edukacja dla społeczeństwa

EDUKACJA DLA SPOŁECZEŃSTWA
Czym jest napięcie krokowe?
Napięcie krokowe jest to różnica potencjałów między dwoma punktami podłoża
odległymi od siebie o długość kroku (ok. 0,8 m do 1 m). Gdy w pobliżu nas piorun uderzy
w ziemie porazi nas prąd równy różnicy potencjałów między naszymi stopami.
Najbezpieczniejsze jest kucnięcie ze złączonymi stopami, lub poruszanie krótkimi krokami.
Z powody napięcia krokowego w czasie burzy nie należy kłaść się na ziemi, gdyż wtedy
wystąpi różnica potencjałów między głową a stopami.
Jak się zachować w czasie burzy poza zabudowaniami:
1. Słuchaj prognoz i komunikatów lokalnych mediów.
2. Jeśli słyszysz wyraźny grzmot, znajdujesz się w zasięgu burzy i wyładowań
atmosferycznych nawet, jeśli niebo nad Tobą jest bezchmurne.
3. Pod żadnym pozorem nie stawaj pod drzewami ani w pobliżu wysokich konstrukcji.
4. Unikaj przebywania na otwartej przestrzeni, szukaj schronienia w budynkach.
5. Podczas burzy nie wysiadaj z auta, jesteś w nim bezpieczny. Ale zamknij wszystkie okna.
6. Jeśli burza zaskoczy Cię w terenie przyjmij bezpieczną pozycję: kucnij, zbliżając stopy
maksymalnie do siebie.
7. Nie biegaj podczas burzy, jeśli piorun uderzy blisko Ciebie napięcie krokowe, wywołane
przepływem prądu między nogami podczas ruchu może Cię razić.
8. Nie przebywaj w czasie burzy w dużych, zwartych grupach. Należy się rozdzielić, aby w
razie porażenia kogoś piorunem pozostałe osoby mogły udzielić pomocy i wezwać służby
medyczne. Jeśli podróżujesz motocyklem lub rowerem, zatrzymaj się i zejdź
z pojazdu, aby uniknąć kontaktu z metalowymi częściami (napięcie między krokowe)
9. Unikaj przemoknięcia – jeśli jesteś mokry przewodzisz prąd.
10. Zejdź ze szczytów czy wzniesień w niższy teren. Unikaj łańcuchów, drabin. Usiądź na
plecaku ze złożonymi i podkulonymi nogami. Poszukaj obniżeń terenu (wąwóz, dolina)
11. Podczas przebywania na otwartych zbiornikach wodnych: natychmiast wyjdź z wody czy
łódki i udaj się na brzeg, zaprzestań wędkowania.
12. Natychmiast przykucnąć jeżeli czujemy ładunki elektryczne w powietrzu, a włosy „stają
nam dęba”.
13. W żadnym wypadku nie kładź się na ziemi.
EDUKACJA DLA SPOŁECZEŃSTWA
14. Jeśli przy drodze, którą podróżujesz, rosną drzewa, postaraj się zatrzymać pojazd w
miejscu otwartej przestrzeni, wolnym od upadających części drzew i innych obiektów.
15. Wbrew powszechnej opinii telefony komórkowe nie są przyczyną „ściągania” wyładowań
atmosferycznych jednak każdy przedmiot mający bezpośredni kontakt z ciałem (telefon,
słuchawki, klucze, monety) mogą być przyczyną dodatkowych poważnych oparzeń skóry.
Jak się zachować w czasie burzy w domu:
1. Należy pozostać w domu, nie wychodzić chyba że jest to naprawdę konieczne
2. Nie bierz prysznica lub kąpieli w trakcie burzy.
3. Zapewnij bezpieczeństwo zwierzętom, które trzymasz na dworze.
4. Po przejściu burzy mogą pojawić się przerwy w dostawie prądu. Dobrze jest mieć w domu
latarkę (lub świece i zapałki), baterie oraz zapasowe źródło zasilania do naładowania
telefonu komórkowego (np. powerbank).
5. Nie rozmawiaj przez telefon stacjonarny (przewodowy) gdyż piorun może uderzyć w linie
telekomunikacyjną,
6. Odłącz urządzenia gospodarstwa domowego od sieci energetyczne, w razie uderzenia
pioruna w linie energetyczną, sprzęt nie ulegnie zniszczeniu.
7. Słuchaj prognoz i komunikatów lokalnych mediów
EDUKACJA DLA SPOŁECZEŃSTWA
Jak zabezpieczyć dobytek przed burzą:
1.
W mieszkaniu i domu zamknij wszystkie okna.
2.
Wyłącz z kontaktów urządzenia elektryczne.
3.
Z balkonów tarasu czy podwórka usuń (lub zabezpiecz) przedmioty, które mogłyby zostać
porwane przed wiatr (parasole, suszarki do prania, kwiaty).
4.
Zaparkuj samochód pod zadaszeniem.
5.
Jeśli nie masz takiej możliwości, zaparkuj samochód od strony zawietrznej budynku
(strona osłonięta od wiatru, w którą wiatr nie wieje bezpośrednio).
6.
Unikaj parkowania pod drzewami, słupami energetycznymi, reklamami.
Zasady bezpieczeństwa w razie zagrożenia trąba powietrzną:
1. Znajdź schronienie w solidnym budynku (domek campingowy czy drewniana szopa nie są
bezpieczne).
2. Schowaj się w najniższej części budynku (piwnica, niski parter, parking podziemny itp.).
3. Schowaj się w centralnej części budynku, najlepiej w pomieszczeniu, które nie ma okien
(korytarze, łazienki, schowki).
4. Zakryj głowę kocem, poduszką, materacem etc.(ręce nie wystarczą).
5. Jeśli podróżujesz samochodem i dostrzeżesz trąbę powietrzną:
 Poznaj jej kierunek ruchu. Jeśli trąba stoi w miejscu, prawdopodobnie porusza się
w Twoim kierunku. Jeśli porusza się wyraźnie na boki, jesteś bezpieczny.
 Zatrzymaj się w bezpiecznym miejscu i poczekaj aż trąba się oddali.

