portfolio - Iwona Demko

1
fot. Wilhelm Bielawa
PORTFOLIO
IWONA DEMKO
Przytulanki
152 cm / 86 cm
2009
www.iwonademko.art.pl
fanpage facebook
2
WYSPOWIADAŁEM SIĘ Z CIEBIE
Zdarzają się między ludźmi relacje nieakceptowane społecznie.
Często takie relacje mogą wywołać poczucie winy i chęć oczyszczenia u obydwojga, a czasami tylko u jednej ze stron …
Kryształy zostały wyhodowane domowym sposobem z czteroboranu sodu zwanego potocznie boraksem. Boraks jest tanim
i skutecznym, ekologicznym środkiem czystości. Wywabia
uciążliwe plamy, udrażnia rury, wybiela…
Spożycie dużych ilości soli może podrażniać żołądek i wywoływać nudności i wymioty. Może wpływać na zachowanie
(spastyczność mięśni/skurcz, senność), organy zmysłów, metabolizm i układ krążenia. Ciągłe wystawienie na jego działanie
może powodować odwodnienie, przekrwienie wewnętrznych
narządów oraz śpiączkę…
Domowa hodowla kryształów
50 cm / 90 cm
2016
Iwona Demko
POWIEDZIAŁ, ŻE MNIE KOCHA, ALE JEJ NIE ZOSTAWI
3
Kryształy wyhodowane domowym sposobem z siarczanu miedzi. Siarczan miedzi może wywołać nudności, wymioty, bóle
brzucha, uczucie metalicznego smaku, biegunkę i obrażenia
najważniejszych organów. Jeśli nie wystąpią natychmiastowe
wymioty mogą wystąpić cechy ogólnego zatrucia miedzią, a objawy tego zatrucia mogą przejawić się uszkodzeniem naczyń,
bólem głowy, osłabieniem tętna, zimnym potem, uszkodzeniem
nerek i wątroby, pobudzeniem ośrodkowego układu nerwowego
z następującą depresją, drgawkami, zmianami w obrazie krwi,
porażeniem i śpiączką i zgonem w następstwie szoku lub uszkodzenia nerek.
Domowa hodowla kryształów
50 cm / 66 cm
2016
Iwona Demko
Feministyczna wersja Czarnego kwadratu na białym tle Kazimierza Malewicza. I równocześnie okazja do ogłoszenia Manifestu Supremacji Kobiecości.
4
Różowy kwardrat na białym tle
80 cm / 80 cm
2014
Iwona Demko
Projekt jest w nieustannym procesie. W tym momencie powstało 13 wersji obrazu. Między innymi: wersja brokatowa
dla kobiet, które nie lubią być niezauważane. Wersja cekinowa
(wyszywana ręcznie) dla kobiet, które cierpliwie dążą do celu.
Wersja cekinowa (z cekinami z gotowego materiału cekinowego, przyszytymi maszynowo) dla kobiet niecierpliwych, które
szybko muszą mieć to, czego pragną. Wersja z piór, dla kobiet
wrażliwych, które łatwo poruszyć. Wersja futerkowa dla kobiet,
którym wiecznie zimno. Wersja lateksowa, w hołdzie kobietom, które pracują przy ulicy. Wersja sylwestrowa, dla kobiet,
które lubią dobrze się zabawić...
5
Dla kobiet, które nie lubią być
niezauważane
Dla kobiet, którym drą się rajstopy
Różowy kwardrat na białym tle
Dla kobiet, które noszą w swoim
ciele dziecko
Dla kobiet, którym wiecznie zimno
80 cm / 80 cm
2014
Iwona Demko
6
Dla kobiet, które mimo wielu ran
na sercu wierzą w nową miłość
Dla kobiet wrażliwych, które łatwo
poruszyć
Różowy kwardrat na białym tle
Dla kobiet cierpliwych, które
wytrwale dążą do celu. Cekiny ręcznie przyszywane. Jeden rząd ok. 45 min.
Dla kobiet, którym kochają swoją
płeć
80 cm / 80 cm
2014
Iwona Demko
7
MANIFEST SUPREMACJI KOBIECOŚCI
Manifest Supremacji Kobiecości powstał analogicznie do Manifestu Supremacji Kazimierza Malewicza.
W 101 lat po namalowaniu „Czarnego kwadratu na białym tle” i 99 lat po pierwszej publicznej prezentacji obrazu
Kazimierza Malewicza.
Sztuka jest kobietą.
L’art est une femme.
Art is a woman.
Przez tysiąclecia zdominowane byłyśmy męskim światem, który musiałyśmy uznawać za własny. Męskie
środki wyrazu, męskie problemy i męskie rozwiązania, sprowadzające świat i nasze życie do banalności niewartej
uwagi. „Czarny kwadrat na białym tle” to odbicie biało-czarnego, uproszczonego, ujętego w schematy świata
męskiego. A przecież świata nie można zredukować do czerni i bieli, dobrego i złego. Świata nie można opisać
bazując na dychotomii. Świat zawiera nieskończoną ilość odcieni. Sztuka to dziedzina magiczna, pozawerbalna,
intuicyjna, dlatego miejsce kobiety jest w sztuce. A prawdziwe spełnienie kobiety to tworzenie dzieł sztuki. Jej
przenikliwość, otwartość i uczuciowość to niezbędne elementy w doskonałej kreacji. OTO NASTĄPIŁ CZAS DLA
KOBIETY I ŚWIATA WIDZIANEGO JEJ OCZAMI.
1. Koniec z apodyktycznym maskulinizmem w sztuce. Koniec z dyktaturą świata i sztuki widzianej oczami
mężczyzny. Koniec przewagi męskich tematów skupionych wokół agresji, dominacji i zimnej racjonalności. Czas
na UCZUCIA i INTUICJĘ.
