ZAAWANSOWANA RACHUNKOWOŚĆ FINANSOWA

Transkrypt

mgr Stanisław Hońko
www.honko.oz.pl
[email protected]
ZAAWANSOWANA RACHUNKOWOŚĆ FINANSOWA 2006/2007
Strona 1
Materiały pomocnicze do ćwiczeń z przedmiotu
„ZAAWANSOWANA RACHUNKOWOŚĆ FINANSOWA”
Spis treści:
1. Faktoring ........................................................................................................................ 1
2. Forfaiting........................................................................................................................ 6
3. Leasing ........................................................................................................................... 7
4. Rachunkowość jednostek w stanie upadłości lub likwidacji ....................................... 13
5. Sponsoring.................................................................................................................... 19
Literatura:
1. Cebrowska T. (red.) Rachunkowość finansowa i podatkowa, PWN, Warszawa 2005.
2. Gmytrasiewicz M., Karmańska A.: Rachunkowość finansowa, Difin, Warszawa 2006.
3. Gos W. (red.): Vademecum głównego księgowego, Polska Akademia Rachunkowości,
Warszawa 2006.
4. Gos W. (red.): Vademecum samodzielnego księgowego, Polska Akademia
Rachunkowości, Warszawa 2005.
5. Gos W., Hońko S.: Czynności związane z prowadzeniem rachunkowości jednostki w
stanie upadłości, Poradnik Finansowo – Księgowy, Aktualizacja nr 63, Maj 2006,
Wydawnictwo „Wiedza i Praktyka”, Warszawa 2006.
6. Gos W., Waśniewski T.: Rachunkowość przedsiębiorstw, Tom II, Zadania i
rozwiązania dla zaawansowanych, Fundacja Rozwoju Rachunkowości w Polsce,
Warszawa 2002.
7. Olchowicz I.,Tłaczała A.: Rachunkowość finansowa w przykładach według ustawy o
rachunkowości i MSR, Difin, Warszawa 2005.
8. Olchowicz I.: Rachunkowość podatkowa, Difin, Warszawa 2006.
9. Winiarska K. (red.) Zaawansowana rachunkowość finansowa, Difin, Warszawa 2006.
10. Strony internetowe: www.gofin.pl ; www.gazetapodatkowa.pl ; www.par.edu.pl ;
www.portalfk.pl ; www.poradnikfk.pl
Temat 1: Faktoring
Uproszczony schemat operacji występujących przy umowie faktoringu
Wprowadzenie:
Umowa faktoringu należy do kategorii umów cywilnoprawnych, które nie zostały nazwane w
prawie cywilnym. Na podstawie tej umowy faktorant (przedsiębiorca) przenosi na faktora
wierzytelności, jakie posiada wobec swojego kontrahenta z tytułu sprzedanych mu m.in.
towarów, produktów czy też usług. W zamian za przeniesienie ww. wierzytelności otrzymuje
od faktora środki pieniężne. Faktor, którym jest zazwyczaj bank albo firma faktoringowa,
www.honko.oz.pl
[email protected]
Strona 2
przejmuje finansowanie faktoranta w zakresie określonym w umowie. W zamian otrzymuje
wynagrodzenie w postaci prowizji i dyskonta.
Objaśnienia do schematu:
1. Przedsiębiorca wystawia fakturę dokumentującą sprzedaż towaru, produktu lub usługi.
2. Faktorant (przedsiębiorca) przenosi na faktora wierzytelność, którą posiada wobec
swojego kontrahenta.
3. W zamian za swą wierzytelność przedsiębiorca otrzymuje ekwiwalent pieniężny w
wysokości kwoty wynikającej z faktury pomniejszonej o prowizję i odsetki.
4. Dłużnik faktoringowy (kontrahent przedsiębiorcy) dokonuje na rzecz faktora zapłaty
kwoty wynikającej z faktury.
Test:
1. Faktor to:
a) firma sprzedająca wierzytelność faktorantowi
b) firma skupująca wierzytelności od dłużników
c) bank lub inna jednostka skupująca wierzytelności
2. Jednostka skupująca wierzytelności zgodnie z umową faktoringu:
a) jest określana jako faktor
b) musi być bankiem lub inną instytucją finansową,
c) może być osobą fizyczną prowadząca działalność gospodarczą.
3. Wierzytelności będące przedmiotem umowy faktoringu:
a) muszą być bezsporne,
b) dotyczą należności z tytułu dostaw i usług,
c) najczęściej ich termin spłaty nie przekracza 14 dni.
4. Awansowa metoda faktoringu polega na:
a) przekazaniu faktorantowi zaliczki w wysokości 50% - 95% faktury
b) udokumentowaniu transakcji (przekazanie faktorowi kopii faktur, dokumentów
magazynowych potwierdzających realizację transakcji)
c) odliczeniu przez faktora z góry założonej opłaty.
5. Dyskontowa metoda faktoringu polega na:
a) zakupie wierzytelności przedsiębiorcy przez faktora z terminem natychmiastowej
wymagalności,
b) przekazaniu faktorantowi zaliczki w wysokości 50% - 95% faktury
c) odliczeniu przez faktora dyskonta oraz opłaty za świadczone usługi od ceny zakupu
wierzytelności
6. Do zalet faktoringu z perspektywy faktoranta należą:
a) poprawa płynności finansowej
b) skrócenie czasu oczekiwania na wpływ środków pieniężnych
c) uniknięcie konieczności zaciągania kredytów bankowych
7. Do wad faktoringu z perspektywy faktoranta należą:
a) wysokie koszty opłat i prowizji faktora
b) możliwe osłabienie więzi z kontrahentem (dłużnikiem)
c) możliwe osłabienie reputacji jednostki
Faktoring – test uzupełnień/wyboru
Faktoring właściwy różni się od niewłaściwego tym, że ryzyko nieściągalności wierzytelności
spoczywa na faktorze/faktorancie/dłużniku (właściwe zakreślić).
Faktoring niepełny to inaczej faktoring właściwy/niewłaściwy (właściwe zakreślić).
Faktoring łączący cechy właściwego i niewłaściwego to faktoring ..........................................
(uzupełnić)
www.honko.oz.pl
[email protected]
Strona 3
Faktoring leasingowy polega na możliwości.............................................................................
.................................................................................................................................(uzupełnić)
Zadania sytuacyjne:
A. Dokonałem zakupu towaru. Jednak ze względu na czasowy brak środków finansowych nie
uregulowałem zapłaty za towar. Obecnie o zapłatę ubiega się bank, a nie sprzedawca towaru.
Czy poza koniecznością zapłaty za towar wraz z odsetkami na rzecz banku okoliczność ta
rodzi u mnie jakieś konsekwencje podatkowe? Pierwszy raz mam od czynienia z taką sytuacją
i mam wątpliwości, czy sprzedawca nie powinien uzyskać mojej zgody na przeniesienie
wierzytelności na rzecz banku?
B. Z odbiorcami moich wyrobów mam podpisane umowy, z których wynikają długie terminy
płatności. Chcąc poprawić płynność finansową przedsiębiorstwa zwróciłem się do banku o
kredyt w rachunku bieżącym. Bank zaproponował mi umowę faktoringu. Wiem, że przy
takiej umowie bank będzie pobierał prowizję i odsetki dyskontowe. Czy będą one kosztem
uzyskania przychodów?
Zadanie 1.1. (Określanie rodzaju faktoringu – faktoring właściwy a niewłaściwy)
Ustalić, czy w przedstawionych poniżej sytuacjach, występuje faktoring właściwy czy
niewłaściwy:
Sytuacja 1:
Spółka z o.o. „XAVIER” zawarła z bankiem umowę o usługę faktoringu, na mocy której bank
przejął jej nieprzeterminowaną, bezsporną wierzytelność od spółki z o.o. „BACA” za
sprzedane towary. Z umowy wynika, że całkowite ryzyko nieściągalności należności od
spółki z o.o. „BACA” przejmuje faktor (tj. bank). Z przekazanej faktorantowi kwoty faktor
potrąci prowizję (0,6% przejętej wierzytelności brutto) oraz odsetki dyskontowe (roczna stopa
dyskonta wynosi 20% przejętej wierzytelności) należne za okres od dnia wypłaty tej kwoty do
dnia płatności faktury.
Sytuacja 2:
Spółka jawna zawarła z bankiem umowę o usługę faktoringu, na mocy której bank przejął jej
nieprzeterminowaną, bezsporną wierzytelność od spółki akcyjnej za sprzedane usługi
transportowe. Ryzyko niespłacenia wierzytelności przez dłużnika obciąża faktoranta. Umowa
zastrzega, że w przypadku niespłacania przez dłużnika w terminie należności wynikających z
faktury, faktor dokonuje zwrotnego zbycia wierzytelności na rzecz faktoranta (spółki jawnej),
zatrzymując prowizję i odsetki dyskontowe.
