raport z ewaluacji problemowej - Kuratorium Oświaty w Krakowie

Nadzór pedagogiczny
System Ewaluacji Oświaty
RAPORT Z EWALUACJI
PROBLEMOWEJ
Publiczne Gimnazjum w Radłowie
Radłów
Kuratorium Oświaty w Krakowie
Wstęp
Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole przez wizytatorów
do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego lub kilku z przedstawionych poniżej
wymagań państwa.
Ewaluacja
zewnętrzna
polega
na zbieraniu
i analizowaniu
informacji
na temat
funkcjonowania
szkoły
w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa:
1. Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów.
2. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się.
3. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej.
4. Uczniowie są aktywni.
5. Respektowane są normy społeczne.
6. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji.
7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych.
8. Promowana jest wartość edukacji.
9. Rodzice są partnerami szkoły lub placówki.
10. Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju.
11. Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu,
egzaminu
gimnazjalnego,
egzaminu
maturalnego,
egzaminu
potwierdzającego
kwalifikacje
zawodowe
i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych.
12. Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi.
Ewaluacja ma także na celu ustalenie poziomu spełniania przez szkołę wymagań zawartych w rozporządzeniu
Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7.10.2009r. wraz ze zmianami z dnia 10.05.2013r. Szkoła może spełniać te
wymagania na pięciu poziomach:
●
Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę.
●
Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę.
●
Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę.
●
Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę.
●
Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę.
Publiczne Gimnazjum w Radłowie
2/23
Opis metodologii
Badanie zostało zrealizowane w dniach 04-11-2013 - 18-11-2013 przez zespół wizytatorów ds.
ewaluacji, w skład którego weszli: Ryszard Ostrowski, Franciszek Wantuch. Badaniem objęto 104
uczniów (ankieta i wywiad grupowy), 56 rodziców (ankieta i wywiad grupowy) i 11 nauczycieli
(ankieta i wywiad grupowy). Przeprowadzono wywiad indywidualny z dyrektorem placówki, grupowy
z przedstawicielami
samorządu
lokalnego
i partnerów
szkoły,
grupowy
z pracownikami
niepedagogicznymi, a także obserwacje 6 lekcji i analizę dokumentacji. Na podstawie zebranych
danych
został
sporządzony
raport,
który
obejmuje
podstawowe
obszary
działania
szkoły
lub placówki.
Publiczne Gimnazjum w Radłowie
3/23
Obraz szkoły
Gimnazjum w Radłowie jest Szkołą, w której nauczyciele tak planują swoje działania edukacyjne, by służyły
wszechstronnemu rozwojowi uczniów. Jasno określają cele i oczekiwania, diagnozują potrzeby i możliwości
uczniów, dostosowując do nich najwłaściwsze metody pracy. Motywują do aktywnego uczenia się i wspierają
uczniów w trudnych sytuacjach. Nauczyciele umożliwiają uczniom powiązanie nabywanej wiedzy z różnych
dziedzin oraz wykorzystanie jej w codziennych sytuacjach. Stosują nowatorskie rozwiązania, informują uczniów
o ich postępach oraz oceniają w sposób pozwalający na planowanie osobistego rozwoju. W Gimnazjum udało się
stworzyć atmosferę sprzyjającą uczeniu się. Jest to w równym stopniu zasługa uczniów i nauczycieli. Uczniowie
mają wpływ na organizację i przebieg procesu uczenia się, co powoduje wzrost poczucia odpowiedzialności za
własny rozwój. W niewielkim stopniu uczą się od siebie nawzajem.
Szkoła w celu właściwej realizacji podstawy
programowej prowadzi diagnozy wstępne dotyczące wiedzy i umiejętności uczniów oraz uwzględnia osiągnięcia
uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego. Monitoruje i analizuje osiągnięcia każdego ucznia uwzględniając
jego możliwości rozwojowe. Na podstawie tych analiz formułowane są wnioski i podejmowane działania, które
przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się. Nauczyciele wykorzystują zalecane warunki i sposoby realizacji
podstawy programowej, a uwzględniając zróżnicowane potrzeby edukacyjne uczniów, organizują zajęcia
zwiększające szanse edukacyjne oraz rozwijające szczególne uzdolnienia. Sprzyja to osiąganiu różnorodnych
sukcesów uczniów nie tylko na obecnym ale także na kolejnych etapach edukacyjnych lub na rynku pracy.
Świadczy to o skuteczności podejmowanych przez Szkołę działań.
postępowania
i współżycia
społecznego.
Zostały
one
określone
W Szkole obowiązują jasne zasady
przy współudziale
uczniów
i rodziców.
Respektują podstawowe normy moralne, kształtują pożądane społecznie postawy i relacje między wszystkimi
członkami szkolnej społeczności i opierają się na wzajemnym szacunku i zaufaniu. Szkoła monitoruje i analizuje
poziom
spełniania
tych
wymagań
i podejmuje
działania
wychowawcze
w celu
zapewnienia
uczniom
bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego. Zarówno rodzice jak i uczniowie mają wpływ na zasady obowiązujące
w Szkole, zgłaszają swoje uwagi i propozycje modyfikacji biorąc udział w ich wdrażaniu. Uczniowie współpracują
ze sobą w realizacji przedsięwzięć będących wynikiem aktywności własnej oraz działań podejmowanych przez
Samorząd Uczniowski. W wyniku tak zorganizowanej współpracy Szkoła zapewnia bezpieczeństwo fizyczne
i psychiczne uczniom, a oni deklarują, że czują się w Szkole bezpiecznie.
