Zadanie dla technika mechanika

Centrum Edukacji Nauczycieli
w Koszalinie
Propozycja
uczniowskiego
przykładowego
zadania
rozwiązania
egzaminacyjnego
na
etap praktyczny z branŜy mechanicznej
Zawód: technik mechanik
Symbol cyfrowy: 311[20]
Poradnik metodyczny z serii:
Jak przygotować ucznia do zewnętrznego egzaminu
potwierdzającego kwalifikacje zawodowe?
Zeszyt nr 9
(do uŜytku wewnętrznego)
Jan Diaczuk
Mirosław Stachnik
1
WYDAWNICTWO CENTRUM EDUKACJI NAUCZYCIELI
W KOSZALINIE
Autorzy: dr. inŜ. Jan Diaczuk i mgr inŜ. Mirosław Stachnik
Opinia wydawnicza: mgr inŜ. Wiesław Kotlęga – doradca metodyczny CEN
w Koszalinie
Praca przygotowana w Pracowni Szkolnictwa Zawodowego CEN, jako zeszyt
nr 9 z serii „Nowe metody i treści w przedmiotach zawodowych”
2
SPIS TREŚCI
1. Wstęp
2. Co powinno zawierać zadanie egzaminacyjne na etapie praktycznym
egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe
3. Przykład zadania egzaminacyjnego na etap praktyczny
4. Rozwiązanie zadania egzaminacyjnego
I.
Tytuł pracy egzaminacyjnej
II.
ZałoŜenia (dane do projektu realizacji prac, które
odnaleźć naleŜy w treści zadania i ewentualnie
w dokumentacji, która stanowi jej uzupełnienie)
III.
Rozwiązanie konstrukcyjne dla wskazanego połączenia
IV.
Wykaz maszyn, urządzeń i narzędzi do wytwarzania
ściągacza dwuramiennego w warunkach produkcji
jednostkowej
V.
Wykaz urządzeń i narzędzi kontrolno-pomiarowych
VI.
Przebieg procesu wytwarzania ściągacza dwuramiennego do
kół zębatych i łoŜysk
VII.
Przebieg montaŜu ściągacza dwuramiennego
VIII.
Harmonogram prac związanych z wytworzeniem ściągacza
dwuramiennego
5. Przykładowy klucz oceniania projektu egzaminacyjnego z etapu
praktycznego
6. Literatura
1. Procedury i instrukcje dotyczące przygotowania i przeprowadzania
egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe
OKE Poznań, 2006
2. Informator o egzaminie potwierdzającym kwalifikacje zawodowe.
Technik mechanik. CKE Warszawa 2005.
3. Przykładowe rozwiązania uczniowskie zadań egzaminacyjnych dla
techników. www.cke.edu.pl
3
1. WSTĘP
Osiąganie sukcesów edukacyjnych młodzieŜy jest nierozerwalnie
związane z motywacją. Motywacja do działania musi być powiązana
z systematycznym zdobywaniem nowej wiedzy i nabywaniem umiejętności.
Motywacje do działania, w zakresie sprawnego zdawania i osiągania wysokich
wyników na egzaminach potwierdzających kwalifikacje zawodowe, zwiększają
pozytywne przykłady rozwiązań przykładowych zadań egzaminacyjnych
zawartych w materiałach metodycznych czy teŜ w informatorach wydawanych
przez Centralną Komisje Egzaminacyjną.
Właściwa motywacja uczniów winna uwzględniać równieŜ poŜądane
efekty szkolne takie jak:
- pełna i wnikliwa analiza podstaw programowych i standardów wymagań
egzaminacyjnych,
- konsekwentne przestrzeganie zasad oceniania kryterialnego,
- realizacja zasad monitoringu międzyprzedmiotowego,
- wnikliwa analiza wyników holistycznych testów sprawdzających,
próbnych egzaminów i wyników egzaminów potwierdzających kwalifikacje
zawodowe, przeprowadzana corocznie w szkołach oraz w raportach
okręgowych komisji egzaminacyjnych.
Nauczyciel przygotowujący do egzaminu zawodowego winien równieŜ
pamiętać o tym, Ŝe egzamin sprawdza nie tylko wiedzę i umiejętności
przewidziane w podstawie programowej kształcenia w zawodzie, ale takŜe
odporność ucznia na stres oraz obycie testowe (w tym: spryt testowy,
kompetencje punktującego, intuicję, szczęście itp.).
