prognoza oddziaływania na środowisko do miejscowego planu
Transkrypt
prognoza oddziaływania na środowisko do miejscowego planu
PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO DLA OBSZARU POŁOŻONEGO W OBRĘBIE MIŁOCICE - GMINA JELCZ-LASKOWICE „MPZP – Miłocice Północ” Autor: mgr Alina Ruszczycka-Jakubiak WROCŁAW, 2013 r. 2 1. PODSTAWA PRAWNA OPRACOWANIA. Prognozę sporządzono na podstawie: art. 17, pkt 4 ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym z 27 marca 2003 roku z późniejszymi zmianami (Dz. U. z dnia 12 czerwca 2012r. poz.647. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 24 kwietnia 2012r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym) art. 46 pkt 1 i 2, art. 51 ust. 1 i 2 i art. 42 ust. 2 Ustawy z dnia 3 października 2008r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz.1227). 2. METODA OPRACOWANIA. Niniejsza prognoza sporządzona została dla projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obejmującego obszar położony w obrębie Miłocice. Prognoza wykonana została w formie tekstowej oraz załącznika graficznego – mapy rysunku prognozy w skali 1:1 000. W opracowaniu dokonano: - identyfikacji najistotniejszych uwarunkowań środowiskowych występujących na obszarze planu (uwzględniając tereny sąsiednie) w oparciu o wcześniej wykonane opracowanie ekofizjograficzne i o wizję w terenie, - analizy rozwiązań i ustaleń planu, określając potencjalne oddziaływania na środowisko, - identyfikacji najważniejszych skutków, jakie mogą wystąpić w przypadku realizacji ustaleń planu. Przy opracowywaniu prognozy wykorzystano: 1) Materiały kartograficzne: mapę sozologiczną w skali 1 : 50 000, arkusz Jelcz-Laskowice. Główny Geodeta Kraju, 1998. mapę topograficzną w skali 1:10 000 gminy Jelcz-Laskowice, WODGiK. Wrocław. mapę hydrograficzną w skali 1:50 000 arkusz Jelcz-Laskowice, Namysłów. Geodeta Kraju, 1998. 3 przeglądową mapę geomorfologiczną w skali 1:500 000, arkusz Wrocław, szczegółową mapę geologiczną Polski w skali 1:50 000, arkusz Laskowice, mapę hydrogeologiczną w skali 1: 200 000, arkusz Wrocław. mapa ewidencji gruntów w skali 1:5 000. arkusz Miłocice. mapę głównych zbiorników wód podziemnych 1:500 000. Państwowy Instytut Geologiczny. Skrzypczyk L. Zakład Hydrogeologii i Geologii Inżynierskiej, Warszawa.2001r. 2) Atlas geochemiczny Polski. Lis J., Pasieczna A. PIG. Warszawa. 1995r. 3) Atlas Polski. PWN.1978r. 4) Atlas Śląska Dolnego i Opolskiego. Wrocław 1997r. 5) Bieroński J. Pawlak W., Tomaszewski J., 2000. Komentarz do mapy hydrograficznej w skali 1:50 000, 6) Damurski Ł.: Opracowanie ekofizjograficzne dla Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy JelczLaskowice. Wrocław. 2004r. 7) Kondracki J.: Geografia fizyczna Polski. PWN. Warszawa. 1998r. 8) Matuszkiewicz W., Faliński B., Kostrowicki S., Matuszkiewicz J.M., Olaczek R., Wojterski T., Potencjalna roślinność naturalna Polski. Mapa przeglądowa 1:300 000. PAN, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania, Warszawa. 1995r. 9) Opracowanie faunistyczne – gmina Jelcz-Laskowice, Praca zbiorowa. Uniwersytet Wrocławski. 1992r. 10) Inwentaryzacja stanowisk roślin chronionych na terenie gminy JelczLaskowice. Wrocław. 1992r. 11) Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Jelcz-Laskowice. 2005 r. 12) Szafer W., Zarzycki K.: Szata roślinna Polski t.1 i 2. PWN. 1972r. 13) Walczak W.: Obszar Przedsudecki. PWN. Warszawa. 1970r. 14) Winnicki J., 1990. Objaśnienia do szczegółowej mapy geologicznej Polski w skali 1:50 000, arkusz Jelcz-Laskowice. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa. 4 3. ZAKRES I CELE ANALIZOWANEGO DOKUMENTU. Analizowany miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego został sporządzony na podstawie Uchwały Rady Miejskiej Jelcz-Laskowice Nr XXVI.180.2012 z dnia 31 lipca 2012r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla terenu położonego w obrębie Miłocice, gmina Jelcz-Laskowice – „MPZP – Miłocice Północ”. Projekt planu jest elementem polityki przestrzennej gminy określonym w Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego i nie narusza ustaleń Studium. Zakres planu, zgodny z ustawą o zagospodarowaniu przestrzennym, określa przeznaczenie wydzielonych terenów, zawiera też m.in. zasady ochrony i kształtowania ładu przestrzennego, zasady zagospodarowania, ochrony i kształtowania środowiska oraz krajobrazu kulturowego, zasady obsługi w zakresie infrastruktury technicznej. 4. GŁÓWNE UWARUNKOWANIA EKOFIZJOGRAFICZNE ORAZ ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA REALIZACJI PROJEKTU PLANU. 4.1. POŁOŻENIE Projektem planu objęto obszar położony we wschodniej części gminy JelczLaskowice, w północno-wschodniej części powiatu oławskiego. Jest to fragment przestrzeni rolniczej położonej pomiędzy dwiema jednostkami osadniczymi – Miłocicami na południu i Radzieszynem na północy. Granicę wschodnią wyznacza linia lasu, granicę północną – granica gminy, granicę południową – granica własności, granicę zachodnią droga powiatowa nr 1536. Zgodnie z dziesiętną klasyfikacją Polski J. Kondrackiego [Kondracki, 2002r.; Atlas Śląska..., 2001], będącą nawiązaniem do uniwersalnej klasyfikacji Międzynarodowej Federacji Dokumentacyjnej (FID) obszar planu położony jest w zasięgu mezoregionu Równina Oleśnicka (makroregion Nizina Śląska). 