênica i in., Weed Technology 2003).
Rys. 1. Efekt optymalizacji dzia∏ania herbicydu quinclorac w zwalczaniu w∏oÊnicy zielonej:
A) formulacja bez adiuwanta,
B) formulacja z mieszaninà adiuwantów zwil˝ajàco-rozpuszczajàcych (wg Woênica i in., Weed Technology 2003)
10
Granstar® Ultra SX®, Rubin® SX®
– solidne zwalczanie chwastów w zbo˝ach na wiosn´
Zwalczanie chwastów w uprawach zbo˝owych jest jednym z najwa˝niejszych czynników
decydujàcych o wysokoÊci i jakoÊci uzyskiwanych plonów.
Najpopularniejszym sposobem zwalczania chwastów w uprawie zbó˝ sà zabiegi przeprowadzane wiosnà. Jednak skuteczne zniszczenie chwastów wiosnà nie zawsze jest ∏atwe i ekonomiczne. Chwasty jako roÊliny lepiej przystosowane do trudnych warunków zimowych,
znacznie lepiej ani˝eli zbo˝a radzà sobie w okresie zarówno silnych mrozów jak i zalegajàcej
okrywy Ênie˝nej. Wiosnà zwykle te˝ szybciej zaczynajà wegetacj´ stanowiàc ju˝ od poczàtku
konkurencj´ i powa˝ne zagro˝enie dla plonów. W sytuacji dzisiejszych realiów ekonomicznych, które w znacznym stopniu zmuszajà producentów do ograniczania kosztów, dobrym
rozwiàzaniem jest jak najwczeÊniejsze rozpoczćie stosowania herbicydów, najlepiej wtedy,
gdy chwasty sà jeszcze ma∏e, a ich szkodliwe dzia∏anie nie powoduje jeszcze nieodwracalnych
strat w plonie.
Wybór odpowiedniego Êrodka, który mo˝e byç stosowany jak najwczeÊniej, praktycznie
niezale˝nie od temperatury to jednak nie wszystko. Kolejnym wa˝nym elementem jest dobór
herbicydu do wyst´pujàcego zachwaszczenia. Istotne jest tak˝e, by Êrodek mo˝na by∏o stosowaç w szerokim zakresie stadiów rozwojowych roÊliny uprawnej. Niezale˝nie od warunków
pogodowych, jakie wyst´pujà zimà, na wiosn´ z regu∏y chwasty sà dobrze rozwini´te i zaawansowane w rozwoju. Dlatego tak bardzo wa˝ne jest, aby zastosowaç mo˝liwie jak najwczeÊniej
herbicydy o jak najszerszym spektrum zwalczanych gatunków.
W sezonie 2009/2010 firma DuPont wprowadzi∏a na rynek dwa herbicydy nowej klasy:
Rubin® SX® i Granstar® Ultra SX®. Sà to Êrodki przeznaczone do stosowania w szerokim zakresie stadiów rozwojowych zbó˝ i chwastów. W przeciwieƒstwie do preparatów z grupy regulatorów wzrostu, mogà byç stosowane ju˝ w momencie, kiedy tylko mo˝liwy jest wjazd na pole,
czyli praktycznie niezale˝nie od temperatury. Zabiegi mo˝na wykonywaç ju˝ w temperaturze
powy˝ej 5°C, dzi´ki czemu mo˝liwa jest skuteczna eliminacja chwastów w warunkach, w których Êrodki z grupy regulator(w wzrostu spowodowa∏yby uszkodzenia roÊlin uprawnych lub
by∏y nieskuteczne.
Ponadto udoskonalenie przez DuPont formulacji Êrodka przyczyni∏o si´ zwi´kszenia korzyÊci wynikajàcych ze stosowania herbicydów klasy SX®. Substancje aktywne jeszcze lepiej mieszajà si´ z wodà, tworzàc klarowny roztwór, a nie wodnà zawiesin´. Dzi´ki temu herbicydy te
bardzo równomiernie rozprowadzajà si´ na ca∏ej powierzchni liÊci, jeszcze lepiej wnikajà do
tkanek i szybciej dzia∏ajà. Chwasty, na które zastosowano herbicydy SX® przestajà rosnàç po
6 godzinach. Od tej pory nie konkurujà ju˝ z roÊlinami uprawnymi ani o Êwiat∏o ani o sk∏adniki pokarmowe i wod´. Ginà najpóêniej po trzech tygodniach. Obumieranie chwastów objawia
si´ kar∏owaceniem, ˝ó∏knićiem i bràzowieniem liÊci. Nerwy liÊci zabarwiajà si´ na czerwono,
a wierzcho∏ki roÊlin obumierajà.
Kolejnà zaletà tych˝e herbicydów jest mo˝liwoÊç doboru iloÊci Êrodka stosownie do w∏asnych
potrzeb, np. zale˝nie od wielkoÊci pola, bez ryzyka nierównomiernego rozdzielenia granul substancji aktywnych. Rok 2010 by∏ pierwszym rokiem powszechnego stosowania Êrodków
Rubin® SX® i Granstar® Ultra SX®. Jak wskazujà doÊwiadczenia i opinie u˝ytkowników, oba preparaty dobrze si´ sprawdzi∏y w praktyce, mimo trudnych warunków produkcji minionego sezonu. Bardzo du˝e uwilgotnienie gleby lub wrćz zalanie pól sprawi∏o, ˝e wielu rolników mia∏o
k∏opot z wjazdem na pole w terminie najodpowiedniejszym dla zwalczania chwastów.
Wiosenne stosowanie herbicydów mo˝na by∏o wykonaç stosunkowo póêno, kiedy w ciàgu dnia
temperatura by∏a ju˝ wysoka, ale w nocy by∏y jeszcze przymrozki. Chwasty by∏y ju˝ dobrze wyroÊni´te lub nadmiernie rozkrzewione, jak np. miot∏a zbo˝owa. Jednak skuteczna ochrona wykonana dobrymi, sprawdzonymi, i ekonomicznymi Êrodkami, jakimi sà Rubin® SX® i Granstar®
Ultra SX®, umo˝liwi∏a uzyskanie dobrego jakoÊciowo plonu i odpowiedniego zysku.
11
Kiedy Rubin® SX®?
W przypadku koniecznoÊci wiosennego zwalczania miot∏y zbo˝owej a tak˝e szerokiej gamy chwastów dwuliÊciennych, warto zastosowaç herbicyd
Rubin® SX®. Rubin® SX® jest herbicydem przeznaczonym do wiosennego zwalczania szerokiego spektrum chwastów w zbo˝ach ozimych takich jak: pszenica ozima, pszen˝yto ozime i ˝yto (tabela).
Wyniki bardzo licznych doÊwiadczeƒ polowych prowadzonych nad skutecznoÊcià herbicydu Rubin® SX®
w Europie, potwierdzajà wysokà i Êrednià wra˝liwoÊç a˝ 55 gatunków chwastów. Ârodek ten skutecznie zwalcza miot∏´ zbo˝owà a tak˝e bardzo szerokie spektrum gatunków dwuliÊciennych. Sà to
np. takie chwasty jak: bodziszek drobny, fio∏ek
polny, gwiazdnica pospolita, mak polny, przetacznik
bluszczykowy, przytulia czepna (do fazy 5 okó∏ków), rumian polny, tasznik pospolity itp.
Objawy działania herbicydów technologii SX® na wybranych
gatunkach chwastów
Rubin® SX® powinien byç stosowany w dawce
120-150 g/ha, najlepiej ze wspomagaczem Trend®
90 EC. Wi´kszà dawk´ zaleca si´ stosowaç, jeÊli
chwasty wyst´pujà w du˝ym nasileniu lub sà ju˝
w starszej fazie rozwojowej.
Rubin® SX® (120-150 g/ha)
+ Trend® 90 EC (0,05%)
12
Kiedy Granstar® Ultra SX®?
JeÊli problemem w zasiewach zbó˝ sà gatunki
chwastów dwuliÊciennych dobrym rozwiàzaniem
jest Granstar® Ultra SX®.
Granstar® Ultra SX® przeznaczony jest do powschodowego zwalczania chwastów dwuliÊciennych
w zbo˝ach ozimych takich jak: pszenica, pszen˝yto,
˝yto oraz w zasiewach zbó˝ jarych takich jak: pszenica i jćzmieƒ. W zbo˝ach ozimych polecany jest szczególnie do stosowania, gdy jesienià zwalczane by∏y
gatunki jednoliÊcienne, np. miot∏a zbo˝owa a problemem na wiosn´ sà rumianowate, komosa bia∏a, samosiewy rzepaku, przytulia czepna, czy ostro˝eƒ polny.
¸àcznie, Êrodek ten skuteczne zwalcza ponad 50
gatunków chwastów dwuliÊciennych.
Najwi´kszà skutecznoÊç mo˝na uzyskaç stosujàc
Granstar® Ultra SX® na chwasty w stadium 2-4 liÊci,
niezale˝nie od stadium rozwojowego zbó˝, w dawce
48-60 g/ha.
Zbo˝a ozime:
Granstar® Ultra SX® (48-60 g/ha)
+ Trend® 90 EC (0,05%)
Zbo˝a jare:
Granstar® Ultra SX® (40-48 g/ha)
+ Trend® 90 EC (0,05%)
Jak wskazujà prowadzone badania polowe, skutecznoÊç herbicydu Granstar® Ultra SX® mo˝na
zwi´kszyç stosując go ∏àcznie ze wspomagaczem
Trend® 90 EC. Ma to szczególnie istotne znaczenie
przy masowym wyst´powaniu ostro˝enia, a tak˝e
przy zwalczaniu innych, mniej ucià˝liwych gatunków
w przypadku suchej wiosny.
13
Granstar® Ultra SX®, Rubin® SX® – zalety i korzyÊci nowej formulacji
Oba ww Êrodki wyst´pujà w postaci nowego rodzaju formulacji, opatentowanego przez
firm´ DuPont. Jest to granulat rozpuszczalny w wodzie. Dzi´ki temu preparaty te stosuje si´ inaczej ni˝ dotychczas znane granulaty. W skrócie oznacza to ∏atwiejsze stosowanie herbicydów.
Herbicydy klasy SX® ca∏kowicie rozpuszczajà si´ w wodzie tworzàc klarowny roztwór, a nie
jak dotychczas zawiesin´. Umo˝liwia to:
• bardziej konsekwentne zwalczanie chwastów
• lepsze mo˝liwoÊci ∏àczenia z innymi herbicydami
• ∏atwiejsze, taƒsze i pewniejsze mycie opryskiwacza
• mniejszy wp∏yw na Êrodowisko i zu˝ycie wody do p∏ukania
Wa˝nym zagadnieniem w przypadku SX® jest stosowanie herbicydów sk∏adajàcych si´
z dwóch substancji aktywnych. Dotychczasowe formulacje uniemo˝liwia∏y przygotowania
wi´kszych opakowaƒ takich produktów ze wzgl´du na mo˝liwoÊç rozwarstwienia si´ granulatu. W przypadku koniecznoÊci podzia∏u dawki znajdujàcej si´ w jednym opakowaniu
mog∏oby to prowadziç do obni˝enia skutecznoÊci.
Technologia SX® pozwala na tworzenie granul jednorodnych, czyli suchych, jednorodnych,
zmiksowanych mieszanek. Zatem nie ma ju˝ przeszkód w przygotowaniu wi´kszych opakowaƒ Êrodka, wygodniejszych do stosowania na wi´kszym areale.
Klarowny roztwór substancji aktywnej zamiast zawiesiny przynosi oczywiste korzyÊci.
• Zwi´ksza si´ dok∏adnoÊç pokrycia roÊliny substancjà aktywnà,
• Substancja aktywna jest ca∏kowicie wykorzystana, co zapewnia równomierne dzia∏anie
i poprawia kontrol´ nad chwastami
• SkutecznoÊç zwalczania chwastów jest bardziej niezawodna
• IloÊç cieczy roboczej mo˝na zmniejszyç o 90%
• Brak jakiegokolwiek osadu pozwala uniknàç zatykania si´ os∏on i dysz opryskiwacza
• W przypadku koniecznoÊci sporzàdzenia mieszaniny zbiornikowej, klarowny roztwór herbicydu SX® lepiej miesza si´ w zbiorniku z innymi produktami
• Dzi´ki zmniejszonej iloÊci cieczy roboczej, jak i wody potrzebnej do mycia opryskiwacza
redukuje si´ koszty usuwania odpadów
• Zabieg herbicydowy przeprowadza si´ szybciej, ∏atwiej i taniej.
14
Wp∏yw warunków pogodowych oraz wyst´pujàcych chorób
na zagro˝enia upraw pszenicy ozimej i kukurydzy
w sezonie wegetacyjnym 2009/2010.
dr hab. Mariola G∏azek, mgr Barbara Krzyziƒska i dr Agnieszka Màczyƒska (Instytut Ochrony RoÊlin Paƒstwowy Instytut Badawczy, Oddzia∏ SoÊnicowice).
Wyk∏ad podczas konferencji w Opolu i Katowicach
Sezon wegetacyjny 2009/2010 roku ró˝ni∏ si´ istotnie od poprzedniego sezonu. Charakteryzowa∏
si´ zarówno krótszym okresem wegetacji jesienià jak i nadmiernà iloÊcià opadów deszczu w okresie rozwoju roÊlin. W 2010 roku, w rejonie Polski po∏udniowej mia∏y miejsce powodzie, które
wp∏yn´∏y negatywnie na przebieg wegetacji zbó˝ a zarazem stworzy∏y korzystne warunki dla infekcji i rozwoju chorób grzybowych a to wp∏yn´∏o na obni˝enie wielkoÊci i jakoÊci plonu ziarna.
W jesieni, ju˝ w po∏owie paêdziernika nastàpi∏o znaczne och∏odzenie, które przyczyni∏o si´ do
zahamowania wegetacji roÊlin na okres oko∏o 3 tygodni. Od drugiej po∏owy listopada do poczàtku
grudnia Êrednia temperatura dobowa wzros∏a na tyle ˝eby ponownie mog∏a ruszyç wegetacja.
Jednak okres jesiennej wegetacji by∏ doÊç krótki. Pszenica ozima wesz∏a w zimowanie, w fazie
dwóch – trzech liÊci (BBCH 12-13).
Zima 2009/2010 by∏a mroêna (Êrednia dobowa temperatura stycznia wynosi∏a -5,30°C) a Ênieg,
który spad∏ na poczàtku stycznia, zalega∏ na polach przez ponad 50 dni. Taka pogoda sprzyja∏a silnemu pora˝eniu ozimin przez pleÊƒ Êniegowà, ale wczesnà wiosnà obserwowano tak˝e pora˝enie
liÊci przez septorioz´ paskowanà. Pora˝enie przez tego ostatniego patogena stanowi∏o groêne
êród∏o infekcji dla pszenicy w sezonie wegetacyjnym. Wegetacja ruszy∏a ponownie z pierwszymi
dniami kwietnia. Pod koniec kwietnia tu˝ przed terminem pierwszego zabiegu opryskiwania pszenicy ozimej fungicydami, liÊcie pszenicy ozimej (np. odmiany Nadobna) by∏y pora˝one w niewielkim stopniu przez sprawców septoriozy paskowanej liÊci pszenicy oraz màczniaka prawdziwego.
Natomiast w fazie pierwszego kolanka pszenicy ozimej obserwowano 10-30 % roÊlin z objawami
∏amliwoÊci êdêb∏a na podstawach êdêbe∏ i 20% z objawami fuzaryjnej zgorzeli podstawy êdêb∏a
i korzeni. Podstawy êdêbe∏ by∏y równie˝ pora˝one przez Rhizoctonia cerealis. Objawy ostrej plamistoÊci oczkowej odnotowano na 8% roÊlin. (Fungicydy nie wp∏ywajà na zahamowanie rozwoju
tej choroby.) Podczas oceny przeprowadzonej przed zbiorem nie stwierdzono wylegania roÊlin
z powodu wystàpienia chorób podstawy êdêb∏a.
Warunki pogodowe panujàce wiosnà 2010 roku by∏y wyjàtkowo niekorzystne. Po suchym
marcu i przeci´tnie wilgotnym kwietniu w maju panowa∏y ekstremalne warunki wilgotnoÊciowe,
kiedy to suma opadów przekroczy∏a 3-krotnie miesićzne normy
dla tego miesiàca. W wielu miejscach obserwowano lokalne podtopienia pól, a w niektórych rejonach powódê (Tab.1). Nadmiar
wody mia∏ negatywny wp∏yw na
zdrowotnoÊç roÊlin pszenicy ozimej (Fot.1). Panujàce w tym czasie
ni˝sze temperatury powietrza
zahamowa∏y wzrost i rozwój
roÊlin, który by∏ opóêniony
w porównaniu do lat poprzednich
o 2-3 tygodnie (Tab. 2). Warunki
te nie sprzyja∏y rozwojowi chorób
fot. dr Agnieszka Màczyƒska
pochodzenia grzybowego, które
Fot. 1. Bardzo silne opady deszczu w 2010 roku spowodowa∏y lokalne podtopienia pól
w maju rozwija∏y si´ w wolnym
15
tempie. Pod koniec pierwszej dekady czerwca nastàpi∏o ocieplenie, co w po∏àczeniu z wczeÊniejszà nadmiernà wilgotnoÊcià wywo∏a∏o szybki rozwój infekcji oraz wystàpienie chorób na wy˝szych
organach roÊlin.