Zadanie 1.2. (Określanie opłacalności faktoringu z perspektywy faktoranta)
Spółka z o.o. "KOMETA" ze względu na problemy z płynnością finansową zawarła w dniu 1
marca 200X umowę z instytucją "FAKTOR S.A.", której podstawowe założenia są
następujące:
1. Umowa faktoringowa dotyczy należności od przedsiębiorstwa "METEOR", za
sprzedane produkty. Faktura została wystawiona 28.02.200X na kwotę 500 000 zł.
Termin płatności ustalono na 30.04.200X.
2. Instytucja "FAKTOR S.A." zapłaci 70% należności spółce "KOMETA" 3.03.200X.
Pozostała część należności będzie wypłacana po zapłacie przez dłużnika, czyli
30.04.200X.
3. Czas finansowania przez instytucję "Faktor" wynosi 59 dni.
4. Prowizja wynosi 2% wartości faktury, natomiast stopę dyskontową w skali roku (od
wypłaconej kwoty) ustalono w wysokości 8%.
Polecenia do wykonania:
www.honko.oz.pl
[email protected]
Strona 4
Na podstawie przedstawionych informacji ocenić opłacalność umowy faktoringowej, wiedząc
że alternatywnym rozwiązaniem jest zaciągnięcie kredytu oprocentowanego według stopy
28% rocznie.
Zadanie 1.3. (Ewidencja faktoringu właściwego, koszty uzyskania przychodu)
Jednostka wystawiła fakturę za sprzedane produkty w wysokości 20 000 zł plus podatek VAT
(22%) 4 400 zł. Po pewnym czasie jednostka sprzedała wierzytelność faktorowi za 19 000 zł
(przelew). Zgodnie z umową faktoringową ryzyko nieściągalności należności obciąża faktora.
Faktor w całości odzyskał należność z tytułu faktury (przelew).
Na podstawie przedstawionych założeń sformułować i zaksięgować niezbędne operacje
gospodarcze u faktoranta i faktora. Ustalić stratę z transakcji faktoringowej, wskazując w
jakiej części stanowi ona koszt uzyskania przychodu zgodnie z updop.
Zadanie 1.4. (Ewidencja faktoringu właściwego, faktoring a koszty uzyskania
przychodu)
Spółka z o.o. "WOJTUŚ II" posiada należności z tytułu udzielonej pożyczki w kwocie 200
000 zł. W umowie faktoringu ustalono cenę sprzedaży wierzytelności na 160 000 zł. Faktor
przekazał kwotę 160 000 zł na rachunek faktoranta. Na podstawie przedstawionych założeń
sformułować i zaksięgować niezbędne operacje gospodarcze u faktoranta. Ustalić stratę z
transakcji faktoringowej, wskazując w jakiej części stanowi ona koszt uzyskania przychodu
zgodnie z updop.
Zadanie 1.5. (ewidencja faktoringu właściwego)
Spółka z o.o. "X" zawarła z instytucją faktoringową umowę o usługę faktoringu.
Przedmiotem umowy są wierzytelności od spółki akcyjnej "Y" za sprzedane produkty.
Wystawiona dla spółki akcyjnej "Y" wartość faktury wynosiła 61 000 zł, w tym należny
podatek VAT 11 000 zł. Postanowienia umowy faktoringowej są następujące:
1) całkowite ryzyko nieściągalności należności od spółki "Y" przejmuje faktor,
2) dyskonto potrącone przez faktora wynosi
2 000 zł,
3) prowizja faktora wynosi 1% wartości brutto wierzytelności
610 zł,
4) dyskonto i prowizja będą potrącone przez faktora z kwoty należnej spółce "X",
5) kwota należna spółce "X" wynosi (61 000 zł - 2 000 zł – 610 zł)
58 390 zł.
Na podstawie przedstawionych danych ułożyć i sformułować niezbędne operacje gospodarcze
u faktora i faktoranta.
Zadanie 1.6. (faktoring właściwy)
Spółka „FAKTORANT” zawarła w dniu 12.11.200X r. umowę faktoringu właściwego z
firmą faktoringową „FAKTOR”. Faktura VAT, z terminem płatności 60 dni od daty jej
wystawienia, przekazana firmie faktoringowej, była wystawiona firmie „DŁUŻNIK”w dniu
2.11.2006 r. na kwotę 244.000 zł, w tym 44.000 VAT. W umowie ustalono stopę dyskonta na
15%. Prowizja faktora wynosi 3% kwoty brutto wierzytelności. Dyskonto i prowizja zostaną
potrącone przez faktora z kwoty należnej spółce „FAKTORANT” w momencie przelewu
środków od dłużnika . Spółka powiadomiła dłużnika faktoringowego o zawarciu umowy
faktoringowej.
Na podstawie przedstawionych założeń sformułować i zaksięgować niezbędne operacje
gospodarcze u faktoranta, faktora oraz dłużnika faktoringowego. Przyjąć założenie, że dłużnik
uregulował zobowiązanie w terminie płatności.
www.honko.oz.pl
[email protected]
Strona 5
Zadanie 1.7. (faktoring niewłaściwy)
Korzystając z założeń poprzedniego przykładu postanowienia umowy są następujące:
1)
ryzyko niespłacenia wierzytelności przez dłużnika obciąża faktoranta, tzn. faktor
zwraca mu fakturę za sprzedaż w wypadku jej nieściągalności i nie dokonuje
zwrotu dyskonta i prowizji,
2)
dyskonto i prowizja są pobierane jednorazowo w momencie przelewu środków na
rachunek bankowy faktora,
3)
faktor blokuje 10% sumy należnej spółce "X" do czasu otrzymania od dłużnika
(spółki "Y") pełnej kwoty wierzytelności, co wynosi 5 839 zł ,
4)
kwota postawiona do dyspozycji spółki "X" wynosi 52 551zł (61 000 zł - 2 000 zł
– 610 zł - 5 839 zł).
Wykorzystując przedstawione dane sformułować i zaksięgować niezbędne operacje
gospodarcze.
Spółka „MECH” S.A. zawarła z firmą faktoringową umowę, na mocy której faktor przejął jej
wierzytelność. Wartość brutto faktury wynosi 122.000 zł. (w tym 22% VAT), a termin
płatności 50 dni od daty wystawienia faktury. Umowa zawiera następujące postanowienia:
• roczna stopa dyskonta wynosi 20%,
• prowizja faktora wynosi 0,5% wartości brutto,
• dyskonto i prowizja są pobierane jednorazowo w momencie przelewu środków na
rachunek spółki.
• faktor blokuje 10% należnej spółce kwoty do czasu zapłaty przez dłużnika całej kwoty z
faktury.
Kwoty wpłacone przez dłużnika są zarachowywane przez faktora na spłatę kwoty pożyczki
udzielonej spółce MECH. Jeżeli dłużnik nie spłaci należności, to faktor zwraca spółce MECH
fakturę nie dokonując zwrotu dyskonta i prowizji. Dłużnik został powiadomiony o zawartej
umowie i w wyznaczonym terminie 70 dni spłacił 50% kwoty wierzytelności. Z uwagi na
niespłacenie w terminie pełnej kwoty wynikającej z faktury, faktor zwrócił ją spółce.
Jednocześnie zaliczył na poczet spłaty kwotę zablokowaną i pobrał pozostałą niespłaconą
kwotę z rachunku bieżącego spółki.
Spółka cywilna zawarła z bankiem umowę o usługę faktoringu, na mocy której z dniem
wystawienia faktury przez spółkę cywilną bank przejmuje jej wierzytelność wobec spółki z
o.o. za sprzedane produkty. Zgodnie z postanowieniami umowy całkowite ryzyko
nieściągnięcia należności od spółki z o.o. przejmuje faktor (faktoring właściwy).W myśl
umowy, w dniu wystawienia faktury przez spółkę cywilną bank ma przekazać faktorantowi
(spółce cywilnej) kwotę w wysokości wartości brutto wynikającej z faktury pomniejszonej o:
- prowizję,
- odsetki dyskontowe,
- 22% VAT od sumy kwot prowizji i odsetek dyskontowych.
Prowizja faktora wynosi 0,5% przejętej wierzytelności brutto. Umowna roczna stopa
dyskonta wynosi 10% przejętej wierzytelności brutto. Wartość brutto wierzytelności
wynikającej z faktury wynosi 122.000 zł. W fakturze wyznaczono 60-dniowy termin
płatności.
Temat 2: Forfaiting
Wprowadzenie
Umowa forfaitingu należy do kategorii umów nienazwanych (w prawie cywilnym). Istotą tej
umowy jest sprzedaż przez zbywcę (sprzedawcę lub dostawcę towarów i usług - forfetystę)
na rzecz nabywcy (instytucji forfaitingowej - forfaitera) wierzytelności, do uregulowania
których zobowiązany jest odbiorca towarów i usług (dłużnik forfaitingowy). Forfaiting
www.honko.oz.pl
[email protected]
Strona 6
spełnia zatem funkcje zbliżone do faktoringu (bardziej rozpowszechnionej w praktyce formy
obrotu wierzytelnościami).