4.2. RZEŹBA I STRUKTURA LITOLOGICZNA PODŁOŻA Pod względem geomorfologicznym analizowany obszar położony jest w zasięgu równiny sandrowej przechodzącej ku zachodowi w zdenudowaną wysoczyznę morenową. Powierzchnia terenu jest prawie płaska, generalnie nachylona w kierunku północno-zachodnim. Deniwelacje w granicach obszaru planu 5 są niewielkie, nie przekraczające kilku metrów, a spadki nie przekraczają 3%. Najwyżej wyniesiona jest część wschodnia nie przekraczająca 155 m n.p.m., najniżej – kraniec północno-zachodni, gdzie wysokości bezwzględne nie przekraczają 142m n.p.m.. Poza rowem odwadniającym biegnącym wzdłuż drogi powiatowej nie występują inne formy rzeźby terenu. Krajobraz jest tu mało urozmaicony. Składają się na niego rozległe pola orne otoczone lasami i niewielkie skupiska zieleni – śródpolnej i zadrzewień znajdujących się w obrębie pól ornych oraz wzdłuż dróg i miedz. Pod względem tektonicznym obszar planu położony jest w obrębie monokliny przedsudeckiej, której lite skały osadowe przykrywają utwory trzeciorzędowe, tj. iły, mułki i piaski mioceńskie tzw. „serii poznańskiej” o zmieniającej się miąższości. Powyżej tych utworów zalegają czwartorzędowe osady pochodzenia lodowcowego i wodnolodowcowego. Są to gliny zwałowe z występującą na powierzchni warstwą piasków i żwirów wodnolodowcowych związanych ze zlodowaceniem środkowopolskim. Przepuszczalność utworów powierzchniowych jest dość dobra. Wszelkie podejmowane działania inwestycyjne wymagają więc wprowadzenia odpowiednich zabezpieczeń przed infiltracją potencjalnych zanieczyszczeń do gruntu. W zasięgu analizowanego obszaru i na terenach położonych w bliskim sąsiedztwie nie występują udokumentowane złoża surowców naturalnych. 4.3. WODY 4.3.1. Wody podziemne Obszar planu położony jest w zasięgu wielkopolskiego regionu hydrogeologicznego (XIII), a w jego ramach – do podregionu wielkopolsko-śląskiego (XIII 3). Wody użytkowe występują w utworach czwartorzędu i trzeciorzędu, przy czym główny poziom użytkowy występuje w utworach czwartorzędu. Wody gruntowe występują na głębokości poniżej 2m, nie głębiej jednak niż 5m. Poziom wody w studniach wsi Miłocice stwierdzono na głębokości 3,0m, a nawet w części wschodniej wsi – na głębokości 7,4m. Brak naturalnej izolacji tego poziomu sprawia, ze wody są tu podatne na zanieczyszczenia przenikające do gruntu. Wody trzeciorzędowe występują na głębokości poniżej 60m i są już dobrze izolowane. Wody te charakteryzują się znaczna wydajnością. Zwierciadło tych wód jest napięte. 6 Obszar planu położony jest w zasięgu Głównego Zbiornika Wód Podziemnych GZWP nr 320 Pradolina Odry (S Wrocław) o szacunkowych zasobach 225 tys. m3/d wydzielonego ze względu na ochronę znacznych zasobów wód podziemnych czwartorzędowych. Podejmowane działania inwestycyjne w zasięgu zbiornika nie mogą wpływać negatywnie na jakość wód tego zbiornika. 4.3.2. Wody powierzchniowe Analizowany obszar położony jest w zlewni rzeki Widawy (II rzędu). W granicach obszaru planu sieć hydrograficzna nie występuje. Teren odwadniany jest generalnie w kierunku prawobrzeżnego dopływu rzeki Granicznej płynącego po stronie północnej oraz w kierunku rowu odwadniającego biegnącego wzdłuż drogi powiatowej. Rzeka Widawa jest oddalona około 7,5km i nie stanowi zagrożenia powodziowego dla obszaru planu i terenów sąsiednich. 4.4. UWARUNKOWANIA KLIMATYCZNE Pod względem klimatycznym obszar planu leży w Śląsko-Wielkopolskiej krainie klimatycznej (zgodnie z podziałem W. Okołowicza). Klimat regionu cechuje się dużą zmiennością warunków pogodowych. Średnia roczna temperatura powietrza w wieloleciu 1881-2000 wynosiła 8,5ºC. Roczna suma opadów wynosi przeciętnie około 600mm (średnia z wielolecia dla posterunku w Laskowicach Oławskich wynosi 578mm). Opady wykazują zmienność w poszczególnych porach roku oraz zmienność w poszczególnych latach (od 413 mm w roku suchym do 826 mm w roku mokrym). Największe opady notowane są w lipcu i sierpniu oraz w czerwcu. Według danych z wielolecia 1961-1990 (posterunek we Wrocławiu) przeważają wiatry z sektora zachodniego (19%), niewiele mniejszy udział mają również wiatry z kierunku południowo-zachodniego (17%). Najmniejszą frekwencją wyróżniają się wiatry wiejące z północy (6%) i południa (9%). Najczęściej występują wiatry o prędkościach 3,5 m/s. Klimat lokalny w rejonie obszaru planu nie odbiega od klimatu regionu. 4.5. ZANIECZYSZCZENIE POWIETRZA, KLIMAT AKUSTYCZNY Obszar planu charakteryzują korzystne warunki aerosanitarne. W sąsiedztwie obszaru planu brak jest zakładów – emitorów większych ilości zanieczyszczeń. Stan czystości powietrza kształtują w niewielkim stopniu (z uwagi na pewne oddalenie) 7 lokalne źródła zanieczyszczeń, tj. paleniska domowe znajdujące się w obrębie wsi Miłocice, również lokalna kotłownia zaopatrująca w ciepło znajdującą się w sąsiedztwie zabudowę wielorodzinną (dwa budynki wielorodzinne), zanieczyszczenia zewnętrzne, napływające z większych ośrodków miejsko-przemysłowych, m.in. z Wrocławia i środki transportu przemieszczające się w obrębie drogi powiatowej biegnącej wzdłuż granicy zachodniej. Korzystne dla stanu higieny atmosfery są dobre warunki przewietrzania oraz bliskie sąsiedztwo dużego kompleksu leśnego. Zieleń otaczająca obszar planu asymiluje część zanieczyszczeń, wpływa również korzystnie na warunki bioklimatu. W sąsiedztwie analizowanych obszarów nie występują obiekty czy drogi stanowiące źródło uciążliwości hałasowej. Nie przebiegają tu drogi o znaczeniu ponadlokalnym i o szczególnej uciążliwości. Droga powiatowa nr 1536 łącząca Miłocice z Posadowicami na północy nie jest obciążona szczególnie dużym ruchem pojazdów. Jednakże z uwagi na wzrastające z roku na rok natężenie ruchu uciążliwość tej drogi może się w przyszłości zwiększyć. Przy realizacji zabudowy należy odsunąć planowane obiekty mieszkaniowe od linii jezdni – poza zasięg jej uciążliwego oddziaływania. 