Przedstawiony poniŜej przykład ma za zadanie udzielenie uczniowi
pomocy w zakresie lepszego przygotowania do egzaminu potwierdzającego
kwalifikacje zawodowe na etapie kształcenia na poziomie technikum.
4
2. CO POWINNO ZAWIERAĆ ZADANIE EGZAMINACYJNE
NA ETAPIE PRAKTYCZNYM EGZAMINU
POTWIERDZAJĄCEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE
Zadania egzaminacyjne są opracowywane na podstawie zadania o treści
ogólnej sformułowanego w standardzie wymagań egzaminacyjnych dla zawodu.
Treść ogólna umoŜliwia przygotowanie wielu róŜnorodnych zadań
egzaminacyjnych, wynikających z róŜnorodności technologii, metod i
technik wytwarzania określonych zespołów i podzespołów mechanicznych w
przedsiębiorstwach produkcyjnych o róŜnych warunkach organizacyjnych
i technicznych.
W treści zadania egzaminacyjnego mogą być przedstawione
wymagania związane z wytwarzaniem określonego zespołu lub podzespołu
mechanicznego w przedsiębiorstwie mechanicznym o określonej strukturze
organizacyjnej i wyposaŜeniu technicznym. Informacje o zespole lub
podzespole mechanicznym znajdą się w treści zadania, dokumentacji
technicznej lub jej elementach. Dokumentacja ta moŜe występować w formie
załączników.
Z treści zadania i dokumentacji będą wynikać teŜ prace związane
z wytwarzaniem określonego zespołu lub podzespołu oraz ich zakres.
Propozycję sposobów wykonania tych prac powinien zawierać projekt
realizacji.
Rozwiązanie zadania będzie obejmować opracowanie projektu
realizacji określonych prac związanych z wytworzeniem zespołów
i podzespołów mechanicznych w określonych warunkach organizacyjnych
i technicznych na podstawie dokumentacji.
Projekt realizacji prac powinien zawierać w swojej strukturze;
1. Tytuł pracy egzaminacyjnej stosowany do zakresu realizowanych prac.
2. ZałoŜenia (dane do projektu realizacji prac, które odnaleźć naleŜy
w treści zadania i ewentualnie dokumentacji, która stanowi jej
uzupełnienie).
5
3. Wykaz materiałów konstrukcyjnych do wytworzenia określonego
podzespołu lub zespołu mechanicznego, opracowanego na podstawie
dokumentacji.
4. Propozycję rozwiązania konstrukcyjnego określonego zespołu lub
podzespołu mechanicznego wraz z technologią wytwarzania
w określonych warunkach organizacyjnych i technicznych,
opracowaną na podstawie załoŜeń i dokumentacji.
5. Wykaz narzędzi, maszyn i urządzeń do wytwarzania określonego
zespołu lub podzespołu mechanicznego z uwzględnieniem technologii
wytwarzania, opracowany na podstawie załoŜeń i dokumentacji
technicznej.
6. Wykaz urządzeń i narzędzi kontrolno-pomiarowych do kontroli wielkości
parametrów właściwych dla określonego zespołu lub podzespołu
mechanicznego opracowany na podstawie dokumentacji technicznej.
7. Propozycję procesu wytwarzania określonego zespołu lub podzespołu
mechanicznego z uwzględnieniem kolejności obróbki technologicznej,
opracowaną na podstawie dokumentacji technicznej, przedstawioną w
formie schematu blokowego.
8. Propozycję przebiegu montaŜu określonego zespołu lub podzespołu
mechanicznego, z uwzględnieniem kolejności operacji montaŜowych,
opracowaną na podstawie dokumentacji, przedstawioną w formie schematu
blokowego.
9. Harmonogram prac realizowanych w procesie wytwarzania i montaŜu
określonego zespołu lub podzespołu mechanicznego, z uwzględnieniem
warunków technicznych i organizacyjnych wykonawstwa, zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpoŜarowej i ochrony
środowiska obowiązujących w przedsiębiorstwach i zakładach
produkcyjnych.
Struktura projektu realizacji prac, w zaleŜności od zakresu dokumentacji
oraz załoŜeń (danych określonych w zadaniu) moŜe być róŜna od
przedstawionej, powyŜej co do liczby elementów struktury i ich nazw,
z zachowaniem algorytmu rozwiązania zadania.
Projekt realizacji prac lub jego elementy mogą być opracowane z wykorzystaniem
komputera i oprogramowania wskazanego w standardzie wymagań
egzaminacyjnych.
