ŚRODOWISKOWE UWARUNKOWANIA ZDROWIA

Zbiór założonych efekty kształcenia dla studiów podyplomowych:
ŚRODOWISKOWE UWARUNKOWANIA ZDROWIA
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Słuchacz, który zaliczył przedmiot, ma wiedzę, umiejętności i kompetencje
Podstawy zdrowia środowiskowego
1.
1. Ma wiedzę, na podstawie, której potrafi dokonać oceny zdrowotnej jakości środowiska
bytowania człowieka i zidentyfikować najważniejsze środowiskowe zagrożenia zdrowia.
2. Posiada umiejętności przewidywania skutków zdrowotnych w następstwie narażenia na
występujące w danym miejscu szkodliwości środowiskowe.
3. Potrafi sformułować zalecenia działań zapobiegawczych i naprawczych oraz inicjować
i opiniować działania mające na celu zmniejszenie poziomu czynników szkodliwych
w środowisku.
Narażenie środowiskowe na chemiczne zanieczyszczenia powietrza, wody
2.
i żywności – patomechanizm działania, skutki zdrowotne
1.
Umie zdefiniować pojęcie narażenia na chemiczne zanieczyszczenia środowiska
i scharakteryzować czynniki wpływające na jego wielkość.
2.
Potrafi wyjaśnić wpływ właściwości fizyko-chemicznych zanieczyszczeń środowiska na
ich losy w organizmie, w tym na patomechanizm.
3.
Potrafi opisać skutki zdrowotne wynikające z narażenia ostrego i przewlekłego
na najważniejsze zanieczyszczenia chemiczne środowiska.
4.
Potrafi wskazać skuteczne sposoby ograniczania narażenia na szkodliwe chemiczne
zanieczyszczenia środowiska.
3.
Narażenie środowiskowe na czynniki wewnątrz i zewnątrz pomieszczeń (indoors,
outdoors)
1. Ma wiedzę, na podstawie której potrafi dokonać oceny zdrowotnej jakości powietrza
w środowisku bytowania człowieka i podjąć działania zmniejszające zagrożenie zdrowia.
2. Posiada umiejętności przewidywania skutków zdrowotnych w następstwie narażenia na
zanieczyszczenia powietrza występujące w miejscu bytowania człowieka.
3. Potrafi sformułować zalecenia działań zmniejszających poziom zanieczyszczeń powietrza
wewnątrz pomieszczeń oraz inicjować i opiniować działania mające na celu zmniejszenie
poziomu czynników szkodliwych w powietrzu środowiska zewnętrznego.
4.
Czynniki środowiska działające neurotoksycznie. Zespoły wieloczynnikowych
oddziaływań środowiskowych na OUN
1.
Potrafi charakteryzować mechanizmy działania toksycznego ksenobiotyków ze
szczególnym uwzględnieniem oddziaływania na OUN. Potrafi omówić związek między
odrębnościami fizjologicznymi wieku dziecięcego, a oddziaływaniem ksenobiotyków.
2.
Potrafi charakteryzować środowiskowe skażenie ołowiem, jego skutki
neurobehawioralne, oraz metodologiczne aspekty badań nad neurotoksycznością ołowiu.
3.
Potrafi opisać możliwości prewencji środowiskowego skażenia ołowiem.
4.
Potrafi omówić problem globalnego zanieczyszczenia rtęcią, charakteryzować
zagadnienie neurotoksyczności rtęci.
5.
Potrafi charakteryzować pestycydy i inne związki organiczne i ich oddziaływanie na
rozwijający się mózg, z uwzględnieniem aktualnych badań i poglądów.
Czynniki środowiskowe o działaniu embriotoksycznym i teratogennym. Kancerogeny
5.
środowiskowe
1.
Ma wiedzę, na podstawie której potrafi rozróżnić kancerogenne, teratogenne
i embriotoksyczne czynniki środowiskowe.
2.
Posiada umiejętności przewidywania skutków zdrowotnych w następstwie długotrwałego
narażenia na związki kancerogenne występujące w powietrzu, wodzie pitnej i żywności.
3.
Potrafi sformułować zalecenia działań zapobiegawczych polegających głównie na
świadomym doborze składników diety, ograniczając bądź wykluczając okresowo
konsumpcję składników pokarmowych kumulujących duże ilości wymienionych
związków.
