Spis treści

Spis treĞci
WstĊp..........................................................................................................................................17
Wykaz kont stosowanych w opracowaniu..................................................................................19
Wykaz stosowanych skrótów .....................................................................................................23
ROZDZIAà I. WARTOĝCI NIEMATERIALNE I PRAWNE..................................................25
1. WartoĞü początkowa wartoĞci niematerialnej i prawnej....................................................... 25
2. Nabycie wartoĞci niematerialnej i prawnej o niskiej wartoĞci początkowej......................... 26
3. Program komputerowy wytworzony we wáasnym zakresie ................................................. 27
4. Jednoroczna licencja na program antywirusowy .................................................................. 27
5. Dokument potwierdzający wprowadzenie wartoĞci niematerialnej do ewidencji ................ 28
6. Licencja na transport drogowy a kwalifikacja do wartoĞci niematerialnych i prawnych ..... 28
7. Zezwolenie na sprzedaĪ alkoholu a wartoĞci niematerialne i prawne .................................. 29
8. Oprogramowanie systemowe ............................................................................................... 29
9. Oprogramowanie uĪytkowe typu OEM i BOX .................................................................... 30
10. SáuĪebnoĞü przesyáu ............................................................................................................. 31
11. Moment rozpoczĊcia amortyzacji licencji na oprogramowanie............................................ 32
12. Ustalenie stawki amortyzacyjnej dla wartoĞci niematerialnej i prawnej .............................. 32
13. Amortyzacja dodatniej wartoĞci firmy ................................................................................. 33
14. WartoĞci niematerialne w peáni umorzone ........................................................................... 33
15. Ulepszenie wartoĞci niematerialnych i prawnych................................................................. 34
16. PóĨniejsze nakáady na wartoĞci niematerialne i prawne....................................................... 34
17. Inwentaryzacja wartoĞci niematerialnych i prawnych .......................................................... 35
ROZDZIAà II. ĝRODKI TRWAàE ..........................................................................................37
1. Definicja Ğrodka trwaáego..................................................................................................... 37
2. Skáadnik majątkowy uĪywany krócej niĪ rok....................................................................... 39
3. Grunt zakupiony z zamiarem odsprzedaĪy........................................................................... 40
4. Obiekty pomocnicze ............................................................................................................. 41
5. Zasady prezentacji Ğrodków trwaáych w bilansie ................................................................. 42
6. Zasady prezentacji w bilansie inwestycji w obcych Ğrodkach trwaáych ............................... 43
7. Inwestycje w obcym Ğrodku transportu ................................................................................ 44
8. Inwestycja w obcym lokalu .................................................................................................. 44
9. WartoĞü początkowa gruntu ................................................................................................. 45
10. WartoĞü początkowa gruntu a prowizja za poĞrednictwo..................................................... 45
11. Data przyjĊcia gruntu na stan Ğrodków trwaáych.................................................................. 46
12. Infrastruktura techniczna a wartoĞü początkowa gruntu....................................................... 46
6
13. VAT jako element wartoĞci początkowej............................................................................. 46
14. Opáaty rejestracyjne a wartoĞü początkowa.......................................................................... 47
15. Odsetki od kredytu bankowego a wartoĞü początkowa ........................................................ 48
16. Prowizja w kredycie 50/50 a wartoĞü początkowa samochodu ............................................ 49
17. WartoĞü początkowa Ğrodka trwaáego otrzymanego w ramach programu lojalnoĞciowego. 49
18. WartoĞü początkowa Ğrodka trwaáego a koszty ogólnego zarządu ....................................... 50
19. Jedna cena nabycia a kilka Ğrodków trwaáych ...................................................................... 51
20. WartoĞü początkowa prawa wieczystego uĪytkowania gruntu otrzymanego nieodpáatnie... 52
21. WartoĞü początkowa zakupionego prawa wieczystego uĪytkowania gruntu........................ 53
22. WartoĞü początkowa a róĪnice kursowe............................................................................... 53
23. Faktura za wytworzenie Ğrodka trwaáego po przyjĊciu go do uĪywania .............................. 54
24. Rozbiórka starego budynku a wartoĞü początkowa nowej hali magazynowej ..................... 55
25. Koszty wspólne kilku tworzonych Ğrodków trwaáych .......................................................... 56
26. Korekta wartoĞci początkowej po przyjĊciu do uĪywania.................................................... 58
27. ĝrodki trwaáe otrzymane w drodze aportu............................................................................ 60
28. Zaliczka na Ğrodki trwaáe w budowie ................................................................................... 61
29. Zaliczka w walucie obcej na Ğrodki trwaáe........................................................................... 61
30. Ulepszenie Ğrodka trwaáego.................................................................................................. 62
31. Ulepszenie Ğrodka trwaáego zamortyzowanego jednorazowo .............................................. 64
32. Ulepszenie niskocennych skáadników majątkowych............................................................ 64
