DANIEL KRÓL, ANITA LORENC, Rozkład pola akustycznego w

DANIEL KRÓL
Zakład Informatyki, Państwowa WyŜsza Szkoła Zawodowa w Tarnowie
ANITA LORENC
Zakład Logopedii i Językoznawstwa Stosowanego UMCS w Lublinie
Rozkład pola akustycznego w badaniach wymowy polskiej
Streszczenie
Podczas wystąpienia zostaną omówione wstępne wyniki badań opracowanych
w ramach projektu naukowo-badawczego nr 2012/05/E/HS2/03770 pt. „Współczesna
wymowa
polska.
Badanie
z
wykorzystaniem
trójwymiarowej
artykulografii
elektromagnetycznej”, finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki. Materiał badawczy
gromadzony jest za pomocą artykulografu elektromagnetycznego, wielokanałowego
rejestratora audio i szybkich kamer przemysłowych. Celem projektu jest opracowanie
obiektywnego i aktualnego opisu realizacji fonemów języka polskiego w ich dynamice.
Wstępne wyniki badań w obrębie danych akustycznych dotyczą analizy rozkładu pola
akustycznego podczas artykulacji wybranych głosek języka polskiego. Materiał badawczy
zarejestrowano z wykorzystaniem specjalnie opracowanego w ramach projektu, 16kanałowego rejestratora audio oraz kołowej macierzy mikrofonowej. W rejestratorze
zastosowano ultra liniowe przetwarzanie analogowo-cyfrowe w technologi SAR (ang.
successive approximation register) z częstotliwością próbkowania wynosząca 96kHz. Takie
podejście umoŜliwiło uzyskanie najwyŜszej (wyŜszej niŜ studyjna) jakości danych audio.
Wielokanałowa rejestracja z wykorzystaniem macierzy mikrofonowej i cyfrowego
kształtowania wiązki akustycznej (ang. beamforming) umoŜliwia uzyskanie znacznie lepszego
współczynnika sygnał/szum. Ponadto cyfrowe kształtowanie wiązki daje moŜliwość analizy
rozkładu pola akustycznego w przestrzeni i reprezentacji jego zmian w postaci animowanego,
trójwymiarowego wykresu. Na etapie końcowym, informacje o zmianach rozkładu pola
akustycznego zostały nałoŜone na obraz z szybkiej, 200 klatkowej kamery wideo.