Tabela 1. Porównanie sumy opadów w miesiàcach wegetacyjnych roku 2009 i 2010
w stosunku do opadów z wielolecia
Tabela 2. Porównanie temperatur dla wybranych miesićy jesienià 2009r. i wiosnà 2010 r.
z temperaturami z wielolecia
Warunki meteorologiczne sprzyja∏y rozwojowi chorób liÊci, wÊród których dominowa∏a septorioza paskowana. Ponadto na liÊciach pszenicy odnotowano wyst´powanie brunatnej plamistoÊci liÊci, màczniaka prawdziwego oraz rdzy brunatnej. Obserwowane choroby pochodzenia
grzybowego obejmowa∏y w czerwcu od kilku do kilkunastu procent powierzchni górnych liÊci:
màczniak prawdziwy 5-8%, septorioza paskowana liÊci pszenicy 5-30%, septorioza plew
(Fot.2.), brunatna plamistoÊç liÊci 6–12% (Fot. 3.) oraz rdza brunatna 1–35% a u odmiany żyta
obejmowa∏a nawet 52% powierzchni liÊcia flagowego. W fazie rozwojowej roÊlin – dojrzewa-
Fot. 2. Charakterystyczne objawy septoriozy plew na liÊciach
16
Fot. 3. Liczne plamy brunatnej plamistoÊç liÊci na pszenicy ozimej
Fot. 4. Symptomy septoriozy plew na wielu k∏osach
pszenicy ozimej
nia ziarniaków odnotowano wyst´powanie na
k∏osach septoriozy plew, màczniaka prawdziwego
oraz fuzariozy k∏osów. Znaczàcà powierzchni´
plew, wynoszàcà 12% obj´∏a fuzarioza k∏osów.
Septorioza plew wyst´powa∏a na k∏osach
w najwi´kszym nasileniu, obejmujàc 5-30%
powierzchni co by∏o bardzo zale˝ne od odmiany
pszenicy (Fot. 4.). Na 2% powierzchni k∏osów
obserwowano màczniaka prawdziwego. Pod
koniec czerwca roÊliny pszenicy ozimej zacz´∏y
szybko zasychaç. Obserwowano za∏amywanie si´
dok∏osi, co by∏o szczególnie powszechne
u jćzmienia ozimego (Fot. 5). W fazie dojrzewania ziarna wystàpi∏a kolejna fala wysokich opadów atmosferycznych co pozwoli∏o silnie si´ rozwinàç czerni zbó˝. Kompleks grzybów powodujàcych t´ chorob´ wp∏ywa tak˝e na obni˝enie
wartoÊci przechowalnianej ziarna zbó˝.
Niespotykanym w innych latach zjawiskiem by∏o wyst´powanie u roÊlin kukurydzy nienaturalnie u∏o˝onych, wytworzonych
w górnych partiach roÊlin du˝ej liczby liÊci
(Fot. 6). Jest to choroba zwana „crazy top”–
szalone wiechy, powodowana przez organizm Sclerophthora macrospora. èród∏em
choroby sà oospory znajdujàce si´ na ziarnie
kukurydzy. Do zaka˝enia mo˝e dochodziç
we wczesnych fazach rozwoju roÊlin od
poczàtku kie∏kowania do fazy 4-5 liÊci kukufot. dr Agnieszka Màczyƒska
rydzy. Istotnym warunkiem wystàpienia
infekcji i rozwoju jest zalanie gleby przez Fot. 5. Bardzo silne za∏amywanie si´ dok∏osi jćzmienia ozimego na
poletkach nie chronionych fungicydami.
kilka dni. Zalanie pól tu˝ po siewach kukurydzy mia∏o miejsce w wi´kszoÊci plantacji w Polsce
po∏udniowej w 2010 roku i to wp∏yn´∏o na dosyç cz´ste
wystàpienie choroby szalonych wiech. W rozprzestrzenianiu si´ i zimowaniu tego patogenu wa˝nà rol´ odgrywajà pora˝one chwasty i dzikie trawy. Choroba ta powoduje silnà chloroz´ liÊci oraz zniekszta∏cenia i przekszta∏cenia ró˝nych organów kukurydzy a pora˝one
roÊliny nie wykszta∏cajà kolb co wp∏ywa na obni˝enie ich
plonowania.
fot. in˝. Waldemar Kamiƒski (DuPont)
Fot. 6. „Crazy-top” – szalone wiechy, choroba
kukurydzy spowodowana zalaniem pól
w okresie wschodów roÊlin
Sezon wegetacyjny 2009/2010 by∏ ca∏kowicie odmienny od sezonu poprzedniego, w którym bardzo silna susza
glebowa by∏a g∏ównym problemem dla rozwoju roÊlin.
Natomiast ostatni sezon charakteryzowa∏ si´ wysokimi
opadami deszczu, o charakterze powodziowym i du˝ym
zró˝nicowaniem temperatur powietrza. Wczesna,
ch∏odna jesieƒ i nadmierne opady deszczu w maju przy
doÊç niskich temperaturach a nast´pnie okres wysokich
temperatur w czerwcu wp∏yn´∏y na póêny rozwój infekcji chorobowych pszenicy i innych zbó˝ a tak˝e wp∏yn´∏y
niekorzystnie na rozwój i zdrowotnoÊç upraw kukurydzy.
17
DuPont w ochronie pszenicy ozimej przed chorobami.
Technologia Wirtuoz® 520 EC – Reveller® 280 SC
Ochrona zbó˝ przed chorobami staje si´ powszechnie bardzo istotnym elementem technologii
produkcji ziarna. Wià˝e si´ to nie tylko z du˝ym, przekraczajàcym ponad 70% udzia∏em zbó˝
w zasiewach, ale tak˝e z warunkami pogodowymi, które praktycznie w ka˝dym sezonie sprzyjajà
rozwojowi chorób. Ostatnio coraz cz´Êciej powa˝nym zagro˝eniem stajà si´ takie choroby jak: fuzariozy liÊci i k∏osów, oraz choroby wywo∏ujàce ró˝ne rodzaje plamistoÊci liÊci takie jak na przyk∏ad:
septorioza liÊci i plew, rdza brunatna i ˝ó∏ta oraz brunatna plamistoÊç liÊci.
W sezonie 2009/2010, zalegajàca d∏ugotrwale okrywa Ênie˝na przyczyni∏a si´ znaczàco do
os∏abienia kondycji zbó˝ ozimych wiosnà. Efekt ten by∏ szczególnie nasilony w uprawach gdzie
zbo˝a wysiano we w∏aÊciwym terminie agrotechnicznym. Doprowadzi∏o to powszechnie do zjawiska wyprzenia i rozwoju pleÊni Êniegowej. Na roÊlinach os∏abionych ci´˝kà zimà patogeny rozwija∏y
si´ znacznie intensywniej. Niebezpieczne sta∏y si´ nawet takie choroby, które w innej sytuacji nie
stanowi∏yby realnego zagro˝enia dla plonów. W wielu regionach naszego kraju, na os∏abionych po
zimie roÊlinach, obserwowano intensywniejszy ni˝ zwykle rozwój kompleksu chorób podsuszkowych. By∏y to: fuzaryjna zgorzel podstawy êdêb∏a i ∏amliwoÊç podstawy êdêb∏a. Ponadto, doÊç
powa˝nym problemem okaza∏ si´ màczniak, który jeÊli nie by∏ zwalczany, to praktycznie przez ca∏y
sezon wegetacyjny mia∏ dogodne warunki do infekcji roÊlin w ró˝nych stadiach rozwojowych.
Du˝y problem stanowi∏y równie˝ choroby wywo∏ujàce plamistoÊci liÊci takie jak septorioza liÊci
i plew, rdze oraz brunatna plamistoÊç liÊci. Przy tak znaczàcej iloÊci patogenów wyst´pujàcych prawie jednoczeÊnie i to w ciàgu prawie ca∏ego okresu wegetacji, bardzo wa˝ne jest, aby program
ochrony charakteryzowa∏ si´ mo˝liwie jak najszerszym spektrum zwalczanych chorób. W minionym
sezonie obserwowano na przyk∏ad, ˝e w wielu przypadkach stosowane programy ochrony ogranicza∏y wyst´powanie chorób, ale nie do koƒca. Szczególnie du˝à niekomplementarnoÊcià w zwalczaniu odznacza∏y si´ mieszaniny fungicydowe, gdzie nie przestrzegano stosowania dawek progowych
danych substancji. Takie mieszaniny dzia∏a∏y dosyç krótko oraz posiada∏y doÊç du˝e luki biologiczne
w ochronie przeciwko okreÊlonym patogenom grzybowym wyst´pujàcym w momencie zabiegu na
roÊlinach. W przypadku septorioz, d∏ugi, bezobjawowy okres rozwoju w okresie liÊcia flagowego
spowodowa∏, ˝e pozornie czyste liÊcie by∏y jednak pora˝one. Wtedy cz´sto drugie zabiegi wykonywane by∏y zbyt póêno, czyli w okresie poczàtku k∏oszenia, a to okazywa∏o si´ niewystarczajàce.
Jak wskazujà zarówno wyniki prowadzonych doÊwiadczeƒ polowych i obserwacje samych rolników dobrym rozwiàzaniem by∏o zastosowanie programu ochrony uwzgl´dniajàcego zastosowanie
kilku ró˝nych substancji aktywnych. Takim programem, który bardzo dobrze sprawdzi∏ si´ w tych
ekstremalnie trudnych warunkach by∏a technologia Wirtuoz® 520 EC – Reveller® 280 SC.
Program Wirtuoz® 520 EC – Reveller® 280 SC opracowano specjalnie dla warunków polskiego rolnictwa. Powsta∏ on na bazie wyników licznie prowadzonych polowych i mikropoletkowych badaƒ
na terenie ca∏ego kraju. DoÊwiadczenia te sà jedynymi badaniami fungicydowymi, prowadzonymi
na takà skal´ w Polsce. W ciàgu kilku lat, w firmie DuPont we wspó∏pracy z niezale˝nymi oÊrodkami naukowymi i hodowlanymi takimi jak Stacje Oceny Odmian, czy zak∏ady doÊwiadczalne niezale˝nych instytutów naukowych, oceniano reakcj´ oko∏o 40 odmian pszenicy. By∏y to badania nad
odpornoÊcià patogenów z wykorzystaniem molekularnych metod diagnostycznych. Pozwoli∏y one
nie tylko oceniç skutecznoÊç programu w danym roku, ale tak˝e Êledziç zjawisko uodparniania si´
sprawców septorioz jak i innych chorób na niektóre grupy Êrodków.
W technologii ochrony zbó˝ przed chorobami pierwszy zabieg jest inwestycjà najwa˝niejszà,
dlatego te˝ do pierwszego zabiegu polecany jest fungicyd Wirtuoz® 520 EC. Jest to pierwszy
w Europie Êrodek zawierajàcy trzy substancje aktywne, w tak wysokiej koncentracji oraz we w∏aÊciwych proporcjach. Powsta∏ przez zmieszanie poszczególnych substancji aktywnych z odpowiednimi
substancjami uzupe∏niajàcymi. Dzi´ki temu jest skuteczny w sytuacjach zmieniajàcych si´ nowych
zagro˝eƒ biologicznych. Uk∏ad tych substancji pozwala ograniczaç sprawców chorób wyst´pujàcych
nawet w stopniu epidemicznym.
Wirtuoz® 520 EC jest produktem kompletnym, a dzi´ki temu jest bardzo ∏atwy w stosowaniu.
Nie wymaga uzupe∏niania i dodawania innych Êrodków. PodkreÊlenia wymaga fakt, ˝e fungicyd
ten skutecznie zwalcza pe∏ne spektrum chorób podsuszkowych, ponadto jest produktem doskonale dostosowanym do wiosennych zagro˝eƒ fitosanitarnych wyst´pujàcych w∏aÊnie w Polsce.
18
Wirtuoz® 520 EC skutecznie zwalcza:
W pszenicy ozimej: brunatnà plamistoÊç liÊci, fuzaryjną zgorzel podstawy êdêb∏a, ∏amliwoÊç
podstawy êdêb∏a, màczniaka prawdziwego, rdz´ brunatnà, septorioz´ paskowanà liÊci pszenicy,
septorioz´ plew.
W pszen˝ycie: brunatnà plamistoÊç liÊci, fuzarioz´ k∏osów, màczniaka prawdziwego, septorioz´
paskowanà liÊci pszenicy, septorioz´ plew.
W jćzmieniu: màczniaka prawdziwego, rdz´ kar∏owà, rynchosporioz´, plamistoÊç siatkowatà liÊci.
Dzi´ki d∏ugiemu okresowi dzia∏ania zastosowany na poczàtku strzelania w êdêb∏o (T1) nie tylko
zwalcza rozwijajàce si´ choroby, ale tak˝e zabezpiecza roÊliny przed nast´pnymi, a˝ do stadium
poczàtku k∏oszenia, Wirtuoz® 250 EC mo˝e byç stosowany w szerokim zakresie dawek: od 0,75 do
1,25 l/ha. Kolejnym etapem ka˝dej technologii ochrony przed chorobami jest ochrona kluczowych
organów plonotwórczych, czyli liÊcia flagowego i k∏osa. W tym celu konieczne jest zastosowanie
drugiego zabiegu, najlepiej w okresie od stadium rozwini´tego liÊcia flagowego do poczàtku
k∏oszenia. Fungicydem, który dobrze zabezpiecza ∏an po dobrze wykonanym zabiegu w pierwszym
terminie, polecanym przez firm´ DuPont jest Reveller® 280 SC.
Reveller® 280 SC jest Êrodkiem dwusk∏adnikowym. Zawiera triazol inny ni˝ w fungicydzie
Wirtuoz® 520 EC, a tak˝e du˝à iloÊç strobiluryny, która ma dzia∏anie profilaktyczne i lecznicze. Taki
dobór substancji aktywnych zapewnia bardzo szerokie spektrum zwalczanych chorób.
Reveller® 280 SC dzia∏a systemicznie, jest aktywnie rozprowadzany po roÊlinie, dzi´ki czemu nawet
w bardzo g´stych ∏anach chroni nie tylko powierzchnie pokryte bezpoÊrednio Êrodkiem, ale równie˝ dolnà stron´ blaszek liÊciowych oraz nowe przyrosty, rozwijajàce si´ dopiero po wykonaniu
zabiegu.
Reveller® 280 SC skutecznie zwalcza:
W pszenicy ozimej: brunatnà plamistoÊç liÊci, màczniaka prawdziwego, rdz´ brunatnà,
septorioz´ liÊci, septorioz´ paskowanà liÊci pszenicy, septorioz´ plew.
W jćzmieniu: màczniaka prawdziwego, rdz´ kar∏owà, rynchosporioz´, plamistoÊç siatkowatà liÊci.
Ponadto, jak wskazujà badania polowe DuPont oraz praktyka rolnicza, Reveller® 280 SC ogranicza rozwój grzybów z rodzaju Fusarium i grzybów czerniowych. Reveller® 280 SC charakteryzuje si´
bardzo d∏ugim okresem dzia∏ania (do 5 – 6 tygodni). Wszystkie te cechy sprawiajà, ˝e Reveller® 280
SC jest fungicydem najwy˝szej klasy. Dotychczas fungicydy o takim dzia∏aniu by∏y postrzegane jako
Êrodki najdro˝sze, przeznaczone jedynie do stosowania w najbardziej zaawansowanych technologiach, gdzie oczekiwane plony sà bardzo wysokie.
Zabieg fungicydem Reveller® 280 SC najlepiej wykonywaç w stadium rozwini´tego liÊcia flagowego, w dawce 1 l/ha.
Pszenica ozima
Technologia WIRTUOZ® - REVELLER®
T2/T3
T1
Wirtuoz® 1 l/ha
Reveller® 1 l/ha
Technologia WIRTUOZ® – REVELLER®
• stanowiska Êredniointensywne do intensywnych
• stanowiska po przedplonach zbo˝owych i nie zbo˝owych
• warunki wysokiej presji infekcyjnej chorób
• pszenica uprawiana jest w technologiach uproszczonych (np. technologie bezorkowe)
Program ten jest równie˝ polecany do stosowania w intensywnej uprawie pszen˝yta (prowadzone jak pszenica,
nawet z wi´kszà presjà chorobowà zwiàzanà np. z wczeÊniejszym terminem siewu).
19
Potwierdzeniem skutecznoÊci programu Wirtuoz® 520 EC – Reveller® 280 SC sà wyniki wspomnianych wczeÊniej badaƒ. Na przyk∏ad w latach 2008 – 2010 firma DuPont bra∏a udzia∏
w doÊwiadczeniach porejestrowych prowadzonych przez Pomorski Zespó∏ Porejestrowego
DoÊwiadczalnictwa Odmianowego.
W doÊwiadczalnictwie porejestrowym ze zbo˝ami, porównuje si´ reakcje odmian na
tzw. poziom agrotechniki. Stosuje si´ poziom przeci´tny a1 i wysoki a2.
W poziomie przeci´tnym a1, nie stosuje si´ fungicydów, regulatorów wzrostu i mikronawozów, a dla nawo˝enia azotem ustalana jest tzw. dawka ni˝sza.
W poziomie wysokim agrotechniki a2, dawk´ azotu zwi´ksza si´ o 40 kg/ha w stosunku do
dawki zastosowanej w poziomie a1. Stosowane sà tak˝e zabiegi fungicydowe, regulatory
wzrostu i mikronawozy. W województwie pomorskim, w doÊwiadczeniach nad plonowaniem
odmian pszenicy ozimej uwzgl´dniono przy wysokim poziomie agrotechniki, w∏aÊnie zastosowanie programu fungicydowego z wykorzystaniem Êrodków Wirtuoz® 520 EC
i Reveller® 280 SC, zgodnie z zaleceniami firmy DuPont.