33. Remont Ğrodka trwaáego....................................................................................................... 66
34. Przedmioty o cenie nie wyĪszej niĪ 3.500 zá ........................................................................ 67
35. Moment zaliczenia w koszty niskocennych skáadników majątkowych................................ 68
36. Aktualizacja wartoĞci początkowej Ğrodków trwaáych......................................................... 68
37. Trwaáa utrata wartoĞci Ğrodków trwaáych............................................................................. 69
38. Trwaáa utrata wartoĞci Ğrodków trwaáych w budowie .......................................................... 70
39. SprzedaĪ prawa wieczystego uĪytkowania gruntu otrzymanego nieodpáatnie ..................... 72
40. ĝrodki trwaáe otrzymane w drodze darowizny ..................................................................... 73
41. Wymiana Ğrodka trwaáego w ramach gwarancji................................................................... 74
42. Zwrot Ğrodka trwaáego czĊĞciowo zamortyzowanego .......................................................... 75
43. ĝrodki trwaáe postawione w stan likwidacji ......................................................................... 76
44. Przeklasyfikowanie Ğrodka trwaáego do towarów ................................................................ 78
45. SprzedaĪ Ğrodka trwaáego..................................................................................................... 79
46. PrzedwstĊpna umowa sprzedaĪy Ğrodka trwaáego................................................................ 80
47. ĝrodki trwaáe przeznaczone do sprzedaĪy ............................................................................ 82
48. Ujawnienie Ğrodków trwaáych niewprowadzonych do ksiąg................................................ 83
49. Ujawnienie Ğrodków trwaáych wycofanych z ewidencji....................................................... 84
50. Ujawnienie Ğrodków trwaáych niesáusznie ujĊtych w kosztach ............................................ 84
51. Ujawnienie Ğrodków trwaáych w trakcie inwentaryzacji ...................................................... 86
52. Zmiana przeznaczenia Ğrodka trwaáego – przeznaczenie na inwestycje............................... 87
53. Rozliczenie skutków kradzieĪy Ğrodka trwaáego.................................................................. 88
54. Odáączenie czĊĞci peryferyjnej Ğrodka trwaáego................................................................... 88
55. Oznakowanie Ğrodków trwaáych........................................................................................... 90
56. CzĊstotliwoĞü i terminy inwentaryzacji Ğrodków trwaáych .................................................. 91
57. Metody inwentaryzacji Ğrodków trwaáych............................................................................ 92
58. Inwentaryzacja Ğrodków trwaáych w budowie...................................................................... 92
59. Inwentaryzacja niskocennych skáadników zaliczonych w koszty zuĪycia materiaáów ........ 92
7
ROZDZIAà III. ĝRODKI TRWAàE W LEASINGU ...............................................................95
1. Bilansowa klasyfikacja leasingu........................................................................................... 95
2. Rezygnacja z bilansowych zasad klasyfikacji leasingu ........................................................ 97
3. Uproszczenia klasyfikacyjne a obligatoryjnie badane sprawozdanie finansowe.................. 98
4. Rozliczanie opáaty wstĊpnej w leasingu operacyjnym ......................................................... 99
5. Przeniesienie na leasingobiorcĊ prawa wáasnoĞci przedmiotu leasingu operacyjnego....... 100
6. Przeniesienie na leasingobiorcĊ prawa wáasnoĞci uprzednio ulepszonego przedmiotu leasingu operacyjnego............................................................................................................. 102
7. Wykup przedmiotu leasingu operacyjnego z zamiarem odsprzedaĪy ................................ 103
8. Przedwczesne rozwiązanie (wygaĞniĊcie) umowy leasingu operacyjnego a niespáacone
opáaty leasingowe .............................................................................................................. 104
9. ObciąĪenie leasingobiorcy kwotą rat pozostaáych do spáaty .............................................. 105
10. Leasing finansowy – prezentacja w ksiĊgach rachunkowych............................................. 106
11. Ustalenie wartoĞci początkowej przedmiotu leasingu finansowego................................... 106
12. Odsetki w leasingu finansowym a wartoĞü początkowa..................................................... 108
13. Opáata manipulacyjna w leasingu finansowym a wartoĞü początkowa .............................. 108
14. Amortyzacja przedmiotu leasingu ...................................................................................... 109
15. Ewidencja podatkowego i bilansowego leasingu finansowego .......................................... 110
16. Opáata wstĊpna w leasingu finansowym a rozliczanie w czasie ......................................... 115
17. Uiszczona opáata wstĊpna a brak Ğrodka trwaáego na dzieĔ bilansowy.............................. 116
18. Metody podziaáu opáaty podstawowej w leasingu finansowym na czĊĞü kapitaáową i odsetkową............................................................................................................................... 116
19. Ewidencja i przeksztaácenie podatkowego leasingu operacyjnego na bilansowy leasing
finansowy ........................................................................................................................... 127
20. Zwrot przedmiotu leasingu finansowego po zakoĔczeniu umowy leasingu....................... 132
21. Przeniesienie na korzystającego prawa wáasnoĞci przedmiotu leasingu finansowego po
zakoĔczeniu umowy leasingu............................................................................................. 132
22. Skrócenie okresu leasingu finansowego ............................................................................. 133
23. Rozliczenie niespáaconego zobowiązania z tytuáu leasingu finansowego, w razie wygaĞniĊcia lub wypowiedzenia (rozwiązania) umowy leasingu ............................................... 135
