Szansą dla Firmy. Dobre Praktyki

Transkrypt

Szansą dla Firmy. Dobre Praktyki
Inwestujemy w Waszą przyszłość dla rozwoju innowacyjnej gospodarki
AUDYT POTRZEB MARKETINGOWYCH
– SZANSĄ DLA FIRMY
DOBRE PRAKTYKI
publikacja podsumowująca realizację projektu pt.
„Wzmocnienie pozycji konkurencyjnej IOB poprzez rozszerzenie katalogu
usług proinnowacyjnych dla przedsiębiorstw”
[Publikacja dystrybuowana bezpłatnie]
1
2
Zespół redakcyjny (alfabetycznie):
Barbara Baron, Izabela Czeremcha, Sylwia Dragan
W publikacji wykorzystano m.in.: fotografie i ilustracje dostarczone
przez prezentowane firmy
Publikacja została opracowana w ramach projektu pod nazwą:
„Wzmocnienie pozycji konkurencyjnej IOB poprzez rozszerzenie
katalogu usług proinnowacyjnych dla przedsiębiorstw”.
Projekt realizowany w ramach działania 5.2 Wspieranie instytucji
otoczenia biznesu oraz ich sieci o znaczeniu ponadregionalnym,
Osi priorytetowej 5 Dyfuzja innowacji Programu Operacyjnego
Innowacyjna Gospodarka 2007-2013.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach
Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
Wydanie I
Nakład 150 egzemplarzy
Publikacja bezpłatna
Copyright by Górnośląska Agencja Przekształceń Przedsiębiorstw S.A.
Opracowanie Graficzne ARF Design
Publikacja jest dostępna także w wersji elektronicznej na:
www.audytmarketingowy.com
Katowice 2011
AUDYT POTRZEB MARKETINGOWYCH
– SZANSĄ DLA FIRMY
DOBRE PRAKTYKI
publikacja podsumowująca realizację projektu pt.
„Wzmocnienie pozycji konkurencyjnej IOB poprzez rozszerzenie katalogu
usług proinnowacyjnych dla przedsiębiorstw”
[Publikacja dystrybuowana bezpłatnie]
Spis treści
Słowo wstępne
I. ABC projektu pt. „Wzmocnienie pozycji konkurencyjnej IOB
poprzez rozszerzenie katalogu usług proinnowacyjnych
dla przedsiębiorstw”
6
9
II. Wybrane wdrożenia innowacji marketingowych
w firmach – Dobre praktyki 15
3Soft S.C.
16
Ekologiczne Drogi.pl Sp. z o.o.
20
Elektroonline.pl
24
Fight-Clubs.pl 26
A.&M. Galica Anna Galica
28
Gambit Lubawka Sp. z o.o.
32
Geo Globe Polska spółka z ograniczona odpowiedzialnością S.K.A 34
Human Partner Sp. z o.o.
38
i3D Sp. z o.o.
42
INTER TRADE Sp. z o.o.
46
Klinika Okulus
48
Optiguard Sp. z o.o.
52
Plasma SYSTEM S.A.
54
P.P.H.U. Rolmax Sp. z o.o.
58
Park Naukowo-Technologiczny TECHNOPARK GLIWICE Sp. z o.o. 62
Wytwórnia Kotłów Grzewczych 64
ZTE KATOWICE Sp. z o.o. Sp. K.
68
III. Poziom świadomości przedsiębiorstw na temat
potrzeby wdrożenia innowacji marketingowej
– raport z badania ankietowego 73
Szanowni
Państwo!
