Jak postrzegamy Pracownię i jakiej Pracowni chcemy?

Jak postrzegamy Pracownię i jakiej Pracowni
chcemy?
Walne zebranie stowarzyszenia „Pracownia na rzecz wszystkich istot” było okazją do wielu spotkań,
rozmów i wspaniałego doświadczenia przyrody językiem dźwięków, które zaproponował Józef Broda.
Być może jeszcze w tym roku ukaże się nagranie łączące bioregionalizm i kreacyjność Józefa Brody
z songami Agaty Jałyńskiej (której kaseta „Dusza Lasu” ukazała się niedawno na Słowacji). Zebranie
było też okazją do zadania pytań około pięćdziesięciu jego uczestnikom, z różnych stron Polski, o to
jak postrzegają nasz ruch i w jakim kierunku chcieliby, żeby zmierzał. Pytaliśmy również o błędy
i zagrożenia. Poniżej przedstawiamy wyniki sondażu:
Pierwsze pytanie dotyczyło form aktywności stowarzyszenia, które są, zdaniem respondenta
najważniejsze. Kolejność wygląda następująco (ponieważ przyjmowano kolejność od 1 – 12
najmniejsza ilość punktów oznacza najwyższe miejsce w hierarchii):
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
Prowadzenie kampanii 101.
Wydawanie „Dzikiego Życia” 113.
Bioregionalizm (warsztaty, wydawnictwa, popularyzacja) 139.
Warsztaty głębokiej ekologii (magiczny krąg) 141.
Inicjowanie lokalnych inicjatyw, budowanie sieci 151.
Warsztaty GE dla prowadzących, warsztaty „Las” i warsztaty przyrodnicze 190.
Udział w koalicji polsko-słowacko-czeskiej 219.
Książki, broszury, kalendarz 226.
Zajęcie się parkiem ekologicznym Doliny Wapienicy 228.
Nowa kaseta Agaty Jałyńskiej 260.
Udział w gremiach samorządowych 263.
Rzuca się w oczy naturalna popularność kampanii, chociaż w innym pytaniu, czy angażować się
w jedną–dwie kampanie i prowadzić je długofalowo, czy być raczej „zapalnikiem” kampanii
i inspiratorem nowych grup zdania były podzielone, z przewagą opinii, by prowadzić kampanie
długofalowe, starannie opracowując ich strategie. Wyjątkowo wysoką, bo drugą w hierarchii pozycję
zajęło wydawanie „Dzikiego Życia”. Jest to o tyle zastanawiające, że miesięcznik tego typu może
istnieć także niezależnie od stowarzyszenia. Wysoka pozycja wśród preferowanych działań
warsztatów „magiczny krąg”, „bioregionalizmu” i inicjowania lokalnych inicjatyw, spotkań z grupami
i budowania sieci (takie było pełne brzmienie pytania) może wskazywać na mocne odwołanie się do
korzeni „Pracowni” i daje nadzieję na współpracę w ramach tworzonej sieci „strażników miejsc
cennych przyrodniczo”. Na tej podstawie można już mówić o długofalowej strategii stowarzyszenia.
Stosunkowo mała popularność działań lokalnych w programie stowarzyszenia świadczyć może
o niezakończonym jeszcze etapie konsolidacji wokół wspólnych celów obrony przyrody, czemu lepiej
służą duże kampanie i projekty. Wśród propozycji dopisanych przez ankietowanych były: Wrócić do
wydawania „informatora” oraz promocja „Pracowni”, działania dla zwiększenia liczby członków
„Pracowni”, a także konkretna praca nad ochroną miejsc cennych przyrodniczo.
Zadaliśmy pytanie, które z dotychczasowych wydawnictw „Pracowni” uważasz za najważniejsze. „W
obronie Ziemi” uzyskało 26 głosów, „Dzikie Życie” 14, „Las według ekologa” 13, „Rozmowy z Arne
Naessem” 7, kaseta Agaty Jałyńskiej „Dusza Lasu” 5, „Białe szaleństwo” 3. Wymieniano również
„Rytuał dla Matki Ziemi”, oraz „Głęboką Ekologię Arne Naessa”.
Jak postrzegamy Pracownię i jakiej Pracowni chcemy?
1
Kilka osób wymieniało książkę „Myśląc jak góra”, lecz nie była ona wydana przez „Pracownię”
a jedynie redagowana.
„Dzikie Życie” można właściwie pominąć, gdyż było wymienione w poprzednim pytaniu i większość
respondentów nie brała pod uwagę tego tytułu odpowiadając na pytanie o wydawnictwa.
Wymienienie miesięcznika na drugim miejscu może świadczyć tylko o jego znaczącej roli dla ludzi
związanych z „Pracownią”. Niepokojąca jest mała ilość głosów oddanych na podstawowy i źródłowy
tekst jakim są „Rozmowy z Arne Naessem”. Może to być sygnał o kryzysie wartości i autorytetów
i pewnej skłonności do arogancji wśród aktywistów. Z drugiej strony „W obronie Ziemi”, która to
książka została uznana zdecydowanie za najważniejszą, zawiera zarówno „zasady głębokiej ekologii”
Naessa, jak i inne korzenie nurtu ekologii radykalnej. Dostrzeżona jest rola kulturowa pieśni Agaty
a także rola konkretnych informacji o zagrożeniach przyrody („Las…”, „Białe szaleństwo”).
Ważne odpowiedzi dotyczyły pytania o największe błędy w dotychczasowych działaniach „Pracowni”
i o to, co stowarzyszeniu najbardziej zagraża. Najpierw błędy. Wymieniano wśród nich zdecydowanie
na pierwszym miejscu pewną hermetyczność i oddzielenie od innych, także zrażanie innych do siebie
i robienie sobie wrogów, zbyt słabe „centrum”, brak dobrych planów i strategii, zbyt wielka
różnorodność działań, dopuszczanie do wewnętrznych konfliktów i zbyt dużej różnicy zdań,
lekceważenie działań wśród młodzieży, gubienie indywidualności (osób), kolizje doktrynalne (np. z.
religią katolicką), zbyt małe zaangażowanie w rozwój „Pracowni” jako ruchu społecznego, zbyt mało
warsztatów, zajmowanie się przez te same osoby zbyt dużą ilością zagadnień, słaba organizacja
zebrań i pracy podstawowej. 1/3 ankietowanych nie odpowiedziała na to pytanie lub odpowiadała, że
nie widzi większych błędów.
Zadaliśmy również pytanie „Co najbardziej zagraża „Pracowni”. Odpowiedzi były następujące:
Wewnętrzne spory, różnice zdań wśród liderów ryzyko podziałów, pułapka profesjonalizmu,
różnorodność bagażu (ideowego, doświadczeń, oczekiwań) ludzi, którzy tworzą „Pracownię”, brak
konkretnego programu, a zamiast niego rozbicie i rozproszenie sił na doraźne działania, bałagan
organizacyjny, myślenie i postępowanie w kategorii walki, arogancja osób zaangażowanych w stałą
pracę w stowarzyszeniu, indywidualne ambicje i zbyt duża przepaść między obsadą a resztą
stowarzyszenia, „wypalenie się” w trudnych kampaniach, niedemokratyczne podejmowanie działań
(bez uzgodnień z zarządem) i brak liderów, utrata tożsamości jeśli będą tylko zewnętrzne działania
i kampanie, „spłycenie”, brak funduszy, rozpad oddziałów terenowych jeśli nie utrzymają tożsamości
z „Pracownią”.
Oprac. AJK
Jak postrzegamy Pracownię i jakiej Pracowni chcemy?
2