Biskupia Górka
Transkrypt
Biskupia Górka
Gminny Program Rewitalizacji Biskupiej Gorki na lata 2016-2026 Autorzy: Monika Cirocka Aleksandra Czyszek Małgorzata Gleb Aleksander Neumann Dominik Wilk - Gdańsk, 2016 rok - Spis treści 1. Ogólna analiza społeczno-ekonomiczna dzielnicy w odniesieniu do całego miasta.................. - 3 - 2. Tezy problemowe ................................................................................................................... - 4 2.1. Charakterystyka obszaru objętego Gminnym Programem Rewitalizacji .......................... - 4 - 2.2. Diagnoza stanu obecnego w dzielnicy Biskupia Górka .................................................... - 6 - 2.3. Identyfikacja problemów ................................................................................................ - 8 - 3. Audyt miejski....................................................................................................................... - 12 - 4. Powiązania GPR z innymi dokumentami .............................................................................. - 14 - 5. Analiza SWOT..................................................................................................................... - 16 - 6. Wizja obszaru ...................................................................................................................... - 18 - 7. Cele oraz kierunki działań rewitalizacyjnych ........................................................................ - 19 7.1. Cele główne i szczegółowe rewitalizacji ....................................................................... - 19 - 7.2. Kierunki działań rewitalizacyjnych ............................................................................... - 19 - 8. Pakiet projektów rewitalizacyjnych ...................................................................................... - 21 - 9. Mechanizmy integrowania działań ....................................................................................... - 26 - 10. Mapa kierunków zmian planistyczno-przestrzennych obszaru rewitalizacji ....................... - 27 - 11. Wskazanie kierunków zmian planistyczno-przestrzennych obszaru rewitalizacji ............... - 28 - 12. Określenie niezbędnych zmian w polityce gospodarowania mieniem komunalnym ........... - 28 - 13. Komitet rewitalizacji ........................................................................................................ - 29 - 14. Opis struktury zarządzania GPR ....................................................................................... - 30 - 15. Szacunkowe ramy finansowe ............................................................................................ - 32 - 16. Monitoring i ewaluacja ..................................................................................................... - 33 - Bibliografia: ................................................................................................................................ - 36 - -2- 1. Ogólna analiza społeczno-ekonomiczna dzielnicy w odniesieniu do całego miasta Podstawowym narzędziem tworzącym ramy operacyjne i płaszczyznę koordynacji działań rewitalizacyjnych jest Gminny Program Rewitalizacji, który jest opracowywany oraz przyjmowany przez samorząd lokalny. Niniejszy dokument został sporządzony w pięcioosobowym zespole, w którego skład wchodzili specjaliści z zakresu planowania przestrzennego, analiz finansowych, projektów unijnych oraz komunikacji społecznej. Tematy poszczególnych działów zostały rozdysponowane według specjalizacji poszczególnych autorów: Dominik Wilk (wstęp oraz diagnoza stanu), Monika Cirocka (interwencja publiczna), Aleksandra Czyszek (planowane zmiany wraz z częścią graficzną), Aleksander Neumann oraz Małgorzata Gleb (system realizacji, weryfikacja formalna oraz merytoryczna). Zespół współpracował ze sobą przy okazji wcześniejszych projektów zlecanych przez Urząd Miasta w Gdańsku, dlatego też część wniosków oraz analiz pochodzi ze źródeł własnych zespołu opracowanych podczas realizacji innych autorskich prac. Gminny Program Rewitalizacji na lata 2016-2026 stanowi spójny dokument strategiczny mający na celu wyprowadzenie ze stanu kryzysowego obszaru zdegradowanego znajdującego się w dzielnicy Biskupia Górka, który został wyznaczony po analizie odpowiednich kryteriów oraz wskaźników. Działania realizowane na obszarze zostaną przeprowadzone w sposób kompleksowy oraz spójny, uwzględniający wiele aspektów m.in. aspekty gospodarcze, społeczne, przestrzenne, kulturowe oraz środowiskowe. Planowanie oraz realizacja kompleksowych projektów rewitalizacyjnych, a tym samym odpowiadających na indywidualny zestaw zidentyfikowanych problemów danego obszaru, stanowiło główny cel niniejszego dokumentu. Dokument składa się z czterech głównych części, a mianowicie: diagnozy lokalnych potencjałów i negatywnych zjawisk, działu interwencji publicznej na obszarze rewitalizacji, narzędzi planistycznych i wprowadzenia zmian oraz systemu realizacji. Każda z części została przygotowana na bazie analiz, badań oraz opracowań eksperckich przygotowanych przez Zespół na potrzeby wykonania dokumentu. Metodologia opracowania dokumentu polegała na udziale możliwie wszystkich interesariuszy, zaangażowanych w proces partycypacji społecznej oraz tworzenia dokumentu, w postaci konsultacji, uczestnictwie w realizowanych warsztatach badawczych oraz dyskusji publicznej, w postaci punktów informacyjno-badawczych oraz spacerów badawczych odbywających się na terenie dzielnicy. Wiedza merytoryczna mieszkańców dzielnicy, jako głównych interesariuszy procesu rewitalizacji, stanowiła podstawowy budulec, na którym zostały przeprowadzone początkowe działania Zespołu. Wiedza uzyskana w procesie partycypacji oraz inne materiały poglądowe Urzędu Miasta, a także inne dokumenty strategiczne odnoszące się do analizowanego obszaru, przyczyniły się do jeszcze lepszej diagnozy przygotowanej przez Zespół. -3- Podstawą prawną dla przygotowania gminnego programu rewitalizacji dzielnicy Biskupia Górka, jest ustawa z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji, której rozdział 3 reguluje za pomocą przepisów tryb uchwalenia oraz format Programu. Dokument został przygotowany z dbałością o zgodność z wyżej wymienioną ustawą oraz przepisami odrębnymi, a także z poszanowaniem ustaleń wynikających z ustaleń innych aktów prawnych, dotyczących analizowanego terenu. 2. Tezy problemowe 2.1. Charakterystyka obszaru objętego Gminnym Programem Rewitalizacji Ryc.1. Mapa przedstawiająca podział administracyjny miasta Gdańsk na jednostki urbanistyczne. Źródło: http://www.gdansk.pl/urzad/download/2015_11/66249.png. Biskupia Górka to dzielnica Gdańska granicząca z centrum miasta od strony zachodniej o powierzchni 61ha, położona na terenie wypiętrzonym o 60 m n.p.m. i jest to jedno z największych wniesień w mieście. Wyraźnym zagrożeniem jest możliwość osuwania się mas ziemnych ze skarp na budynki mieszkalne, dlatego priorytetem jest umocnienie fundamentów skarp, aby uniemożliwić wystąpienie zjawisk ruchów masowych. Odwodnienie skarp doprowadzi również do poprawy warunków bytowych, gdyż w większości mieszkańców położonych wzdłuż wzniesień narzeka na zalewane przez spływającą wodę -4- piwnice. Jako granice obszaru przyjęto istniejące trasy komunikacyjne stanowiące barierę wyróżniającą rejon Biskupiej Górki ze Śródmieścia Historycznego. Biskupia Górka stanowi wyraźnie wyodrębnioną jednostkę morfogenetyczną miasta Gdańska. Część obszaru zajęta jest przez pozostałości fortyfikacji, obecnie pełnią one funkcję rekreacyjną, również na tym terenie znajdują się pozostałości dawnych Kolonii Robotniczych. Obszar Biskupiej Górki jest uznany za pomnik historii i wpisany do rejestru zabytków, dlatego część historycznego układu jest chroniona przez prawo oraz zalecenie odpowiedniego dla obszaru konserwatora zabytków. Obiekty, które wyróżniają się swoją wartością kulturowo-historyczną to m.in. zespół Reduty Biskupiej Górki wraz z Szańcem, kościół menonitów oraz zespół bastionów w centralnej części dzielnicy. Wszystkie wyżej wymienione zabytki dziedzictwa kulturowego są w dobrym stanie technicznym, jednakże Szaniec Biskupiej Górki oraz fortyfikacje wchodzące w skład tego zespołu, są obecnie zniszczone, porośnięte przez okalający las, a także przez antropogenizację tego obszaru, gdyż tereny te obecnie pełnią funkcje rekreacyjną dla mieszkańców dzielnicy i są przez nich systematycznie niszczone oraz osłabiane. Oprócz działalności człowieka do degradacji tychże walorów przyczynia się niekontrolowany rozrost zadrzewienia na wałach ziemnych. Duża część obszaru stanowi tereny zamknięte, jednakże miasto stara się te tereny systematycznie odzyskiwać. Zabudowa mieszkaniowa, która obecnie dominuje na tym obszarze, to budynki wielorodzinne z XIX i początku XX wieku. Zespół zabudowy jest odgrodzony w naturalny sposób od miasta przez swoje położenie na wzgórzu, oddzielony jest również liniami komunikacyjnymi. Większość lokali mieszkalnych stanowi własność gminy. W środku dzielnicy znajdują się osiedla mieszkaniowe tzw. kolonie, na które w większości składa się zabudowa substandardowa, a całość gruntów również należy do miasta. Według danych Urzędu Statystycznego w Gdańsku w końcu 2015 r. Gdańsk zamieszkiwało 462249 osób, z czego ponad 3 tys. to mieszkańcy Biskupiej Górki. Analiza struktury wieku mieszkańców Biskupiej Górki pokazuje, że osoby niepełnoletnie stanowią 14,5% ogółu, pozostała część mieszkańców (85,5%) to osoby, które ukończyły 18 rok życia 1. Współczynnik feminizacji dla obszaru dzielnicy wynosi około 116, dla porównania w całym Gdańsku wynosił on 114,3. Gęstość zaludnienia w dzielnicy wynosi 5166 osób na km2. 