świeży klimat, przyspieszyło przemiany, ustabilizo-
Żywiąc nadzieję, że przeprowadzony wśród 120
wało prawodawstwo gospodarcze, dało możliwość
przedsiębiorstw Audyt Potrzeb Marketingowych
międzynarodowych partnerskich kontaktów go-
był okazją do obiektywnego spojrzenia na poten-
spodarczych małym i średnim przedsiębiorstwom
cjał firmy, a rekomendacje wskazane w raportach
oraz umocniło pozytywnie standardy europejskie
po przeprowadzonych audytach są inspiracją do
w naszym życiu codziennym.
dalszych działań, zachęcam do lektury publikacji
Przedsię-
W ostatnich latach skupialiśmy się zwłaszcza
gdzie zaprezentowano wybrane dobre praktyki
biorstw S.A. powstała w 1994 r. Misją Spółki jest
na ożywianiu działalności małych i średnich przed-
oraz wyniki badań prowadzonych w ramach pro-
tworzenie odpowiednich warunków i instrumen-
siębiorstw, tworzeniu sprzyjającego klimatu dla
jektu.
tów do podnoszenia konkurencyjności gospodarki
tych wszystkich, których działalność nosi znamio-
regionu.
na innowacyjności, na budowaniu skutecznej plat-
Górnośląska
Agencja
Przekształceń
Początkowo głównym zadaniem GAPP S.A. było
formy komunikacji nauka-biznes. Dzięki bogatemu
wspieranie aktywności administracji rządowej
doświadczeniu, które nabyliśmy współpracując
w trakcie przemian strukturalno - własnościowych
z Instytucjami z całego kraju i Europy, realizując
w przedsiębiorstwach państwowych. Z czasem
kilkudziesiąt projektów związanych z transferem
zmieniły się akcenty w działalności Spółki. Przez te
i komercjalizacją technologii, innowacjami pozna-
kilka lat zmieniał się wizerunek regionu, zmieniały
liśmy potrzeby i oczekiwania przedsiębiorców do-
Eugeniusz Wycisło
się potrzeby środowisk biznesowych i samorzą-
tyczące tych obszarów. To wszystko zaowocowało
Koordynator Projektu
dowych, rosły wymagania i oczekiwania Polaków,
konkretnymi propozycjami dla przedsiębiorstw
zmieniały się możliwości administracyjne i finan-
w zakresie usług doradczych o charakterze proinno-
sowe. Reagowaliśmy na te zmiany oraz uczestni-
wacyjnym – m.in.: Audytem
czyliśmy w ich kreowaniu. Nie lada bodźcem było
ketingowych.
Prezes Zarządu
Potrzeb Mar-
przystąpienie Polski do Unii Europejskiej. Wniosło
4
5
Słowo wstępne
Nowa usługa doradcza o charakterze proinnowacyjnym, czyli o tym
jak Instytucje Otoczenia Biznesu
reagują na oczekiwania przedsiębiorstw
nie ma czasu i środków na ocenę ekspercką po-
ści podejmowanych działań. I choć intuicyjnie nie
projekt zmienił ten stan.
dejmowanych przez nią działań marketingowych,
oznacza wcale źle, to jednak podejmowane dzia-
Wypełniając niszę na rynku usług świadczo-
a na wydanie rekomendacji przez zewnętrznych
łania wymagają usystematyzowania, zaplanowa-
nych przez Instytucje Otoczenia Biznesu wspólnie
ekspertów w zakresie wdrożenia innowacji mar-
nia i analizy. Założeniem projektu APM było inspi-
z Partnerami stworzono i wdrożono standard no-
ketingowej zazwyczaj brakuje środków – bo są
rowanie przedsiębiorstw do wdrażania innowacji.
wej usługi doradczej o charakterze proinnowacyj-
pilniejsze potrzeby. Odpowiedzią miał być (i jest)
A więc dostarczenie wiedzy o tym, jakie stworzyć
nym Audytu Potrzeb Marketingowych.
Audyt Potrzeb Marketingowych (APM) - usługa
w firmie warunki, aby w pełni wykorzystać jej ka-
Analiza dotychczasowego katalogu usług dorad-
Cytując Petera Drucker’a „Marketing posiada
tak przygotowana aby mogła być przeprowadzo-
pitał intelektualny, kryjący się przede wszystkim
czych świadczonych przez Instytucje Otoczenia
tak fundamentalne znaczenie, że nie może być
na niezależnie od branży, w której działa przedsię-
w potencjale pracowników.
