IV edycja ligi zadaniowej z języka polskiego POLKUL I. Pytania na

IV edycja ligi zadaniowej z języka polskiego POLKUL
I. Pytania na dobry początek, czyli co wiem o polskiej kulturze
1. Twórcą monumentalnych rzeźb, czerpiących inspiracje
m.in. z antycznej rzeźby greckiej jest:
a) Bronisław Chromy
b) Igor Mitoraj
c) Xsawery Dunikowski
d)Tytus Chałubiński
2.Główną rolę w filmie „ Wielki Szu” grał:
a) Wojciech Pokora
b) Jan Gajos
c) Jan Nowicki
d) Stanisław Tym
3. Stanisław Witkiewicz, polski pisarz, poełnił samobójstwo
na wieść o:
a) dojściu Hitlera do władzy
b) napaści wojsk niemieckich na Polskę
c) wkroczeniu Armii Czerwonej do Polski
d) wkroczeniu wojsk niemieckich do Warszawy
4. Pałac Kultury i Nauki wzniesiony został jako:
a) dar narodu radzieckiego dla narodu polskiego
b) dar prezydenta Francji, Charlesa de Gaulle’a
c) dar prezydenta USA dla Polaków
d) dar premiera Wielkiej Brytanii za zasługi dla ratowania
Anglii w wojnie z Niemcami
5. Film Janusza Zaorskiego „ Matka Królów”został
zrealizowany na podstawie powieści:
a) Jerzego Andrzejewskiego
b) Jarosława Iwaszkiewicza
c) Czesława Miłosza
d) Kazimierza Brandysa
6. Twórcą opery „ Straszny dwór” jest:
a) Stanisław Moniuszko
b) Karol Szymanowski
c) Michał Górski
d) Wojciech Kilar
7. „ Miej serce i patrzaj w serce” – to słowa Adama
Mickiewicza z ballady:
a) „Lilie”
b) „ Romantyczność”
c) „ Rybka”
d) „ Świteź”
8. Polskie wyróżnienie „ Nagroda Nike” przyznawane jest w
dziedzinie:
a) literatury
b) plastyki
c) muzyki
d) rzeźby
9. W swojej sztuce łączył awangardę ze sztuką ludową:
a) Xsawery Dunikowski
b) Rafał Olbiński
c) Władysław Hasior
d) Andrzej Czeczot
10.„ Camerimage” to festiwal poświęcony:
a) sztuce operatorów teatralnych
b) sztuce filmowej
c) sztuce satyrycznej
d) sztuce operatorów filmowych
II. Umiem mówić po polsku!
Wyjaśnij, dlaczego podane formy, które bardzo często są używane we
współczesnej polszczyźnie są niepoprawne i jak powinne brzmieć prawidłowo.
1. Iść po najmniejszej linii oporu.
................................................................................................................
................................................................................................................
................................................................................................................
Prawidłowa forma:
................................................................................................................
2. Rok dwutysięczny czternasty.
................................................................................................................
................................................................................................................
................................................................................................................
Prawidłowa forma:
...............................................................................................................
3. Tylko i wyłącznie.
................................................................................................................
................................................................................................................
Prawidłowa forma:
................................................................................................................
4. Na dzień dzisiejszy.
................................................................................................................
................................................................................................................
Prawidłowa forma:
...............................................................................................................
5. Poddać w wątpliwość.
................................................................................................................
................................................................................................................
Poprawna forma:
................................................................................................................
6. Dywagować na jakiś temat.
................................................................................................................
................................................................................................................
................................................................................................................
Poprawna forma:
...............................................................................................................
7. W każdym bądź razie.
................................................................................................................
................................................................................................................
Poprawna forma:
................................................................................................................
8. Cofać się do tyłu.
................................................................................................................
................................................................................................................
Poprawna forma:
................................................................................................................
9. Sensu stricte.
................................................................................................................
................................................................................................................
Poprawna forma:
................................................................................................................
10. 31 styczeń; 11 listopad; 3 maj
................................................................................................................
................................................................................................................
................................................................................................................
Poprawne formy:
................................................................................................................
III. Ciekawostka polonistyczna.
Wyjaśnij pochodzenie tych określeń funkcjonujących we
współczesnym języku polskim:
a) Bocian- Boży ptak ; ................................................................
..................................................................................................
..................................................................................................
..................................................................................................
b) Biedronka – Boża krówka; ........................................................
..................................................................................................
..................................................................................................
..................................................................................................
..................................................................................................
..................................................................................................
...............................................................................................
IV. Co mówią słynne obrazy dociekliwym
odbiorcom?