24. Leasing finansowy w walucie obcej – początkowa wycena ............................................... 136
25. Leasing finansowy w walucie obcej – wycena na dzieĔ bilansowy ................................... 137
26. Operacyjny leasing zwrotny ............................................................................................... 137
27. Finansowy leasing zwrotny ................................................................................................ 139
28. Prezentacja informacji dodatkowych o leasingu operacyjnym........................................... 141
29. Prezentacja informacji dodatkowych o leasingu finansowym............................................ 141
ROZDZIAà IV. NALEĩNOĝCI DàUGOTERMINOWE I KRÓTKOTERMINOWE........... 143
1. Kwota wymaganej zapáaty.................................................................................................. 143
2. Odpisy aktualizujące wartoĞü naleĪnoĞci ........................................................................... 144
3. Odpisy aktualizujące naleĪnoĞci – prezentacja w bilansie.................................................. 145
4. Zbiorcze odpisy aktualizujące ............................................................................................ 145
5. NaleĪnoĞci ubezpieczone a odpisy aktualizujące ............................................................... 146
6. NaleĪnoĞü objĊta ubezpieczeniem a wypáata odszkodowania ............................................ 147
7. Odsetki od naleĪnoĞci objĊtej odpisem aktualizującym ..................................................... 148
8. Rozwiązanie odpisu aktualizującego.................................................................................. 149
8
9. Przedawnienie naleĪnoĞci objĊtej odpisem aktualizującym ............................................... 149
10. Przedawnienie naleĪnoĞci nieobjĊtej odpisem aktualizującym .......................................... 150
11. Wycena naleĪnoĞci walutowych na dzieĔ bilansowy objĊtych odpisem aktualizującym... 150
12. NaleĪnoĞci przedawnione, umorzone lub nieĞciągalne....................................................... 151
13. Odzyskanie naleĪnoĞci spisanej w koszty .......................................................................... 151
14. NaleĪnoĞci dochodzone na drodze sądowej........................................................................ 152
15. Postanowienie o nieĞciągalnoĞci......................................................................................... 154
16. Zaliczka na poczet wydatków egzekucyjnych.................................................................... 155
17. Zaliczki przekazane pracownikom ..................................................................................... 156
18. NaleĪnoĞci z tytuáu przyznanej dotacji ............................................................................... 158
19. NaleĪnoĞci z tytuáu przyznanego odszkodowania .............................................................. 160
20. NaleĪnoĞci z tytuáu sprzedaĪy Ğrodków trwaáych............................................................... 162
21. NaleĪnoĞci z tytuáu dywidendy........................................................................................... 162
22. Kompensata naleĪnoĞci i zobowiązaĔ ................................................................................ 163
23. Kompensata naleĪnoĞci i zobowiązaĔ na dzieĔ bilansowy................................................. 164
24. Nadpáacone zobowiązania .................................................................................................. 164
25. Drobne nierozliczone naleĪnoĞci........................................................................................ 165
26. Kaucje wpáacone ................................................................................................................ 165
27. VAT do przeniesienia na nastĊpny okres rozliczeniowy .................................................... 166
28. VAT do zwrotu na rachunek bankowy podatnika .............................................................. 166
29. Faktoring niepeány naleĪnoĞci handlowych........................................................................ 167
30. Faktoring peány naleĪnoĞci handlowych............................................................................. 169
31. SprzedaĪ wáasnej wierzytelnoĞci ........................................................................................ 170
32. NaleĪnoĞci w walucie obcej ............................................................................................... 171
33. Kompensata naleĪnoĞci i zobowiązaĔ walutowych............................................................ 173
34. Wycena naleĪnoĞci walutowych na dzieĔ bilansowy ......................................................... 175
35. NaleĪnoĞci ze sprzedaĪy regulowane kartą páatniczą ......................................................... 176
36. NaleĪnoĞci ze sprzedaĪy za pobraniem, do rąk kuriera ...................................................... 177
37. Wydatki prywatne wspólników spóáki osobowej ............................................................... 179
38. Rozrachunki ze wspólnikami spóáek osobowych na dzieĔ bilansowy................................ 179
39. Rozrachunki na dzieĔ bilansowy z wáaĞcicielem w dziaáalnoĞci gospodarczej osoby fizycznej.................................................................................................................................... 180
40. Inwentaryzacja naleĪnoĞci handlowych.............................................................................. 181
41. Inwentaryzacja naleĪnoĞci w drodze wewnĊtrznej weryfikacji .......................................... 182
42. Inwentaryzacja – niepotwierdzone salda naleĪnoĞci .......................................................... 182
ROZDZIAà V. ZAPASY......................................................................................................... 183
1. Towary a materiaáy............................................................................................................. 183
2. Towary znajdujące siĊ poza jednostką................................................................................ 183