4.6. BIOTYCZNE ELEMENTY ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO 4.6.1. Gleby Na analizowanym obszarze występują gleby wytworzone z utworów piaszczystych, stanowiących tu skałę macierzystą. Są to gleby bielicowe i pseudobielicowe zajmujące niewielką powierzchnię w części północnej obszaru planu. Znacznie większa powierzchnię zajmują gleby brunatne wyługowane występujące w części środkowej oraz gleby płowe i brunatne – występujące na pozostałym obszarze. Dominuje przestrzeń rolnicza o przeciętnych walorach produkcyjnych (gleby klasy IVa i IVb). Gleby zaliczane do klasy III (IIIa i IIIb) o dość korzystnych walorach produkcyjnych zajmują dość znaczną powierzchnię w zachodniej części obszaru planu. Gleby najsłabsze, zaliczane do V i VI klasy, tworzą niewielkie enklawy w północnej, wschodniej, południowej i centralnej części obszaru planu. Gleby te charakteryzują się niską wartością produkcyjną przeznaczenie ich na cele nierolnicze, np. do zalesienia. toteż wskazane byłoby 8 4.6.2. Zasoby przyrody Według geobotanicznego podziału Śląska zespołu Zakładu Systematyki i Fitosocjologii U. Wr. pod kierunkiem I. Kuczyńskiej [Atlas Śląska Dolnego i Opolskiego] analizowany obszar znajduje się w zasięgu podokręgu Równiny Oleśnickiej (okręg Nizina Śląska, poddział – Pas Wyżyn Środkowych). Szatę roślinną tworzą tu głównie zbiorowiska pól ornych. Tylko w części południowej na tereny rolne, gdzie zaprzestano upraw polowych wkraczają zbiorowiska synantropijne. Dość powszechnie występuje tu bylica pospolita – zwłaszcza w południowo-zachodniej części obszaru planu – oraz takie gatunki jak perz właściwy, krwawnik pospolity, mniszek lekarski, szczaw zwyczajny, tomka wonna, wyczyniec łąkowy, mietlica rozłogowa, powój polny tworzące miejscami większe skupiska. W obrębie zbiorowisk synantropijnych pojawiają się samosiejki sosny, brzozy a także bzu czarnego i dzikiej róży. W granicach obszaru planu znajdują się dwa niewielkie kompleksy leśne – lasu sosnowego. Są to najbardziej cenne pod względem bioróżnorodności zbiorowiska w granicach analizowanego obszaru. Gatunkiem lasotwórczym jest tu sosna, a towarzyszą jej na obrzeżu takie gatunki jak: dąb, klon, brzoza, grab, olsza, w podszycie leszczyna, jarzębina, również podrosty dębu i olszy. Od strony wschodniej i północno-wschodniej do obszaru planu przylega duży kompleks lasu sosnowego ze zbiorowiskami zaroślowymi na obrzeżach. Zbiorowiska zaroślowe na obszarze planu mają stosunkowo niewielki udział. Większe skupisko zieleni zaroślowej tj. krzewów i drzew znajduje się w środkowej części obszaru planu, wzdłuż drogi polnej przecinającej obszar planu (1KDD). Jest ono ostoją dla ptaków i drobnych gatunków ssaków. W granicach obszaru planu i w najbliższym sąsiedztwie nie występują obiekty i obszary prawnie chronione (w myśl ustaw: prawo ochrony środowiska i o ochronie przyrody). Nie występują tu również cenne siedliska będące przedmiotem zainteresowania Wspólnoty. 9 5. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE ZE SPOSOBU ZAGOSPODAROWANIA OBSZARU PLANU I TERENÓW SĄSIEDNICH Obszar planu użytkowany jest głównie jako pola orne. Tylko w części południowej uprawa polowa jest zarzucona a na nieużytkowane pola orne wkracza roślinność spontaniczna. W krańcu południowo-zachodnim, w pewnym oddaleniu od zabudowy wsi znajduje się zabudowa mieszkaniowa, tj. dom jednorodzinny wolnostojący o wysokości 1,5 kondygnacji ze stojącym opodal obiektem gospodarczym, otoczony zielenią przydomową. Dom ten położony jest przy drodze powiatowej nr 1536 łączącej obszar planu z Miłocicami i dalej z położoną na południu Kopaliną oraz z położonym po stronie północnej Radzieszynem i dalej Posadowicami. Droga ta charakteryzuje się średnim natężeniem ruchu pojazdów. Obszar planu przecina droga polna (ziemna), biegnąca z południa w kierunku północno-wschodnim. Droga ta miejscami jest zatarta w terenie – zarośnięta trawą. Wzdłuż drogi biegnie linia energetyczna średniego napięcia 20kV. Linia energetyczne średniego napięcia biegnie również wzdłuż drogi powiatowej. Po stronie zachodniej i północnej obszaru planu rozciągają się pola orne użytkowane rolniczo, po stronie wschodniej – duży kompleks lasu. Natomiast od strony południowej do obszaru planu przylega zabudowa wsi Miłocice. Są to dwa obiekty wielorodzinne 3-kondygnacyjne z lokalną kotłownią otoczone zabudowaniami gospodarczymi (komórki, garaże), placem zabaw dla dzieci i zielenią przydomową a po stronie południowo-zachodniej – tereny działalności gospodarczej. 