Różnice między faktoringiem a forfaitingiem
Faktoring
Krótkoterminowa forma finansowania (do 180 dni).
Przedmiotem umowy jest na ogół finansowanie na podstawie
wierzytelności wynikających z umowy dostawy i sprzedaży
wyrobów oraz usług; rzadko dotyczy obrotu wekslowego.
Przedmiotem mogą być wszystkie wierzytelności przysługujące
wobec danego odbiorcy lub w stosunku do wszystkich odbiorców.
W ofercie faktora znajduje się cały zestaw usług, wśród których
finansowanie nie musi odgrywać najważniejszej roli.
Finansowanie obrotu krajowego, a także eksportu.
Dłużnik jest zazwyczaj informowany (poza faktoringiem tajnym) o
zawarciu umowy.
Wykupowi mogą podlegać niskie wartościowo wierzytelności
pieniężne (małe kwoty ale duża liczba wierzytelności).
Faktor wykupuje 50-90% wartości faktury.
Faktor finansuje dostawce na ogół we własnym imieniu i na własne
ryzyko.
Faktor nie musi przejmować ryzyka.
Usługa tańsza od forfaitingu.
Faktor stosuje zabezpieczenia, gdyż liczy się ze stratami.
Forfaiting
Średnio i długoterminowa forma finansowania (od 6 miesięcy do 7 i
więcej lat).
Zazwyczaj dotyczy obrotu wekslowego; przedmiotem umowy są
wierzytelności w wekslach oraz objęte akredytywami, a także
wynikające z umów leasingu i wierzytelności księgowe.
Przedmiotem umowy jest z reguły jedna, indywidualnie oznaczona
wierzytelność pieniężna.
Celem jest finansowanie wierzytelności i temu są podporządkowane
wszystkie czynności.
Finansowanie tylko eksportu.
Dłużnik często nie wie o zawarciu transakcji.
Wykupowi podlegają duże wartościowo wierzytelności (jedna
wierzytelność na wysokie kwoty).
Forfaiter wykupuje 100% wartości faktury.
Często tworzone są konsorcje forfaiterów celem zgromadzenia
środków finansowania danej transakcji, co umożliwia rozłożenie
ryzyka między kilka podmiotów finansujących.
Finansowanie tylko bez regresu (z przejęciem ryzyka).
Koszty są wysokie, ze względu na bezregresowy charakter. Na
koszty te składa się dyskonto, marża forfaitera, opłaty dodatkowe
dotyczące dni, w których mimo wymagalności należności nie ma
wpływu środków pieniężnych oraz opłaty związane z wycofaniem
się którejś ze stron.
Nie stosuje się dodatkowych zabezpieczeń, gdyż forfaiter wyklucza
z reguły poniesienie strat.
Zadanie 2.1. (forfaiting właściwy)
Firma „KWAS” S.A. wykazuje w księgach rachunkowych należność z tytułu eksportu
preparatów chemicznych w kwocie 610 000 zł, w tym, 110 000 zł VAT. Termin płatności
faktury określono na 6 miesięcy. W celu przyspieszenia wpływu należności zawarto umowę
forfaitingu z bankiem (forfaiter). W związku z tym w księgach rachunkowych foretysty
należy ująć następujące operacje gospodarcze:
1. Sprzedaż wierzytelności (połączona z zawiadomieniem o tym fakcie dłużnika):
a) cena sprzedaży wierzytelności 450 000 zł
2. Wyksięgowanie wierzytelności według wartości nominalnej 610 000 zł
3. Wpływ zapłaty od forfaitera za przeniesioną wierzytelność 450 000 zł
W księgach rachunkowych forfaitera wystąpiły następujące operacje gospodarcze:
1. Przejęcie wierzytelności będącej przedmiotem umowy:
a) wartość nominalna wierzytelności wynikająca z umowy 610 000 zł
b) cena nabycia wierzytelności wynikająca z dokumentu źródłowego 450 000 zł
c) zarachowanie kwoty dyskonta (wynagrodzenia) do rozliczenia 160 000 zł
2. Zapłata forfetyście za przejętą wierzytelność 450 000 zł
3. Zapłata dłużnika za przejętą wierzytelność 610 000 zł
4. Przeksięgowanie dyskonta na przychody finansowe 160 000 zł
Zaksięgować operacje gospodarcze w księgach rachunkowych foretysty i forfaitera.
Zadanie 2.2. (forfaiting niewłaściwy)
Założenia jak w zadaniu 2.1., z tą różnicą, że ryzyko nieściągalności należności jest dzielone
między forfaitera i foretystę. W księgach rachunkowych foretysty należy zaksięgować
następujące operacje gospodarcze związane z realizacją umowy forfaitingowej:
1. Przeksięgowanie wartości nominalnej wierzytelności z tytułu eksportu 610 000 zł
2. Dokumenty źródłowe (faktura, nota księgowa, wyciąg bankowy) potwierdzające:
www.honko.oz.pl
[email protected]
Strona 7
a) potrącenie przez forfaitera kwoty dyskonta zaliczanego w koszty
160 000 zł
b) zablokowanie kwoty umownej jako zabezpieczenia ewentualnych roszczeń
forfaitera na wypadek niewypłacalności dłużnika forfaitingowego
100 000 zł
c) wpływ na rachunek bieżący kwoty należnej wynikającej z ustaleń umownych,
(pomniejszonej o dyskonto i kwotę zablokowaną)
350 000 zł
d) wartość ogółem wierzytelności przeniesionej na forfaitera
610 000 zł
3. Zaliczenie na spłatę pożyczki forfaitingowej całości zapłaconej przez dłużnika
wierzytelności - na podstawie zawiadomienia forfaitera:
4. Wpływ na rachunek bankowy kwoty odblokowanej przez forfaitera w związku z
rozliczeniem pożyczki forfaitingowej:
Zaksięgować operacje gospodarcze u forfetysty.
Temat 3: Leasing
Leasing w ustawie o rachunkowości
Art. 3 uor:
4.Jeżeli jednostka przyjęła do używania obce środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne na mocy umowy, zgodnie z którą jedna ze
stron, zwana dalej „finansującym”, oddaje drugiej stronie, zwanej dalej „korzystającym”, środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne
do odpłatnego używania lub również pobierania pożytków na czas oznaczony, środki te i wartości zalicza się do aktywów trwałych
korzystającego, jeżeli umowa spełnia co najmniej jeden z następujących warunków:
1)przenosi własność jej przedmiotu na korzystającego po zakończeniu okresu, na który została zawarta,
2)zawiera prawo do nabycia jej przedmiotu przez korzystającego, po zakończeniu okresu, na jaki została zawarta, po cenie niższej od
wartości rynkowej z dnia nabycia,
3)okres, na jaki została zawarta, odpowiada w przeważającej części przewidywanemu okresowi ekonomicznej użyteczności środka
trwałego lub prawa majątkowego, przy czym nie może być on krótszy niż 3/4 tego okresu. Prawo własności przedmiotu umowy
może być, po okresie, na jaki umowa została zawarta, przeniesione na korzystającego,
4)suma opłat, pomniejszonych o dyskonto, ustalona w dniu zawarcia umowy i przypadająca do zapłaty w okresie jej obowiązywania,
przekracza 90% wartości rynkowej przedmiotu umowy na ten dzień. W sumie opłat uwzględnia się wartość końcową przedmiotu
umowy, którą korzystający zobowiązuje się zapłacić za przeniesienie na niego własności tego przedmiotu. Do sumy opłat nie zalicza
się płatności na rzecz korzystającego za świadczenia dodatkowe, podatków oraz składek na ubezpieczenie tego przedmiotu, jeżeli
korzystający pokrywa je niezależnie od opłat za używanie,
5)zawiera przyrzeczenie finansującego do zawarcia z korzystającym kolejnej umowy o oddanie w odpłatne używanie tego samego
przedmiotu lub przedłużenia umowy dotychczasowej, na warunkach korzystniejszych od przewidzianych w dotychczasowej
umowie,
6)przewiduje możliwość jej wypowiedzenia, z zastrzeżeniem, że wszelkie powstałe z tego tytułu koszty i straty poniesione przez
finansującego pokrywa korzystający,
7)przedmiot umowy został dostosowany do indywidualnych potrzeb korzystającego. Może on być używany wyłącznie przez
korzystającego, bez wprowadzania w nim istotnych zmian.
