Rozkład materiału dla klasy IID, B, C gr.1 Rok szkolny 2014/15
Transkrypt
Rozkład materiału dla klasy IID, B, C gr.1 Rok szkolny 2014/15
Rozkład materiału dla klasy IID, B, C gr.1 Rok szkolny 2014/15 Wątek: Ojczysty Panteon i ojczyste spory Lp. Temat lekcji Treści 1 Greccy bohaterowie 1. W starożytnej Grecji 2. Wojna trojańska 3. Wojny z Persami 4. Niezgoda, która rujnuje 2 Polskie Termopile 1. Polski Leonidas 2. Bitwa pod Zadwórzem 3. Bohaterowie spod Wizny i Monte Cassino Oczekiwane osiągnięcia Uczeń: Tak jak Grecy i Rzymianie – wymienia cechy charakterystyczne antycznej cywilizacji greckiej – przedstawia antyczne wzory bohaterstwa na przykładzie Iliady Homera – charakteryzuje postawy antycznego żołnierza i obrońcy ojczyzny na przykładzie wojen grecko-perskich – omawia skutki wojny peloponeskiej dla świata greckiego – opisuje recepcję bitew pod Maratonem i Termopilami w kulturze – wyjaśnia, kto i dlaczego zyskał miano polskiego Leonidasa – przedstawia motyw Termopil i jego znaczenie w polskiej literaturze – opisuje przebieg i znaczenie bitwy pod Zadwórzem oraz wyjaśnia jej symbolikę – przedstawia bitwy pod Wizną i Monte Cassino jako symboliczne oraz historyczne nawiązania do greckich Termopil – omawia i ocenia znaczenie Liczba godzin Odniesienia do podstawy programowej Uczeń: 1 A.9.1 charakteryzuje, na wybranych przykładach, antyczne wzory bohaterstwa, żołnierza i obrońcy ojczyzny oraz ich recepcję w polskiej myśli politycznej, tradycji literackiej oraz edukacyjnej późniejszych epok. 1 A.9.1 charakteryzuje, na wybranych przykładach, antyczne wzory bohaterstwa, żołnierza i obrońcy ojczyzny oraz ich recepcję w polskiej myśli politycznej, tradycji literackiej oraz edukacyjnej późniejszych epok. 3 Republika rzymska – państwo obywateli 4 Polski patriotyzm na przestrzeni wieków 1 Jak rządzili pierwsi Piastowie popularyzowania wiedzy o wydarzeniach historycznych za pomocą współczesnych środków przekazu – przedstawia cechy charakterystyczne 1. Republika rzymska 2. Rzymski obywatel – republiki rzymskiej patriota – omawia cechy rzymskiego obywatela – 3. Kryzys republiki patrioty na przykładzie Cyncynata 4. Upadek republiki. – wyjaśnia zależności między kryzysem republiki rzymskiej a upadkiem cnót obywatelskich – analizuje możliwość zastosowania obywatelskich wzorców obowiązujących w starożytnej republice rzymskiej w dzisiejszych czasach 1. Patriotyzm w – przedstawia zmiany w rozumieniu przeszłości pojęcia patriotyzm w Polsce na przestrzeni dziejów 2. Święta narodowe 3. Patriotyzm dziś – wskazuje wydarzenia, które miały wpływ na rozwój polskiego patriotyzmu – charakteryzuje postawy patriotyczne w Polsce na przestrzeni dziejów – omawia mity związane z polskim patriotyzmem – wymienia polskie święta narodowe – wyjaśnia, czym charakteryzuje się współczesny patriotyzm i podaje jego przykłady Za panowania Piastów i Jagiellonów 1. Dynastia Piastów – lokalizuje w czasie panowanie dynastii 2. Pierwszy król Polski piastowskiej 3. Spory o tron i kryzys – wyjaśnia, jakie przesłanki umożliwiły państwa Piastów Bolesławowi Chrobremu sięgnięcie po koronę królewską 4. Od odbudowy do podziału państwa – omawia sytuację wewnętrzną w Piastów państwie piastowskim w XI w. i jej wpływ 1 A.9.2 charakteryzuje antyczny wzorzec obywatela oraz jego recepcję w polskiej myśli i praktyce politycznej późniejszych epok. 1 A.9.2 charakteryzuje antyczny wzorzec obywatela oraz jego recepcję w polskiej myśli i praktyce politycznej późniejszych epok. 1 B.9.1 charakteryzuje, na wybranych przykładach, koncepcje polityczne władców z dynastii piastowskiej. 