pt. Lekcje, jakich nie było!

Praca na konkurs
pt. Lekcje,
jakich nie było!
Autor:
Helena Pupiec
Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl
Scenariusz
lekcji języka polskiego do realizacji w klasie pierwszej liceum
ogólnokształcącego, liceum profilowanego i technikum.
Temat lekcji: Motyw wieży Babel w literaturze i sztuce
lub Uniwersalny charakter biblijnego motywu
wieży Babel.
Czas realizacji: 2 godz. lekcyjne
Ścieżka edukacyjna: czytelniczo-medialna
Lekcja ma uświadomić uczniom, że motyw wieży Babel jest stale obecny
w naszej kulturze. Jest on wykorzystywany przez artystów, zarówno przez poetów,
jak i malarzy.
Metody: praca w grupach, praca zbiorowa, drama
Cele operacyjne:
Wkształcenie umiejętności analizy i interpretacji różnych tekstów kultury,
Wkształcenie umiejętności sprawnego wypowiadania się,
Wpobudzanie uczniów do aktywności poprzez improwizację znanych im z autopsji
sytuacji,
Wkształcenie umiejętności krytycznego oceniania zjawisk zachodzących
we współczesnym świecie.
Środki dydaktyczne:
1. Stanisław Rosiek, Jolanta Maćkiewicz, Zbigniew Majchrowski
„Między tekstami”. Język polski, podręcznik do liceum i technikum, część 1,
Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe, Gdańsk 2002,
2. reprodukcje obrazów:
a) Pietera Bruegela „Wieża Babel”
b) Budowa wieży Babel. Ilustracja z czternastowiecznego rękopisu
(patrz: podręcznik „Między tekstami” str. 28),
3. arkusze papieru, pisaki.
Lp.
Czynności nauczyciela
Wiadomości
Uczeń:
Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl
Umiejętności
Uczeń:
Lp.
Czynności nauczyciela
Wiadomości
Uczeń:
1.
Czynności organizacyjne
2.
Nawiązanie do tematu lekcji:
Zna fakty z życia
Nauczyciel zapowiada, że na
i twórczości poetki.
dzisiejszej lekcji uczniowie poznają
wiersz współczesnej poetki Wisławy
Szymborskiej „Na wieży Babel”.
Prowokuje uczniów do
zaprezentowania ich wiedzy
o autorce. Wykorzystuje notatkę
biograficzną zamieszczoną
w podręczniku na str. 30.
Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl
Umiejętności
Uczeń:
Potrafi ocenić
znaną sobie
poezję Wisławy
Szymborskiej.
Lp.
3.
Czynności nauczyciela
Wiadomości
Uczeń:
Umiejętności
Uczeń:
Przygotowanie do analizy tekstu
wiersza zamieszczonego
w podręczniku na str. 30:
a) wykorzystanie informacji o wieży
Babel przez zapoznanie się
z biblijnym opisem (Ks. Rodz. 11,
1-9), zamieszczonym w podręczniku
na str. 28,
b) wzbogacenie wiedzy poprzez
zaprezentowanie obrazu Pietera
Bruegela „Wież Babela” i ilustracji
ze str. 28 podręcznika,
- wie, skąd pochodzi
różnorodność języków
- rozumie, dlaczego
Bóg ukarał
budujących wieżę
- dostrzega
zależność
pomiędzy
biblijnym
wydarzeniem
a kształtem
obecnego świata
c) ćwiczenie czytania ze
zrozumieniem tekstu Jerzego
Stempowskiego „W dolinie
Dniestru”, zamieszczonego na str.
29 podręcznika,
d) poszukiwanie podobieństw
pomiędzy biblijnym wydarzeniem
a tym, co dzieje się we
współczesnym świecie.
- poznaje obecność
biblijnego motywu
w innych tekstach
kultury
- prezentuje wiedzę
o różnorodności
odmian języka
polskiego
- wie, jakie
niebezpieczeństwa
pociąga za sobą
współczesna wieża
Babel
Praca w grupach (sporządzanie
mapy mentalnej).
Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl
- potrafi opisać
przedstawiony
obraz
- umie
odpowiedzieć na
pytania
zamieszczone na
str. 29
- dostrzega
związek
pomiędzy
biblijnym
wydarzeniem
a zjawiskami
występującymi
we
współczesnym
świecie
Lp.
Czynności nauczyciela
e) Ilustracja za pomocą mapy
wniosków uczniów i zapisanie ich
na tablicy.
4.
Wiadomości
Uczeń:
Skutki budowania wieży Babel
(propozycja mapy mentalnej)
W życiu ludzi:
W świecie:
- wojny
- nieczułość
- broń atomowa
- obcość
- terroryzm
- agresja
- głód
- brak tolerancji
- degradacja
- niezrozumienie
środowiska
Lektura i analiza wiersza „Na wieży - wie, że wiersz
Babel”.
przypomina wieżę
Babel, gdyż:
a) nie są spełnione
warunki rozmowy
b) stawiane pytania
nie korespondują
z odpowiedziami
- wie, jaki to typ liryki
i jaki to typ
obrazowania
a) ilustracja sytuacji lirycznej
w formie wykresu
Umiejętności
Uczeń:
- dostrzega
kontynuację
problemu
znanego
z początkowej
części lekcji
- wskazuje
bohatera
lirycznego
- opisuje
przedstawioną
sytuację
- nazywa
przeżycia
bohaterów
To, nie jest rozmowa, gdyż:
On
Ona
- mówią, ale nie rozmawiają
- nie rozumieją się
- są sobie dalecy
- są obojętni
- nie zależy im na sobie
Istna wieża Babel
5.
Przywołanie znanych z własnych
doświadczeń sytuacji
odpowiadających poruszanej
problematyce. Drama.
6.
Ocena aktywności uczniów,
umiejętności wysuwania trafnych
wniosków.
Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl
Lp.
7.
Czynności nauczyciela
Wiadomości
Uczeń:
Zadanie domowe będące
przedłużeniem rozważań
związanych z przesłaniem wiersza.
Umiejętności
Uczeń:
- potrafi wyciągnąć
wnioski z lekcji
i zapisać je
w formie rozważań
na prezentowany
temat
- potrafi
odpowiedzieć
na pytania
zamieszczone pod
tekstem wiersza
w podręczniku
na stronie 30
- próbuje
odpowiedzieć
na pytania dla
maturzysty (str. 30)
Terminy i pojęcia:
Babel – hebr. pomieszanie
typ obrazowania – realistyczne, naśladujące rzeczywistość
typ liryki – liryka sytuacyjna, zwana także liryką dialogu. Występuje w wierszach
przypominających budową scenki dramatyczne. Sytuacja jest w nich elementem
świata przedstawionego. Podmiot liryczny chowa się w cień, dopuszcza do głosu
bohaterów. Dlatego lirykę sytuacyjną nazywa się także liryką dialogu, a monolog
liryczny w niej zastosowany jest monologiem udramatyzowanym.
Liryka sytuacyjna jest najbardziej zobiektywizowanym rodzajem poezji.
Bibliografia :
1. Wielcy malarze. Ich życie, inspiracje i dzieło. Bruegel Starszy. Nr 56
2. Stanisław Bortnowski. „Nowe spory. Nowe scenariusze” .Warszawa
2001
3. Bolesław Niemierko. „Między oceną szkolną, a dydaktyką”.
Warszawa 1997
Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl
4. Barbara Matusiak. „Drama na lekcjach j. polskiego w szkole
średniej”
Warszawa 1998
5. Stanisław Jaworski „Podręczny słownik terminów literackich”
Kraków 2001
Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl