wymagania do PSO PP

Załącznik nr 1
I. Obserwuję gospodarkę rynkową
TREŚCI
PROGRAMOWE
Uczeń zna, rozumie, umie, potrafi
1. Wymagania konieczne
(ocena dopuszczający)
2. Wymagania podstawowe
(ocena dostateczny)
+1
Osobowość – typy
osobowości
-zdefiniować pojęcie
osobowości
-znać typy osobowości
-dokonać charakterystyki
typów osobowości
-znać zasady rozwoju
osobowości
-ocenić typ osobowości u
siebie
Potrzeby, rodzaje potrzeb
- zdefiniować pojęcie
-wymienić sposoby ich
potrzeba
zaspokajania
-wymienić rodzaje potrzeb -uzasadnić konieczność
zaspokajania potrzeb
Piramida Maslowa
- sklasyfikować rodzaje
potrzeb zgodnie z
hierarchią Maslowa
-wymienić podstawowe
systemy gospodarcze
-scharakteryzować
gospodarkę rynkową
-wyjaśnić, dlaczego hierarchia - podać przykłady potrzeb
potrzeb zmienia się
zgodnie z hierarchią
Maslowa
-podać cechy gospodarki
-podać przykłady
rynkowej i centralnie
poszczególnych systemów
planowanej
gospodarczych
-wymienić przemiany
gospodarcze w Polsce po
1989r.
-zdefiniować pojęcia:
restrukturyzacja,prywatyzacja,
reprywatyzacja,
demonopolizacja
Podstawowe systemy
gospodarcze
Transformacja
gospodarcza w Polsce po
1989 roku
1
3. Wymagania
rozszerzające (ocena
dobry)
+1+2
- objaśnić na czym polega
postawa przedsiębiorczości
- dokonać charakterystyki
swojej osobowości zgodnie
z podziałem wg
J. Hollanda
4. Wymagania
dopełniające (ocena
bardzo dobry)
+1+2+3
-porównać różne teorie
dotyczące typów
osobowości
-dokonać trafnej i
wnikliwej samooceny
-uzasadnić zmienność
potrzeb
-wyjaśnić zależność
między potrzebami a
zachowaniem jednostki
-uzasadnić wpływ potrzeb
na rozwój gospodarki
- określić motywy
własnego działania
-przedstawić etapy
przechodzenia Polski z
gospodarki centralnie
planowanej do rynkowej
-przeanalizować
funkcjonowanie
gospodarki rynkowej
-omówić skutki przemian
gospodarczych w Polsce
-opisać kierunki
restrukturyzacji
przedsiębiorstw w okresie
przemian gospodarczych
Obieg okrężny w
gospodarce
Co to jest rynek?
-definiować pojęcia:
ziemia, kapitał, praca,
-wymienić podmioty
gospodarujące na rynku
-wymienić zasoby
gospodarcze
-wyjaśnić pojęcie rynku
-określić znaczenie
czynników produkcji
-określić role podmiotów
gospodarczych
-scharakteryzować zasoby
występujące w gospodarce
-podać podział rynków w
zależności od różnych
kryteriów
Mechanizm rynkowy
-posługiwać się pojęciami: -wyjaśnić prawo popytu i
rynek, gospodarka
podaży
rynkowa, popyt, podaż
Równowaga rynkowa,
czyli o najlepszym
rozwiązaniu
-określić pojęcie
równowaga rynkowa
- narysować i zinterpretować
wykres równowagi rynkowej
-określić stan równowagi
rynkowej
-przedstawić proces obiegu
dochodów
-podać przykłady
wykorzystania zasobów
-scharakteryzować
czynniki wpływające na
proces gospodarczy
-ustalić powiązania między
podmiotami gosp.
-podać przykłady rynków
zgodnie z ich
przeznaczeniem
-scharakteryzować
struktury rynkowe i podać
przykłady
- narysować i
zinterpretować wykresy:
popytu, podaży
- wymienić czynniki
pozacenowe wpływające
na popyt i podaż
wyjaśnić pojęcia: niedobór
rynkowy, nadwyżka
rynkowa,
-ustalić powiązania między
swoimi działaniami, a
funkcjonowaniem rynku
-ustalić powiązania między
swoimi działaniami, a
funkcjonowaniem rynku
II. Żyję w gospodarstwie domowym
TREŚCI
PROGRAMOWE
Uczeń zna, rozumie, umie, potrafi
1. Wymagania konieczne
(ocena dopuszczający)
Gospodarstwo domowe,
budżet domowy
-zdefiniować pojęcie
gospodarstwa domowego
-wymienić potrzeby
rodziny
-podać przykłady dóbr
konsumpcyjnych i
produkcyjnych
2. Wymagania podstawowe 3. Wymagania
(ocena dostateczny)
rozszerzające (ocena
+1
dobry)
+1+2
-odróżnić potrzeby
-określić potrzeby
indywidualne od
poszczególnych członków
zbiorowych
rodziny oraz wspólne
-podać źródła wydatków
-wskazać ograniczenia w
rodziny i ich rodzaje
budżecie domowym
-odróżnić dobra
-objaśnić na czym polega
konsumpcyjne od
racjonalne gospodarowanie
2
4. Wymagania
dopełniające (ocena
bardzo dobry)
+1+2+3
-analizować zależności
między wysokością
dochodów, a strukturą
wydatków
-stosować zasady
racjonalnego
gospodarowania budżetem
-posługiwać się pojęciami;
wydatki konsumpcyjne i
inwestycyjne, budżet
rodziny
produkcyjnych
-ocenić wydatki i dochody
gospodarstwa domowego
-omówić zasady
konstruowania budżetu
domowego
budżetem domowym
-zaplanować wydatki gosp.
domowego
-analizować i ocenić
postawy przedsiębiorcze
członków rodziny
Prawa konsumenta
- zdefiniować prawo do
bezpieczeństwa, ochrony
zdrowia, informacji,
reprezentowania i wyjaśnić
ich znaczenie,
-wymienić sposoby
reklamowania towarów i
usług
-scharakteryzować sposoby
ochrony praw konsumenta
-wskazać instytucje
zajmujące się ochroną
praw konsumenta
- przygotować i złożyć
pisemną reklamację
Pieniądz w gospodarce
rynkowej
-zdefiniować pojęcia:
barter, pieniądz, bank,
- opowiedzieć historię
pieniądza,
- rodzaje pieniądza;
gotówkowy, elektroniczny,
bezgotówkowy
- wymienić rodzaje
banków
- rozwinąć skrót NBP
-wymienić rodzaje
kredytów
-wyjaśnić różnicę miedzy
kartą płatniczą a kredytową
-określić cechy i funkcje
pieniądza
-wyjaśnić, kiedy towar jest
niezgodny z umową i
różnicę pomiędzy
uprawnieniami z tytułu
niezgodności towaru z
umową oraz gwarancji.
-wyjaśnić dlaczego
powstały banki i jaką
pełnią rolę,
- wymienić elementy
systemu bankowego,
Banki i kredyty
Usługi bankowe
Inwestowanie , rodzaje
papierów wartościowych.
- objaśnić rolę banku
centralnego i jego funkcje,
- zdefiniować pojęcia;
kredyt, pożyczka, zdolność
kredytowa, żyrant,
- określić różnicę między
kredytem i pożyczką,
-wymienić funkcje banków -podać nazwy i najbliższe
komercyjnych
siedziby banków
- wymienić rodzaje usług
komercyjnych
bankowych
-wymienić warunki
założenia konta osobistego
- wyjaśnić pojęcia:
inwestowanie,
oszczędzanie, inwestycje
- scharakteryzować rodzaje -wymienić i
kredytów
scharakteryzować organy
-przedstawić czynniki
banku centralnego
wpływające na wybór
kredytu,
-wyjaśnić pojęcia: debet,
limit kredytowy
-porównać oferty banków
w zakresie lokat
-odróżnić oszczędzanie od
-określić wady i zalety
inwestowania,
inwestycji rzeczowych i
- podać przykłady inwestycji finansowych
3
-uzasadnić znaczenie
pieniądza w życiu
człowieka
-obliczyć wielkość odsetek
od założonej lokaty przy
oprocentowaniu stałym i
zmiennym i porównać
wyniki
-określić zależność