2. Chcemy opiewać to, co kobiece. Nie boimy się delikatności, uczuciowości, emocji, zwyczajności w sztuce. To
nie nasza słabość, a broń ostra. I tą właśnie bronią zawalczymy świat. ODTĄD RÓŻOWE, BŁYSZCZĄCE, USZYTE,
CZY WYDZIERGANE NIE BĘDZIE GORSZE !
3. Otwartość, uczuciowość, empatia – będą zasadniczymi składnikami naszej twórczości.
4. Aż do dziś sztuka sławiła kobiety uprzedmiotowione - gołe baby. My będziemy sławić nasze wnętrza,
nasze umysły oraz ciała, ale ciała rzeczywiste, nie wyretuszowane. Tylko w czystym, bezprzedmiotowym
traktowaniu kobiety świat może odnaleźć szczęście i spełnienie.
5. Oświadczamy, iż nadszedł czas, aby świat wzbogacił się o nowe wartości: wartości podyktowane przez
KOBIETĘ. Kobieta jest tak samo wartościową jednostką ludzkości jak i mężczyzna. Nadszedł czas, aby ludzkość
to zrozumiała.
6. Będziemy opiewać kobietę starą i młodą, wolną i w związku, bezdzietną i z dziećmi, puszystą i szczupłą,
bezradną i zaradną, dobrą i złą, ładną i brzydką, słodką i gorzką, zimną i gorącą, świętą i grzesznicę. Bo każda
z nas jest tak samo wartościowa i pożądana.
7. Koniec ze światem zbudowanym na hierarchii. Wprowadzamy świat egalitarny i otwarty na różnorodność:
tworzenia, myślenia, wyglądu… Niech żyje różnorodność!
8. Zbudujemy historię na nowo. Historię w której kobiety, ich życie i twórczość będą odgrywały tak samo ważną
rolę jak mężczyźni. Zbudujemy nowe wartości, nowe prawo, nowe słowa, nowe zawody, nowe funkcje społeczne.
Użyjemy wyjątkowych darów kobiety, tak powszechnie, jak używamy uzdolnień mężczyzny.
9. Wkrótce zalejemy wszystkie galerie, muzea, aukcje naszymi pracami, pracami KOBIET. Bogów Sztuki było już
wielu, teraz czas na Boginie!
10. Różowy kwadrat to dominujące uczucie i intuicja, białe pole to opiekuńczy rozum otaczający uczucie. Tylko
tak osiągniemy obopólną doskonałość i szczęście.
Różowy kwardrat na białym tle
80 cm / 80 cm
2014
Iwona Demko
8
Jednym z ważnych elementów socjalizacji dzieci są zabawki. Jak wyjaśnia Brian Sutton-Smith: Zabawa pomaga dziecku poznać świat czterema podstawowymi metodami – poprzez naśladowanie, eksplorowanie, próbowanie i konstruowanie. Zabawki przekazują informacje na temat ról społecznych, którymi dzieci nasiąkają podświadomie od najmłodszych
lat. Dziewczynkom kupuje się głównie lalki, przygotowując je do roli Pani Domu i mamy.
Chłopcom kupuje się zabawki edukacyjne, elektroniczne i konstrukcyjne. Ich zabawki związane są z funkcjami publicznymi –umiejętnościami zawodowymi. Zabawki dla dziewczynek
zwykle ograniczają się do rozwijania umiejętności potrzebnych w sferze prywatnej bądź
pielęgnacji i opieki nad innymi ludźmi. W rezultacie dziewczynka otrzymuje zestawy mebli,
naczyń kuchennych, środków czystości w ten sposób imitować zabawę w dom. Zestawy
do projektowania mody lub wykonywania biżuterii czy makijażu, aby dbała o swój wygląd
i wyglądała jak księżniczka. I wspomniane już zabawki rozwijające potrzebę pomagania
i usługiwania innym, czyli lalki niemowlaki, czy zestawy dla małych pielęgniarek. Dziewczynka ma do dyspozycji żelazka, maszyny do szycia, deski do prasowania, mopy, wiaderka, miotły, talerze, filiżanki, szminki, cienie do powiek… Chłopcy mogą wybierać od
super bohaterów (Action Man, Batman itp. ) po różnego rodzaju zawody od policjanta, po
naukowca i odkrywcę. Chłopiec ma do wyboru barwny wachlarz tożsamości. Jednak w tym
szerokim zestawie nie ma zabawek, w których miałby być ojcem, czy Panem Domu. Nie
ma zestawu z niebieskim mopem, ścierką czy wiaderkiem. Tak jak i nie ma niemowlaków,
którymi mogliby się bawić chłopcy, przygotowując się do roli ojca.
MAN IN ACTION
wys. ok. 30 cm
2015
Iwona Demko
9
TYTANKA - zmodyfikowana chemia gospodarcza dla Perfekcyjnej Pani Domu.
Od wieków kobiety poddawane są różnego rodzaju dyscyplinowaniu. Poprzez popularne kiedyś makatki, kalendarze z radami
babuni czy podręczniki wychowania. W 1876 roku Klementyna z Tańskich Hoffmanowa pisała do kobiet z klasy średniej
i wyższej: Kobietom, mężczyznom, starym, młodym, wszystkim staraj się podobać; usiłuj, aby każdy powiedzieć mógł o
tobie: Jakaż to przyjemna osoba !
Projekt, w którym zwykłe etykiety zostały zastąpione niezwykłymi. Tytanka to zmodyfikowana chemia gospodarcza,
która ułatwia niebywale życie kobietom. Czyści brudne myśli,
pomaga dochować wierności mężowi, dodaje cierpliwości do
dzieci, napełnia nowymi pokładami miłości macierzyńskiej,
ściera z twarzy posępny wyraz, niszczy bakterie ambicji...