Ryzyko zdrowotne związane z narażeniem na promieniowanie jonizujące
6.
i elektromagnetyczne
1.
Umie opisać źródła emisji, właściwości oraz biologiczne efekty oddziaływania
promieniowania jonizującego i elektromagnetycznego.
2.
Potrafi opisać negatywne skutki zdrowotne działania PEM i promieniowania
jonizującego.
3.
Potrafi wskazać skuteczne sposoby ograniczania narażenia społeczeństwa na PEM
i promieniowanie jonizujące.
7.
Grupy szczególnego ryzyka w narażeniu środowiskowym; zdrowie środowiskowe dzieci
1. Ma wiedzę, na podstawie której potrafi dokonać oceny jakości środowiska bytowania
dzieci oraz potrafi zidentyfikować najważniejsze środowiskowe zagrożenia zdrowia
dzieci.
2. Posiada umiejętności przewidywania skutków zdrowotnych w populacji dzieci,
w następstwie narażenia na występujące szkodliwości środowiskowe.
3. Potrafi sformułować zalecenia działań zapobiegawczych i naprawczych oraz inicjować
i opiniować działania mające na celu zmniejszenie poziomu czynników szkodliwych
w środowisku.
8.
Szczególne problemy zdrowia środowiskowego. Wpływ składowisk odpadów i spalarni
na zdrowie populacji. Skutki zdrowotne narażenia na nanocząstki
1. Ma wiedzę, na temat zagrożeń zdrowia związanych z nieumiejętnym postępowaniem
z odpadami niebezpiecznymi , w tym medycznymi. Posiada również wiedzę na temat
prawidłowych zachowań w przypadku konieczności utylizacji/zagospodarowania
odpadów niebezpiecznych.
2. Posiada umiejętności przewidywania skutków zdrowotnych w następstwie narażenia na
skutki uboczne spalania chlorowanych związków organicznych i wie jak im zapobiec.
3. Potrafi sformułować zalecenia działań profilaktycznych oraz podjąć działania mające na
celu bezpieczną utylizację odpadów niebezpiecznych
Epidemiologia środowiskowa jako narzędzie badawcze w zdrowiu środowiskowym
9.
1.
2.
Posiada wiedzę dotyczącą rodzajów badań epidemiologicznych.
Potrafi wskazać najważniejsze problemy metodologiczne, występujące w badaniach
epidemiologicznych.
3.
Potrafi samodzielnie ocenić wyniki badania epidemiologicznego w aspekcie związków
przyczynowo-skutkowych.
4.
Posiada kompetencje w zakresie samodzielnego programowania badania
epidemiologicznego.
5.
10.
Umie wykorzystać wiedzę z zakresu epidemiologii środowiskowej w praktyce.
Biostatystyka jako narzędzie badawcze w zdrowiu środowiskowym
1. Zna zasady tworzenia zestawów danych w pakiecie statystycznym i potrafi pozyskiwać
dane z baz danych.
2. Definiuje zmienną losową, identyfikuje teoretyczne rozkłady zmiennych losowych,
określa własności rozkładu normalnego, wyznacza przedziały ufności, stosuje graficzne
metody prezentacji rozkładu zmiennej losowej.
3. Definiuje hipotezy statystyczne, stosuje testy statystyczne w celu weryfikacji hipotez
statystycznych dla zmiennych jakościowych
i ilościowych, wnioskuje na podstawie uzyskanych wyników o zależności pomiędzy
zmiennymi.
4. Ocenia siłę zależności stosując odpowiednie współczynniki korelacji.
5. Prowadzi analizę regresji liniowej, wnioskuje na podstawie wyników o zależności
pomiędzy zmiennymi ilościowymi.
6. Prowadzi analizę zgodności.
7. Szacuje liczebność próby w badaniach naukowych.
11.
Podstawy toksykologii środowiskowej
1. Ma wiedzę, na temat patomechanizmu powszechnie występujących w środowisku
człowieka toksycznych związków chemicznych, ich migracji i kumulacji
w łańcuchu pokarmowym.
2. Posiada umiejętności przewidywania skutków zdrowotnych w następstwie długotrwałego
narażenia na związki toksyczne występujące w powietrzu, wodzie pitnej i żywności.