2 Ostatni Piastowie na tronie polskim 1. Drogi do zjednoczenia 2. Metropolia na straży jedności 3. Panowanie Kazimierza Wielkiego 4. Zmiana dynastii w Polsce 3 Polska częścią Europy łacińskiej 1. Chrzest Mieszka I 2. Zjazd w Gnieźnie. 3. Katoliccy patroni Polsce 4. Kultura i sztuka chrześcijańska 5. Wartości i obyczajowość chrześcijańska 6. Architektura i sztuka polska w średniowieczu 7. Kronikarze dziejów Polski 8. Laicyzacja i na pozycję władcy – przedstawia cechy charakterystyczne panowania Kazimierza Odnowiciel, Bolesława Śmiałego i Bolesława Krzywoustego – porównuje oraz ocenia koncepcje polityczne Bolesława Chrobrego, Bolesława Śmiałego i Bolesława Krzywoustego – przedstawia cechy charakterystyczne rozbicia dzielnicowego w Polsce piastowskiej – omawia przyczyny i etapy jednoczenia ziem polskich – opisuje i ocenia rolę Kościoła w jednoczeniu państwa polskiego – charakteryzuje i ocenia panowanie Kazimierza Wielkiego – prezentuje okoliczności przejęcia władzy w Polsce przez Andegawenów i Jagiellonów – omawia i ocenia skutki przyjęcia chrześcijaństwa przez Mieszka I – opisuje postanowienia zjazdu w Gnieźnie i wymienia jego konsekwencje – przedstawia na wybranych przykładach rolę, jaką w średniowiecznym państwie i społeczeństwie odgrywali święci patroni – prezentuje cechy charakterystyczne sztuki i kultury chrześcijańskiej w Polsce – określa, na które obszary kultury chrześcijaństwo wywarło największy wpływ – omawia i ocenia wpływ wartości chrześcijańskich na przemiany w 1 B.9.1 charakteryzuje, na wybranych przykładach, koncepcje polityczne władców z dynastii piastowskiej; B.9.2 charakteryzuje oraz ocenia, na wybranych przykładach, rolę ludzi Kościoła w budowie państwa polskiego. 1 B.9.2. charakteryzuje oraz ocenia, na wybranych przykładach, rolę ludzi Kościoła w budowie państwa polskiego. chrześcijaństwo w czasach współczesnych 4 Początki unii polsko-litewskiej 1 Państwo szlachty polskiej obyczajowości społeczeństwa polskiego – charakteryzuje sztukę i architekturę polskiego średniowiecza – wymienia kronikarzy polskich i przedstawia ich osiągnięcia – tłumaczy, jaką rolę kroniki odgrywały dawniej i współcześnie – charakteryzuje przyczyny i skutki laicyzacji życia publiczno-politycznego – wyjaśnia, co przyczyniło się do mniejszej niż w Europie Zachodniej laicyzacji życia w Polsce – omawia przyczyny, postanowienia i 1. Dlaczego zawarto skutki unii polsko-litewskiej w Krewie unię polsko– przedstawia oraz ocenia panowanie -litewską? 2. Konflikt z zakonem Władysława Jagiełły – opisuje przyczyny i skutki wielkiej krzyżackim 3. Spór polskowojny z zakonem krzyżackim oraz wojny trzynastoletniej krzyżacki na arenie międzynarodowej – analizuje znaczenie bitwy pod Grunwaldem dla polskiej tradycji historycznej i świadomości narodowej na przykładzie obrazu Jana Matejki – charakteryzuje dyplomatyczne zabiegi Pawła Włodkowica na soborze w Konstancji – wyjaśnia, na czym polegała postępowość poglądów Pawła Włodkowica Dziedzictwo Rzeczypospolitej Obojga Narodów 1. Dlaczego szlachta – omawia okoliczności nadawania uzyskała przywileje? szlachcie przywilejów oraz wymienia ich 2. Parlament szlachecki skutki 3. „Szlachcic na – opisuje sposób funkcjonowania 1 Wymagania ogólne: I. Chronologia historyczna. II. Analiza i interpretacja historyczna. 