Jak wskazujà uzyskane wyniki, zastosowanie wysokiego poziomu agrotechniki a2
umo˝liwi∏o uzyskanie wi´kszych plonów ziarna ze wszystkich badanych 35 odmian, Êrednio
o 13,6 dt/ha. Warto jednak zwróciç uwag´ na znaczne ró˝nice w reakcji na zwi´kszonà intensyfikacj´ uprawy zale˝nie od odmiany i roku badaƒ (Tab. 1).
Tab. 1. Pszenica ozima. Plon ziarna odmian (% wzorca). Lata zbioru: 2008, 2009, 2010.
(SDOO Radostowo). Wzorzec stanowi Êrednia ze wszystkich odmian.
Wyniki te potwierdzajà wczeÊniejsze badania prowadzone w ró˝nych regionach Polski,
które równie˝ wskazujà, ˝e program ochrony przed chorobami z zastosowaniem fungicydów
Wirtuoz® 520 EC i Reveller® 280 SC umo˝liwia uzyskanie zwy˝ki plonu ziarna od 4,8 do 17,4
dt/ha, a Êrednio, niezale˝nie od regionu kraju jest to ponad 10 dt/ha. Przy nieznacznie ni˝szej
zawartoÊci bia∏ka, spowodowanej lepszym wype∏nieniem ziarniaków skrobià, ziarno jest bardziej wyrównane i charakteryzuje si´ wi´kszà masà 1000 ziaren, jest dorodniejsze (Tab.2).
20
Tab. 2. Wp∏yw stosowania programu ochrony Wirtuoz® 520 EC – Reveller® 280 SC na plon
i wybrane parametry jakoÊciowe ziarna pszenicy, odmiany Bogatka, w ró˝nych
regionach Polski w 2009 r. (Andrzej Brachaczek, DuPont 2009)
Technologia ATR
W warunkach ni˝szej presji infekcyjnej chorób, w stanowiskach Êredniointensywnych,
szczególnie po przedplonach takich jak burak i kukurydza, polecamy technologi´ ATR.
Pszenica ozima
Technologia ATR
T2/T3
T1
Alert® 0,8 l/ha
+ Talius® 0,15 l/ha
Reveller® 0,8 l/ha
Technologia ATR
• stanowiska Êredniointensywne do intensywnych
• stanowiska, gdzie od wielu lat stosowany jest skuteczny zabieg w stadium T1
• po ka˝dym przedplonie, szczególnie po buraku lub kukurydzy
• wiosnà wyst´pujà warunki ni˝szej presji infekcyjnej chorób
• w warunkach opóênionego siewu
• pszenica uprawiana jest bez stosowania uproszczeƒ agrotechnicznych (tradycyjne technologie p∏u˝ne)
Program polecany jest równie˝ do ochrony intensywnych upraw pszen˝yta, gdzie coraz cz´Êciej presja
infekcyjna chorób jest wi´ksza ni˝ w analogicznych zasiewach pszenicy.
21
Acanto® 250 SC
W swojej palecie poza wy˝ej wymienionymi w technologiach, posiadamy jeszcze inne fungicydy do zastosowania w zbo˝ach, mi´dzy innymi Acanto® 250 SC.
Acanto® 250 SC zawiera uznawanà za jednà z najlepszych na Êwiecie substancji z grupy strobiluryn, a mianowicie pikoksystrobin´.
Ocena dzia∏ania strobiluryn w zbo˝ach
Acanto® 250 SC jest doskona∏ym Êrodkiem do tworzenia ró˝nych technologii i mieszanin
fungicydowych, które sà z powodzeniem stosowane w ochronie pszenicy ozimej i jćzmienia.
ACANTO® 250 SC
ZAWARTOÂå SUBSTANCJI AKTYWNYCH:
• pikoksystrobina 250 g
UPRAWY: pszenica ozima, jćzmieƒ ozimy i jary
ZWALCZANE CHOROBY
¸amliwoÊç podstawy êdêb∏a, màczniak prawdziwy, septorioza liÊci,
rynchosporioza, plamistoÊç siatkowa, rdza brunatna, septorioza plew,
fuzarioza k∏osów, DTR – brunatna plamistoÊç liÊci
TERMINY STOSOWANIA:
• Pszenica: od poczàtku fazy strzelania w êdêb∏o do koƒca fazy k∏oszenia
• Jćzmieƒ: od koƒca fazy krzewienia do poczàtku fazy k∏oszenia
DAWKA: 0,6 – 1,0 l/ha
SUBSTANCJE AKTYWNE DO SPORZÑDZANIA MIESZANIN Z ACANTO®
(INFORMACJE Z PRAKTYKI ROLNICZEJ): chlorotalonil, prochloraz, triazole
22
Credo® - nowy fungicyd firmy DuPont w zbo˝ach
W zwiàzku z narastajàcà presjà infekcyjnà grzybów jak i zwi´kszajàcà si´ podatnoÊcià roÊlin
na choroby, dobre rezultaty w ochronie mo˝na uzyskaç stosujàc trafnie dobrane Êrodki.
Potrzeba zapobiegania odpornoÊci patogenów na fungicydy powoduje sta∏e zapotrzebowanie na nowe preparaty. W nadchodzàcym sezonie firma DuPont wprowadza na rynek nowy
fungicyd do ochrony zbó˝ przed chorobami – Credo® 600 SC*
CREDO® 600 SC
SUBSTANCJA AKTYWNA I FORMULACJA
Credo® 600 SC zawiera dwie substancje aktywne: pikoksystrobin´ – 100g i chlorotalonil –
500g w 1 litrze Êrodka. Oferowany jest w formie koncentratu w postaci st´˝onej zawiesiny do
rozcieƒczania wodà.
Chlorotalonil nie jest, co prawda substancja nowà, ale wczeÊniej by∏ znany g∏ównie jako substancja aktywna fungicydów stosowanych w ochronie np. warzyw (szczególnie przed zarazà
ziemniaka). Ostatnio znalaz∏ zastosowanie w zbo˝ach, gdy˝ jak dotychczas jest jedynà substancjà, na którà grzyby z rodzaju Septoria nie wytworzy∏y szczepów odpornych. Tymczasem coraz
cz´Êciej zjawisko prze∏amywania takiej odpornoÊci obserwuje si´ w przypadku strobiluryn.
ZAKRES ZWALCZANYCH CHORÓB
Credo® 600 SC skutecznie zwalcza szereg wa˝nych chorób. Sà to:
• w pszenicy ozimej: màczniak prawdziwy, rdza brunatna, brunatna plamistoÊç liÊci, septorioza plew, septorioza paskowana liÊci pszenicy
• w pszen˝ycie ozimym: màczniak prawdziwy, rdza brunatna, brunatna plamistoÊç liÊci,
septorioza paskowana liÊci
• w jćzmieniu jarym: màczniak prawdziwy, rdza jćzmienia, rynchosporioza
SPOSÓB DZIA¸ANIA
Credo® 600 SC jest Êrodkiem grzybobójczym o dzia∏aniu wg∏´bnym i systemicznym, do stosowania zapobiegawczego i interwencyjnego w ochronie pszenicy ozimej, pszen˝yta ozimego,
jćzmienia ozimego, pszenicy jarej oraz jćzmienia jarego przed chorobami grzybowymi.
PodkreÊlenia wymaga fakt, ˝e dzi´ki zawartoÊci chlorotalonil Êrodek ten zwalcza wszystkie
szczepy septorioz w∏àcznie z odpornymi na Êrodki z grupy strobiluryn.
ZAKRES STOSOWANIA, TERMINY I DAWKI
Credo® 600 SC ze wzgl´du na skutecznoÊç w zwalczaniu septoriozy jest szczególnie polecany do wykonywania w drugich zabiegach, czyli jako kontynuacja pierwszego zabiegu.
Mo˝na go stosowaç w szerokim zakresie stadiów rozwojowych. W pszenicy ozimej
i pszen˝ycie ozimym od koƒca krzewienia do koƒca k∏oszenia, a w jćzmieniu jarym od pe∏ni
krzewienia do koƒca strzelania w êdêb∏o. Fungicyd ten jednak najlepiej spe∏ni swoje dzia∏anie
ochronne, jeÊli b´dzie zastosowany na rozwijajàcy si´ liÊç flagowy.
T2 (rozwijajàcy si´ liÊç flagowy) – Credo® 600 SC (1,6 – 2 l/ha)
Wy˝szà z zalecanych dawek nale˝y stosowaç przy wi´kszym nasileniu chorób.
Zalecana iloÊç wody: 200-400 l/ha.
Zalecane opryskiwanie: drobnokropliste.
* Êrodek w koƒcowej fazie rejestracji. Najprawdopodobniej w trakcie Konferencji DuPont Êrodek b´dzie ju˝ posiada∏ oficjalnà rejestracj´.
23
DuPont w ochronie jćzmienia przed chorobami
Jćzmieƒ jest jednym z najbardziej wra˝liwych na choroby gatunków zbó˝. JednoczeÊnie
jest atakowany przez wiele chorób specyficznych dla jćzmienia oraz przez inne powszechnie
wyst´pujàce w pozosta∏ych zbo˝ach. Wi´kszoÊç chorób, jakie mogà rozwijaç si´ na jćzmieniu
wp∏ywa nie tylko na zmniejszenie plonu ziarna, ale równie˝ na jego dorodnoÊç. Tymczasem
dobre wype∏nienie ziarna, wyrównanie, masa tysiàca ziaren sà parametrami wchodzàcymi
w sk∏ad tzw. syntetycznego wskaênika jakoÊci browarnej. JednoczeÊnie ze wzgl´du na specyfik´ uprawy i koniecznoÊç ograniczonego stosowania azotu w technologii produkcji jćzmienia browarnego, szkodliwoÊç tych chorób staje si´ szczególnie niebezpieczna. Mo˝e sprawiç,
˝e ziarno nie zostanie zakwalifikowane jako surowiec przemys∏owy. Cz´sto tak˝e odmiany
zalecane plantatorom przez przemys∏ nale˝à do grupy wra˝liwych na choroby.
W krajach Europy Zachodniej np: w Niemczech, Francji jak równie˝ w Czechach, gdzie uprawa jćzmienia na cele browarne jest bardzo popularna a zapotrzebowanie na tego typu ziarno jest du˝e, s∏u˝by surowcowe zalecajà plantatorom stosowanie ochrony fungicydami zawierajàcymi strobiluryn´ + triazol. Z grupy substancji strobilurynowych bardzo ceniona jest pikoksystrobina, gdy˝ skutecznie zwalcza choroby wa˝ne w uprawie jćzmienia i decydujàce nie
tylko o wielkoÊci plonu, ale równie˝ jakoÊci ziarna. Dodatkowà zaletà pikoksystrobiny jest jej
dzia∏anie delikatnie przed∏u˝ajàce czas nalewania ziarna, dzi´ki czemu ziarno jest lepiej
wype∏nione skrobià i tym samym obni˝a si´ parametr zawartoÊci bia∏ka.
W∏aÊnie z tych wzgl´dów Reveller® 280 SC jest szczególnie zalecany, a program jednozabiegowy z wykorzystaniem tego Êrodka stanowi obecnie standard ochrony. W nadchodzàcym
sezonie, w ochronie jćzmienia DuPont poleca wszystkim producentom jćzmienia program
wykonanie zabiegu fungicydem Reveller® 280 SC. Reveller® jest fungicydem, który skutecznie
zwalcza wszystkie wa˝ne choroby jakie mogà zaatakowaç jćzmieƒ na polu. Podobnie jak
w innych krajach, równie˝ w Polsce, w ocenie s∏u˝b surowcowych s∏odowni i browarów, Êrodek
ten jest oceniany bardzo wysoko. Jest na przyk∏ad polecany jako Êrodek skutecznie zwalczajàcy
rdze kar∏owà, a tak˝e plamistoÊç siatkowà oraz rynchosporioz´ jćzmienia. Ponadto skutecznie
zwalcza pozosta∏e choroby, jak np. màczniak prawdziwy. D∏ugi czas dzia∏ania i szerokie spektrum zwalczanych chorób jest wynikiem wysokiej koncentracji substancji aktywnych. Dlatego
te˝ zastosowany jednorazowo w dawce 1 l/ha, w przeci´tnych warunkach pogodowych, skutecznie chroni ∏an praktycznie do zbioru.
Jćzmieƒ jary
Technologia jednozabiegowa
„Browar”
Reveller® 1 l/ha
24
Jeden zabieg jest niewàtpliwie najwygodniejszym programem. Trzeba jednak pami´taç, ˝e
wszelkie technologie jednozabiegowe sprawdzajà si´ jedynie wtedy, gdy rozk∏ad warunków
pogodowych jest zbli˝ony do tzw. przeci´tnych, tzn. nie wyst´puje np. drastyczna susza wiosenna lub intensywne opady w czasie zbioru.
W przypadku bardzo silnej presji infekcyjnej chorób, jak równie˝ uprawy odmian szczególnie wra˝liwych, np. na màczniaka prawdziwego, lepiej zastosowaç technologi´ dwuzabiegowà „Browar”.
Jćzmieƒ jary
Technologia dwuzabiegowa
„Browar”
T1
T2
Acanto® 0,6 l/ha
+
Talius® 0,15 l/ha
Reveller® 1 l/ha
Wybór sposobu ochrony w ka˝dym przypadku powinien wynikaç z warunków siedliskowych i poziomu zagro˝enia chorobami.
25
Programy ochrony pszen˝yta
Pszen˝yto ozime w wielu gospodarstwach w Polsce jest bardzo wa˝nym zbo˝em paszowym.
Na Êrednich glebach plonuje znacznie lepiej ni˝ pszenica. Jednak, mimo ˝e stosunkowo do niedawna uchodzi∏o za zbo˝e odporne na choroby, ostatnio obserwuje si´ ˝e jest ono pora˝ane
przez choroby w stopniu podobnym do pszenicy ozimej. Czasem nawet pszen˝yto jest silniej
pora˝one ani˝eli niektóre bardziej odporne odmiany pszenicy.
Sytuacja ta wynika z kilku przyczyn. Zwi´kszanie intensywnoÊci uprawy pszen˝yta, ograniczanie zmianowania, jak równie˝ uprawa w monokulturze sprzyja nasilonej presji infekcyjnej
chorób. Ponadto nowo wprowadzane odmiany, o wysokim potencjale plonotwórczym, dobrze
reagujàce na intensyfikacj´ uprawy, szczególnie w odniesieniu do nawo˝enia azotem, charakteryzujà si´ zwi´kszonà podatnoÊcià na choroby. Dla pszen˝yta szczególnie niebezpieczne sà
choroby podstawy êdêb∏a. Wynika to z faktu, ˝e gatunek ten podobnie jak ˝yto, a w odró˝nieniu od pszenicy, bardzo êle reaguje na opóêniony termin siewu. Natomiast wczesne siewy, prowadzone w optymalnym dla pszen˝yta terminie agrotechnicznym sprawiajà, ˝e patogeny
wywo∏ujàce kompleks chorób podstawy êdêb∏a choroby znajdujà jesienià doskona∏e warunki
do rozwoju. Ponadto, jeÊli w zimie d∏ugo zalega gruba pokrywa Ênie˝na roÊliny pszen˝yta,
podobnie jak ˝yto w wi´kszym stopniu sà nara˝one na przyduszenie, os∏abienie i pora˝enie
pleÊnià Êniegowà. Z kolei w okresach bezÊnie˝nych i cieplejszych, a tak˝e wczesnà wiosnà
pszen˝yto roÊnie i rozwija si´ nieco wolniej ni˝ ˝yto, ale jednak szybciej ni˝ pszenica. Dochodzi
wtedy do szybkiego pora˝enia przez ca∏y szereg wa˝nych chorób. Ostatnio na przyk∏ad
powa˝nym problemem sta∏y si´ masowe pora˝enia pszen˝yta przez rdze.
Dlatego te˝ w przypadku pszen˝yta bardzo wa˝ne jest, aby wiosennà ochrona przed chorobami rozpoczynaç jak najwczeÊniej. Opóênienia w wykonaniu pierwszego zabiegu fungicydowego wiosna, mogà staç si´ przyczynà wi´kszych strat w plonie ni˝ w przypadku pszenicy
ozimej. Cz´sto powstajàce wtedy uszkodzenia wywo∏ujà straty niemo˝liwe do nadrobienia.
Dobra informacja jest jednak fakt, ˝e efektywnoÊç stosowania fungicydów w pszen˝ycie
jest wi´ksza ni˝ w pszenicy ozimej, a zwi´kszenie plonów na skutek zastosowania w∏aÊciwej
ochrony przed chorobami bardzo cz´sto wynosi 25 – 30%.
Proponowane programy:
Technologia jednozabiegowa
zalecana dla odmian bardziej odpornych na choroby
T2
Wirtuoz®
0,75-1,25 l/ha
26
Technologia dwuzabiegowa
zalecana dla odmian intensywnych, cechujàcych si´ wi´kszà
podatnoÊcià na choroby
T2
T1
Wirtuoz®
0,75-1,25
l/ha
Charisma® 1 l/ha
Jak wskazujà badania polowe prowadzone przez firm´ DuPont efektywnoÊç stosowania
fungicydów w pszen˝ycie jest zró˝nicowana zale˝nie od odmiany. Wynika to ze znacznie
zró˝nicowanej podatnoÊci odmian na poszczególne choroby. Warto o tym pami´taç, szczególnie w momencie podejmowania decyzji o wyborze programu jedno lub dwuzabiegowego.
Wp∏yw technologii dwuzabiegowej na plony w róênych odmianach pszen˝yta.