Jeśli nie jesteś w stanie uciec, zatrzymaj samochód z dala od drzew i słupów
energetycznych. W miarę możliwości ustaw samochód przodem do nadchodzącej
trąby. Zasuń szyby i pochyl się zasłaniając głowę rękami.

Nigdy nie próbuj wyprzedzić trąby.

Nigdy nie chowaj się pod mostami i wiaduktami. W takich miejscach wiatr ma
większą prędkość!
Jeśli trąba zaskoczy Cię w otwartej przestrzeni:
1. Szukaj schronienia w rowach, dziurach w ziemi lub obniżeniach terenu.
2.
Trzymaj się z daleka od drzew i słupów energetycznych.
EDUKACJA DLA SPOŁECZEŃSTWA
3.
Połóż się na ziemi zakrywając głowę rękami.
Jak ratować człowieka rażonego piorunem:
Efektem porażenia mogą być:

uszkodzony układ nerwowy,

poparzenia termiczne,

obrzęk mózgu,

urazy

zatrzymana akcja serca i zaburzony jego
rytm,
Objawy porażenia piorunem
Porażenie piorunem może powodować różne objawy:

apatię,

zaburzenia rytmu serca,

pobudzenie,

zatrzymanie krążenia,

utratę przytomności,

zmiany na skórze,

drgawki,

oparzenia,

ogłuchnięcie,

tępe uszkodzenia kończyn, kręgosłupa,

zaburzenie widzenia,

zatrzymanie oddechu,
narządów wewnętrznych.
Pierwsza pomoc przy porażeniu piorunem
Ułóż osobę w pozycji bocznej lub na wznak, oparzeniowe rany przykryj jałowym
opatrunkiem, a złamania unieruchom. Niezwłocznie należy wezwać pogotowie ratunkowe.
Przy porażeniu piorunem niezbędna jest co najmniej jednodniowa hospitalizacja. Porażenie
piorunem powoduje zwykle powstanie ran oparzeniowych.
Pierwsza pomoc w przypadku porażenia piorunem:
1. Wezwać zespół ratownictwa medycznego.
2. Należy sprawdzić stan świadomości poszkodowanego. Jeżeli jest nieprzytomny, należy mu
udrożnić drogi oddechowe. Poszkodowany powinien leżeć na wznak ze względu na
prawdopodobny uraz kręgosłupa szyjnego. Jeżeli poszkodowany po udrożnieniu dróg
oddechowych przez 10 sekund nie ma żadnego oddechu, należy podjąć resuscytację.