Oto słynny, ostatni obraz Bronisława Wojciecha Linke
„Autobus”, pełen grozy i alegorii śmierci. Zwróć uwagę na
wskazane elementy i spróbuj objaśnić ich znaczenie. Pomocna
może być informacja, że dzieło powstało w 1962 roku, kiedy to
Polska była państwem – satelitą Związku Socjalistycznych
Republik Radzieckich.
1. Zwróć uwagę na kierowcę autobusu; to bezgłowa kukła
ubrana w mundur sowiecki, co to może znaczyć?
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
2. Z autobusu wylewa się potok,w którym można zobaczyć
rakietę, oderwane uszy i otwarte usta. Co mogą
symbolizować?
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
3. Autobus pokazany jest na tle szarego, smutnego, wręcz
ponurego krajobrazu. Na pierwszym planie błoto i
rozjeżdżone koleiny. Co to sugeruje?
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
4. Zwróćmy uwagę na kolor autobusu- jest on czerwony; jaki
ma to sens metaforyczny?
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
V.Rozpoznaj przytoczony fragment. Podaj tytuł
utworu oraz imię i nazwisko autora.
P.S – w tym fragmencie są słowa kluczowe dla tytułu, szukaj
uważnie...
„ Mniej więcej w połowie drogi do Debarii zauważyłem
opuszczony szaałs owczarza i zapoponowałem, żebyśmy
schronili się w nim na chwilę i coś zjedli.(...) Wtem silny
podmuch wiatru wstrząsnął szałasem.
- Do zmroku wiatr zmieni się w samum- powiedział
Młody Bill. – To pewne jak nic.
- Lubię wycie wiatru – rzuciłem.- Przypomina mi
opowieść, którą matka czytała mi, kiedy byłem mały. O
wietrze, znasz ją?(...)
(...) Wiatr jest dziurką od klucza, rozmyślał,patrząc w
gwiazdy. Tak,tak myślę. Czasem pochylamy się i
zaglądamy przez nią. A wiatr, który czujemy na
policzkach, kiedy to robimy , ten wiatr, który wieje przez
dziurkę od klucza- to oddech całego wszechświata.
Wichura z rykiem przemykała po niebie, robiło się coraz
zimniej, lecz Tim Ross leżał bezpieczny i ciepły z
tygrysem śpiącym obok niego. W pewnej chwili sam
odleciał w sen, głęboki, kojący i nieprzerwany sen. A
wtedy poczuł, że jest maleńki i leci z wiatrem wiejącym
przez dziurkę od klucza(...) tam, gdzie pod niebiosa
wznosiła się ogromna hebanowa Wieża. Pójdę tam!
Pewnego dnia pójdę! To była jego ostatnia myśl, zanim
zasnął.”
..........................................................................................
..........................................................................................
..........................................................................................
VI. Czy wiesz, co się do Ciebie mówi?
Wyjaśnij znaczenie podanych przysłów polskich.
1. Bliższa ciału koszula, niż sukmana.
................................................................................................................
................................................................................................................
................................................................................................................
2. Daj kurze grzędę, a ona: wyżej siędę.
................................................................................................................
................................................................................................................
................................................................................................................
3. Wilk syty i owca cała.
................................................................................................................
................................................................................................................
................................................................................................................
4. Z dużej chmury mały deszcz.
................................................................................................................
................................................................................................................
................................................................................................................
5. Krowa, która dużo ryczy, mało mleka daje.
................................................................................................................
................................................................................................................
................................................................................................................
6. Darowanemu koniowi w zęby się nie zagląda.
................................................................................................................
................................................................................................................
................................................................................................................
7. Do ludzi po naukę, do matki po koszulę.
................................................................................................................
................................................................................................................
................................................................................................................
8. Zapomniał wół, jak cielęciem był.
................................................................................................................
................................................................................................................
................................................................................................................
9. Ćwiczenie czyni mistrza.
................................................................................................................
................................................................................................................
................................................................................................................
10. Trafiło się ślepej kurze ziarno.
................................................................................................................
................................................................................................................
................................................................................................................
VII. Dostrzegamy związki między słowem i obrazem.
Na podstawie przytoczonego wiersza odgadnij autora i tytuł obrazu,
który stał się inspiracją dla poety.
Tadeusz Kubiak
„ W stroju z mgły”
Wszystko jest w niej ze skrzydeł i drobnych stóp ptasich.
Pod powiekami z wosku raz jeszcze ten balet.
Pokłonem zwiewnej nimfy Syrings zamienionej
Przez bogów w trzcinę wiotką,
Żegna lśniącą salę.
Norwid pisał, że schyla kibić, jakby miała
Zebrać rosę lub kwiatom łzy sercem ocierać.
Taką samą ja widzę
Jedno pas,
Drugie pas,
W stroju z mgły. Tak ją właśnie malował Degas.