ZD Paw∏owice 2009
103,29
103,25
87,34
83,28
Plon ziarna dt/ha
100
94,72
94,98
ilo
ad
M
Ba
l
tik
o
rro
za
Pi
o
in
nt
Le
o
en
a
Gr
M
od
er
at
do
o
0
Program fungicydowy; T1: Wirtuoz® 1,2 l/ha, T2: Charisma® 1,0 l/ha
27
Zmiany klimatyczne – „temat zast´pczy” czy rzeczywisty
problem dla rolnictwa
Dr Jerzy Kozyra (Instytut Uprawy, Nawo˝enia i Gleboznawstwa Paƒstwowy Instytut Badawczy w Pu∏awach)
Wyk∏ad podczas konferencji w Lublinie i PrzemyÊlu
Badania naukowe wskazujà, ˝e niekorzystne warunki klimatyczne jakie notowane by∏y
w ostatnich latach znaczàco ograniczy∏y wynikajàcy z post´pu technologicznego wzrost Êwiatowego poziomu produkcji w rolnictwie. Cz´Êciej wyst´pujàce ekstremalne zjawiska meteorologiczne, takie jak susze, powodzie, fale upa∏ów czy ekstremalne opady, powodujà znaczàce
straty plonów roÊlin uprawnych równie˝ w Polsce. Przebieg warunków meteorologicznych
staje si´ mniej przewidywalny ni˝ to by∏o 20-30 lat temu i bardziej gwa∏towny, a ponad wszelkà wàtpliwoÊç „inny” ni˝ ten do którego dostosowano zabiegi agrotechniczne. Wskazuje si´,
˝e bez dostosowania produkcji w rolnictwie do nowych warunków klimatycznych i odpowiedniego ubezpieczenia rolnictwa od ekstremalnych zjawisk pogodowych, rolnictwo b´dzie
jednà z dziedzin gospodarki, która najbardziej odczuje negatywne skutki zmian w klimacie.
Rys. 1. Wi´ksza zmiennoÊç
warunków meteorologicznych to
jeden z g∏ównych efektów globalnego ocieplenia. Podczas ciep∏ych
zim nag∏e wtargnićie na obszar
Polski mas zimnego powietrza
mo˝e
powodowaç
znacznie
wi´ksze starty ni˝ notowane
dotychczas.
Przyczyny zmian w klimacie
Obserwowane zmiany w klimacie sà powodowane przez zmian´ sk∏adu chemicznego
atmosfery w wyniku dzia∏alnoÊci cz∏owieka oraz przekszta∏cenie powierzchni kuli ziemskiej
w obszary zurbanizowane. Wed∏ug teorii globalnego ocieplenia udokumentowany w XX
wieku wzrost zawartoÊci w atmosferze tzw. gazów cieplarnianych, który jest wynikiem
dzia∏alnoÊci cz∏owieka wp∏ynà∏ na podniesienie si´ temperatury atmosfery o oko∏o 1°C. Analiza
Êredniej temperatury w Polsce potwierdza istniejàcy trend ocieplenia temperatury globalnej.
Ârednia roczna temperatura ostatnich dziesićiu lat by∏a wy˝sza o 0,9°C ni˝ w wieloleciu 19611990, które jest uznawane za norm´ klimatycznà. Najwi´ksze ocieplenie nastàpi∏o w lipcu
o 1,9°C i styczniu o 1,6°C. W najmniejszym stopniu warunki termiczne zmieni∏y si´ we wrzeÊniu o 0,1°C i paêdzierniku 0,3°C.
Tabela 1. Ârednie miesićzne wartoÊci temperatury powietrza w Pu∏awach latach 1961-1990
uznawanych w badaniach klimatu z norm´ i w ostatnim dziesićiu (2000-2009).
28
Zmiana sk∏adu chemicznego atmosfery w wyniku dzia∏alnoÊci cz∏owieka spowodowa∏a zgodnie z tà teorià tzw. dodatkowy antropogeniczny efekt cieplarniany nazywany równie˝ efektem
szklarniowym. Naturalny efekt cieplarniany Ziemi jest wywo∏any zawartoÊcià w atmosferze
tzw. gazów cieplarnianych (szklarniowych), które powodujà ˝e energia dochodzàca do
powierzchni Ziemi od S∏oƒca jest wykorzystywana na podgrzanie atmosfery. Gdyby Ziemia nie
posiada∏a atmosfery Êrednia globalna temperatura na jej powierzchni wynosi∏a by oko∏o –23°C,
zamiast obserwowanych 15°C, antropogeniczny efekt cieplarniany zwi´kszy∏ tà temperatur´
o kolejny stopieƒ. O skutkach tej zmiany mo˝emy si´ uczyç na podstawie obserwacji pogody
w ostatnich latach. Powodzie jakie wystàpi∏y w Polsce w ostatnich latach, utrzymujàce si´ okresy z wysokà temperaturà w lecie, to tylko zwiastuny tego co czym mo˝e charakteryzowaç si´
pogoda w Polsce, gdy temperatura atmosfery wzroÊnie o kolejny stopieƒ. Ostatnie doniesienia
klimatologów stwierdzajà, ˝e tempo wzrostu temperatury wzros∏o dwukrotnie i bez podjćia
dzia∏aƒ w kierunku ograniczenia emisji czyli zmian w technologiach produkcji w tym równie˝
w rolnictwie, to pod koniec tego wieku atmosfera mo˝e byç nawet o 3°C cieplejsza.
Rys. 2. Wysoka temperatura
powietrza w maju nawet przy
sumach opadu zbli˝onych do
dotychczasowej normy w Polsce
przyÊpiesza parowanie z gleby i
mo˝e doprowadzaç do nadmiernego przesuszania wierzchniej
warstwy gleby. Zdjćie wykonane
w maju 2008 roku.
Proces antropogenicznego efektu cieplarnianego jest szeroko opisywany w raportach
Mi´dzyrzàdowego Zespo∏u do Spraw Zmian Klimatu (IPCC), który cyklicznie wykonuje przeglàd prac naukowych dotyczàcych klimatu. Zaznaczyç nale˝y, ˝e od pierwszego raportu publikowanego w 1990 roku, stwierdzenie, ˝e dzia∏alnoÊç cz∏owieka mo˝e byç prawdopodobnà
przyczynà wzrostu temperatury globalnej, w 2007 roku przybra∏o form´: zebrane w ostatnich
latach dowody ponad wszelkà wàtpliwoÊç wskazujà na to ˝e dzia∏alnoÊç cz∏owieka jest przyczynà globalnego ocieplenia.
Nale˝y podkreÊliç, ˝e g∏ównym efektem globalnego ocieplenia jest „podgrzanie” atmosfery Ziemi, co zwi´ksza gwa∏townoÊç procesów pogodowych i zmiany w cyrkulacji powietrza
na kuli ziemskiej. Skutkiem „podgrzania” atmosfery jest wi´ksza gwa∏townoÊç zjawisk pogodowych. Oznacza to, ˝e w „nowym” klimacie burze i wiatry tak w lecie jak i w zimie b´dà
gwa∏towniejsze. Zmiany w cyrkulacji atmosferycznej skutkujà nietypowym przebiegiem
pogody tak w zimie jak i w lecie, a w Polsce przede wszystkim cz´stszym ni˝ dotychczas
nap∏ywem ciep∏ego powietrza z po∏udnia jak i ch∏odnego z pó∏nocy.
Skutki zmian w klimacie dla rolnictwa
W ostatnich latach obserwuje si´ znaczne wahania plonów wynikajàce z przebiegu pogody. Wyra˝a si´ to w uzyskiwaniem wy˝szych ni˝ dotychczas plonów w latach sprzyjajàcych oraz
znaczàcych strat plonów w latach, kiedy wystàpi∏y niekorzystne, ekstremalne zjawiska pogodowe. Przyk∏adem bardzo korzystnych warunków dla wi´kszoÊci upraw jest rok 2004, natomiast skrajnie niekorzystnym rok 2006, kiedy w wi´kszoÊci upraw wystàpi∏a g∏´boka susza po
niekorzystnych warunkach zimowania. Skutkowaç to mo˝e zwi´kszeniem ryzyka gospodarowania w rolnictwie przed którym nie zawsze b´dzie si´ mo˝na skutecznie ubezpieczyç.
29
Zjawiskiem klimatycznym majàcym coraz wi´ksze znaczenie dla upraw jest susza. W latach
1957-1980 znaczne straty plonów w produkcji krajowej przekraczajàce 15%, z powodu suszy
stwierdzono w 2 latach, natomiast w okresie 1990 -2010 spadki plonów z powodu suszy odnotowano w 6 latach. RównoczeÊnie w okresie 1990-2010 w 4 przypadkach stwierdzono straty
plonów z powodu warunków zimowania.
Rys. 3. Jednym ze sposobów
adaptacji do prognozowanych
zmian w klimacie jest wprowadzenie do uprawy roÊlin o wi´kszej
odpornoÊci na susze i bardziej
odpornych na czynniki pogodowe.
„Nowy” klimat to warunki szybszego wzrostu i rozwoju roÊlin. PrzyÊpieszenie pr´dkoÊci
rozwoju ma szczególne znaczenie w przypadku roÊlin ciep∏olubnych (kukurydza, soja, proso,
s∏onecznik), która w obecnych warunkach klimatycznych mo˝e dojrzewaç na znacznie
wi´kszym obszarze Polski ni˝ wczeÊniej. Wzrost temperatury wp∏ywa nie tylko na przyÊpieszenie tempa rozwoju roÊlin uprawnych, ale równie˝ chwastów i szkodników, których ucià˝liwoÊç
dla rolnictwa znacznie wzrasta. W ogólnej populacji chwastów zauwa˝a si´ wzrost znaczenia
chwastów z grupy ciep∏olubnych takich jak np. przytulia czepna czy przetacznik perski. Du˝ym
problemem staje si´ zwalczanie chwastów w uprawach kukurydzy w przypadku ch∏odów
majowych i przy niskim uwilgotnieniu gleby. Pojawiajà si´ równie˝ szkodniki, które dotychczas
nie odgrywa∏y wi´kszego znaczenia gospodarczego. Wed∏ug badaƒ Instytutu Ochrony RoÊlin
straty ekonomiczne w uprawie kukurydzy zaczyna powodowaç groêny szkodnik jakim jest
stonka kukurydziana oraz omacnica prosowianka.
Podsumowanie
Analizy zwiàzane z dostosowywaniem si´ produkcji rolniczej do warunków klimatycznych
ostatnich latach w Europie wskazujà, ˝e rolnicy na bie˝àco dostosowujà produkcj´ do aktualnych warunków klimatycznych korzystajàc z nowych technologii. Wa˝ne jest ˝eby odpowiednio i w miar´ szybko zidentyfikowaç zagro˝enia wynikajàce z przebiegu pogody i dostosowywaç prace polowe oraz struktur´ upraw w celu zmniejszenia ryzyka straty plonu. Dzia∏ania
Êwiatowe zwiàzane z przeciwdzia∏aniem globalnemu ociepleniu wprowadzajà instrumenty
polityczne, obligujàce poszczególne kraje do ograniczenia zu˝ycia paliw kopalnych. Cel ten ma
byç osiàgni´ty przez promowanie energooszcz´dnych metod produkcji oraz wi´ksze wykorzystanie odnawialnych êróde∏ energii. Ograniczenie zu˝ycia energii w rolnictwie ma polegaç
mi´dzy innymi na ograniczeniu orki, racjonalnym zu˝yciu nawozów mineralnych i innych Êrodków produkcji. Powy˝sze uwarunkowania sprawiajà, ˝e wspó∏czesne rolnictwo w celu utrzymania dotychczasowego poziomu produkcji jest „zmuszone” do adaptacji nie tylko do
„nowych” warunków klimatycznych, ale do wymogów tworzonej polityki klimatycznej.
30
Analiza Êwiatowego rynku zbó˝ i roÊlin oleistych, na podstawie
analizy rynku pszenicy, kukurydzy i soi
Dariusz Janicki ( Atus Sp. J.)
Rynek pszenicy
W sezonie 2009/2010 na Êwiecie odnotowaliÊmy spadek produkcji zbó˝. Na globalna sytuacj´
rynkowà najwi´kszy wp∏yw mia∏a jedna z najbardziej dotkliwych susz, która obj´∏a swoim
zasi´giem Rosj´ i kraje Basenu Morza Czarnego. Pomimo przewidywanego spadku produkcji
wysokie zapasy koƒcowe pszenicy z poprzedniego sezonu jeszcze w czerwcu 2010 r. wydawa∏y
si´ byç wystarczajàcym gwarantem stabilizacji cen na rynku Êwiatowym. Dramatyczne informacje nap∏ywajàce z Rosji i pozosta∏ych krajów tego regionu w po∏àczeniu z dzia∏aniami funduszy
inwestycyjnych, szukajàcych nowych mo˝liwoÊci zainwestowania swoich nadwy˝ek finansowych,
spowodowa∏y na Êwiatowych gie∏dach towarowych gwa∏towny wzrost cen pszenicy, kukurydzy,
soi i rzepaku. Liderem wzrostów by∏a europejska gie∏da towarowa Euronext (MATIF). W ciàgu
miesiàca ceny pszenicy wzros∏y o 100 Euro na tonie z poziomu 140,00 EURO/MT (29.06.2010) do
poziomu 236,00 EURO/MT (05.08.2010). W dniu 05.08.2010 rzàd rosyjski zapowiedzia∏ wprowadzenie od 15.08.2010 embarga na eksport zbó˝ z Rosji przy równoczesnym anulowaniu wszystkich wczeÊniejszych kontraktów. Ta decyzja oraz trudnoÊci jakie robi∏y ukraiƒskie s∏u˝by fitosanitarne przy odprawie statków z za∏adowanym towarem w ukraiƒskich portach Morza Czarnego
wprowadzi∏y chaos w Êwiatowym handlu pszenicà. Firmy handlowe, które mia∏y podpisane kontrakty na dostawy pszenicy z Rosji i Ukrainy do Afryki i na Bliski Wschód rozpocz´∏y nerwowe
poszukiwania towaru. W tym czasie pszenica by∏a jedynie osiàgalna w USA i we Francji gdzie w
odró˝nieniu od pozosta∏ej cz´Êci Europy trwa∏y ju˝ dobrze zapowiadajàce si´ ˝niwa. Stany
Zjednoczone, które pod koniec poprzedniego sezonu ograniczy∏y swojà aktywnoÊç na rynku ze
wzgl´du na ostrà konkurencj´ pomi´dzy Rosjà, Ukrainà i Unià Europejska, w pierwszych miesiàcach po ˝niwach wykorzysta∏y sytuacj´ sprzedajàc w ka˝dym tygodniu rekordowà iloÊç ok.
1 mln ton pszenicy w cenach o 50% wy˝szych w porównaniu do drugiej po∏owy poprzedniego
sezonu. Sytuacja wyglàda∏a bardzo podobnie we Francji, która tygodniowo by∏a w stanie sprzedaç 400-500 tys. ton pszenicy. Pod koniec listopada 2010 r. poziom eksportu pszenicy z UE
wyniós∏ 10 mln ton co oznacza∏o wzrost sprzeda˝y o 40% w stosunku do poprzedniego sezonu.
Utrzymanie tak wysokiego tempa eksportu pszenicy z UE b´dzie mia∏o bardzo du˝y wp∏yw na
obni˝enie zapasów koƒcowych tego ziarna do poziomu 11 mln na koniec bie˝àcego sezonu.
W listopadzie na rynku pojawi∏y si´ oferty pszenicy z Australii i Argentyny, które nieco sch∏odzi∏y
koniunktur´ i doprowadzi∏y do ustabilizowania si´ cen. Sytuacja na rynku nadal pozostaje skomplikowana ze wzgl´du na wprowadzenie ograniczenia eksportu z Ukrainy oraz problemy
z zasiewami pszenicy w Rosji (spadek zasiewów pszenicy ozimej o 3 mln ha). Jednak˝e
najwi´kszy wp∏yw na to co b´dzie si´ dzia∏a z cenami pszenicy i innych p∏odów rolnych
w bie˝àcym sezonie b´dzie mia∏o zachowanie si´ wiodàcych funduszy inwestycyjnych, które znaczàco zwi´kszy∏y udzia∏ „commodities” w swoim portfelu.
Bilans pszenicy na Êwiecie sezon 2010/2011 (na podstawie USDA, Raport z 09 listopada 2010)
Zapasy poczàtkowe. Âwiatowe zapasy poczàtkowe pszenicy szacowane sà na poziomie 195
mln ton. Jest to poziom znacznie odbiegajàcy od trzech wczeÊniejszych sezonów ( 2007/2008
– 126 mln ton; 2008/2009 – 122 mln ton; 2009/2010 – 165 mln ton ). Równie˝ w porównaniu
do Êredniej z ostatnich oÊmiu sezonów zapasy poczàtkowe w magazynach sà o 30% wy˝sze ni˝
w latach poprzednich.
Produkcja. Susza w Rosji i krajach basenu Morza Czarnego spowodowa∏a spadek produkcji
pszenicy do poziomu 640 mln ton o oznacza redukcj´ zbiorów o 40 mln ton (-5%) w stosunku
do sezonu poprzedniego.
Zu˝ycie. Od wielu lat mo˝na zauwa˝yç sta∏y wzrost zu˝ycia pszenicy na Êwiecie. Sezon
bie˝àcy pod tym wzgl´dem nie b´dzie si´ ró˝ni∏ od lat poprzednich, zapotrzebowanie na pszenic´ wzroÊnie o kolejne 2,0 % do poziomu 665 mln ton.