Publiczne Gimnazjum w Radłowie
4/23
Informacja o placówce
Nazwa placówki
Patron
Publiczne Gimnazjum w Radłowie
"Kard. Stanisław Hozjusz"
Typ placówki
Gimnazjum
Miejscowość
Radłów
Ulica
Szkolna
Numer
1
Kod pocztowy
33-130
Urząd pocztowy
Radłów
Telefon
146782797
Fax
146782797
Www
www.gimnazjumradlow.pl
Regon
85175278700000
Publiczność
publiczna
Kategoria uczniów
Dzieci lub młodzież
Charakter
brak specyfiki
Uczniowie, wychow., słuchacze
216
Oddziały
12
Nauczyciele pełnozatrudnieni
15.00
Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy)
18.00
Nauczyciele niepełnozat._(w etatach)
7.00
Średnia liczba uczących się w oddziale
18
Liczba uczniów przypadających na jednego
pełnozatrudnionego nauczyciela
14.4
Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
tarnowski
Gmina
Radłów
Typ gminy
gmina miejsko-wiejska
Publiczne Gimnazjum w Radłowie
5/23
Poziom spełniania wymagań państwa
Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się
C
Planowanie procesów edukacyjnych w szkole lub placówce służy rozwojowi uczniów, a nauczyciele stosują
różne metody pracy dostosowane do potrzeb ucznia, grupy i oddziału (D)
Nauczyciele kształtują u uczniów umiejętność uczenia się (D)
Nauczyciele i uczniowie tworzą atmosferę sprzyjającą uczeniu się (D)
Uczniowie znają stawiane przed nimi cele uczenia się i formułowane wobec nich oczekiwania (D)
Nauczyciele motywują uczniów do aktywnego uczenia się i wspierają ich w trudnych sytuacjach (D)
Organizacja procesów edukacyjnych umożliwia uczniom powiązanie różnych dziedzin wiedzy i jej
wykorzystanie. Taka organizacja procesów edukacyjnych pomaga uczniom zrozumieć świat oraz lepiej
funkcjonować w społeczności lokalnej (B)
Uczniowie mają wpływ na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się. Czują się odpowiedzialni
za własny rozwój. (B)
Uczniowie uczą się od siebie nawzajem (B)
W szkole lub placówce stosowane są nowatorskie rozwiązania służące rozwojowi uczniów (B)
Informowanie ucznia o postępach w nauce oraz ocenianie pomagają uczniom uczyć się i planować ich
indywidualny rozwój (D)
Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej
B
W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z
poprzedniego etapu edukacyjnego (D)
Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji
(D)
W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego
możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz (D)
Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów
uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów,
w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych
działań dydaktyczno-wychowawczych (B)
Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy (B)
Respektowane są normy społeczne
B
Działania szkoły lub placówki zapewniają uczniom bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne (D)
Uczniowie współpracują ze sobą w realizacji przedsięwzięć będących wynikiem działań samorządu
uczniowskiego (D)
Zasady postępowania i współżycia w szkole lub placówce są uzgodnione i przestrzegane przez uczniów,
pracowników szkoły, rodziców, a relacje między wszystkimi członkami społeczności szkolnej są oparte na
wzajemnym szacunku i zaufaniu (D)
W szkole analizuje się podejmowane działania wychowawcze oraz modyfikuje je w razie potrzeb (B)
W modyfikacjach biorą udział uczniowie i rodzice (B)
Publiczne Gimnazjum w Radłowie
6/23
Wnioski
1. Nauczyciele i uczniowie starają się tworzyć atmosferę sprzyjającą uczeniu się, co przyczynia się do osiągania
przez uczniów sukcesów edukacyjnych.
2. Uczniowie mają wpływ na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się, co wyraźnie wpływa
na poczucie odpowiedzialni za własny rozwój.
3. W Szkole monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia uwzględniając jego możliwości rozwojowe,
a w razie potrzeby wspiera w trudnych sytuacjach.
4. Wdrażane wnioski przyczyniają się do poprawy efektów uczenia się widocznych w postaci wzrostu wskaźnika
EWD.
5. Dobre relacje między członkami społeczności szkolnej są w równym stopniu zasługą uczniów i nauczycieli.
6. Szkoła, wspólnie z rodzicami analizuje i wzmacniania właściwe zachowania, a w razie potrzeby dokonuje ich
modyfikacji.
Publiczne Gimnazjum w Radłowie
7/23
Wyniki ewaluacji
Wymaganie:
Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się
Nauczanie w efektywnych szkołach jest celowe, ma jasno określone zadania, jest dobrze zorganizowane,
przygotowane i odbywa się w odpowiednim tempie. Ilość czasu spędzanego na uczeniu się jest zaplanowana i
kontrolowana, a stawiane pytania angażują uczniów. Środowisko uczenia się powinno być atrakcyjne, metody
pracy nauczycieli oparte na najnowszej wiedzy pedagogicznej. Ważne jest, by zachęcać uczniów do samooceny i
brania odpowiedzialności za proces uczenia się. Duży wpływ na ten proces ma informowanie uczniów o
postępie, jaki się dokonuje w ich rozwoju intelektualnym, społecznym i osobistym.
Poziom spełnienia wymagania: C
Nauczyciele planują swoje działania edukacyjne w sposób służący rozwojowi uczniów.
Przedstawiają im jasno sprecyzowane cele i oczekiwania, stosują zróżnicowane metody
pracy dostosowane do zdiagnozowanych potrzeb i możliwości, motywują do aktywnego
uczenia
się
i wspierają
i nauczyciele
starają
umożliwiają
uczniom
ich
się
w trudnych
tworzyć
powiązanie
sytuacjach.
atmosferę
W równym
sprzyjającą
nabywanej
wiedzy
stopniu
uczeniu
z różnych
się.
uczniowie
Nauczyciele
dziedzin
oraz
wykorzystanie jej w codziennych sytuacjach. Stosują nowatorskie rozwiązania, informują
uczniów o ich postępach oraz oceniają w sposób pozwalający na planowanie osobistego
rozwoju.
Uczniowie
mają
wpływ
na organizację
i przebieg
procesu
uczenia
się,
co powoduje wzrost poczucia odpowiedzialności za własny rozwój. W niewielkim stopniu
uczą się od siebie nawzajem, co przesądza o średnim poziomie spełnienia wymagania.
Publiczne Gimnazjum w Radłowie
8/23
Obszar badania: Planowanie procesów edukacyjnych w szkole lub placówce służy rozwojowi
uczniów, a nauczyciele stosują różne metody pracy dostosowane do potrzeb ucznia, grupy i
oddziału
Wszyscy uczniowie uważają, że nauczyciele zrozumiale tłumaczą zagadnienia na większości (blisko 70%) zajęć.
Większość nauczycieli potrafi zainteresować uczniów tematami lekcji i sprawić, że chcą się uczyć. Uczniowie
uważają, że zajęcia są ciekawe, pozwalające się uczyć i bawić jednocześnie, mogą też modyfikować niektóre
elementy albo nawet prowadzić część lekcji. Nowe lekcje nauczyciel najczęściej prowadzi sam, wyjaśnia
trudności i indywidualnie traktuje uczniów. Na większości obserwowanych zajęć uczniowie współpracują z sobą.
Najbardziej cenią sobie gdy nauczyciel dobrze tłumaczy lekcje, prowadzi je bezstresowo, z humorem, wspiera
ich oraz zapewnia poczucie bezpieczeństwa psychicznego. Lubią dowiadywać się nowych rzeczy w sposób
ciekawy, mieć możliwość prezentowania swoich pasji i umiejętności, wypowiadania opinii i sądów oraz
wpływania na to co się dzieje na lekcji. Nauczyciele zazwyczaj stosują dobór metod pracy pod kątem potrzeb
uczniów. Różnicują je w zależności od tematyki lekcji, specyfiki zespołu czy aktualnej sytuacji w klasie.
Powszechnie stosowane są działania aktywizujące uczniów, doskonalące pracę w zespole, służące ciekawemu
wprowadzeniu konkretnej partii materiału lub jego utrwaleniu. Wszyscy nauczyciele starają się zainteresować
uczniów lekcją, dać im możliwość wypowiedzenia swoich opinii, zaprezentowania sądów, wyjaśnienia
wątpliwości. Dostosowują tempo pracy do ich możliwości oraz stwarzają warunki do wzajemnego uczenia się
od siebie.