1 C.9.1 charakteryzuje, na wybranych przykładach, postawy obywateli wobec wyzwań epoki (XVI–XVIII zagrodzie równy wojewodzie” 2 Rzeczpospolita Obojga Narodów 1. Złoty wiek 2. Zawarcie unii lubelskiej 3. Rzeczpospolita krajem wielu kultur i religii 4. Pierwsi królowie elekcyjni 3 Wiek wojen 1. Zygmunt III Waza na demokracji szlacheckiej i jej instytucji – przedstawia cechy charakterystyczne stanu szlacheckiego – charakteryzuje ruch egzekucyjny i jego wpływ na postawy przedstawicieli szlachty – omawia i ocenia działalność przywódców ruchu szlacheckiego na przykładzie Jana Zamojskiego oraz Mikołaja Sienickiego – ocenia demokrację szlachecką w Polsce, wykorzystując opinie potomnych i wiedzę własną – charakteryzuje panowanie ostatnich Jagiellonów – przedstawia i ocenia przyczyny, postanowienia oraz skutki unii lubelskiej – ocenia postawy Zygmunta Starego i Zygmunta Augusta wobec wyzwań epoki na przykładzie hołdu pruskiego oraz unii lubelskiej – wyjaśnia, na czym polegała wielokulturowość Rzeczypospolitej Obojga Narodów i jakie były jej skutki – omawia i ocenia przejawy tolerancji wyznaniowej w Polsce szlacheckiej – wymienia cechy charakterystyczne architektury i sztuki polskiego renesansu – opisuje panowanie pierwszych królów elekcyjnych w Polsce – omawia miejsce hołdu pruskiego i unii lubelskiej w polskiej tradycji historycznej oraz świadomości narodowej na przykładzie obrazów Jana Matejki – omawia przyczyny, przejawy i skutki w.). 1 C.9.1 charakteryzuje, na wybranych przykładach, postawy obywateli wobec wyzwań epoki (XVI–XVIII w.). 1 C.9.1 charakteryzuje, na tronie polskim 2. O tron szwedzki 3. Zmierzch potęgi Polski 4. Lew Lechistanu 5. Rzeczpospolita – państwo ponad stan? 4 Konstytucja 3 maja – ratunek czy przyczyna upadku? 1. Czasy saskie 2. Poniatowski i jego przeciwnicy 3. Dokonania Sejmu Wielkiego 4. Drugi rozbiór Polski konfliktu Zygmunta Wazy z obozem szlacheckim – prezentuje cechy charakterystyczne konfliktów Rzeczypospolitej z sąsiadami w XVII w. – określa uwarunkowania powstania Chmielnickiego i jego skutki – opisuje przyczyny, przebieg i skutki potopu szwedzkiego – wymienia przyczyny i przejawy odchodzenia od tolerancji wyznaniowej w Polsce – charakteryzuje konflikt polsko-turecki w II poł. XVII w. – ocenia wpływ XVII-wiecznych konfliktów na społeczeństwo Rzeczypospolitej – przedstawia i ocenia postawy wielkich wodzów XVII w. wobec wyzwań epoki na przykładzie Stanisława Żółkiewskiego, Stefana Czarnieckiego i Jana III Sobieskiego – podaje przejawy kryzysu państwowości polskiej w czasach saskich – wymienia cechy sarmatyzmu i oświecenia w Polsce – charakteryzuje panowanie Stanisława Augusta Poniatowskiego – lokalizuje w czasie i przestrzeni rozbiory państwa polskiego – omawia reformy polityczne i społeczne Sejmu Wielkiego – prezentuje i ocenia postawy szlachty polskiej wobec przemian ustrojowych w kraju wybranych przykładach, postawy obywateli wobec wyzwań epoki (XVI–XVIII w.). 1 C.9.1 charakteryzuje, na wybranych przykładach, postawy obywateli wobec wyzwań epoki (XVI–XVIII w.); C.9.2 charakteryzuje spory o przyczyny upadku I Rzeczypospolitej. 5 Dlaczego Rzeczpospolita upadła? 1. Sytuacja po drugim rozbiorze 2. Powstanie kościuszkowskie i trzeci rozbiór Polski 3. Przyczyny upadku Rzeczypospolitej 4. Historyczne spory o upadek Rzeczypospolitej 1 1. Zawiedzione nadzieje 1. Czy Polacy mogą istnieć bez państwa? 2. U boku Francji? 