5.W przypadku spełnienia co najmniej jednego z warunków określonych w ust. 4, oddane do używania korzystającemu środki trwałe lub
wartości niematerialne i prawne zalicza się u finansującego do aktywów trwałych jako należności.
6.W przypadku gdy roczne sprawozdanie finansowe korzystającego nie podlega obowiązkowi badania i ogłoszenia w myśl art. 64 ust. 1,
to może on dokonywać kwalifikacji umów, o których mowa w ust. 4, według zasad określonych w przepisach podatkowych i nie stosować
ust. 4 i 5
Ujmowanie leasingu w sprawozdaniu finansowym1
SPRAWOZDANIE FINANSOWE KORZYSTAJĄCEGO
(Leasing finansowy - umowa spełnia co najmniej jeden warunek wymieniony w art. 3, ust. 4 UOR)
BILANS
AKTYWA
PASYWA
ŚRODKI TRWAŁE
ZOBOWIĄZANIA
z tytułu długu pozostałego
(kapitał pozostały do spłaty)
RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT
1
KOSZTY I STRATY
PRZYCHODY I ZYSKI
AMORTYZACJA + CZĘŚĆ ODSETKOWA
(część odsetkowa liczona w sposób
odzwierciedlający stałą okresową
stopę zwrotu długu pozostałego
PRZYCHODY
Z DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ
http://www.bre-leasing.pl/ogolne/dlaczego_aspekty2.html
www.honko.oz.pl
[email protected]
Strona 8
- MSR-17 "Leasing")
SPRAWOZDANIE FINANSOWE FINANSUJĄCEGO
(Leasing finansowy - umowa spełnia co najmniej jeden warunek wymieniony w art. 3, ust. 4 UOR)
BILANS
AKTYWA
PASYWA
NALEŻNOŚCI
zdyskontowane wewnętrzną stopą zwrotu (IRR)
raty leasingowe oraz wartość resztowa
(niespłacony kapitał)
ZOBOWIĄZANIA
w zależności od źródeł refinansowania np. kredyt bankowy
RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT
KOSZTY I STRATY
PRZYCHODY I ZYSKI
KOSZTY
z tytułu odsetek od refinansowania + koszty stałe
PRZYCHODY
z części odsetkowej rat leasingowych. Rozliczane w
sposób odzwierciedlający stałą okresową stopę zwrotu
długu pozostałego
(MSR 17 - "Leasing")
Podatkowe skutki umów leasingowych
Umowa leasingowa, według której prawo do
Umowa leasingowa, według której prawo do
amortyzacji przysługuje finansującemu
amortyzacji przysługuje korzystającemu
(leasing finansowy)
(leasing operacyjny)
Zakres przychodów finansującego
Opłaty ustalone w umowie leasingu, ponoszone przez
Do przychodów finansującego zalicza się opłaty
korzystającego w podstawowym okresie umowy, w
należne od korzystającego w podstawowym okresie
tym także opłaty wstępne, są dla finansującego
umowy, ale tylko w wysokości przekraczającej spłatę
przychodem podatkowym w pełnej wysokości.
wartości przedmiotu umowy.
Traktowanie wydatków związanych z nabyciem przedmiotu umowy przez finansującego
Wydatek związany z nabyciem przedmiotu umowy
Wydatek poniesiony na nabycie przedmiotu umowy
nie jest kosztem podatkowym, natomiast kosztem
nie jest kosztem podatkowym, finansujący nie
uzyskania przychodu są dla finansującego odpisy
dokonuje również odpisów amortyzacyjnych od tego
amortyzacyjne dokonane przez okres trwania umowy.
przedmiotu.
Należy pamiętać, że amortyzacja może być naliczana
metodą liniową lub degresywną. Nie można jednak
stosować podwyższonych stawek amortyzacyjnych w
wypadku używania składników w pogorszonych
warunkach, gdyż finansujący nie zna tych warunków.
Traktowanie wydatków związanych z umową leasingową przez korzystającego
Opłaty ustalone w umowie leasingu, ponoszone przez
Do kosztów korzystającego zalicza się raty
korzystającego w podstawowym okresie umowy, w
leasingowe w podstawowym okresie umowy, ale tylko
tym także opłaty wstępne, są dla korzystającego
w wysokości przekraczającej spłatę wartości
kosztem uzyskania przychodów w pełnej wysokości.
przedmiotu umowy.
Test:
1. W Polsce leasing jest unormowany przez:
a) kodeks cywilny
b) ustawę o rachunkowości
c) ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych
2. Umowa leasingu jest:
a) umową nienazwaną zbliżoną do dzierżawy
b) umową nienazwaną zbliżoną do najmu
c) umową nazwaną
3. Stronami leasingu są:
a) korzystający i finansujący
b) lesingodawca i leasingobiorca
www.honko.oz.pl
[email protected]
Strona 9
c) najemca i wynajmujący
Przedmiotem leasingu są zgodnie z prawem bilansowych:
a) rzeczy,
b) wartości niematerialne i prawne,
c) żadne z powyższych.
5. Przedmiotem leasingu są zgodnie z kodeksem cywilnym:
a) rzeczy
b) wartości niematerialne i prawne
c) żadne z powyższych
6. Kodeks cywilny przewiduje następujące rodzaje leasingu:
a) operacyjny
b) finansowy
c) żadne z powyższych
4.
Zadanie 3.1. (Ewidencja leasingu finansowego po stronie korzystającego)
1. Na podstawie umowy leasingowej przyjęto do użytkowania maszyny produkcyjne:
a) wartość maszyn .......................................................................................... 10 000 zł
b) naliczone z góry odsetki za cały okres trwania umowy ............................... 1 200 zł
c) razem .......................................................................................................... 11 200 zł
2. Zapłacono ratę firmie leasingowej(finansującemu) (WB) ........................................... 200 zł
3. Przeksięgowano odsetki do kosztów bieżącego okresu ................................................. 20 zł
Zaksięgować operacje gospodarcze
(leasingobiorcy).
w
księgach
rachunkowych
korzystającego
Zadanie 3.2. (Ewidencja leasingu finansowego po stronie finansującego i korzystającego)
W listopadzie 200X r. miały miejsce następujące operacje gospodarcze:
1. Otrzymano fakturę VAT za maszyny zakupione z zamiarem przekazania w leasing:
a) wartość netto............................................................................................. 500 000 zł
b) podatek VAT ............................................................................................ 110 000 zł
c) razem ........................................................................................................ 610 000 zł
2. Zawarto umowę leasingową, zgodnie z którą odpisów amortyzacyjnych dokonuje
korzystający. Zgodnie z treścią umowy wystawiono korzystającemu fakturę VAT:
a) część kapitałowa....................................................................................... 500 000 zł
b) odsetki za cały okres umowy.................................................................... 100 000 zł
c) podatek VAT dotyczący części kapitałowej (22%) ................................. 110 000 zł
d) razem ........................................................................................................ 710 000 zł
3. (WB) Spłacono zobowiązanie wobec dostawcy maszyn ........................................ 610 000 zł
4. Wystawienie faktury za ratę leasingową za pierwszy miesiąc:
a) część kapitałową........................................................................................... 5 000 zł
b) część odsetkową ........................................................................................... 1 000 zł
c) podatek VAT ................................................................................................ 1 100 zł
d) razem ............................................................................................................ 7 100 zł
5. (WB) Wpłata od korzystającego raty za pierwszy miesiąc......................................... 7 100 zł
6. Wystawienie faktury za ratę leasingową za drugi miesiąc:
a) część kapitałową........................................................................................... 5 000 zł
b) część odsetkową ........................................................................................... 1 000 zł
c) podatek VAT ................................................................................................ 1 100 zł
d) razem ............................................................................................................ 7 100 zł
7. (WB) Wpłata od korzystającego raty za drugi miesiąc............................................... 7 100 zł
www.honko.oz.pl
[email protected]
Strona 10
Zaksięgować operacje gospodarcze w księgach rachunkowych finansującego.
Sformułować operacje gospodarcze, które wystąpią u korzystającego i dokonać ich ewidencji.
Zaksięgować amortyzację za dwa kolejne miesiące w kwocie 900 zł/miesiąc.
Zadanie 3.3. (Ewidencja leasingu operacyjnego u korzystającego i finansującego)
Firma „BUSS” (korzystający) przyjęła do użytkowania samochód ciężarowy VW BUS na
podstawie umowy leasingu z firmą „LEND _ LEASE” S.A, która nabyła go za 120 000 zł +
22% VAT. Zgodnie z umową odpisów amortyzacji dokonuje finansujący (Metoda liniowa,
stopa amortyzacji 20%) Miesięczna opłata leasingowa wynosi 3 000 zł netto + 22% VAT.
Sformułować operacje gospodarcze (umowa oraz opłaty leasingowe przez dwa miesiące) i
zaksięgować je w księgach rachunkowych finansującego i korzystającego.