3. Grunt w dziaáalnoĞci deweloperskiej – definicja towarów ................................................. 183
4. Przekwalifikowanie towaru na Ğrodki trwaáe...................................................................... 185
5. Zapasy obce ........................................................................................................................ 185
6. Rozliczenie zakupu towarów.............................................................................................. 186
7. Towary w drodze................................................................................................................ 187
8. Dostawy niefakturowane .................................................................................................... 188
9. Towary otrzymane aportem................................................................................................ 188
9
10. Próbki materiaáów otrzymane nieodpáatnie ........................................................................ 189
11. Opakowania zwrotne .......................................................................................................... 190
12. Odpisy aktualizujące wartoĞü towarów – wycena w ciągu roku......................................... 192
13. SprzedaĪ towarów objĊtych odpisem aktualizującym ........................................................ 193
14. Likwidacja zapasów objĊtych uprzednio odpisem aktualizującym .................................... 194
15. Metody rozchodu zapasów ................................................................................................. 195
16. Uproszczona ewidencja zapasów – pominiĊcie ewidencji magazynowej .......................... 199
17. Uproszczona ewidencja zapasów w lokalu gastronomicznym ........................................... 201
18. Zwrot towarów w przypadku uproszczonej ewidencji zapasów......................................... 202
19. Reklamacja zgáoszona przez osobĊ nieprowadzącą dziaáalnoĞci gospodarczej.................. 203
20. Reklamacja i wymiana na towar wolny od wad ................................................................. 204
21. Przerób handlowy towarów ................................................................................................ 204
22. Przerób materiaáów poza jednostką .................................................................................... 206
23. Zaliczka na poczet dostawy towarów ................................................................................. 207
24. Zaliczka na poczet usáugi ................................................................................................... 207
25. VAT nieodliczony przy zakupie towarów .......................................................................... 208
26. Wycena zapasów w przypadku likwidacji spóáki ............................................................... 208
27. Wenątrzwspólnotowe nabycie towarów ............................................................................. 209
28. Ewidencja importu towarów............................................................................................... 211
29. Ewidencja importu z zastosowaniem procedury uproszczonej........................................... 212
30. Inwentaryzacja zapasów w placówkach handlowych......................................................... 213
31. Inwentaryzacja towarów objĊtych ewidencją iloĞciowo-wartoĞciową ............................... 214
32. Inwentaryzacja ciągáa ......................................................................................................... 215
33. Inwentaryzacja zapasów obcych......................................................................................... 215
34. Kompensata niedoborów i nadwyĪek ................................................................................. 216
35. Niedobory zawinione.......................................................................................................... 218
36. Niedobory niezawinione..................................................................................................... 219
37. Niedobory w ramach ubytków naturalnych........................................................................ 219
ROZDZIAà VI. DàUGOTERMINOWE I KRÓTKOTERMINOWE ROZLICZENIA MIĉDZYOKRESOWE......................................................................................... 221
1. Istota rozliczeĔ miĊdzyokresowych kosztów ..................................................................... 221
2. Metody ksiĊgowania rozliczeĔ miĊdzyokresowych kosztów ............................................. 222
3. Zmiana stanu produktów a rozliczenia miĊdzyokresowe kosztów ..................................... 225
4. Rozliczanie opáaty wstĊpnej w leasingu operacyjnym ....................................................... 228
5. Licencja na transport drogowy jako koszty przyszáych okresów........................................ 229
6. Koszty remontu rozliczane w czasie................................................................................... 230
7. Spisanie w koszty nierozliczonej polisy OC....................................................................... 231
8. Spisanie w koszty niewykorzystanej polisy OC – obroty wewnĊtrzne............................... 232
9. Zwrot niewykorzystanej polisy OC .................................................................................... 235
10. Koszty opáaty abonamentowej na przeáomie lat ................................................................. 236
11. VAT do przeniesienia na nastĊpny okres rozliczeniowy .................................................... 236
12. Rozliczenie miĊdzyokresowe czynne w informacji dodatkowej ........................................ 236
ROZDZIAà VII. INWESTYCJE ............................................................................................. 239
1. Prezentacja lokat bankowych w bilansie ............................................................................ 239
10
2. Lokata overnight – ksiĊgowanie oraz prezentacja w bilansie............................................. 239
3. Wycena krajowych lokat bankowych na dzieĔ bilansowy ................................................. 240
4. PoĪyczki krótkoterminowe i dáugoterminowe .................................................................... 242