3. U boku Rosji? – ocenia ruch konfederacki w Polsce stanisławowskiej – przedstawia postawy obywateli wobec wyzwań epoki na przykładzie Tadeusza Rejtana – określa miejsce Konstytucji 3 maja w polskiej tradycji historycznej i świadomości narodowej na przykładzie obrazu Jana Matejki – omawia sytuację w Rzeczypospolitej po drugi rozbiorze – opisuje przebieg insurekcji kościuszkowskiej i jej skutki – podaje przyczyny upadku państwowości polskiej w XVIII w. – charakteryzuje i ocenia stanowiska w sporze o ocenę przyczyn upadku Rzeczypospolitej – przedstawia i ocenia postawy obywateli wobec wyzwań epoki na przykładzie Stanisława Augusta Poniatowskiego oraz przywódców i uczestników powstania kościuszkowskiego Pod zaborami – opisuje losy Polaków po trzecim rozbiorze Rzeczypospolitej – przedstawia okoliczności powstania, organizację i losy Legionów Polskich we Włoszech – omawia i ocenia udział Polaków w kampaniach napoleońskich – wyjaśnia, w jakich okolicznościach powstało Księstwo Warszawskie i jak zostało zorganizowane – wymienia postanowienia kongresu 1 C.9.1 charakteryzuje, na wybranych przykładach, postawy obywateli wobec wyzwań epoki (XVI–XVIII w.); C.9.2 charakteryzuje spory o przyczyny upadku I Rzeczypospolitej. 1 D.9.1 charakteryzuje i ocenia polityczne koncepcje nurtu insurekcyjnego oraz nurtu realizmu politycznego. 2 2. Spiski i powstania 1. Spiski niepodległościowe 2. Powstanie listopadowe 3. Wielka Emigracja 3 Bić się czy nie bić? 1. Walka czy lojalność? 2. Powstanie styczniowe 3. Praca organiczna 4. Autonomia galicyjska wiedeńskiego w sprawie polskiej – omawia organizację polityczną i przemiany gospodarczo-społeczne w Królestwie Polskim – przedstawia i ocenia postawy obywateli wobec wyzwań epoki na przykładzie Jana Henryka Dąbrowskiego, Józefa Poniatowskiego, Ksawerego DruckiegoLubeckiego i Stanisława Kostki Potockiego – podaje przyczyny zawiązywania spisków niepodległościowych na ziemiach polskich – omawia i ocenia postawy przywódców politycznych oraz dowódców wojskowych podczas powstania listopadowego – opisuje stosunek społeczeństwa polskiego do zrywów niepodległościowych – charakteryzuje Wielką Emigrację oraz jej wpływ na wydarzenia w Galicji i Wielkopolsce w latach 1846 i 1848 – wymienia skutki rabacji galicyjskiej – opisuje przebieg powstania styczniowego – wyjaśnia wpływ polskiej rzeczywistości politycznej XVIII i XIX w. na kształtowanie się nurtu realizmu politycznego oraz go ocenia – porównuje polskie powstania narodowe pod kątem przyczyn i okoliczności wybuchu oraz sposobu prowadzenia działań militarnych – przedstawia oceny polskich zrywów 1 D.9.1 charakteryzuje i ocenia polityczne koncepcje nurtu insurekcyjnego oraz nurtu realizmu politycznego; D.9.2 charakteryzuje spory o ocenę dziewiętnastowiecznych powstań narodowych 1 D.9.1 charakteryzuje i ocenia polityczne koncepcje nurtu insurekcyjnego oraz nurtu realizmu politycznego; D.9.2. charakteryzuje spory o ocenę dziewiętnastowiecznych powstań narodowych. 4 Jak kształtował się współczesny naród polski? 1. Ku współczesnemu narodowi 2. W obronie polskości 3. Kultura narodowa i religia 4. Ruch narodowy 5 Przemiany społeczne w XIX wieku 1. Nowe grupy społeczne 2. Sprawa chłopska 3. Sprawa robotnicza 4. O prawa kobiet niepodległościowych w historiografii i publicystyce – prezentuje założenia ideologiczne oraz wskazuje cele i przykłady działalności zwolenników pracy organicznej – formułuje i uzasadnia własną opinię na temat polskich powstań narodowych – omawia pojęcie narodu polskiego na przestrzeni wieków – wymienia czynniki, które miały wpływ na kształtowanie się narodu polskiego w XIX w. – opisuje sposoby walki w obronie polskości – omawia rozwój kultury polskiej w drugiej połowie XIX i na początku XX w. – przedstawia główne koncepcje ideologii nacjonalistycznej i jej rozwój na ziemiach polskich – charakteryzuje współczesny naród polski – wyjaśnia, jakie przemiany cywilizacyjne zaszły na ziemiach polskich pod zaborami w drugiej połowie XIX i na początku XX w. – omawia zmiany, jakie zaszły w społeczeństwie polskim w drugiej połowie XIX i na początku XX w. – charakteryzuje założenia ideologiczne i działalność partii politycznych na ziemiach polskich – omawia i ocenia stanowisko ugrupowań politycznych wobec sprawy odzyskania niepodległości przez Polskę 1 D.9.1 charakteryzuje i ocenia polityczne koncepcje nurtu insurekcyjnego oraz nurtu realizmu politycznego. 