1 Biskupia Górka w percepcji mieszkańców. -5- 2.2. Diagnoza stanu obecnego w dzielnicy Biskupia Górka Pełna diagnoza służąca interpretacji problemów dotykających dzielnicę, obejmuje łącznie sferę przestrzenną, społeczną, gospodarczą, środowiskową oraz kulturową. Takie szerokie rozpoznanie i identyfikacja potrzeb rewitalizacyjnych pozwoli na przygotowanie celów projektowych o bardziej złożonym, kompleksowym charakterze i lepszych prognozach w krótszej jednostce czasu. Jednym z powodów objęcia tego obszaru programem rewitalizacji była jego bardzo zła sytuacja ekonomiczno-społeczna. Wykazuje się bardzo wysoki poziom bezrobocia, niski poziom wykształcenia mieszkańców, wysoki poziom wykluczenia i biedy oraz trudne warunki mieszkaniowe, obszary o niedostatecznym wyposażeniu w sieci lub złym stanie urządzeń infrastruktury technicznej, wysoki poziom przestępczości oraz zły stan techniczny istniejącej zabudowy. Niestety niski poziom świadomości społecznej utrudnia podejmowanie działań, mających na celu poprawę tych zjawisk. Bezrobocie na rozpatrywanym obszarze jest dużo wyższe niż w Gdańsku oraz dotyczy osób w młodym wieku. Na terenie dzielnicy bezrobocie jest prawie dwukrotnie wyższe w stosunku do stopy bezrobociu w Gdańsku. Niepokojące jest również, iż większość osób to osoby bezrobotnie chronicznie, bez wielu perspektyw na poprawę tej sytuacji. Niska przedsiębiorczość oraz duża sfera ubóstwa nie pomagają zaplanowaniu stałej pomocy dla mieszkańców, mogącej zaktywizować osoby bezrobotne, w szczególności młodzież pomiędzy 18-24 rokiem życia.Trudnością podstawową, która uniemożliwia sprawne podejmowanie działań, wydaje się jednak jednoczesne występowanie poważnych problemów społecznych, których nie sposób rozwiązać zwyczajowo przyjętymi metodami. Niestety korelacja występowania problemów zarówno społecznych, jak i gospodarczych przyczynia się do złego odbioru miejsca, gdyż dzielnica często jest określaną za jedną z gorszych w Gdańsku. Dodatkowo potęguje to fakt, iż dzielnica jest oceniana za jedną z najbardziej niebezpiecznych w całym Gdańsku. Wiele z tych osób to również osoby w młodym wieku, gdyż w dzielnicy jest widoczny brak alternatywnych sposobów spędzania wolnego czasu, dlatego młodzież pozostawiona sama sobie, organizuje czas w nieodpowiedni sposób. Wiele przeszkód w procesie poprawy tychże warunków jest spowodowanych trudnościami wynikającymi z kwestii stricte organizacyjnych i technicznych. Wydaje się, iż najszybsze efekty przyniesie wprowadzanie funkcji mogących podnieść stopień atrakcyjności rejonu. Znaczna większość budynków posiada wartości historyczne, niestety brak systematycznych i kompleksowych remontów budynków i infrastruktury technicznej jest -6- coraz bardziej widoczny i część budynków bezpowrotnie straciła swój urok oraz walor historyczny, gdyż są przeznaczone do rozbiórki z racji ich alarmującego stanu technicznego. Rewitalizacja zdegradowanej zabudowy powinna zostać poprzedzona szczegółową inwentaryzacją budynków, które faktycznie nadają się do rozbiórki oraz tych możliwych do remontu. Standard mieszkań, szczególnie w zabudowie przedwojennej jest bardzo niski, gdyż większość gruntów i budynków stanowi własność gminy Miasta Gdańsk lub Skarbu Państwa, dlatego mieszkańcy nie inwestują prywatnych funduszy w zamieszkiwane przez nich nieruchomości. Ryc.2. Klatka schodowa mieszkania komunalnego ul. Na Stoku Źródło: Archiwum własne. -7- Ryc. 3. Jeden z głównych ciągów komunikacyjnych – ul. Biskupia. Źródło: Archiwum własne. 2.3. Identyfikacja problemów W wyniku przeprowadzonej diagnozy obecnej sytuacji w dzielnicy wyróżniono najważniejsze problemy z identyfikowane na terenie wyznaczonym do rewitalizacji. Problemy różnią się pod względem skali oddziaływania, charakteru oraz sfer, których dotyczą. Problemy, które dotykają społeczeństwo Biskupiej Górki to przede wszystkim bardzo wysoki poziom bezrobocia, wzrost zagrożenia patologiami społecznymi (alkoholizm, bezrobocie chroniczne), niewystarczająca ilość i dostępność wysokiej jakości usług publicznych, niewystarczająca aktywność społeczna w organizacjach pozarządowych, rosnący ujemny poziom przyrostu naturalnego. Jak widać wachlarz negatywnych zjawisk na wyznaczonym obszarze jest duży, część z nich można rozwiązać poprzez inwestycje związane z infrastrukturą oraz środkami trwałymi, jednakże, aby proces rewitalizacji przebiegł sprawnie oraz z pozytywnym efektem, wymagane jest zaangażowanie mieszkańców. Niestety niskie poczucie dobra wspólnego i małe zaangażowanie mieszkańców gminy w sprawy lokalne, w tym rewitalizacje, nie prognozuje aż tak pozytywnych efektów. Interesariusze wyłonieni podczas spacerów badawczych oraz realizacji konsultacji społecznych poprzez punkty badawczo-informacyjne, tudzież dyskusje publiczne realizowane w początkowych etapach procesu, udowodnili, iż zainteresowanie rewitalizacja jest -8- stosunkowo wysokie, jednakże zamknięte w pewnej grupie lokalnych aktywistów. Aby dotrzeć do większej grupy osób, w szczególności tych, których problemy najbardziej dotyczą, należy przeprowadzić pakiet działań, których początkowym cele będzie uzyskanie pozytywnego wizerunku całości procesu rewitalizacji i w konsekwencji doprowadzić do faktycznego udziału tej początkowo sceptycznie nastawionej grupy społecznej. Działania społeczne to najważniejszy element rewitalizacji. Problemem są również podziały wewnątrz dzielnicy, w szczególności pomiędzy mieszkańcami ul. Biskupiej Górki oraz ul. Zaroślak, trwająca rywalizacja doprowadza do bardzo niekorzystnego podziału w skali lokalnej. Większość zabudowy mieszkalnej to mieszkania komunalne, dlatego aby przywrócić dzielnicy pozytywny charakter należałoby by usprawnić otoczenie wizualne, głownie elewacje oraz infrastruktura drogowa, aby sprowadzić część mieszkańców z Gdańska z innych dzielnic, którzy obecnie Biskupia Górkę odbierają negatywnie. Ryc.4. Przykład problemów społecznych doskwierajacych mieszkańców dzielnicy (tutaj: alkoholizm) Źródło: Archiwum własne. Realnym zagrożeniem dla części mieszkańców jest utrata swoich mieszkań i bezdomność, gdyż w większości te osoby mają problem z regularną opłacaniem mieszkań komunalnych. Zauważalne jest tu powiązanie tych zjawisk z niskim poziomem przedsiębiorczości oraz wysokim poziomem bezrobocia, które z aktywnością na rynku pracy jest ściśle związane. -9- Spadek dochodów gospodarstw domowych oraz wysoki poziom zadłużenia wpływa na spadek korzystania dóbr kultury i niski poziom potrzeb w zakresie estetyki otoczenia 2 . Poszkodowanymi, w tym procesie powolnego zubożenia wśród mieszkańców, jest również młodzież, gdyż brak pozytywnych wzorców, środków do życia, przyczynią się bezpośrednio do występowanie drobnych wykroczeń wśród młodzieży dotkniętej tymi problemami. Rokrocznie obserwuje się rosnące wydatki budżetu gminy na pomoc społeczną i inne zadania z zakresu polityki społecznej, dlatego też priorytetem rewitalizacji tego obszaru będzie poprawa sfery społecznej, gdyż to od mieszkańców zależy, w jakim stopniu procesy rewitalizacyjne przekształcą dzielnicę i czy planowany efekt spotka ten rzeczywisty, uzyskany po zakończeniu prac. W sferze gospodarczej problemy, które są mocno zauważalne to rosnący udział osób bezrobotnych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym, niedostosowane kwalifikacje osób bezrobotnych do sytuacji na rynku pracy, brak systemu preferencji ekonomicznych dla rozwoju przedsiębiorczości wśród mieszkańców oraz słaba integracja lokalnego biznesu. Brak sklepów i innego rodzaju usług w dzielnicy m.in. sklepów dyskontowych to również duży problem zauważany przez mieszkańców. Doskwiera im wyraźnie brak punktów gastronomicznych, do których muszą udawać się poza teren dzielnicy. Przyglądając się tym problemom, można powiedzieć, iż na terenie dzielnicy brakuje podstawowych usług oraz działań, zmierzających do poprawy bierności zawodowej wśród części społeczeństwa zamieszkującego Biskupią Górkę. Biorąc pod uwagę ocenę istniejących zasobów dzielnicy w postaci infrastruktury technicznej, wpierw należy zająć się problemami dotyczący infrastruktury drogowej. Remonty nawierzchni, chodników, powstanie nowych ścieżek rowerowych to wady, które są zauważane przez mieszańców oraz urzędników miejskich, dlatego też dąży się do budowy nowych ciągów pieszo-jezdnych oraz stworzenia ścieżek rekreacyjnych, wyznaczonych na podstawie wniosków pochodzących z procesów konsultacji społecznych. Infrastruktura związana z czasem wolnym, w szczególności powstanie takich placówek jak świetlice, kluby, ogniska to kolejny cel rewitalizacji, który zmieniłby charakter dzielnicy oraz pozwolił na zmianę jego odbioru przez mieszkańców. Istnieje potencjał zaangażowania się organizacji społecznych działania rewitalizacyjne z uwagi na ich dotychczasowe zaangażowanie i determinację w kwestii wprowadzenia zmian na Biskupiej Górce, niestety również i tu dotyczy to wąskiej grupy osób, która mimo procesów rewitalizacyjnych działała dotychczas. 