pomiędzy ryzykiem a
zyskiem
Historia giełdy,
funkcjonowanie giełd w
gospodarce rynkowej
Rodzaje podatków
rzeczowe i finansowe,
spekulacje, fundusze
inwestycyjne
- zdefiniować rodzaje
papierów wartościowych:
akcje, obligacje
rzeczowych i finansowych,
funduszy inwestycyjnych,
-wybrać najkorzystniejszą
dla siebie formę
inwestowania
-podać znaczenie pojęcia
giełda
-odróżnić giełdy
gospodarcze od giełd
papierów wartościowych
-przedstawić historię
powstania polskiej giełdy
papierów wartościowych
- wymienić rodzaje
podatków
- wyjaśnić pojęcia: GPW,
kurs akcji, rynek
podstawowy i równoległy,
indeks giełdowy, rachunek
inwestycyjny, zlecenie,
hossa, bessa,
-przedstawić podstawowe
funkcje giełdy
-podać przykłady podatków
bezpośrednich i pośrednich
- wyjaśnić pojęcia :
podatnik, przedmiot
opodatkowania, postawa
opodatkowania, stawka
podatkowa
-scharakteryzować funkcje
giełdy
-przedstawić sposoby
ustalania kursów na
giełdzie
- dostrzec ryzyko
inwestowania na GPW
-zanalizować podstawowe
indeksy giełdowe
-ocenić pozycję wybranych
spółek na rynku
- wymienić stawki podatku
VAT
- podać przykłady państw z
określonym systemem
podatkowym
- wyjaśnić, jak oblicza się
podatek VAT
- wyjaśnić rolę podatków w
państwie
- znaleźć informacje
dotyczące obowiązujących
stawek podatkowych i
odliczeń,
-wypełnić roczną
deklarację podatkową PIT
- omówić konsekwencje
niewywiązywania się z
obowiązków podatkowych
-wymienić różne rodzaje
zasiłków
-omówić zasady
-przedstawić rolę państwa
w dziedzinie ubezpieczeń
-ocenić system emerytalny
PIT, czyli każdy z nas płaci - wyjaśnić pojęcia: PIT,
podatek od dochodów,
przychody, koszt
roczne rozliczenie podatku uzyskania, dochód,
odliczenia podatkowe,
skala podatkowa
-wymienić stawki podatku
od osób fizycznych w
Polsce
- wybrać stosowny rodzaj
deklaracji PIT
-obliczyć roczną kwotę
podatku dochodowego PIT
na podstawie skali
podatkowej,
System ubezpieczeń
-posługiwać się terminami: -podać zakres ubezpieczeń
społecznych , zdrowotnych świadczenia,
społecznych
i majątkowych
ubezpieczenia, zasiłki
-scharakteryzować system
4
-wymienić filary
ubezpieczeń emerytalnych
-podać przykłady
towarzystw
ubezpieczeniowych
zabezpieczeń emerytalnych funkcjonowania filarów
i rentowych
emerytalnych
-scharakteryzować system
pomocy społecznej
-porównać oferty różnych
funduszy
-ocenić korzyści
wynikające z różnych
typów ubezpieczeń.
-porównać oferty różnych
firm ubezpieczeniowych
Dział III. Zakładam przedsiębiorstwo
TREŚCI
PROGRAMOWE
Uczeń zna, rozumie, umie, potrafi
1. Wymagania konieczne
(ocena dopuszczający)
2. Wymagania podstawowe 3. Wymagania
(ocena dostateczny)
rozszerzające (ocena
+1
dobry)
+1+2
- wyjaśnić pojęcia:
-wymienić zalety i wady
wymienić źródła
działalność gospodarcza,
prowadzenia własnej
pomysłów
mikroprzedsiębiorstwo,
działalności gosp.,
- umieć wybrać rodzaj
małe, średnie , duże
działalności, wie jak
przedsiębiorstwo
korzystać z doradztwa
- dokonać klasyfikacji
- podać przykłady
- rozróżnić osoby fizyczne
przedsiębiorstw ze względu przedsiębiorstw
i prawne
na wielkość, własność i
państwowych, spółdzielni,
-odczytać skróty nazw
formę prawnospółek i in. w regionie
spółek np. sp. z o.o. , S.A.,
organizacyjną,
s. j.
4. Wymagania
dopełniające (ocena
bardzo dobry)
+1+2+3
- ocenić rolę małych i
średnich firm w
gospodarce.
Charakterystyka spółek
- dokonać podziału spółek
- scharakteryzować
poszczególne spółki
osobowe i kapitałowe
- ocenić przydatność
spółek dla wybranych
rodzajów działalności
gosp.