Zadanie 3.4. (klasyfikacja umów leasingu, ujmowanie umów leasingowych w księgach
rachunkowych oraz w sprawozdaniu finansowym)
Firma zawarła umowę, na podstawie której przekazała korzystającemu do użytkowania
środek trwały o wartości godziwej 100 000 zł na okres 3 lat. Opłatę roczną ustalono na
poziomie 12 000 zł. Umowa nie zawiera zapisu o przeniesieniu własności przedmiotu na
korzystającego po zakończeniu umowy ani o prawie do nabycia przedmiotu umowy na
korzystnych dla korzystającego warunkach. Nie przewidziano również możliwości zawarcia
kolejnej umowy. Przedmiot umowy jest typowy i nie został dostosowanych do
indywidualnych wymagań korzystającego. Przewidywany okres ekonomicznej użyteczności
przedmiotu umowy wynosi 10 lat.
1. Przedstawić zawarcie i realizację umowy przez cały okres leasingu w księgach
rachunkowych finansującego i korzystającego, pomijając kwestię podatku od towarów
i usług.
2. Wskazać, w jaki sposób skutki umowy będą wpływały na sprawozdanie finansowe
obu stron umowy.
Spółka akcyjna „OLA” zawarła umowę leasingu finansowego środka trwałego o wartości
godziwej 150 000 zł na okres 5 lat. Korzystającym jest spółka z o.o. „ZUZIA”,
niepodlegająca obowiązkowi badania przez biegłego rewidenta. Opłaty według umowy
zostały rozłożone równomiernie, w każdym roku po 40 000 zł. Przewidywany okres
ekonomicznej użyteczności środka trwałego wynosi 10 lat, a stopa amortyzacji według updop
została określona na 10%. Kierownik firmy „ZUZIA” podjął decyzję o prezentowaniu w
wyniku finansowym skutków umowy leasingowej zgodnie z prawem podatkowym.
i usług.
obu stron umowy.
Przedsiębiorstwo „MODEL” S.A. zawarło umowę leasingu finansowego na okres 5 lat ze
spółką „BADACZ” S.A. Przedmiotem leasingu jest maszyna o wartości godziwej 150 000 zł.
www.honko.oz.pl
[email protected]
Strona 11
Roczne opłaty w kwocie 40 000 zł zostały rozłożone równomiernie. Przewidywany okres
ekonomicznej użyteczności maszyny wynosi 7 lat.
i usług.
obu stron umowy.
Przedsiębiorstwo „GROSZKI” S.A. zawarło umowę leasingu finansowego na okres 5 lat ze
spółką „KOWALE” S.A. Przedmiotem leasingu jest maszyna o wartości godziwej 150 000 zł.
Roczne opłaty w kwocie 40 000 zł zostały rozłożone równomiernie. Przewidywany okres
ekonomicznej użyteczności maszyny wynosi 7 lat. Korzystający zdecydował się na ujęcie
zobowiązań leasingowych w kwocie obejmującej raty kapitałowe oraz odsetki.
i usług.
obu stron umowy.
Zadanie 3.8.
Firma leasingowa (finansujący) zobowiązała się oddać spółce z o.o. „Gama”, która nie jest
zobowiązana do badania sprawozdań finansowych, do używania na 24 miesiące samochód
dostawczy „Star” o oferowanej wartości netto 50.000zł. Integralną część umowy stanowi
harmonogram finansowy, którego warunki są następujące:
•
Opłata wstępna 11.000zł + VAT,
•
23 raty po 2.100zł + VAT,
•
po zakończeniu umowy i zapłaceniu wszystkich rat przez korzystającego samochód
zostanie sprzedanych za 8.000zł +VAT.
Z przedstawionych założeń wynika, że:
1) okres, na jaki została zawarta umowa stanowi 40% normatywnego okresu używania środka
trwałego, gdyż zgodnie z wykazem stawek amortyzacyjnych dla środków transportu okres
normatywnego używania wynosi 5 lat,
2) suma opłat leasingowych wynosi 59.300zł (11.000zł + 48.300zł), czyli odpowiada co
najmniej wartości początkowej środka trwałego.
Jednak w umowie nie ma informacji o tym, że odpisy amortyzacyjne dokonuje finansujący,
czyli zgodnie z prawem podatkowym umowa będzie traktowana jako umowa leasingu
operacyjnego. Na podstawie przedstawionych założeń określić przychody i koszty dla
finansującego i korzystającego oraz ułożyć i zaksięgować operacje gospodarcze w księgach
rachunkowych finansującego i korzystającego.
Zadanie 3.9.
Jednostka otrzymała na podstawie umowy leasingowej środek trwały o wartości 10.000zł,
który amortyzuje się metodą liniową przy wykorzystaniu 30% stawki amortyzacyjnej.
Wybrane warunki umowy są następujące:
•
Opłata wstępna 2.080zł plus 22% podatku VAT,
•
36 rat leasingowych po 250 zł plus 22% podatku VAT, co wynosi 9.000zł plus
podatek VAT.
Wykaz operacji będzie następujący:
1. Przyjęcie środka trwałego 10.000 zł
www.honko.oz.pl
[email protected]
Strona 12
2. Zaksięgowanie odsetek leasingowych:
a) za okres umowy 1.080 zł
b) zaliczenie odsetek do kosztów w okresie, którego dotyczą
3. Naliczanie odpisów amortyzacyjnych (np. 3.000 zł rocznie)
4. Otrzymanie faktury za opłatę wstępną 2.000 zł plus VAT 440zł
5. Rozliczenie otrzymanej faktury za opłatę wstępną:
a) zaksięgowanie naliczonego podatku VAT 440 zł
b) zaksięgowanie wartości netto opłaty leasingowej 2.000 zł
6. Otrzymanie faktury za ratę leasingową 250zł plus VAT 55 zł
7. Rozliczenie otrzymanej faktury za ratę leasingową:
a) zaksięgowanie naliczonego podatku VAT 55 zł
b) zaksięgowanie wartości netto raty leasingowej 250 zł
8. Przeksięgowanie związane z kontem "Pozostałe rozrachunki rozliczane bilansowo":
a) opłata wstępna 2.000 zł
b) rata leasingowa 250 zł
Zaksięguj wymienione operacje.
Zadanie 3.10. (Ustalanie wartości hipotetycznej)
Wartość początkowa środka trwałego przekazanego w leasing operacyjny wynosiła 60 000 zł.
Okres umowy leasingowej określono na 3 lata, stopa amortyzacji wynosi 10%. Ustalić
wartość hipotetyczną środka trwałego.
Zadanie 3.11. (Ewidencja leasingu u korzystającego)
Jak należy ująć w księgach rachunkowych operacje związane z leasingiem operacyjnym
samochodu osobowego, gdy dla celów bilansowych umowa ta spełnia warunki leasingu
finansowego? Spółka podlega badaniu przez biegłego rewidenta.
Jednostka podpisała umowę o leasing operacyjny wózka magazynowego. Otrzymała od
finansującego pierwszą fakturę na opłatę administracyjną i wstępną opłatę leasingową. Jak
ująć wymienione opłaty w księgach rachunkowych?
Spółka z o.o. zawarła umowę leasingu, której przedmiotem jest aparatura medyczna. Umowa
została zawarta na czas oznaczony (2 lata) i zawiera postanowienie, że odpisów
amortyzacyjnych dokonuje korzystający. Spółka otrzymała fakturę na kwotę brutto: 16 600 zł,
w tym podatek VAT (7%): 1 086 zł, która obejmuje:
- część kapitałową:
14 002 zł,
- część odsetkową:
1 512 zł,
- podatek VAT:
1 086 zł.
Zgodnie z warunkami umowy opłata wstępna obejmuje spłatę kapitału w kwocie netto: 1.396
zł i podatek VAT w całości: 1 086 zł. Kolejne raty miesięczne wynoszą po 588 zł, w tym rata
kapitałowa: 525 zł i rata odsetkowa: 63 zł. Podatek VAT naliczony nie podlega odliczeniu.
Spółka przyjęła 14% stawkę amortyzacji.
Zaksięgować operacje gospodarcze.
Zadanie 3.14.
Wprowadziliśmy do ewidencji bilansowej środków trwałych spółki jawnej urządzenia o
jednostkowej wartości początkowej 2.950 zł. Są to urządzenia używane na podstawie umowy
leasingu finansowego - w rozumieniu przepisów bilansowych i podatkowych. Czy fakt, że są
to urządzenia pochodzące z leasingu nie wykluczał możliwości dokonania jednorazowego
www.honko.oz.pl
[email protected]
Strona 13
odpisu amortyzacyjnego ich wartości początkowych? Jak powinna przebiegać ewidencja
księgowa nabycia tych urządzeń w drodze leasingu finansowego?