6. ANALIZA USTALEŃ PLANU. SKUTKI WPŁYWU USTALEŃ PLANU NA ŚRODOWISKO. Analizowany projekt planu został sporządzony dla obszaru przylegającego do terenów osadniczych wsi Miłocice. Pod zainwestowanie przeznaczono tylko niewielką powierzchnię obszaru planu w krańcu południowo-zachodnim, tj. tereny przylegające bezpośrednio do zabudowy wsi, a pozostałe tereny pozostawiono w dotychczasowym użytkowaniu, co pozwoli na zachowanie terenów rolnych w dotychczasowym użytkowaniu rolniczym. 10 W projekcie planu wydzielonych zostało 9 jednostek terenowych o symbolu R i 2 jednostki o symbolu ZL w obrębie których wprowadzono zakaz zabudowy. Ponadto w krańcu południowo-zachodnim wydzielone zostały 3 jednostki przeznaczone dla zabudowy mieszkaniowej - 1 jednostka dla zabudowy zagrodowej RM i 2 jednostki dla zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej MN, co wymaga wyłączenia z użytkowania rolniczego użytków rolnych – gleb klasy IV – o przeciętnych walorach dla produkcji rolnej. Planowane zainwestowanie stanowi kontynuację istniejących terenów osadniczych. Nastąpi tu niewielkie poszerzenie zabudowy wsi w kierunku północnym, w kierunku znajdującego się przy drodze powiatowej 1KDZ obiektu mieszkalnego. W obrębie wydzielonych jednostek terenowych przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną dopuszczone zostały usługi (wbudowane, dobudowane), wyłącznie nieuciążliwe, natomiast w obrębie zabudowy zagrodowej dopuszczono hodowlę o obsadzie zwierząt nie przekraczającej 10 DJP. Zgodnie z ustaleniami planu (również Prawem ochrony środowiska) uciążliwość prowadzonej działalności usługowej nie może wykraczać poza granice własności, nie mogą również występować przekroczenia obowiązujących standardów środowiskowych określonych przepisami odrębnymi. W projekcie planu na wydzielonych terenach mieszkaniowych dopuszczono zabudowę (wolnostojącą i bliźniaczą) o średniej intensywności. Uformowania architektoniczne przyjęte w planie ograniczają do pewnego stopnia dowolność w kształtowaniu zabudowy, określona została bowiem dopuszczalna wysokość zabudowy mieszkaniowej i gospodarczej, pochylenie i pokrycie dachów, minimalna powierzchnia każdej działki oraz udział powierzchni zabudowanej. Przyjętymi uformowaniami nawiązano do zabudowy tradycyjnej występującej w otaczających jednostkach osadniczych. Realizacja ustaleń planu wpłynie na poszczególne komponenty środowiska, a wielkość tych zmian będzie zależeć od przyjętych przez inwestorów rozwiązań oraz od ich realizacji. Zmiany będą dotyczyć takich elementów jak: różnorodność biologiczna, fauna i flora W granicach obszaru planu tylko na niewielkim obszarze w krańcu południowo-zachodnim przewidziano wprowadzenie zainwestowania, tj. 11 zabudowy mieszkaniowej, co spowoduje zlikwidowanie występującej tam szaty roślinnej. Na pozostałym obszarze użytkowanie nie ulegnie zmianie. Zachowane zostaną dominujące na obszarze planu zbiorowiska pól ornych oraz zajmujące niewielką powierzchnię obszaru planu zbiorowiska leśne. Projekt planu nakazuje również zachowanie istniejącej zieleni, co pozwoli na utrzymanie w granicach obszaru zbiorowisk zaroślowych, w tym dużego skupiska zieleni zaroślowej w środkowej części obszaru planu. W wyniku wprowadzenia zabudowy w obrębie jednostek 1MN-2MN, 1RM nastąpi likwidacja i przekształcenie niewielkiej powierzchni zbiorowisk pól ornych o niewielkiej stosunkowo wartości przyrodniczej. Część powierzchni terenu w obrębie wydzielonych działek zostanie zabudowana obiektami kubaturowymi i towarzyszącą tym obiektom infrastrukturą, co spowoduje ograniczenie powierzchni biologicznie czynnej przynajmniej do minimum 30% w obrębie planowanej zabudowy zagrodowej i do minimum 50% w obrębie planowanej zabudowy jednorodzinnej. Znaczna część zlikwidowanych zbiorowisk zostanie więc przekształcona w zieleń przydomową, w tym urządzoną (jak pokazują przykłady zagospodarowania poszczególnych posesji w noworealizowanych obiektach w innych miejscach). W obrębie wydzielonych jednostek 1MN-2MN oraz 1RM nie występują cenniejsze zbiorowiska, które mogłyby zostać utracone w wyniku realizacji zamierzeń planu. ludzie W obrębie obszaru planu wprowadzono zakaz lokalizowania przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oraz potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko. Nie pojawią się więc funkcje stanowiące uciążliwość dla środowiska przyrodniczego i środowiska zamieszkiwania. Pewne uciążliwości mogą się jednak wiązać z dopuszczoną w obrębie terenów mieszkaniowych działalnością usługową oraz z dopuszczoną w obrębie zabudowy zagrodowej hodowlą (maksymalna obsada zwierząt – 10 DJP). Zgodnie z prawem ochrony środowiska uciążliwości związane z potencjalną działalnością usługową i 12 hodowlą nie mogą wykraczać poza granice własności, nie mogą więc powodować uciążliwości sąsiedzkich. Z funkcjonowaniem istniejącego układu komunikacyjnego, zwłaszcza z przebiegającą wzdłuż granicy terenów mieszkaniowych drogą powiatową, wiąże się wzmożony hałas i zanieczyszczenie powietrza. Odsunięcie planowanej zabudowy na wskazaną w projekcie planu odległość (zgodnie z przebiegiem nieprzekraczalnej linii zabudowy) 8m od drogi powiatowej 1KDZ i 6m od drogi gminnej 1KDD pozwoli na ograniczenie tych uciążliwości. W przypadku realizacji obejścia drogi powiatowej 1536D, dla którego w projekcie planu przewidziano rezerwę