2 Program Rewitalizacji Obszarów Zdegradowanych w Gdańsku - 10 - Na wyznaczonym obszarze negatywnym zjawiskiem jest brak występowania miejsc publicznych, przewidzianych jak miejsca spotkań oraz integracji. Brak tego typu przestrzeni w obrębie obszaru doprowadza do braku rozwoju oferty kulturalno-społecznej, gdyż przez brak tego typu miejsc wszelkie inicjatywy nie są możliwe do organizacji. Brak takiej oferty dla dzieci i młodzieży oraz seniorów to również duży problem, gdyż to właśnie te dwie grupy wiekowe są najbardziej narażone na negatywne oddziaływanie związane z brakiem takich inicjatyw ilości i bezpiecznych, dostępnego czasu otartych do przestrzeni, zagospodarowania z racji w ciągu większej dnia. - 11 - 3. Audyt miejski L.p. WSKAŹNIK Zadowolenie z Udział osób posiadających Przestępstwa na 1000 status osoby mieszkańców infrastruktury rekreacyjnosportowej bezrobotnej (w %) (w skali 1-6) DZIELNICA Aktywność obywatelska Liczba budynków Udział sekcji (frekwencja w oddanych do budownictwa w całej wyborach do Rady użytkowania w latach gospodarce Dzielnic 2015r. [w 2008-2015 [w %] %]) 1. Aniołki 3,8 27,9 2,93 18,03 21 7,0 2. Brętowo 3,7 8,5 3,14 19,04 230 10,1 3. Brzeźno 4,9 9,9 3,07 12,82 24 11,4 4. Chełm 3,7 11,6 3,33 7,95 373 8,8 5. Jasień 3,1 17,1 3,33 7,34 366 9,7 6. Kokoszki 3,3 16,6 3,09 19,65 645 14,4 7. Krakowiec-Gorki Zachodnie 7,9 37,1 2,57 11,68 5 10,3 8. Letnica 10,7 35,4 3,07 14,81 9 12,6 9. Matarnia 3,3 35,0 3,09 x 121 7,7 10. Młyńska 6,2 32,9 3,07 12,32 0 9,7 11. Nowy Port 5,8 13,5 3,07 16,13 2 10,8 12. Oliwa 4,5 24,8 3,92 12,87 14 8,2 13. Olszynka 6,6 30,6 2,84 15,53 57 9,6 14. Orunia-Św. Wojciech-Lipce 7,4 23,5 2,84 9,18 96 14,2 15. Osowa 2,8 16,8 3,09 18,54 499 9,3 16. Piecki-Migowo 3,5 7,9 3,14 7,35 205 8,0 17. Przeróbka 5,7 18,6 2,57 15,45 0 10,7 19. Przymorze Wielkie 4,4 12,1 4,03 x 11 10,4 20. Rudniki 9,0 52,5 2,57 12,73 3 9,9 21. Siedlce 5,8 11,7 3,61 11,90 50 8,5 22. Stogi 6,2 12,1 2,57 13,46 7 12,3 23. Strzyża 3,9 12,6 3,26 23,32 22 9,2 Suchanino 4,3 8,6 3,61 x 40 12,0 25. Śródmieście 6,2 53,8 2,93 6,33 19 6,9 26. Ujeściko-Łostowice 3,5 12,2 3,33 7,33 425 9,7 27. VII Dwór 3,4 12,9 3,92 15,24 10 6,0 Wrzeszcz-Dolny 4,8 21,9 3,26 8,10 25 10,2 Wrzeszcz-Górny 4,9 26,4 3,26 9,15 34 7,7 24. 28. 29. 30. Wyspa Sobieszewska 6,3 18,8 2,57 16,25 112 8,1 31. Wzgórze Mickiewicza 3,7 8,2 3,61 20,39 25 11,6 32. Zaspa Młyniec 4,0 8,8 3,93 16,64 9 9,7 Zaspa Rozstaje 3,7 15,7 3,93 x 7 7,9 Żabianka-Wejhera-Jelit. Tysiąc 4,6 12,6 4,03 8,15 31 9,5 Średnia dla całego Gdańska 5,0 20,2 3,37 11,16 105 9,2 33. 34. - dzielnice Gdańska ze wskaźnikiem równym, bądź wyższym 6,2. - dzielnice Gdańska ze wskaźnikiem równym, bądź niższym 2,93. - dzielnice Gdańska, gdzie liczba budynków oddanych do użytkowania była niższa, lub równa 19. - dzielnice Gdańsk, gdzie udział sekcji budownictwa w ogólnej gospodarce jest niższy, lub równy 6,9. Źródło: Na podstawiehttp://www.gdansk.pl/urzad/biznes,960.html. - 13 - 4. Powiązania GPR z innymi dokumentami Gminny program rewitalizacja odnosząc się w swych założeniach do zidentyfikowanych problemów mieszkańców na wyznaczonym obszarze, uwzględnia kontekst innych dokumentów strategicznych na szczeblu lokalnym, a także dokumentów regulujących działania w przedmiotowym obszarze na szczeblach regionalnym oraz krajowym ora. W związku z tym, komplementarność z innymi działaniami oraz priorytetami wpływa na skuteczność i efektywność procesu rewitalizacji. W Strategii Rozwoju Kraju 2020 głównymi celami są integracja społeczna, w tym kierunki interwencji: zwiększenie aktywności osób wykluczonych i zagrożonych wykluczeniem społecznym oraz zmniejszenie ubóstwa w grupach najbardziej zagrożonych. Odnosząc się do sfery gospodarczej duży nacisk położono na rozwój kapitału ludzkiego, kierunki interwencji, w tym na zwiększenie aktywności zawodowej oraz poprawy jakości kapitału ludzkiego. Jak widać procesy rewitalizacyjne zaproponowane na wybranym terenie wpisują się w główne założenia Strategii dla terenu całego kraju. Podobnie wygląda sytuacja z ogólnymi celami zwartymi w Strategii Rozwoju Województwa Pomorskiego 2020, czyli dwoma celami: Aktywni Mieszkańcy, Atrakcyjna Przestrzeń. Według Strategii Województwa mieszkańcy powinni być dynamicznymi, przedsiębiorczymi ludźmi, wszechstronnie się rozwijającymi, podnoszącymi swoje kompetencje i dobrze odnajdującymi się na rynku pracy. Razem mają tworzyć wspólnotę zdolną do twórczego współdziałania w różnych sferach życia społecznego, umacniającymi tożsamość regionalną w oparciu o zróżnicowane i bogate dziedzictwo oraz skutecznie wpływającymi na poprawę efektywności instytucji publicznych zapewniających lepszy dostęp do wyższej jakości usług publicznych. Przestrzeń na terenie województwa ma wykazywać się racjonalnym wykorzystaniem zasobów i walorów przyrodniczych, kulturowych i krajobrazowych, a także ograniczaniem i efektywnym rozwiązywaniem konfliktów przestrzennych, tworząc wysoką jakości przestrzeni oraz przeciwdziałanie skutkom ekstremalnych zjawisk naturalnych w regionie, co na Biskupiej Górce ma się dziać za pomocą planowanej rewitalizacji. Wizja województwa jest bardzo ogólna, jednakże to oddolne procesy tworzą harmonijną całość i w tym wypadku rewitalizacja wpisuje się idealnie w te założenia. W Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania miast Gdańska głównym założeniem jest osiągnięcie trwałego zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego. Stworzenie podstaw zrównoważonej urbanizacji, w tym rozwoju różnych form przedsiębiorczości opartej na wykorzystaniu lokalnych zasobów, a także ochrona i udostępnienie walorów przyrodniczokrajobrazowych i kulturowych. Kolejnym założeniem dotyczącym miejskiej gospodarki jest wzbudzenie lokalnych inicjatyw rozwoju społeczno-gospodarczym. Cele rozwoju miasta ochrona atrakcyjności środowiska miejskiego, jako podstawy działalności gospodarczej, w tym wykorzystanie zasobów naturalnych, − tworzenie warunków do rozwoju przedsiębiorczości (w tym małych i średnich przedsiębiorstw), jako źródła dochodów budżetu miasta i zamożności jego mieszkańców oraz innowacji wzmacniających potencjał metropolitalny. W Studium zawarte cele rozwoju miasta to m.in. ochrona atrakcyjności środowiska miejskiego, w tym wykorzystanie zasobów naturalnych, tworzenie warunków do rozwoju przedsiębiorczości, jako źródła dochodów budżetu miasta i zamożności jego mieszkańców. Do celów społecznych należą zapewnienie dobrego standardu dostępu do usług, przede wszystkim do korzystania z kultury oraz sportu i rekreacji Kształtowanie społecznie przyjaznego środowiska mieszkaniowego sprzyjającego podtrzymywaniu i tworzeniu lokalnych więzi społecznych i postaw obywatelskich, poprawa standardów powierzchniowych i technicznych mieszkań, zwiększenie samodzielności zamieszkiwania oraz poprawa standardów środowiska mieszkaniowego, wyrównywanie szans mieszkańców miasta we wszystkich jego częściach oraz przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu, poprawa stanu bezpieczeństwa w mieście. Cele ochronne to dążenie do prawnej ochrony unikatowych wartości środowiska kulturowego, przyrodniczego i walorów krajobrazowych (w tym dzięki prawu miejscowemu) oraz rekultywacja obszarów zdegradowanych. Wyżej wymienione cele pochodzą bezpośrednio z zapisów Studium, są to tylko te, które za pośrednictwem rewitalizacji Biskupiej Górki mogą być realizowane. Wytyczne Studium są wiążące przy sporządzaniu dokumentów planistycznych, niższego szczebla w tym GPRów. Cele niniejszego dokumentu zostały dostosowane do tych zawartych w Studium, aby realizować jest w długoterminowym procesie rewitalizacji obszaru zdegradowanego. Na terenie objętym rewitalizacją obowiązuje Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Śródmieścia dla rejonu Biskupiej Górki o powierzchni 55,6 ha. Wyróżniono w nim podział na zabudowę mieszkaniową oraz na sfery sportu oraz rekreacji. Niestety plan został uchwalony w 2005 roku i zdezaktualizował się z biegiem lat. Zaznaczone tereny zamknięte mają inne granice, jednakże większość terenu i podział wprowadzony w MPZP jest aktualny. Obecnie realizowane inwestycje nie będą naruszały ustaleń MPZP, a te wprowadzone w niniejszym dokumencie są w dalszym ciągu zgodne z ustaleniami prawa miejscowego w postaci tego MPZP. - 15 - Ryc.5. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego - rejon Biskupiej Górki Źródło: http://www.gdansk.pl/zagospodarowanie-przestrzenne/11-Srodmiescie-Historyczne,a,5027. Dokumenty te wyznaczają kierunek prowadzonej w Gdańsku polityki, a co za tym idzie, priorytetów rozwojowych w regionie. Ma to bezpośrednie przełożenie na obecną i przyszłą alokację środków finansowych. 5. Analiza SWOT Analiza SWOT pozwala na szybkie określenie uwarunkowań rewitalizacji. Rewitalizacja to proces wielowymiarowy, rozłożony w czasie, zależny od wielu czynników. Są to czynniki wewnętrznie zewnętrzne, a jednocześnie pozytywne i negatywne. Dlatego niniejszy program rewitalizacji uwzględnia takową analizę, która stanowi integralną część dokumentu. Określone w niej mocne i słabe strony rewitalizowanych obszarów oraz szanse i zagrożenia pozwalają podsumować dotychczasowe ustalenia wiążące wypracowane w tym dokumencie. - 16 - Mocne i słabe strony procesu rewitalizacji SŁABE STRONY MOCNE STRONY Korzystne położenie w bliskości centrum miasta – Śródmieścia; Lokalizacja przy głównym ciągu komunikacyjnym; Wysokie walory przyrodnicze i krajobrazowe, Wysokiej klasy zasoby dziedzictwa kulturowego (zachowana historyczna zabudowa); Dobry stan środowiska; Tereny sportowe MOSiR; Wzorowa dostępność komunikacyjna; Oddolne ruchy i inicjatywy pozarządowe; Duża pow. obszarów niezagospodarowanych. Nieregularne ukształtowanie terenu; Część obszaru wydzielona poprzez teren zamknięty należący do Komendy Wojewódzkiej Policji; Niekorzystna struktura wiekowa budynków komunalnych Bardzo zły stan techniczny nawierzchni drogowej oraz chodników; Nasilanie się problemów społecznych (specyficzne środowisko mieszkańców: bezrobocie, alkoholizm, itd.); Stosunkowo duża liczba obszarów zagrożonych degradacją; Bezrobocie przechodzące z czasem w bierność zawodową; Niewystarczający poziom rozwoju infrastruktury turystycznej; Osuwanie skarp; Niski standard mieszkań; Niskie poczucie bezpieczeństwa; Podziały społeczne wewnątrz; Zła opinia o dzielnicy. Źródło: Opracowanie własne. Szanse i zagrożenia dla procesu rewitalizacji ZAGROŻENIA SZANSE Wytworzenie przestrzeni o funkcjach unikalnych w mieście; Odtworzenie ścieżek widokowych, historycznych panoram i udostępnienie do zwiedzania historycznych obiektów; Rozwój usług oraz stworzenie nowych miejsc pracy wraz z większym przepływem ludzi; Poprawa bezpieczeństwa; Większa integracja społeczna; Rozwój funkcji turystycznej; Wykorzystanie terenów niewłaściwie zagospodarowanych na potrzeby nowych inwestycji i inicjatyw; Pozytywny klimat społeczny do zmian wśród mieszkańców Biskupiej Górki; Duża aktywność Rady Dzielnicy oraz wspólnot mieszkaniowych; Możliwość przeniesienia Komendy Wojewódzkiej Policji. Dalsza degradacja infrastruktury dzielnicy; Pogarszanie się stanu technicznego obiektów dziedzictwa kulturowego; Dalsze przenoszenie osób wyeksmitowanych z innych dzielnic; Gentryfikacja obszaru; Pogłębianie się podziałów społecznych; Obniżanie się poziomu zamożności społeczeństwa; Rosnąca liczba osób w wieku poprodukcyjnym; Brak wyraźnej perspektywy na wzrost miejsc pracy; Brak porozumienia z komendą wojewódzką policji odnośnie udostępnienia jej terenu. Źródło: Opracowanie własne. - 17 - 6. Wizja obszaru Do roku 2022 aktywna i zintegrowana społeczność Biskupiej Górki w pełni wykorzystuje walory historyczne i lokalizacyjne dające możliwość do prowadzenia działalności gospodarczej, rozwoju społeczno-gospodarczego oraz funkcji turystycznych. Mieszkańcy Biskupiej Górki to seniorzy, aktywna grupa społeczna realizująca swoje pasje, dzieląca się swoją wiedzą na temat Biskupiej Górki z lokalną młodzieżą a także turystami. Mieszkańcy to ludzie młodzi aktywnie spędzający swój czas w zagospodarowanych zgodnie z ich preferencjami przestrzeniach publicznych. To także zaradne osoby aktywne zawodowo, prowadzące swoją działalność gospodarczą, osoby mające możliwość przekwalifikowania się, świadomych, że małe sukcesy są istotne i doceniane. To przede wszystkim społeczność o silnych powiązaniach sąsiedzkich, gdzie nie istnieje wykluczenie żadnej z grup. To ludzie żyjący w godnych warunkach mieszkaniowych, w wyremontowanych budynkach. Górka jest dzielnicą bezpieczną, do której chętnie zaglądają turyści, którzy generują przychód lokalnym przedsiębiorstwom. Odnowiona, zabytkowa zabudowa, wyposażona w niezbędną infrastrukturę oraz zadbane, przyjazne i zróżnicowane przestrzenie publiczne zachęcają do odwiedzania i poznawania historii Biskupiej Górki. Teren zachowuje swój kameralny, historyczny i niepowtarzalny klimat. Otwarcia widokowe nie są już zasłonięte przez niezagospodarowaną, chaotyczną zieleń. Mieszkańcy całego Gdańska odwiedzają tereny Biskupiej Górki, gdzie odbywają się wystawy, koncerty i inne występy artystyczne. Na parterach lokalizowane są kawiarnie, sklepy z pamiątkami i inne lokale usługowe, zaspokajające potrzeby mieszkańców i turystów. Poddasza to miejsca na pracownie dla artystów, świetlice dla dzieci czy młodzieżowe kluby. Wygląd estetyczny dzielnicy jest na wysokim poziomie. Elewacje zabytkowych kamienic są w spójnych kolorystycznie, odnowionych elewacjach. Wyrównane chodniki i niskie krawężniki sprawiają, że poruszanie się po dzielnicy jest przyjazne osobom starszym, niepełnosprawnym oraz rodzicom z wózkami. To teren bezpieczny i wolny od zagrożenia masowymi ruchami ziemi ze względu na ukształtowanie powierzchni. Biskupia Górka to miejsce przyjazne do życia i prawdziwa wizytówka Gdańska. - 18 - 7. Cele oraz kierunki działań rewitalizacyjnych 7.1. Cele główne i szczegółowe rewitalizacji Cel główny 1: Umocnienie terenu i ochrona przeciwosuwiskowa skarpy otaczającej teren Biskupiej Górki Cel główny 2: Poprawa jakości życia mieszkańców Biskupiej Górki Cel główny 3: Rozwój funkcji turystycznej obszaru oparty na istniejących zabytkowych fortach Zabezpieczenie przeciwosuwiskowe skarp Zmniejszenie liczby osób bezrobotnych Uporządkowanie i zagospodarowanie terenów fortecznych Regulacja stosunków wodnych i system monitorowania Poprawa stanu technicznego budynków w tym części wspólnych Renowacja zabytków i pomników Poprawa istniejącej infrastruktury technicznej Utworzenie nowych atrakcji turystycznych Wzrost poczucia bezpieczeństwa mieszkańców i odwiedzających, w tym przeciwdziałanie przestępczości Wspieranie przedsiębiorców otwierających nową działalność na Biskupiej Górce z zakresu obsługi i zaplecza turystycznego poprawa jakości przestrzeni publicznych oraz utworzenie nowych miejsc wspólnych dla mieszkańców Skuteczna promocja Biskupiej Górki i eliminowanie negatywnej opinii o obszarze 7.2. Kierunki działań rewitalizacyjnych Ustalone na podstawie wskaźników, wizji lokalnej oraz licznych rozmów z mieszkańcami działaczami na terenie Biskupiej Górki cele, mają prowadzić do polepszenia sytuacji mieszkańców - 19 - tego obszaru. Głównym kierunkiem jest poprawa bezpieczeństwa, które zagrożone jest naturalnymi ruchami masowymi ziemi. Prowadzi to do niszczenia infrastruktury, budynków czy jezdni, a także stanowi realne zagrożenie dla mienia i zdrowia mieszkańców. Brak realizacji tego celu będzie skutkował niemożliwością wprowadzenia w życie pozostałych przyjętych działań. Jakość życia i poprawa warunków bytowych mieszkańców obszaru rewitalizowanego jest głównym założeniem przewidzianym przez ustawodawcę, jako cel rewitalizacji. Społeczność Biskupiej Górki jest aktualnie zamknięta i pogrążona w licznych problemach społecznych. Jednym z nich jest ubóstwo i brak możliwości podjęcia pracy. Działania rewitalizacyjne są nakierunkowane na pobudzenie wśród mieszkańców przedsiębiorczości, utworzenie nowych miejsc pracy głównie w dziedzinie turystyki, zapewnienie możliwości przekwalifikowania się i nabycia nowych umiejętności a także doradztwo biznesowe i zawodowe. Nowe lokale usługowe, turystyczne i kulturalne to także odpowiednie miejsca na podjęcie pierwszej pracy przez młodzież, która aktualnie wolny czas spędza na klatkach schodowych, bądź w zaułkach ulic. Zagospodarowanie przestrzeni publicznych zgodnie z ich preferencjami, jak np. „siłownia pod chmurką”, zapewnienie im alternatywy na kreatywne spędzanie czasu, będzie najlepszym narzędziem na ich resocjalizację. Ważnym kierunkiem jest także poprawa warunków mieszkaniowych. Aktualnie wiele kamienic ma zniszczone klatki schodowe i miejsca wspólne, które pozostają bez jakiegokolwiek remontu od wielu lat. Zdarzają się także obiekty mieszkaniowe, w których toaleta znajduje się na korytarzach kamienic a nie wewnątrz prywatnych mieszkań. Ta sytuacja musi być zmieniona, gdyż żadne działania na dużą skalę nie przyniosą skutków, jeżeli w codziennym, prywatnym otoczeniu mieszkańcy nie będą mieli godnych warunków do życia. Naprawy technicznej wymagają również chodniki, po których ciężko poruszać się wózkiem, czy osobom starszym. Wpływają one także na odbiór estetyczny przestrzeni. Wiele zabytkowych kamienic wymaga również starannej odnowy wizualnej. Ostatnim ważnym kierunkiem procesu rewitalizacji jest napędzenie ruchu turystycznego na terenie Biskupiej Górki, przynoszącego długoterminową szansę na rozwój i wyjście z sytuacji kryzysowej. Ze względu na lokalizację, liczne zabytki, atrakcyjny układ przestrzenny, Biskupia Górka ma niezwykły potencjał turystyczny. Wykorzystanie tego, co już istnieje na Biskupiej Górce jest głównym kierunkiem zmian. Teren zarządzany przez policję stanowi idealne miejsce na utworzenie przestrzeni muzealno-kulturalnej czy punktu widokowego. System forteczny jest kontynuacją tego, który został zagospodarowany na Górze Gradowej. Obiekty te stanowią potencjał do przystosowania ich pod nowe funkcje. Celem jest również uporządkowanie chaotycznej zieleni miejskiej, odsłonięcie punktów widokowych na centrum Gdańska oraz utworzenie szlaków turystycznych. Biskupia Górka zasługuje także na nowe atrakcje. Zwiększony ruch turystyczny będzie przenoszony na zlokalizowaną w obrębie Biskupiej Górki kolejkę linową. W celu utrzymania wprowadzanych zmian i rozwoju nowych funkcji, opinia o Biskupiej Górce musi ulec zmianie. W tym celu kierunkiem działań będzie promocja miejsca, jej atutów - 20 - i walorów. Wzmożone patrole i monitoring zapewnią bezpieczeństwo, a Biskupia Górka pozbędzie się miana jednej z najniebezpieczniejszych okolic Gdańska. 8. Pakiet projektów rewitalizacyjnych Projekt 1: Lokalizacja Instytucja koordynująca Partnerzy Uzasadnienie (2-3 zdania, dlaczego właśnie to) Skrócony opis, (na czym będzie polegał projekt) Wkład w cele LPR Okres realizacji Koszt (przybliżony) Źródło finansowania Ochrona skarp Biskupiej Górki Teren wokół Biskupiej Górki wyznaczony w odrębnych dokumentach Zarząd Dróg i Zieleni Firmy z zakresu usług geologiczno-inżynierskich Osuwanie się mas ziemnych jest realnym zagrożeniem dla mieszkańców, a także przyczyną pękania ścian budynków i chodników. Konieczna będzie wycinka drzew. Teren skarp zostanie pokryty trawą z nasadzeniami. Ma to przyczynić się do wyeksponowania istniejących fortyfikacji. Zastosuje się także system zabezpieczeń oporowych umożliwiających stabilizację skarp oraz system odwodnienia, który ma zabezpieczyć przed dalszym osuwaniem się ziemi. 6% 14 dni 2 000 000 zł RPO WP, NFOŚiGW, WFOŚiGW, PO IŚ Projekt 2: Stworzenie punktu doradztwa zawodowego i rozwoju przedsiębiorczości w celu aktywizacji zawodowej mieszkańców Lokalizacja Lokal fundacji WAGA, Biskupia 4 Instytucja koordynująca Powiatowy Urząd Pracy w Gdańsku Partnerzy Uzasadnienie (2-3 zdania, dlaczego właśnie to) Skrócony opis, (na czym będzie polegał projekt) Wkład w cele LPR Okres realizacji Koszt (przybliżony) Źródło finansowania Prywatne firmy zajmujące się szkoleniami, nowe lokale usługowe i kulturalne tworzące nowe miejsca pracy na terenie Biskupiej Górki Bezrobocie na terenie Biskupiej Górki jest bardzo wysokie. W związku z rozwojem funkcji turystycznej, zwiększy się popyt na różnego rodzaju lokale usługowe. Punkt byłby wsparciem dla wszystkich chcących rozpocząć własną działalność gospodarczą. W tym samym miejscu istniałoby również doradztwo zawodowe, możliwość przekwalifikowania swoich umiejętności, warsztaty, pomoc psychologiczna, łączenie nowych pracodawców z osobami poszukującymi pracy. W jednym z lokali utworzone zostanie biuro, w którym w określonych godzinach kilku doradców zawodowych będzie pełniło dyżury. Będą to osoby z Powiatowych Urzędów Pracy, oraz osoby z wykształceniem kierunkowym. 3% 3 miesiące 100 000 zł RPO WP, Budżet miasta Gdańsk, PO WER - 21 - Projekt 3: Remont oraz termomodernizacja budynków a także lokali, w których swoje siedziby mają fundacje i stowarzyszenia, wybudowanie TBS Lokalizacja Ul. Biskupia, ul. Kolonia Studentów, ul. Kolonia Przyszłość, ul. Kolonia Postęp Instytucja koordynująca Wydział Urbanistyki, Architektury i Ochrony Zabytków UM w Gdańsku Partnerzy Spółdzielnie Mieszkaniowe, Konserwator Zabytków, prywatne firmy remontowe Uzasadnienie (2-3 zdania, Warunki mieszkaniowe na terenie Biskupiej Górki są w złym stanie. dlaczego właśnie to) Zarówno wewnątrz (mieszkania, klatki schodowe, części wspólne) jak i na zewnątrz (elewacje). Wpływają one na negatywny estetyczny odbiór przestrzeni a przede wszystkim na złą jakość życia mieszkańców. Skrócony opis, (na czym Wszystkie budynki będące własnością Miasta zostaną wyremontowane będzie polegał projekt) łącznie z mieszkaniami, które nie posiadają własnej toalety, bądź nie spełniają podstawowych warunków bytowych. Spółdzielnie mieszkaniowe oraz właściciele mieszkań dostaną dofinansowania na remont budynków. Mieszkańcy otrzymają szczegółowe informacje na temat prowadzonych prac, paletę barw, które będą mogły zostać wykorzystane do remontów części wspólnych, a także inne propozycje, w których będą mogli partycypować, aby współdecydowali o wyglądzie swojej przestrzeni. Wkład w cele LPR 11 % Okres realizacji 2 miesiące Koszt (przybliżony) 1 500 000 zł Źródło finansowania RPO WP, Budżet Miasta Gdańska Projekt 4: Remont dróg i chodników ( w tym utworzenie nowych) Ulice: Szkocka, Kolonia, Anielniki, Cmentarna, Stoczniowców, Mariana Buczka, Część Reformackiej, Łużycka, Lotników Polskich, Kolonia studentów, Kolonia przyszłość, Kolonia Postęp, część Pohulanki, Na Stoku, Biskupia, Górka, Rogaczewskiego Remont bądź lokalizacja nowych przy ulicach: Cienista, Kolonia, Anielniki, Cmentarna, Stoczniowców, Ludwika Hirszfelda, Odrzańska, Część Reformackiej, Łużycka, Kolonia studentów, Kolonia przyszłość, Kolonia Postęp, Pohulanka, Na Stoku, Biskupia, Górka, Ks. Franciszka Rogaczewskiego Instytucja koordynująca Wydział Urbanistyki, Architektury i Ochrony Zabytków UM w Gdańsku Partnerzy Prywatne firmy remontowe Uzasadnienie (2-3 zdania, Poruszanie się po Biskupiej Górce jest utrudnione nie tylko ze względu dlaczego właśnie to) na duże deniwelacje terenu, ale także słabą jakość chodników. Nierówności oraz wysokie krawężniki stanowią utrudnienie dla dużej liczby seniorów zamieszkujących ten teren, osób niepełnosprawnych oraz rodzin z wózkami dla dzieci. Zniszczone chodniki wpływają również negatywnie na odbiór estetyczny przestrzeni. Lokalizacja - 22 - Skrócony opis, (na czym będzie polegał projekt) Wkład w cele LPR Okres realizacji Koszt (przybliżony) Źródło finansowania Wymieniona zostanie nawierzchnia chodników, zlikwidowane zostaną nierówności, krawężniki zostaną obniżone, aby ułatwić pokonywanie ulicy z jednej na drugą stronę. 11 % 4 miesięcy 1 500 000 zł RPO WP, Budżet Miasta Gdańsk, PO IŚ Projekt 5: Modernizacja oświetlenia oraz zamontowanie systemu kamer Lokalizacja Oświetlenie: Cmentarna Monitoring: Biskupia, okolice nowych parków, centrum kulturalno – muzealnego, punktów widokowych Instytucja koordynująca Straż Miejska Partnerzy Uzasadnienie (2-3 zdania, dlaczego właśnie to) Skrócony opis, (na czym będzie polegał projekt) Wkład w cele LPR Okres realizacji Koszt (przybliżony) Źródło finansowania Firmy zajmujące się montażem urządzeń, firmy ochroniarskie Bezpieczeństwo na Biskupiej Górce stanowi problem zarówno dla mieszkańców szczególnie w wieku starszym, ale także osób odwiedzających tę dzielnicę. Opinia o Biskupiej Górce w tym zakresie także stanowi duży problem, dlatego należy dołożyć starań, aby poczucie bezpieczeństwa uległo zmianie na lepsze. Zamontowanie nowoczesnego oświetlenia LED zwiększającego poczucie bezpieczeństwa oraz dobrze oświetlającego dużą powierzchnię terenu, będące zarówno energooszczędnymi. Na głównych trasach Biskupiej Górki oraz na terenach zmodernizowanych atrakcji turystycznych oraz w parkach zamontowane zostaną dyskretne kamery monitorujące to, co dzieje się na danym terenie. Zwiększy to poczucie bezpieczeństwa osób przybyłych oraz zmniejszy ryzyko dewastacji nowych obiektów. 