Temat 4: Rachunkowość jednostek w stanie upadłości lub likwidacji
Klasyfikacja postępowania upadłościowego według prawa upadłościowego i naprawczego
UPADŁOŚĆ
Upadłość z możliwością
zawarcia układu
Z zachowaniem prawa
zarządu majątkiem przez
upadłego
Bez prawa zarządu
majątkiem przez
upadłego
Nadzorca sądowy
Zarządca sądowy
Upadłość obejmująca
likwidację majątku
Syndyk
Źródło: Opracowanie własne na podstawie puin
Wypłacalność spółki a zasady jej rozwiązania
Wystąpienie przesłanek rozwiązania spółki
Spółka wypłacalna,
której rozwiązanie następuje na
podstawie decyzji wspólników. Jej
majątek po spłacie zobowiązań jest
dzielony między wspólników
Spółka niewypłacalna, której
majątek jest przeznaczony na
zaspokojenie wierzycieli
Likwidacja – na podstawie przepisów
Kodeksu Spółek Handlowych
Upadłość – na podstawie Prawa
upadłościowego i naprawczego
Rozwiązanie spółki w drodze wykreślenia z rejestru przedsiębiorców
Źródło: Opracowanie własne
Zgodnie z art. 29 uor:
1. Jeżeli założenie kontynuacji działalności nie jest zasadne, to wycena aktywów jednostki następuje po
cenach sprzedaży netto możliwych do uzyskania, nie wyższych od cen ich nabycia lub kosztów
wytworzenia pomniejszonych o dotychczasowe odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, a także odpisy z
tytułu trwałej utraty wartości. W takim przypadku jednostka jest również obowiązana utworzyć rezerwę
na przewidywane dodatkowe koszty i straty spowodowane zaniechaniem lub utratą zdolności do
kontynuowania działalności (na przykład rezerwy na odprawy dla pracowników).
2. Wycena po cenach sprzedaży netto i utworzenie rezerwy następują w szczególności w przeddzień
postawienia jednostki w stan likwidacji (jeżeli nie jest ona spowodowana prywatyzacją przedsiębiorstwa
www.honko.oz.pl
[email protected]
3.
4.
Strona 14
państwowego) lub w stan upadłości, na koniec roku obrotowego, jeżeli na dzień zatwierdzenia
sprawozdania finansowego za dany rok obrotowy jednostka nie będzie kontynuowała działalności, na
koniec roku obrotowego przypadającego w czasie trwania postępowania likwidacyjnego lub
upadłościowego, a także w przeddzień przekazania, podziału lub sprzedaży jednostki, jeżeli odpowiednia
umowa nie przewiduje przyjęcia za podstawę rozliczeń wartości majątku ustalonej przy założeniu, że
działalność gospodarcza będzie przez jednostkę kontynuowana.
Różnica powstała w wyniku wyceny oraz utworzenia rezerwy, o której mowa w ust. 1 art. 29 uor wpływa
na kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny.
Wszczęcie postępowania naprawczego lub zmiana formy prawnej jednostki nie stanowi przeszkody do
uznania, że działalność będzie kontynuowana, jeżeli odpowiednia umowa nie przewiduje obniżenia
wartości wykazanych w bilansie aktywów i pasywów.
Schemat 4. Algorytm postępowania syndyka przy sprzedaży majątku jednostki z stanie
upadłości
Czy wartość majątku
przewyższa planowane
koszty postępowania
upadłościowego?
nie
Umorzenie postępowania
upadłościowego spowodowane
niedoborem majątku
tak
Czy sprzedaż
przedsiębiorstwa jako całości
jest najkorzystniejsza ze
względów ekonomicznych?
(art. 316 puin)
tak
Syndyk zwraca się z wnioskiem
do sędziego komisarza o
wyznaczenie biegłego, którego
zadaniem jest dokonanie oceny
przedsiębiorstwa
Sprzedaż
przedsiębiorstwa
jako całości
Syndyk zwraca się z wnioskiem
do sędziego komisarza o
wyznaczenie biegłego, którego
zadaniem jest dokonanie oceny
zorganizowanej części
przedsiębiorstwa
Sprzedaż
zorganizowanych
części
przedsiębiorstwa
nie
Czy sprzedaż
zorganizowanych części
przedsiębiorstwa jako całości
jest najkorzystniejsza ze
względów ekonomicznych?
(art. 318 puin)
tak
nie
Sprzedaż poszczególnych
składników majątku zgodnie z
zasadami określonymi w puin
bez konieczności powoływania
biegłego
Uwaga
Sprzedaż przedsiębiorstwa jako całości wymaga powołania rzeczoznawcy majątkowego
Koniec
www.honko.oz.pl
[email protected]
Strona 15
Etapy i czynności związane z prowadzeniem rachunkowości jednostki w stanie likwidacji
Etap
Zakres czynności
Regulacja
prawna
Dzień
poprzedzający
postawienie
jednostki w stan
upadłości
−
przeprowadzenie inwentaryzacji
aktywów i pasywów,
wycena składników majątkowych,
zamknięcie ksiąg rachunkowych,
sporządzenie sprawozdania
finansowego
Art. 26, ust. 4
uor, art. 29 uor,
art. 12, ust. 2,
pkt 6 uor, art.
45, ust 1 uor
Dzień
postawienia
jednostki w stan
upadłości
− otwarcie ksiąg rachunkowych,
− sporządzenie bilansu otwarcia
(składniki kapitału własnego łączy się
w jeden kapitał)
Art. 12, ust. 1,
pkt 5 uor, art.
36, ust. 3 uor
−
−
−
−
−
przeprowadzenie inwentaryzacji,
wycena masy upadłościowej,
sporządzenie listy wierzytelności,
zbycie masy upadłościowej,
zaspokojenie wierzycieli
Art. 57, 61, 68,
306, 342 puin
przeprowadzenie inwentaryzacji
pozostałych aktywów i pasywów,
zamknięcie ksiąg rachunkowych i
sporządzenie sprawozdania
finansowego,
sporządzenie sprawozdania z
działalności syndyka,
wystąpienie do sądu o skreślenie
jednostki z rejestru.
Art. 12, ust. 2,
pkt 2 uor, art.
45, ust. 1 uor
Po ogłoszeniu
upadłości i
wyznaczeniu
syndyka
Zakończenie
postępowania
upadłościowego
−
−
−
−
−
−
−
Kategorie wierzytelności uszeregowane według kolejności spłaty
Kategoria
Pierwsza
−
−
−
−
−
−
−
Wybrane wierzytelności
koszty postępowania upadłościowego,
należności ze stosunku pracy oraz należności z tytułu składek na
ubezpieczenie emerytalne, rentowe i chorobowe pracowników,
renty należne za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub
śmierci,
należności powstałe wskutek czynności syndyka albo zarządcy,
należności z zawartych przez upadłego przed ogłoszeniem upadłości
umów wzajemnych, których wykonania żądał syndyk albo zarządca,
należności z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia masy upadłości
należności, które powstały z czynności upadłego dokonanych za zgodą
nadzorcy sądowego;
www.honko.oz.pl
[email protected]
Kategoria
Druga
Strona 16
−
−
Trzecia
−
−
Czwarta
−
−
Wybrane wierzytelności
podatki oraz inne daniny publiczne oraz niepodlegające zaspokojeniu w
kategorii pierwszej
należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne należne za ostatni
rok przed datą ogłoszenia upadłości wraz z należnymi od nich odsetkami i
kosztami egzekucji
inne wierzytelności, jeżeli nie podlegają zaspokojeniu w kategorii
czwartej, wraz z odsetkami za ostatni rok przed datą ogłoszenia upadłości,
z odszkodowaniem umownym, kosztami procesu i egzekucji,
wierzytelność nabyta w drodze przelewu lub indosu po ogłoszeniu
upadłości, jeżeli nie podlega zaspokojeniu w kategorii czwartej,
odsetki, które nie należą do wyższych kategorii w kolejności, w jakiej
podlega zaspokojeniu kapitał
sądowe i administracyjne kary grzywny oraz należności z tytułu darowizn
i zapisów
Źródło: Opracowanie własne na podstawie art. 342 – 344 puin.
Zadanie 4.1. (Test)
1. Sprawozdanie finansowe jednostek postawionych w stan upadłości:
a) podlega badaniu przez biegłego rewidenta,
b) jest sporządzane zgodnie z zasadą ostrożnej wyceny,
c) składa się bilansu, rachunku zysków i strat oraz informacji dodatkowej.
2. Kapitały jednostek postawionych w stan upadłości lub likwidacji łączy się w jeden
kapitał podstawowy:
a) na dzień poprzedzający ogłoszenie upadłości lub otwarcie likwidacji,
b) na dzień ogłoszenia upadłości lub otwarcia likwidacji,
c) na każdy dzień bilansowy.
