Historia idei praw człowieka i dziecka

Historia idei
praw
człowieka
i dziecka
Prawa człowieka to niezbywalne
uprawnienia wynikające z faktu bycia
człowiekiem, dotyczą relacji władza- jednostka.
Wyżej wymieniona definicja pozwala zdefiniować także prawa dziecka.
Już w epoce starożytnej próbowano debatować o prawach człowieka.
Żyjący na przełomie VIII/ VII wieku
przed naszą erą Hezjod jako pierwszy
nauczał o prawach natury, odróżniających ludzi od świata zwierzęcego. Człowiek według niego miał otrzymać specjalne uprawnienia od Zeusa i to miało
mu zapewnić pozycję nadrzędną.
Wszystkie szkoły filozoficzne podejmowały tematykę praw natury.
W e w c z e sn y m ś r e d n i ow i e c zu
o j c ow i e K o ś c i o ł a k o n t yn u o w al i r o zw a ża n i a o p r aw a ch
n a tu r y , o i s to c i e j ed n o s tk i
l u d zk i e j . J ed n ak od r o zk w i t u
ś r e d n i ow i e c z a d o XV I I w i ek u
s y t u a c j a s p o ł e c zn o – p o l i t y c z n a n i e s p r z y ja ł a n aw e t
t w o r z en i u t e o r i i w t y m z a k r e s i e . O d c z as ów mo n a r c h i i
p a t r y mo n i al n e j d o a b so l u t y z mu , k i e d y w z ma c n i a s i ę p o z y c j e mo n a r c h y , p od d a n y
j e s t t r ak t ow a n y p rz e d mi o t o w o.
W ostatnim okresie epoki nowożytnej
– oświeceniu, kiedy czynniki głównie
natury społeczno- ekonomicznej wymuszają zmiany polityczne- medialne
stają się prawa człowieka. Francuska „
Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela” upowszechnia nazwę . Natomiast
amerykańska „ Deklaracja Niepodległości” to pierwszy dokument w którym pojawiają
się prawa
naturalne, zasada suwerenności.
Ogłoszona 17 września 1787 roku
pierwsza
na świecie konstytucja Stanów Zjednoczonych dodatkowo oparta jest na zasadzie trójpodziału
władz .
Locke, Monteskiusz, Kant, Rousseau,
Smith- to prekursorzy i teoretycy praw
człowieka w różnych kategoriach, od
praw osobistych po ekonomiczne. To w
XVIII wieku, pod wpływem idei praw
człowieka dochodzi do wojen i rewolucji, które zmieniają stary porządek.
Od XIX wieku do wybuchu II wojny
światowej prawa stają się powszechne
dzięki zjawisku emancypacji, demokratyzacji, powstaniu partii politycznych i
związków zawodowych.
W końcu XIX wieku zaczyna się debata o prawach dziecka. Jedną
z prekursorek staje się
szwedzka działaczka, pisarka, reformatorka społeczna, Ellen Key.
Na ziemiach polskich jednym z pierwszych
„bojowników” jest Janusz
Korczak.
Po traumie związanej z
okresem II wojny, idee
praw człowieka i dziecka
zostają upowszechnione w
formie systemowej, poprzez instytucje, procedury i dokumenty.