http://student.bg.univ.gda.pl

Finanse przedsiębiorstw – zjawiska ekonomiczne związane finansami gromadzeniem finansami wydatkowaniem środków pieniężnych na
cele działalności gospodarczej firmy. Zarządzanie finansami firmy – sterowanie pozyskiwaniem źródeł finansowania działalności firmy
oraz lokowaniem ich w składnikach majątkowych w sposób, który pozwala na realizacje strategicznego celu, jakim najczęściej jest
maksymalizacja korzyści przypadających udziałowcom. W ramach tego wyróżniamy: różne możliwości pozyskiwania, inwestowania i
wykorzystywania kapitału. Cele: strategiczne, taktyczne, operacyjne (krótkookresowe – do 1 roku, średniookresowe- 3-5lat, długookresowe > 5), główne (całego przedsiębiorstwa), cząstkowe („przetłumaczenie” celu głównego dla poszczególnych jednostek). Cel musi być jasny i
zrozumiały dla wszystkich, którzy będą go realiz. najlepiej wyrażony liczb., określ. horyzont czasowy dla jego realizacji, określ. osoby
odpow. za jego realiz. Proces decyzyjny: 1.sformułowanie potrzeb 2.kontrola zamierzeń z możliwościami i warunkami ich sfinansowania
3.podjecie decyzji (dec. finansowa- na temat pozyskiwania środków, zaś inwestycyjna- wykorzystywanie ich; dec. finansowe weryfikują
dec. inwestycyjne) Decyzje: bieżące- obejmują horyzont czasowy nie przekr. 1 roku. Zmierzają do uzyskiwania jak najlepszych efektów przy
istniejącym profilu działalności i nie ulegającym większym zmianom zasobach kapitałowych firmy; strategiczne - polegają przede wszystkim
na podejmowaniu decyzji inwestycyjnych, wywołujących długookresowe skutki finansowe oraz kosztownych często prac badawczych.
Zewn. uwarunkowania dec. inwest. i finans.: polityczne; gospodarcze; interwencjonizm państwowy (pol. celna, wymienialność waluty – im
większy, tym mniejsza skłonność do podejmowania działań); narzędzia banku centralnego i banków komercyjnych. Wew. uwarunk.: poziom
kwalifikacji personelu zarządzającego, skłonność inwestora do ryzyka, istniejący stan zainwestowania w firmie. Ryzyko w działalności
finansowej przedsiębiorstwa. Skuteczne zarządzanie finansami wymaga mierzenia wielkości ryzyka związanego z każdą operacją pieniężną
i uwzględnienia tej wielkości przy podejm. decyzji. Całkowite ryzyko przedsiębiorstwa: operacyjne (gospodarcze)- łączy się np. z
możliwym zmniejszeniem zbytu, wzrostem konkurencji. Oznacza możliwość osiągnięcia gorszych wyników od zamierzonych lub poniesienia
nieprzewidywalnych strat przy zał. że cały majątek firmy byłby sfinansowany wyłącznie jej własnymi kapitałami: finansowe- występuje w
razie częściowego pokrycia majątku obcymi kapitałami (zobowiązaniami), łączy się z określonym uzależnieniem firmy od jej
kredytodawców. Skala ryzyka fin. rośnie w miarę zwiększenia się zadłużenia. Rodzaje ryzyka: systematyczne- dot. czynników zewn.,
dotyka tak samo wszystkich: niesyst- dotyczy działalności konkretnego przedsiębiorstwa lub branży. Spodziewana stopa zwrotu określa
relację oczekiwanego dochodu do poniesionych nakładów inwestycyjnych.
Metody finansowania przedsiębiorstw: samofinansowanie (zysk netto, amortyzacja, rozwiązywanie fun. cel.); samospłata (np. leasing);
kredytowanie bankowe; dotowanie; czerpanie środków z rynku finans. Rynek pieniężny- ogół transakcji instrumentami finans., których
termin płatności (zapadalności) jest krótszy niż rok. Składa się z 3 segmentów: rynek międzybankowy. r. krótkoterm. papierów dłużnych, r.
instrumentów banku centralnego. Dla przedsiębiorstw istotne znaczenie ma rynek krótkoterm. papierów dłużnych, do których zaliczamy:
bony pieniężne, bony skarbowe, weksle, krótkoterm. papiery dłużne, obligacje przedsiębiorstw. Obligacja- instrument finansowy będący w
swej klasycznej postaci długoterm. instrumentem wierzycielskim. Element obligacji (podm. gosp. prow. dział. gosp. i mający osob. prawną)
zaciąga u nabywcy obligacji kredyt. Kredyt ten jest zwracany przez emitenta w ustalonym terminie wykupu obligacji, w większ. przyp. wraz
z odsetkami. Akcja- papier wartościowy, instrument o charakt. własnościowym. Posiadacz akcji staje się współwłaśc. spółki emitującej akcje.