31
Zapasy koƒcowe. Spadek produkcji pszenicy i wzrost zu˝ycia zostanie skompensowany przez
wysoki stan zapasów poczàtkowych. W efekcie zapasy koƒcowe na sezon 2010/2011 prognozowane sà na poziomie 172 mln ton pszenicy co stanowi 26% w stosunku do zapotrzebowania.
Cena pszenicy CBOT USC/bu
(êród∏o: raporty USDA, lata 09/10 szacunki, 10/11 prognoza)
Rynek kukurydzy
Jeszcze we wrzeÊniu 2010 r. Êwiatowe zbiory kukurydzy prognozowane by∏y na rekordowym poziomie 830 mln ton. Trudne warunki pogodowe w czasie ostatniego etapu wegetacji
i na poczàtku ˝niw w USA wyp∏yn´∏y znaczàco na redukcj´ plonów kukurydzy. Na poczàtku
paêdziernika USDA obni˝y∏a prognoz´ zbiorów w USA o 14 mln ton, zwi´kszajàc jednoczeÊnie Êwiatowe zapotrzebowanie na kukurydz´ o 6 mln ton do poziomu 835 mln ton. Ta informacja natychmiast spowodowa∏a gwa∏towny wzrost cen na Êwiatowych gie∏dach. W ciàgu
tygodnia czasu na CBoT ceny kukurydzy wzros∏y o 20% w Europie ceny na MATIF wzros∏y
o 10% z poziomu 190 EURO/MT do poziomu 210 EURO/MT. Pod koniec paêdziernika Mi´dzynarodowa Rada Zbo˝owa (IGC) potwierdzi∏a, ˝e prognoza zbiorów kukurydzy na Êwiecie
w sezonie 2010/11 zostanie obni˝ona do poziomu 814 mln ton i jednoczeÊnie podnios∏a
poziom Êwiatowego zapotrzebowania na kukurydz´ do 840 mln ton. W konsekwencji tych
informacji zredukowany zosta∏ do 125 mln ton poziom zapasów koƒcowych. Je˝eli prognozy
oka˝à si´ trafne to b´dzie to jeden z najni˝szych poziomów zapasów koƒcowych kukurydzy
na Êwiecie w ciàgu ostatnich kilku lat.
Bilans kukurydzy na Êwiecie sezon 2010/2011 (na podstawie USDA Raport z 09 listopada 2010)
Zapasy poczàtkowe. Zapasy poczàtkowe kukurydzy szacowane sà na poziomie 148 mln
ton. Wzrost o 1 mln ton w stosunku do sezonu poprzedniego.
Produkcja. Produkcja kukurydzy na Êwiecie w ciàgu ostatnich trzech sezonów wzros∏a o
17% . Na sezon bie˝àcy zbiory szacuje si´ na poziomie oko∏o 817 mln ton i jest to poziom
zbli˝ony do poziomu ubieg∏orocznego.
Zu˝ycie. Wraz ze wzrostem produkcji w ostatnich latach nastàpi∏ wzrost zapotrzebowania
na kukurydz´ kreowany g∏ównie przez przemys∏ biopaliwowy. W USA i innych krajach kukurydza sta∏a si´ podstawowym surowcem do produkcji bioetenolu. Na ten sezon szacuje si´ ˝e
32
ca∏kowite zapotrzebowanie na kukurydz´ na Êwiecie wyniesie 837 mln ton i b´dzie wy˝sze od
zu˝ycia w sezonie poprzednim o oko∏o 24 mln ton.
Zapasy koƒcowe. Wzrost zapotrzebowania na kukurydz´ na Êwiecie przy stabilnej produkcji i sta∏ym poziomie zapasów poczàtkowych wp∏ynie na obni˝enie zapasów koƒcowych w tym
sezonie do poziomu 128 mln ton.
Cena kukurydzy CBOT USC/bu w korelacji z zapasami koƒcowymi
Rynek nasion oleistych.
Produkcja nasion oleistych na Êwiecie utrzyma si´ w sezonie 2010/2011 na stabilnym w stosunku do roku ubieg∏ego poziomie 440 mln ton. Nieznacznie spadnie produkcja nasion soi o 3 mln ton (-1%), spadnie równie˝ produkcja rzepaku -3,5 mln ton (- 5%). WzroÊnie produkcja
nasion bawe∏ny i orzeszków ziemnych. Rosnàce zapotrzebowanie na nasiona oleiste na Êwiecie ze strony przemys∏u olejarskiego (+ 20 mln ton w stosunku do sezonu poprzedniego) zostanie zaspokojone z pomocà wysokich zapasów poczàtkowych (72 mln ton.). Najwi´kszy problem w bie˝àcym sezonie z deficytem surowca b´dzie mia∏a Unia Europejska. Spadek zbiorów
rzepaku w na Ukrainie, w Kanadzie jak i w samej Unii spowodowa∏ korekt´ planów przerobowych w europejskich zak∏adów olejarskich. UE zmuszona zosta∏a do 5% ograniczenia produkcji oleju rzepaczanego. W bie˝àcym sezonie w krajach UE zosta∏o zebrane 20 mln ton rzepaku o 1,5 mln ton mniej ni˝ w sezonie poprzednim. Spadek poziomu zbiorów rzepaku odnotowa∏y poza Wielkà Brytanià wszystkie kraje nale˝àce do g∏ównych producentów tych nasion
w Europie. Problemy z zaopatrzeniem w rzepak wp∏yn´∏y na wzrost cen tego towaru na
gie∏dzie MATIF. Od marca 2010 r. ceny rzepaku wzros∏y z poziomu 290 EURO/MT do poziomu
434 EURO/MT w listopadzie 2010 r. Szybko rosnàce zapotrzebowanie na nasiona oleiste ze
strony przemys∏u biopaliwowego przy wolniej rosnàcej produkcji powoduje wzrost zainteresowania ze strony funduszy inwestycyjnych. Zaanga˝owanie wi´kszych Êrodków finansowych
na rynku soi i rzepaku na pewno nie pozostanie bez wp∏ywu na ruch cen tych produktów.
Bilans nasion oleistych na Êwiecie sezon 2010/2011 (na podstawie USDA Raport
z 09 listopada 2010)
Zapasy poczàtkowe. W bie˝àcy sezon Êwiat wszed∏ z wysokimi zapasami poczàtkowymi
33
nasion oleistych. Spowodowane to by∏o rekordowymi zbiorami soi i rzepaku w sezonie
poprzednim. Zapasy poczàtkowe ukszta∏towa∏y si´ na poziomie 72 mln ton co oznacza wzrost
w stosunku do poziomu zapasów poczàtkowych nasion oleistych w ubieg∏ym sezonie o 28%.
Produkcja. Produkcja nasion oleistych w sezonie bie˝àcym utrzyma∏a si´ na stabilnym
poziomie 440 mln ton.
Zu˝ycie. W zwiàzku z rosnàcym zapotrzebowaniem na biopaliwa roÊnie tak˝e zu˝ycie
nasion oleistych na Êwiecie. W sezonie 2010/2011 na Êwiecie do produkcji olejów zostanie zu˝yte 374 mln ton nasion oleistych co oznacza wzrost o 4,5% w stosunku do sezonu poprzedniego.
Zapasy koƒcowe. Wg analityków USDA zapasy koƒcowe nasion oleistych na koniec sezonu
2010/2011 pozostanà bez zmian na poziomie 71 mln ton.
Cena soi CBOT USC/bu w korelacji z zapasami koƒcowymi
34
Technologia AGROTAIN
rewolucja w nawo˝eniu azotem
SpoÊród nawozów azotowych najbezpieczniejsze jest stosowanie mocznika.
W nawozie tym azot znajduje si´ w postaci silniej zwiàzanej, tzw. amidowej,
przez co nie ulega tak ∏atwo wymywaniu z gleby jak np. z saletr. Jednak˝e
w przypadku korzystania z tego nawozu równie˝ dochodzi do strat azotu.
Przyjmuje si´, ˝e przeci´tne straty azotu z mocznika mogà dochodziç do 30%
ca∏kowitej jego iloÊci wysianej na pole.
Przeprowadzone badania naukowe wskazujà, ˝e powodem tych strat jest
unikalna zdolnoÊç enzymu ureazy, który powszechnie wyst´puje w glebie, do
rozk∏adu mocznika nawet w temperaturze zamarzania gleby. W przypadku
wysokiej aktywnoÊci enzymów glebowych straty azotu dochodzà do 30%
ca∏kowitej jego iloÊci zawartej w wysianym pog∏ównie moczniku.
W celu poprawy efektywnoÊci stosowania i dzia∏ania nawozów mocznikowych firma Agrotain International opracowa∏a we wspó∏pracy z wieloma oÊrodkami naukowymi, technologi´ AGROTAIN, która jest ju˝ dost´pna w Polsce.
Technologia AGROTAIN tworzy nowej generacji nawóz azotowy
moNolith46® oferowany przez firm´ Keytrade Polska, posiadajàcy wszystkie
zalety mocznika i saletry amonowej bez ich wad. W nawozie tym oprócz mocznika zastosowano inhibitor ureazy AGROTAIN, czyli „spowalniacz” enzymu,
który jest odpowiedzialny za rozk∏ad mocznika.
Kup
24 tony
nawozu
i odbierz swoją
kamizelkę
Podobnie jak w przypadku innych nawozów dawk´ azotu wnoszonà
w nawozie moNolith46® powinno si´ ustalaç z uwzgl´dnieniem zaspokojenia
potrzeb pokarmowych roÊlin.
Do szczególnych zalet tego nawozu zaliczamy:
• wysokà zawartoÊç azotu wynoszàcà 46% N
• mo˝liwoÊç zmniejszenia cz´stotliwoÊci nawo˝enia z 3 do 2 razy w ciàgu
cyklu wegetacyjnego roÊliny.
• mo˝liwoÊç równoczesnej aplikacji z nasionami
• zwi´kszenie jakoÊci ziarna
• mo˝liwoÊç zmniejszenia o 30% ca∏kowitej stosowanej dawki azotu
w porównaniu do samego mocznika.
Ponadto, moNolith46® jest doskona∏ym nawozem do stosowania w uprawach bezorkowych i przy siewie bezpoÊrednim, gdy˝ stabilizuje on proces
hydrolizy tak d∏ugo a˝ mocznik zawarty w moNoilth46 nie wniknie do gleby.
Jest tak˝e szczególnie zalecany przy siewie nasion razem z nawozem azotowym.
W sytuacji, gdy nasiona sà umieszczone w rz´dzie razem z granulami nawozu
moNolith46®, inhibitor ureazy w nim zawarty spowalnia tempo tego procesu
w takim stopniu, ˝e z nasion mogà rozwinàç si´ silne roÊliny bez uszkodzeƒ.
W przypadku stosowania azotu w formie RSM-u dodaje si´ do roztworu sam
inhibitor ureazy AGROTAIN. Jest to ∏atwa i nieskomplikowana czynnoÊç
mo˝liwa do wykonania przez samego rolnika.
Kolejnà korzyÊcià stosowania nawozu moNolith46 jest mo˝liwoÊç jego stosowania w mieszaninach zbiornikowych ze wszystkimi dotychczas przebadanymi Êrodkami ochrony roÊlin.
Wszystkich czytelników zapraszamy do odwiedzania naszej strony
internetowej www.moNolith46.pl bàdê do kontaktowania si´ z którymÊ
z naszych kierowników regionów, do których telefony znajdà Paƒstwo na
stronie www.keytrade-polska.pl
Oferta ważna do 30 kwietnia 2010 r.
Szczegóły u dystrybutorów
nawozów firmy Keytrade
oraz na stronie internetowej
www.moNolith46.pl
Zbigniew Potrzuski
KEYTRADE POLSKA Sp. z o.o.
Pl. Orła Białego 10
70-562 Szczecin
tel: +48 91 489 17 61...63
fax: +48 91 489 17 60
e-mail: [email protected]
www.keytrade-polska.pl
DuPont w ochronie buraka cukrowego
Burak cukrowy dla wielu producentów stale pozostaje wa˝nym i dochodowym gatunkiem.
Powa˝nym problemem w jego technologii uprawy jest zachwaszczenie. Zazwyczaj przebieg
pogody wiosennej nie utrudnia rozwoju chwastów, cz´sto jest jednak trudny dla buraka. Na
tej podstawie mo˝na twierdziç, ˝e ochrona buraka przed chwastami niezmiennie pozostaje
jednym z trudniejszych i wa˝niejszych elementów uprawy tego gatunku. Mimo wprowadzania na rynek kolejnych, nowych herbicydów, dobór substancji aktywnych od wielu lat jest ten
sam, zatem problemy z konkretnymi gatunkami chwastów równie˝ pozostajà te same. WÊród
ogromnej grupy chwastów zasiedlajàcych plantacje buraka za trudne w zwalczaniu uchodzà
dobrze znane rdesty, samosiewy rzepaku, chwasty kapustne, gatunki rumianowate i przytulia
czepna. Ponadto na skutek ograniczonego doboru herbicydów a tak˝e ograniczania zmianowania, jak równie˝ zwi´kszania powierzchni uprawy rzepaku i cz´stszej uprawy buraka na tym
samym polu pojawiajà si´ nowsze chwasty, stanowiàce problem od stosunkowo niedawna.
W niektórych rejonach sà to na przyk∏ad: bodziszek drobny, psianka czarna, blekot pospolity
czy pokrzywa ˝egawka itp.
W firmie DuPont, od wielu lat, prowadzone sà badania polowe i na tej podstawie opracowywane sà programy herbicydowe. Uwzgl´dniajà one rodzaj i poziom zachwaszczenia, przebieg wegetacji wiosennej i letniej, jak równie˝ zró˝nicowane warunki ekonomiczne gospodarstw prowadzàcych produkcje buraka.
W proponowanych przez firm´ DuPont programach herbicydowych kluczowym sk∏adnikiem jest herbicyd Safari® 50 WG. Jest to herbicyd o ciekawym spektrum zwalczanych chwastów takich jak: samosiewy rzepaku, rumiany, przytulia, rdesty, w tym rdest ptasi. Safari® 50
WG znajduje zastosowanie we wszystkich programach ochrony buraka cukrowego. Jest doskona∏ym Êrodkiem uzupe∏niajàcym zakres zwalczanych gatunków.
Safari® 50 WG pobierany jest g∏ównie przez liÊcie i szybko przemieszczany w roÊlinie.
W ciàgu kilku dni liÊcie chwastów ulegajà przejaÊnieniu, ˝ó∏knićiu, bràzowieniu i w efekcie
roÊliny obumierajà. Dzia∏anie Safari® 50 WG jest tym lepsze i szybsze im warunki atmosferyczne sà korzystniejsze dla wzrostu i rozwoju roÊlin.
W zwiàzku ze zwi´kszaniem uprawy rzepaku w ostatnich latach, du˝ym zagro˝eniem stajà
si´ samosiewy rzepaku. Safari® 50 WG to uznany, sprawdzony w praktyce rolniczej i niezb´dny
herbicyd do zwalczania tego ucià˝liwego chwastu. WÊród oferowanych obecnie na rynku herbicydów, zaledwie kilka zwalcza samosiewy rzepaku. Jednak podkreÊliç nale˝y fakt, ˝e
w warunkach suszy wiosennej skuteczny pozostaje jednie Safari® 50 WG. Warto w tym miejscu
te˝ zaznaczyç, ˝e Safari® 50 WG jest jedynym herbicydem na rynku, który skutecznie zwalcza
bodziszka drobnego, który to chwast staje si´ powa˝nym zagro˝eniem dla wielu plantacji
np. w Wielkopolsce. W pewnych regionach jest równie˝ stosowany do zwalczania blekotu
pospolitego. Ponadto Safari® 50 WG tak˝e bardzo skutecznie zwalcza takie gatunki jak np.:
szar∏at szorstki, kurzyÊlad polny, tasznik pospolity, wilczomlecz obrotny, komosa strza∏kowata, poziewnik szorstki, ˝ó∏tlica drobnokwiatowa, jasnoty, niezapominajka polna, rzodkiew
Êwirzepa, gorczyca polna, tobo∏ki polne, pokrzywa ˝egawka, przetacznik perski.
Ze wzgl´du na wspomnianà skutecznoÊç jak i zakres skutecznie zwalczanych gatunków
Safari® 50 WG jest bardzo wysoko ceniony przez plantatorów jak równie˝ jest zalecany do stosowania przez s∏u˝by surowcowe cukrowni w Wielkopolsce i na Pomorzu. Na Pomorzu jest
uznanym jedynym skutecznym rozwiàzaniem na samosiewy rzepaku i rdesty
Jak wskazuje praktyka rolnicza, obecnie najbardziej popularne jest stosowanie herbicydów
w trzech dawkach dzielonych. Sà to z regu∏y zabiegi nalistne, ewentualnie poprzedzone jednym zabiegiem doglebowym, wykonanym posiewnie. Mimo bardzo dynamicznego post´pu
we wdra˝aniu nowych Êrodków i ca∏ych technologii ochrony stale bardzo wa˝ne jest, aby
zabiegi przeprowadzaç w okresie, gdy chwasty sà jeszcze bardzo ma∏e. Najpóêniej do stadium
pierwszej pary liÊci w∏aÊciwych, bez wzgl´du na stadium rozwoju buraka cukrowego.