6
Komputer z właściwym oprogramowaniem będzie dostępny na stanowisku
egzaminacyjnym.
Kryteria oceniania projektu realizacji prac będą uwzględniać:
- poprawność sformułowania załoŜeń do projektu w odniesieniu do treści
zadania i ewentualnej dokumentacji,
- poprawność doboru materiałów konstrukcyjnych do wytworzenia
określonego podzespołu lub zespołu mechanicznego w odniesieniu do
załoŜeń i dokumentacji technicznej,
- poprawność rozwiązania konstrukcyjnego określonego zespołu lub
podzespołu mechanicznego w odniesieniu do załoŜeń i dokumentacji
technicznej,
z uwzględnieniem technologii wytwarzania,
- poprawność wykazu narzędzi, maszyn i urządzeń do wytwarzania
określonego zespołu lub podzespołu mechanicznego w odniesieniu do
załoŜeń i dokumentacji technicznej, z uwzględnieniem technologii, metod i
technik wytwarzania,
- poprawność wykazu urządzeń i narzędzi kontrolno-pomiarowych do kontroli
wielkości parametrów właściwych dla określonego zespołu lub podzespołu
mechanicznego w odniesieniu do załoŜeń i dokumentacji technicznej,
- poprawność procesu wytwarzania określonego zespołu lub podzespołu
mechanicznego w odniesieniu do kolejności obróbki technologicznej
i dokumentacji technicznej,
- poprawność przebiegu montaŜu określonego zespołu lub podzespołu
mechanicznego w odniesieniu do kolejności operacji montaŜowych
i dokumentacji technicznej,
- poprawność harmonogramu prac realizowanych w procesie wytwarzania
i montaŜu określonego zespołu lub podzespołu mechanicznego
w odniesieniu do ich zakresu, kolejności, warunków technicznych
i organizacyjnych wykonawstwa, zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpoŜarowej i ochrony środowiska obowiązujących
w przedsiębiorstwach i zakładach produkcyjnych,
- przejrzystość struktury projektu,
- logikę układu przedstawionych treści,
7
- poprawność terminologiczną i merytoryczną, właściwą dla zawodu lub
branŜy,
- formę i sposób przedstawienia treści w projekcie.
8
PRZYKŁAD ZADANIA EGZAMINACYJNEGO
NA ETAP PRAKTYCZNY
Zakład mechaniczny otrzymał zlecenie na wykonanie małej serii ściągacza
dwuramiennego do kół zębatych i łoŜysk tocznych.
Maksymalna siła wzdłuŜna (obciąŜenie śruby) potrzebna przy ściąganiu np.
łoŜyska wynosi Q = 30 kN; maksymalna odległość łoŜyska od końca wału l =
320 mm;
maksymalna średnica ściąganych łoŜysk D = 220 mm. Siła ręki pracownika nie
moŜe przekroczyć Fr = 200N. ObciąŜenie ściągacza przyjąć jako statyczne.
Opracuj projekt realizacji prac związanych z wytworzeniem ściągacza
dwuramiennego w zakładzie mechanicznym dla małej produkcji.
Projekt realizacji prac powinien zawierać:
1. Tytuł pracy egzaminacyjnej stosowany do zakresu realizowanych prac.
2. ZałoŜenia, (dane do projektu realizacji prac), które odnaleźć naleŜy w
treści zadania i ewentualnie dokumentacji, która stanowi jej
uzupełnienie).
3. Propozycję rozwiązania konstrukcyjnego połączenia gwintowego śruby i
belki
ściągacza obejmującą dobór materiału śruby, szkic połączenia śruba-belka,
obliczenie wstępne przekroju rdzenia śruby wraz z ustaleniem parametrów
gwintu śruby.
4. Wykaz narzędzi, maszyn i urządzeń do wytworzenia ściągacza
z uwzględnieniem technologii wytwarzania.
5. Wykaz urządzeń i narzędzi kontrolno-pomiarowych do kontroli parametrów
w procesie wytwarzania ściągacza.
6. Przebieg procesu wytwarzania wszystkich elementów ściągacza
z uwzględnieniem technologii w formie schematu blokowego.
7. Przebieg montaŜu ściągacza z uwzględnieniem kolejności operacji
montaŜowych w formie schematu blokowego.