1 D.9.1 charakteryzuje i ocenia polityczne koncepcje nurtu insurekcyjnego oraz nurtu realizmu politycznego. 1 I wojna światowa – po której stronie podjąć walkę? 1. Powrót sprawy polskiej 2. Po stronie ententy czy państw centralnych? 3. Odzyskanie niepodległości 4. Polacy na konferencji paryskiej 2 Kształtowanie się granic 1. Powstanie wielkopolskie 2. Plebiscyty i powstania śląskie 3. Walki o wschodnią granicę 4. Przyłączenie Wileńszczyzny 3 Demokracja czy sanacja? 1. Kto powinien rządzić w odrodzonej – opisuje proces walki o prawa kobiet Polska i Polacy w XX wieku – charakteryzuje poglądy polskich środowisk politycznych na kwestię niepodległości Polski – przedstawia działania zbrojne Polaków w czasie I wojny światowej – opisuje międzynarodowe uwarunkowania sprawy polskiej podczas I wojny światowej i po jej zakończeniu – omawia działalność Józefa Piłsudskiego, Romana Dmowskiego i Ignacego Paderewskiego na rzecz odbudowy niepodległej Polski – przedstawia pierwsze tygodnie działalności państwa polskiego po odzyskaniu niepodległości – prezentuje decyzje konferencji pokojowej dotyczące odrodzonego państwa polskiego – przedstawia przebieg walk o granice II Rzeczypospolitej – omawia okoliczności przeprowadzania plebiscytów na Warmii, Mazurach, Powiślu i Górnym Śląsku – charakteryzuje spór dotyczący koncepcji państwa polskiego – na wybranych przykładach przedstawia i ocenia wpływ jednostki na losy narodu oraz państwa – ocenia znaczenie Bitwy Warszawskiej – wyjaśnia okoliczności zajęcia przez Polskę Wileńszczyzny – wyjaśnia, co wpływało na demokratyczny charakter konstytucji 1 E.9.1 charakteryzuje spory o kształt Polski w XX w., uwzględniając cezury 1918 r., 1944–1945, 1989 r., oraz prezentuje sylwetki czołowych uczestników tych wydarzeń. 1 E.9.1 charakteryzuje spory o kształt Polski w XX w., uwzględniając cezury 1918 r., 1944–1945, 1989 r., oraz prezentuje sylwetki czołowych uczestników tych wydarzeń. 1 E.9.1 charakteryzuje spory o kształt Polski w XX w., Rzeczypospolitej? 2. Rządy parlamentarne 3. Zamach majowy 4. Rządy sanacji 4 II Rzeczpospolita 5 Polacy podczas 1. Kampania polska II wojny światowej 2. Rząd polski na emigracji 3. Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie 1. Reformowanie kraju 2. Gospodarka II Rzeczypospolitej 3. Rzeczpospolita wielonarodowa 4. Sport w niepodległej Polsce marcowej – opisuje przyczyny i przejawy słabości polskiej demokracji w 20-leciu międzywojennym – omawia genezę, przebieg i skutki zamachu majowego – prezentuje cechy charakterystyczne rządów sanacyjnych – określa, co wpływało na autorytarny charakter konstytucji kwietniowej – ocenia rolę Józefa Piłsudskiego w kształtowaniu oblicza politycznego Polski międzywojennej – przedstawia założenia programowe i działalność głównych partii politycznych w 20-leciu międzywojennym – przedstawia trudności w powojennej odbudowie Polski – omawia działalność Władysława Grabskiego i Eugeniusza Kwiatkowskiego – prezentuje osiągnięcia polskiej gospodarki w okresie międzywojennym – charakteryzuje strukturę narodową II Rzeczypospolitej – przedstawia dokonania polskich sportowców – omawia kulturę międzywojennej Polski i charakteryzuje jej główne dziedziny oraz twórców – opisuje działania zbrojne Polaków w czasie wojny obronnej – przedstawia, w jaki sposób doszło do utworzenia rządu polskiego na emigracji oraz omawia jego działalność uwzględniając cezury 1918 r., 1944–1945, 1989 r., oraz prezentuje sylwetki czołowych uczestników tych wydarzeń. 