801 Źródłoznawstwo

1
2
3
4
Nazwa przedmiotu
Imię i nazwisko osoby
(osób) prowadzących
przedmiot
Formuła przedmiotu
Zadania i cele przedmiotu
5
Metody dydaktyczne
6
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu
Treści merytoryczne
przedmiotu oraz sposób
ich realizacji
7
8
Wykaz literatury
podstawowej i
uzupełniającej,
obowiązkowej do
zaliczenia danego
przedmiotu
Źródłoznawstwo II (krytyka źródeł) (801)
Dr hab. Zofia Fabiańska, prof. UJ
Konwersatorium (30 godzin)
W wyniku zajęć student powinien
znać: typy źródeł polifonii wokalnej IX-XVI w. oraz muzyki wokalnej,
wokalno-instrumentalnej i instrumentalnej XVI – XVIII w. w Europie, główne
ośrodki muzyczne i wydawnicze, najważniejsze zabytki; główne tendencje
przemian w sposobach sporządzania, notowania i techniki druku źródeł
muzycznych;
umieć: scharakteryzować cechy fizyczne, graficzne i notacyjne rękopisów
muzycznych IX-XVI w. oraz nowożytnych druków muzyki wokalnej,
wokalno-instrumentalnej i instrumentalnej;
rozpoznać źródła omawiane na zajęciach; porównać cechy źródeł,
pochodzących z różnych okresów historycznych i ośrodków oraz
zawierających repertuar zróżnicowany gatunkowo i stylistycznie; określić czas
powstania i proweniencję nieznanego źródła na podstawie jego cech
fizycznych i paleograficznych; przedstawić krytycznie poglądy zawarte w
wybranych pozycjach literatury.
Wykład problemowy w ujęciu systematyczno-historycznym z użyciem
materiałów ilustracyjnych (też prezentacji w programie PowerPoint);
konwersatorium na temat wybranych lektur.
Testowy sprawdzian pisemny w sesji egzaminacyjnej.
Zakres dziedzinowy: historia muzyki.
Sposób realizacji: wykład oraz praca własna studenta.
Treści merytoryczne – tematyka zajęć:
Źródła rękopiśmienne polifonii średniowiecza i muzyki renesansu. Nowożytne
druki muzyczne – wykład i konwersatorium.
1. Natura źródeł rękopiśmiennych i ich funkcja. Problematyka
badawcza.
2. Źródła polifonii średniowiecza:
a. organum, conductus, wczesnego motetu do ok. 1300 r.;
b. twórczości artis novae i artis subtiliores;
c. pieśni polifonicznej trecenta;
d. polifonii angielskiej ok. 1270 – 1400;
3. Przekazy rękopiśmienne polifonii wokalnej renesansu:
a. źródła XV w.: północno-włoskie, angielskie i francuskie;
b. źródła schyłku XV i pierwszej połowy XVI w.: niemieckiej
katolickiej muzyki religijnej oraz pieśni; chanson frankoflamandzkiej oraz twórczości pieśniowej włoskiej i hiszpańskiej;
„mieszane” zbiory muzyki religijnej i świeckiej; świadectwa
improwizowanej praktyki polifonii w rękopisach liturgicznych;
zabytki polifonii z obszaru Polski i Europy Środkowej; włoskiego
repertuaru ośrodków katedralnych i dworskich;
c. źródła XVI w.: muzyki religijnej na Wyspach Brytyjskich,
niemieckiej muzyki luterańskiej i katolickiej.
4. Druki muzyczne 1501 – ok. 1750 r. (włoskie, niemieckie,
niderlandzkie, polskie i angielskie): typy, repertuar, funkcje, cechy
charakterystyczne; ośrodki wydawnicze w Europie.
5. Rękopiśmienne i drukowane źródła muzyki instrumentalnej XIV –
XVII w. (zespołowej, na instrumenty klawiszowe, lutniowej).
Literatura podstawowa:
Stanley Boorman i in.: Sources, MS, w: The New Grove Dictionary of Music
and Musicians, red. Stanley Sadie, John Tyrrell, t. XXIII, Londyn 22001, s.
791-930; Warwick Edwards: Sources of instrumental ensemble music to 1630;
John Caldwell: Sources of keyboard music to 1660; Arhur J. Ness: Sources of
lute music, w: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, red.
Stanley Sadie, John Tyrrell, t. XXIV, Londyn 22001, s. 1-63; Stanley Boorman
i in.: Printing and publishing of music, w: The New Grove Dictionary of Music
and Musicians, red. Stanley Sadie, John Tyrrell, t. XX, Londyn 22001, 326381.
Literatura uzupełniająca (wybór)
Willi Apel: The Notation of Polyphonic Music, 900-1600. Cambridge MA
1942.
Heinrich Besseler, Peter Gülke: Schriftbild der Mehrstimmigen Musik. Leipzig
1973.
Paweł Gancarczyk: Kodeksy menzuralne II połowy XV wieku na wschodzie
Europy Łacińskiej. Warszawa 2001.
Maria Caraci Vela: Wprowadzenie do krytyki tekstu muzycznego, tłum. A.
Patalas, P. Wilk, red. M. Tofetti. Kraków 2002.
Friedrich Ludwig: Repertorium organorum recentioris et motetorum
vetustissimi stili. Halle 1910.
Maria Przywecka – Samecka: Dzieje drukarstwa muzycznego w Polsce do
końca XVIII wieku. Wrocław 1993.
Maria Przywecka – Samecka: Drukarstwo muzyczne w Europie do końca XVIII
wieku. Wrocław 1987.
Marcin Szelest: Źródłowe czy krytyczne? O wydaniach dawnej muzyki polskiej,
w: Muzykolog wobec świadectw źródłowych i dokumentów, red. Z. Fabiańska,
J. Kubieniec, A. Sitarz, P. Wilk. Kraków 2009, s. 311-334.
Ryszard J. Wieczorek Musica figurata w Saksonii i na Śląsku u schyłku XV
wieku. Studia nad repertuarem kodeksów menzuralnych Berlin 40021, Leipzig
1494 i Warszawa 5892. Poznań 2002.
Répertoire Internationale des Sources Musicales. Publié par la Société
Internationale de Musicologie et l’Association Internationale des
Bibliothèques Musicales. Manuscripts of Polyphonic Music: 11th – Early 14th
Century, t. B/IV/1. Kassel 1966; Manuscripts of Polyphonic Music (c. 13201400), t. B/IV/2. Kassel 1969; Einzeldrücke vor 1800, t. A/I/1-12. Kassel
1971-1992; Recueils imprimés XVIe-XVIIe siècles. Monachium – Duisburg
1960.
Sources of Polyphony up to ca 1500. Wyd. M. Perz. “Antiquitates Musicae in
Polonia” t. XIII-XIV, Warszawa – Graz 1973, 1976.