3. Potrafi sformułować zalecenia działań profilaktycznych, zapobiegawczych ,
naprawczych, prowadzących do zmniejszenia skutków narażenia na toksyczne związki
obecne w środowisku.
12.
Ocena ryzyka zdrowotnego
1.
Potrafi dokonać identyfikacji najważniejszych czynników ryzyka zdrowotnego, w tym
środowiskowych zagrożeń zdrowia.
2.
Potrafi dokonać szacunkowej oceny środowiskowego ryzyka zdrowotnego wynikającego
z narażenia na szkodliwe zanieczyszczenia np. metale ciężkie.
3.
Posiada umiejętność zarządzania ryzykiem zdrowotnym; wskazać skuteczne
sposoby/strategie obniżania ryzyka zdrowotnego.
Determinanty stanu zdrowia populacji ze szczególnym uwzględnieniem czynników
13.
środowiskowych
1.
Zna objawy i przyczyny wybranych schorzeń i zmian chorobowych, a także dysfunkcji
społecznych oraz metody ich oceny w zakresie niezbędnym dla dziedzin nauki i dyscyplin
naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku.
2.
Potrafi prezentować i wyjaśniać problemy z zakresu ochrony zdrowia w sposób
dostosowany do przygotowania osób oraz grup docelowych.
3.
Potrafi samodzielnie i krytycznie uzupełniać wiedzę i umiejętności, rozszerzone o wymiar
interdyscyplinarny
Podstawy medycyny środowiskowej
14.
1.
Posiada wiedzę dotyczącą definicji i zakresu działania medycyny środowiskowej.
2.
Potrafi wskazać metody diagnostyczne, stosowane w medycynie środowiskowej.
3.
Posiada kompetencje w zakresie sposobu postępowania w przypadku podejrzenia
zaburzeń stanu zdrowia lub chorób uwarunkowanych środowiskowo, zarówno
w odniesieniu do przypadków indywidualnych, jak i populacji.
15.
Choroby związane z narażeniem na czynniki biologiczne. Zagrożenia zdrowia związane
z bioterroryzmem
1.
Posiada wiedzę dotyczącą rodzajów, metod pomiaru oraz roli czynników biologicznych
w etiologii zaburzeń i chorób o podłożu środowiskowym.
2.
Potrafi wykazać rolę czynników biologicznych w etiologii astmy oraz zaburzeń i chorób
alergicznych.
3.
Posiada wskazać priorytety oraz zasady profilaktyki chorób alergicznych i astmy.
4.
Potrafi scharakteryzować zespoły chorobowe, występujące w wyniku narażenia na
czynniki biologiczne.
5.
Posiada podstawową wiedzę, dotyczącą chorób zakaźnych, przenoszonych drogą
kropelkową i wodną.
6.
Posiada umiejętności w zakresie wskazywania zagrożeń zdrowia związanych
z bioterroryzmem.
7.
Posiada kompetencje w zakresie komunikowania ryzyka zdrowotnego spowodowanego
bioterroryzmem społeczeństwu.
16.
Zespoły przewlekłych zatruć środowiskowych w następstwie narażenia na metale ciężkie
1.
Posiada wiedzę dotyczącą źródeł narażenia na metale ciężkie w środowisku pracy oraz
w środowisku komunalnym.
2.
Potrafi wymienić objawy przewlekłych zatruć ołowiem , rtęcią, kadmem i arsenem.
3.
Posiada wskazać priorytety oraz zasady profilaktyki przewlekłych zatruć metalami
ciężkimi.
Nowotwory o etiologii środowiskowej
17.
1.
Posiada wiedzę z zakresu udziału czynników środowiskowych w procesach
kancerogenezy u człowieka.
2.
Analizuje dane statystyczne dotyczące dynamiki zachorowań na choroby nowotworowe
w Polsce i na świecie.
3.
Definiuje podstawowe pojęcia z zakresu onkologii, biologii molekularnej, toksykologii
i medycyny środowiskowej. Potrafi wskazać etapy powstawania nowotworów. Opisuje
objawy mogące świadczyć o chorobie nowotworowej.
4. Potrafi wymienić podstawowe kierunki działań profilaktycznych i zasad wczesnego
wykrywania nowotworów złośliwych.
5. Umie wykorzystać wiedzę na temat roli czynników ryzyka i czynników kancerogennych
w rozwoju poszczególnych nowotworów.