1 E.9.1 charakteryzuje spory o kształt Polski w XX w., uwzględniając cezury 1918 r., 1944–1945, 1989 r., oraz prezentuje sylwetki czołowych uczestników tych wydarzeń. 1 E.9.1 charakteryzuje spory o kształt Polski w XX w., uwzględniając cezury 1918 r., 1944–1945, 1989 r., oraz prezentuje sylwetki 4. Polacy u boku ZSRR 6 W okupowanej Polsce 1. Polityka okupantów 2. Polskie organizacje podziemne 3. Powstanie warszawskie 7 Polska Ludowa – niepodległa czy zależna? 1. Wizje powojennej Polski 2. Przejęcie władzy przez komunistów 3. Pod rządami PZPR – podaje okoliczności powstania armii Andersa – charakteryzuje szlak bojowy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie – określa polityczne uwarunkowania powstania 1. Dywizji im. T. Kościuszki w ZSRR – omawia polski czyn zbrojny podczas II wojny światowej – na przykładach przedstawia i ocenia wpływ jednostki na losy narodu oraz państwa – opisuje politykę niemieckich i radzieckich okupantów wobec narodu polskiego – podaje przykłady martyrologii narodu polskiego – charakteryzuje organizację i działalność Armii Krajowej – przedstawia założenia i realizację planu „Burza” – określa uwarunkowania, przebieg i skutki powstania warszawskiego – wyjaśnia kontrowersje wokół oceny powstania warszawskiego – na wybranych przykładach przedstawia i ocenia wpływ jednostki na losy narodu oraz państwa – omawia znaczenie i historię polskich elit – porównuje wizje niepodległej Polski w koncepcjach politycznych rządu emigracyjnego i polskiej lewicy – określa wpływ wielkich mocarstw na sprawę polską czołowych uczestników tych wydarzeń. 1 E.9.1 charakteryzuje spory o kształt Polski w XX w., uwzględniając cezury 1918 r., 1944–1945, 1989 r., oraz prezentuje sylwetki czołowych uczestników tych wydarzeń; E.9.2 charakteryzuje postawy społeczne wobec totalitarnej władzy, uwzględniając różnorodne formy oporu, oraz koncepcje współpracy lub przystosowania. 1 E.9.1 charakteryzuje spory o kształt Polski w XX w., uwzględniając cezury 1918 r., 1944–1945, 1989 r., oraz prezentuje sylwetki 4. W walce o prawa i wolność 8 Drogi do wolności 1. Początki Solidarności 2. Jak powstała Solidarność 3. Władza kontra społeczeństwo 4. Stracona dekada? 5. Okrągły Stół 6. Wybory czerwcowe – wymienia etapy przejmowania pełni władzy w Polsce przez komunistów – przedstawia i ocenia działalność powojennego podziemia politycznego i „żołnierzy wyklętych” – wyjaśnia, dlaczego PSL jako opozycja legalna poniosła klęskę – opisuje rolę propagandy w kształtowaniu postaw wobec władzy komunistycznej – ocenia motywy i postawy tych Polaków, którzy zdecydowali się popierać komunistów – charakteryzuje przyczyny, przebieg i skutki wydarzeń poznańskiego Czerwca, polskiego Października 1956 r., Marca 1968 r., Grudnia 1970 r. oraz Czerwca 1976 r. – na wybranych przykładach przedstawia i ocenia wpływ jednostki na losy narodu oraz państwa – wymienia najważniejsze organizacje opozycyjne lat 70. i 80. oraz ich działalność – opisuje przyczyny, przebieg oraz skutki polityczne i społeczne wydarzeń Sierpnia 1980 r. – omawia organizację, cele i działalność NSZZ „Solidarność” – charakteryzuje stosunek władz komunistycznych do ruchu związkowego i opozycji – przedstawia genezę wprowadzenia stanu wojennego, jego cechy charakterystyczne i skutki czołowych uczestników tych wydarzeń; E.9.2 charakteryzuje postawy społeczne wobec totalitarnej władzy, uwzględniając różnorodne formy oporu, oraz koncepcje współpracy lub przystosowania. 