9
8. Harmonogram prac związanych z wytworzeniem ściągacza.
Do wykonania zadania dołączono następującą dokumentację:
1. Tablica gwintów trapezowych niesymetrycznych - załącznik 1.
2. Tablica wartości napręŜeń dopuszczalnych niektórych gatunków stali
- załącznik 2.
3. Rysunek ściągacza dwuramiennego - załącznik 3.
Czas na wykonanie zadania wynosi 180
minut.
10
Załącznik 1
Gwinty trapezowe
niesymetryczne
d=D
szereg
szereg
1
2
P
gwint
gwint
3
10
12
drobno - zwyzwojny
kły
π d 12
grubozwojny
2
2
2
2
2
2
2
14
16
18
20
22
5
8
2
24
5
8
2
26
5
8
2
28
5
8
3
30
6
10
3
32
6
10
3
34
6
10
3
36
6
10
3
38
6
10
3
40
6
10
11
d2 = D2
d1
D1
8,50
10,50
12,50
14,50
16,50
18,50
20,50
18,25
16,00
22,50
20,25
18,00
24,50
22,25
20,00
26,50
24,25
22,00
27,75
25,50
22,50
29,75
27,50
24,50
31,75
29,50
26,50
33,75
31,50
28,50
33,75
33,50
30,50
37,75
35,50
32,50
6,528
8,528
10,528
12,528
14,528
16,528
18,528
13,322
8,116
20,528
15,322
10,116
22,528
17,322
12,116
24,528
19,322
14,116
24,794
19,586
12,644
26,794
21,586
14,644
28,794
23,586
16,644
30,794
25,586
18,644
32,794
27,586
20,644
34,794
29,586
22,644
7
9
11
13
15
17
19
14,5
10
21
16,5
12
23
18,5
14
25
20,5
16
25,5
21
15
27,5
23
17
29,5
25
19
31,5
27
21
33,5
29
23
35,5
31
25
4
mm2
33
57
87
123
166
215
270
139
52
331
184
80
399
236
115
473
293
156
483
301
126
564
370
168
651
437
218
745
514
273
845
598
335
951
687
403
Załącznik 2
ORIENTACYJNE WARTOŚCI NAPRĘśEŃ DOPUSZCZLNYCH
NIEKTÓRYCH GATUNKÓW STALI (w Mpa)
Tablica
Materiał
Znak
Stal
węglowa zwykłej
jakości
ST 0S
ST 2S
ST 3S
ST 4S
ST 5
kr
105
110
115
125
140
ST 6
ST 7
Stal
węglowa wyŜszej
jakości
PN-75
H-84019
krj
62
65
68
74
82
155 91
170 100
105
125
140
150
180
55
66
74
80
95
krc
32
34
35
40
kg
kgj
125 83
131 87
137 91
150 98
186 110
43
48 184 122
53 202 134
29
35
40
42
50
124 75
147 90
165 101
177 108
212 130
kgo
44
46
50
53
60
ks
ksj
kso
72
76
80
86
96
52
54
57
62
70
26
27
28
31
35
66 107
72
117
42 64
48 77
54 86
58 92
70 110
76
38
42
84
46
55
62
66
10
15
20
25
35
N
N
N
T
T
45
T 200 106
56 236
Stale
55
15H
T 220 116
H 230 115
44
61 260 158
58 250 150
78
86 135
75 140
stopowe
20H
H 265 132
66 288 172
86 160 108
23
27
30
33
39
79
PN-72
H-84030
do nawęglania
(do ulepszania
cieplnego)
123
44
88
97
95
48
48
20HG H 300 150
15HG H 315 158
M
30G2 T
132
265
75 326 196 98 185 125
80 340 205 102 195 130
54
63
69
66 288 172
86 160 108
54
45G2
30H
40H
50H
40HM
35HG
S
75
75
82
91
87
196 98 185 125
196 98 185 125
216 108 200 130
240 120 222 150
228 114 213 145
63
63
65
75
72
T
T
T
T
T
T
300
300
330
365
350
150
150
165
182
175
326
326
360
396
380
550 275 137 600 360 180 335 226 113
kc = kr ; kcj = krj ;
Stan obróbki cieplnej:
N- normalizowany,
H -hartowany i odpuszczany,
T — ulepszony (hartowany i wysoko odpuszczony).
12
13
ROZWIĄZANIE ZADANIA EGZAMINACYJNEGO
I.