terenu, ruch pojazdów (i uciążliwość drogi) będzie skierowany poza tereny mieszkaniowe. Przebiegające przez obszar planu linie energetyczne średniego napięcia stanowią źródło niejonizującego promieniowania elektromagnetycznego. Zasięg negatywnego oddziaływania tych linii nie wykracza poza ustanowioną na podstawie przepisów odrębnych strefę ochronną. wody podziemne Powstanie kilku obiektów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i zagrodowej z dopuszczoną możliwością hodowli zwierząt oraz potencjalnych usług spowoduje niewielki wzrost zapotrzebowania na wodę do picia i do celów gospodarczych (hodowla, usługi). Zapotrzebowanie to będzie zależeć przede wszystkim od prowadzonej działalności i jej wodochłonności. W planie przewidziano zaopatrywanie w wodę z gminnej sieci wodociągowej, nie będzie więc niekontrolowanego naruszania miejscowych struktur wodonośnych. Z uwagi na dobrą przepuszczalność gruntów obszaru planu, ułatwiających infiltracje zanieczyszczeń w głąb oraz ze względu na płytkie występowanie wód gruntowych niezwykle istotne z ekologicznego punktu widzenia są przyjęte w projekcie planu rozwiązania dotyczące gospodarki ściekowej, ograniczające możliwości skażenia gruntu i wód podziemnych, w tym wód zbiornika GZWP nr 320. Szczególnie istotne są ustalenia projektu planu zakazujące odprowadzania nieoczyszczonych ścieków do wód powierzchniowych i do gruntu, nakazujące zabezpieczenie każdego terenu 13 zagrożonego zanieczyszczeniem. przewidziano ich Dla odprowadzanie wód do opadowych kanalizacji i roztopowych deszczowej lub powierzchniowo w teren po ich podczyszczeniu, o ile ścieki takie będą zawierać substancje ropopochodne lub substancje chemiczne. W planie przewidziano odprowadzanie ścieków do oczyszczalni ścieków w Jelczu-Laskowicach lub alternatywnie do innej miejscowości, poprzez sieć kanalizacji sanitarnej. Dopuszczono również lokalizację przydomowych oczyszczalni ścieków, co jest rozwiązaniem proekologicznych o ile nie będą one oparte o rozsączanie do gruntu. W projekcie planu dopuszczono jednak, jako rozwiązanie tymczasowe, możliwość odprowadzania ścieków do szczelnych zbiorników bezodpływowych, co jest rozwiązaniem substandardowym. Częsta jest bowiem praktyka niewłaściwego wykonawstwa czy eksploatacji zbiorników, co zagrażać może środowisku gruntowowodnemu tu dość wrażliwemu. Korzystnym ustaleniem planu z ekologicznego punktu widzenia byłby zapis nakazujący zlikwidowanie zbiorników bezodpływowych po zrealizowaniu kanalizacji i podłączeniu obiektów do sieci. wody powierzchniowe W granicach projektu planu nie występują wody powierzchniowe. Dopuszczona ustaleniami planu realizacja zbiorników wodnych (stawów hodowlanych i innych) wzbogaci sieć hydrograficzną tego obszaru. Potencjalne zbiorniki wodne mogą stanowić obiekty małej retencji. Planowane zainwestowanie nie będzie miało bezpośredniego wpływu na jakość wód w ciekach powierzchniowych terenów sąsiednich. Pośrednio jednak jakość wód podziemnych wpływa na jakość wód powierzchniowych mających z nimi kontakt hydrauliczny. Ustalenia planu określające postępowanie ze ściekami, o czym wspomniano wyżej, są więc również istotne dla jakości wód powierzchniowych płynących w sąsiedztwie obszaru planu. 14 powierzchnia ziemi Na analizowanym obszarze nastąpi niewielkie przekształcenie powierzchni ziemi, zwłaszcza w obrębie warstwy gruntu i gleby, co wiąże się z wykopami pod fundamenty obiektów kubaturowych i realizacją infrastruktury. Ponieważ jednak projekt planu dopuszcza realizację zbiorników wodnych może nastąpić trwałe przekształcenie rzeźby terenu. Ilość i wielkość zbiorników wodnych nie jest w projekcie planu określona, toteż trudno określić skalę przekształceń powierzchni ziemi. gleby W wyniku realizacji ustaleń planu zachowane zostaną w dotychczasowym użytkowaniu rolniczym gleby o różnej wartości produkcyjnej, zarówno gleby zaliczane do klasy III i IV (dominujące), jak i gleby mało korzystne dla rolnictwa (gleby V i VI klasy). Dla gleb V i VI klasy bardziej wskazane byłoby ich zalesieniu, tym bardziej, ze tworzą one niewielkie enklawy przylegające bądź do niewielkich kompleksów leśnych znajdujących się w granicach obszaru planu, bądź też przylegają do kompleksu leśnego otaczającego obszar planu. W Studium nie przewidziano jednak w obrębie tych gleb innego użytkowania niż użytkowanie rolnicze. Realizacja planowanej zabudowy w krańcu południowo-zachodnim spowoduje niewielkie przekształcenie przestrzeni rolniczej. Przekształcone zostaną gleby IV klasy o przeciętnych walorach dla produkcji rolnej. Część gleb (od 30% w obrębie zabudowy zagrodowej do 50% w obrębie zabudowy jednorodzinnej) będzie nadal uprawiana, np. w ogrodach przydomowych. Ustaleniami planu określono bowiem udział powierzchni biologicznie czynnej, którą należy pozostawić bez zainwestowania technicznego. 