5% 3 tygodnie 400 000 zł RPO WP, Budżet Miasta Gdańsk, PO IŚ Projekt 6: Zagospodarowanie parków, zieleni miejskiej oraz miejsc wspólnych Lokalizacja Tereny forteczne, miejsca widokowe, inne zlokalizowane na mapie Instytucja koordynująca Zarząd Dróg i Zieleni w Gdańsku Partnerzy Uzasadnienie (2-3 zdania, dlaczego właśnie to) Biuro planowania przestrzennego miasta Gdańsk; Wspólnoty mieszkaniowe, Spółdzielnia mieszkaniowa; Zapewnienie miejsc do spędzania czasu wolnego jest istotnym elementem w kształtowaniu ładu społecznego. Aktualnie młodzież wolny czas spędza na klatkach schodowych. Seniorzy nie mają miejsc, w których mogą się spotkać, odpocząć na ławce i spędzać swój wolny czas. Parki i zieleń publiczna to także atrakcje turystyczne dla turystów. - 23 - Skrócony opis, (na czym będzie polegał projekt) Wkład w cele LPR Okres realizacji Koszt (przybliżony) Źródło finansowania Przy istniejącej szkole podstawowej zlokalizowana zostanie siłownia pod chmurką. Miejsce to zostało zaproponowane przez mieszkańców. Zostanie tam urządzony park wraz z małą architekturą. Zieleń publiczna oraz ławki zostaną również zlokalizowane w miejscach z panoramą na centrum Gdańska. Na całym terenie Biskupiej Górki w miejscach wyznaczonych zostaną posadzone trawniki, zlokalizowane kosze na śmieci oraz dodatkowe ławki. Uporządkowane zostaną również ogródki 12 % 3 miesiące 1 000 000 zł RPO WP, NFOSiGW, WFOSiGW, Budżet Miasta Gdańsk Projekt 7: Lokalizacja Instytucja koordynująca Partnerzy Uzasadnienie (2-3 zdania, dlaczego właśnie to) Skrócony opis, (na czym będzie polegał projekt) Wkład w cele LPR Okres realizacji Koszt (przybliżony) Źródło finansowania Lokalizacja ogólnodostępnego basenu Ulica Zielonogórska 4 Urząd Miasta Gdańska MOSiR, Szkoła Podstawowa nr 21 Zapewnienie kreatywnego spędzania czasu młodzieży w dalszym ciągu jest jednym z priorytetów rewitalizacji. Lokalizacja basenu na terenie Biskupiej Górki uzasadnia się tym, że w najbliższym otoczeniu nie ma takiego obiektu, który byłoby ogólnodostępny. Basen będzie jednostką ogólnodostępną. Wstęp na basen generowałby przychód dla Szkoły Podstawowej, której basen zostałby przekazany pod zarząd. Zajęcia na pływalni byłoby również obowiązkowe dla uczniów. 30% 2 lata 3 500 000 zł RPO WP, Budżet Miasta Gdańsk, Ministerstwo Sportu i Turystyki Projekt 8: Lokalizacja centrum kulturalno – muzealnego Lokalizacja Ulica Kolonia Przyszłość (aktualnie teren policyjny) Instytucja koordynująca Urząd Miasta Gdańska Partnerzy Uzasadnienie (2-3 zdania, dlaczego właśnie to) Skrócony opis, (na czym będzie polegał projekt) Instytut Kultury Miejskiej, Muzeum Miasta Gdańska, fundacja WAGA Społeczność Biskupiej Górki już jest na etapie zbierania eksponatów na wystawę do muzeum poświęconego Biskupiej Górce. Historia tego obszaru jest bardzo długa oraz ciekawa. Muzeum mogłoby obejmować również teren poforteczny, trasę podziemną przebiegającą pod całą Biskupią Górkę oraz pomnik Neptuna, który aktualnie niszczeje. Uporządkowanie terenu fortecznego wraz z utworzeniem trasy turystycznej z tablicami informacyjnymi, małą architekturą, nasadzeniem zieleni. Projekt obejmowałby remont budynków pofortecznych a także przeniesienie Komendy Wojewódzkiej Policji i zlokalizowanie w jej miejscu centrum kulturalnego oraz muzeum, z salami do organizowania różnych wydarzeń. Na terenie centrum zostanie zagospodarowanie miejsce do organizacji koncertów - 24 - plenerowych. Renowacji poddany zostanie ważny dla mieszkańców pomnik Neptuna. Wkład w cele LPR Okres realizacji Koszt (przybliżony) Źródło finansowania 3% 1 rok 280 000 zł RPO WP, PO IŚ, Program „Dziedzictwo kulturowe” i „Rozwój Infrastruktury Kultury”, MKiDN, Budżet Miasta Gdańsk Projekt 9: Lokalizacja Instytucja koordynująca Partnerzy Uzasadnienie (2-3 zdania, dlaczego właśnie to) Skrócony opis, (na czym będzie polegał projekt) Wkład w cele LPR Okres realizacji Koszt (przybliżony) Źródło finansowania Kolej linowa na Biskupiej Górce W okolicach ulicy Kolonii Przyszłości Urząd Miasta Gdańska Zarząd Dróg i Zieleni, firmy zajmujące się montażem konstrukcji Zlokalizowanie kolei linowej to przede wszystkim unikalna atrakcja turystyczna Gdańska. To także alternatywny środek transportu pozwalający się dostać na wzniesienie, na którym znajduje się Biskupia Górka. Na teren Biskupiej Górki zostanie wybudowana prostej konstrukcji kolej linowa funkcjonująca w sezonie letnim. Przychód generowany z korzystania z kolejki będzie zasilał budżet na rzecz utrzymania centrum kulturalnego Biskupiej Górki. 15% 1 rok 4 000 000 zł RPO WP, PO IŚ Projekt 10: Lokalizacja Instytucja koordynująca Partnerzy Uzasadnienie (2-3 zdania, dlaczego właśnie to) Skrócony opis, (na czym będzie polegał projekt) Wkład w cele LPR Okres realizacji Koszt (przybliżony) Źródło finansowania System promocji Biskupiej Górki Urząd Miasta Gdańska Muzeum Miasta Gdańska, lokalne media Opinia o Biskupiej Górce aktualnie nie zachęca, co jej odwiedzania. Jest uważana za jeden z najniebezpieczniejszych terenów Gdańska. Nowe zagospodarowanie i uwydatnienie atrakcyjnych turystycznie wymagają promocji i uświadomienia zarówno mieszkańców jak i turystów, że Biskupia Górka ma wiele do zaoferowania. Promocja będzie polegała na umieszczeniu wszystkich atrakcji turystycznych Biskupiej Górki na ulotkach i folderach promujących miasto. Plakaty informujące o lokalizacji nowego centrum kulturalnomuzealnego będą rozwieszone na terenie całego Trójmiasta, informacja o otwarciu kolei linowej będzie promowana w prasie i mediach, jako pierwsza tego typu atrakcja w Gdańsku. 1,5% 1 rok 30 000 zł Budżet Miasta Gdańsk, PO PT - 25 - Projekt 11 Warsztaty tematyczne i spotkania kulturalne Lokalizacja Siedziba fundacji i stowarzyszeń/ nowy ośrodek kulturalny Instytucja koordynująca Zarząd nowego centrum kulturalno - muzealnego Partnerzy Uzasadnienie (2-3 zdania, dlaczego właśnie to) Skrócony opis, (na czym będzie polegał projekt) Wkład w cele LPR Okres realizacji Koszt (przybliżony) Źródło finansowania Fundacje i stowarzyszenia na terenie Biskupiej Górki, Instytut Kultury Miejskiej Resocjalizacja młodzieży, aktywizacja osób starszych wymagają działań miękkich podejmowanych przez organizacje i ośrodki kultury na terenie Biskupiej Górki Finansowanie przedsięwzięć i wydarzeń organizowanych dla mieszkańców Gdańska a przede wszystkim Biskupiej Górki w tym np. spotkań z gwiazdami sportu, telewizji i polityki, warsztaty tematyczne, przeglądy filmów oraz inne podobne działania społeczne, integrujące mieszkańców. 2,5% 1,5 roku 30 000 zł Budżet Miasta Gdańsk, PO WER, RPO 9. Mechanizmy integrowania działań Projekty Projekt 1 Główne cele rewitalizacji Cel Cel Cel 1. 2. 3. +++ + 0 Projekty rewitalizacyjne Projekt 1 Projekt 2 + Projekt 3 + Projekt 4 + Projekt 5 + Projekt 6 ++ Projekt 7 + Projekt 8 + Projekt 9 ++ Projekt 10 + Projekt 11 + ++ 0 0 0 0 ++ 0 0 0 ++ 0 ++ 0 0 0 0 0 + +++ 0 + + 0 0 ++ ++ ++ ++ + 0 + +++ +++ ++ 0 0 0 +++ 0 +++ +++ +++ +++ 0 Projekt 2 0 +++ ++ + Projekt 3 0 +++ + + ++ Projekt 4 0 + ++ + 0 ++ Projekt 5 0 + ++ + 0 + + Projekt 6 ++ ++ +++ ++ 0 ++ +++ ++ Projekt 7 0 + ++ + 0 0 0 ++ + Projekt 8 0 + +++ + ++ 0 + ++ +++ 0 Projekt 9 0 0 +++ ++ 0 0 + ++ +++ 0 +++ Projekt 10 0 0 +++ + 0 0 0 + ++ +++ +++ +++ Projekt 11 0 +++ +++ + 0 0 0 0 0 0 +++ 0 +++ +++ Mechanizmy integrowania działań to komplementarność wielu projektów realizujących te same cele rewitalizacji. Projekty w wielu przypadkach są ze sobą powiązane. Poza pierwszym projektem każdy z nich w mniejszym bądź większym stopniu realizuje główny cel rewitalizacji, jakim - 26 - jest rozwój funkcji turystycznej i zwiększenie atrakcyjności Biskupiej Górki. Większość wpływa też, na jakość życia mieszkańców. W ten sposób umocnienie skarp Biskupiej Górki pośrednio wpłynie na realizację wszystkich pozostałych projektów, ze względu na zabezpieczenie całego terenu i zahamowanie postępującej degradacji i tym samym niszczenia i pękania budynków czy ulic i chodników. Projekty 2, 3, 8 oraz 11 umożliwią wygospodarowanie i odnowienie miejsc, w których będą lokalizowane usługi społeczne, organizowane przedsięwzięcia i wydarzenia kulturalne. Projekt mający na celu zagospodarowanie parków i terenów zieleni miejskiej jest komplementarny z wszystkimi innymi projektami dotyczącymi zwiększenia atrakcyjności jak lokalizacja kolejki linowej czy ośrodka kulturalnego, ponieważ będzie ona towarzyszyć wszystkim nowym projektom inwestycyjnym. Projekt organizacji warsztatów łączy się z tworzeniem nowego ośrodka kulturalnego, gdzie te warsztaty będą mogły się odbywać. Wszystkie działania pozostają w relacji z innymi projektami, przez co cały program rewitalizacji jest komplementarny, a każde przedsięwzięcie ma na celu rozwiązanie większości problemów, z jakimi boryka się Biskupia Górka. 