do pdf - Mazowiecki Szpital Specjalistyczny im. dr. Józefa

Patron
Doktor Józef Psarski
Patron Szpitala w Ostrołęce
Doktor Józef Psarski żył w latach 1868-1953, z czego blisko 60 przeżył na Kurpiowszczyźnie. Przybył tu w 1894 r. jako
młody lekarz – miał 26 lat. Karierę zawodową rozpoczął w Myszyńcu, a po kilku miesiącach przeniósł się do Ostrołęki i
objął stanowisko lekarza kolejowego. Zawód lekarza uważał za swoje powołanie, toteż pełnił go z poświęceniem i
ofiarnością Doktor Psarski posiadał dyplom doktora medycyny o specjalizacjach: internisty, pediatry i
ginekologa-położnika. Jak wynika ze wspomnień ludzi jemu współczesnych leczył wszystkie choroby, i to z wielkim
znawstwem i skutecznością. Leczyli się u niego biedni i bogaci, Polacy i Żydzi i to nie tylko mieszkańcy Ostrołęki. Doktor
szybko zdobył szacunek i zaufanie mieszkańców całej Kurpiowszczyzny. Przyjeżdżali leczyć się do Niego również pacjenci
z miejscowości oddalonych o kilkaset kilometrów od Ostrołęki.
Jako lekarz nie ograniczał się tylko do leczenia konkretnych chorób, ale prowadził również profilaktykę i edukację
zdrowotną, ukierunkowaną głównie na dzieci. To z myślą o nich prowadził edukację dziewcząt – przyszłych matek.
Chodziło Mu nie tylko o ich zdrowie psychiczne i fizyczne, ale również o przyszłe pokolenie, któremu one dadzą życie i to
właśnie one jako pierwsze będą je kształtować. Doktor Psarski tym myśleniem i działaniami wyprzedził wprowadzony w
latach 70-tych do szkół przedmiot "Przysposobienie do życia w rodzinie". Również w trosce o dzieci, mając na uwadze
dużą śmiertelność niemowląt opracował wskazówki dla młodych matek z zakresu pielęgnacji niemowląt oraz uwagi o
szkodliwości alkoholu. Sprawował opiekę medyczną nad młodzieżą we wszystkich szkołach, uczył ją zasad higieny.
To właśnie młodzież – przyszłość narodu, była głównym adresatem myśli i działań Doktora Psarskiego, i to nie tylko na
polu medycznym. Jeszcze w czasie zaborów organizował razem ze swoją żoną nauczycielką, pierwsze tajne, polskie
szkoły. Chcąc podnieść poziom życia społeczno-gospodarczego ludzi na Kurpiowszczyźnie i zahamować emigrację
organizował warsztaty tkackie w Łątczynie i Rzekuniu. Uważał, że edukacja może nie tylko oświecić lud kurpiowski, ale
jednocześnie wydźwignąć go z biedy. Dlatego też organizował kolejne szkoły. Pierwszą było założone w 1913 r. –
Progimnazjum, pierwsza polska szkoła średnia dla chłopców. W 1919 r. powstało 8-klasowe Gimnazjum Państwowe im.
Króla Stanisława Leszczyńskiego. W 1921 r. powstała pierwsza szkoła rzemieślnicza – ślusarsko-mechaniczna dla
chłopców po szkole powszechnej. W 1930 r. zorganizowano kursy krawiecko-bieliźniarskie, które w roku 1937 pod opieką
Macierzy Szkolnej w Ostrołęce przekształciły się w Żeńską Szkołę Rękodzielniczą Macierzy Szkolnej w Ostrołęce. Każda ze
szkół posiadała bursę, aby umożliwić naukę biednej młodzieży chłopskiej. Chociaż w organizowaniu szkół pomagali
Doktorowi inni zacni obywatele oraz instytucje, ale to on był ich największym motorem, on również wykładał środki na ich
rozwój. Szczególną troską otaczał Męską Szkołę Rzemieślniczo-Przemysłową Macierzy Szkolnej w Ostrołęce. Dla potrzeb
tej szkoły Doktor Psarski wykupił od Państwa i przebudował starą cerkiew. Za własne pieniądze zakupił konieczne dla tej
szkoły maszyny i sprzęt. Również po zakończeniu II wojny światowej nie szczędził trudu, aby odnaleźć i sprowadzić do
szkoły wywiezione przez Niemców maszyny, a brakujący sprzęt dokupywał. Aż do końca swoich dni, nawet kiedy został
odsunięty przez ówczesną władzę od swojej szkoły, interesował się jej losami i młodzieżą uczącą się w niej.