5. Umorzenie udzielonej poĪyczki ......................................................................................... 245
6. Weksel obcy na pokrycie wierzytelnoĞci............................................................................ 245
7. Weksle obce w bilansie ...................................................................................................... 247
8. Wycena wpáywu na rachunek bankowy walutowych Ğrodków pieniĊĪnych ...................... 247
9. Metody wyceny rozchodu walutowych Ğrodków pieniĊĪnych ........................................... 249
10. Przelew Ğrodków pieniĊĪnych miĊdzy rachunkami walutowymi ....................................... 252
11. Kupno franków szwajcarskich z rachunku walutowego prowadzonego w euro ................ 253
12. Zakup waluty obcej ze záotówkowego rachunku bankowego ............................................ 255
13. Przelew waluty na záotówkowy rachunek bankowy........................................................... 255
14. RóĪnice kursowe od wáasnych Ğrodków pieniĊĪnych......................................................... 257
15. Wycena bilansowa walutowych Ğrodków pieniĊĪnych....................................................... 260
16. Odsetki od walutowej lokaty odnawialnej.......................................................................... 262
17. Transakcje realizowane firmowymi kartami páatniczymi................................................... 263
18. Nierozliczone transakcje opáacone kartami páatniczymi .................................................... 264
19. Wypáata gotówki z bankomatu ........................................................................................... 264
20. ĝrodki pieniĊĪne w drodze ................................................................................................. 265
21. Faászywe Ğrodki pieniĊĪne.................................................................................................. 266
22. NadwyĪka Ğrodków pieniĊĪnych w kasie ........................................................................... 267
23. Inwentaryzacja Ğrodków pieniĊĪnych na rachunkach bankowych...................................... 268
24. Inwentaryzacja Ğrodków pieniĊĪnych w kasie.................................................................... 268
ROZDZIAà VIII. KAPITAà WàASNY ................................................................................. 271
1. Kapitaá podstawowy spóáki z o.o. – utworzenie spóáki ...................................................... 271
2. Niezarejestrowany kapitaá – zasady prezentacji ................................................................. 272
3. Wydanie udziaáów w zamian za aport ................................................................................ 273
4. NaleĪne wpáaty na kapitaá podstawowy w spóáce z o.o...................................................... 274
5. Dopáaty wspólników w spóáce z o.o. .................................................................................. 274
6. Niewniesione dopáaty wspólników w spóáce z o.o. ............................................................ 276
7. Zwrot dopáat wspólników................................................................................................... 276
8. SprzedaĪ udziaáów przez wspólnika sp. z o.o..................................................................... 277
9. NaleĪne wpáaty na kapitaá akcyjny ..................................................................................... 277
10. Niezarejestrowany kapitaá w spóáce akcyjnej ..................................................................... 278
11. Koszty emisji akcji ............................................................................................................. 279
12. Kapitaá w spóáce komandytowej – zasady prezentacji ....................................................... 280
13. Wkáad w postaci pracy w spóákach osobowych ................................................................. 282
14. àączenie kapitaáów przy otwarciu likwidacji ..................................................................... 285
15. Rozliczenie wyniku finansowego – przeznaczenie na dywidendĊ ..................................... 286
16. Zaliczka na poczet dywidendy............................................................................................ 287
17. Przeznaczenie wyniku finansowego na kapitaá zapasowy oraz na pokrycie strat z lat ubiegáych ................................................................................................................................... 288
18. PodwyĪszenie wartoĞci nominalnej udziaáów z zysku roku ubiegáego .............................. 289
19. Pokrycie nowych udziaáów z zysku roku ubiegáego........................................................... 291
11
20. Wydanie nowych udziaáów z kapitaáu zapasowego – kwota podwyĪszenia ...................... 293
21. Umorzenie udziaáów wáasnych odkupionych za cenĊ równą wartoĞci nominalnej ............ 294
22. Umorzenie udziaáów wáasnych odkupionych za cenĊ wyĪszą od ich wartoĞci nominalnej... 296
23. Umorzenie udziaáów wáasnych odkupionych za cenĊ niĪszą od ich wartoĞci nominalnej .... 297
24. Umorzenie udziaáów w celu rozliczenia naleĪnoĞci od wspólnika..................................... 298
25. Wycena udziaáów wáasnych ............................................................................................... 299
26. BáĊdy lat poprzednich......................................................................................................... 299
27. Konwersja zobowiązaĔ na kapitaá ...................................................................................... 300
28. Inwentaryzacja kapitaáu wáasnego...................................................................................... 301
ROZDZIAà IX. REZERWY NA ZOBOWIĄZANIA I BIERNE ROZLICZENIA MIĉDZYOKRESOWE KOSZTÓW ............................................................................ 303
1. Rezerwy na zobowiązania, a bierne rozliczenia miĊdzyokresowe kosztów ....................... 303
2. Prezentacja rezerw i biernych rozliczeĔ miĊdzyokresowych kosztów w bilansie .............. 304
3. Ewidencja biernych rozliczeĔ miĊdzyokresowych kosztów............................................... 305
4. Obowiązek tworzenia rezerw na Ğwiadczenia emerytalne.................................................. 310