15 powietrze atmosferyczne Obszar planu charakteryzuje się korzystnymi warunkami aerosanitarnymi i dobrymi warunkami przewietrzania. Realizacja ustaleń planu spowoduje powstanie kilku zaledwie obiektów - źródeł zanieczyszczeń z indywidualnych systemów grzewczych, ewentualnie z działalności usługowej. Projekt planu przewiduje oparcie systemów grzewczych o proekologiczne źródła ciepła, w tym ze źródeł niekonwencjonalnych o niskim stopniu emisji, chociaż dopuszcza również paliwa stałe, pod warunkiem zastosowania urządzeń o dużej sprawności i niskim stopniu zanieczyszczeń. Pewne uciążliwości zapachowe (odory) wiążą się z hodowlą zwierząt dopuszczoną w obrębie zabudowy zagrodowej 1RM. W planie ograniczono obsadę zwierząt hodowlanych w obiektach inwentarskich do 10 DJP. Uciążliwość tych obiektów będzie uzależniona m.in. od przyjętych przez inwestorów rozwiązań, rodzaju zwierząt hodowlanych (na co projekt planu nie ma wpływu), ale również od czynników innych, takich jak np. stany pogodowe itp. Obiekty hodowlane powinny być lokalizowane w takiej odległości od zabudowy mieszkaniowej (zwłaszcza w obrębie jednostki terenowej 1RM) aby nie powodowały one uciążliwości sąsiedzkich, do czego również zobowiązują przepisy prawa powszechnego (ustawa Prawo ochrony środowiska). Zanieczyszczenia pochodzące ze środków transportu związanych z nowym zainwestowaniem będą miały znikomy udział, o ile planowane usługi nie będą generować wzmożonego transportu. Zanieczyszczenia te będą w części asymilowane przez zieleń uformowaną wokół nowo realizowanych obiektów. Wpływ planowanego zainwestowania na jakość powietrza będzie zależał od zastosowanych przez inwestorów rozwiązań, nie powinno jednak mieć miejsca przekroczenie standardów emisyjnych, jak pokazują przykłady terenów o znacznie większym zainwestowaniu. 16 klimat Tereny planowanego zainwestowania nie będą miały wpływu na klimat lokalny. Tylko w przypadku realizacji zbiorników wodnych w strefie przybrzeżnej nastąpi niewielkie podniesienie wilgotności powietrza i zwiększy się częstotliwość zalegania mgieł. klimat akustyczny Powstanie kilku zaledwie obiektów zabudowy mieszkaniowej i dopuszczonych usług oraz związany z zabudową ruch pojazdów nie spowoduje istotnego pogorszenia klimatu akustycznego, pod warunkiem, że dopuszczone usługi nie będą generować wzmożonego ruchu pojazdów. Dla ograniczenia negatywnego oddziaływania przebiegających wzdłuż granic wydzielonych terenów mieszkaniowych dróg, będących źródłem większych (droga powiatowa) i mniejszych (droga gminna) uciążliwości w projekcie planu wprowadzono wzdłuż linii rozgraniczających dróg nieprzekraczalną linię zabudowy, nakazującą odsunięcie planowanych obiektów – domów mieszkalnych (funkcji „wrażliwej”) od źródeł uciążliwości. Na linii zabudowy nie powinno mieć miejsca przekroczenie dopuszczalnych poziomów hałasu. krajobraz Realizacja ustaleń planu będzie miała niewielki wpływ na miejscowy krajobrazu. Powstanie zabudowy ekstensywnej – zaledwie kilka obiektów – dopełniającej zabudowę istniejącą nie ograniczy istotnie wartości widokowych miejscowego krajobrazu. Również realizacja dopuszczonych na terenach rolnych zbiorników wodnych nie obniży walorów tego krajobrazu, a raczej wpłynie korzystnie na miejscowy krajobraz. Dla właściwego kształtowania środowiska wizualnego wprowadzono ograniczenia odnośnie dowolnego kształtowania obiektów kubaturowych, m.in. wprowadzono regulacje dotyczące wysokości zabudowy (do dwóch kondygnacji), pochylenia i pokrycia dachów. Postawiono również wymóg kształtowania zabudowy w nawiązaniu do lokalnej tradycji architektonicznej. 17 Ponadto wykluczono możliwość stosowania konstrukcji wieżowych i dominant przestrzennych, które stanowią elementy dysharmonizujące w krajobrazie. Projekt planu dopuszcza przełożenie lub skablowanie linii energetycznych (istniejących i planowanych), co korzystnie wpłynie na miejscowy krajobraz. zabytki, dobra materialne Obszar planu położony jest w strefie ochrony zabytków archeologicznych. Znajdują się tu również stanowiska archeologiczne, z których dwa częściowo położone są w zasięgu planowanych terenów mieszkaniowych. Ponieważ przy prowadzeniu prac ziemnych podczas realizacji zabudowy oraz zbiorników wodnych może nastąpić naruszenie pokazanych na rysunku planu stanowisk, również stanowisk dotąd nie rozpoznanych i nie wskazanych w projekcie planu, w takim przypadku mają zastosowanie przepisy odrębne. Planowane zainwestowanie będzie źródłem niewielkich ilości odpadów bytowych, może być również źródłem odpadów pochodzących z usług i hodowli. Zapis ustaleń planu do pewnego stopnia zabezpiecza środowisko przyrodnicze zobowiązując inwestorów do utwardzenia wszelkich powierzchni, na których może dojść do zanieczyszczenia substancjami szkodliwymi (np. ze strony odpadów), Ograniczona zostanie tym samym infiltracja zanieczyszczeń do gruntu i do wód podziemnych. 7. CHARAKTER PRZEWIDYWANYCH ODDZIAŁYWAŃ. Wprowadzenie nowego zainwestowania nie wpłynie istotnie na środowisko z uwagi na niewielką skalę planowanego zainwestowania. Część opisywanych wyżej zmian, takich jak zmiana użytkowania, krajobrazu, zmiana struktury ekologicznej, odnoszących się do niewielkiego fragmentu obszaru planu, będzie miała charakter trwały i nieodwracalny. Nie przewiduje się oddziaływań skumulowanych. Ustalenia planu omawiane wyżej, zabezpieczające przed negatywnym oddziaływaniem na środowisko, w znacznym stopniu mogą wyeliminować lub przynajmniej ograniczyć występujące zagrożenia. Oddziaływania planowanego zainwestowania będą miały zasięg lokalny. 