Obszar badania: Nauczyciele kształtują u uczniów umiejętność uczenia się
Zdaniem nauczycieli -ponad połowa uczniów potrafi uczyć się samodzielnie. Na zajęciach stwarzają im
możliwość podejmowania indywidualnych decyzji, inicjują sytuacje, w których uczniowie mogą wyrażać swoje
opinie, poszukiwać różnych rozwiązań i mieć możliwość podsumowania lekcji. Z obserwacji lekcji wynika,
że zazwyczaj korzysta z tego ponad połowa uczniów. Nauczyciele jasno i zrozumiale wyjaśniają cele i treści
lekcji. Tłumaczą trudniejsze pojęcia, dają uczniom wskazówki do pracy, wskazują typowe i nietypowe przykłady,
omawiają treść poleceń, wyjaśniają wątpliwości nasuwające się uczniom podczas pracy, ukierunkowują ich
poszukiwania. Starają się tak zorganizować pracę na lekcji, żeby była ciekawa dla uczniów, inspirowała
do samodzielnych
poszukiwań,
żeby
nie
nużyła
ale wyzwalała
ich
naturalną
aktywność.
W tym
celu
wykorzystują teksty źródłowe, reprodukcje, korzystają z metod aktywnych, nawiązują do doświadczeń uczniów,
spraw bieżących i wiedzy nabytej z innych przedmiotów. Uczniowie wiedzą po co się uczą i jakie z tego mogą
mieć korzyści. Prawie 93% uczniów deklaruje, że potrafi się uczyć samodzielnie, a ponad połowa nauczycieli
wyjaśnia im, jak to robić.
Publiczne Gimnazjum w Radłowie
9/23
Obszar badania: Nauczyciele i uczniowie tworzą atmosferę sprzyjającą uczeniu się
Zarówno nauczyciele jak i uczniowie tworzą w Szkole atmosferę sprzyjającą uczeniu się podczas zajęć.
Nauczyciele podczas lekcji zwracają uwagę na inicjatywy i opinie uczniów, przyjmują je ze zrozumieniem
i często wykorzystują do pracy na lekcji. Nauczyciele starają się stworzyć swobodną, nie generująca stresu
atmosferę,
prowadzą
dialog
z uczniami
w sposób
uwalniający
ich
aktywność,
zachęcają
do szukania
indywidualnych pomysłów, rozwiązań i dzielenia się z innymi. Pozwalają uczniom na własne tempo pracy, dzięki
czemu ich zaangażowanie następuje w sposób naturalny. Uczniowie nie boją się popełniać błędów, bo
nauczyciele wskazują im przyczyny ich powstania i dają wskazówki jak je eliminować. W ten sposób łatwiej jest
im się uczyć. Większość lekcji wykorzystywana jest na uczenie się, a uczniowie pomagają sobie uczyć się
wzajemnie. W przypadku niewłaściwego zachowania nauczyciel reaguje natychmiast i konsekwentnie. Odnosi
się z szacunkiem do wszystkich uczniów -także tych stwarzających problemy. W tworzeniu właściwej atmosfery
pracy Szkoły aktywnie uczestniczą także pracownicy niepedagogiczni, którzy dbają o bezpieczeństwo
i respektowanie
obowiązujących
norm. Opinie
rodziców
i uczniów
na temat
atmosfery
w Szkole
są
pozytywne. Zdaniem rodziców większość nauczycieli szanuje uczniów i dba o dobre relacje z nimi. Przejawia się
to w równie dobrym traktowaniu wszystkich uczniów, Większość dzieci chętnie chodzi do Szkoły. Wzajemne
relacje między nauczycielami i uczniami są życzliwe, uczniowie do siebie odnoszą się przyjaźnie, choć blisko
połowa z nich wskazuje na przykłady lekceważenia przez kolegów.
Obszar badania: Uczniowie znają stawiane przed nimi cele uczenia się i formułowane wobec
nich oczekiwania
Prawie wszyscy uczniowie twierdzą, że na zdecydowanej większości zajęć mają możliwość zapoznania się
z celami lekcji. Nauczyciele przedstawiając cele i tematykę lekcji nawiązują do omawianych zagadnień,
sprawdzają, co uczniowie zapamiętali, upewniają się czy wszyscy przygotowali się do lekcji. Wprowadzając
temat nauczyciel wyjaśnia cel i ważność wprowadzanych wiadomości, wiąże z wiedzą wcześniej nabytą.
Sprawdza, czy wszyscy właściwie rozumieją wyjaśnienia. Nauczyciele tłumaczą uczniom dlaczego się czegoś
uczą i do czego ta wiedza będzie im potrzebna. Wyjaśniają także jakich działań i aktywności oczekują
od uczniów na zajęciach, a w czasie lekcji upewniają się czy wszyscy uczniowie zrozumieli.
Obszar badania: Nauczyciele motywują uczniów do aktywnego uczenia się i wspierają ich w
trudnych sytuacjach
Większość uczniów lubi się uczyć na lekcjach i ceni to, że nauczyciele pomagają im kiedy potrzebują wsparcia.
Najbardziej pomaga uczniom uczyć się jasne tłumaczenie nauczyciela, ciekawa tematyka lekcji, stosowanie
różnorodnych pomocy dydaktycznych, wiązanie wiedzy z różnych przedmiotów i jej systematyzowanie. W nauce
pomaga też miła atmosfera na lekcji, cierpliwość i humor nauczycieli. Uczniowie uczą się chętniej, gdy wiedzą
do czego wiedza przyda im się w codziennym życiu. Rodzice uważają, że większość nauczycieli wierzy
w możliwości ich dzieci i częściej chwali uczniów niż ich krytykuje. Nauczyciele są przekonani, że informacja
zwrotna, którą przekazują uczniom -w większości motywuje ich do pracy.
Publiczne Gimnazjum w Radłowie
10/23
Obszar badania: Organizacja procesów edukacyjnych umożliwia uczniom powiązanie różnych
dziedzin wiedzy i jej wykorzystanie. Taka organizacja procesów edukacyjnych pomaga uczniom
zrozumieć świat oraz lepiej funkcjonować w społeczności lokalnej
Nauczyciele tak konstruują przebieg lekcji, że uczniowie mają możliwość odwoływania się do własnych
doświadczeń wiążąc nabywaną wiedzę teoretyczną z codziennym życiem. Np. na matematyce wykonują
obliczenia potrzebne do planowania trasy wycieczki, na j. polskim dzielą się informacjami na temat poznanych
zwyczajów związanych z różnymi obrzędami i podaniami ludowymi, na j. angielskim podają przykłady
konstrukcji językowych z własnych doświadczeń (wyrażenia dotyczące muzyki, slangu młodzieżowego, dialogów
filmowych
itp.)