36
Safari® 50 WG jest bardzo ∏atwo mieszalny z innymi herbicydami. W celu kompleksowego
zwalczania chwastów dwuliÊciennych w burakach cukrowych proponujemy jego zastosowanie
powschodowe w mieszaninach z nast´pujàcymi herbicydami:
• Safari® 50 WG (30 g/ha) + Betanal® Progress 274 OF
(fenmedifam/desmedifam/etofumesat) (1 l/ha)
• Safari® 50 WG (30 g/ha) + Safen® Compact 160 EC (Fenmedifam/desmedifam)(1-1,5 l/ha)
+ Trend 90 EC (st´˝enie 0,05%)
Drugim wa˝nym Êrodkiem, uwzgl´dnianym w programach DuPont jest Venzar® , którego
substancja aktywna – lenacyl pozostaje najd∏u˝ej w glebie spoÊród wszystkich substancji aktywnych dotychczas stosowanych w buraku cukrowym. Dlatego te˝ dodatek tego Êrodka do ostatniego zabiegu znaczàco przed∏u˝a dzia∏anie programu, co jest istotne w zwalczaniu tzw. wtórnego zachwaszczenia. Ponadto Venzar® jako jedyny zwalcza z∏ocieƒ polny w buraku cukrowym.
Venzar® wyst´puje w dwóch rodzajach formulacji: WP i WG. W zale˝noÊci od upodobaƒ, co
do stosowanych formulacji, Venzar® powinien byç stosowany jako komponent do programu
w nast´pujàcych dawkach:
• Venzar® 80 WP – 0,3 kg/ha
• Venzar® 500 SC – 0,5 l/ha
Zwalczanie chorób w buraku cukrowym
Pora˝enie liÊci buraka przez choroby staje si´ z roku na rok coraz powa˝niejszym problemem, powodujàc znaczne straty w plonie korzeni oraz pogorszenie ich jakoÊci. Chore roÊliny
intensywniej oddychajà. JednoczeÊnie proces fotosyntezy nie mo˝e przebiegaç wydajnie, dlatego sacharoza gromadzi si´ w korzeniach znacznie wolniej, co w∏aÊnie jest przyczynà spadku
jakoÊci plonu. W efekcie prowadzi to do ni˝szego plonu cukru oczyszczonego, który jest obecnie istotnym parametrem jakoÊciowym korzeni buraka cukrowego. Warto w tym miejscu przypomnieç, i˝ liczne wieloletnie badania prowadzone przez firm´ DuPont, jak równie˝ przez
Cukrownie, Stacje Oceny Odmian i inne oÊrodki potwierdzajà, ˝e stosowanie fungicydów stanowi doskona∏e zabezpieczenie przed rozwojem chorób buraka cukrowego. W efekcie uzyskuje si´ wy˝sze plony korzeni (Êrednio o ~7 t/ha), o wy˝szej zawartoÊcià sacharozy (Êrednio od
~0,5 do ~1,5%). Dlatego stosowanie ochrony buraka przed chorobami jest dzisiaj niezb´dnym
elementem technologii uprawy tego gatunku. W zale˝nosci od przebiegu pogody w sezonie
wegetacyjnym jest to najcz´Êciej jeden lub dwa zabiegi.
Na sezon 2011 r. firma DuPont
zaleca do ochrony buraka cukrowego przed chorobami, stosowanie fungicydu Capitan® 250 EW.
Capitan® 250 EW w buraku
cukrowym skutecznie zwalcza
wszystkie wa˝ne gospodarczo choroby, czyli: màczniaka prawdziwego, rdz´ buraka, brunatnà plamistoÊç liÊci i chwoÊcik buraka.
Capitan® 250 EW – zastosowanie:
Dawka: 0,4-0,5 l/ha
Termin stosowania – zapobiegawczo lub z chwilà pojawienia si´ pierwszych objawów chorób.
Zalecana iloÊç wody: 200-400 l/ha.
Zalecane opryskiwanie: drobnokropliste.
37
Aktualna sytuacja na rynku rzepaku
Krajowe Zrzeszenie Producentów Rzepaku
Szkolna /4 pok 403, 00-112 Warszawa, tel 826 80 07, fax 22 828 53 58
W sezonie nastàpi∏ spadek zbiorów rzepaku w skali globalnej, wyprodukowano 56,9 mln
ton czyli ok. 5,3% mniej ni˝ w roku ubieg∏ym. Mniejsze zbiory wystàpi∏y u kluczowych producentów, tj. w UE-27, Chinach, Kanadzie i na Ukrainie. Wi´ksze by∏y tylko w Australii,
Indiach, Rosji i USA.
èród∏o: FAMMU-FAPA
Zbiory rzepaku i rzepiku w Polsce w roku 2010 ocenia si´ na ok. 2,2 mln t, tj. o 12% mniej
od zbiorów uzyskanych w roku poprzednim. Wg GUS powierzchnia uprawy rzepaku i rzepiku
ozimego i jarego ∏àcznie wynios∏a prawie 0,8 mln ha i by∏a mniejsza o ok. 5,2% od roku 2009.
Plony rzepaku i rzepiku ocenia si´ na 27,2 dt/ha tj. o 3,6 dt/ha (o 11,7%) mniej od uzyskanych w 2009 r.
Przyczyny tak niskich zbirów sà wielorakie i niezale˝ne od nas, producentów. Przede
wszystkim wystàpi∏a nadzwyczajnie ostra oraz d∏ugotrwa∏a zima, która przyczyni∏a si´ do
wymarzni´ç i wymokni´ç. Z kolei wiosnà mia∏y miejsce obfite opady deszczu, które doprowadzi∏y do powstania licznych pod topieƒ. Dodatkowo d∏ugotrwa∏e opady deszczu uniemo˝liwi∏y
znacznej cz´Êci rolnikom wykonania zabiegów agrotechnicznych przeciwko chorobom grzybowym. Po zakoƒczeniu okresów opadów, nastàpi∏a d∏uga, kilkutygodniowa susza, natomiast
ponownie od kilku dni pada∏ deszcz i zwi´ksza straty w zbiorach.
Ograniczona dost´pnoÊç surowca w ca∏ym sezonie 2010/11 oraz zapowiedzi trudnoÊci
z pozyskaniem surowca z zagranicy w wystarczajàcej iloÊci, aby zapewniç zapotrzebowanie
przetwórców, spowodowa∏a wzrost cen rzepaku na gie∏dzie Matif oraz w kraju.
W pewnym stopniu umacnianie cen soi w USA wspiera∏o rzepak. W Rotterdamie podro˝a∏
olej sojowy zgodnie z oczekiwaniami, bowiem na najbli˝sze tygodnie przewidywany jest
wzrost popytu na niego przez importerów zw∏aszcza Chiny i Indie. Na rynku rzeczywistym
podro˝a∏y prawie wszystkie surowce oleiste oraz Êruty. To wszystko spowodowa∏o ˝e na
poczàtku ˝niw tona rzepaku w Polsce kosztowa∏a prawie 1300 z∏, zaÊ Matif z kontraktem na
39
sierpieƒ wynosi∏ 346,57 euro, co w przeliczeniu dawa∏o ponad 1414 z∏ i by∏a to najni˝sza cena
tony rzepaku podczas tych ˝niw.
W pierwszym tygodniu sierpnia notowania na gie∏dzie Matif znowu wzros∏y w dniu 6 sierpnia tona rzepaku kosztowa∏a 385,25 euro, co w przeliczeniu na PLN równe by∏o 1535,60 z∏
i by∏a to najwy˝sza tegorocznych ˝niw. Drugi tydzieƒ sierpnia pokazuje niewielki spadek cen.
W krajowych zak∏adach skupowych ceny podczas ˝niw waha∏y si´ przedziale od 1300 z∏ do
1420 z∏ i by∏y ni˝sze od ceny na Matif-ie o ok. – 10%, jak widaç na poni˝szym wykresie rozbie˝noÊç mi´dzy cenà w Polsce, a na gie∏dzie Matif by∏a najwi´ksza od 2008r.
Zani˝one (w stosunku do notowaƒ na gie∏dzie Matif) przez zak∏ady ceny to nie by∏ jedyny
problem z jakim przysz∏o nam si´ uporaç w tym sezonie. Wielu producentów rzepaku
zg∏asza∏o do KZPR problemy z realizacjà umów, które podpisali ze skupujàcymi na prze∏omie
marca i kwietnia br. Obni˝enie plonu w niekturych rejonach o ponad 30%, unimo˝liwo∏o producentom ca∏kowite wywiàzanie si´ z umów i dostraczenie okreÊlonej iloÊci nasion. Z inicjatywy KZPR sà prowadzone rozmowy z przedstawicielami Zak∏adów w celu wypracowania
kompromisu.
Pod koniec listopada sytuacja na polach rzepakowych nie by∏a zadowalajàca. Z powodu
obfitych i d∏ugotrwa∏ych opadów deszczu, zasiewy trwa∏y w niektórych regionach nawet do
10 wrzeÊnia, wynikiem czego ok. 30-40% rzepaku jest zagro˝ona. Rzepak mia∏ ma∏o rozwini´te rozety liÊciowe i by∏ s∏abo przygotowany do przezimowania. OdnoÊnie zasiewów rzepaku w Polsce szacujemy, ˝e sà one mniejsze o ok. 10-15% do roku ubieg∏ego.
Jak prognozuje Fammu Fapa w Polsce produkcja rzepaku spadnie w sezonie 2010/11 o 16,4
proc i prawdopodobnie wyniesie 20,3 mln ton - podaje to o 1,45 mln ton mniej wobec
poprzedniego sezonu. Produkcja rzepaku b´dzie ni˝sza o 0,41 mln ton, Sta∏o si´ tak na skutek
zmniejszenia plonów rzepaku zw∏aszcza w Niemczech, Francji, Czechach oraz Polsce.
Wićej informacji na stronie www.kzpr.com.pl oraz w Informatorze KZPR „Nasz Rzepak”.
Zapraszamy do wspó∏pracy.
40
MAXymalnie zwalcza
chwasty w kukurydzy
MAXymalnie skuteczny
MAXymalnie aktywny
MAXymalne korzyÊci
Hector Max® 66,5 WG to nowy, trzysk∏adnikowy herbicyd
o unikalnym sk∏adzie substancji aktywnych. Dzi´ki temu
doskonale zwalcza chwasty jedno i dwuliÊcienne w terminie
powschodowym, w∏àczajàc ucià˝liwe, takie jak: chwastnica
jednostronna, komosa bia∏a, perz w∏aÊciwy i szar∏at szorstki.
Stosujàc Hector Max® 66,5 WG zwalczasz chwasty kompleksowo
w jednym zabiegu, bez koniecznoÊci tworzenia mieszanin z innymi
herbicydami.
DuPont Poland Sp. z o.o., ul. Powàzkowska 44c, 01-797 Warszawa
tel. (22) 320 09 00, fax (22) 320 09 50, www.dupont.pl
Przed zastosowaniem preparatu nale˝y zapoznaç si´ z treÊcià etykiety.
® – znak handlowy zarejestrowany przez E.I. DuPont de Nemours & Co. (Inc.)
DuPont w ochronie kukurydzy
Hector® Max 66,5 WG – kompletne rozwiàzanie problemu chwastów w kukurydzy
W nadchodzàcym sezonie, w ofercie firmy DuPont znajdà si´ a˝ cztery herbicydy do zwalczania chwastów w kukurydzy, w tym nowoÊç – Êrodek Hector® Max 66,5 WG przeznaczony do
kompleksowego zwalczania wszystkich wa˝nych gatunków chwastów.
Uprawa kukurydzy na ziarno ma w Polsce wielu zwolenników i od wielu lat cieszy si´
nies∏abnàcym powodzeniem. Gatunek ten charakteryzuje si´ wysokim plonem ziarna i jest
dobrym êród∏em taniej paszy w∏asnej w gospodarstwach. Ponadto obecnie oferowane odmiany sà dobrze dobrane do polskich warunków, a dzi´ki temu mo˝liwe jest uzyskiwanie wysokich plonów i dobrych wyników ekonomicznych.
Jednak˝e mimo wielu zalet, uprawa kukurydzy ma te˝ swoje trudne strony. G∏ównym problemem w technologii uprawy pozostaje problem z zachwaszczeniem. Wià˝e si´ to ze specyfikà wzrostu i rozwoju a tak˝e warunków uprawy i wra˝liwoÊcià kukurydzy na obecnoÊç
innych gatunków na polu.
Za g∏ówne przyczyny zachwaszczenia uwa˝a si´: upraw´ w ma∏ej obsadzie (85 – 95 tys.
szt/ha), w szerokich rz´dach oraz bardzo powolny poczàtkowy wzrost kukurydzy, w g∏ównej
mierze determinowany temperaturà i nas∏onecznieniem. W warunkach, kiedy wiosnà cz´sto
wyst´puje niska temperatura, pojawiajà si´ lekkie przymrozki i dni pochmurne, w zasiewach
kukurydzy znacznie lepiej rozwijajà si´ chwasty ni˝ kukurydza.
Powolny poczàtkowy wzrost kukurydzy sprzyja rozwojowi bardzo wielu gatunków chwastów, które sà typowe zarówno dla upraw zbo˝owych jak i okopowych. Ponadto niektóre
gatunki jak komosa bia∏a czy chwastnica jednostronna wykazujà negatywne oddzia∏ywanie
allelopatyczne wzgl´dem kukurydzy powodujàc dodatkowo spowolnienie jej wzrostu
i w efekcie jeszcze s∏absze plonowanie ani˝eli wynika∏oby to z samej konkurencji o Êwiat∏o,
wod´ i sk∏adniki pokarmowe.
Firma DuPont od wielu lat zajmuje si´ wprowadzaniem herbicydów do ochrony kukurydzy
oraz opracowywaniem nowych rozwiàzaƒ, coraz lepiej dostosowanych do warunków uprawy
tego gatunku.
W sezonie 2011r. dost´pny b´dzie na rynku polskim nowy herbicyd Hector® Max 66,5 WG.
Jest to pierwszy kompletny produkt firmy DuPont, zwalczajàcy chwasty jedno i dwuliÊcienne
wyst´pujàce w kukurydzy.
HECTOR® MAX 66,5 WG
Hector® Max 66,5 WG zawiera trzy substancje aktywne, dzi´ki czemu skutecznie zwalcza
bardzo szerokie spektrum chwastów jedno i dwuliÊciennych, w tym wszystkie wa˝ne gospodarczo, jak np.: chwastnica jednostronna, perz, komosa bia∏a itp.
SUBSTANCJA AKTYWNA I FORMULACJA
Hector® Max 66,5 WG zawiera trzy substancje aktywne – dwie pochodne sulfonylomocznika: nikosulfuron i rimsulfuron oraz dikamb´. Wyst´puje w postaci granul do sporzàdzania
zawiesiny wodnej.
WRA˚LIWOÂå CHWASTÓW
Jak wskazujà badania polowe nad skutecznoÊcià zwalczania chwastów, prowadzone w Polsce
(Rys. 1) oraz w innych krajach Europy Zachodniej i Wschodniej, Hector® Max 66,5 WG skutecznie
zwalcza bardzo szerokie spektrum chwastów zarówno jedno jak i dwuliÊciennych. (Tab.).
SPOSÓB DZIA¸ANIA
Hector® Max 66,5 WG jest herbicydem selektywnym o dzia∏aniu systemicznym. Pobierany
jest g∏ównie poprzez liÊcie i szybko przemieszczany w roÊlinie, wstrzymujàc jej wzrost i rozwój.
42
Wzrost chwastów zostaje zahamowany wkrótce po
zastosowaniu Êrodka, po czym nast´puje stopniowe
przebarwianie si´ roÊlin. Chwasty zamierajà ca∏kowicie
w 10-25 dni po wykonaniu zabiegu. Herbicyd dzia∏a najskuteczniej na m∏ode intensywnie rosnàce chwasty.
Ciep∏a i wilgotna pogoda przyspiesza dzia∏anie Êrodka,
ch∏odna i sucha mo˝e je opóêniç.
ZAKRES STOSOWANIA, TERMINY I DAWKI
Ârodek przeznaczony jest do powschodowego stosowania w fazie 2-6 liÊci kukurydzy, gdy wi´kszoÊç roÊlin
perzu osiàgn´∏a wysokoÊç 15-20 cm, roÊliny chwastnicy
jednostronnej znajdujà si´ w fazie 3 liÊci do koƒca fazy
krzewienia, a wi´kszoÊç chwastów dwuliÊciennych znajduje si´ w fazie 2-4 liÊci. W okresie tym nie ma ju˝ ryzyka
zwiàzanego ze wschodami chwastów po zabiegu
i najcz´Êciej dobrze ju˝ widaç jakie gatunki wyst´pujà na
polu i w jakim nasileniu.
Hector® Max 66,5 WG stosuje si´ w zakresie dawek
330 -440 g/ha, najlepiej ze wspomagaczem Trend® 90 EC.
Wy˝szà dawk´ (440 g/ha) zaleca si´ jeÊli na polu
wyst´puje znaczne nasilenie chwastów szczególnie
ucià˝liwych, takich jak np.: komosa bia∏a, rdesty, powój
polny oraz perz w∏aÊciwy.
Hector® Max 66,5 WG (330-440 g/ha)
+ Trend® 90 EC 0,1%
(100 ml /100 l wody).
Zalecana iloÊç wody 200-300 l/ha.
Zalecane opryskiwania: Êredniokropliste.
Hector® MAX 66,5 WG by∏ badany w doÊwiadczeniach polowych prowadzonych przez niezale˝ne oÊrodki badawcze w Polsce. Poni˝ej
m
Ko
os
a
bi
a
ał
Sz
ła
ar
ts
zo
rs
tk
i
ice
śn
ło
W
Maister®, Actirob® - znaki handlowe firmy Bayer
Rys. 1. Chylice k. Grodziska Mazowieckiego, woj. Mazowieckie, 2008 r.