18 Tabela 1. Charakter przewidywanych zmian w środowisku Zainwestowanie MN, RM Oddziaływanie na poszczególne elementy środowiska Charakter zmian zmiany powierzchni ziemi pod zabudową, likwidacja pokrywy glebowej lokalny trwałe, nieodwracalne wody podziemne lokalny - w przypadku nieodpowiednich zabezpieczeń powierzchni terenu odwracalne emisja zanieczyszczeń powietrza lokalny krótkotrwałe, odwracalne, klimat akustyczny (hałas środowiskowy) lokalny krótkotrwałe, odwracalne, ubytek 40% powierzchni biologicznie czynnej, powstanie nowych zbiorowisk roślinnych lokalny trwałe, nieodwracalne zmiany powierzchni ziemi lokalny trwałe, nieodwracalne lokalny korzystne, trwałe, nieodwracalne powstanie nowych zbiorowisk roślinności wodnej i przywodnej lokalny korzystne, trwałe, częściowo odwracalne likwidacja gleb lokalny trwałe, nieodwracalne klimat akustyczny lokalny epizodyczne, odwracalne zanieczyszczenie gleb wskutek przenikania zanieczyszczeń do gruntu lokalny epizodyczne, odwracalne likwidacja szaty roślinnej lokalny – w obrębie realizowanych dróg trwałe, nieodwracalne wzbogacenie sieci dopuszczone zbiorniki hydrograficznej wodne (stawy hodowlane i inne) układ komunikacyjny Zasięg zmian zanieczyszczenie powietrza lokalny epizodyczne, odwracalne 8 POTENCJALNE ZMIANY STANU ŚRODOWISKA W PRZYPADKU BRAKU REALIZACJI PROJEKTU PLANU Brak realizacji projektu planu spowoduje utrzymanie dotychczasowego użytkowania rolniczego na całym obszarze planu. 19 9. ODDZIAŁYWANIE TRANSGRANICZNE. Obszar planu położony jest w znacznej odległości od granic państwowych. Potencjalne oddziaływanie na środowisko planowanego zagospodarowania będzie miało zasięg lokalny. Oddziaływanie transgraniczne nie wystąpi. 10. CELE OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONE NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM, WSPÓLNOTOWYM I KRAJOWYM Podstawowymi dokumentami określającymi cele ochrony środowiska na szczeblu międzynarodowym są: Konwencja Ramsarska o obszarach wodno-błotnych z 1971r. ratyfikowana przez Polskę w 1978r. Celem konwencji jest ochrona i zrównoważone użytkowanie wszystkich mokradeł poprzez działania na szczeblu krajowym i lokalnym oraz współpracę międzynarodową. Konwencja Genewska w sprawie transgranicznego zanieczyszczenia powietrza ratyfikowana przez Polskę w 1985r. Celem strategicznym jest ochrona ludzi i środowiska przed zanieczyszczeniem powietrza przez ograniczenie emisji i zapobieganie zanieczyszczeniom, w tym transgranicznym zanieczyszczeniu powietrza na dalekie odległości. Konwencja Berneńska o ochronie dzikiej fauny i flory europejskiej oraz ich siedlisk naturalnych ratyfikowana przez Polskę w 1996r. Szczególny nacisk położono tu na ochronę gatunków zagrożonych i ginących, włączając w to gatunki wędrowne zagrożone i ginące. Konwencja z Rio de Janeiro o ochronie różnorodności biologicznej podpisana w 1993r., ratyfikowana przez Polskę w 1996r. Państwa członkowskie są odpowiedzialne za utrzymanie swojej różnorodności biologicznej oraz zrównoważone konwencji jest wykorzystanie ochrona swoich zasobów różnorodności biologicznych. biologicznej, Celem zrównoważone użytkowanie elementów różnorodności biologicznej. Jedną z metod ochrony jest ochrona in-situ – w miejscu naturalnego występowania danego elementu np. tworząc obszary chronione. Ramowa konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatycznych z Kioto. Protokół z Kioto precyzował zadania stron Konwencji, w tym Polski, w 20 zakresie ograniczenia antropogenicznych oddziaływań na klimat Ziemi, w szczególności zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych. Zawarte w dokumentach strategicznych cele ochrony środowiska mają swoje odzwierciedlenie w aktach prawnych ustanowionych na szczeblu krajowym, a te łącznie z celami ochrony środowiska ustanowionymi na szczeblu wspólnotowym, krajowym i regionalnym mają swoje odzwierciedlenie w zasadach zagospodarowania sformułowanych w analizowanym projekcie planu i w zawartych tam zasadach ochrony środowiska. Jednym z określonych celów w „Polityce ekologicznej Państwa na lata 20092012 z perspektywą do roku 2016”.jest umożliwienie zrównoważonego rozwoju gospodarczego, który w sposób niekonfliktowy współistnieje z różnorodnością biologiczną. Cel ten jest również realizowany w analizowanym dokumencie, poprzez wprowadzone w projekcie planu zapisy, m.in. dotyczące wykorzystania do ogrzewania paliw niskoemisyjnych, również ze źródeł odnawialnych, uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej (docelowe odprowadzanie ścieków do kanalizacji sanitarnej i do oczyszczalni ścieków, w tym przydomowych). Na obszarze objętym planem i na terenach otaczających nie występują obiekty i obszary objęte ochroną w rozumieniu ustawy prawo ochrony środowiska oraz ustawy o ochronie przyrody. Nie występują tu również siedliska oraz gatunki będące przedmiotem zainteresowania Wspólnoty a wymienione w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 13 kwietnia 2010r. (Dz.U. Nr 77 poz.510), które mogłyby zostać utracone w wyniku realizacji ustaleń planu. Realizacja ustaleń planu pozwala na zachowanie dotychczasowych walorów przyrodniczych na niemal całym obszarze planu. 