luza Ko¼le

citywalk.info
¦luza Ko¼le
{jgxtimg title:=[¶luza] src:=[images/stories/zabytki/kedzierzyn/Sluza.JPG] width:=[120]}
Istnienie ¦luzy w Ko¼lu na wysoko¶ci jazu ¶wiadczy o du¿ej wadze jak± odgrywa³a Odra w systemie transportowym na
¦l±sku. Odra od wieków by³a rzek± maj±c± ogromne znacznie gospodarcze. Wykorzystywana by³a jako ¼ród³o taniej
si³y dla m³ynów wodnych, pomocna w rolnictwie, jako ¼ród³o wody do nawadniania pól, równie¿ jako ¼ród³o po¿ywienia,
gdy¿ po³ów ryb, raków by³ powszechny przez wieki. Rzeka i ¿egluga sta³a siê nerwem regionu, decyduj±cym o jego
pozycji gospodarczej.
Od wczesnych czasów ¶redniowiecznych cz³owiek mia³ wp³yw na bieg wód rzeki. Najwiêksze prace maj±ce na celu
regulacjê biegu Odry prowadzone by³y po przejêciu ¦l±ska przez Prusy w 1741 roku. Sze¶ædziesi±t lat pó¼niej
finansowanie robót na rzece przejê³o na siebie pañstwo a w 1819 roku w Bohuminie powziêto uchwa³ê maj±c± na
celu opracowanie jednolitej regulacji Odry, polepszenie jej sp³awno¶ci i przydatno¶ci dla rodz±cego siê w szybkim
tempie przemys³u. W wyniku prac zaczêtych ju¿ w po³owie XVIII wieku bieg rzeki skrócono o ¼ czyli o 160 km, a na
pocz±tku XX wieku o dalsze 30 km.
¦luza w Ko¼lu zbudowana zosta³a w 1830 roku wraz z kilkunastoma innymi ¶luzami i jazami jakie zosta³y wykonane
na odcinku od Cha³upek do uj¶cia Nysy K³odzkiej. Nie mog³a ona jednak przepuszczaæ du¿ych barek, przez co szlak
wodny nie mia³ wiêkszego znaczenia. Wspomnieæ nale¿y, ¿e uj¶cie Kana³u K³odnickiego znajduje siê ponad ¶luz±,
przez co barki p³yn±ce z Gliwic i Zabrza omija³y jeszcze jeden stopieñ wodny na drodze do Wroc³awia i Szczecina.
W 1904 roku dokonano przebudowy ¦luzy co pozwoli³o na przeprawê barek tzw. berlinek maj±cych 40 m d³ugo¶ci i ok.
200 ton ³adowno¶ci. Szlak do Raciborza nie zosta³ jednak w pe³ni wykorzystany, a przy braku prac regulacyjnych
kompletnie zamar³.
W pobli¿u ¦luzy mie¶ci³a siê przystañ pocztowa, która wraz z umiejscowion± naprzeciw ulicy £ukaszewicza poczt±
spe³nia³a wa¿n± rolê w mie¶cie, s³u¿±c równie¿ mieszkañcom okolicznych miejscowo¶ci.
Za przejazd przez Odrê w Ko¼lu pobierana by³a op³ata, która w po³owie XVII wieku wynosi³a 22 grosze i 6 hale¿y.
Przynosi³o to miastu spore dochody.
Warto wspomnieæ, ¿e oprócz statków towarowych jakie przep³ywa³y przez ¦luzê w miesi±cach letnich na Odrze
urz±dzane by³y rejsy wycieczkowe. Prowadzone one by³y z przystani pocztowej w kierunku Raciborza, do pla¿y w
Starym Ko¼lu oraz w dó³ rzeki do ¶luzy w Januszkowicach.
Po powodzi w 1997 roku przyst±piono do prac remontowych nabrze¿a. Wybudowano nowy jaz wraz ze stacj±
pomiarow± na miejscu jazu kamiennego. ¦luza równie¿ ucierpia³a podczas powodzi, dlatego dokonano jej remontu.
Dzisiaj ¦luza Ko¼le jest ca³kowicie sprawn± instalacj± wodn± opart± na sile ludzkich r±k. Stanowi wraz z promenad±
uroczy element architektury miasta, a rejsy wycieczkowe oraz sp³ywy kajakowe staj± siê, tak jak niegdy¶, bardzo
popularn± form± rozrywki i rekreacji.
http://www.citywalk.info
Kreator PDF
Utworzono 7 March, 2017, 06:57