Pasta czyszcząca zmyje ci z twarzy posępny, niezadowolony
wyraz i sprawi, że na długo zostaniesz uśmiechnięta. Oczywiście doskonale nadaje się również do czyszczenia zlewozmywaków, umywalek, garnków, sztućców, grillów, rusztów
żeliwnych, brytfanek. Wzbogacona formuła nader wyjątkowo
poradzi sobie z twoim smutnym, czy strapionym wyrazem twarzy. Twój mąż już nigdy nie będzie narażony na niepożądany
widok (fr.etykiety).
Modna szmata to nowa oferta dla Pani Domu. Dwa w jednym.
Pani Domu śliczna i praktyczna, czyli plisowana spódnica uszyta
ze ścierki kuchennej. Tak wystrojona kobieta będzie zdolna do
natychmiastowej reakcji w przypadku rozlanej kawy, herbaty,
wina, soku czy zwykłej wody. Nic nie zaskoczy kobiety, w takiej spódnicy...
Modna szmata oraz Zmodyfikowana chemia
gospodarcza dla Perfekcyjnej Pani Domu
2015
Iwona Demko
10
W naszej kulturze często obwiniamy kobietę za wszelkiego rodzaju nieszczęścia. Ma to swóje uwarunkowania historyczne.
Pierwsza winna kobieta pojawiła się już w biblijnym raju i skusiła Adama do zjedzenia jabłka. Poczucie winy jest również wpisane w proces socjalizowania dziewczynek, dlatego później nikt
nie musi obwiniać kobiety, ponieważ obwinia się sama. W ten
sposób powstał system w którym kobieta ponosi winę, za to że
została zgwałcona (bo sprowokowała), że usunęła ciążę (nie
musiała dopuścić do zbrodni), że dała się zapłodnić (mogła być
cnotliwa), że ktoś ją pobił (mogła się nie odzywać), że ktoś ją
oszukał (skoro taka głupia)... I choćby się starała zmyć swoje
winy, to i tak nic to nie da, zawsze będzie winna ...
Zawsze winna
performance
2015
Iwona Demko
11
Złe dziewczyny to dziewczyny, które użwają wulgaryzmów,
alkoholu, zadają się z chłopakami, źle się prowadzą, nie dbają
o swoją reputację, nie szanują się. Jest wiele dziewczyn przerażających swoim zachowaniem. Oceniamy je surowo i bez
żadnej refleksji. Jednak czy tak samo reagujemy kiedy takie
samo zachowanie reprezentuje chłopak? Czy w takim samym
stopniu jesteśmy surowi dla chłopców? Czy jednak nie jesteśmy
bardziej pobłażliwi, uważając, że chłopcy tacy są i mają prawo
do takiego zachowania? Dlaczego na więcej pozwalamy chłopcom, a dziewczynki muszą być grzeczne i porządne? Czy to
jest sprawiedliwe?
link do dźwięku
Bad Girls
177/42/5cm,180/69/5cm, instalacja dźwiękowa
2014
Iwona Demko
Oddawanie moczu w miejscach publicznych jest obyczajowo
dopuszczalne w przypadku mężczyzn. Natomiast nie przystoi
kobiecie. Dlaczego tak jest, skąd ta różnica?
12
Bad Girls
132cm/89cm/5cm, instalacja świetlna
2014
Iwona Demko
13
Wystawa indywidualna poświęcona tematowi prostytucji, będąca wynikiem partycypacji z kobietami pracującymi w prostytucji,
z kobietami niezwiązanymi z prostytucją i z mężczyznami.
Wystawa złożona była z instalacji, trzech filmów wideo, prac
wykonanych przez kobiety pracujące w prostytucji oraz obszernej publikacji Anioły stanowiącej również dodatkowy projekt
artystyczny.
wideo - zaproszenie na wystawę
anioly.net
Galeria Sztuki w Legnicy
2015
Iwona Demko
Rzadko zdajemy sobie sprawę z tego, że otaczający nas świat,
może być zasadniczo różny w zależności od perspektywy, z
której na niego patrzymy. Inne postrzeganie dotyczy nas, kiedy jesteśmy kobietami, a inne kiedy mężczyznami. Z prostej
przyczyny; od narodzin socjalizowani jesteśmy do określonych
ról społecznych, każdy z nas ma inne zadania w związku z tym
inne problemy. Zapominamy również, że otaczający nas świat
zbudowany jest w przeważającej części według perspektywy
mężczyzny, gdyż to głównie mężczyzna sprawuje wszelakie
funkcje publiczne czy decyzyjne.
14
Perspektywa kobiety
Dwie różne perspektywy
30 cm/40 cm, lajkra, wypełnienie polieuretanowe
2014
Perspektywa mężczyzny
Iwona Demko
15
Kiedy przychodzimy na świat nasz mózg jest wrażliwy niczym
światłoczuły związek srebra. Reaguje na bodźce docierające
z zewnątrz i według tych bodźców kształtuje się i tworzy swoje
wewnętrzne obrazy, które wpływają na całe życie człowieka.
Proces ten zwany jest socjalizacją. Innymi słowy: mózg, który
urodził się z waginą automatycznie wdrażany jest w „program
szkoleniowy dla dziewczynki”, mózg któremu przypadł w przydziale penis otrzymuje „program dla chłopców”.