11. PROPONOWANE ROZWIĄZANIA ALTERNATYWNE Projekt planu zachowuje w dotychczasowym użytkowaniu tereny rolne, również gleby V i VI klasy o mało korzystnych walorach dla produkcji rolnej tworzące niewielkie enklawy. Jako rozwiązanie alternatywne wskazane byłoby ich przeznaczenie do zalesienia, zwłaszcza tych gleb, które sąsiadują z terenami leśnymi. W uchwalonym Studium są to jednak tereny przeznaczone wyłącznie do rolniczego wykorzystania. 21 12. ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU ZAPOBIEGANIE, OGRANICZENIE LUB KOMPENSACJĘ PRZYRODNICZĄ NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO Realizacja ustaleń planu nie będzie miała znaczącego wpływu na środowisko przyrodnicze. Niemal na całości obszaru planu zachowane jest dotychczasowe użytkowanie rolnicze a zmiany środowiska przyrodniczego w wyniku zmiany użytkowania (o zasięgu lokalnym, wpływie pomijalnym) nastąpią na niewielkim obszarze. Nie ma więc potrzeby określania kompensacji przyrodniczej. Ponadto przyjęte w projekcie planu ustalenia dla wprowadzonego zainwestowania, w tym: zasady zagospodarowania czy zasady ochrony środowiska pozwolą na zminimalizowanie negatywnych skutków, które mogą wystąpić w przypadku podjętych działań inwestycyjnych. Do takich działań zapobiegawczych lub minimalizujących negatywne oddziaływania należą m.in. ustalenia planu dotyczące m.in. przewidywanych systemów grzewczych, systemów odprowadzania ścieków, zabezpieczeń środowiska gruntowowodnego pozwalające na ograniczenie niepożądanych emisji i oddziaływań ograniczenie powierzchni technicznego zainwestowania oraz określenie minimalnego udziału powierzchni biologicznie czynnej, w obrębie której zostanie zachowana bądź zostanie wprowadzona zieleń. 13. PROPOZYCJE DOTYCZĄCE METOD ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI USTALEŃ PLANU Zgodnie z ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (art. 32 ust.1) na gminie ciąży obowiązek dokonania analizy zmian w zagospodarowaniu przestrzennym. Przynajmniej raz w czasie kadencji Rady Przeprowadzona analiza łącznie z badaniami monitoringowymi w ramach badań kontrolnych WIOŚ (zwłaszcza jakości powietrza i jakości wód) mogą pozwolić na ocenę wpływu realizacji planowanego zagospodarowania na środowisko, co pozwoli na ocenę tendencji mogących powstawać zmian. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM Niniejsza prognoza jest opracowaniem autorskim sporządzonym w oparciu o opracowanie ekofizjograficzne [6], dostępne materiały kartograficzne, dokumentacje, raporty i publikacje oraz informacje uzyskane w odpowiednich urzędach i wizję w 22 terenie. Zakres prognozy jest zgodny z art. 46 pkt 1 i 2, art. 51 ust. 1 i 2 i art. 42 ust. 2 Ustawy z dnia 3 października 2008r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz.1227). Składa się z części tekstowej i graficznej – rysunku prognozy, sporządzonego w oparciu o rysunek planu. W projekcie planu na niemal całości obszaru objętego planem zachowano dotychczasowe użytkowanie rolnicze i leśne, a tylko na niewielkim obszarze wprowadzono zainwestowanie – głownie zabudowę mieszkaniową i obsługującą ją infrastrukturę. W prognozie ocenie poddano ustalone w analizowanym projekcie planu sposób zagospodarowania przestrzennego obszaru planu, przede wszystkim planowanych terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej 1MN-2MN, terenu zabudowy zagrodowej 1RM i pozostałych wydzielonych terenów oraz przyjęte zasady zagospodarowania. Określono też wpływ proponowanego zagospodarowania na środowisko, głównie przyrodnicze, ale również na środowisko zamieszkiwania. W analizowanym projekcie planu pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną (z dopuszczeniem usług) i zagrodową (z dopuszczeniem hodowli) oraz przeznaczono drogi niewielki fragment terenów rolnych. W wyniku zainwestowania nastąpi zabudowanie części gruntów ornych o przeciętnych walorach dla produkcji rolniczej (gleby IV klasy), utrata niewielkiej powierzchni zbiorowisk roślinnych nie przedstawiających jednak szczególnych wartości przyrodniczych (zbiorowiska pól ornych). Ponieważ jednak w granicach obszaru planu nie występują stanowiska chronionych gatunków roślin i zwierząt, które mogłyby zostać utracone lub naruszone w wyniku realizacji ustaleń planu, nie występują też inne obiekty i obszary o szczególnych wartościach przyrodniczych, planowane zainwestowanie nie będzie stanowić zagrożenia dla środowiska przyrodniczego. W wyniku realizacji zabudowy powstaną niewielkie ilości zanieczyszczeń powietrza, ścieków, również hałas oraz pewne ilości odpadów. Ze względu na wrażliwość środowiska gruntowo-wodnego i podatność na zanieczyszczenie szczególne znaczenie przy realizacji planowanego zainwestowania będzie miało wyposażenie terenów zabudowy w systemy kanalizacyjne podłączone do oczyszczalni ścieków oraz zabezpieczenie środowiska gruntowo-wodnego przed potencjalnymi zanieczyszczeniami (m.in. utwardzenie i uszczelnienie podłoża, 23 neutralizacja substancji szkodliwych, zakaz wprowadzania nieoczyszczonych ścieków do gruntu i do wód) zgodnie z ustaleniami planu. Dopuszczona w planie możliwość gromadzenia ścieków w szczelnych zbiornikach bezodpływowych jest rozwiązaniem tymczasowym, przyjętym do czasu zrealizowania sieci kanalizacyjnej i podłączenia jej do kanalizacji. Ustalenia planu nakazujące zabezpieczenie środowiska przed negatywnym oddziaływaniem planowanych zamierzeń inwestycyjnych w znacznym stopniu mogą wyeliminować występujące zagrożenia.