Sp. akcyjne emitują akcje w celu pozyskania kapitału na sfinansowanie przedsięwzięć inwest. Akcja daje prawa: własności, do udziału w
zysku (do dywidendy), do zakupu nowej emisji akcji (poboru), głosu na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy spółki, do udziału w masie
upadłościowej spółki w przypadku jej bankructwa. 2/10 net 60 - 2% upustu jeżeli zapłaci się do 10 dnia w przypadku, gdy kredyt kupiecki
trwa 60 dni. Ze wzg. na źródło pochodzenia wyróżn.: KAPITAŁY WŁASNE - znajdują się w bezterminowej dyspozycji przedsiębiorstwa,
na ich zwrot udziałowcy mogą liczyć dopiero w momencie likwidacji firmy – ewentualne zmniejszenie kapitałów własnych o standardowym
charakterze wymaga specjalnej procedury prawnej, uwzg. min. zabezpieczenie interesów jej wierzycieli. Mogą one pochodzić: ze źródeł
zewn. (kapitał założycielski, zakładowy, statutowy, zasobowy, udziałowy); ze źródeł wew. (głównie stanowiące równowartość
wygospodarowanego zysku netto przeds.); KAPITAŁY OBCE- zobowiąż. przedsiębiorstwa, wyst. najcz. w formie pożyczek, kredytów,
leasingu, zobowiązań podatkowych itp. Wyróżniamy kapitały: krótkoterminowe (zobow. wobec pracowników, budżetu, innych instytucji);
długoterm. (emisja obligacji na rynku papierów wart., kredyty bankowe długoterm.) Szczeg. formy finansowania: leasing, factoring.
Dodatkowo źródła finansow. można podzielić na zewn. (obejm. kapitał pieniężny i rzeczowy jaki dopływa do przeds. od podmiotów w
zróżnicowanej formie z wyłączeniem strumienia z tytułu sprzedaży towarów i wyrobów oraz świadczenia i usług- fin.zew. własne, fin.zew.
obce); i wew. (uzyskiwanie środków finansowych przez przekształcenia majątkowe i przez gromadzenie kapitału). Leasing polega na
przekazaniu przez leasingodawcę (udostępniającego) leasingoodbiorcy (korzystającemu) odpow. dóbr do odpłatnego korzystania na określony
czas. Leasingobiorca najpierw uzyskuje określony przedmiot, dzięki jego eksploatacji odtwarza środki na spłatę zobowiązania. Rodzaje
leasingu: pośredni (3strony) i bezp. (2str); finansowy (strony się dogadują) i operacyjny (już nie ma); netto i brutto(ldawca opłaca naprawę,
konserwację itp.); suchy i mokry (wraz z oprogramow., załogą itp.); IBM leasing (można odstąpić lub wymienić produkt na nowy); sale and
lease back (poszukujemy leasingodawcy); lewarowany (z gwarantem); tendencyjny. Factoring- odstąpienie przez wierzyciela praw do
należności bankowi lub innemu faktorowi. Jest to przykład tzw. handlu długami. 1.sprzedawca udziela kredytu 2.odsprzedaje prawa faktorowi
3.faktor płaci ok.80% długu 4.faktor ściąga dług 5.oddaje resztę długu sprzedawcy- swój zysk. Factoring z regresem - jeśli faktorant nie
ściągnie długu od nabywcy to musi zwrócić 80% które otrzymał przy sprzedaży praw.
Wynik finansowy brutto – jest sumą wyników zwyczajnych (związane z działalnością firmy) i nadzwyczajnych (losowe – np. otrzymanie
odszkodowania, utracone należności) Czynniki kształtując WFB – przychód, wydatki, nakłady, koszty. Sprawozdanie finansowe
obejmuje: bilans, rachunek zysków i strat, info dodatkowych. Dodatkowo zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym oraz rachunek
przepływów pieniężnych sporządzają podmioty spełniające przynajmniej dwa z trzech warunków: 1.średnioroczne zatr. wynosiło co najmn.