Sprawność
językową
weryfikują
na bieżąco
podczas
pracy
w ramach
e-twinningu,
a w szczególności w czasie cyklicznie organizowanej wymiany młodzieży z różnymi krajami europejskimi. Często
podczas wyjaśniania celów lekcji nauczyciele odwołują się do bieżących wydarzeń w kraju, czy lokalnym
środowisku, na zajęciach artystycznych uczniowie mogą pokazać umiejętności, które nabyli poza Szkołą
i powiedzieć jak je wykorzystują w swoim życiu. Na lekcjach WOS – śledzą bieżące wydarzenia, odnoszą się
do obecnej sytuacji lokalnej i międzynarodowej, organizują debaty, wybory itp. Szczególnie pielęgnowane są
tradycje patriotyczne (historia, j. polski), a z okazji święta patrona organizowane są spotkania z wybitnymi
przedstawicielami wywodzącymi się z lokalnego środowiska. Wiązanie wiedzy z różnych dziedzin występuje nie
tylko podczas lekcji ale także przy realizacji projektów międzyprzedmiotowych (np. „Trzymaj formę” „Czas
na zdrowie”), udziału w konkursach (np. "Mieć wyobraźnię miłosierdzia", "Kodeks walki z rakiem"), wycieczkach
i wyjazdach edukacyjnych ("Human body exhibition", pokaz doświadczeń kriogenicznych w UJ w Krakowie,
dział w Tarnowskiej Nocy Naukowców, wizyta w muzeum lotnictwa itp). Uczniowie na zdecydowanej większości
lekcji mają możliwość korzystania z tego, czego nauczyli się na innych przedmiotach lub poza Szkołą. Prawie
wszyscy z nich twierdzą, że te umiejętności przydają się im w codziennym życiu.
Obszar badania: Uczniowie mają wpływ na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia
się. Czują się odpowiedzialni za własny rozwój.
Uczniowie twierdzą, że największy wpływ na wyniki w nauce mają: ich zaangażowanie, czas jaki poświęcają
nauce, praca nauczycieli i osobiste uzdolnienia. W mniejszym stopniu wpływają na to inne czynniki. Uczniowie
czują swój realny wpływ na atmosferę w klasie, sposób uczenia się oraz omawiane tematy i treści. Nauczyciele
rozmawiają z uczniami w jaki sposób będzie przebiegać lekcja, umożliwiają im wpływanie na sposób
organizowania i przebiegu procesu uczenia się. Nauczyciel inspiruje uczniów do zgłaszania i realizacji własnych
pomysłów na rozwiązywanie zadań wynikających z realizacji lekcji, pozwala na wybór sposobu w jaki chcą
odpowiadać, uzależnia tempo lekcji od zaangażowania uczniów, pozwala na wymianę poglądów, zgłaszanie
hipotez - także błędnych (uczeń ma możliwość skorygowania błędu), daje odpowiedni czas do namysłu, daje
uczniom możliwość własnej aktywności, pokazania swoich szczególnych uzdolnień i umiejętności, daje wybór
do zachowań
zgodnych
z aktualnym
nastrojem. Większość
nauczycieli
zachęca
uczniów
do wymyślania
i realizowania własnych pomysłów. Nauczyciele powszechnie stosują (kilka razy w roku) możliwość wyboru
tematyki lekcji przez uczniów, metod pracy na lekcji, sposobu oceniania, terminów testów i sprawdzianów.
Uczeń ma możliwość wyboru zajęć pozalekcyjnych.
Publiczne Gimnazjum w Radłowie
11/23
Obszar badania: Uczniowie uczą się od siebie nawzajem
Uczniowie rzadko (58,5%) pracują w zespołach. 39% deklaruje, że dzieje się to mniej niż na połowie zajęć,
a 19,5% -że na żadnych. Podobnie na ponad 50% lekcji nie pracują w parach. Uczniowie twierdzą, że na mniej
niż połowie lekcji wykonują zadania wymyślone przez siebie lub innych uczniów, Prawie wszyscy nauczyciele
deklarują wykorzystywanie na lekcji różnych sposobów wzajemnego uczenia się uczniów. (zob. rys. 1w).
Podczas obserwowanych zajęć w 4 przypadkach nauczyciele stwarzali sytuacje, w których uczniowie pomagali
sobie
nawzajem,
aw2
od siebie. Nauczyciele
zastosowali
stwarzali
metody,
sytuacje,
które
w których
umożliwiały
uczniowie
wszystkim
pomagali
sobie
uczniom uczenie
nawzajem,
dzielili
się
się
informacjami w jaki sposób rozwiązać problem lub zadanie, analizowali i korygowali swoje działania, odkrywali
prawidłowości, porównywali efekty swojej pracy.
Rys. 1j
Obszar badania:
W szkole lub placówce stosowane są nowatorskie rozwiązania służące
rozwojowi uczniów
Publiczne Gimnazjum w Radłowie
12/23
●
W Szkole stosuje się wiele nowatorskich rozwiązań, w których -zdaniem Dyrektora - uczestniczy około
51-75% nauczycieli. Przyczyniają się one do rozwoju uczniów, wykorzystują technologie informacyjne
i multimedia, nowe doniesienia z psychologii, komunikacji interpersonalnej i dydaktyki oraz materiały
spoza
podręcznika.
Działania
te
są
nowością
w Szkole,
są
zintegrowane
tematycznie,
multidyscyplinarne oraz angażują uczniów w stopniu wyższym niż tradycyjne rozwiązania. Nauczyciele
twierdzą, że wszyscy uczestniczą w działaniach nowatorskich, które najczęściej dotyczą metod pracy,
treści i wykorzystania środków dydaktycznych, współdziałania z innymi nauczycielami, komunikacji
z uczniami i rodzicami. Najbardziej adekwatne do potrzeb rozwojowych uczniów są:
●
udział w projekcie "e-Twinning Label", który zaowocował bogatą współpracą i wymianą młodzieży ze
szkół
w kilku
krajach
europejskich
(m.
in.
z Francji,
Hiszpanii
i Portugalii),
praktycznym
wykorzystaniem umiejętności językowych, nawiązaniem kontaktów z rówieśnikami, doskonaleniem
pracy zespołowej w ramach projektu, poznaniem innych kultur i otwarciem na nie, nauką tolerancji.
Efektem są też certyfikaty, jakie otrzymała Szkoła w ramach projektu;
●
wspólny z Centrum Edukacji Obywatelskiej udział w projekcie „Samorządy mają głos”, którego celem
było podniesienie świadomości obywatelskiej młodych ludzi oraz promowanie działań na rzecz
aktywności społecznej poprzez organizację wyborów do Samorządu Uczniowskiego;
●
wykorzystanie internetowych spektakli teatralnych z TV Kraków - przy wykorzystaniu TIK likwiduje
barierę dostępu do dóbr kultury umożliwiając uczniom kontakt ze sztuką przy pomocy znanych
i lubianych przez nich mediów;
●
promowanie
historii,
kultury
i tradycji
regionu
poprzez
działalność
orkiestry
regionalnego po realizacji projektu "Etnolog - zaloguj się na ludowo",
w konkursach
oraz
imprezach
dotyczących
organizacja (wspólnie z biblioteką)
wydarzeń
historycznych
dętej
i zespołu
organizacja i udział
na Ziemi
Radłowskiej",
spotkań z wybitnymi ludźmi Radłowszczyzny (absolwentami,
profesorami wyższych uczelni itp.) w ramach obchodów Święta Patrona Szkoły.