Doktor Psarski był współtwórcą różnorodnych poczynań społecznych. Był inicjatorem założenia pierwszego sklepu
spółdzielczego w Ostrołęce, współorganizatorem Bezprocentowej Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej dla drobnego
rzemiosła i kupców (chrześcijańskich). Był również inicjatorem założenia Towarzystwa Wioślarskiego, które rozwijało
kulturę fizyczną zarówno młodzieży, jak i starszych. Był również współtwórcą Biblioteki Miejskiej oraz Instytutu Ludowego.
Rozwijał działalność Ochotniczej Straży Pożarnej.
Działalność, którą trzeba szczególnie wyróżnić w życiu Doktora Józefa Psarskiego to harcerstwo. Był oddanym działaczem
harcerstwa, jedynym harcmistrzem na terenie województwa warszawskiego. Do późnej starości wkładał mundur
harcerski i nigdy nawet podczas hitlerowskiej okupacji nie rozstawał się z Krzyżem Związku Harcerstwa Polskiego. Dla
braci harcerskiej organizował obozy i wycieczki. Był dla młodzieży skarbnicą wiedzy, którą umiał przekazać w sposób
lekki i z poczuciem humoru.
Dbał o rozwój fizyczny młodzieży przez wciąganie jej do uprawiania sportu. Wraz
z nauczycielami organizował
wycieczki bliższe i dalsze, dzięki którym młodzież poznawała Kurpiowszczyznę i całą Polskę.
Jak przystało na patriotę, Doktor Psarski mimo swoich 70 lat w czasie hitlerowskiej okupacji stanął w szeregach
podziemia. Organizował Ruch Oporu, objął patronat i funkcje szefa sanitarnego w obwodzie ostrołęckim AK pod
pseudonimem „Piotr”. Niósł bezinteresowną pomoc lekarską partyzantom AK, AL, GL, inteligentom, chłopom i dzieciom.
Spotykał się również z młodzieżą tajnego Gimnazjum pod kryptonimem "Golesin".
W 1944 r. został pierwszym w wyzwolonej ojczyźnie starostą ostrołęckim, bo chociaż po władzę nigdy nie sięgał, to
wiedział że jest to chwila kiedy trzeba służyć narodowi. Jednak już w 1945 r. zrezygnował z tej funkcji i bez reszty oddał
się temu co było Mu najbliższe – leczył ludzi i zajmował się szkołą.
W pamięci ludzi, którzy Go znali pozostał ten wielki patriota i społecznik, jako "porządny człowiek".
Kurpiowszczyznę wybrał i do niej wciąż wracał po kolejnych zsyłkach i aresztowaniach. W jednej z gawęd wyznał, że
gdyby Mu było dane jeszcze raz stanąć przed wyborem zawodu – wybrałby ten sam i to wśród Kurpiów, o których mówił:
"Lud twardy, ale wierny i pracowity". I tu pozostał aż do końca. Zmarł 6 października 1953 r. i spoczął na Cmentarzu w
Ostrołęce w miejscu, które sam sobie obraz jeszcze w czasach okupacji, zwrócony twarzą do Narwi. Chciał niejako w ten
sposób, patrzeć jeszcze zza grobu na nadnarwiańskie błonie i całą Kurpiowszczyznę, którą ukochał bez reszty...
W mieszkaniu, w którym mieszkał pozostało po Nim niewiele – pościel, ubranie, narzędzia lekarskie i Krzyż Związku
Harcerstwa Polskiego. Na widocznym miejscu leżały trzy koperty z napisami: "otworzyć po mojej śmierci", "spalić po
mojej śmierci", "testament mój". W Ostrołęce pozostawił wiele znaczących śladów swojej bytności, poczynając od
instytucji i szkół, które zorganizował, poprzez ludzi w nich wykształconych, aż po trwałe miejsce w ludzkiej pamięci. Bo
oto w 2001 r., po 48 latach od Jego śmierci mieszkańcy Kurpiowszczyzny wybrali Doktora Józefa Psarskiego
Ostrołęczaninem XX wieku (plebiscyt zorganizowany przez Tygodnik Ostrołęcki).
Obecnie w Ostrołęce imię Doktora Józefa Psarskiego nosi jedna z ulic miasta, Zespół Szkół Zawodowych Nr 1 oraz
Mazowiecki Szpital Specjalistyczny.