43
W
ł
n
oś
ice
m
Ko
os
a
bi
ał
a
o
Fi
łe
k
po
ln
y
Milagro® - znak handlowy firmy Syngenta
Rys. 2. Groblice k. Wroc∏awia, woj. DolnoÊlàskie, 2007 r.
Fot. 1. SkutecznoÊç dzia∏ania Êrodka Hector® Max 66,5 WG w Walewicach
HECTOR® 53,6 WG
Jest przeznaczony jest do zwalczania chwastnicy jednostronnej i innych rocznych chwastów
jednoliÊciennych a tak˝e niektórych gatunków dwuliÊciennych, takich jak np.: chaber b∏awatek, fio∏ek polny, przetaczniki, czy rdesty. Hector® 53,6 WG jest selektywnym Êrodkiem chwastobójczym o dzia∏aniu systemicznym do stosowania powschodowo. Chwasty zamierajà
ca∏kowicie w czasie od 10 do 25 dni po wykonaniu zabiegu. Ârodek dzia∏a najskuteczniej na
m∏ode intensywnie rosnàce chwasty.
Mo˝e byç bezpiecznie stosowany powschodowo, w najszerszym zakresie stadiów rozwojowych, od 2 do 8 liÊci kukurydzy.
Nale˝y go stosowaç w dawce 70-90 g/ha wraz ze wspomagaczem Trend® 90 EC (st´˝. 0,1%).
Na rynku jest oferowany jako samodzielny produkt oraz w zestawie komercyjnym.
ZESTAW KOMERCYJNY:
HECTOR® 53,6 WG (Opakowanie 175 g) + ZEAGRAN® 340 SE (Opakowanie 5 l).
44
ACCENT® 75 WG
Jest herbicydem do stosowania nalistnego w celu powschodowego zwalczania chwastów
jednoliÊciennych takich jak: perz w∏aÊciwy i gatunki prosowate oraz szeregu gatunków chwastów dwuliÊciennych. Do gatunków wra˝liwych nale˝à bodziszek drobny, dymnica pospolita,
fio∏ek polny, gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, krzywoszyj polny, maruna bezwonna,
mlecz polny, przytulia czepna, przetacznik perski, psianka czarna, rdest powojowy, rumian
polny, szar∏at szorstki, tasznik pospolity, tobo∏ki polne, wilczomlecz obrotny.
Accent® 75 WG jest selektywnym herbicydem, o dzia∏aniu uk∏adowym. Pobierany jest
g∏ównie przez liÊcie i szybko przemieszczany w ca∏ych roÊlinach hamujàc ich wzrost i rozwój.
Zabieg najlepiej wykonaç, gdy kukurydza ma rozwini´te od 2 do 8 liÊci. Natomiast w przypadku chwastów najlepiej jeÊli:
- wi´kszoÊç roÊlin perzu osiàgnie wysokoÊç 15-20 cm (perz ma wtedy 4-7 liÊci)
- roÊliny chwastnicy jednostronnej i innych chwastów prosowatych znajdujà si´ w fazie od
3 liÊci do koƒca krzewienia
- wi´kszoÊç chwastów dwuliÊciennych znajduje si´ w fazie 2-4 liÊci rozwini´tych.
Accent® 75 WG stosuje si´ ∏àcznie z adiuwantem Trend® 90 EC w dawce 60-80 g/ha
Accent® 75 WG (60-80 g/ha) + Trend® 90 EC (0,1%)
lub w dawce dzielonej
I zabieg
Accent® 75 WG (50 g/ha) + Trend® 90 EC (0,1%)
II zabieg
(10 do 14 dni po pierwszym zabiegu, nie póêniej ni˝ do stadium 8 liÊci kukurydzy)
Accent® 75 WG (30 g/ha) + Trend® 90 EC (0,1%)
TITUS® 25 WG
Titus® 25 WG pozwala na najbardziej elastyczne powschodowe zwalczanie szeregu chwastów dwuliÊciennych oraz najgroêniejszych jednoliÊciennych. Jest stosowany ∏àcznie ze wspomagaczem Trend® 90EC, w stadiach od 1 do 7 liÊci kukurydzy. Skutecznie zwalcza perz, chwastnic´ jednostronnà, inne chwasty jednoliÊcienne oraz szereg chwastów dwuliÊciennych.
Titus® 25 WG jest herbicydem uk∏adowym. Efekt chwastobójczy uzyskuje si´ w ciàgu 7-20
dni. Wtedy chwasty zarówno wra˝liwe jak i Êrednio wra˝liwe na Titus® 25 WG nie konkurujà
ju˝ z kukurydzà o wod´ i sk∏adniki pokarmowe.
Titus® 25 WG mo˝e byç stosowany samodzielnie lub w mieszankach
45
Programy:
Titus® 25 WG w programach zwalczania perzu oraz innych chwastów jednoliÊciennych,
w tym tak˝e chwastnicy jednostronnej, oraz gatunków dwuliÊciennych z uwzgl´dnieniem
komosy bia∏ej.
T1 (Powschodowo na chwasty 2-liÊcienne
w fazie 2-6 liÊci i jednoliÊcienne do fazy poczàtku krzewienia chwastów)
Titus® 25 WG (30-40 g/ha) + Mustang® 306 SE (0,6 l/ha) + Trend® 0,1%
lub w stadium do 3 liÊci kukurydzy
Titus® 25 WG (30 g/ha) + SUCCESSOR T® (2,0 l/ha) + Trend® 0,1%
Titus® 25 WG w zwalczaniu perzu oraz chwastów jednoliÊciennych jednorocznych:
Jednorazowo, gdy roÊliny perzu osiàgnà 15 - 25 cm wysokoÊci
Titus® 25 WG (60 g/ha) + Trend® 90 EC (0,1%)
W dwóch zabiegach (polecany w przypadkach silnego wyst´powania perzu i przy
roz∏o˝onych w czasie wschodach tego chwastu):
I zabieg (w stadium 2 - 3 liÊci perzu)
II zabieg
(po up∏ywie 15 - 20 dni od pierwszego zabiegu lub w momencie wtórnych odrostów perzu.)
Steward® 30 WG na szkodniki w kukurydzy
Steward® 30 WG jest znanym od kilku lat insektycydem do zwalczania wa˝nych szkodników
w uprawach sadowniczych i warzyw. Jak wskazujà badania polowe, prowadzone przed firm´
DuPont w wielu krajach Europy, Steward® 30 WG charakteryzuje si´ równie˝ bardzo wysokà
skutecznoÊcià zwalczania groênych szkodników w uprawie kukurydzy. W Polsce dobiega
koƒca rejestracja tego Êrodka w kukurydzy. Nale˝y wspomnieç, ˝e w roku 2010 uzyska∏ oficjalnà czasowà rejestracj´ jako skuteczny preparat do zwalczania zachodniej kukurydzianej
stonki korzeniowej. Firma DuPont b´dzie wyst´powaç o takà rejestracj´ równie˝ w roku 2011.
Jednak plan d∏ugofalowy to uzyskanie bezterminowe rejestracji na zwalczanie ww. szkodnika, jak równie˝ omacnicy prosowianki.
46
Programy zwalczania chwastów w kukurydzy DuPont 2011
Hector® Max 330-440 g/ha
faza 4-6 liÊci kukurydzy, chwasty
jedno i dwuliÊcienne, w∏àczajàc
komos´ bia∏à
Hector® 53,6WG 70-90 g/ha
faza 2-8 liÊci kukurydzy, chwastnica jednostronna
i inne chwasty jednoliÊcienne, niektóre dwuliÊcienne
Titus® 25WG 50-60 g/ha
Faza 2-7 liÊci kukurydzy
Chwasty wieloletnie: perz i ostro˝eƒ polny
Titus® 25WG 40 g /ha + Mustang® 0,6 l/ha
– chwastnica jednostronna i dwuliÊcienne,
w tym komosa bia∏a
Technologia dwuzabiegowa – dawki dzielone
Hector® 53,6WG 30 g/ha
Faza 2 – 4 liÊci kukurydzy, g∏ównie chwastnica jednostronna
Hector® 53,6WG 40g/ha + Zeagran® 340SE 1,2l/ha
Faza 4 - 8 liÊci kukurydzy
Chwastnica jednostronna i inne chwasty jednoliÊcienne,
komosa bia∏a i inne chwasty dwuliÊcienne
00 09
10
11
12
14
15
16
17
34
53
63
Zeagran® – znak towarowy firmy F&N Agro
Successor T® – znak towarowy firmy Stähler
Mustang® – znak handlowy firmy Dow AgroScience
47
DuPont w ochronie rzepaku
Zgodnie z danymi szacunkowymi, powierzchnia uprawy rzepaku posianego tej jesienii
zmala∏a o ok. 10 %. Nastàpi∏o to g∏ownie wskutek niekorzystnych warunków pogodowych
w momencie ptymalnych terminów siewu dla rzepaku. Jednak popyt na jego nasiona jest stale
bardzo du˝y, a cena osiàga poziom 1600 PLN (grudzieƒ 2010) i wićej za ton´. Dlatego warto
b´dzie inwestowaç w plantacje rzepaku w celu uzyskania jak najlepszego plonu.
Na podstawie przebiegu jesiennych i wczesno-zimowych warunków pogodowych mo˝na
ju˝ teraz stwierdziç, ˝e w wi´kszoÊci przypadków roÊliny rzepaku wesz∏y w okres zimowania
w nie najlepszej kondycji. By∏o to spowodowane opóênionymi siewami, z∏ymi warunkami dla
wschodów i w efekcie opóênianiem si´ rozwoju roÊlin, a tak˝e pora˝eniem przez choroby. Na
przyk∏ad tej jesieni pora˝enie przez sprawców suchej zgnilizny kapustnych jest du˝o wi´ksze
ni˝ w roku poprzednim, w wielu przypadkach epidemiczne.
Bioràc pod uwag´ powy˝sze fakty, uwzgl´dniajàc w wielu przypadkach brak zabiegów
jesiennych na choroby grzybowe, mo˝emy byç niemal pewni pot´˝nej presji infekcyjnej ju˝
wczesnà wiosnà. Bazujàc na wieloletniej wspó∏pracy z IGR-PAN w Poznaniu, rekomendujemy
stosowanie zabiegów ochrony dostosowanych do realnego zagro˝enia. W zwiàzku z tym wiosenna ochrona w nadchodzàcym sezonie jak zwykle b´dzie wspierana przez znany ju˝ system
prognozowania epidemii chorób - SPEC.
Ponadto, dzi´ki stale prowadzonym badaniom nad skutecznoÊcià zwalczania patogenów
i nowej ocenie Êrodków, od wiosny mo˝na b´dzie oficjalnie wykonywaç zabiegi fungicydowe
w rzepaku z wykorzystaniem dwóch fungicydów firmy DuPont. Sà to: doskonale znany:
Alert® 375 SC i Capitan® 250 EW*. Obydwa Êrodki mo˝na stosowaç zarówno jesienià, jak i wiosnà.
W technologii ochrony rzepaku wiosnà wykonuje si´ zazwyczaj od jednego do dwóch
zabiegów fungicydowych. Jak wskazujà wieloletnie doÊwiadczenia, tzw. minimum ochrony
przed chorobami stanowi zabieg wykonywany w terminie opadania pierwszych p∏atków kwiatowych (tzw. T4), który przypada zale˝nie od roku, od pierwszej dekady kwietnia do pierwszej
dekady maja. Zabieg ten musi chroniç roÊliny przed czernià krzy˝owych, zgniliznà twardzikowà i szarà pleÊnià.
Uk∏ad warunków pogodowych w Polsce sprawia jednak, ˝e wiosnà najcz´Êciej stosowany
musi byç program dwuzabiegowy. Pierwszy zabieg wykonuje si´ zazwyczaj w marcu zgodnie
z sygnalizacjà SPEC (tzw termin T2), a drugi we wczeÊniej wspomnianym terminie T4.
JeÊli wyst´puje koniecznoÊç wykonania dwóch zabiegów, to do pierwszego zabiegu najlepiej zastosowaç Êrodki zawierajàce triazol, np. flusilazol, czyli Capitan® 250 EW.
ALERT® 375 SC
ZAKRES ZWALCZANYCH CHORÓB W RZEPAKU OZIMYM
Alert® 375 SC jest doskonale znany producentom rzepaku. Przez wiele lat by∏ podstawowym Êrodkiem w tej uprawie stosowanym w terminie T4. Dla wielu osób by∏ to pierwszy srodek zastosowany na choroby grzybowe w rzepaku i dzi´ki jego efektywnoÊci (bardzo du˝e
zwy˝ki plonów) przekonano si´, ˝e zabieg fungicydem w rzepaku jest bardzo op∏acalny.
Dzi´ki temu zabieg fungicydowy w tym terminie sta∏ si´standartem.
Po kilku latach zawirowaƒ zwiàzanych z ocenà Êrodków wg nowych wymogów rejestracji,
Alert® 375 SC wraca do oficjalnego zastosowania w terminie T4. Zwalcza on skutecznie podstawowe, najwa˝niejsze choroby w rzepaku, takie jak: sucha zgnilizna kapustnych, zgnilizna
twardzikowa, czerƒ krzy˝owych, szara pleÊƒ.
48
SPOSÓB DZIA¸ANIA
Alert® 375 SC jest Êrodkiem grzybobójczym, o dzia∏aniu systemicznym do stosowania zapobiegawczego i interwencyjnego. Stosowany zgodnie z sygnalizacjà SPEC, skutecznie zwalcza
ca∏y kompleks chorób, a tym samym przyczynia si´ nie tylko do zwi´kszenia plonu nasion,
przeci´tnie o 2 – 3 dt/ha, ale równie˝ do zwi´kszenia zawartoÊci t∏uszczu, czyli tzw. zaolejenia
nasion, Êrednio od 1,9 do 2,5 %.
CAPITAN® 250 EW*
Od kilku lat w naszym kraju prowadzone sà intensywne badania nad skutecznoÊcià fungicydu Capitan® 250 EW w ochronie rzepaku. Sà to zarówno badania mikropoletkowe jak
i wdro˝eniowe doÊwiadczenia prowadzone w warunkach polowych, na plantacjach produkcyjnych, na oko∏o 40 odmianach, przy ró˝nej presji infekcyjnej patogenów. Ârodek ten ju˝ od
dwóch lat jest z powodzeniem stosowany w rzepaku, ale teraz dzi´ki oficjalnej rejestracji staje
si´ pe∏noprawnym Êrodkiem do u˝ycia w tej uprawie.
Capitan® 250 EW jest oparty na flusilazolu (250 g w 1 l Êrodka).
Capitan® 250 EW jest Êrodkiem grzybobójczym, o dzia∏aniu systemicznym do stosowania
zapobiegawczego i interwencyjnego. Uzyskane wyniki z pól produkcyjnych wskazujà, ˝e
dzi´ki zastosowaniu fungicydu Capitan® 250 EW uzyskiwano wysokie, stabilne plony, dochodzàce nawet Êrednio w 2009 r. do 52,8 dt/ha i 39,05 dt/ha w 2010 r. Ponadto nasiona by∏y du˝e,
o Êredniej masie 1000 nasion od 4,9 do 5,9 g, oraz charakteryzowa∏y si´ wysokà zawartoÊcià
t∏uszczu, Êrednio od 44,9 do 49,2%.
Capitan® 250 EW jest bardzo skutecznym fungicydem bez negatywnego dzia∏ania jako regulator wzrostu. W odró˝nieniu od innych fungicydów, mo˝na go stosowaç bez obaw o negatywny wp∏yw w warunkach nawet bardzo póênego siewu, niskiej obsady roÊlin i zró˝nicowanych lub opóênionych faz rozwojowych b´dàcych wp∏ywem stosowania chlomazonu.
Capitan® 250 EW bez obaw mo˝e byç stosowany w nowych technologiach na przyk∏ad
w warunkach ograniczonej uprawy i siewu bezpoÊredniego np. siewu w mulcz czy te˝ siewu
punktowego.
Warto równie˝ wspomnieç, ˝e technologia fungicydowa z udzia∏em Êrodka Capitan® 250 EW
mo˝e wp∏ywaç istotnie na poziom przychodów uzyskiwanych ze sprzeda˝y rzepaku.
W doÊwiadczeniach produkcyjnych (44 odmiany) symulowany poziom przychodów p∏ynàcych
z uprawy rzepaku wynosi∏: od 4300 -7300 PLN w zale˝noÊci od uprawianej odmiany (w kalkulacji przyj´to cen´ 1500 PLN/t)
Capitan® 250 EW jest zalecany do zwalczania ca∏ego kompleksu chorób w rzepaku, jednak
szczególnego podkreÊlenia wymaga jego skutecznoÊç w zwalczaniu obu wa˝nych w Polsce,
patogenów wywo∏ujàcych suchà zgnilizn´ kapustnych, czyli Leptsphaeria maculans
i Leptosphaeria biglobosa. W doÊwiadczeniach produkcyjnych 2010 r. z zastosowaniem programu fungicydowego DuPont z udzia∏em srodka Capitan® 250 EW zastosowanego w dawce
0,4 l/ha wiosnà, zgodnie z sygnalizacjà SPEC, uzyskano skutecznoÊç zwalczania chorób przekraczajàcà 90 % w 39 odmianach na 44 testowane. SkutecznoÊç tà oznaczano w terminie przedzbiorowym.
* Êrodek w koƒcowej fazie rejestracji. Najprawdopodobniej w trakcie Konferencji DuPont Êrodek b´dzie ju˝ posiada∏
oficjalnà rejestracj´.