Każdy z obiektów ma swój oddzielny tytuł:
- mózg srebrny Mózg ludzki przed procesem socjalizacji,
Socjalizacja
trzy obiekty
2014
Iwona Demko
16
- mózg różowy Wpływ socjalizacji na mózg kobiety
- mózg niebieski Wpływ socjalizacji na mózg mężczyzny
Zaobserwowano, że zachowania mózgów dzieci do 13-tego
roku życia są podobne. Zauważono, że dopiero z czasem pojawiają się różnice płciowe w działaniu i typie połączeń mózgowych, że nie są to cechy wrodzone, ale rozwijające się
z wiekiem. Zespół naukowców udowodnił, że im jesteśmy
starsi, tym różnice płciowe w działaniu naszych mózgów stają
się bardziej widoczne. Ile z tego co „naturalne” jest wyuczone
w ramach socjalizacji ?
Socjalizacja
31,5 cm /40 cm /40 cm, jeden obiekt
2014
Iwona Demko
17
Od wieków funkcjonujemy w dwóch opozycjach wyznaczonych
przez płeć. Kobiecość i męskość definiowane są często poprzez
zespół cech określanych jako naturalne. Według tych definicji
kobiecie przypisana jest cierpliwość, opiekuńczość, emocjonalność, pasywność, zamiłowanie do robótek ręcznych czy gotowania, zajmowania się domem i dziećmi. Mężczyzna natomiast
to osoba odważna, racjonalna, profesjonalna, aktywna, agresywna, seksualna... Istnieje cała lista czynności przynależna do
każdej z płci. Kobieta powinna być kobieca, a mężczyzna męski. I każdy powinien wpisywać się w ten ściśle określony schemat. Jednak czy zawsze każdy/da z nas spełnia owe warunki?
Perfekcja
fotografia (fragment cyklu)
2014
Iwona Demko
18
Co robimy kiedy nie pasujemy do ustalonych reguł? Czy kobieta traci swoją kobiecość kiedy wykonuje czynność przypisaną
mężczyźnie ? A czy mężczyzna utraciłby swą męskość gdyby
wykonał czynność przynależną kobiecie ? Gdzie znajduje się
męskość i kobiecość, co o niej decyduje, co ją stanowi ? Gdzie
w tym wszystkim jest każdy/da z nas ?
Perfekcja
fotografia (fragment cyklu)
2014
Iwona Demko
Cykl dziewięciu fotografii zainpirowany wierszem Anny Świrszczyńskiej pt. Odwaga.
19
Nie będę niewolnicą żadnej miłości.
Nikomu
nie oddam celu swego życia,
swego prawa do nieustającego rośnięcia
aż po ostatni oddech.
Spętana ciemnym instynktem macierzyństwa,
spragniona czułości jak astmatyk powietrza,
z jakim mozołem buduję w sobie
swój piękny człowieczy egoizm,
zastrzeżony od wieków
dla mężczyzny.
Przeciw mnie
są wszystkie cywilizacje świata,
wszystkie święte księgi ludzkości
pisane przez mistycznych aniołów
wymownym piórem z błyskawicy.
Dziesięciu Mahometów
w dziesięciu wytwornie omszałych językach
grozi mi potępieniem
na ziemi i wiecznym niebie.
Nie będę niewolnicą
fotografia, cykl złożony z 9 zdjęć
2014
Iwona Demko
20
Wideo porusza problem stosowania męskich form gramatycznych do określania zawodów wykonywanych przez kobiety..
Kiedy mężczyzna zaczyna pracować w zawodzie do tej pory
zdominowanym przez kobiety nie nazywa się go za pomocą
żeńskiej formy gramatycznej, automatycznie powstaje neologizm określający jego zawód. Tak stało się w przypadku mężczyzny pracującego w przedszkolu. Przyjęcie żeńskiej formy
przez mężczyznę byłoby w pewien sposób degradujące dla niego. Natomiast używanie męskiej formy przez kobiety odczuwamy jako nobilitujące. Tak się dzieje automatycznie i nikt się nad
tym nie zastanawia. Wynika to głównie z nieustannie trwającej
nierówności między płciami, która dla wielu jest niewidoczna,
to jednak nie świadczy o tym, że nie istnieje.
film
Zagubiona tożsamość
video 5,54 min
2014
Iwona Demko
21
Wideo dotyczy niewidzialnej pracy kobiet, tzw. krzątactwa. Pracy niedostrzeganej i niedocenianej.
Przedstawia banalną czynność z dnia codziennego. Widzimy
ręce kobiety obierające ziemniaka. Przy każdym obrocie ziemniaka „nowa strona” jest nieobrana. I tak bez końca... W tle
słychać głos nucący piosenkę Edyty Geppert Zamiast.
„ (...) Ja się nie skarżę na swój los,
Potulna jestem jak baranek
I tylko mam nadzieję, że...
Że chyba wiesz co robisz Panie (...)”
film
Bez końca
wideo 3,13 min
2014
Iwona Demko
22
Zgodnie z quodoushka [„świętym związkiem płciowym”]
żeńska ejakulacja „wyraża zdolność kobiety do (swobodnego)
okazywania swojego pierwiastka męskiego” oraz jest wyrazem
„mocy i potencjału orgazmu kobiety wolnej i niezależnej jako
jednostki”.(...) Uzdrawiającą moc żeńskiego ejakulatu otaczano czcią prawdopodobnie przez wiele tysiącleci. Kapłanki
w tradycji niektórych starożytnych kultur; jak devadasi w Indiach, kapłanki Izydy w Egipcie czy Innany w Sumerze, ślubowały uzdrawiać mężczyzn, przekazując im świętą energię
seksualną, co mogło się odbywać za pośrednictwem żeńskiego
ejakulatu.
Fr. książki Deborah Sundahl Kobieca ejakulacja i punkt G.
Bezpośrednią inspiracją było przedstawienie Sheeli-na-gig from
Rahara Church in Ireland.