Działania te wynikają z twórczego charakteru pracy nauczycieli, indywidualizacji kształcenia i wychowania,
wychodzenia naprzeciw oczekiwaniom rodziców i uczniów, rozwijania uzdolnień tanecznych, wokalnych
i instrumentalnych uczniów, rozwijania umiejętności komunikacyjnych i zastosowania w praktyce umiejętności
językowych, rozbudzania naturalnej ciekawości świata i poznawania innych kultur.
Obszar badania: Informowanie ucznia o postępach w nauce oraz ocenianie pomagają uczniom
uczyć się i planować ich indywidualny rozwój
Zdaniem uczniów nauczyciele przestrzegają ustalonych zasad oceniania. Uczniom nie jest obojętne ocenianie
(88,9%). Rozumieją jego znaczenie, a blisko połowa (36,5%) z nich jest zadowolona kiedy jest oceniana.
Sprawia to, że mają ochotę się uczyć (25,4%), wiedzą, co mają poprawić (23,8%) i postanawiają poprawę
(41,3%). Obojętność czy zniechęcenie do nauki wykazuje od 6 -12 % uczniów. Prawie wszyscy nauczyciele
rozmawiają z uczniami o postępach w nauce, co wpłynęło na ich sukcesy, wyjaśniają, które elementy
odpowiedzi lub działań były prawidłowe. Dzięki temu wiedzą, jak się uczyć. Ponad połowa nauczycieli rozmawia
też z uczniami na temat przyczyn ich trudności w nauce. Uzasadniają prawie wszystkie stawiane stopnie
i przekazują uczniom informację zwrotną o podejmowanych przez nich działaniach. W jej wyniku uczniowie
uzyskują pewność siebie lub informację o błędach i wskazówkę do ich skorygowania. Mogą dowiedzieć się jak
prawidłowo wykonać działanie i uwierzyć, że im się to uda. Nauczyciel może zasugerować kierunek poszukiwań,
utwierdzić w przekonaniu i zmotywować do dalszej pracy. Uczniowie korygują swoje działania, odkrywają
Publiczne Gimnazjum w Radłowie
13/23
prawdę, mają satysfakcję, że doszli sami do rozwiązania. 73% rodziców jest zdania, że to jak nauczyciele
oceniają ich dziecko, zachęca je do uczenia się.
Wymaganie:
Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej
Zmiany w zewnętrznym świecie powodują konieczność właściwego przygotowania uczniów do nowej
rzeczywistości, dlatego dla sukcesu indywidualnego i społecznego uczniowie i uczennice powinni nabywać
kompetencje określone w podstawie programowej. Stopień, w jakim są one nabywane, zależy od skuteczności
monitorowania tego procesu oraz wykorzystania informacji o osiągnięciach z poprzedniego etapu edukacyjnego.
Poziom spełnienia wymagania: B
Szkoła w celu właściwej realizacji podstawy programowej prowadzi diagnozy wstępne
dotyczące
wiedzy
i umiejętności
uczniów
oraz
uwzględnia
osiągnięcia
uczniów
z poprzedniego etapu edukacyjnego oraz monitoruje i analizuje osiągnięcia każdego
ucznia uwzględniając jego możliwości rozwojowe. Na podstawie tych analiz formułowane
są wnioski i podejmowane działania, które przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia
się.
Nauczyciele
wykorzystują
zalecane
warunki
i sposoby
realizacji
podstawy
programowej, a uwzględniając zróżnicowane potrzeby edukacyjne uczniów, organizują
zajęcia zwiększające szanse edukacyjne oraz rozwijające szczególne uzdolnienia. Sprzyja
to osiąganiu różnorodnych sukcesów uczniów nie tylko na obecnym ale także na kolejnych
etapach edukacyjnych lub na rynku pracy. Świadczy to o skuteczności podejmowanych
przez Szkołę działań.
Obszar badania: W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając
osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego
W Szkole prowadzi się diagnozy wstępne dotyczące wiadomości i umiejętności nowych uczniów, dokonuje
analizy wyników sprawdzianu po kl. VI, świadectw, prowadzi testy diagnostyczne z j. polskiego, matematyki i j.
angielskiego. Analizuje się informacje od wychowawców z poprzedniego etapu edukacyjnego, dokumentację
PPP, informacje od rodziców. Uwzględnia się to przy podziale klas na grupy z j. angielskiego, organizacji
wsparcia dla uczniów, rozwijania uzdolnień, zachęcania do udziału w działalności organizacji szkolnych oraz
rozwijania zainteresowań. Wnioski zostały sformułowane na spotkaniach zespołów przedmiotowych. W Szkole
widać
wpływ
formułowanych
wniosków
na działania
nauczycieli.Uwzględniają
je
w opracowanych
indywidualnych planach dydaktycznych i zespołów przedmiotowych, prezentują w czasie obserwacji lekcji,
stopień ich realizacji określają w czasie analizy próbnych egzaminów, planują projekty edukacyjne pod kątem
potrzeb i zainteresowań uczniów, planują dodatkowe zajęcia dla uczniów uzdolnionych i słabszych w ramach
Publiczne Gimnazjum w Radłowie
14/23
"godzin karcianych", planują i organizują wycieczki przedmiotowe.
Obszar badania:
Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych
warunków i sposobów jej realizacji
Nauczyciele
dają
często
swoim
uczniom
możliwość
kształtowania
umiejętności uczenia
się, rozumienia
i komunikowania się w języku ojczystym, wykorzystywania i przetwarzania tekstów, formułowania wniosków
opartych
na obserwacjach
empirycznych
dotyczących
przyrody
i społeczeństw,
wykorzystania
narzędzi
matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym, pracy
zespołowej, odkrywania swoich zainteresowań i przygotowania do dalszej edukacji. Nauczyciele wykorzystują
zalecane
warunki
i sposoby
realizacji
podstawy
programowej
poprzez
wykorzystanie
zdobytej
wiedzy
w praktyce. Uwzględniając zróżnicowane potrzeby edukacyjne uczniów, organizują zajęcia zwiększające szanse
edukacyjne dla uczniów mających trudności w nauce matematyki oraz dla uczniów, którzy mają szczególne
zdolności matematyczne. W przypadku uczniów zdolnych, wymagają większego zakresu umiejętności, poprzez
podwyższanie stopnia trudności zadań, a nie poszerzanie tematyki. Zajęcia sportowe prowadzą w sali
gimnastycznej, boisku sportowym lub w środowisku naturalnym. Uczniowie mogą pełnić rolę inicjatora
i organizatora ćwiczeń, zabaw i gier. Prowadzą zajęcia muzyczne z wykorzystaniem instrumentów perkusyjnych,
klawiszowych, dętych, strunowych, sprzętu do odtwarzania, nagrywania. Wykorzystują komputer z dostępem
do Internetu oraz szeroko rozumiane media edukacyjne.Nauczyciele wychowują kompetentnego, świadomego
odbiorcę kultury - szczególnie dzieł literackich. Wprowadzają ucznia zarówno w tradycję, jak i kulturę XXI w.
