Ubezpieczenie OC a prowadzenie ksiąg rachunkowych

Ubezpieczenie OC a prowadzenie ksiąg rachunkowych
Wpisany przez Dagmara Leszczyńska-Trochonowicz
Jeżeli podmiot posiada uprawnienia do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, w celu
wykonywania przedmiotowej działalności musi również mieć obowiązkowe ubezpieczenie od
odpowiedzialności cywilnej.
Pytanie
Czy osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej posiadająca uprawnienia do
usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych powinna posiadać ubezpieczenie od
odpowiedzialność cywilnej, jeżeli zawiera umowę zlecenie na prowadzenie ksiąg rachunkowych
jednej jednostki organizacyjnej (stowarzyszenia)?
Zaznaczam, że nie chodzi o działalność biura rachunkowego. Osoba ta jest zatrudniona na
umowę o pracę, a dodatkowo świadczy dla stowarzyszenia usługę prowadzenia ksiąg
rachunkowych - poza siedzibą tego stowarzyszenia przy wykorzystaniu programu
komputerowego, na który licencje posiada stowarzyszenie.
Odpowiedź
Działalność usługowa zdefiniowana w przepisach dotyczących obowiązku posiadania
certyfikatu w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych - w moim rozumieniu - nie
jest wyłącznie oznaczeniem rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej. Jest pojęciem
szerszym, oznaczającym zakres czynności, a nie tylko formę łączącego strony stosunku
prawnego. Tym samym uważam, że w tym przypadku zarówno umowa o współpracy pomiędzy
podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą, jak i umowa cywilnoprawna, jaką jest
umowa zlecenie
-
1/3
Ubezpieczenie OC a prowadzenie ksiąg rachunkowych
Wpisany przez Dagmara Leszczyńska-Trochonowicz
nie zmienia faktu, iż prowadzenie ksiąg rachunkowych w imieniu i na rzecz podmiotu
zlecającego
wymaga posiadania certyfikatu przez wykonującego zlecenie, a tym samym obowiązkowego
ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej. Natomiast takiej konieczności nie byłoby, gdyby
stosunek łączący strony był stosunkiem pracy, podlegającym przepisom ustawy dnia 26
czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.).
Uzasadnienie
Według art. 4 ust. 5 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz. U. z
2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn. zm.) - dalej u.o.r. - kierownik jednostki ponosi odpowiedzialność
za wykonywanie obowiązków w zakresie rachunkowości określonych ustawą, w tym z tytułu
nadzoru, również w przypadku, gdy określone obowiązki w zakresie rachunkowości
z wyłączeniem odpowiedzialności za przeprowadzenie inwentaryzacji w formie spisu z natury
zostaną powierzone innej osobie za jej zgodą. Przyjęcie odpowiedzialności przez inną osobę
powinno być stwierdzone w formie pisemnej. W przypadku, gdy kierownikiem jednostki jest
organ wieloosobowy, a nie została wskazana osoba odpowiedzialna, odpowiedzialność
ponoszą wszyscy członkowie tego organu.
W związku z powyższym wydaje się, że osoba wskazana jako osoba odpowiedzialna za
prowadzenie rachunkowości - może osobiście prowadzić księgi rachunkowe tego podmiotu.
Jednak w moim przekonaniu łączący strony stosunek prawny nie wzbudzałby wątpliwości,
gdyby była nim umowa o pracę. W przypadku zaś umowy o dzieło nie jest to jednak tak
jednoznaczne. Warto tutaj zwrócić uwagę na zapis art. 11 ust. 3 u.o.r. mówiący, iż księgi
rachunkowe mogą być prowadzone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej poza siedzibą
2/3
Ubezpieczenie OC a prowadzenie ksiąg rachunkowych
Wpisany przez Dagmara Leszczyńska-Trochonowicz
jednostki (oddziału, zakładu) w przypadku określonym w art. 13 ust. 2 i 3 u.o.r. oraz w razie
powierzenia ich prowadzenia osobie fizycznej, osobie prawnej lub jednostce nieposiadającej
osobowości prawnej, uprawnionej do świadczenia takich usług. Tym samym umowa o dzieło
przedmiotowo „powierza osobie fizycznej" prowadzenie ksiąg rachunkowych
a więc niewątpliwie niezbędne jest posiadanie przez tą osobę uprawnień do usługowego
prowadzenia ksiąg rachunkowych oraz dodatkowo obowiązkowego ubezpieczenia od
odpowiedzialności cywilnej.
Zgodnie z § 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 18 lipca 2002 r. w sprawie uprawnień
do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych (Dz. U. Nr 120, poz. 1022 z późn. zm.)
działalność usługową w zakresie prowadzenia ksiąg rachunkowych mogą wykonywać
następujące podmioty:
1. osoby fizyczne uprawnione do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, a więc
posiadające certyfikat księgowy;
2. nie mające osobowości prawnej spółki handlowe oraz wspólnicy spółki cywilnej, jeżeli:
1. czynności związane z tą działalnością wykonuje co najmniej jeden ze wspólników spółki,
uprawniony do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, lub
2. powierzają wykonywanie czynności związanych z tą działalnością pracownikom
uprawnionym do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych;
3. osoby prawne oraz inne niż wymienione w pkt. 2 jednostki niemające osobowości
prawnej, jeżeli powierzają wykonywanie czynności związanych z tą działalnością pracownikom
uprawnionym do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych.
Jeżeli więc podmiot posiada uprawnienia do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, w
celu wykonywania przedmiotowej działalności musi również posiadać obowiązkowe
ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej. Regulują to przepisy rozporządzenia Ministra
Finansów z dnia 13 kwietnia 2005 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia
odpowiedzialności cywilnej podmiotów uprawnionych do wykonywania działalności usługowej w
zakresie prowadzenia ksiąg rachunkowych (Dz. U. Nr 61, poz. 537).
3/3