5. Odstąpienie od tworzenia biernych rozliczeĔ miĊdzyokresowych kosztów....................... 311
6. VAT przyszáych okresów ................................................................................................... 311
7. Skáadki ZUS niebĊdące zobowiązaniem............................................................................. 312
8. Rezerwa na koszty powypadkowego remontu biura .......................................................... 313
ROZDZIAà X. ZOBOWIĄZANIA DàUGOTERMINOWE I KRÓTKOTERMINOWE...... 315
1. Ewidencja i prezentacja zobowiązaĔ z tytuáu kredytu ........................................................ 315
2. Wycena kredytu bankowego na dzieĔ bilansowy............................................................... 317
3. Zobowiązania z tytuáu leasingu operacyjnego.................................................................... 319
4. Zobowiązania z tytuáu leasingu finansowego..................................................................... 319
5. Prezentacja zobowiązaĔ w ramach kredytu rewolwingowego ........................................... 319
6. Przewalutowanie kredytu bankowego ................................................................................ 321
7. Zaliczki otrzymane na dostawy .......................................................................................... 322
8. Zaliczki otrzymane na usáugi.............................................................................................. 323
9. Wycena na dzieĔ bilansowy zobowiązaĔ z tytuáu dostaw i usáug ...................................... 324
10. Przedawnienie zobowiązaĔ wobec dostawców .................................................................. 324
11. VAT naleĪny przyszáych okresów...................................................................................... 325
12. Rozliczenie VAT na koniec okresu .................................................................................... 326
13. Niezgodne rozrachunki z UrzĊdem Skarbowym z tytuáu VAT .......................................... 329
14. Zaliczenie kwoty zwrotu VAT na podatek dochodowy ..................................................... 331
15. Zasiáek chorobowy páacony przez pracodawcĊ .................................................................. 332
16. Rozrachunki z tytuáu wynagrodzeĔ pracowniczych ........................................................... 333
17. Rozrachunki z tytuáu umów cywilnoprawnych .................................................................. 336
18. Zobowiązania z tytuáu naliczonych kar umownych............................................................ 337
19. Rozrachunki z tytuáu delegacji pracowniczych oraz ryczaátu za uĪywanie prywatnych samochodów do celów sáuĪbowych....................................................................................... 338
20. Faktury zapáacone kartą páatniczą ...................................................................................... 338
21. Zakupy przy uĪyciu karty kredytowej ................................................................................ 339
22. Faktura zapáacona przez pracownika.................................................................................. 341
12
ROZDZIAà XI. ROZLICZENIA MIĉDZYOKRESOWE ...................................................... 343
1. Dotacja otrzymana na zakup Ğrodków trwaáych ................................................................. 343
2. Dotacja otrzymana po zakupie Ğrodka trwaáego – zasady rozliczenia ................................ 344
3. SprzedaĪ Ğrodka trwaáego otrzymanego w formie darowizny ............................................ 345
4. Zwrot otrzymanej dotacji.................................................................................................... 346
5. Prezentacja rozliczeĔ miĊdzyokresowych przychodów w bilansie .................................... 347
6. Zaliczki otrzymane na poczet dostaw i usáug ..................................................................... 347
7. Zakup wierzytelnoĞci poniĪej wartoĞci nominalnej............................................................ 348
ROZDZIAà XII. PRZYCHODY Z DZIAàALNOĝCI OPERACYJNEJ................................ 351
1. Przychody ze sprzedaĪy produktów ................................................................................... 351
2. Dopáaty do cen sprzedaĪy usáug – ujĊcie w ksiĊgach i prezentacja w rachunku zysków
i strat................................................................................................................................... 352
3. Dopáaty do cen sprzedaĪy usáug – moment powstania przychodu ..................................... 354
4. Przychody ze sprzedaĪy rozliczone z zaliczką ................................................................... 355
5. Przychody ze sprzedaĪy wyrobów gotowych w placówkach detalicznych ........................ 356
6. Moment powstania przychodów ze sprzedaĪy ................................................................... 356
7. Korekta przychodów ze sprzedaĪy – moment ujĊcia w ksiĊgach ....................................... 358
8. Premie pieniĊĪne – korekta przychodów ............................................................................ 359
ROZDZIAà XIII. KOSZTY RODZAJOWE DZIAàALNOĝCI OPERACYJNEJ .................. 361
1. Amortyzacja metodą liniową.............................................................................................. 361
2. Amortyzacja metodą degresywno-liniową ......................................................................... 361
3. Zbiorcza amortyzacja niskocennych skáadników majątku trwaáego................................... 363
4. Amortyzacja niskocennych skáadników majątku trwaáego................................................. 363
5. Moment rozpoczĊcia amortyzacji....................................................................................... 364
6. CzĊstotliwoĞü naliczania odpisów amortyzacyjnych.......................................................... 364
7. Zaprzestanie amortyzacji.................................................................................................... 365
8. Weryfikacja stawek amortyzacyjnych ................................................................................ 365
