wydarzenie - Unicorn Group

WYDARZENIE:
Odsłonięcie przez
Prezydentów Republiki Estońskiej i Rzeczypospolitej Polskiej
tablicy pamiątkowej
poświęconej estońskiemu generałowi
JOHANOWI LAIDONEROWI
22 LIPCA 2013
MUZEUM JÓZEFA PIŁSUDSKIEGO
DWOREK „MILUSIN”
SULEJÓWEK, ul. Oleandrów 5
NOTA PRASOWA Z WYDARZENIA
22 lipca 2013 o godz. 17.45 przed Dworkiem „Milusin” w Sulejówku, na terenie powstającego Muzeum
Józefa Piłsudskiego Prezydenci Republiki Estońskiej Toomas Hendrik Ilves i Rzeczypospolitej
Polskiej Bronisław Komorowski odsłonili tablicę pamiątkową poświęconą Wodzowi Naczelnemu
Estońskich Sił Zbrojnych 1918-1920, bohaterowi walk o niepodległość Estonii 1918-1920,
Mediatorowi Ligi Narodów 1920-1925, Generałowi Johanowi Laidonerowi.
Dla Sulejówka było to wydarzenie wyjątkowe. Po raz pierwszy w swojej historii miasto gościło
Prezydentów Republiki Estońskiej i Rzeczypospolitej Polskiej. Na uroczystość przybyło wielu
znakomitych gości z Polski i Estonii m.in. przedstawicieli zagranicznej dyplomacji. Gościem
szczególnym była Pani Jadwiga Jaraczewska, córka Marszałka J. Piłsudskiego.
W przemówiniu powitalnym dyrektor Muzeum Józefa Piłsudskiego, Krzysztof Jaraczewski powiedział:
Z wdzięcznością przyjmujemy tablicę pamiątkową, dar Miasta Viimsi, dedykowaną Wielkiemu Estońskiemu
Patriocie – Generałowi Johanowi Laidonerowi. Odsłaniamy tablicę w progach Dworku „Milusin”, w którym
mieszkał z rodziną Wielki Polski Patriota – Józef Piłsudski. Jest naszym zamiarem i pragnieniem, aby tablica
upamiętniająca postać Generała Johana Laidonera, docelowo zawisła na ścianach nowoczesnego budynku
muzealnego, który za kilka lat powstanie nieopodal Dworku.
Pomysłodawcą i fundatorem tablicy był – obecny na uroczystości – Burmistrz Miasta Viimsi, Haldo Oravas,
który w liście do zgromadzonych napisał:
Mamy przyjemność wspólnie radować się dzisiaj wspaniałym dniem naszej przyjaźni! Przywożę Państwu
pozdrowienia z Estonii – a dokładniej – z Gminy Viimsi jednostki samorządowej, położonej w pobliżu naszej
stolicy Tallina. Viimsi i Sulejówek sa miastami partnerskimi od blisko 10 lat.
© Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku
Odsłonięcie tablicy – nota prasowa z wydarzenia
1/3
Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej Bronisław Komorowski w przemówieniu zwrócił uwagę na szczególny
charakter Dworku w Sulejówku: Są tu wspomnienia Polaków związane nie tylko z dokonaniami politycznymi
i militarnymi Józefa Piłsudskiego, ale także te, związane z wymiarem rodzinnym.
Prezydent Polski podkreślił także znaczenie uroczystości dla utrwalania wspólnej pamięci krajów
europejskich: Dzisiaj, poprzez odsłonięcie tablicy estońskiego bohatera narodowego, osoby, która znała
Marszałka Piłsudskiego i która wspólnie budowała Europę Środkowo-Wschodnią krajów i narodów
niepodległych, budujemy jeszcze szerszy krąg rodzinny narodów, które chcą zachować pamięć o wspólnej
walce o niepodległość po I wojnie światowej i zwycięstwie nad bolszewikami. Ta pamięć rodzinna, pamięć
narodowa jest ważna nie tylko jako wspomnienie przeszości, ale także jako wskazówka na przyszłość.
Dzięki tej tablicy łatwiej będzie pamiętać o Generale Laidonerze, jego małżonce – Polce z Wileńszczyzny,
a także łatwiej będzie pamiętać i zrozumieć, dlaczego do dzisiejszego dnia w Estonii mówi się
o ciasteczkach Pani Generałowej.