Biznesu na rzecz przedsiębiorstw pokazała, że bra-
rozpatrywany jako oddzielna funkcja. Jest to cały
biorstwo, usługa która wskaże na jakim poziomie
Jak pokazują wykonane analizy w projekcie
kuje specjalistycznych usług, które ocenią sku-
biznes widziany z punktu widzenia jego ostatecz-
dana funkcja marketingowa w przedsiębiorstwie
Audytu Potrzeb Marketingowych, z którego sko-
teczność działań i wykorzystanie instrumentów
nego wyniku, to jest z punktu widzenia klienta…
występuje. Udzielane podczas audytu odpowiedzi
rzystało 120 firm – 100% ankietowanych uznaje,
marketingowych. Usług, których efektem będzie
Powodzenie biznesu zależy nie od producenta,
są odpowiednio punktowane, a narzędzia stwo-
że uzyskane rekomendacje w zakresie wdrożenia
raport i wydane rekomendacje w zakresie wdroże-
lecz klienta.” Stąd tak ważna staje się obiektywna
rzone w projekcie dają obiektywny obraz i ocenę
innowacji marketingowej w przedsiębiorstwie są
nia innowacji w przedsiębiorstwie.
ocena podejmowanych działań w obszarze mar-
podejmowanych działań marketingowych. Audyty
przydatne. Najbardziej satysfakcjonująca jest dla
Jak pokazują wyniki raportu z badania poziomu
ketingu, którą umożliwia usługa Audytu Potrzeb
były i są przeprowadzane przez osoby, które speł-
nas jednak informacja, iż
świadomości przedsiębiorstw na temat potrzeby
Marketingowych. Marketing bowiem nie jest trud-
niają wymagania określone w rozporządzeniu do-
firm, które zostały przeudytowane wdrożyło albo
WDROŻENIA INNOWACJI MARKETINGOWEJ, który
ny, nie stanowi żadnej wiedzy tajemnej, dostępnej
tyczącym Krajowego Systemu Usług, czyli nie tylko
planuje wdrożyć rekomendacje zaproponowane
został wykonany w ramach projektu „Wzmocnie-
tylko dla specjalistów posługujących się herme-
posiadają odpowiednie wykształcenie i kwalifika-
w raporcie z usługi APM.
nie pozycji konkurencyjnej IOB poprzez rozszerze-
tyczną terminologią. Trzeba jedynie dobrze poznać
cje, ale przede wszystkim praktykę we współpracy
nie katalogu usług proinnowacyjnych dla przedsię-
narzędzia, żeby później poprawnie je stosować.
z przedsiębiorstwami, to bardzo ważne. Jak poka-
Izabela Czeremcha
działania
zały audyty przedsiębiorcy w obszarze wykorzy-
Menadżer Projektu
ankietę przyznało, że nigdy nie poszukiwało infor-
i etapy standaryzacji usługi wiedzieliśmy, że więk-
stywania instrumentów marketingowych działają
macji na temat usług w zakresie innowacji mar-
szość przedsiębiorstw szczególnie z sektora MSP
dość intuicyjnie, często nie analizują efektywno-
biorstw”: 100% przedsiębiorstw, które wypełniły
6
ketingowych w Instytucjach Otoczenia Biznesu –
Przygotowując
projekt,
planując
98% badanych
7
ABC projektu pt.
„Wzmocnienie pozycji
konkurencyjnej IOB
poprzez rozszerzenie
katalogu usług
proinnowacyjnych
dla przedsiębiorstw”
Wzmocnienie sieci Instytucji Otoczenia Biznesu (IOB),
poprzez wprowadzenie nowej usługi doradczej
o charakterze proinnowacyjnym Audytu Potrzeb Marketingowych
– to główny cel projektu.
8
9
INFORMACJA O PROJEKCIE
CELE SZCZEGÓŁOWE PROJEKTU
OSIĄGNIĘCIA PROJEKTU
Projekt realizowano w ramach Programu Opera-
1.Rozszerzenie katalogu świadczonych usług do-
W ramach projektu wypracowano i wdrożono nowy
ketingowych, którego integralną częścią są re-
cyjnego Innowacyjna Gospodarka w okresie od
radczych o charakterze proinnowacyjnym wśród
standard świadczenia usługi doradczej o charakte-
komendacje dotyczące potrzeb marketingowych
01.06.2009 r. do 30.04.2011 r.