Tytuł pracy egzaminacyjnej
PROPOZYCJA ROZWIĄZANIA
KONSTRUKCYJNEGO
ŚRUBA-BELKA W ŚCIĄGACZU
DWURAMIENNYM
DO KÓŁ ZĘBATYCH I ŁOśYSK TOCZNYCH
ORAZ PROJEKT REALIZACJI PRAC
ZWIĄZANYCH Z JEGO WYTWORZENIEM
W ZAKŁADZIE MECHANICZNYM DLA
MAŁEJ PRODUKCJI.
14
II.
ZałoŜenia (dane do projektu realizacji prac, które odnaleźć
naleŜy w treści zadania i ewentualnie w dokumentacji, która
stanowi jej uzupełnienie).
- zakład mechaniczny ma wykonać małą serię ściągaczy dwuramiennych do kół
zębatych i łoŜysk;
- wyposaŜenie zakładu pozwala na wykonanie tego ściągacza;
- rysunek ściągacza znajduje się w załączniku nr 3;
- wartości napręŜeń dopuszczalnych dla materiału śruby dobieram z tablic
w załączniku nr 2;
- parametry gwintu śruby podane są w tablicy w załączniku nr 1;
- siła wzdłuŜna obciąŜająca śrubę wynosi 30 kN;
- maksymalna odległość łoŜyska od końca wału wynosi L = 320 mm;
- maksymalna średnica ściąganych łoŜysk wynosi D = 220 mm;
- ściągacz przenosi obciąŜenia statyczne;
- naleŜy:
a) dobrać z tablic materiał śruby;
b) wykonać szkic połączenia śruba-belka;
c) wykonać obliczenia wstępne przekroju śruby;
d) dobrać z tablic parametry gwintu śruby;
e) sporządzić wykaz narzędzi, maszyn i urządzeń do wytworzenia
ściągacza;
f) sporządzić wykaz urządzeń i narzędzi kontrolno-pomiarowych do
kontroli parametrów w procesie wytwarzania ściągacza;
g) opracować proces wytwarzania wszystkich elementów ściągacza
w formie schematu blokowego;
h) opracować przebieg montaŜu ściągacza z uwzględnieniem
kolejności operacji montaŜowych w formie schematu blokowego;
i) opracować harmonogram prac związanych z wytworzeniem
ściągacza.
15
III.
Propozycja rozwiązania konstrukcyjnego połączenia gwintowego śruby
i belki ściągacza
Dane
Obliczenia
Wynik
Dobór materiału śruby:
W budowie maszyn jako materiału na śruby stosuje się
najczęściej stal konstrukcyjną węglową zwykłej jakości St5 lub
stal konstrukcyjną węglową wyŜszej jakości 35 lub 45.
Dla części bardziej odpowiedzialnych uŜywa się stali
wytrzymalszych.
Na materiał śruby wybieram stal konstrukcyjną wyŜszej jakości
45.
stal 45
Szkic połączenia śruba-belka:
Obliczenie wstępne przekroju rdzenia śruby:
Śruba w przypadku ściągacza dwuramiennego do kół
zębatych i łoŜysk tocznych naraŜona jest jednocześnie
na ściskanie, skręcanie i na wyboczenie.
Aby ściągacz działał poprawnie połączenie gwintowe
powinno być samohamowne.
Wstępne obliczenia przekroju śruby pozwolą ustalić
średnicę rdzenia śruby z warunku na dopuszczalne
napręŜenia na ściskanie.
16
Dane
Obliczenia
Wynik
Po określeniu parametrów gwintu śruby i jej długości
sprawdzamy:
a) samohamowność śruby,
b) wytrzymałość śruby na napręŜenia zastępcze,
c) śrubę na wyboczenie.
ObciąŜenie ściągacza, jak wynika z treści zadania,
przyjmujemy jako statyczne.
Dla tego rodzaju obciąŜeń z tablic (załącznik 2)
przyjmujemy wartości napręŜeń dopuszczalnych na
ściskanie kc, które są równe napręŜeniom
dopuszczalnym na rozciąganie: kc = 200 Mpa
kc = 200 MPa
Obliczamy średnicę rdzenia śruby z warunku
wytrzymałościowego na ściskanie;
σ =
Sr =
Qz
≤ kc
Sr
π d 12
4
– pole przekroju rdzenia śruby
Do wstępnych obliczeń siłę oporu ściąganego łoŜyska
zwiększamy o 30% , Qz = 1,3Q.
Po przekształceniach poniŜszych wzorów:
σ =
Qz
Q
≤ k c ; σ = z ≤ k c ; Qz = 1,3Q ,
Sr
Sr
otrzymujemy wzór na średnicę rdzenia śruby:
Mat.
stal
45
kr = 200 x
106 Pa
Q = 30 x
103 N
d 1 ≥ 1,13
1, 3 ⋅ Q
kc
Podstawiając dane otrzymujemy:
d1 ≥ 1,13
1,3 ⋅ 30 ⋅ 10 N
= 0,01577 m ≈ 16 mm
200 ⋅ 106 Pa
d1 = 16 mm
3
S26 x 5
Ustalenie parametrów gwintu śruby
d1 = 17,32
mm
Z tablic gwintów (załącznik 1) przyjmujemy wstępnie
d2 = 22,25
najbliŜszy gwint trapezowy niesymetryczny S26 x 5 o
mm
następujących parametrach:
d = 26 mm
d = 26 mm, d1 = 17,32 mm, d2 = 22,25 mm, P = 5 mm , P = 5 mm
Sr = 236 mm2.
Sr = 236 mm2
17
I V . Wykaz maszyn,urządzeń i narzędzi do wytwarzania ściągacza
dwuramiennego w warunkach produkcji jednostkowej
WYKAZ MASZYN
WYKAZ URZĄDZEŃ
WYKAZ NARZĘDZI
piła ramowa
imadło maszynowe
brzeszczot
tokarka uniwersalna
uchwyt tokarski
3-szczękowy
samocentrujący,
kły stałe i obrotowe,
tuleje redukcyjne,
podtrzymka,
uchwyt tokarski
4-szczękowy
wiertarka kadłubowa
tuleje redukcyjne,
noŜe tokarskie imakowe
do toczenia powierzchni
zewnętrznych,
nóŜ do gwintów
trapezowych zewnętrznych,
nóŜ do gwintów
trapezowych wewnętrznych,
nawiertak,
wiertło,
pogłębiacz,
nóŜ kształtowy,
nóŜ tokarski przecinak
wiertła,
pogłębiacz
imadło maszynowe
frezarka pozioma
imadło maszynowe
frez walcowy
frezarka pionowa
imadło maszynowe,
frez trzpieniowy walcowo-czołowy
stół obrotowy poziomy z
napędem ręcznym
dłutownica
imadło maszynowe
nóŜ dłutowniczy imakowy
wiertarka stołowa
uchwyt wiertarski
3-szczękowy
samocentrujący
imadło maszynowe
wiertła,
nawiertak
piec muflowy
wanna hartownicza
gwinciarka
18
gwintownik maszynowy
V. Wykaz urządzeń i narzędzi kontrolno-pomiarowych
Do kontroli wielkości parametrów w procesie wytwarzania elementów
ściągacza dwuramiennego niezbędne są następujące urządzenia i narzędzia
kontrolno-pomiarowe.
WYKAZ URZĄDZEŃ
KONTROLNO- POMIAROWYCH
WYKAZ NARZĘDZI
KONTROLNO-POMIAROWYCH
- twardościomierz Vickersa
- suwmiarka 0-140 mm,
- suwmiarka 0-250 mm,
- przymiar kreskowy 0-500 mm,
- sprawdzian do gwintów
trapezowych zewnętrznych,
- sprawdzian do gwintów
trapezowych wewnętrznych
19
VI.
Przebieg procesu wytwarzania ściągacza dwuramiennego do kół
zębatych i łoŜysk
Proces technologiczny wytwarzania belki i łapy ściągacza dwuramiennego będzie
przebiegał w oparciu o obróbkę wiórową i cieplną.
PROCES
TECHNOLOGICZNY
WYTWARZANIA BELKI
ŚCIĄGACZA
PROCES
TECHNOLOGICZNY
WYTWARZANIA ŁAPY
ŚCIĄGACZA
Cięcie pręta stalowego płaskiego
Cięcie pręta stalowego
kwadratowego
Frezowanie górnej i dolnej
powierzchni belki
Frezowanie przedniej i tylnej
powierzchni łapy
Frezowanie ramion belki i jej
końców
Wiercenie otworu
Wiercenie otworu pod gwint
Dłutowanie otworu
prostokątnego
Frezowanie zaokrągleń belki
wokół otworu
Frezowanie kształtu
zewnętrznego łapy
Toczenie gwintu
Frezowanie pazura
Obróbka cieplna
Wiercenie otworu pod gwint
M8
Kontrola techniczna
Gwintowanie otworu M8
Obróbka cieplna
Kontrola techniczna
20
Proces technologiczny wytwarzania śruby ściągacza dwuramiennego będzie przebiegał w
oparciu o obróbkę wiórową i cieplną.
PROCES
TECHNOLOGICZNY
WYTWARZANIA ŚRUBY
ŚCIĄGACZA
Cięcie pręta na wymiar
Zabielanie czół i wykonanie
nakiełków
Toczenie zgrubne i wykańczające
wałka
Toczenie gwintu
Wiercenie gniazda na kulkę
Wiercenie otworu na drąŜek
Obróbka cieplna
Kontrola techniczna
21
Proces technologiczny wytwarzania drąŜka i podkładki ściągacza dwuramiennego będzie
przebiegał w oparciu o obróbkę wiórową.
PROCES
TECHNOLOGICZNY
WYTWARZANIA DRĄśKA
ŚCIĄGACZA
PROCES
TECHNOLOGICZNY
WYTWARZANIA
PODKŁADKI ŚCIĄGACZA
Cięcie pręta na wymiar
Wykonanie podkładki
Obróbka końców drąŜka na
gotowo
Kontrola techniczna
Kontrola techniczna
22
VII.
Przebieg
montaŜu
ściągacza
dwuramiennego
01.01
śruba
01.05
podkładka
zanitować
01.04
drąŜek
przełoŜyć przez otwór
śruby
01.05
podkładka
zanitować
01.101
wkręt (2 szt)
wkręcić w otwór
01.03
łapa (2 szt)
nałoŜyć na belkę
01.102
kulka Ø 12
zacisnąć w gnieździe
śruby
01.02
belka
wkręcić śrubę
kontrola techniczna
ściągacz
dwuramienny
konserwacja
23
VIII.
Harmonogram prac związanych z
wytworzeniem
ściągacza dwuramiennego
1. Przygotowanie dokumentacji konstrukcyjnej (uproszczonej).
- rysunek złoŜeniowy ściągacza dwuramiennego,
- rysunki wykonawcze elementów ściągacza,
- dobór materiałów konstrukcyjnych,
- wyodrębnienie elementów znormalizowanych,
- instrukcja uŜytkowania ściągacza.
2. Przygotowanie dokumentacji technologicznej.
- procesy technologiczne obróbki elementów ściągacza
(określenie stanowisk roboczych, ustalenie kolejności wykonywania
operacji, ustalenie norm czasowych wykonywanych operacji),
- instrukcje obróbki (szczegółowy opis operacji, warunki i parametry
procesu wytwarzania, spis narzędzi, przyrządów, uchwytów i narzędzi
kontrolno-pomiarowych, szkice obróbki elementów),
- instrukcje kontroli (określenie punktów kontroli, oprzyrządowania
kontrolno-pomiarowego)
- instrukcja montaŜu ściągacza dwuramiennego (ustalenie kolejności
operacji montaŜu, wykaz części i materiałów pomocniczych do montaŜu).
3. Wytwarzanie elementów zespołu.
- przygotowanie obrabiarek,
- przygotowanie materiałów,
- operacje wstępne,
- operacje kształtowania powierzchni zewnętrznych i wewnętrznych,
- operacje obróbki cieplnej,
- transport wewnętrzny,
- zachowanie warunków bhp w procesie wytwarzania,
- zachowanie warunków ochrony środowiska w procesie wytwarzania.
4. MontaŜ elementów.
- przygotowanie oprzyrządowania i materiałów pomocniczych,
- operacje przygotowawcze,
- operacje montaŜowe.
5. Kontrola techniczna i jakości wykonania.
6. Konserwowanie, pakowanie i magazynowanie ściągacza.
24
I.
II.
Kryteria oceniania
Liczba punktów
moŜliwych do
uzyskania
Element pracy
egzaminacyjnej
Klucz oceniania
4
Tytuł pracy egzaminacyjnej wskazuje pełny zakres opracowania projektu:
1
Informacje dotyczące wykonania ściągacza
2
Informacje dotyczące rozwiązania konstrukcyjnego połączenia śruby z belką
2
2
6
ZałoŜenia do projektu
3
Podanie siły obciąŜającej śrubę
4
Zapisanie danych i warunków do obliczeń
5
Wykorzystanie załączonej dokumentacji
2
2
2
10
III. Rozwiązanie konstrukcyjne dla wskazanego połączenia śruba-belka
6
Wykonanie szkicu połączenia śruba-belka
2
7
Określenie nazwy gatunku stali do wykonania śruby
8
Dobór wartości dopuszczalnych napręŜeń dla zastosowanego materiału śruby
9
Zapisanie wzoru na obliczenie minimalnej średnicy rdzenia śruby
10
Dobór parametrów śruby z tablic gwintów
2
2
2
2
23
IV. Wykaz maszyn, urządzeń i narzędzi do wytwarzania ściągacza w warunkach produkcji jednostkowej
11
Piła ramowa lub tarczowa lub piła taśmowa
12
Tokarka uniwersalna, kłowa lub tokarka
13
Wiertarka stołowa, kadłubowa lub wiertarka
14
Frezarka
15
Dłutownica
16
Gwinciarka
17
Piec muflowy lub piec do obróbki cieplnej
18
Uchwyt tokarski
19
Uchwyt wiertarski
20
Podtrzymka
21
Kieł obrotowy lub stały
22
Imadło maszynowe
23
Tuleja redukcyjna
24
Frez walcowy
25
Frez trzpieniowy
26
Nawiertak
27
Wiertła
28
Pogłębiacz stoŜkowy lub pogłębiacz
29
NoŜe tokarskie
30
NóŜ do gwintów trapezowych
31
NóŜ dłutowniczy
32
Gwintownik maszynowy lub gwintownik
33
Stół obrotowy
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
7
V. Wykaz urządzeń i narzędzi kontrolno-pomiarowych
34
2
Twardościomierz
25
35
Suwmiarka
36
Przymiar kreskowy
37
Sprawdzian do gwintów trapezowych lub sprawdzian do gwintów
1
2
2
26
VI. Przebieg procesu wytwarzania ściągacza dwuramiennego do łoŜysk i kół zębatych
VIa Proces technologiczny wytwarzania belki ściągacza
38
Cięcie pręta (materiału) lub przecinanie materiału
1
39
Frezowanie górnej i dolnej powierzchni belki
40
Frezowanie ramion belki
41
Wiercenie otworu pod gwint lub wiercenie otworu
42
Frezowanie zaokrągleń (łuków)
43
Toczenie gwintu
44
Obróbka cieplna
45
Kontrola techniczna lub kontrola ostateczna
1
1
1
1
1
1
1
VIb Proces technologiczny wytwarzania łapy ściągacza
46
Cięcie pręta (materiału) lub przecinanie materiału
47
Frezowanie przedniej i tylnej powierzchni łapy
48
Wiercenie otworu
49
Dłutowanie otworu prostokątnego lub dłutowanie otworu
50
Frezowanie kształtu zewnętrznego łapy
51
Frezowanie pazura
52
Wiercenie otworu pod gwint M8
53
Gwintowanie otworu
54
Obróbka cieplna
55
Kontrola techniczna lub kontrola ostateczna
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
VIc Proces technologiczny wytwarzania śruby ściągacza
56
Cięcie pręta (materiału) lub przecinanie materiału
57
Wykonanie nakiełków
58
Toczenie zgrubne i wykańczające wałka
59
Toczenie gwintu
60
Wiercenie gniazda (na kulkę)
61
Wiercenie otworu (na drąŜek)
62
Obróbka cieplna
63
Kontrola techniczna lub kontrola ostateczna
1
1
1
1
1
1
1
1
14
VII. Przebieg montaŜu ściągacza
64
Kulka - zacisnąć
65
Podkładka - zanitować
66
DrąŜek – przełoŜyć przez otwór
67
Wkręt – wkręcić w otwór
68
Łapa – nałoŜyć na belkę
69
Belka – wkręcić śrubę
70
Kontrola techniczna (kontrola ostateczna, sprawdzenie działania)
2
2
2
2
2
2
2
9
VIII. Harmonogram prac
71
Przygotowanie dokumentacji (technologicznej konstrukcyjnej)
72
Przygotowanie maszyn i urządzeń (obrabiarek)
73
Transport wewnętrzny
74
Warunki bezpieczeństwa i higieny pracy
26
1
1
1
1
75
Warunki ochrony środowiska
76
Proces wytwarzania elementów zespołu (operacje)
77
MontaŜ elementów lub montaŜ ściągacza
78
Kontrola techniczna lub kontrola ostateczna
79
Konserwacja ściągacza
1
1
1
1
1
5
IX. Praca jako całość
80
Przejrzystość i forma przedstawienia treści w pracy
81
Logika układu przedstawionych treści
82
Poprawność terminologiczna i merytoryczna
1
2
2
104
27