E-zwolnienia lekarskie - czy czeka nas rewolucja?

E-zwolnienia lekarskie - czy czeka nas rewolucja?
Radca Prawny Katarzyna Przyborowska
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej przygotowało projekt ustawy
zmieniającej ustawę o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia
społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz niektórych innych
ustaw. Wśród proponowanych zmian jest wprowadzenie tzw. e-zwolnień
lekarskich.
Główny cel zakładanych zmian to zastąpienie zwolnień papierowych
zwolnieniami
elektronicznymi,
co
pozwoli
na
sprawniejszą
kontrolę
prawidłowości korzystania ze zwolnień lekarskich uprawnionych do świadczeń
przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, a w praktyce - oszczędności w
wypłacanych zasiłkach. Dla lekarzy oznacza to, że nie będą musieli już
wystawiać
dotychczas
zwolnień papierowych, spadną
głównie
spoczywające
na
jednak
płatnikach
na
nich obowiązki
składek
(czyli
na
pracodawcach lub też na samych ubezpieczonych). Każdy chętny lekarz
otrzyma z ZUS upoważnienie do wystawiania zaświadczeń lekarskich o
czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby, pobytu w szpitalu albo
innym przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego wykonującego działalność
leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne albo
konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny.
Wcześniej jednak lekarz będzie musiał złożyć specjalne oświadczenie w
formie pisemnej lub elektronicznej - poświadczonej podpisem elektronicznym
lub za pomocą profilu zaufanego ePUAP na elektroniczną skrzynkę podawczą
ZUS, że zobowiązuje się do przestrzegania zasad o czasowej niezdolności do
pracy i wykonywania obowiązków wynikających z przepisów - o świadczeniach
pieniężnych z ubezpieczenia społecznego i ochrony danych osobowych.
Dopiero mając upoważnienie, lekarz będzie mógł wystawiać zaświadczenia w
formie dokumentu elektronicznego, uwierzytelnionego z wykorzystaniem
profilu ePUAP lub kwalifikowanego certyfikatu za pośrednictwem systemu
teleinformatycznego udostępnionego przez ZUS na elektroniczną skrzynkę
podawczą do udostępnionego bezpłatnie profilu informacyjnego. Wzór
zaświadczenia także udostępni ZUS.
Co trzeba wpisać?
Projekt ustawy wymienia również obligatoryjne informacje, które będą musiały
się
znaleźć
na
e-zwolnieniu.
Wystawienie
zaświadczenia
zgodnie
z
proponowanymi przepisami będzie możliwe po przeprowadzeniu badania
stanu zdrowia ubezpieczonego lub jego członka rodziny oraz wpisane do
dokumentacji medycznej. Na profilu informacyjnym lekarz odnajdzie m. in.
dane ubezpieczonego, jego członków rodziny, a także dane płatnika składek;
informacje o wcześniej wystawionych zwolnieniach lekarskich wystawionych
ubezpieczonemu; jak również informacje czy płatnik składek posiada profil
informacyjny. W przypadku gdy dane będą niekompletne lub nieaktualne, to
lekarz będzie miał obowiązek uzyskać te dane od ubezpieczonego.
Jeżeli
wystawienie
zaświadczenia
lekarskiego
w
formie
dokumentu
elektronicznego nie będzie możliwe (np. nie będzie dostępu do Internetu)
wówczas
lekarz
będzie
musiał
przekazać
ubezpieczonemu (w dniu
wystawienia zwolnienia) zaświadczenie w formie wydruku z systemu
teleinformatycznego opatrzone jego pieczątką i podpisem, sam zaś będzie
miał trzy dni robocze (od daty wystawienia zaświadczenia) na przekazanie
dokumentu w formie dokumentu elektronicznego na elektroniczną skrzynkę
podawczą ZUS. Jeżeli w tym terminie nadal nie będzie możliwe przekazanie
dokumentu, lekarz będzie zobowiązany do przekazania zaświadczenia
najpóźniej w terminie trzech dni roboczych od ustania przyczyn, które
uniemożliwiały przekazanie dokumentu.
Co, gdy w zaświadczeniu lekarz popełni błąd?
W przypadku błędu w zaświadczeniu lekarskim, w ciągu trzech dni od jego
wykrycia lub uzyskania o nim informacji (np. z ZUS) wystawiający owo
zaświadczenie lekarz będzie miał obowiązek przekazać na elektroniczną
skrzynkę podawczą ZUS informację o:
1. stwierdzeniu nieważności zaświadczenia lekarskiego,
2.
stwierdzeniu
nieważności
zaświadczenia
lekarskiego,
oraz
nowe
zaświadczenie lekarskie.
Jeżeli przekazanie informacji z jakiegoś powodu nie będzie możliwe, także w
tym przypadku lekarz będzie miał trzy dni robocze od ustania przyczyny na
przekazanie informacji lub zaświadczenia lekarskiego.
Gdy lekarz stwierdzi błąd w zaświadczeniu w obecności ubezpieczonego,
będzie zobowiązany do poinformowania go o tym fakcie. Jeżeli błąd w
zaświadczeniu będzie miał wpływ na prawo do świadczeń ZUS wyda decyzję
o braku prawa do zasiłku lub zmianie jego wysokości. Trzeba także podkreślić,
że upoważnienie do wystawiania zaświadczeń lekarskich może zostać
cofnięte przez ZUS w formie decyzji. Stanie się tak w przypadku stwierdzenia
przez ZUS nieprawidłowości w wystawianiu zaświadczeń, w szczególności,
gdy lekarz będzie je wystawiał bez przeprowadzania bezpośredniego badania
ubezpieczonego
lub bez udokumentowania rozpoznania
stanowiącego
podstawę do orzeczenia o czasowej niezdolności do pracy. Upoważnienie
może zostać cofnięte na okres do dwunastu miesięcy od daty prawomocności
decyzji.
Kiedy pierwsze e-zwolnienia?
W chwili obecnej proponowane zmiany są w fazie projektu ustawy i nie trafiły
jeszcze pod obrady Sejmu. W praktyce więc nie wiadomo, czy przepisy
zostaną uchwalone w omówionym kształcie. O wprowadzeniu e-zwolnień
lekarskich mówi się od dawna, a termin ich wdrożenia był już kilka razy
przesuwany, zatem nie wiadomo, kiedy tak naprawdę zmiany zaczną
obowiązywać, wywołując rewolucję w sposobie wystawiania zwolnień przez
lekarzy. Już teraz jednak wiadomo, że każdy lekarz chcący mieć możliwość
wystawiania zwolnień lekarskich swoim pacjentom będzie musiał przynajmniej
wyposażyć swój gabinet w komputer z dostępem do Internetu oraz w
drukarkę.