i uwrażliwiają na uniwersalne wartości. Zaznajamiają go za pośrednictwem tekstów kultury z różnymi
postawami moralnymi i skłaniają do refleksji nad konsekwencjami dokonywanych wyborów, wspomagają rozwój
umiejętności sprawnego posługiwania się językiem polskim, kształcą sprawność posługiwania się różnymi
gatunkami wypowiedzi ustnej i pisemnej, które będą uczniom potrzebne w dalszej edukacji, a także w dorosłym
życiu. Nauczyciele stwarzają możliwości publicznego prezentowania efektów pracy uczniów w ramach zajęć
artystycznych, włączając odpowiednie prezentacje w organizację szkolnych i środowiskowych uroczystości
i imprez, oraz motywują ucznia do udziału w koncertach, przeglądach i konkursach. Na obserwowanych
zajęciach nauczyciele uwzględniali zróżnicowane potrzeby edukacyjne oraz uzdolnienia uczniów. Zadania
łatwiejsze dawały możliwość zaangażowania uczniów słabszych, a zagadnienia i zadania trudniejsze pozwoliły
poszerzyć
zakres
predyspozycji
wymaganych
uczniów
umiejętności.
i dostosowaniem
do nich
Prowadzono
wymagań
zajęcia
z uwzględnieniem
edukacyjnych.
Wiązano
indywidualnych
wiedzę
z różnych
przedmiotów z codziennym życiem, nawiązywano do wydarzeń z Polski i świata.
Publiczne Gimnazjum w Radłowie
15/23
Obszar badania:
W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego
ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz
Nauczyciele
wykorzystując
w swojej
pracy
wnioski
z analizy
osiągnięć
uczniów
modyfikują
zakres
wprowadzanego materiał, indywidualizują nauczanie, kładą nacisk na ćwiczenie strategii rozwiązywania testów
i zadań egzaminacyjnych,
zwiększają nacisk na rozwiązywanie zadań praktycznych (wykorzystanie przez
uczniów wiedzy w praktyce, zwiększają rolę aktywizacji uczniów (motywują do zwiększenia indywidualnego
zaangażowania
uczniów,
zwracają
większą
uwagę
na zagadnienia,
które
sprawiają
uczniom
trudność. Nauczyciele monitorują nabywanie wiedzy i umiejętności przez każdego ucznia podczas lekcji
sprawdzając, czy uczniowie właściwie zrozumieli i w jaki sposób wykonują zadania, stwarzają uczniom
możliwość zadawania pytań. Obserwują zachowania i postępy uczniów, organizują przekazywanie informacji
zwrotnej, sprawdzają jakie uczniowie mają oceny, sprawdzają efekty pracy i pytają o wyniki udziału
w konkursach, przeglądach.
Obszar badania:
przyczyniają
się
Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów
do
wzrostu
efektów
uczenia
się
i
osiągania
różnorodnych
sukcesów
edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany
etap
edukacyjny,
potwierdzają
skuteczność
podejmowanych
działań
dydaktyczno-wychowawczych
Szkoła utrzymuje stabilny poziom wyników egzaminów zewnętrznych. W latach 2010/11 - 2012/13 osiągała
z poszczególnych przedmiotów staniny pomiędzy 4 a 6 (j. polski, matematyka), 5 a 6 (j. angielski, historia
i WOS, przedmioty przyrodnicze), 4 stanin - j. niemiecki. Wartość EWD mierzona w latach 2010 - 2013
wskazuje zarówno w części humanistycznej, jak i matematyczno - przyrodniczej na dodatni przyrost w zakresie
poziomu 0 - 3 powyżej osi współrzędnych, a w zakresie uzyskanego wyniku -lokuje się prawie na osi - pomiędzy
97 a 104. Wskazuje to powolną ale wyraźną tendencję wzrostową i trend przechodzenia z pozycji szkoły
wspierającej na pozycję szkoły sukcesu. Wyraźnie można zaobserwować wpływ działań nauczycielskich na te
wyniki, a najbardziej istotne z nich to diagnozowanie potrzeb uczniów i organizowanie dla nich zajęć
dodatkowych i pozalekcyjnych, analizowanie wyników egzaminów (także próbnych), organizowanie wsparcia dla
uczniów w zakresie uzupełnienia braków lub rozwijania zdolności, prowadzenie wywiadów z nauczycielami
z niższego etapu kształcenia, analizowanie i uwzględnianie opinii i orzeczeń PPP, monitorowanie przez
nauczycieli postępów uczniów w ciągu roku szkolnego. Objęcie uczniów pomocą psychologiczno – pedagogiczną
i organizowanie dla nich zajęć wyrównawczych, w ścisłym kontakcie z rodzicami zaowocowało wyeliminowaniem
drugoroczności w ostatnich 2 latach oraz sukcesami w międzypowiatowym konkursie chemicznym (SCE
Tarnów), geograficznym i j. angielskiego. Następuje systematyczny wzrost EWD, wyraźny spadek przejawów
agresji, wulgaryzmów, zachowań negatywnych. Uległa poprawie sytuacja wychowawcza. W wyniku realizacji
wniosków z nadzoru pedagogicznego wszyscy uczniowie otrzymali promocję do klasy następnej, wielu uczniów
gra na instrumentach muzycznych reprezentując szkołę w przeglądzie pieśni legionowej, przeglądzie kolęd itp.
Systematyczna praca z uczniami na zajęciach pozalekcyjnych spowodowała postęp w zakresie umiejętności
wyszukiwania informacji w Internecie i weryfikowania jej. Nastąpił zauważalny wzrost dyscypliny uczniów,
zwiększyło się zaangażowanie uczniów w przygotowanie do zajęć (prezentacje, udział w debatach), u niektórych
ujawniły się zdolności aktorskie.
Publiczne Gimnazjum w Radłowie
16/23
Obszar badania: Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku
pracy
Szkoła podejmuje wobec uczniów działania, które pozwalają im odnosić sukcesy na dalszych etapach
kształcenia, a w konsekwencji - sprawnie funkcjonować na rynku pracy. Rozwija u uczniów samorządność,
patriotyzm, popularyzuje postawy prozdrowotne i ekologiczne, uczy samokształcenia. Duży nacisk kładzie
na naukę j. obcych, którą weryfikuje poprzez kontakty z uczniami z innych krajów. Uczy mądrego korzystania
z różnych
źródeł
umiejętność
pracy
informacji,
wykorzystania
zespołowej,
kreatywność,
komputera
i mediów
współdziałanie
elektronicznych,
w grupie
i środowisku,
Internetu.
Doskonali
kształtuje
postawy
obywatelskie i przedsiębiorczość. Uczy jak ważna jest odpowiedzialność, dotrzymywanie słowa, rzetelność
ale także umiejętność planowania pracy i gospodarowania własnym czasem. Dużą wagę przykłada do edukacji
patriotycznej i regionalnej, rozwija u uczniów talenty artystyczne, sportowe oraz świadomość uczenia się przez
całe życie.
Wymaganie:
Respektowane są normy społeczne
Szkoły powinny kształtować postawy zgodne z wartościami i normami społeczeństwa demokratycznego.