1 E.9.1 charakteryzuje spory o kształt Polski w XX w., uwzględniając cezury 1918 r., 1944–1945, 1989 r., oraz prezentuje sylwetki czołowych uczestników tych wydarzeń; E.9.2 charakteryzuje postawy społeczne wobec totalitarnej władzy, uwzględniając różnorodne formy oporu, oraz koncepcje współpracy lub przystosowania. – opisuje genezę i kluczowe decyzje obrad Okrągłego Stołu – podaje przebieg i skutki wyborów czerwcowych w 1989 r. oraz okoliczności powołania rządu Tadeusza Mazowieckiego – na wybranych przykładach przedstawia i ocenia wpływ jednostki na losy narodu oraz państwa Wątek: Europa i świat 1. Europa i świat. Uczeń: A.1.1. opisuje zasięg i konsekwencje ekspansji rzymskiej; wyjaśnia pojęcie romanizacji, odwołując się do wybranych przykładów; A.1.2. charakteryzuje basen Morza Śródziemnego jako obszar intensywnego przenikania się kultur w starożytności; B.1.1. charakteryzuje wpływ cywilizacyjnego kręgu islamskiego na Europę w średniowieczu, w dziedzinie polityki, sztuki, filozofii; B.1.2. charakteryzuje przykłady zgodnego i wrogiego współżycia chrześcijan, Żydów i muzułmanów w wybranym regionie średniowiecznej Europy; C.1.1. wyjaśnia przyczyny, które spowodowały i umożliwiły ekspansję zamorską Europy u schyłku średniowiecza i w epoce nowożytnej; C.1.2. charakteryzuje postaci wybranych wielkich podróżników późnego średniowiecza i nowożytności; D.1.1. opisuje politykę Europy wobec Chin, Indii i Japonii w XIX w.; ocenia znaczenie odkrycia kultur Chin, Indii i Japonii dla cywilizacji europejskiej; D.1.2. przedstawia spory o ocenę roli kolonializmu europejskiego dla Europy i terytoriów kolonizowanych; E.1.1. charakteryzuje kontakty i stosunki Stanów Zjednoczonych i Europy w XX w., z uwzględnieniem polityki, gospodarki i kultury; E.1.2. charakteryzuje stanowiska w sporze o liberalizację światowego handlu i jej konsekwencje. Rozkład 1. U zarania wspólnoty śródziemnomorskiej 2. Kolonizacja basenu Morza Śródziemnego 3. Świat grecki, świat rzymski 4. Islam i jego wpływy na średniowieczną Europę 5. Rywalizacja chrześcijańsko-muzułmańska we wschodnim basenie Morza Śródziemnego 6. Europa Zachodnia – obszar wpływów trzech religii 7. Dlaczego Europejczycy ruszyli na wyprawy zamorskie? 8. Szalona odwaga i zimna kalkulacja czyli wielcy odkrywcy z XV i XVI w. 9. Przez morza i oceany – odkrywcy XVII i XVIII w. 10. Sprawdź, co już umiesz. Od kolebki aż po krańce świata 11. Perła w koronie i chiński tort – Chiny i Indie pod europejską dominacją 12. Wpływy europejskie na Japonię i ich znaczenie 13. Podróż tysiąca mil zaczyna się od jednego kroku – mądrość Wschodu 14. Jądro ciemności – spór o kolonializm 15. Europa a Stany Zjednoczone w latach 1914-1945 16. Europa a Stany Zjednoczone w okresie zimnej wojny 17. Refleksji kilka na temat kultury w dobie globalizacji i amerykanizacji 18. Świat małych odległości – proces globalizacji 19. Polityka, gospodarka i granice wolności 20. Sprawdź, co już umiesz. Dominacja Europy? Wątek: Rządzący i rządzeni 7. Rządzący i rządzeni. Uczeń: A.7.1. wyjaśnia pojęcia obywatel i obywatelstwo w polis ateńskiej i w republikańskim Rzymie; A.7.2. wyjaśnia recepcję antycznego pojęcia obywatel w późniejszych epokach, z uwzględnieniem Rzeczypospolitej