Kobieca fontanna
77 cm/56 cm, obraz pikowany z efektem świetlnym
2014
Iwona Demko
23
Przedstawienia zwane Sheel-na-gig najczęściej umieszczano na
budowlach związanych z kultem bądź władzą – na murach
chrześcijańskich kościołów, na zamkach, a także na mostach
i bramach. Niektórzy twierdzą, że Sheela to pozostałość po
paneuropejskim neolitycznym kulcie Wielkiej Bogini, kiedy to
wagina była postrzegana zupełnie inaczej niż dzisiaj. Kiedy
traktowana była w kontekście szacunku, jako brama przez
którą przychodzimy na świat. Kojarzona nie tylko z płodnością, ale i szczęściem. Wizerunek waginy pełnił funkcję
ochronną przed nieszczęściem, złymi mocami, wrogiem...
Bezpośrednią inspiracją była Sheela-na-gig z Oaksey w Anglii.
Jam jest kobieta, czyli ta która wydała cię na
świat
135cm/85cm, obraz pikowany z efektem świetlnym
2014
Iwona Demko
24
Bezpośrednią inspiracją do Procesji Wilgotnej Pani było święto
słowiańskiej bogini Mokoszy obchodzone zgodnie z kalendarzem Sławskim 15 sierpnia. Lud polski długo po przyjęciu
chrześcijaństwa na NMP zamiast Maria mówił MARZA. Imiona
Marzana, Marzanna, Maryna - a np. w Rosji zdrobniale Masza
pochodzą od bogini Marzanny/Maranny/Moreny/Mory/Maryny, którą również zwano Bogurodzicą, Mokrą/WILGOTNĄ MATKĄ ZIEMIĄ. Mokosz to prawdopodobnie przydomek (Mokra/
WILGOTNA). Mokosz to hipostaza Matki Ziemi (po rosyjsku
określana jako mat’ syraja zemlja - Matka Wilgotna Ziemia).
Była opiekunką kobiet i odnosiła się do kobiecej seksualności
i płodności. Opiekowała się również ziemią, wodą, deszczem,
tkactwem, przędzeniem i owcami.
Procesja Wilgotnej Pani
2014
Iwona Demko
25
Istnieją hipotezy mówiące o dziejach, w których panowały kobiety. Ustrój ten zwany matriarchatem miał trwać od 7 tys. lat
p.n.e. do 3 tys. lat p.n.e. Według szwajcarskiego prawnika,
twórcy teorii matriarchatu Johanna Jacoba Bachofena matriarchat miał być fundamentem powszechnej wolności i równości,
pokoju i czułości, troski o wszystkich członków społeczności.
Miał cenić naturę i uczuciowość. Szcególne znaczenie przypisywano kobiecej płodności - zdolność wydawania na świat
dziecka miała boski charakter. Co za tym idzie boski charakter
miała również brama przez którą człowiek przybywał na świat,
czyli WAGINA. Była symbolicznym początkiem świata, źródłem
istnienia. W związku z tym, następstwem było to, że należy ją
SZANOWAĆ I CZCIĆ.
Wilgotna Pani
2014
Iwona Demko
Wilgotna Pani w plenerze...
26
Wilgotna Pani
143/57/43 cm, cekiny, styropian, materiał, sztuczne kwiaty
2014
Iwona Demko
27
Projekt dotyczy tematu gwałtu.
W obecnych czasach zjawisko przemocy seksualnej jest powszechne w społeczeństwie, a jego istnienie zwiększają społeczne normy i przekonania, często rozpowszechniane przez
środki masowego przekazu. Jednym z takich przekonań jest
wiara w niepohamowany, naturalny popęd seksualny mężczyzn, który musi być zaspokojony. Uważa się, że niezaspokojony popęd może doprowadzić do agresji przejawianej
w różnoraki sposób, dlatego przejawiony w przemocy seksualnej traktowany jest jako coś naturalnego.
Ot, zwykły banał jakich wiele
2013
Iwona Demko
28
Popularne jest przekonanie o tym, że w głębi serca kobiety pragną być zgwałcone. Chłopców uczy się, że jeśli kobieta mówi
„nie” to w rzeczywistości myśli „tak”.
W Bułgarii gwałciciel unika kary, jeśli poślubi swoją ofiarę,
a w państwach arabskich kobieta ponosi całkowitą odpowiedzialność za czyn gwałciciela. Często uważa się, że ofiara
prowokuje gwałciciela swoim wyglądem, zachowaniem, tym
samym ponosi całkowitą odpowiedzialność.
Jak suka nie da, to pies nie weźmie
2013
Iwona Demko
29
Projekt powstał w ramach wystawy indywidualnej w Kreis Galerie w Norymberdze. Poruszał problem handlu kobietami do wymuszonej prostytucji. Mój projekt zakładał
stworzenie dwóch oddzielnych, diametralnie różniących sie
światów. Na parterze galerii powstał klub OBSESSION oferujący usługi 20-dziestu „kobiet”. Na antresoli był Kącik
klienta, gdzie był dostęp do internetu z dostępem do specjalnie skonstruowanej strony internetowej, na której każda „kobieta” miała swoją zakładkę ze zdjęciami i opisem.
strona klubu
nur für Gentlemen
... ein Ort, der die Männerherzen höher schlagen lässt ..
Obsession
instalacja
2013
Iwona Demko
30
Klub OBSESSION oferujący usługi 20-dziestu „kobiet”, które
w moim klubie były reprezentowane przez uszyte przeze mnie
poduszki z motywem waginalnym. Każda poduszka miała
swoje imię, każda również „przybyła” z innego kraju. Motywy wykorzystane przy szyciu poduszek zaczerpniete były ze
strojów ludowych. Fundacje zajmujące się handlem kobietami
prowadzą statystyki, w których odnotowany jest kraj, z którego
sprowadzane są dziewczyny...
Obsession
instalacja
2013
Iwona Demko
31
Zupełnie inna atmosfera panowała w podziemiach. Kręconymi
schodami schodziło się do dolnego pomieszczenia pozbawionego okien. Panował tam mrok, a zwiedzający oglądali przestrzeń
z latarką w rękach. Słup światła odsłaniał odpychającą, smutną
przestrzeń, miejsce w którym przetrzymywano dziewczyny pracujące na górze w klubie...
Obsession
instalacja
2013
Iwona Demko
32
Projekt porusza temat handlu kobietami do wymuszonej prostytucji. Projekt realizowany był w ramach festiwalu ARTeria3
i składał się z performance oraz trzydniowych warsztatów. Bezpośrednią inspiracją performance była książka Sarahy Forsyth
Slave Girl, Brytyjki, która w wieku 19-nastu lat wyjechała do
Amsterdamu pracować jako pielęgniarka w żłobku. Na miejscu
została uwięziona i zmuszona do pracy w witrynie w Dzielnicy
Czerwonych Świateł.
film
Kobieta na sprzedaż
performance i warsztaty
2013
Iwona Demko
33
Projekt złożony z pięciu gablot. Jedna gablota to jeden tydzień
złożony z siedmiu dni. Całość to dokumentacja demakijażu zebrana na płatkach kosmetycznych w ciągu jednego miesiąca
z życia kobiety.
Praca dotyczy wizerunku kobiety w społeczeństwie, który musi
być korygowany, poprawiany, czy udoskonalany przez makijaż.
Jednocześnie jest pewnego rodzaju dziennikiem, który może
w podobny sposób być „zapisany” przez wszystkie (prawie)
kobiety.
Miesiąc z twarzy kobiety
82cm/25cm /3,5cm jedna gablota
2013
Iwona Demko
34
Projekt realizowany w ramach Silesia Art Biennale w Bystrzycy Kłodzkiej. Dotyczył handlu kobietami do wymuszonej prostytucji oraz stygmatyzacji kobiet pracujących w sex-biznesie.
Składał się z kilkudniowych warsztatów oraz performance. Performance zainspirowany był wydarzeniem historycznym, które
miało miejsce przy kamiennym pręgierzu na Małym Rynku
w Bystrzycy Kłodzkiej 21.X.1571 roku kiedy to wyknano karę
chłosty na dwóch prostytutkach.
film (dokumentacja performance)
film
Barmanka bez znajomości języka do pracy w Belgii
2012
Iwona Demko
35
Podobno bardzo dawno temu ludzie zupełnie nie kojarzyli aktu
seksualnego z narodzinami dziecka. Jedno wydarzenie było
zbyt oddalone w czasie od drugiego. W związku z tym osobą,
która była najważniejsza w kreacji nowego życia była kobieta,
gdyż to ona miała zdolność wydawania na świat ludzkiej istoty.
Rola mężczyzny wydawała się nieistotna. Teoria ta powodowała, że kobieta odgrywała duże znaczenie w życiu społecznym,
politycznym, religijnym. Prawdopodobnie jako kreatorka nowego życia to ona była uosabiana jako Stworzycielka Świata,
a raczej Wielka Bogini. Natomiast jej wagina była czczona jako
brama przez którą przychodzimy na świat.
film
tekst doktoratu
Kaplica Waginy
2012
Iwona Demko
36
Od dziecka słyszymy, że miłość to najcenniejszy skarb. Wszyscy znamy historię mówiącą o dwóch połówkach, które muszą
się odnaleźć i połączyć, aby nasze życie nabrało sensu, aby
nasza egzystencja na ziemi miała jakieś znaczenie, aby być
komuś potrzebnym. A kiedy już znajdziemy, wyprawiamy huczne wesele, nie bacząc na koszty, bo najważniejsza jest miłość
i nikt co do tego nie ma wątpliwości... Nie możemy nie pragnąć
kochać i być kochanym. Jesteśmy wtedy nieszczęśliwi, samotni,
bezużyteczni, a przede wszystkim gorsi. Potrafimy nawet odebrać sobie z tego powodu życie. Nie ma innego wyjścia, musimy
mieć kogoś, kto będzie nas kochał... czy jednak rzeczywiście
właśnie tak musi być ?
Wszyscy pragną miłości
2012
Iwona Demko
37
Rzadko kiedy mówi się o tych chwilach, kiedy rodzic czuje ból,
mimo tego, że chwil takich jest w jego życiu bardzo wiele. Zwykle macierzyństwo wynoszone jest na postument, opisywane
jako sielski stan. Stąd w mojej pracy pojawiła się kiczowata figurka matki z dzieckiem, na wysokim, niewspółmiernie dużym
postumencie. Z serca matki wypływa krew, która rozpływa się
na cały postument, spływając do porcelanowej filiżanki. Jeśli
ktoś chce być rodzicem musi być gotowy na taki trunek.
Macierzyństwo
135cm / 24cm / 15cm
2012
Iwona Demko
38
Bezpośrednią inspiracją do powstania projektu były napisy odnalezione przy ul. Św. Jana w Krakowie. Była to seria czterech napisów niewielkich rozmiarów umieszczonych na murze
przylegającym do okien Kina Ars. Pomijając wulgarność, napisy
zwracały uwagę zaskakującym zestawieniem słów. Wkrótce
potem trafiłam w internecie na bloga, którego autor również
został „oczarowany” poetyką napisów. Charlie Bibliotekarz,
z wykształcenia humanista stworzył na swoim blogu interpretację „miejskiej poezji”. Oto „dzieło sztuki” znalazło swojego
„krytyka”. Dzięki krytykowi wulgarne słowa zamieniły się w
oczach odbiorcy na tekst zawierający głęboką prawdę i nabrały
sensu. Polecam interpretację !
blog
Miejska poezja
2011
Iwona Demko
Cytat z wypowiedzi Radosława Kałużnego, obrońcy Jagielloni
Białystok, który po przegranym 0:2 przez jego zespół spotkaniu z Cracovią powiedział dziennikarzowi: Gramy jak cipy (...)
