Rozwój psycho-neuro
Transkrypt
Rozwój psycho-neuro
PROWADZĄCY: Prof. Nadzieja Drela Prof. Krystyna Skwarło-Sońta dr Magdalena Markowska dr Paweł Majewski Rok akad. 2013/2014 Semestr zimowy, czwartek, 8.00-10.30 • Osiągnięcia i postępy w dziedzinie neuroendokrynoimmunologii i psychoneuroimmunologii, • Najnowsze problemy neuroendokrynoimmunologii, • Rozwój psychoneuroimmunologii, • Układ odpornościowy w depresji, • Najczęściej stosowane modele doświadczalne. Rozwój neuroendokrynoimmunologii Solomonsen i Madsen opublikowali pierwszą publikację (1898) wskazującą na wpływ układu nerwowego na układ odpornościowy (reakcje nadwrażliwości: anafilaksja, atopowe zapalenie czy alergiczne – związane z aktywnością nerwu błędnego), Reakcja hiperergiczna (nadmierna reakcja zapalna ustroju na czynnik zapalny) została zaobserwowana w odnerwionej tkance (lata 30-te XX w). Tkanka wykazywała reakcję hiperergiczną na neurotransmitery obecne w osoczu uwolnione przez układ nerwowy w jej okolicach (badania przy zastosowaniu odnerwienia tkanki): - wpływu układu nerwowego na tkankę nie sposób wyeliminować poprzez odnerwienie, - wpływ układu nerwowego w części związany jest z wpływem o naturze neurohormonalnej, - odnerwiona tkanka wykazuje od razu nadwrażliwość na czynniki naturalnie ją regulujące. Rozwój neuroendokrynoimmunologii Studenci Iwana Pawłowa (1849 - 1936) z sukcesem zastosowali metody warunkowania do zjawiska anafilaksji. Badania te w kolejnych latach zostały zaniechane. W 1952 roku, Andor Szentivanyi i Geza Filipp napisali pierwszy na świecie artykuł ukazujący jak układ nerwowy kontroluje układ odpornościowy poprzez aktywność podwzgórza, W 1966 roku zostało dostrzeżone, że homeostaza odporności oraz homeostaza organizmu są blisko ze sobą związane, Lata 60-te XX w rozwój dziedziny zapoczątkowany przez Besedovskiego (Europa) oraz Lock’a, Adera i Felter,a (USA). Neuro-endokryno-immunologii vs Psycho-neuro-immunologii Studenci Iwana Pawłowa (1849 -1936) z sukcesem zastosowali metody warunkowania do zjawiska anafilaksji. Badania te w kolejnych latach zostały zaniechane. W 1952 roku, Andor Szentivanyi i Geza Filipp napisali pierwszy na świecie artykuł ukazujący jak układ nerwowy kontroluje układ odpornościowy poprzez aktywność podwzgórza, W 1966 roku zostało zaproponowane, że homeostaza odporności oraz homeostaza organizmu są blisko ze sobą związane, Lata 60-te XX w rozwój dziedziny zapoczątkowany przez Besedovskiego (Europa) oraz Lock’a, Adera i Felter,a (USA). Rozwój psycho-neuro-immunologii Dziedzina obejmująca elementy: • Immunologii • Neurobiologii • Psychiatrii • Psychologii Leonard, B.E., 2008 Rozwój psycho-neuro-immunologii Fundamentem rozwoju nowej dzidziny były: • Rozwój koncepcji Hansa Seyle (lata 30-te XX w) homeostazy na stres, w której oś HPA i układ odpornościowy mają kluczowe znaczenie w tzw. odpowiedzi adaptacyjnej, • Wykazanie, że układ odpornościowy może być warunkowany klasycznie t.j. odruch Pawłowa (ból i światło – bodziec warunkowy i bezwarunkowy), • Uszkodzenia mózgu wpływa na aktywność układu odpornościowego (lata 30-te XX w) . Rozwój psycho-neuro-immunologii Nadal próbuje się określić : • Czy możliwą konsekwencją chronicznego stanu zapalnego jest wzrost apoptozy w układzie nerwowym prowadzącym do neurodegeneracyjnych zmian w mózgu? • Czy zmniejszona adaptacja na stres jest główną podstawą rozwoju chorób psychiatrycznych? • Czy zwiększona odpowiedz na stres prawą półkulą mózgu wpływa na zwiększoną wrażliwość na bodźce negatywne? (CHRONO) (PSYCHO) NEURO (ENDOKRYNO) IMMUNOLGIA albo po prostu: BIOLOGIA INTEGRACYJNA Besedowski O.H., 2003 Neuro-endokryno-immunologii vs Psycho-neuro-immunologii DEPRESJA Podanie zdrowym ochotnikom LPS A. Reichenberg et al., 2001 Podanie zdrowym ochotnikom LPS wywołało zmianę zachowania, pojawienie się lęku oraz objawy depresyjne. WNIOSEK: Pobudzenie syntezy cytokin lub podawanie cytokin prozapalnych prowadzi do rozwoju objawów depresyjnych. A. Reichenberg et al., 2001 Neuro-endokryno-immunologii vs Psycho-neuro-immunologii DEPRESIA Figure 1 Schematic of the regulatory loops of clock genes expression in vertebrates (with permission from Bell-Pedersen et al. 2005). Positive elements CLOCK and BMAL1 dimerize and bind to E-boxes on promoter regions of clock-controlled genes and on negative element genes, period (Per) and cryptochrome (Cry), stimulating their transcription. These, in turn are translated, oligomerize and reenter the nucleus, where they interfere with CLOCK/BMAL1 activity. Similarly, the positive elements also stimulate Rev-Erb α and Rora (retinoic acid-like orphan receptor a), which feed bak to regulate rhythmic Bmal1 transcription. (c) Pathways from the PVN to the adrenal gland. Three different output systems are highlighted: the neuroendocrine neurons Zależności pomiędzy depresją a rytmami okołodobowymi Zależne od pory dnia pojawianie się objawów depresyjnych, Występowanie depresja sezonowej (z ang. SAD – seasonal affective disorder), Związek pomiędzy genami zegara biologicznego a depresją, Zależności pomiędzy występowaniem bezsenności i depresji, Przeciwdepresyjne właściwości deprywacji sennej, Wpływ leków antydepresyjnych zarówno na sen jak i na depresję. Zależności pomiędzy depresją a rytmami okołodobowymi Dziękuję za uwagę…