9. Zmiana metody amortyzacji ............................................................................................... 366
10. ZuĪycie materiaáów i energii – zawartoĞü pozycji.............................................................. 366
11. NiezuĪyte paliwo w bakach samochodów .......................................................................... 367
12. Znaczki pocztowe............................................................................................................... 367
13. Energia elektryczna na przeáomie roku .............................................................................. 367
14. Niskocenne skáadniki majątku trwaáego jako zuĪycie materiaáów ..................................... 369
15. Usáugi obce – zawartoĞü pozycji ........................................................................................ 370
16. Opáaty za prowadzenie konta bankowego oraz prowizje od wpáat gotówkowych ............. 371
17. Prowizja bankowa pobrana przez bank zagraniczny .......................................................... 371
18. Usáuga hotelowa dla przedstawiciela handlowego ............................................................. 373
19. Usáuga hotelowa wykupiona dla kontrahenta ..................................................................... 373
20. Usáuga hotelowa wykupiona na potrzeby reprezentacji ..................................................... 373
21. Usáuga powypadkowej naprawy samochodu...................................................................... 374
22. Robocizna i materiaá na jednej fakturze ............................................................................. 375
23. Podatki i opáaty – zawartoĞü pozycji .................................................................................. 376
24. Opáata sankcyjna naáoĪona przez sanepid .......................................................................... 377
13
25. Podatek od czynnoĞci cywilnoprawnych zapáacony przy kupnie samochodu.................... 377
26. Podatek od nieruchomoĞci – ewidencja kosztów w czasie ................................................. 377
27. Opáaty za przejazd autostradą............................................................................................. 379
28. Opáata parkingowa.............................................................................................................. 381
29. Opáata dodatkowa za nieuiszczenie opáaty parkingowej .................................................... 381
30. VAT niepodlegający odliczeniu ......................................................................................... 382
31. Wynagrodzenia – zawartoĞü pozycji .................................................................................. 382
32. Wynagrodzenia nie podjĊte przez pracownika ................................................................... 383
33. Wynagrodzenia z tytuáu umowy agencyjnej....................................................................... 383
34. Wynagrodzenia czáonków zarządu sprawujących funkcjĊ na podstawie aktu powoáania ... 384
35. Ubezpieczenia spoáeczne i inne Ğwiadczenia – zawartoĞü pozycji ..................................... 385
36. Koszty podnoszenia kwalifikacji zawodowych .................................................................. 385
37. Napoje dla pracowników .................................................................................................... 386
38. Okulary dla pracowników refundowane przez zakáad pracy .............................................. 387
39. Ekwiwalent za pranie odzieĪy jako skáadnik listy páac ...................................................... 388
40. Pozostaáe koszty rodzajowe – zawartoĞü pozycji ............................................................... 388
41. Ryczaáty za uĪywanie samochodów prywatnych do celów sáuĪbowych ............................ 389
42. Krajowe podróĪe sáuĪbowe – ewidencja ............................................................................ 391
43. Zagraniczne podróĪe sáuĪbowe – ewidencja ...................................................................... 392
44. VAT naleĪny od kosztów reprezentacji.............................................................................. 394
ROZDZIAà XIV. POZOSTAàE PRZYCHODY OPERACYJNE.......................................... 397
1. Pozostaáe przychody operacyjne – zawartoĞü pozycji ........................................................ 397
2. Zbycie Ğrodków trwaáych w budowie................................................................................. 398
3. ObjĊcie udziaáów w zamian za aport Ğrodka trwaáego........................................................ 399
4. Zysk lub strata ze zbycia niefinansowych aktywów trwaáych............................................ 400
5. SprzedaĪ Ğrodka trwaáego otrzymanego w formie darowizny ............................................ 401
6. Materiaáy z odzysku ........................................................................................................... 402
7. Dofinansowanie do wynagrodzeĔ z PFRON ...................................................................... 403
8. Dotacje na remont Ğrodka trwaáego .................................................................................... 404
9. Aktualizacja wyceny wartoĞci nieruchomoĞci inwestycyjnych.......................................... 404
10. Otrzymane kary i odszkodowania od kontrahentów........................................................... 405
11. Przedawnione zobowiązania............................................................................................... 406
12. Wynagrodzenie páatnika z tytuáu terminowej zapáaty podatku........................................... 407
ROZDZIAà XV. POZOSTAàE KOSZTY OPERACYJNE.................................................... 409
1. Pozostaáe koszty operacyjne – zawartoĞü pozycji .............................................................. 409
2. Strata na skutek objĊcia udziaáów w zamian za Ğrodki trwaáe ............................................ 410
3. Odpisy aktualizujące wartoĞü naleĪnoĞci ........................................................................... 411
4. Ulepszenie nieruchomoĞci inwestycyjnej wycenianej wedáug wartoĞci rynkowej............. 411
5. Korekta VAT z tytuáu ulgi na záe dáugi .............................................................................. 412