- dokonać analizy
porównawczej działalności
różnych spółek
Formalności związane z
założeniem firmy
- określić czynniki
determinujące wybór
rodzaju działalności,
- ustalić kolejne etapy
założenia firmy,
- wyszczególnić rodzaje
działalności wymagające
zezwolenia lub koncesji
- wyszczególnić
formalności związane z
rejestracją działalności
Moje małe
przedsiębiorstwo
Formy organizacyjnoprawne przedsiębiorstw
5
- scharakteryzować
przedsiębiorstwa
państwowe, spółdzielnie,
firmy jednoosobowych
właścicieli itp.
- korzystać z doradztwa,
Źródła finansowania
przedsiębiorstwa
- wyszczególnić źródła
finansowania
przedsiębiorstwa,
- podać instytucje
wspierające rozwój
przedsiębiorczości
- znać sposoby
pozyskiwania funduszy na
działalność gosp.,
- ocenić i wybrać
najdogodniejszą formę
sfinansowania własnej
działalności gosp. (
pożyczki, kredyty, dotacje
itp.)
Majątek w firmie czyli
podstawowe dokumenty
finansowe.
Uproszczony bilans.
- zdefiniować pojęcia:
bilans, aktywa, pasywa,
aktywa trwałe i obrotowe,
kapitał własny i obcy,
- wymienić elementy
składowe pasywów i
aktywów,
- scharakteryzować zasadę
bilansową
- wymienić konsekwencje
bilansu
niezrównoważonego,
Działania marketingowe,
- zdefiniować pojęcie i
czyli jak sprzedać produkt. zadania marketingu,
- zdefiniować pojęcia:
marketing-mix, promocja,
dystrybucja, produkt,
bonifikata, skonto, rabat
- wymienić rodzaje
produktów i strategie
cenowe
- wymienić formy
aktywizacji sprzedaży i
kanały dystrybucji
Reklama – rodzaje i
funkcje
- wymienić rodzaje
- wyjaśnić funkcje reklamy,
reklamy
- opisać oddziaływanie
- podać przykłady reklam i reklamy na konsumenta,
sposoby ich przekazu,
Biznesplan
- wymienić sytuacje, w
których niezbędne jest
stworzenie biznesplanu
- wymienić, jakie elementy
składają się na mikro i
makrootoczenie firmy,
6
gosp.
- ocenić szansę na pracę i
rozwój zawodowy, gdy
prowadzi
się własne
przedsiębiorstwo
- powiązać znaczenie
poszczególnych pojęć,
dotyczących finansowania
działalności gosp. z ich
nazwami w języku
angielskim
- wyjaśnić konieczność
rzetelnego i uczciwego
wypełniania
dokumentów finansowych,
- wymienić konsekwencje
prawne nierzetelnego
prowadzenia
dokumentacji.
- opisuje działania
- określić wpływ działań
składające się na promocję promocyjnych na
w firmie
wysokość ceny produktu
- wyjaśnia znaczenie
- potrafi podać przykłady
działań marketingowych
działań marketingowych w
dla przedsiębiorstwa
najbliższym otoczeniu
- podać przykłady dobrych
i złych stron reklamy,
- wyjaśnić, na czym
polegają działania public
relations,
- wymienić warunki, które
należy uwzględnić przy
dokonywaniu lokalizacji
- dokonać analizy
opłacalności wydatków na
reklamę,
- ocenić swoją postawę
wobec reklamy.