49
Program ochrony rzepaku
wiosna 2011
Post´powanie:
1 sygnalizacja SPEC jesienià w póêniejszym terminie
Alert® 1 l/ha
zabieg jesienny
Capitan®
0,4 l/ha
* jeÊli Êrodek Alert® zosta∏ zastosowany jesienià, to wtedy należy wykonać zabieg
wiosną (T3/T4) w dawce 0,6 l/ha.
50
Krajowa Federacja Producentów Zbó˝
Krajowa Federacja Producentów Zbó˝ jest ogólnopolskà, apolitycznà, samofinansujàcà si´ organizacjà rolniczà, reprezentujàcà polskich
producentów zbó˝. Dzia∏ajàc od 2003 lat wiele zrobiliÊmy dla producentów zbó˝. Trzy razy w roku wydajemy bezp∏atny Biuletyn Informacyjny Âwiat Zbó˝, prowadzimy stron´ internetowà, organizujemy szkolenia i debaty przed˝niwne. Dà˝ymy do
poprawy op∏acalnoÊci produkcji. Walczymy o prawa ekonomiczne, socjalne i kulturowe
naszych cz∏onków. S∏u˝ymy pomocà i radà, nie tylko naszym cz∏onkom, ale wszystkim producentom zbó˝.
Staramy si´ integrowaç Êrodowisko producentów zbó˝ w walce o pozycj´ rynkowà, przeciwstawiaç si´ najró˝niejszym manipulacjom tego rynku. Wychodzàc naprzeciw potrzebom
polskich producetów proponujemy w∏asne rozwiàzania problemów dotykajàcych bran˝´.
Opiniujemy akty prawne majàce bezpoÊredni wp∏yw na rolnictwo, aktywnie uczestniczymy
w posiedzeniach Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Bierzemy udzia∏ w charakterze eksperta
w pracach zespo∏u roboczego d/s zbó˝ w Copa-Cogeca. Ekspert KFPZ jest w komisji centralnych
rzeczoznawców GUS, jesteÊmy cz∏onkiem Zespo∏u i Grupy Konsultacyjnej ds. Zbó˝ w MRiRW,
nasi cz∏onkowie wchodzà w sk∏ad Komisji Zarzàdzajàcej Funduszem Promocji Ziarna Zbó˝
i Przetworów Zbo˝owych. Ponadto od 2007 r. jesteÊmy cz∏onkiem Federacji Bran˝owych
Zwiàzków Producetów Rolnych. We wrzeÊniu 2010 KFPZ zosta∏a odznaczona przez Prezesa
Agencji Rynku Rolnego medalem za pomoc i wsparcie we wdra˝aniu i realizacji mechanizmów
administrowanych przez ARR.
Podstawà naszych dzia∏aƒ jest analiza rynku zbó˝ w Polsce, Europie i na Êwiecie. Wnioski,
tendencje i prognozy na rynkach przedstawiamy regularnie naszym cz∏onkom celem lepszego
dostosowania si´ do panujàcych trendów.
Europejski rynek zbó˝
èród∏o: opracowane przez KFPZ na podstawie danych z MRiRW (z ZSRIR).
53
Polski rynek zbó˝
èród∏o:opracowane przez KFPZ na podstawie rozmów z zak∏adami skupujàcymi.
Zainteresowanych cz∏onkostwem w KFPZ, zapraszamy do z∏o˝enia deklaracji. Naszymi
cz∏onkami sà producenci zbó˝, ale tak˝e osoby, które nie godzà si´ na utrat´ pozycji rynkowej
i konkurencyjnoÊci polskich gospodarstw zbo˝owych na europejskim i Êwiatowym rynku tego
surowca.
W celu uzyskania wi´kszej iloÊci informacji na temat Krajowej Federacji Producentów Zbó˝
zapraszamy na naszà stron´ www.kfpz.pl lub pod numerem telefonu: 667-958-199.
54
Suszarnia z Odzyskiem ciep∏a
Oszcz´dnoÊç energii do 30%
Firma TORNUM ma wieloletnie doÊwiadczenie w produkcji i dostarczaniu kompleksowych systemów obróbki ziarna dla
rolnictwa i przemys∏u zbo˝owego. Oferujemy kompleksowe rozwiàzania umo˝liwiajàce suszenie, sk∏adowanie
i kondycjonowanie ziarna, przeznaczone zarówno dla nowych zak∏adów, jak i do rozbudowy ju˝ istniejàcych.
System
wykrywania
po˝aru
Mniejsza emisja
py∏ów
Oferta dla ka˝dego
Firma Tornum Polska z siedzibà
w Kutnie posiada w swojej ofercie:
Zmniejszony poziom
ha∏asu
Bezpieczne
Êrodowisko
pracy
• daszkowe suszarnie porcjowe
• recyrkulacyjne
• suszarnie o ruchu ciàg∏ym
o wydajnoÊci do 100 t/h
• suszarnie HR z odzyskiem ciep∏a
do 30 % energii
Wy˝sza
wydajnoÊç
• okràg∏e silosy magazynowe
• silosy spedycyjne
• silosy magazynowe typu ST
• system transportowy
• sch∏adzalnik do ziarna
• kanalsystem
• kosz przyjćiowy
• system sterowania
èród∏o energii
Zmniejszony
przep∏yw
powietrza
Firma TORNUM dok∏ada wszelkich staraƒ, aby zapewniç
swoim klientom profesjonalne wskazówki dotyczàce
projektowania i budowy systemów mo˝liwie najlepiej
dostosowanych do prowadzonej przez nich dzia∏alnoÊci.
Tornum Polska Sp. z o.o.,
ul. Sklćzkowska 16, 99-300 Kutno
tel./fax: 24-254-65-20, e-mail: [email protected]
www.tornum.com
DuPont w ochronie ziemniaka
Ziemniak jest gatunkiem, na którego upraw´ trzeba dzisiaj ponosiç znaczàce koszty. Wià˝e
si´ to z wysokimi wymaganiami jakoÊciowymi. JednoczeÊnie jednak produkcja ziemniaków na
tzw. galanteri´ ziemniaczanà lub inne cele jakoÊciowe jest jednà z bardziej op∏acalnych we
wspó∏czesnym rolnictwie. Jednak warunkiem dobrego zysku jest uzyskanie wysokiego plonu
spe∏niajàcego surowe kryteria jakoÊci gdy˝ cena za ziemniaki dla przetwórstwa oferowana
przez wi´kszoÊç kontrahentów, uzale˝niona jest od jakoÊci dostarczanej partii. Za dobrà jakoÊç bulw stosowane sà dop∏aty a za wady jakoÊciowe potràcenia. W przypadku przekroczenia
dopuszczalnej iloÊci bulw wadliwych mo˝liwe jest tak˝e odrzucenie ca∏ej partii.
Dlatego tak wa˝ne jest, aby technologi´ uprawy ziemniaka dostosowaç do kierunku jego
wykorzystania. Mo˝e byç to produkcja z przeznaczeniem na cele jadalne, jako surowca do produkcji frytek, chipsów, suszy spo˝ywczych, skrobi oraz alkoholu. Ponadto ziemniak pozostaje
stale bardzo dobrà, ale drogà paszà dla zwierzàt. W przypadku ziemniaków przeznaczonych
do bezpoÊredniej konsumpcji najwa˝niejsze cechy jakoÊciowe dostosowane sà do preferencji
konsumentów. Sà to: g∏adka skórka z p∏ytko osadzonymi oczkami, regularny kszta∏t bulw,
dobry smak i jakoÊç mià˝szu, kolor mià˝szu i brak ciemnienia po obraniu i ugotowaniu. Dla
ziemniaków przeznaczonych do produkcji frytek ze wzgl´du na proces technologiczny i jakoÊç frytek najbardziej po˝àdanymi cechami sà: owalny kszta∏t bulw, wielkoÊç powy˝ej 50 mm
Êrednicy oraz du˝y udzia∏ frakcji o d∏ugoÊci powy˝ej 75 mm. Minimalna zawartoÊç suchej masy
nie mo˝e byç ni˝sza ni˝ 19,6%. Bulwy muszà si´ równie˝ charakteryzowaç niskà zawartoÊcià
cukrów redukujàcych. Cukry te majà decydujàcy wp∏yw na kolor frytek po sma˝eniu. Po˝àdany
jest tak˝e ma∏y udzia∏ bulw z uszkodzeniami zewn´trznymi i zazielenia∏ych, jak najmniejsza
iloÊç bulw z wadami wewn´trznymi mià˝szu, barwa mià˝szu od bia∏ej do kremowej, brak
ciemnienia mià˝szu po obraniu. Podobne wymagania muszà spe∏niaç ziemniaki do produkcji
chipsów, przy czym preferowany jest kszta∏t okràg∏y bulw o wielkoÊci od 40 do 80 mm,
o zawartoÊci suchej masy od 22 do 25%. W tym przypadku zawartoÊç cukrów redukujàcych
równie˝ nie mo˝e przekroczyç 0,15% Êwie˝ej masy.
Przy produkcji suszy spo˝ywczych wymagana minimalna wielkoÊç bulw okreÊlana d∏ugoÊcià
Êrednicy wynosi 35mm. ZawartoÊç suchej masy powinna mieÊciç si´ w zakresie od 20 do 24%
a dopuszczalna zawartoÊç cukrów redukujàcych - mniej ni˝ 2% w suchej masie. Preferowane
sà odmiany o typie konsumpcyjnym BC
Z kolei w przemyÊle skrobiowym najwa˝niejszà cechà jest minimalna zawartoÊç skrobi,
która nie mo˝e byç ni˝sza ni˝ 13%, a preferowana jest jak najwy˝sza, najlepiej ponad 22%.
Wi´kszoÊç wy˝ej wymienionych cech jakoÊciowych bulw zale˝y od odmiany ziemniaka, jednak niektóre z nich mo˝na uzyskaç stosujàc w∏aÊciwà agrotechnik´. Do podstawowych czynników agrotechnicznych wp∏ywajàcych bezpoÊrednio na jakoÊç partii ziemniaków nale˝à:
• Stanowisko w zmianowaniu oraz typ gleby - na frytki lub chipsy przeznacza si´ stanowiska na glebach ci´˝szych od klasy II do IVa
• Jesienna i po˝niwna uprawa gleby
• Nawo˝enie
• Materia∏ sadzeniakowy i parametry sadzenia
• Nawadnianie
• Stosowanie Êrodków ochrony roÊlin
• Przygotowanie do zbioru i zbiór
• Transport i technologia przechowywania
Czynnikami, które mogà byç corocznie dostosowywane do istniejàcych warunków w danym
roku i kierunku u˝ytkowania jest nawo˝enie i chemiczna ochrona plantacji.
Zarówno w technologiach intensywnych jak w integrowanych i uproszczonych pe∏na ochrona plantacji przed chwastami, szkodnikami i chorobami jest typowà praktykà.
56
Jednak˝e nieskuteczna ochrona powoduje oprócz zmniejszenia plonu ogólnego, utrat´
niektórych wymaganych przez odbiorc´ cech jak równie˝ zwi´kszenie udzia∏u bulw uszkodzonych mechanicznie lub przez szkodniki lub chwasty, takie jak np. perz w∏aÊciwy, oraz
pora˝onych przez choroby.
Firma DuPont do ochrony ziemniaka proponuje sprawdzone programy.
Ochrona ziemniaka przed chwastami
Do zwalczania chwastów – herbicydy: Titus® 25 WG i Sencor® 70 WG w wariantach
uzale˝nionych od rodzaju zachwaszczenia:
Zwalczanie chwastów dwuliÊciennych oraz prosowatych
Wariant I – odmiany wra˝liwe na Sencor® 70 WG stosowany przedwschodowo
1. Sencor® 70 WG – przed wschodami po obredleniu ziemniaków, w dawce 0,5 kg/ha
2. Titus® 25 WG – powschodowo w fazie 1 – 3 liÊci chwastów jednoliÊciennych,
w dawce 40 g/ha + Trend® 0,1%
Wariant II – odmiany niewra˝liwe na Sencor® 70 WG stosowany powschodowo, w fazie 2-3
liÊci chwastów jednoliÊciennych i 2-6 liÊci chwastów dwuliÊciennych
1. Sencor® 70 WG w dawce 0,3 kg/ha
2. Titus® 25 WG w dawce 40 g/ha + Trend® 0,1%
Zwalczanie chwastów dwuliÊciennych, prosowatych oraz perzu
Zabieg powschodowy dzielony
1. Sencor® 70 WG – przed wschodami po obredleniu ziemniaków, w dawce 0,5 kg/ha
2. Titus® 25 WG – zabieg I – w fazie 2 – 3 liÊci perzu, w dawce 30 g/ha + Trend® 0,1 %
3. Titus® 25 WG – zabieg II – 15 – 20 dni po pierwszym, w dawce 30 g/ha + Trend® 0,1%
Programy te pozwalajà na uzyskanie nie tylko wysokich plonów. Majà równie˝ znaczenie
dla jakoÊci bulw, które dzi´ki temu nie sà zdeformowane, czy np. poprzerastane przez korzenie i roz∏ogi chwastów. Ponadto ∏atwiejszy jest sam zbiór ziemniaków, dzi´ki czemu zmniejsza
si´ iloÊç bulw obitych i uszkodzonych.
W ochronie przed chorobami – program z zastosowaniem fungicydów Tanos® 50 WG,
Curzate® M 72,5 WP i Curzate® TOP.
Tanos® 50 WG jest fungicydem zawierajàcym dwie substancje
aktywne: cymoxanil i famoxate. Jest Êrodkiem o najsilniejszym
dzia∏aniu leczniczym na rynku fungicydów ziemniaczanych.
Skutecznie zapobiega wczeÊnie pojawiajàcej si´ alternariozie.
Ponadto b∏yskawicznie niszczy grzyba Phytophtora infestans –
sprawc´ zarazy ziemniaka. Jest te˝ odporny na zmywanie i trwa∏y
zarówno na liÊciach jak i na ∏odygach. W∏aÊciwoÊci te majà szczególnie decydujàce znaczenie dla w kontroli zarazy ∏odygowej.
W tym sezonie oprócz fungicydu Curzate® M 72,5 WP dost´pny
b´dzie równie˝ Curzate® TOP w formulacji WG (granulatu do sporzàdzania zawiesiny). Curzate® M 72,5 WP i Curzate® TOP niszczà
zarodniki p∏ywkowe zarazy, które rozwijajà si´ na liÊciach, ale pora˝ajà bulwy, przez co wywo∏ujà znaczàce straty podczas
przechowywania. Dzi´ki wielokierunkowemu dzia∏aniu grzybobójczemu zarówno w przypadku fungicydu Tanos® 50 WG jak
i Curzate® M 72,5 WP oraz Curzate® TOP, nie wyst´puje zjawisko
uodporniania si´ zarazy i Êrodki te mo˝na stosowaç wielokrotnie,
nawet do 8 razy. Ponadto fungicydy te charakteryzujà si´ dobrà
odpornoÊcià na zmywanie: 1/2 godziny Tanos® 50 WG i 1 godzina Curzate® M 72,5 WP oraz
Curzate® TOP.
57
Ochrona ziemniaka przed chorobami
PROGRAM:
Ziemniaki w fazie rozety:
• Tanos® 50 WG – jeden zabieg – 0,5 kg/ha,
Ziemniaki w fazie intensywnego przyrostu:
• Tanos® 50 WG
– dwa zabiegi w odst´pach 7 dniowych 0,7 kg/ha,
• Curzate® TOP
– dwa zabiegi w odst´pach 7 dniowych 2,0 kg/ha,
Zakoƒczenie technologii:
• Tanos® 50 WG – jeden zabieg – 0,5 kg/ha, mo˝e byç po∏àczony z desykacjà
TECHNOLOGIA OCHRONY ZIEMNIAKA
0-9
marzec
kwiecieƒ
10-22
30-41
maj
˚ó∏knićie roÊlin
P´dy (leçmy) zaschni´te
Dojrzewanie bulw
Peryderma skorkowacia∏a
Poczàtek od∏àczania si´
bulw od stolonów
49-69
70-79
80-99
czerwiec
lipiec Sierpieƒ
wrzesieƒ
* w odmianach wra˝liwych na powschodowe stosowanie Êrodka Sencor®
58
TANOS®
0,5 - 0,7 kg/ha
Rozwój owoców (jagód)
Pe∏nia zawiàzywania jagód
Opadanie pierwszych jagód
CURZATE® TOP
2 kg/ha
¸an zwarty
Tworzenie pàków kwiatowych
Kwitnienie
Wschody
Rozwój pierwszych liÊci
Rozwój liÊci i p´dów
Wytwarzanie kolejnych liÊci
Pojawienie si´ kolejnych p´dów
Wyd∏u˝anie si´ p´dów
Poczàtek wzrostu p´du 15 cm
Koniec wzrostu p´dów
Zwarcie mi´dzyrz´dzi
TITUS 30 g + SENCOR® 0,25 kg/ha
+ Trend 0,1%
TANOS®
0,5 kg/ha
TITUS® 30 g
SENCOR®
+ Trend 0,1%
na odrosty perzu
0,5 kg/ha*
Kie∏kowanie
Bulwy niepodkie∏kowane
Pojawienie si´ kie∏ków
Rozwój korzonków
®
Notatki
.............................................................................
.............................................................................
.............................................................................
.............................................................................
.............................................................................
.............................................................................
.............................................................................
.............................................................................
.............................................................................
.............................................................................
.............................................................................
.............................................................................
.............................................................................
.............................................................................
.............................................................................
.............................................................................
.............................................................................
.............................................................................
.............................................................................
.............................................................................
60

XII KONFERENCJE DUPONT

Transkrypt

Podobne dokumenty

STOP dla nielegalnych środków ochrony roślin

Fontelis® 200 SC - Ulotka