Streszczenie pracy
Transkrypt
Streszczenie pracy
STRESZCZENIE Kompozyty epoksydowe do zastosowań w lotnictwie W pracy sporządzono kompozycje epoksydowe o zawartości: 0,0; 1,0 lub 3,0% mas. OMMT i/lub antypirenów tak aby całkowita ilość dodatków nie przekraczała 23%. Po każdorazowym dodaniu modyfikatora stosowano czterostopniową homogenizację zapewniającą odpowiednie zdyspergowanie modyfikatorów w osnowie epoksydowej. Sporządzone kompozycje wykorzystano jako osnowy do otrzymania czterowarstwowych laminatów wzmocnionych jednokierunkowymi tkaninami szklanymi i węglowymi. Oznaczono właściwości mechaniczne oraz odporność na płomień otrzymanych laminatów pod kątem ich wykorzystania w elementach konstrukcji lotniczych. Wykonano również badania przy użyciu skaningowej mikroskopii elektronowej (SEM) i mikroskopu sił atomowych (AFM). Spośród zastosowanych antypirenów, które różniły się mechanizmem działania najlepsze właściwości uniepalniające laminatów uzyskano, gdy jako osnowy użyto kompozycji EP6+15% APP+5% DPER+3% BSQPS1. Uzyskane rezultaty badań właściwości wytrzymałościowych wskazały, że zastąpienie części antypirenów przez 3% mas. BSQPS1 spowodowało poprawę wartości badanych właściwości zwłaszcza w laminatach szklanych. Również uzyskano efekt synergiczny atomów krzemu i fosforu podczas oznaczania palności, jednak był on bardziej widoczny w laminatach węglowych, ponieważ nastąpiła zmiana klasy palności V-1 na V-0, podczas gdy w laminatach szklanych wydłużył się jedynie czas palenia. Efekt ten przypisany jest tworzeniu porowatej zgorzeliny, której stabilność termiczna jest poprawiona przez dodatkową obecność atomów krzemu i tworzeniu związków krzemu i węgla. Badania realizowane w ramach projektu „Nowoczesne technologie materiałowe stosowane w przemyśle lotniczym”, Nr POIG.01.01.02-00-015/08-00 w Programie Operacyjnym Innowacyjna Gospodarka (PO IG). Projekt współfinansowany prze Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. ABSTRACT Epoxy composites used in aerospace industry The epoxy resins composites was filled with bentonites modified with quarternary ammonium or phosphonium salts. Modified bentonites content was varied in the range 1.0-3.0 wt.% and/or fire retardant additives were also added, that the total amount of additives does not exceed 23%. The components were mixed using four steps homogenizations. The epoxy composites were used to prepare laminates reinforced with glass and carbon unidirecitonal fabric. The mechanical properties and flame resistance of prepared laminates for application in aircraft components were evaluated. Investigations of scanning electron microscopy (SEM) and atomic force microscope (AFM), in order to examine the resin compositions – reinforcing fiber adhesion were also performed. It was found that the laminates prepared on epoxy resin containing 15% APP, 5% DPER and 3% BSQPS1 had improved flame resistance and better mechanical properties than these prepared with matrices containing 17% APP and 6% DPER. Also it was found that the phosphorus and silicon atoms were effective as synergistic agents in reduction of composites flammability. It was more significant in laminates reinforced with carbon fabric, because the flammability class was improved from V-1 to V-0 while the laminates reinforced with glass fabric had prolonged burning time. This effect is attributed to the formation of swollen scale, the thermal stability is improved by the additional presence of silicon atoms and the formation of silicon-carbon compounds. Financial support of Structural Funds In the Operational Programme – Innovative Economy (IE OP) financed for the European Regional Development Fund – Project „Modern material Technologies In aerospace industry”, Nr POIG.01.01.02-00-015/08-00 is gratefully acknowledged.