Jakie wymogi powinny spełniać domowe kotły na paliwo stałe?

Jakie wymogi powinny spełniać domowe kotły
na paliwo stałe?
Polski Alarm Smogowy (PAS) przesłał do Ministerstwa Rozwoju uwagi do projektu rozporządzenia w
sprawie wymagań dla kotłów na paliwo stałe o mocy nie większej niż 500 kW. Bez określenia takich
wymagań skuteczna walka z tzw. niską emisję nie będzie możliwa.
Polski Alarm Smogowy (PAS) przesłał do Ministerstwa Rozwoju uwagi do projektu
rozporządzenia w sprawie wymagań dla kotłów na paliwo stałe o mocy nie większej niż 500
kW. Bez określenia takich wymagań skuteczna walka z tzw. niską emisję nie będzie
możliwa.
- Rozporządzenie regulujące standardy emisyjne dla kotłów na paliwa
stałe małej mocy (to jest <500 kW) jest niezbędne dla poprawy jakości powietrza w Polsce. Bez tego
aktu prawnego nie będzie możliwe prowadzenie skutecznych działań na rzecz eliminacji niskiej
emisji, a więc głównego źródła zanieczyszczenia powietrza w Polsce pyłem zawieszonym oraz
rakotwórczym benzo[a]pirenem. Mając powyższe na uwadze, bardzo nas cieszy to, że Ministerstwo
Rozwoju zaproponowało wprowadzenie standardów emisyjnych dla kotłów. Brak podjęcia działań w
tym zakresie powodował, że problem niskiej emisji od wielu lat ulegał pogłębieniu. O wprowadzenie
tego rozporządzenia apelujemy od początku naszej działalności. O potrzebie regulacji w tym
obszarze mówi również Najwyższa Izba Kontroli w swoim raporcie o jakości powietrza - czytamy w
stanowisku Polskiego Alarmu Smogowego (PAS).
Organizacja przypomina, że każdego roku w Polsce sprzedaje się około 140 tys. pozaklasowych
kotłów na paliwo stałe, zwanych popularnie „kopciuchami” oraz „śmieciuchami”.
Dodatkowo do sprzedaży trafia dziesiątki tysięcy urządzeń typu kominki, kozy – tzw. ogrzewacze
pomieszczeń, których eksploatacja charakteryzuje się bardzo wysokim poziomem emisji
zanieczyszczeń.
Zdaniem PAS niweczy to wszelkie wysiłki nakierowane na likwidację niskiej emisji. Przykładowo, w
2014 roku w Małopolsce wymieniono 3 tys. pozaklasowych kotłów na paliwo stałe dzięki
zaoferowaniu dotacji ze środków publicznych, a w tym samym czasie w województwie tym
zainstalowano około 13 tys. nowych „kopciuchów”. Podobnie liczba nowo zainstalowanych
„kopciuchów” przewyższa znacząco liczbę kotłów wymienionych w ramach programu KAWKA, czy
programów Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
- Stoimy na stanowisku, że ze względu na fatalną jakość powietrza w naszym kraju, projektowane
rozporządzenie powinno wejść w życie znacznie wcześniej. Każdy miesiąc bez regulacji dla
sprzedawanych kotłów pogłębia problem niskiej emisji i zwiększa koszty redukowania
zanieczyszczeń w przyszłości. Osoby, które teraz zakupią pozaklasowe kotły będą ich używać jeszcze
http://www.cieplo-sieciowe.pl/
1
przez dziesięć lub więcej lat. Aby skłonić je do wymiany na bardziej nowoczesne urządzenia trzeba
będzie proponować im wysokie dotacje. Uważamy, że rozporządzenie to powinno wejść w życie w
połowie 2017 roku. Jest to odpowiedni czas, aby polscy producenci kotłów mogli przystosować się do
nowych regulacji – duża część z nich oferuje już teraz kotły klasy 5 - argumentuje Polski Alarm
Smogowy.
PAS wskazuje, że zaproponowane w paragrafie 1, punkt 2 wyłączenia będą powodować istotną lukę,
która umożliwi łatwe obchodzenie wymagań emisyjnych, które docelowo ma nakładać projektowane
rozporządzenie. Przykładowo, wyłączenie kotłów na biomasę niedrzewną będzie umożliwiać zakup
kotła o wysokiej emisyjności pierwotnie przeznaczonego do spalania słomy, a następnie spalanie w
nim innych paliw. Proceder ten będzie praktycznie niemożliwy do wyeliminowania czy
skontrolowania. Dlatego postulujemy usunięcie wszystkich wyłączeń zaproponowanych w paragrafie
1, punkt 2.