3. Ogłoszenie upadłości z możliwością zawarcia układu powoduje konieczność:
a) zamknięcia i otwarcia ksiąg rachunkowych,
b) sporządzenia sprawozdania finansowego na dzień poprzedzający ogłoszenie
upadłości,
c) wydania syndykowi majątku oraz ksiąg rachunkowych.
4. Ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku wiąże się z obowiązkiem:
a) przeprowadzenia inwentaryzacji aktywów i pasywów,
b) zamknięcia i otwarcia ksiąg rachunkowych,
c) wydania syndykowi majątku oraz ksiąg rachunkowych.
5. Sąd może odrzucić wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli:
a) zobowiązania jednostki nie przekraczają 10% sumy bilansowej,
b) majątek jednostki nie pokryje kosztów postępowania sądowego,
c) okres zaprzestania spłaty zobowiązań jest krótszy niż 6 miesięcy.
Zadanie 4.2. (Przesłanki upadłości)
Bilans VGK Sp. z o.o. na dzień 31.12.2005 został ujęty w tabeli.
Bilans VGK Sp z o.o. na dzień 31.12.2005
Aktywa
Kwota
A. Aktywa trwałe
120 000
1. Wartości niematerialne i
prawne
20 000
2. Środki trwałe
100 000
Pasywa
A. Kapitały własne
1. Kapitał (fundusz) podstawowy
2. Kapitał (fundusz) zapasowy
3. Kapitał (fundusz) z
aktualizacji wyceny
4. Wynik finansowy (strata)
Kwota
-20 000
50 000
10 000
20 000
- 100 000
www.honko.oz.pl
[email protected]
Strona 17
B. Aktywa obrotowe
1. Materiały
2. Towary
3. Należności z tytułu dostaw
4. Rachunki bankowe
181 000
30 000
50 000
100 000
1 000
B. Zobowiązania i rezerwy na
zobowiązania
1. Rezerwy na zobowiązania
2. Kredyty bankowe
3. Zobowiązania z tytułu dostaw
Suma bilansowa
301 000 Suma bilansowa
321 000
21 000
100 000
200 000
301 000
Zadanie 4.3. (Ujmowanie kapitału własnego w spółkach postawionych w stan upadłości)
W sprawozdaniu finansowym VGK Spółka z o.o. na dzień poprzedzający ogłoszenie
upadłości ujęto następujące składniki kapitału własnego:
- kapitał zakładowy
50 000 zł
- kapitał zapasowy
10 000 zł
- kapitał z aktualizacji wyceny
-136 000 zł
- zysk (strata) brutto
-100 000 zł
Przedstawić ewidencję scalania kapitału podstawowego na dzień ogłoszenia upadłości.
Wskazać, w jakiej kwocie zostanie wykazany kapitał podstawowy w bilansie otwarcia.
Zadanie 4.4. (Ewidencja kosztów postępowania upadłościowego)
Salda początkowe wybranych kont na dzień 1 czerwca 2006 r. są następujące:
− Rezerwy 121 000 zł, w tym koszty postępowania upadłościowego
100 000 zł
Pozostałe salda kont zostały ujęte na kontach (oznaczyć X). W czerwcu 2006 roku w
VGK spółka z o.o. w stanie upadłości miały miejsce następujące operacje gospodarcze:
1. Syndyk sprzedał samochód ciężarowy VW:
a) wartość początkowa
150 000 zł
b) dotychczasowe umorzenie
65 000 zł
c) cena sprzedaży (Fa VAT) 80 000 zł + 22% VAT (17 600 zł)
97 600 zł
2. Syndyk sprzedał materiał ALFA:
a) cena nabycia
30 000 zł
b) odpisy aktualizujące wartość materiałów
21 000 zł
c) cena sprzedaży (Fa VAT) 8 000 zł + 22% VAT (1760 zł)
9 760 zł
3. Naliczono wynagrodzenie brutto syndyka i pracowników
5 000 zł
4. Składki ZUS obciążające pracodawcę (dotyczy operacji 3)
1 000 zł
5. Miesięczny odpis amortyzacji środków trwałych
500 zł
Ująć na kontach syntetycznych i analitycznych (w wypadku konta 8 – Rezerwy) operacje
gospodarcze, które nastąpiły w czerwcu 2006, wiedząc że utworzona rezerwa na koszty
postępowania w kwocie 100 000 zł obejmuje takie pozycje jak:
− Rezerwa na koszty wynagrodzeń
60 000 zł
− Rezerwa na ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia
5 000 zł
− Rezerwa na koszty usług obcych
30 000 zł
− Rezerwa na koszty amortyzacji
5 000 zł
Zadanie 4.5. (Wycena składników majątkowych jednostek postawionych w stan
upadłości)
W dniu 1 czerwca 2006 roku sąd ogłosił upadłość spółki z o.o. VGK obejmującą
likwidację majątku. Wyznaczony syndyk przeprowadził spis inwentarza, ustalając stan masy
upadłości na godzinę 000 tego dnia. Składniki ujęte w spisie z natury wraz z ich wyceną
zawiera tabela 4.1. Inne składniki aktywów zweryfikowane w drodze weryfikacji oraz
potwierdzenia sald zawiera tabela 4.2.
1. Ustalić skład masy upadłości i określić jej wartość,
2. Ustalić wartość składników majątku na dzień poprzedzający ogłoszenie upadłości
według puin oraz uor.
www.honko.oz.pl
[email protected]
Strona 18
Tabela 4.1. Spis inwentarza wraz z wyceną jego składników w Spółce z o.o. VGK na dzień 1
czerwca 2006
Lp.
Składnik aktywów
1
1.
2.
2
Program FK
Samochód
ciężarowy
STAR, objęty zastawem
3.
Samochód dostawczy VW
4.
Tokarka ROBO-6
5.
Materiał ALFA
6.
Towar A
7.
Produkt gotowy X
RAZEM
Wycena mienia na podstawie ksiąg rachunkowych
Cena nabycia
Odpisy
Odpisy
Wartość
(koszt
amortyzacyjne
aktualizujące
netto –
wytworzenia)
z tytułu utraty
odpisy
wartości
aktualizujące
(kol. 3-4-5)
3
4
5
6
30 000
12 000
18 000
120 000
80 000
25 000
15 000
150 000
20 000
30 000
50 000
12 000
232 000
50 000
6 000
148 000
10 000
20 000
10 000
65 000
90 000
14 000
10 000
40 000
12 000
199 000
Wartość
godziwa
Wartość
bilansowa
(niższa z kol.
6 lub 7)
7
20 000
18 000
8
85 000
15 000
9 000
45 000
15 000
207 000
Tabela 4.2. Pozostałe składniki aktywów spółki z o.o. VGK w dniu ogłoszenia upadłości
Lp.
Składnik aktywów
1
1.
2
Środki na wyodrębnionym rachunku Zakładowego
Funduszu Świadczeń Socjalnych
Należności z tytułu dostaw i usług
Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe kosztów
(czynne) – ubezpieczenie budynku biurowego za rok z
góry
2.
3.
Wycena mienia na podstawie ksiąg
rachunkowych
Wartość
Odpisy
Wartość
ewidencyjna aktualizujące
ewidencyjna –
odpisy
aktualizujące
(kol. 3 – 4)
3
4
5
20 000
20 000
200 000
12 000
120 000
2 000
80 000
10 000
Wartość
godziwa
Wartość
bilansowa
(niższa z
kol. 6 lub
7)
6
20 000
7
40 000
-
-
Zadanie 4.6. (Wycena majątku jednostek postawionych w stan upadłości)
Na dzień poprzedzający ogłoszenie upadłości VGK Spółki z o. o. przeprowadzono wycenę
składników majątku, których wartość wynikającą z ewidencji oraz wartość godziwą
przedstawiono w tabeli 4.3.
Lp.