10. Mapa kierunków zmian planistyczno-przestrzennych obszaru rewitalizacji Termomodernizacja; Remonty budynków TBS Punkt doradztwa zawodowego i rozwoju przedsiębiorczości Centrum kulturalnomuzealne Basen Źródło: 1: Opracowanie własne na podkładzie mapy MapQuest-OSM oraz na podstawie mapy danych o charakterze katastralnym z www.geoportal.gov.pl - 27 - 11. Wskazanie kierunków zmian planistyczno-przestrzennych obszaru rewitalizacji Na obszarze rewitalizacji nie przewiduje się utworzenia Specjalnej Strefy Rewitalizacji. Z zakresu zapisów Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Gdańska, istnieje konieczność aktualizacji tego dokumentu. Głównie z zakresu przeznaczenia terenu. Są to tereny przeznaczone na zieleń miejską (w tym parki) oraz usługi. Znajdują się one na obszarze głównym Biskupiej Górki. Jeśli zaś chodzi o zgodność projektu rewitalizacji z Miejscowymi Planami Zagospodarowania Przestrzennego, konieczne jest, aby uchwalić MPZP dla obszaru przy ul. Zielonogórskiej oraz ul. Kolonia Studentów, gdyż jest tam jego brak. Istnieje także potrzeba zmiany MPZP nr 1740, obszar Chełm II, uchwalonego Radą Miasta Gdańska w dn. 25.05.2006r. Zmiana dotyczy terenu mieszkaniowo-usługowego przy ul. Reformackiej, którego część przeznaczono w projekcie rewitalizacji na tereny zieleni urządzonej. Nie przewiduje się również tworzenia Miejscowego Planu Rewitalizacji. 12. Określenie niezbędnych zmian w polityce gospodarowania mieniem komunalnym Tematyka zarządzania mieniem komunalnym jest złożona, a jej źródła stanowią głównie regulacje ustawy o samorządzie gminnym oraz ustawy o gospodarce nieruchomościami. Mieniem komunalnym jest własność i inne prawa majątkowe należące do gminy oraz mienie innych gminnych osób prawnych, w tym przedsiębiorstw (np. spółek komunalnych). Ustawodawca przyznał gminom swobodę w zarządzaniu mieniem komunalnym, dzięki czemu samodzielnie decydują one o przeznaczeniu i sposobie wykorzystania składników majątkowych. Na co dzień to do zadań wójta, burmistrza lub prezydenta miasta należy gospodarowanie mieniem komunalnym. Rada gminy przyjmuje jednak akt prawa miejscowego (w drodze uchwały), który określa zasady zarządu mieniem gminy. Niezbędne czynności, jakich trzeba dokonać w tym zakresie na obszarze rewitalizacji to remonty mienia komunalnego. W pierwszej kolejności powinny być to budynki zlokalizowane przy ul. Biskupiej, ul. Na Stoku, ul. Salwador, ul. Menonitów oraz ul. Zaroślak. Są one w najgorszym stanie technicznym na tym obszarze i wymagają jak najszybszej interwencji w tym zakresie. Zostanie także wprowadzone społeczne budownictwo czynszowe (TBS), które będzie się mieścić przy ul. Kolonia Studentów, ul. Kolonia Postęp, ul. Kolonia Przyszłość. Jest to konieczne, ze względu na - 28 - niski poziom zamożności mieszkańców Biskupiej Górki. Obszary, w których zostanie obniżony podatek od nieruchomości oraz czynsze dla wynajmowanych od miasta lokali o charakterze usługowym zlokalizowano przy ul. Biskupiej, ul. Na Stoku oraz ul. Zaroślak, gdyż te tereny wykazują się szczególnym poziomem ubóstwa osób zamieszkałych Biskupią Górkę. 13. Komitet rewitalizacji W celu usprawnienia i optymalizacji złożonych działań związanych z procesem rewitalizacji prezydent miasta Gdańska powołuje w drodze zarządzenia Komitet Rewitalizacji. Jego dokładna funkcja została opisana w ustawie z dnia 9 września 2015 r. o rewitalizacji (art. 7 ust. 1) i stanowi, iż Komitet Rewitalizacji to forum współpracy i dialogu interesariuszy z organami gminy w sprawach dotyczących przygotowania, prowadzenia i oceny rewitalizacji oraz pełni funkcję opiniodawczo-doradczą wójta, burmistrza albo prezydenta miasta. Dopuszcza się powołanie osobnych Komitetów Rewitalizacji dla wyznaczonych podobszarów rewitalizacji. Zasady wyznaczania osób do Komitetu Rewitalizacji zostały ustalone w drodze uchwały przez Radę Miasta Gdańska. Komitet składa się w przede wszystkim z ekspertów w dziedzinie rewitalizacji, a także osób będących na bieżąco z problemami obszaru, bądź też są przywiązane do niego i angażują się w życie dzielnicy o raz chcą mieć realny wpływ na jej rozwój. W Komitecie nie zabrakło też osób, które bezpośrednio związane są z wdrażaniem ustawy o rewitalizacji w życie, a także planistów, ponieważ są oni dobrze zaznajomieni z problemami planowania przestrzennego w Gdańsku. Kluczową rolę w składzie grają też osoby wybrane do Komitetu przez samych mieszkańców dzielnicy, którzy to znają jej specyficzne problemy. Poniżej przedstawiono dokładny skład Komitetu Rewitalizacji. 1. Krystyna Ejsmont – radna dzielnicy, członkini Stowarzyszenia WAGA działaczka na terenie Biskupiej Górki 2. Przedstawiciel Fundacji Życie i Pasja 3. Przedstawiciel Klubu „Senioryci” działającego przy ul. Biskupiej 4 4. Przedstawiciel Koalicji Biskupia Górka 5. Towarzystwo Profilaktyki Środowiskowej "MROWISKO" 6. Kościół Zielonoświątkowy – pastor Tomasz Chaciński 7. Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków- Dariusz Chmielewski 8. Komendant Wojewódzki Policji w Gdańsku - Insp. Jarosław Rzymkowski - 29 - 9. Przedstawiciel wydziału monitoringu środowiska WIOŚ 10. Kierownik wydziału pośrednictwa pracy PUP w Gdańsku 11. Kierownik Wydziału Urbanistyki, Arch i Ochrony Zabytków w Urzędzie Miasta 12. Kierownik Wydziału Rozwój Społeczny UM 13. Kierownik Referatu Rewitalizacji UM 14. Proboszcz parafii - Ks. dr Bartłomiej Stark 15. Główny Specjalista ds. Programów Społecznych i Nie inwestycyjnych - Katarzyna Kownacka-Nowaczek 16. Inspektor ds. Programów Przestrzennych i Inwestycyjnych -Agnieszka Sulewska 17. Przedstawiciel Wspólnoty Mieszkaniowej Biskupia 8 18. Osoba ze śr. naukowego związanego z zagadnieniami rewitalizacji 19. Przedstawiciel Referatu Finansowego Urzędu Gminy 20. Przedstawiciel podmiotu gospodarczego działającego na obszarze 21. Radny właściwy dla danego obszaru lub wskazany przez przewodniczącego Rady Gminy 22. Przedstawiciel Biura Rozwoju Gdańska 23. Osoba ds. pozyskiwania funduszy unijnych Obsługę organizacyjną Komitetu Rewitalizacji zapewnia prezydent miasta. Zgodnie z ustawą o rewitalizacji (art. 7 ust. 8) w sytuacji, gdy Komitet Rewitalizacji zajmuje postawę w drodze głosowania, przedstawiciele gminy, gminnych jednostek organizacyjnych (a tym również gminnych osób prawnych) nie uczestniczą w głosowaniu, jeżeli obejmuje ono projekty dokumentów, których opracowanie należy do zadań wójta, burmistrza lub prezydenta. 14. Opis struktury zarządzania GPR Proces rewitalizacji jest procesem ciągłym. Dla zagwarantowania, że postanowienia przyjęte w Gminnym Programie Rewitalizacyjnym będą konsekwentnie realizowane zapewniono warunki organizacyjne i instytucjonalne do ich wdrażania oraz weryfikacji. Prezydent miasta Gdańska, po podjęciu przez Radę Miasta uchwały o przystąpieniu do sporządzenia Gminnego Programu Rewitalizacji Biskupiej Górki, sporządza projekt rewitalizacji. Do niego należą również takie zadania jak: ogłoszenie informacji o podjęciu uchwały o przystąpieniu do sporządzenia programu rewitalizacji, przeprowadzenie konsultacji społecznych, wystąpienie odpowiednich organów o zaopiniowanie projektu, a także wprowadzenie w końcowym etapie zmian, - 30 - które wynikają z konsultacji społecznych oraz owych opinii. Organy, do których musi się zwrócić opinię to: Zarząd Województwa Pomorskiego – w zakresie zgodności z Planem Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Pomorskiego Strategią Rozwoju Województwa Pomorskiego 2020, Wojewoda Pomorski Dariusz Drelich – w zakresie zgodności z zadaniami rządowymi służącymi realizacji celu publicznego określonego w art. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, Wojewódzki Sztab Wojskowy w Gdańsku, Morski Oddział Straży Granicznej – w zakresie wymagań bezpieczeństwa i obronności, Pomorski Komendant Wojewódzki PSP st. bryg. Andrzej Rószkowski – w zakresie ochrony przeciwpożarowej, Pomorski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny dyr. Wojewódzkiej Stacji SanitarnoEpidemiologicznej w Gdańsku Tomasz Augustyniak, Miejska Komisja Urbanistyczno-Architektoniczna w Gdańsku, Operatorzy sieci uzbrojenia terenu, w tym zarządcy dróg oraz linii i terenów kolejowych, Komitet Rewitalizacji. Dodatkowo w przypadkach obszaru specyficznego prezydent powinien zwrócić się z opinią także do organów wyszczególnionych w ustawie o rewitalizacji w art. 17 ust. 2 pkt 4 lit. b. Na obszarze Biskupiej Górki występuje spora liczba zabytków (chociażby liczne fortyfikacje naziemne czy też historyczne kamienice), tak, więc powinno się skonsultować projekt rewitalizacji z Pomorskim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków w zakresie ochrony zabytków. Gotowy projekt prezydent przedstawia Radzie Miasta, która następnie go uchwala. Gminny projekt nie jest aktem prawa miejscowego. Ważną rolę w przygotowaniach, prowadzeniu i ocenie rewitalizacji pełni Komitet Rewitalizacji. Ze względu na swój różnorodny i bogaty skład pełni funkcję opiniodawczo-doradczą prezydenta. Jego obsługę organizacyjną zapewnia prezydent. Poniżej przedstawiono dokładny plan prac rewitalizacyjnych. Harmonogram prognozowanych działań rewitalizacyjnych dla Biskupiej Górki na rok 2016 1 lutego 4 kwietnia 11 kwietnia 18 kwietnia 27 kwietnia Podjęcie uchwały o wyznaczeniu obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji. Powiadomienie o konsultacjach społecznych. Zebranie uwag. Debata. Spacer studyjny. - 31 - 9 maja 13 maja 23 maja 24 maja 1 czerwca 6 czerwca 7 czerwca 5 września 12 września 19-23 wrzesień 3 października 11 października 28 listopada Spotkanie w sprawie wyznaczenia składu Komitetu Rewitalizacji. Zakończenie zbierania uwag. Uchwalenie uchwały o Komitecie Rewitalizacji Zarządzenie burmistrza w sprawie Komitetu Rewitalizacji Uchwalenie uchwały o utworzeniu Komitetu Rewitalizacji Uchwała o przystąpieniu do sporządzenia GPR Ogłoszenie o uchwale o przystąpieniu do sporządzenia GPR Ogłoszenie o rozpoczęciu konsultacji społecznych Rozpoczęcie zbierania uwag Przeprowadzenie ankiet i wywiadów Spotkania z mieszkańcami Zakończenie zbierania uwag i opinii Uchwalenie Gminnego Programu Rewitalizacji dla dzielnicy Biskupia Górka 15. Szacunkowe ramy finansowe Projekty Ochrona skarp Biskupiej Górki Stworzenie punktu doradztwa zawodowego i rozwoju przedsiębiorczości w celu aktywizacji zawodowej mieszkańców Remont oraz termomodernizacja budynków a także lokali, w których swoje siedziby mają fundacje i stowarzyszenia, wybudowanie TBS Remont dróg i chodników Modernizacja oświetlenia oraz zamontowanie systemu kamer Lokalizacja obiektu sportowego, ogólnodostępnego basenu Zagospodarowanie parków, zieleni miejskiej oraz miejsc wspólnych Lokalizacja centrum kulturalno - muzealnego Kolej linowa na Biskupią Górką System promocji Biskupiej Górki Warsztaty tematyczne i spotkania kulturalne Źródło finansowania RPO WP, NFOŚiGW, WFOŚiGW, PO IŚ RPO WP, Budżet miasta Gdańsk, PO WER RPO WP, Budżet miasta Gdańsk RPO WP, Budżet miasta Gdańsk, PO IŚ RPO WP, Budżet miasta Gdańsk, PO IŚ RPO WP, Budżet miasta Gdańsk, Ministerstwo sportu i turystyki RPO WP, NFOŚiGW, WFOŚiGW, Budżet miasta Gdańsk RPO WP, PO IŚ, Program „Dziedzictwo kulturowe” i, Rozwój infrastruktury kultury" MKiDN, Budżet miasta Gdańsk RPO WP, PO IŚ Budżet miasta Gdańsk, PO PT Budżet miasta Gdańsk, PO WER, RPO WP - 32 - 16. Monitoring i ewaluacja Zestaw wskaźników oddziaływania całego programu i wskaźników sukcesu celów szczegółowych Lp. Cele 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Ogólny: Poprawa jakości życia mieszkańców Biskupiej Górki Ogólny: Poprawa jakości życia mieszkańców Biskupiej Górki Ogólny: Poprawa jakości życia mieszkańców Biskupiej Górki Wskaźnik oddziaływania całego programu i sukcesu celów szczegółowych Instytucja Wartość Wartość bazowa docelowa Liczba mieszkańców UM Gdańsk 3100 4000 Udział mieszkańców w wieku 18-25 [w %] UM Gdańsk 12,5 18 Udział mieszkańców w wieku 26-44 [w %] UM Gdańsk 32,9 38 Powiatowy urząd pracy w Gdańsku 6,2 4,9 Udział osób Szczegółowy: zmniejszenie posiadających status liczby osób bezrobotnych osoby bezrobotnej [w %] Szczegółowy: wzrost poczucia bezpieczeństwa mieszkańców i Przestępstwa na 1000 odwiedzających, w tym mieszkańców przeciwdziałanie przestępczości Szczegółowy: poprawa jakości przestrzeni Zadowolenie z publicznych oraz infrastruktury utworzenie nowych miejsc rekreacyjno- sportowej wspólnych dla (w skali 1-6) mieszkańców Aktywność Szczegółowy: skuteczna obywatelska promocja Biskupiej Górki i (frekwencja w eliminowanie negatywnej wyborach do Rady opinii o obszarze Dzielnic 2015r. [w %]) Szczegółowy: poprawa Liczba budynków stanu technicznego oddanych do budynków w tym części użytkowania w latach wspólnych 2008-2015 Szczegółowy: poprawa Udział sekcji stanu technicznego budownictwa w całej budynków w tym części gospodarce [w %] wspólnych Szczegółowy: utworzenie Działalność związana z nowych atrakcji kulturą, rozrywką i turystycznych rekreacją [w %] Komenda wojewódzka 53,8 policji w Gdańsku 20 Mosir Gdańsk 2,93 3,5 UM Gdańsk 6,33 12 UM Gdańsk 19 80 UM Gdańsk 6,9 9,2 UM Gdańsk brak danych 2 - 33 - 11 12 13 14 Szczegółowy: wspieranie przedsiębiorców otwierających nową działalność na Biskupiej Górce z zakresu obsługi i zaplecza turystycznego Szczegółowy: wspieranie przedsiębiorców otwierających nową działalność na Biskupiej Górce z zakresu obsługi i zaplecza turystycznego Szczegółowy: wspieranie przedsiębiorców otwierających nową działalność na Biskupiej Górce z zakresu obsługi i zaplecza turystycznego Ogólny: Poprawa jakości życia mieszkańców Biskupiej Górki Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi [w %] UM Gdańsk brak danych 4 Działalność usługowa [w %] UM Gdańsk brak danych 5 Odsetek ludności posiadającej wykształcenie wyższe UM Gdańsk brak danych jak najwyższa Powierzchnia mieszkalna (w m2) na osobę UM Gdańsk brak danych jak najwyższa ZAŁOŻENIA EWALUACJI Ewaluacja przeprowadzana jest w celu odpowiedzi na pytanie: Czy osiągnięte zostały zamierzenia zakładane przez Gminny Program Rewitalizacji. Jest to systematyczne badanie efektów działań podejmowanych w celu poprawy jakości życia. Gminny Programu Rewitalizacji jednostki urbanistycznej Biskupia Górka przeprowadzany jest w oparciu o przegląd osiągnięć programu rewitalizacji w stosunku do planowanych oczekiwań na podstawie oceny realizacji poszczególnych celów strategicznych. Nabyta wiedza pozwoli poprawić jakość rewitalizacji w przyszłości. Zgodnie z wytycznymi Komisji Europejskiej jest 6 podstawowych kryteriów, które decydują o wynikach ewaluacji: 1. Odpowiedniość – odpowiedniość celów rewitalizacji w stosunku do problemów, jakie rewitalizacja miała rozwiązać. 2. Przygotowanie programu – logika i kompletność procesu planowania rewitalizacji oraz wewnętrzna logika i spójność dokumentu. 3. Efektywność – koszty, szybkość i efektywność zarządzania, przy wykorzystaniu, których wkład i działania zostały przekształcone w wyniki. 4. Skuteczność – ocena wkładu osiągniętego dzięki wynikom w stosunku do osiągnięcia celów rewitalizacji, oraz tego, jaki wpływ miały założenia na osiągnięcia rewitalizacji. - 34 - 5. Wpływ – skutek - jaki wywiera rewitalizacja w szerszym środowisku, oraz jej wkład w rozwój i podniesienie konkurencyjności. 6. Trwałość – prawdopodobieństwo, że strumień korzyści wynikających z rewitalizacji będzie „płynął” nadal, szczególnie kontynuacja działań w ramach rewitalizacji i osiąganie wyników, ze szczególnym uwzględnieniem czynników rozwojowych wsparcia ze strony polityki, czynników ekonomicznych i finansowych, aspektów społeczno-kulturowych oraz zdolności instytucjonalnych. Aby ewaluacja mogła w pełni spełniać te kryteria musi być oparta o określone wcześniej cele główne i szczegółowe, których osiągnięcie będzie oznaczało spełnienie oczekiwań, jakie twórcy oraz mieszkańcy mieli w stosunku do zaprojektowanego Gminnego Programu Rewitalizacji. Ewaluacja będzie, zatem prowadzona, aby: określić efekty realizacji programu oraz wpływ na osiąganie celów w nim określonych w (ongoing/ex-post) poprawić jakość, skuteczność i efektywność wdrażania programu (on-going) lepiej odpowiadać na potrzeby (zarówno aktualnych, jak i przyszłych) działań rewitalizacyjnych w dzielnicy (on-going; ex-ante) Metody badań, które mogą posłużyć do wykonania ewaluacji Gminnego Programu Rewitalizacji: Lp. Metoda badań 1 2 3 CATI - wywiad telefoniczny CAWI - ankieta wypełniana za pomocą komputera PAPI - wywiad przeprowadzany przez ankietera CAPI - wywiad przeprowadzany przez ankietera przy pomocy komputera IDI - pogłębiony wywiad indywidualny FGI - zorganizowany wywiad grupowy Panel ekspertów Koszty pozostałe projektu 4 5 6 7 8 Zakres kosztów (pln) 25-55 6000-18000 60-200 60-200 150-1200 1800-10000 2000-15000 3000-5000 Instytucje wspierające: Straż miejska Gdańsk, Komenda Miejska Policji, Spółdzielnie i Wspólnoty mieszkaniowe, Powiatowy urząd pracy w Gdańsku, Mosir Gdańsk, Urząd miasta Gdańsk SZACOWANY BUDŻET PRZEZNACZONY NA EWALUACJE: 100 000 ZŁ - 35 - Bibliografia: 1. Program Rewitalizacji Obszarów Zdegradowanych w Gdańsku Gdańsk, marzec 2. Biskupia Górka w percepcji mieszkańców Raport z badań, Gdańsk, grudzień 2012 3. Koncepcja rewitalizacji Biskupiej Górki Gdańsk, lipiec 2012 4. http://www.gdansk.pl/zagospodarowanie-przestrzenne/11-Srodmiescie-Historyczne,a,5027 5. Zespoły komunalnej zabudowy mieszkaniowej w czasie przemian w Gdańsku na przykładzie Biskupiej Górki Magdalena Podwojewska 6. https://www.mr.gov.pl/rewitalizacja 7. Program Rewitalizacji krok po kroku – zasady, procedury http://www.gdansk.pl/urzad/download/2015_11/66249.png 8. http://www.trzciana.pl/tl_files/content/aktualnosci/2016/04/2016-0401/Czesc%203%20_%20GPR%20G.Trzciana_31_03_2016.pdf 9. http://www.repki.pl/_portals_/repki.pl/CKFiles/Uploads/151214MONITORING_I_EWALUA CJA.pdf 10. http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/wyszukiwarka?wojewodztwo=pomorskie 11. http://www.gdansk.pl/urzad/biznes,960.html 12. http://www.geoportal.gov.pl/ 13. http://mapa.gdansk.gda.pl/ipg/app/index#s=planowanie 14. http://www.gdansk.pl/zagospodarowanie-przestrzenne - 36 -