Prezydent Komorowski przypomniał mało znany fakt, że w okresie międzywojennym estońscy wojskowi
szkolili się w Wyższej Szkole Wojennej w Rembertowie. Wspomniał też o pomocy, której Estończycy udzielili
Polakom w 1939 roku.
Dlatego będzie dla mnie źródłem szczególnego wzruszenia i satysfakcji fakt, że razem z Prezydentem
Niepodległej Estonii, w obecności Córki Marszałka Piłsudskiego, będę mógł odsłonić tablicę przypominającą
szczególne związki w obszarze spraw obronności pomiędzy Polską a Estonią w okresie międzywojennym.
Prezydent Republiki Estońskiej Toomas Hendrik Ilves podkreślił związki przyjaźni opartej na wspólnie
wyznawanych wartościach i pracy dla swoich krajów, między gen. J. Laidonerem a Marszałkiem Piłsudskim.
Było to związane z naszym braterstwem broni i braterstwem w pokoju. […] Wizyty, które odbywały się
pomiędzy Marszałkiem Piłsudskim i gen. Laidonerem w latach dwudziestych i trzydziestych pogłębiły ich
przyjaźń.
Prezydent Ilves przypomniał odważną, ale też dramatyczną dla Estonii w skutkach, decyzję gen. Laidonera
o pomocy w ucieczce z portu w Tallinie polskiego okrętu ORP „Orzeł”. Myślę, że nie jest również
przypadkiem, że ostatnie miejsce, miejsce pochówku gen. Laidonera, znalazło się wśród polskich przyjaciół
na Syberii – dodał. Los naszych narodów był bardzo podobny, a żona gen. Laidonera, która była polską
szlachcianką, zobaczyła coś w tym estońskim chłopie, który studiował wówczas w Akademii Wojskowej
i zdecydowała się znaleźć w Estonii swoją drugą ojczyznę – dodał prezydent Estonii.
Prezydent Ilves zacytował też słowa gen. Laidonera zapisane przez Niego pod koniec życia w sowieckim
gułagu:
»Poszczególni ludzie umierają, ale narody nie zginą. Narody wciąż będą żyły.« Historia Polski i historia
Estonii są dowodem na słusznośc tego stwierdzenia. […] Nie chodzi tylko o to, że nasi bohaterowie byli
towarzyszami na polu walki, ale chodzi również o ich przyjaźń i braterstwo w czasach pokoju. W związku
z tym […] my powinniśmy myśleć i pracować nad budową naszej wspólnej Europy, która będzie oparta na
wspólnych wartościach i tym co jest równie ważne – na odpowiedzialności.
© Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku
Odsłonięcie tablicy – nota prasowa z wydarzenia
2/3
Oficjalnej uroczystości towarzyszyło zwiedzanie przez obu Prezydentów Dworku Marszałka, a także otwarcie
wystawy plenerowej poświęconej Johanowi Laidonerowi i jego małżonce, Marii Skarbek-Kruszewskiej.
Wystawę przygotowało Estońskie Muzeum Wojny.
Głównymi organizatorami wydarzenia byli Ambasada Republiki Estońskiej, Muzeum Józefa Piłsudskiego
oraz miasta – Viimsi i Sulejówek, których burmistrzowie – Haldo Oravas i Arkadiusz Śliwa, byli obecni na
uroczystości.
Odsłonięta 22 lipca tablica będzie częścią przyszłej ekspozycji powstającego w Sulejówku Muzeum Józefa
Piłsudskiego. Będzie przypominała historię walk o niepodległość siedemnastu Państw, które podobnie jak
Polska – w wyniku I wojny światowej – w 1918 roku wywalczyły niepodległość.
W marcu 2011 Prezydenci Bronisław Komorowski i Toomas Hendrik Ilves odsłonili w dworku w Viimsi –
gdzie wraz z rodziną mieszkał gen. Laidoner – pamiątkową tablicę poświęconą Marszałkowi Józefowi
Piłsudskiemu i jego zasługom w budowaniu polsko-estońskiej współpracy.
BIURO PRASOWE WYDARZENIA:
Agnieszka Uścińska
[email protected]
tel. 600 358 517
MUZEUM JÓZEFA PIŁSUDSKIEGO BIURO
ul. Dominikańska 25
02-738 Warszawa
tel./fax +48 (22) 842 04 25
[email protected]
www.muzeumpilsudski.pl
© Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku
Odsłonięcie tablicy – nota prasowa z wydarzenia
3/3