39
Gramy jak cipy
32cm średnicy i / 19cm średnicy
2012
Iwona Demko
40
Autorem zdania: Z budowaniem drużyny jest jak z kopulacją
słoni, dużo kurzu, hałasu, a efekt za dwa lata jest Wojciech
Łazarek, znakomity trener, który największe sukcesy odnosił
z Lechem Poznań.
Z budowaniem drużyny jest jak z kopulacją
słoni, dużo kurzu, hałasu, a efekt za dwa lata
36cm / 22cm / 22cm
2012
Iwona Demko
41
Projekt został zrealizowany w przestrzeni miejskiej w Pszczynie
w ramach XI Spotkań Artystycznych organizowanych przez Pszczyńkie Centrum Kultury.
Podczas upalnego tygodnia latem 2011 roku. Miał być próbą
przemycenia wizerunku waginy do przestrzeni publicznej.
Rabatka
średnica 200 cm
2011
Iwona Demko
42
„(...) Iwona Demko ironicznie wykorzystuje mit matki by skomentować domową atmosferę, relacji damsko-męskich. Monstrualne ciało paleolitycznej Wenus - Pramatki, personifikacji
mocy prokreacyjnej i mitu matki, szturmuje armia filigranowych,
różowych żołnierzyków. Obszarem wojny domowej jest ciało
kobiety. Zołnierzyki niczym plemniki penetrują zakamarki przytulnych różówych fałd. (...) Tym razem miniaturyzacja męskości ma na celu oddanie skali zainteresowania artsytki męskimi
problemami. Dawne wojny, zawieszenia broni, a ich podboje
i zdobycze to jedynie godne politowania złudzenie (...)”
Agata Sulikowska-Dejena
Wojna domowa
195cm/70cm/51cm
2011
Iwona Demko
43
Praca porusza temat naprotechnologii - naturalnej metody badania płodności. Podstawowym wskaźnikiem jest badanie śluzu
szyjki macicy. Dzięki obserwacji śluzu, czyli badaniu jego zapachu, lepkości oraz ilości kobieta wie, kiedy powinna wezwać
swojego małżonka, aby ten spełnił swój obowiązek...
Teraz jest najlepszy moment, kochanie
167cm / 67 cm / 42 cm
2011
Iwona Demko
44
W gonitwie dnia codziennego nie poddajemy analizie pojęcia
DOBRA. Nie zastanawiamy się czy to co robimy, myślimy, mówimy, widzimy jest dobre czy złe. W większości przypadków
robimy wszystko (po prostu) odruchowo.
Być może zastanowilibyśmy się nad tym gdyby nagle ktoś powiedział nam, że DOBRO UMARŁO...
Projekt w przestrzeni miejskiej zrealizowany w trzech miastach:
Ostrawie, Wiedniu i w Krakowie.
film
Miejsce zbrodni
2011
Iwona Demko
45
Bezpośrednią inspiracją była legenda o Wilgefortis. Jej imię powstało ze zniekształcenia łacińskiego zwrotu virgo fortis , czyli
dzielna (silna) dziewica.
Według legendy Wilgefortis była najmłodszą córką króla Luzytanii, żyjącą w III wieku. Ojciec postanowił wydać ją za mąż
za króla pogańskiej Sycylii, z którym nie był w najlepszych
stosunkach. Małżeństwo miało załagodzić sprawę. Księżniczka
jednak nie chciała wychodzić za mąż i oświadczyła ojcu, że jest
już poślubiona Chrystusowi. Wściekły ojciec postanowił ukarać
córkę przez powieszenie na krzyżu.
Dzielna Dziewica
270 cm / 250 cm
2011
Iwona Demko
46
Pierwsza miesiączka nosi nazwę menarche i powinna pojawić
się mniej więcej ok. 13-nastego roku życia. Wtedy to dziewczynka staje się kobietą. Cykl menstruacyjny towarzyszy kobiecie aż do menopauzy i ustaje po 45 roku życia. Mimo tego, że
ilość dni cyklu jest indywidualna i może wahać się od 15 do 45
dni, najczęściej trwa on 28 dni.
Każda poduszka symbolizuje jeden dzień z 28 dni cyklu
menstruacyjnego kobiety. Kolorystycznie podzielona na okres
(krwawienie), dni niepłodne, dni płodne i PMS.
28 dni
32cm/35cm jeden obiekt (całość 28 obiektów)
2010
Iwona Demko
47
Ana - suromai z gr. „podnieść ubranie”
To akt obnażenia genitaliów stosowany przez kobiety w celu
odstraszenia złych mocy, drapieżnika, wroga, niszczycielskich
sił natury. Akt ana-suromai mógł również wzmóc urodzajność
ziemi - powodować wzrost roślin i żyzność gleby. W wielu społecznościach Afryki, Nowej Gwinei ale też w krajach dawnej Europy akt ten stanowił upokorzenie dla sprawców przemocy lub
hańbiących czy obraźliwych czynów. Im więcej kobiet obnażało
swój srom tym większą moc niósł ze sobą akt.