Składnik aktywów
Wartość wynikająca z
ewidencji2
Wartość godziwa
1
2
Program FK
Samochód ciężarowy STAR, objęty
zastawem
Samochód dostawczy VW
Tokarka ROBO-6
Materiał ALFA
Towar A
Produkt gotowy X
Środki na wyodrębnionym rachunku
Zakładowego Funduszu Świadczeń
Socjalnych
Należności z tytułu dostaw
Krótkoterminowe
rozliczenia
międzyokresowe kosztów (czynne) –
ubezpieczenie budynku biurowego za
rok z góry
3
18 000
15 000
4
20 000
18 000
Kwota odpisu
aktualizującego
(kol. 3-4)
5
-
90 000
14 000
10 000
40 000
12 000
20 000
85 000
15 000
9 000
45 000
15 000
20 000
5 000
1 000
-
80 000
10 000
40 000
-
40 000
10 000
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Razem
56 000
Na podstawie tabeli 4.3. dokonać ewidencji odpisów aktualizujących wartość aktywów na
dzień poprzedzający ogłoszenie upadłości, wiedząc, że salda początkowe są następujące:
6 – Rozliczenia międzyokresowe kosztów operacyjnych (Wn)
10 000 zł
8 – Kapitał z aktualizacji wyceny (Wn)
80 000 zł
2
Kwoty w tej kolumnie uwzględniają odpisy amortyzacyjne oraz odpisy z tytułu aktualizacji wyceny przed
postawieniem jednostki w stan upadłości (por. tabela 6.3.4). Można przyjąć, że jest to wartość bilansowa tych
składników bez uwzględnienia ich wartości godziwej na dzień poprzedzający ogłoszenie upadłości.
www.honko.oz.pl
[email protected]
Strona 19
Zadanie 4.7. (Ewidencja kosztów postępowania upadłościowego)
Spółka z o.o. „BUMERANG” została w dniu 1 sierpnia 2006 postawiona w stan upadłości
obejmującej likwidację majątku. Salda wybranych kont są następujące:
8 – Kapitał (fundusz) podstawowy
50 000 zł
8 – Rozliczenie wyniku finansowego (Wn)
30 000 zł
8 – Kapitał zapasowy
5 000 zł
8 – Kapitał z aktualizacji wyceny
1 000 zł
Na podstawie przedstawionych danych wskazać, czy istnieją przesłanki złożenia wniosku o
ogłoszenie upadłości.
Po przeprowadzeniu inwentaryzacji okazało się, że wartość towarów zmniejszyła się o 2 000
zł. Przewidywane koszty postępowania upadłościowego są następujące:
a) koszty organizowania przetargów
10 000 zł
b) opinie rzeczoznawców majątkowych
5 000 zł
c) wynagrodzenie syndyka
8 000 zł
d) składki ZUS obciążające pracodawcę
2 000 zł
Dokonać księgowań na kontach syntetycznych i analitycznych:
I. na dzień poprzedzający postawienie jednostki w stan upadłości:
1. Aktualizacja wartości towarów
2 000 zł
2. Utworzenie rezerwy na przewidywane koszty postępowania sądowego
25 000 zł
II. na dzień ogłoszenia upadłości
3. Połączenie kapitałów własnych w kapitał podstawowy
.....zł
Zadanie 4.8. (Czynności księgowe związane z postawieniem jednostki w stan likwidacji)
Zgromadzenie wspólników spółki z o.o. w dniu 30 czerwca 2006 r. podjęło uchwałę o
postawieniu spółki w stan likwidacji i jej rozwiązaniu. Uchwała została zarejestrowana w
rejestrze sądowym dnia 7 lipca 2006 r. Za dzień rozpoczęcia likwidacji należy w tym
przypadku przyjąć dzień 30 czerwca 2006 r. Przewiduje się, że postępowanie likwidacyjne
będzie trwało 10 miesięcy.
Określić jakie czynności księgowe należy przeprowadzić w przedstawionej sytuacji.
Zadanie 4.9. (Rachunkowość jednostek postawionych w stan likwidacji)
Likwidator spółki z o.o. w trakcie likwidacji dokonał zbycia aktywów, ściągnięcia należności
i spłaty zobowiązań. Na dzień poprzedzający podział między wspólników majątku
pozostałego po zaspokojeniu i zabezpieczeniu wierzycieli sporządzono sprawozdanie
finansowe. W bilansie stan aktywów i pasywów przedstawiał się następująco:
• Aktywa: Środki pieniężne na rachunku bankowym: 80.000 zł.
• Pasywa: Kapitał podstawowy: 80.000 zł.
Zgromadzenie wspólników podjęło uchwałę w sprawie zatwierdzenia ww. sprawozdania
finansowego. Po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego dokonano podziału majątku
między dwóch wspólników (krajowe osoby fizyczne) zgodnie z umową spółki, tj.
proporcjonalnie do wniesionych udziałów:
- udziałowiec A - 80.000 zł × 60% = 48.000 zł,
- udziałowiec B - 80.000 zł × 40% = 32.000 zł.
Temat 5: Sponsoring
Sponsoring - podstawę tej formy działań marketingowych stanowi nienazwana umowa
cywilnoprawna, w ramach której sponsor zobowiązuje się sfinansować określone
przedsięwzięcie w zamian za reklamę przedsiębiorstwa polegającą na eksponowaniu firmy i
znaku firmowego (logo) sponsora, zamieszczaniu wzmianek o działalności sponsora i
zaletach jego produktów.
www.honko.oz.pl
[email protected]
Strona 20
Zadanie 5.1. (Podatkowy aspekt sponsoringu)
Firma ELTON podpisała umowę sponsoringu z zespołem sportowego. Zespół składa się z
pracowników firmy. W ramach tej umowy firma opłaca salę do ćwiczeń oraz zakupuje stroje
sportowe z logo firmy, tj. koszulki, buty, itp. Czy w tej sytuacji poszczególni pracownicy,
będący członkami zespołu sportowego, otrzymują przychód podlegający opodatkowaniu
podatkiem dochodowym?
Spółka jako sponsor współfinansowała organizację koncertu charytatywnego. W zamian za
poniesione nakłady w sali koncertowej zamieszczono reklamę firmy. Czy na rozliczenie
poniesionych kosztów ma wpływ fakt, że w koncercie uczestniczyły wyłącznie osoby
zaproszone przez organizatorów?
Na ogólnie dostępnej stronie internetowej zamieszczam reklamę swojej firmy. Internautom,
którzy złożą zamówienie, wysyłam dodatkowe informacje w postaci katalogów reklamowych.
Czy koszty wytworzenia katalogów oraz ich wysyłki stanowią koszty uzyskania przychodów
rozliczane w ramach reklamy publicznej?
W ramach promocji, jako spółka z o.o. (świadcząca usługi przewozowe) co pewien czas
wydajemy kupony uprawniające do bezpłatnego korzystania z naszych usług. Kupony te
przekazujemy szkołom, przedszkolom i innym podobnym instytucjom i tam traktowane są
jako nagrody w organizowanych przez nie konkursach czy loteriach. Klient, który wygra taki
kupon może w dowolnym momencie skorzystać z usługi spółki, przedkładając w kasie
biletowej ten talon. Cała wartość usługi traktowana jest jako darowizna. Darowizna ta nie
stanowi kosztu uzyskania przychodów, gdyż jest to darowizna na rzecz osoby fizycznej. Czy
stosowane przez nas rozwiązanie jest poprawne z podatkowego punktu widzenia?
Zadanie 5.5. (Podatkowy i ewidencyjny aspekt sponsoringu)
Firma ufundowała nagrodę dla zwycięzcy konkursu zorganizowanego przez publiczną
telewizję w telewizora o wartości 5 000 zł. W zawartej umowie telewizja zobowiązała się do
reklamy firmy sponsorującej, której wartość określono na 4 000 zł.
1. Jaką kwotę sponsor może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.
2. Zaksięguj operacje związane z przekazaniem telewizora, zakładając że został on
specjalnie zakupiony na potrzeby konkursu (nie był środkiem trwałym firmy).
Zadanie 5.6. (Podatkowy i ewidencyjny aspekt sponsoringu)
Spółka z o.o. przekazała klubowi sportowemu ZORZA kwotę 10 000 zł (przelew) w zamian
za eksponowanie banerów reklamowych podczas meczu i nadruk logo sponsora na biletach.
Sponsorowany wystawił sponsorowi fakturę za reklamę na kwotę 6 000 zł + 22% VAT =
7 320 zł.
1. Jaką kwotę sponsor może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.
2. Zaksięguj operacje związane ze sponsoringiem u sponsora i sponsorowanego.
Zadanie 5.7. (Ewidencja sponsoringu)
Spółka „GIGANT” przekazała fundacji „ROMAN-TYK” w ramach umowy sponsoringu:
a) środki pieniężne (gotówka)
500 zł
b) towary o wartości
600 zł
W zamian na koncercie charytatywnym zamieszczono reklamę, za którą wystawiono fakturę
na 1 000 zł + 22% VAT. Zaksięguj operację gospodarczą w księgach rachunkowych sponsora
i sponsorowanego.

ZAAWANSOWANA RACHUNKOWOŚĆ FINANSOWA

Transkrypt

Podobne dokumenty

wniosek o zmianę formy płatności rat leasingowych

Wniosek o cesję Umowy Leasingu

toyotaleasing.pl WNIOSEK O TERMINOWE ZAKOŃCZENIE

SZANOWNI PAŃSTWO W dniu 20 czerwca 2016 r. w Monitorze

Wniosek o wcześniejsze zakończenie umowy - IMPULS

wniosek o przedterminowe zakończenie umowy leasingu

Informacja o zawarciu umowy na finansowanie

toyotaleasing.pl WNIOSEK O PRZEDTERMINOWE ZAKOŃCZENIE

k Porównanie faktoringu i kredytu