Zdaniem PAS rozporządzenie powinno mieć szerszy zakres i obejmować wszelkie rodzaje kotłów oraz
miejscowe ogrzewacze pomieszczeń, w tym kominki oraz kozy. Badania rzeczywistej emisyjności
wyraźnie wskazują, że na przykład kominki mogą emitować bardzo wysokie ilości pyłu i
benzo[a]pirenu – znacznie wyższe niż np. kotły na węgiel lub na drewno. Tabela poniżej prezentuje
wyliczenia dotyczące emisyjności różnych urządzeń grzewczych, w tym kominków. Co więcej, udział
bardzo drobnego pyłu (<1 µm) w pyle całkowitym powstającym przy spalaniu drewna może sięgać
nawet 90 proc. To właśnie najdrobniejszy pył stanowi ogromne zagrożenie zdrowotne, gdyż z
łatwością przedostaje się do krwioobiegu.
Źródło: Polski Alarm Smogowy
Dlatego tak ważne jest aby miejscowe ogrzewacze pomieszczeń, w tym kominki oraz kozy były
również objęte regulacją – to są nowe źródła niskiej emisji.
Oprócz zaproponowanych w załączniku do rozporządzenia wymogów emisyjnych, PAS proponuje,
aby wprowadzić również wymóg braku rusztu awaryjnego. Kotły wyposażone w ruszt awaryjny
(oprócz podajnika automatycznego) umożliwiają spalanie odpadów, co jest praktyką wysoce naganną
i należy ją uniemożliwić. Tego typu wymóg stosowany jest np. przez władze samorządowe w
Małopolsce przy udzielaniu dotacji na wyminę źródła grzewczego.
http://www.cieplo-sieciowe.pl/
2
W opinii PAS za słuszny należy uznać wymóg, iż graniczne wartości emisji zanieczyszczeń uznaje się
za spełnione jeżeli są potwierdzone przez jednostkę akredytowaną zgodnie z przepisami ustawy z
dnia 13 września 2016 r. o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku. Należy jednak jednoznacznie
wskazać procedury badawcze określania granicznych wartości zanieczyszczeń (na przykład jak w
normie PN_EN 303-5:2012). Brak określenia tych procedur powoduje ryzyko, iż wartości emisji dla
badanych przez producentów urządzeń będą nieporównywalne, a na rynek trafiać będą urządzenia
charakteryzujące się wyższą emisyjnością niż deklarowana przez producenta.
To samo dotyczy procedur kontroli przestrzegania rozporządzenia na rynku kotłów i ogrzewaczy
pomieszczeń (kominków, kóz). Procedury te powinny zapewniać, że w sprzedaży nie będą znajdować
się urządzenia, które nie spełniają wymogów określonych rozporządzeniem. Należy zdefiniować jaki
organ będzie odpowiedzialny za to zagadnienie, a także sankcje nakładane na podmioty sprzedające
urządzenia niezgodne z wymogami rozporządzenia.
Poza samym rozporządzeniem wskazane byłoby stworzenie przez Ministerstwo Rozwoju listy
certyfikowanych produktów. Taka lista pomogłaby w porządkowaniu rynku i miałaby działanie
proinnowacyjne. Podobne rozwiązanie przyjęto na przykład w Niemczech – lista BAfA. Na liście tej
znajdują się też polskie kotły.
Aby zapobiegać powstawaniu „szarej strefy” należy równolegle opracować system kontroli
istniejących kotłów, pieców, kominków, itp. pod względem ich emisyjności. Wymaga to zmian w
odrębnych aktach prawnych (m.in. prawo budowlane).
Polski Alarm Smogowy to inicjatywa skupiająca mieszkańców Polski zaniepokojonych stanem
powietrza w naszym kraju. Współtworzą ją ruchy: Krakowski Alarm Smogowy, Podhalański Alarm
Smogowy, Rabczański Alarm Smogowy, Kalwaryjski Alarm Smogowy, Sądecki Alarm Smogowy,
Zabrzański Alarm Smogowy, Rybnicki Alarm Smogowy, Centrum Rozwoju Inicjatyw Społecznych,
Katowicki Alarm Smogowy, Zagłębiowski Alarm Smogowy, Raciborski Alarm Smogowy, Dolnośląski
Alarm Smogowy, Łódzki Alarm Smogowy, Poznański Alarm Smogowy, Warszawa Bez Smogu.
źródło: wnp.pl
http://www.cieplo-sieciowe.pl/
3