Instytucji Otoczenia Biznesu.
rze proinnowacyjnym – Audyt Potrzeb Marketin-
audytowanego przedsiębiorstwa. W wyniku prze-
gowych. W trakcie trwania projektu przedsiębiorcy
prowadzonego audytu zidentyfikowane zostają
mieli możliwość bezpłatnego skorzystania z usługi
obszary, w których przedsiębiorstwo może i po-
APM, otrzymując zaświadczenie o udzielonej po-
winno wprowadzać działania marketingowe.
Głównym celem projektu było wzmocnienie
sieci Instytucji Otoczenia Biznesu (IOB), poprzez
wprowadzenie nowej usługi doradczej o charak-
2.Wyznaczenie standardów przeprowadzania Audytu Potrzeb Marketingowych (APM).
terze proinnowacyjnym – Audytu Potrzeb Marke-
mocy de minimis. Realizacja projektu umożliwiła
Na podstawie tej diagnozy oceniony jest sto-
tingowych. Wprowadzenie przedmiotowej usługi
3.Wzrost świadomości przedsiębiorców dotyczą-
nie tylko zbadanie potrzeb marketingowych - po-
pień dojrzałości marketingowej przedsiębiorstwa,
do katalogu oferty Instytucji Otoczenia Biznesu
cych potrzeby wprowadzania innowacji do firmy.
przez skorzystanie z nowej usługi Audytu Potrzeb
a opinia zawarta w raporcie dotyczy możliwości
ma przyczynić się do realizacji celów założonych
Marketingowych, ale i fachową pomoc ekspertów
wdrożenia innowacji marketingowej w firmie.
w Programie Operacyjnym Innowacyjna Gospodar-
oraz uzyskanie rekomendacji w zakresie wdroże-
ka – tworzenia warunków do wzrostu konkuren-
nia innowacji marketingowej.
cyjności gospodarki opartej na wiedzy i przedsię-
Audyt Potrzeb Marketingowych przeprowadza-
biorczości, zapewniającej wzrost zatrudnienia oraz
no w oparciu o następujące źródła informacji:
wzrost poziomu spójności społecznej, gospodarczej
• ankieta bezpośrednia z udziałem właściciela
i przestrzennej. Umożliwiło to realizację celów za-
przedsiębiorstwa
łożonych dla 5 osi priorytetowej, która skupia się
• wywiad pogłębiony
na dyfuzji innowacji, w ramach której projekt uzy-
• anonimowa ankieta z pracownikami audytowa-
skał dofinansowanie.
nego przedsiębiorstwa
Na podstawie wymienionych źródeł informacji
dokonuje się oceny liczbowej podanych funkcji
marketingowych takich jak: informacja marketingowa, instrumenty marketingowe, personel oraz
zarządzanie marketingowe. Wyniki APM opracowane są w formie raportu z Audytu Potrzeb Mar-
10
11
W tych miastach świadczyliśmy
usługę APM
Lidzbark Warmiński
Szczecin
Człuchów
Susz
Ostróda
Galiny
Olsztyn
Białystok
Bydgoszcz
Toruń
Poznań
Warszawa
Miejska Górka
Lublin
Złotoryja
Świdnica
Wałbrzych
Lubawka
W okresie od 1 października 2009 r.
do 30 kwietnia 2011 r. z usługi APM
skorzystało 120 firm z całej Polski.
12
Wrocław
Częstochowa
Szczekociny
Tarnowskie Góry
Rogoźnik
Bytom
Czeladź
Ruda Śląska
Siemianowice Śl.