Poznawanie zasad i rozumienie ich znaczenia dla funkcjonowania społeczności szkolnej i społeczeństwa stanowi
element rozwoju. Świadomość tego, jak ważne jest przestrzeganie wspólnie ustalonych reguł, decyduje o
sukcesie grup. Ważnym zadaniem szkoły jest tworzenie poczucia bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego, a
także klimatu sprzyjającego uczeniu się.
Poziom spełnienia wymagania: B
Szkoła - przy współudziale uczniów i rodziców jasno określiła obowiązujące zasady
postępowania
i współżycia.
Uwzględniają
one
respektowanie
podstawowych
norm
moralnych, kształtowanie pożądanych społecznie postaw i relacji między wszystkimi
członkami szkolnej społeczności opartymi na wzajemnym szacunku i zaufaniu. Szkoła
monitoruje
i analizuje
poziom
spełniania
tych
wymagań
i podejmuje
działania
wychowawcze zapewniające uczniom bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne. Zarówno
rodzice jak i uczniowie mają wpływ na zasady obowiązujące w Szkole, zgłaszają swoje
uwagi i propozycje modyfikacji biorąc udział w ich wdrażaniu. Największą aktywność
w wysuwaniu
propozycji
wykazuje
Samorząd
Uczniowski,
a pozostali
uczniowie
współpracują ze sobą w realizacji przedsięwzięć będących wynikiem jego działań.
W wyniku tak zorganizowanej współpracy Szkoła zapewnia bezpieczeństwo fizyczne
i psychiczne uczniom, a oni deklarują, że czują się w Szkole bezpiecznie.
Publiczne Gimnazjum w Radłowie
17/23
Obszar badania: Działania szkoły lub placówki zapewniają uczniom bezpieczeństwo fizyczne i
psychiczne
W Szkole -zdaniem ankietowanych uczniów - zdarzają się pojedyncze przypadki kradzieży, niszczenia mienia
lub zmuszania do oddawania swoich rzeczy. Częstszym zjawiskiem jest agresja słowna, używanie wobec siebie
przezwisk lub robienie nieprzyjemnych dowcipów. Rzadkim przypadkiem jest celowe wykluczanie uczniów,
obrażanie za pomocą Internetu, telefonów komórkowych, lub pobicie. Zarówno rodzice jak i partnerzy
Szkoły uważają,
że dzieci
mają
zapewnione
bezpieczeństwo,
choć
są
świadomi,
że nie
da
się
tego
zagwarantować w 100%. Zorganizowana jest opieka podczas wycieczek, dowozu, nauczyciele pełnią dyżury
podczas przerw, w zapewnieniu bezpieczeństwa pomagają pracownicy niepedagogiczni. Organ prowadzący dba
o stan techniczny budynku, przeprowadza regularne przeglądy i usuwa wykryte usterki, poprawia warunki
uprawiania sportu (budowa "Orlika"). Są wyraźnie określone normy, których należy przestrzegać i uzgodnione
z rodzicami zasady reagowania w przypadku ich przekroczenia. Jest stały dostęp do pedagoga szkolnego
i psychologa w PPP, a także do ośrodka wspomagania kryzysowego, prowadzone są programy profilaktyczne we
współpracy
z lekarzem
rodzinnym
i Policją.
Szkoła
współpracuje
z kuratorem
sądowym,
z Zespołem
Interdyscyplinarnym do Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. Daje to dobre efekty, gdyż obserwowane
odstępstwa od norm zachowania nie są drastyczne, raczej typowe dla wieku. Liczny udział uczniów
w uroczystościach i imprezach kulturalnych oraz ich odpowiednie zachowanie świadczy też o poziomie pracy
wychowawczej szkoły. Decydującym o spełnieniu wymagania jest głos uczniów, którzy w zdecydowanej
większości czują się bezpieczni w Szkole - zarówno na lekcjach, przerwach jak i po zajęciach.
Rys. 1j
Publiczne Gimnazjum w Radłowie
Rys. 2j
18/23
Rys. 3j
Obszar badania:
Uczniowie współpracują ze sobą w realizacji przedsięwzięć będących
wynikiem działań samorządu uczniowskiego
W
Szkole
budowany
jest
pozytywny
klimat
do współpracy.
Większość
uczniów
z własnej
inicjatywy
lub współpracując z nauczycielami włącza się w organizację imprez szkolnych, konkursów, zawodów itp.
Przykładem dobrej współpracy może być udział w akcji „Aktywny samorząd” – organizowanej we współpracy
z Centrum Edukacji Obywatelskiej. Mobilizowała ona uczniów do aktywności i odpowiedzialności, gdyż relacje
z tych działań były publikowane na platformie CEO. Wszyscy respondenci wymieniali także "koronny" dowód
nauki odpowiedzialności i postaw obywatelskich - czyli Wybory do Miejskiej Rady Młodzieżowej. Uczniowie
organizowali kampanię wyborczą, tworzyli komitety i programy wyborcze, uczyli się zasad demokracji,
przemawiania, dyskutowania i rzeczowej argumentacji.
Przykładem aktywności i odpowiedzialnej postawy
uczniów jest organizacja szkolnych uroczystości takich jak gimnazjalne otrzęsiny, Dzień Chłopaka, Dziewczyny,
Kolorowy Dzień, Prima Aprilis itp. Uczniowie sprawnie współpracują w zakresie przygotowania prezentacji czy
projektu, organizowaniu dyskotek, rajdów, wycieczek, pracy w zespole redakcyjnym gazetki „Spinacz” czy
akcjach charytatywnych. Pomagają im w tym nauczyciele, którzy najczęściej wskazują cel działań, zachęcają,
motywują, określają granice, racjonalizują, mówią jakie są możliwości prawne itp. dają przykłady z życia
codziennego, wspierają pomoc koleżeńską, wdrażają uczniów do pełnienia ról społecznych.
Do wsparcia
uczniów i kształtowania właściwego klimatu współpracy włączają się także rodzice. Proponują szczegóły imprez
integracyjnych, wigilii klasowych, mają wpływ na cele wycieczek, czy wykorzystanie wychowawcze
filmów
i spektakli teatralnych.
Publiczne Gimnazjum w Radłowie
19/23
Obszar badania: Zasady postępowania i współżycia w szkole lub placówce są uzgodnione i
przestrzegane przez uczniów, pracowników szkoły, rodziców, a relacje między wszystkimi
członkami społeczności szkolnej są oparte na wzajemnym szacunku i zaufaniu
Rodzice i uczniowie w zdecydowanej większości uważają, że mają wpływ na zasady zachowania obowiązujące
w szkole.
Relacje
między
członkami
społeczności
szkolnej
są
oparte
na wzajemnym
szacunku
i zaufaniu. Nauczyciele poprzez osobisty przykład, kształtują pożądane społecznie postawy. Są taktowni wobec
uczniów, traktują wszystkich równo ale wymagają takiej samej kultury od uczniów. Gdy obserwują odmienne
zachowania - przypominają ustalone zasady i odwołują się do wspólnych kontraktów. W efekcie uczniowie czują
się bezpiecznie, swobodnie, widać, że mają bardzo dobry kontakt z nauczycielem, który potrafi ich - czasem
niezamierzoną - aktywność wykorzystać do realizacji zaplanowanego tematu. Uczniowie odwzajemniają się
szacunkiem, życzliwością, natychmiastowym reagowaniem na zwróconą uwagę. Zdaniem nauczycieli w Szkole
ważne jest zdobycie wiedzy oraz respektowanie podstawowych norm moralnych takich jak uczciwość,
wiarygodność,
odpowiedzialność,
asertywność,
tolerancja,
poszanowanie
drugiego
człowieka,
empatia,
wrażliwość na potrzeby innych, poszanowanie poglądów, innych kultur, postawy patriotyczne i obywatelskie.