Ana - suromai
wys. ok. 85 cm
2010
Iwona Demko
48
Kiedyś PAW był czczony w wielu starożytnych tradycjach. Przypisywano mu podniosłe znaczenia. W mitologii hinduskiej paw
oznaczał gwiazdy i sklepienie niebieskie z powodu wzorów na
opalowych piórach. W chrześcijaństwie paw kojarzony był z nieśmiertelnością i zmartwychwstaniem. W przedstawieniach Matki Boskiej w ogrodzie rajskim pawie nawiązują do oczekiwania
na życie wieczne w raju. Dopiero od późnego średniowiecza
paw stał się symbolem negatywnych cech - znakiem dumy
i próżności, a także ekstremalnej pewności siebie i lubieżności.
W ten sposób paw jest kojarzony do dziś.
Paw
2010
Iwona Demko
49
Łowcy to przede wszystkim mężczyźni. Z oddaniem bawią się
bronią, polują na zwierzynę i obnoszą się ze swoimi trofeami.
Swoją fascynacje polowaniem rozszerzyli również poza animalia – każdy z nich jest przekonany, że to on zdobywa kobietę.
Do takiego stereotypu wszyscy jesteśmy przyzwyczajeni i nikt
nie zastanawia się w jakim stopniu jest on ciągle prawdziwy
i aktualny, a na ile się zmienił.
Trofea
ok. 60cm/25cm/25cm jedna głowa (całość 12-naście głów)
2010
Iwona Demko
50
Uroki miasta
Suka: 34cm /45cm /13cm, pies: 49cm/36cm/14cm
2010
Iwona Demko
51
W Leviticus czytamy: „Kobieta, która w swoim ciele ma krwotok, będzie przez siedem dni nieczysta. Ktokolwiek by jej dotknął, będzie do wieczora nieczysty. Łoże, na którym spoczywa...wszelki przedmiot, na którym usiądzie, będą nieczyste.
Ktokolwiek dotknie jej łoża, niechaj wypierze swoje odzienie,
niechaj umyje się w wodzie, a będzie nieczysty do wieczora”.
Według dawnych wierzeń miesiączkująca kobieta psuła zbiory,
niszczyła ogrody, zabijała ziarno, powodowała spadanie owoców, zamieniała swym dotknięciem wino w ocet, powodowała
zepsucie mięsa...Na ile nasze negatywne myślenie się zmieniło?
Czerwona Pani
81 cm / 35 cm
2010
Iwona Demko
To Matka Polka pełna największych poświęceń i bezgranicznego oddania. Przez całe życie związana pępowiną ze swoim
dzieckiem.
52
Saint Mother
200 cm średnicy
2009
Iwona Demko
53
Sheela-na-gig to postać nagiej kobiety wyrzeźbiona w kamieniu,
której główną cechą są zadziwiająco mocno wyeksponowane
narządy płciowe. W najczęściej spotykanym przedstawieniu
Sheela własnoręcznie rozchyla dłońmi swoje wargi sromowe
ukazując wnętrze waginy. Najstarsze wizerunki Sheela-nagig pochodzą z XI wieku. Kilkadziesiąt z nich zachowało się
w zachodniej Europie (Irlandii, Walii, Szkocji, zachodniej Francji, północnej Hiszpanii i Szkocji).
Sheela-na-gig
176 cm / 102 cm / 32 cm
2009
Iwona Demko
54
Moje narodziny
152 cm / 86 cm
2009
Iwona Demko
55
Inspiracją powstania projektu i jednocześnie narodzin fascynacji
tematem waginalnym była książka Catherine Blackledge Wagina. Kobieca seksualność w historii kultury, w której autorka
300 stron poświęca kobiecym narządom płciowym. Opisując
kult waginy, historię przekonań, stereotypów i badań medycznych, autorka zmienia nastawienie czytelnika/czki do mogłoby
się wydawać banalnego tematu jakim jest wagina.
Waginatyzm
245cm / 128 cm
2009
Iwona Demko
Lizaki to projekt, który trzeba zlizać...
56
Lizaki
8 cm / 8 cm
2008
Iwona Demko
57
Pięć abstrakcyjnych, nasuwających erotyczne skojarzenia form
przeznaczonych do przytulania. Pod sugestywnymi tytułami:
Usiądź na mnie, Dotknij mnie, Przytul mnie, Obejmij mnie, Kołysz mnie.
Przytulanki
ok 160 cm / 86 cm, polar, gąbka
2004
Iwona Demko
58
Przytulanki
ok 160 cm / 86 cm, polar, gąbka
2004
Iwona Demko
Pięć postaci ludzkich zaplątanych w wielki guz.
Uwikłani tak bardzo, że ciężko wyodrębnić pojedyncze „ciała”.
W przeróżnych zależnościach, z których ciężko się uwolnić...
59
Uwikłane
ok 80/80/80 cm, elastyczny aksamit, gąbka
2006
Iwona Demko
Artystka wizualna, rzeźbiarka, feministka. Studiowała na Wydziale Rzeźby ASP w Krakowie. Dyplom uzyskała w roku 2001.
Od 2008 roku pracuje jako asystentka w Pracowni Rzeźby IV
na Wydziale Rzeźby ASP w Krakowie. W 2012 roku uzyskała
tytuł doktorski sztuk plastycznych w dyscyplinie artystycznej
„sztuki piękne” na podstawie rozprawy doktorskiej pt. Waginatyzm oraz pracy rzeźbiarskiej pt. Kaplica Waginy. W 2016
roku uzyskała stopień doktory habilitowanej. Do tej pory więła
udział w ponad 60-ciu wystawach zbiorowych i 15-nastu indywidualnych. Głównym obszarem jej zainteresowań jest kobieta
oraz jej rola w patriarchalnym świecie.
60
facebook
Iwona Demko
[email protected]
tel. 504 93 11 36