przedrozbiorowej; B.7.1. charakteryzuje zakres władzy cesarza, papieża i króla oraz ich wzajemne relacje w średniowieczu; opisuje zakres władzy samorządu miejskiego w średniowiecznym mieście; B.7.2. analizuje relikty świata feudalnego w późniejszych epokach; C.7.1. analizuje funkcjonowanie staropolskiego parlamentaryzmu na tle porównawczym; C.7.2. analizuje i ocenia zjawisko oligarchizacji życia politycznego i rozwoju klienteli jako nieformalnego systemu władzy w I Rzeczypospolitej; D.7.1. analizuje, na wybranych przykładach, zjawisko rewolucji społeczno-politycznej i jej ideowe korzenie; D.7.2. analizuje, na wybranych przykładach, ruch anarchistyczny; E.7.1. analizuje, na wybranych przykładach, działalność opozycji politycznej w PRL; E.7.2. objaśnia pojęcie antyutopii, odwołując się do prac Orwella i Huxleya. Rozkład 1. Obywatel w greckiej polis 2. Civitas Romanum 3. Recepcja antycznego pojęcia obywatel 4. Europa feudalna 5. Wszelka władza pochodzi od Boga 6. Władza w średniowiecznym mieście 7. Relikty feudalizmu w epoce nowożytnej i w XIX w. 8. Parlament w Europie 9. Konstytucyjne wizje parlamentu 10. Oligarcha i jego klient 11. Sprawdź, co już umiesz 12. Angielskie rewolucje przeciwko królom 13. Wielka Rewolucja Francuska 14. Dziewiętnastowieczne rewolucje społeczno-polityczne 15. Anarchizm 16. Europejskie rewolucje XX w. 17. Opozycja polityczna w PRL 18. Rewolucyjny rok 1989 19. Zniewolone społeczeństwo przyszłości – fantazja czy realna groźba 20. Sprawdź, co już umiesz Wątek: Wojna i wojskowość Wojna i wojskowość. Uczeń: A.8.1. charakteryzuje, na wybranych przykładach, strategię Aleksandra Wielkiego i Juliusza Cezara; A.8.2. charakteryzuje organizację i technikę wojenną armii rzymskiej; B.8.1. charakteryzuje etos rycerski; B.8.2. wyjaśnia, na wybranych przykładach, koncepcję wojny sprawiedliwej i niesprawiedliwej w średniowieczu; C.8.1. analizuje przyczyny i następstwa wojen religijnych w nowożytnej Europie; C.8.2. charakteryzuje wybrane sylwetki wodzów i ich strategie z okresu Rzeczypospolitej przedrozbiorowej; D.8.1. charakteryzuje, na wybranych przykładach, strategię Napoleona I; analizuje czarną i białą legendę napoleońską; wyjaśnia różnice w ocenie Napoleona I w Polsce i w innych państwach europejskich; D.8.2. charakteryzuje i porównuje trzy koncepcje stworzenia ładu światowego: Pax Romana, Pax Britanica iPax Americana; E.8.1. analizuje wybrane przepisy prawa międzynarodowego o wojnie; E.8.2. charakteryzuje ruch pacyfistyczny; charakteryzuje wizję globalnej zagłady obecną w literaturze i filmach science-fiction. Rozkład 1. Od falangi do legionu – armie świata starożytnego 2. Wielkie bitwy „nieśmiertelnych” wodzów świata starożytnego 3. Krajobraz wojenny z zamkiem w tle 4. Rycerze w historii i legendzie 5. Niech zginie świat, byleby stało się zadość sprawiedliwości 6. Przemiany wojskowości w epoce nowożytnej 7. Konflikty religijne XV i XVI w. 8. Między religią a polityką – konflikty XVII-wiecznej Europy 9. Wielcy hetmani Rzeczypospolitej 10. W chwale i w upadku 11. Sprawdź, co już umiesz 12. „Ludzie na wojnie są niczym, jeden człowiek jest wszystkim” – strategie Napoleona I 13. „Samo zwycięstwo nic nie znaczy, trzeba umieć je wykorzystać” – legenda napoleońska 14. „Dla moich Polaków nie ma rzeczy niemożliwych” – Polacy u boku cesarza Francuzów 15. Chłopcy malowani – wojsko II RP 16. Wojny światowe, wojny totalne 17. Różne wizje ładu światowego od starożytności po współczesność 18. Wojna a prawo międzynarodowe 19. Innego końca świata nie będzie 20. Sprawdź, co już umiesz