Zachowanie uczniów nie odbiega od przyjętych norm. Nauczyciele radzą sobie z nimi poprzez perswazję,
cierpliwość, wyjaśnienia i pochwały. Wszyscy pracownicy oraz rodzice starają się działać jednolitym frontem
wychowawczym. Rodzice uważają, że mają duży wpływ na zasady zachowania i wartości obowiązujące w Szkole
[rys.
1j].
Szkoła
działa
w środowisku
i musi
uwzględniać
poglądy
i zwyczaje
jego
członków.
Dzieci
wychowywane są według zasad uznawanych przez rodziców i nie ma na tym tle różnic między Szkołą. Ceniony
jest patriotyzm, tradycja lokalna, wartości chrześcijańskie i otwarcie na Europę. Szkoła pod tym kątem
organizuje pracę wychowawczą, ustala zasady i normy, reaguje gdy rodzice sygnalizują zachowania, które im
się nie podobają. Rodzice zgłaszali propozycje zaostrzenia kar (uwzględniono w kryteriach oceny zachowania)
oraz uwagi dotyczące organizacji wymiany zagranicznej. Przypominają sobie przykład odrzucenia propozycji
usunięcia ze Szkoły ucznia sprawiającego problemy wychowawcze. Szkoła pracuje nadal z uczniem. Uczniowie
czasem sami zgłaszają problemy w klasie, konflikty, rozmawiają na temat szacunku do innych osób, tolerancji
dla różnych postaw, nieraz mają wątpliwości dotyczące przynależności do różnych grup i akceptacji.
Publiczne Gimnazjum w Radłowie
20/23
Rys. 1j
Obszar badania: W szkole analizuje się podejmowane działania wychowawcze oraz modyfikuje
je w razie potrzeb
Szkoła analizuje sytuację wychowawczą i podejmowane działania. Pedagog, nauczyciele i zespół wychowawców
klasowych, dokonują analiz doraźnych (najczęściej w sytuacji zagrożenia) ale i w sposób bardziej systemowy nie rzadziej niż raz w miesiącu. Zespół roboczy stara się przeanalizować napotkany problem i wyciągnąć
wnioski, a na ich podstawie zmodyfikować działania. Rozwiązania przyjęte przez Szkołę układają się w pewnego
rodzaju system. W ramach Programu "Dzielnicowy przyjacielem Szkoły" ankietowano uczniów i dokonywano
analizy porównawczej pod kątem poszczególnych zagrożeń (używki, przemoc, agresja, miejsca niebezpieczne,
cyberprzemoc). Analizy całościowe prowadzone są dwa razy do roku, a policja na podstawie tych wyników
opracowuje dane i przygotowuje je w formie prezentacji. Problemy analizowano także w ramach ewaluacji
wewnętrznej dotyczącej respektowania norm społecznych. W efekcie wprowadzono zmiany organizacyjne
przy dowozie uczniów, określono wymagania dotyczące zabezpieczenia rowerów pozostawianych na terenie
Szkoły, zwiększono częstotliwość spotkań z przedstawicielami PPP, częściej angażuje się uczniów sprawiających
trudności wychowawcze do uroczystości szkolnych. Przeprowadzono szkolenie dla nauczycieli, rodziców
i uczniów
dotyczące cyberprzemocy, zorganizowano
w szkole
cykl
spotkań
zespołu
interdyscyplinarnego
z rodzicami.
Publiczne Gimnazjum w Radłowie
21/23
Obszar badania: W modyfikacjach biorą udział uczniowie i rodzice
Dyrektor i nauczyciele dostrzegają inicjatywy zgłaszane przez uczniów. Głównie są to propozycje zwiększenia
ilości imprez integracyjnych w szkole (Bal Gimnazjalny, dyskoteki, "Halloween", otrzęsiny klas pierwszych,
Dzień Wiosny, Kolorowy dzień, „Dzień bez jedynki”, Poczta Walentynkowa itp. Uczniowie raczej rzadko zgłaszają
propozycje zmian zasad obowiązujących w Szkole, bo akceptują regulaminy i nie widzą takich potrzeb. Wiedzą
jednak, że mają prawo i możliwość proponować zmiany, we wszelkich regulaminach i uzgadniać zasady
dotyczące postępowania, praw i obowiązków. Jeśli coś proponują to Dyrekcja stara się to uwzględnić.
Gimnazjaliści wiedzą, co mogą załatwić i raczej nie zgłaszają spraw nierealnych. Przypominają sobie, że na
skutek ich propozycji wprowadzono zmiany w regulaminie oceniania (możliwość udziału uczniów w zawodach
sportowych i konkursach muzycznych bez względu na liczbę punktów ujemnych). Wszystkie zgłaszane
propozycje zostały zrealizowane. Niektóre pomysły nie były trafione (włączanie muzyki przed lekcjami) więc po
jakimś czasie zrezygnowano z tego. Rodzice aktywnie włączają się w organizowanie wymiany z zagranicznymi
szkołami partnerskimi (pobyt uczniów z Francji i Portugalii), zbiórkę surowców wtórnych pod patronatem Rady
Rodziców, akcje charytatywne. Mieli udział w zmianach regulaminu oceniania, zaproponowali założenie
przy Szkole
zespołu
regionalnego,
spotkanie
z przedstawicielem
Urzędu
Pracy,
umożliwienie
uczniom
uczestnictwa w dniach otwartych szkół ponadgimnazjalnych. Rodzice wiedzą, że mają możliwość zgłaszania
propozycji dotyczących tego, co się dzieje w Szkole oraz ustalania zasad, praw i obowiązków uczniów. Ich
przedstawiciele proponują, opiniują lub uczestniczą w opracowaniu zmian w dokumentach określających zasady
współżycia w Szkole (statut, regulaminy, kryteria ocen z zachowania itp.). Takie zmiany są dość rzadkie, bo
rodzice akceptują dotychczasowe ustalenia. Częściej zgłaszają propozycje dotyczące spraw bieżących np.
rozwoju zainteresowań, organizacji i programów imprez, tematyki wycieczek, intensywności zajęć, obciążenia
uczniów zadaniami itp. Propozycje zwykle są uwzględniane, jeśli nie stoją w sprzeczności z prawem i są możliwe
do zrealizowania. Na ich wniosek zaostrzono kryteria oceny zachowania.
Publiczne Gimnazjum w Radłowie
22/23
Raport sporządzili
●
Ryszard Ostrowski
●
Franciszek Wantuch
Kurator Oświaty:
........................................
Publiczne Gimnazjum w Radłowie
23/23