6. Potrafi omówić i zdefiniować najczęściej występujące nowotwory złośliwe. Jest
przekonany, że wczesne rozpoznanie choroby nowotworowej stwarza możliwość
całkowitego wyleczenia.
Dieta jako czynnik środowiskowy
18.
1.
Posiada rozszerzoną wiedzę w zakresie fizykochemicznych i biologicznych podstaw
nauk o zdrowiu oraz nauk o kulturze fizycznej w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin
naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów.
2.
Zna objawy i przyczyny wybranych zaburzeń i zmian chorobowych, a także dysfunkcji
społecznych oraz metody ich oceny w zakresie niezbędnym dla dziedzin nauki i dyscyplin
naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów.
3.
Potrafi prezentować i wyjaśniać problemy z zakresu ochrony zdrowia w sposób
dostosowany do przygotowania osób oraz grup docelowych.
4.
Potrafi samodzielnie i krytycznie uzupełniać wiedzę i umiejętności, rozszerzone o wymiar
interdyscyplinarny.
Choroby związane z nieprawidłowym odżywianiem
19.
1.
Posiada wiedzę dotyczącą najczęstszych schorzeń na tle wadliwego żywienia.
2.
Zna i potrafi zdefiniować poszczególne jednostki chorobowe powstałe na tle wadliwego
żywienia.
3.
Posiada wiedzę i wskaże czynniki ryzyka związane z żywieniem warunkujące
występowanie tych schorzeń.
4.
Zna i potrafi określić podstawowe objawy przedmiotowe pozwalające na ich
różnicowanie.
5.
Zna i wymieni podstawowe badania dodatkowe konieczne do ich różnicowania.
6.
Wie i potrafi wdrożyć postępowanie związane ze zmianą stylu życia celem zapobiegania
tym chorobom.
7. Przekazuje zdobytą wiedzę pacjentom i kształtuje ich świadomość na temat najczęstszych
schorzeń na tle wadliwego żywienia.
Zespoły chorobowe w medycynie środowiskowej
20.
1.
Posiada wiedzę dotyczącą symptomatologii klinicznej zespołów chorobowych
w medycynie środowiskowej.
2.
Potrafi wymienić objawy zespołu wieloczynnikowej nadwrażliwości chemicznej, zespołu
przewlekłego zmęczenia, zespołu chorego budynku, zespołu długu czasowego, gorączki
odlewników.
3.
Posiada umiejętność wskazania innych zespołów chorobowych, w których rozważa się
rolę czynników środowiskowych.
Zespoły chorobowe związane z występowaniem w środowisku: fluoru, jodu, chromu,
21.
kobaltu, manganu, miedzi, cynku, żelaza, selenu
1.
Umie scharakteryzować właściwości fizykochemiczne występujących w środowisku
związków: fluoru, jodu, chromu, kobaltu, manganu, miedzi, cynku, żelaza i selenu.
Potrafi opisać ich mechanizm działania toksycznego.
2.
Potrafi omówić objawy ostrych i przewlekłych zatruć powyższymi związkami.
3.
Zna metody badań laboratoryjnych potrzebnych w diagnostyce zespołów chorobowych
spowodowanych występowaniem w środowisku związków: fluoru, jodu, chromu, kobaltu,
manganu, miedzi, cynku, żelaza i selenu.
4.
Potrafi omówić zasady zapobiegania i leczenia zespołów chorobowych spowodowanych
występowaniem w środowisku powyższych związków.
5. Potrafi wskazać skuteczne sposoby ograniczania narażenia na szkodliwe związki
chemiczne występujące w środowisku.
22.
Zaburzenia układu wydzielania wewnętrznego w następstwie narażenia na substancje
chemiczne
1.
Zna i potrafi wykorzystać w praktyce wiedzę z zakresu wpływu substancji chemicznych
na funkcje układu wydzielania wewnętrznego ze szczególnym uwzględnieniem ich
wpływu na funkcje układu rozrodczego.
2.
Zna i potrafi wykorzystać wiedzę z zakresu wpływu środowiskowego niedoboru jodu
na wydzielanie hormonów osi podwzgórze-przysadka-tarczyca.
3.
Wie jaki jest wpływ zanieczyszczenia środowiska na funkcje układu dokrewnego
i potrafi wiedzę wykorzystać w praktyce.