6. Opáata dodatkowa wymierzona przez ZUS ........................................................................ 413
7. Darowizna pieniĊĪna na rzecz organizacji poĪytku publicznego ....................................... 414
8. Ubezpieczenie nierozliczone w czasie................................................................................ 414
9. NaleĪnoĞci przedawnione nieobjĊte odpisem aktualizującym............................................ 415
10. Koszty egzekucji ................................................................................................................ 416
14
ROZDZIAà XVI. PRZYCHODY I KOSZTY FINANSOWE ................................................ 417
1. Przychody finansowe – zawartoĞü pozycji ......................................................................... 417
2. Koszty finansowe – zawartoĞü pozycji............................................................................... 418
3. Dywidenda naleĪna od innej jednostki ............................................................................... 419
4. Koszty ubezpieczenia kredytu ............................................................................................ 420
5. Opáata prolongacyjna.......................................................................................................... 420
6. Zasady prezentacji róĪnic kursowych w rachunku zysków i strat ...................................... 420
ROZDZIAà XVII. ZYSKI I STRATY NADZWYCZAJNE................................................... 423
1. Zyski i straty nadzwyczajne – zawartoĞü pozycji ............................................................... 423
2. PowódĨ jako zdarzenie nadzwyczajne................................................................................ 424
3. Odszkodowanie jako zyski nadzwyczajne.......................................................................... 425
4. Prezentacja zysków i strat nadzwyczajnych ....................................................................... 425
ROZDZIAà XVIII. ODROCZONY PODATEK DOCHODOWY ......................................... 427
1. Istota i cel odroczonego podatku dochodowego................................................................. 427
2. Obowiązek kalkulacji odroczonego podatku dochodowego............................................... 427
3. Brak badania sprawozdania finansowego a odroczony podatek dochodowy ..................... 428
4. RóĪnice przejĞciowe i róĪnice trwaáe ................................................................................. 429
5. Dodatnie i ujemne róĪnice przejĞciowe .............................................................................. 429
6. Aktywa z tytuáu odroczonego podatku dochodowego a odpisy aktualizujące zapasy........ 430
7. Aktywa z tytuáu odroczonego podatku dochodowego a amortyzacja Ğrodków trwaáych ... 433
8. Odsetki od kredytu bankowego a aktywa z tytuáu odroczonego podatku dochodowego ... 436
9. Strata podatkowa a aktywa z tytuáu odroczonego podatku dochodowego.......................... 439
10. Rezerwy z tytuáu odroczonego podatku dochodowego – kwestie ogólne .......................... 442
11. Rezerwy z tytuáu odroczonego podatku dochodowego a dodatnie róĪnice kursowe z wyceny bilansowej .................................................................................................................. 443
12. Leasing a odroczony podatek dochodowy.......................................................................... 446
13. Operacje rozliczane przez kapitaá a rezerwy i aktywa z tytuáu odroczonego podatku dochodowego – kwestie ogólne.............................................................................................. 449
14. Wycena dáugoterminowych inwestycji finansowych a podatek odroczony ....................... 450
15. Sposoby ewidencji aktywów i rezerw z tytuáu odroczonego podatku dochodowego......... 457
16. Kompensowanie aktywów i rezerw z tytuáu odroczonego podatku dochodowego ............ 458
17. Odpisy aktualizujące aktywa z tytuáu odroczonego podatku dochodowego....................... 458
18. Zaokrąglenia w podatku odroczonym ................................................................................ 460
19. Prezentacja odroczonego podatku dochodowego w rachunku zysków i strat .................... 461
20. Prezentacja odroczonego podatku dochodowego w bilansie.............................................. 461
ROZDZIAà XIX. USTALANIE WYNIKU FINANSOWEGO .............................................. 463
1. Ustalanie wyniku finansowego w jednostkach ewidencjonujących koszty wyáącznie w zespole 4................................................................................................................................. 463
2. Ustalanie wyniku finansowego w jednostkach ewidencjonujących koszty wyáącznie w zespole 5................................................................................................................................. 468
3. Ustalanie wyniku finansowego w jednostkach ewidencjonujących koszty w zespole 4
i 5 – wariant porównawczy................................................................................................. 471
15
4. Ustalanie wyniku finansowego w jednostkach ewidencjonujących koszty w zespole 4
i 5 – wariant kalkulacyjny .................................................................................................. 475
5. Zmiana stanu produktów .................................................................................................... 479
6. Koszt wytworzenia produktów na wáasne potrzeby jednostki – obroty wewnĊtrzne ......... 487
7. Obroty wewnĊtrzne – przypadki stosowania ...................................................................... 489
8. Ujemna wartoĞü obrotów wewnĊtrznych – wejĞcie kosztów do zamkniĊtego krĊgu ......... 491
9. Wynik finansowy w przedsiĊbiorstwach osób fizycznych ................................................. 493
10. Wynik finansowy w spóákach osobowych.......................................................................... 494
ROZDZIAà XX. AKTY PRAWNE......................................................................................... 495
Ustawa z dnia 29 wrzeĞnia 1994 r. o rachunkowoĞci ............................................................... 495