- napisać uproszczony
biznesplan
- podać elementy typowego
biznesplanu i zasady jego
sporządzania
-wyjaśnić znaczenie pojęć:
nisza rynkowa, potencjalny
rynek, lokalizacja,
przedsiębiorstwa,
- wyjaśnić konieczność
rzetelnego sporządzania
biznesplanu,
Dział IV. Jestem pracownikiem
TREŚCI
PROGRAMOWE
Uczeń wie, zna, rozumie, potrafi
1. Wymagania konieczne
(ocena dopuszczający)
2. Wymagania
podstawowe (ocena
dostateczny)
+1
- dokonać autoprezentacji - wyjaśnić pojęcia: mocne i
na forum klasy
słabe strony, analiza
SWOT
- określić swoje mocne i
słabe strony za pomocą
analizy SWOT
- określić pojęcia dotyczące - scharakteryzować
podmiotów rynku pracy:
elementy rynku pracy
pracodawca, pracobiorca,
samozatrudniony,
bezrobotny
3. Wymagania
rozszerzające (ocena
dobry)
+1+2
- uzasadnić konieczność
autoprezentacji w
określonych sytuacjach
4. Wymagania
dopełniające (ocena
bardzo dobry)
+1+2+3
- zdefiniować rodzaje
autoprezentacji
- określić metody
stosowane w
autoprezentacji
- określić przyczyny
nierównowagi na rynku
pracy
- określić sposoby
poszukiwania pracy,
- orientować się, jaki jest
tok poszukiwania pracy,
Przygotowanie
dokumentów osoby
ubiegającej się o pracę:
życiorys zawodowy, list
motywacyjny
-napisać CV i list
motywacyjny
- planować odpowiednią
formę graficzną
- wyjaśnić konieczność
zdobywania doświadczeń
zawodowych na etapie
szkolnym
- wyjaśnić pojęcie Europass
-przesyłać dokumentację
pocztą elektroniczną
-przewidywać pytania i
planować odpowiedzi
- modyfikować CV, list
motywacyjny w zależności
od oferty pracy
- zredagować list
intencyjny
Komunikacja
interpersonalna.
- wyjaśnić pojęcia:
komunikacja
interpersonalna,
-rozpoznać elementy
komunikacji werbalnej i
niewerbalnej
- omówić proces
komunikacji
interpersonalnej,
- zidentyfikować bariery
komunikacyjne w
symulowanych i
Sztuka autoprezentacji
Rynek pracy wprowadzenie
7
komunikacja werbalna i
- wyjaśnić znaczenie
niewerbalna, „mowa ciała”, komunikacji niewerbalnej
prajęzyk, bariery
w życiu codziennym
komunikacyjne
Rozmowa kwalifikacyjna.
Podstawy prawne
zatrudnienia: formy
zatrudnienia i
wynagrodzenia, prawa i
obowiązki pracownika.
Bezrobocie
- znać zasady
- sporządzić listę rzeczy,
przeprowadzania rozmowy które należy zabrać na
kwalifikacyjnej
rozmowę i dobrać
odpowiedni strój
-wymienić rodzaje umów o -rozróżnić poszczególne
pracę
typy umów o pracę
-wymienić podstawowe
- wymienić podstawowe
przepisy prawa pracy
prawa i obowiązki
pracownika i pracodawcy
-zdefiniować pojęcie
bezrobocie,
-wymienić rodzaje,
przyczyny i skutki
bezrobocia
- prawa i obowiązki osoby
bezrobotnej
-wymienić metody
przeciwdziałania
bezrobociu
-wyszukiwać informacji o
wolnych miejscach pracy
-wymienić bariery w
komunikacji werbalnej,
rzeczywistych sytuacjach
oraz zniwelować je
- odczytywać znaczenie
stref dystansu w kontaktach
międzyludzkich
- zwrócić uwagę na elementy - przeprowadzić
komunikacji niewerbalnej
symulacyjną rozmowę
podczas rozmowy
kwalifikacyjną (jako
kwalifikacyjnej.
pracownik i pracodawca)
-określić wady i zalety
-wymienić warunki, jakie
poszczególnych typów
musi spełnić właściwie
umów o pracę
skonstruowana umowa o
-sposoby rozwiązywania
pracę
umów o pracę
-omówić drogę
postępowania w przypadku
roszczeń z tytułu
nieprawidłowego
rozwiązania umowy o
pracę
-ocenić metody
-analizować strukturę
przeciwdziałania
przestrzenną bezrobocia w
Polsce i przyczyny
bezrobociu
- korzystać z instytucji,
nierównowagi na rynku
pomagających w
pracy
znalezieniu pracy
-napisać plan rozwoju
zawodowego
-napisać ogłoszenie
- wyjaśnić konieczność
prasowe o poszukiwaniu
pracy
ciągłego rozwoju własnych
kompetencji
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który opanował materiał nie tylko na poziomie wymagań dopełniających, ale jego wiedza i umiejętności wykraczają ponad
podstawę programową lub jeżeli brał udział w konkursach albo w olimpiadach przedmiotowych i odnosił na nich znaczące sukcesy.
8