50 os. 2.suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła w walucie polskiej co najmn. 2,5mln euro 3.przychody netto ze sprzed.
towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły w walucie polskiej co najmn. 5mln. euro. Bilans- zestaw.
składników majątkowych oraz źródeł ich finansowania sporz. na określ. dzień, najcz. pod koniec roku obrotowego. Zawiera inf. o wielk.
zasobów, jakimi dysponuje firma (aktywa) oraz źródła finansowania tych zasobów (pasywa). Rachunek zysków i strat- zestawienie
przychodów uzyskanych ze sprzedaży dóbr i usług prod. przez firmę oraz zest. poniesionych w tym okresie kosztów. Przepływ środków
pieniężnych- ma na celu udzielenie odp. na pyt: 1.z jakich źródeł pochodziły fundusze niezbędne do sfinansowania zmian stanu zasobów oraz
składników majątkowych 2.w jaki spos. wykorzyst. dostępne fundusze 3.czy działalność w roku sprawozdawczym przyczyniła się do
poprawy czy pogor. płynności firmy mierzonej zmianami w kapitale obrotowym netto. Kategorie kształtujące wynik finansowy przedsięb:
przychody (1.ze sprz. towarów, usług, wyr. gotowych 2.pozostałe przych. operacyjne 3.prz.finans.) koszty (1.rzeczowe- amortyz, zużycie
materiałów i energii 2.osobowe- ZUS, płace, odszkodowania, szkolenia 3.finansowe- odwrotność przychodów, podatki 4.pozostałe –
promocja, podatki np.od nieruch.). Koszty można podzielić na: stałe (przeds. musi je ponosić niezal. od tego czy i ile wytwarza, są stałe co do
kwoty – im, więcej przeds. produkuje tym na jedn. są niższe); zmienne (zmieniają się wraz ze zmianą ilości produkcji wytw. przez przeds.im więcej wytwarza, tym są one wyższe, koszt zmienny na jedn. nie zmienia się. Kategorie opisujące wynik ze sprzedaży TOWARÓW:
1.przychody ze sprz. towarów 2.wartość sprzedanych towarów w cenie zakupu 3.koszty handlowe- transport, zakup, magazynowanie 4.koszty
zarządu USŁUG:1.przych ze sprz. usług 2.koszt wytw. usług sprzedanych 3.koszty zarządu WYROBÓW GOTOWYCH: 1.przych ze sprz
wyr. got. 2.koszt wytw. sprz. wyr.got 3.koszty sprzedaży 4.koszty zarządu. Wynik finansowy: dodatni (zysk); ujemny (strata). Wyn. fin.
ustalany jest w dwojaki sposób: pozaewidencyjny – statystyczny (salda kont wynikowych niebilansowych, ustalane każdorazowo po
zakończ. okresu sprawozdawczego); ewidencyjny- księgowy (w ramach „zamknięć rocznych”, polega na przeksięgowaniu kategorii
opisujących poszczeg. wyniki na konto „wynik finansowy”. Funkcje zysku: najbardziej ogólny i wszechstronny miernik oceny pracy przeds.,
motywowanie właścicieli kapitału i załogi do jego przetwarzania, źródło samofinansowania rozwoju. Dźwignia operacyjna- zysk operacyjny
wzrasta z większa dynamiką niż koszt przychodów. Stopa dźwigni operacyjnej (DOL)=% ∆EBIT (zysk operacyjny) / %∆ przychody. Im
wyższy stopień dźwigni tym większe ryzyko (małe zmiany w przych. powodują duże zmiany w zysku operac.) Źródłem działania dźwigni
operacyjnej są koszty stałe. Dźwignia finansowa- większa dynamika zysku netto niż zysku operac. Stopa dźwigni finansowej
(DFL)=%∆zysk netto / %∆EBIT. Źródłem działania dźwigni finansowej są koszty finansowania np. odsetek. DFL jest miarą ryzyka finans.
Im większy ST.DFL tym większe ryzyko. Dźwignia łączna- wspólne łączne działanie obu poprzednich dźwigń. Stopa ta jest miarą ryzyka
fin. i oper. łącznie. St. Dźw. Łącz=%∆zysk netto / %∆przychodu. = DOL*DFL
http://student.bg.univ.gda.pl