rehabilitacyjne możliwości przystawek
Transkrypt
rehabilitacyjne możliwości przystawek
Paweł CAREWICZ, Wydział Mechaniczny, Politechnika Białostocka, Białystok REHABILITACYJNE MOŻLIWOŚCI PRZYSTAWEK NAPĘDOWYCH DO WÓZKÓW INWALIDZKICH REHABILITATION CAPABILITIES OF WHEELCAIR ADD-ONS Słowa kluczowe: wózek inwalidzki, przystawka, rehabilitacja 1. WSTĘP Problem niepełnosprawności dotyka wielu osób na całym świecie. Wiele chorób czy urazów powoduje konieczność poruszania się dotkniętej nimi osoby na wózku inwalidzkim. Istnieją techniczne rozwiązania pozwalające na to, aby osoba poruszająca się na wózku inwalidzkim mogła pokonywać większe odległości a nawet uprawiać sport i turystykę. Jednym z takich rozwiązań są przystawki napędowe do wózków inwalidzkich działające na zasadzie handbike’ów. W tym opracowaniu przedstawione zostaną podstawowe możliwości użycia tego typu sprzętu w rehabilitacji osób niepełnosprawnych ruchowo. 2. ASPEKTY REHABILITACJI 2.1. Rehabilitacja fizykalna Głównym zadaniem rehabilitacji fizykalnej jest usprawnienie pacjenta na tyle, żeby był w stanie fizycznie, samodzielnie poruszać się w przestrzeni publicznej, oraz szeroko pojęta poprawa jakości życia osoby z niepełnosprawnością. Rolą przystawek napędowych jest poszerzenie zdolności lokomocyjnych pacjenta oraz umożliwienie jej rozwoju fizycznego tych partii mięśni, które nie mogą być rozwijane podczas poruszania się standardowym wózkiem inwalidzkim 2.2. Rehabilitacja psychologiczna i społeczna Przy urazach powodujących częściowy paraliż lub deformację ciała początkowym etapem rehabilitacji powinno być wyciągnięcie pacjenta ze stanu beznadziei i marazmu spowodowanego utratą (często trwałą) sprawności ruchowej. Rolą przystawek napędowych jest w tym przypadku dodanie możliwości aktywnego poruszania się na dalsze odległości oraz umożliwienie powrotu do sprawności lokomocji pacjenta. Jest on w stanie przebyć drogę z domu do szkoły/pracy i z powrotem zupełnie sam, nawet jeżeli odległości te sięgają kilkunastu kilometrów dziennie bez potrzeby korzystania z pomocy innych osób co niebagatelnie wpływa na poprawę kondycji psychicznej pacjenta. XIII Konferencja Naukowa Majówka Młodych Biomechaników im. prof. Dagmary Tejszerskiej s. 16 3. TYPY PRZYSTAWEK A ICH WPŁYW NA REHABILITACJĘ 3.1. Przystawka z napędem ręcznym Przystawka o napędzie całkowicie ręcznym przeznaczona dla osób ze sprawną górną częścią ciała i jej wpływ na rehabilitację pacjenta 3.2. Przystawka z napędem elektrycznym Przystawka o napędzie całkowicie elektrycznym przeznaczona dla osób z niesprawną górną częścią ciała i jej wpływ na rehabilitację pacjenta 3.2. Przystawka z napędem hybrydowym Przystawka o napędzie hybrydowym (połączenie napędu ręcznego i mechanicznego) przeznaczona dla osób ze sprawną lub lekko uszkodzoną górną częścią ciała i jej wpływ na rehabilitację pacjenta LITERATURA [1] Kostrzewa E., Marek E., Patkiewicz J., Piechota S., Wójcik M.: Vademecum niepełnosprawnych, WOZiRON, Wrocław, 1993 [2] Floyd M., Espir M.: Assessment of medical fitness for employment. The Lancent, July 26, 1986, s. 207-208 [3] Majewski T.: Rehabilitacja zawodowa osób niepełnosprawnych. CB-RRON, Warszawa 1995 [4] Kurkus-Rozowska B.: Wpływ rehabilitacji na poprawę wydolności fizycznej osób niepełnosprawnych ruchowo. Bezpieczeństwo pracy, 2002, nr 3 [5] Kaltenborn F.: Manualne mobilizacje stawów kończyn, Corner, Toruń, 1996 [6] Grabek I., Choromański W.: Wybrane zagadnienia projektowania innowacyjnych środków transportu dostosowanych do osób o ograniczonej sprawności ruchowej. Zeszyty naukowe politechniki śląskiej, Transport z.83, 2014, s 100-108 [7] Arnet U., HinrichsT., Lay V., Bertschy S., Frei H., Brinkhof M., Determinants of handbike use in persons with spinal cord injury: results of a community survey in Switzerland. Disability and Rehabilitation, 18 Mar 2015 [8] Sydor M,: Dobór wózka inwalidzkiego dla osoby dorosłej. Gabinet fizjoterapeuty, Marzec 2012 s.67-69 [9] Mikołajewska E., Mikołajewski D.: Automatyzacja wózków dla niepełnosprawnych. Acta Bio-Optica et Informatica Medica 1/2010,