Cmentarz zydowski w Sobieniach-Jeziorach

www.ciekawe-miejsca.net
Zapomniane miejsca: Sobienie-Jeziory
Cmentarz żydowski
w Sobieniach-Jeziorach
W niewielkim sosnowym lasku tuż za miejscowością leżą dziesiątki bogato zdobionych macew. To pozostałość po dawnym cmentarzu żydowskim w tej miejscowości.
cze w tym samym stuleciu powstała
szkoła oraz synagoga.
Dziesiątki macew spoczywają w sosnowym
lasku
Sobienie-Jeziory to niewielkie miasteczko (obecnie wieś) z rynkiem i niską
piętrową zabudową, położone niemal
nad samym brzegiem Wisły. Nie różniło
się zbyt wiele od innych mazowieckich
miasteczek, gdyby nie tragiczna historia
Żydów i pozostałości po nich.
Górne części nagrobków ułożono osobno
Przed wojną Żydzi stanowili ponad
75% mieszkańców tej miejscowości (ok.
1700 osób). W 1942 roku hitlerowcy wywieźli ich do obozu zagłady w Treblince, a macew z cmentarza użyli jako
płyt chodnikowych, które ułożyli m.in.
na podjeździe na miejscową plebanię.
Dopiero kilka lat temu miejscowy proboszcz rozpoczął akcję wywożenia płyt
nagrobnych do sosnowego lasku, miejsca po dawnym cmentarzu. Na początku
2009 roku wyciągnięto z ziemi również
Wyznawców judaizmu do Sobieni
sprowadził na początku XIX wieku Jacek Jezierski, właściciel miejscowości.
Mieli oni przyczynić się do ożywienia
gospodarczego. Gmina żydowska rozwijała się tu bardzo szybko, także jesz1
nr 4 (25), Kwiecień 2009
www.ciekawe-miejsca.net
Zapomniane miejsca: Sobienie-Jeziory
macewy, po których wcześniej podjeżdżało się na jedną z posesji przy kościele.
na dwie osobno ułożone grupy. Jedna
to części prostokątne, a druga to rzeźbione półkoliste zwieńczenia. Zapewne
kiedyś przeszkadzały, nie były „funkcjonalne” (ze względu na kształt) i dlatego
zostały odcięte od właściwych tablic.
W otoczeniu macew walają się puszki
po libacjach alkoholowych miejscowej
młodzieży. Warte uwagi są nagrobki z
różnymi przedstawieniami: złamanych
gałązek róży, otwartych szaf z księgami,
a zwłaszcza z motywem ręki wrzucającej monetę do skarbonki - symbolizujące szczodrość zmarłego.
Macewa szczodrej osoby
Tekst i zdjęcia Jakub Jagiełło;
Tekst pochodzi z nowego przewodnika
Zapomniane miejsca Mazowsza.
Dziś w sosnowym lasku za kościołem
możemy zobaczyć fragmenty około 400
macew w różnym stanie. Niektóre mają
jeszcze oryginalną polichromię, inne z
kolei zostały rozbite lub sprofanowane.
Ogólnie rzec biorąc płyty podzielono
Informacje praktyczne:
Sobienie Jeziory znajdują się 47 km na południowy
wschód od Warszawy - najłatwiejszy dojazd drogami
nr 79, 50, 799 i 801. W Sobieniach Jeziorach zaraz za
kościołem trzeba skręcić w lewo.
Zobacz na mapie
Internetowy Przewodnik Turystyczny
www.ciekawe-miejsca.net
2
nr 4 (25), Kwiecień 2009