Cisek Gliwice
Katowice
Gierałtowice
Żory Mikołów
Kraków
Tarnów
Czechowice-Dziedzice
Bestwina
Wadowice
Bielsko-Biała
Porąbka
Międzybrodzie Bialskie
Czarny Dunajec
Koniówka
Chochołów
Zakopane
Rzeszów
13
Wybrane
wdrożenia innowacji
w przedsiębiorstwach,
które skorzystały z APM
- Wyniki realizacji
projektu
Wybrane dobre praktyki projektu
15
Opis firmy
Specjalizujemy się w projektowaniu i wytwarzaniu
niestandardowych
rozwiązań
informatycznych.
Nasze usługi są dedykowane dla szeroko rozumianego biznesu. Podstawową działalnością firmy jest
tworzenie systemów informatycznych na indywidualne zamówienie klienta. Przy realizacji dużych
Branża firmy:
IT
Siedziba/Adres firmy:
ul. Gliwicka 234
40-861 Katowice
przedsięwzięć informatycznych współpracujemy
z innymi firmami z branży IT. Oferujemy również
doradztwo informatyczne w zakresie projektowania i wytwarzania systemów informatycznych oraz
realizujemy dostawy sprzętu elektronicznego dla
sektora publicznego. Nasza firma świadczy usłu-
Strona internetowa:
www.3soft.pl
gi od 2003 roku. Od początku działalności systematycznie powiększamy portfolio wykonanych
projektów. Posiadamy doświadczenie w realizacji
systemów informatycznych w Polsce i za granicą.
Nasza dewiza: Demand More!
16
17
18
Co skłoniło firmę do skorzystania
z usługi APM?
nizowano konferencje. Obecnie przygotowujemy
Dzięki temu pracownicy mają poczucie, że firma
na WWW, przy współudziale Regionalnej Izby
się do przeprowadzenia w pięciu miastach Polski,
inwestuje w ich rozwój. W bieżącym roku planuje-
Gospodarczej w Katowicach zorganizowano
Systematyczny rozwój firmy 3Soft s.c. wpłynął na
przy współpracy regionalnych izb gospodarczych
my również wprowadzenie programu zarządzania
konferencję „Jak zamienić pomysł na biznes?
wzrost liczby i stopień złożoności wykonywanych
oraz izb przemysłowo-handlowych, cyklu konfe-
przez cele.
Dotacje na e-usługi”, na kwiecień i maj b.r.
projektów. W związku z tym zarówno na zewnątrz
rencji informacyjno-warsztatowych skierowanych
firmy jak i wewnątrz pojawiły się nowe potrzeby
do beneficjentów PO IG Programu Operacyjnego
Efekty wdrożeń
na e-usługi (działanie 8.1 PO IG). Jak zamie-
i wyzwania. Zaczęliśmy dostrzegać potrzebę profe-
Innowacyjna Gospodarka działanie 8.1. Obecność
Stworzenie działu sprzedaży:
nić dobry wniosek na bardzo dobry biznes?
sjonalnej komunikacji. Audyt Potrzeb Marketingo-
firmy 3Soft podczas tego typu wydarzeń umożliwia
• Powiększenie portfolio nowych klientów.
Prezentacja metodyk wytwarzania oprogra-
wych stał się dla nas możliwością przeprowadze-
nawiązywanie bezpośrednich kontaktów z szefami
• Aktywne działania eksportowe (w tym opraco-
mowania oraz nowoczesnego e-marketingu,
nia obiektywnej analizy i oceny bieżącego stanu
lub właścicielami innych firm - potencjalnych klien-
rzeczy oraz dostarczył nam rekomendacji podjęcia
tów. Ponadto w celu budowania wizerunku firmy
Zintensyfikowanie działań marketingowych:
żonego budżetu i czasu”, w mediach pojawia-
konkretnych działań.
odpowiedzialnej społecznie 3Soft podjął zarówno
• Przygotowano i rozpoczęto realizację Projektu
ją się publikacje dotyczące naszych działań
planowany jest cykl konferencji „Dotacje
w tym social media, z uwzględnieniem zało-
wanie planu rozwoju eksportu).
niewielką samodzielną akcję społeczną (współpra-
Komunikacji Korporacyjnej:
oraz bierzemy udział w akcjach społecznych
Opis wdrożenia
ca z Domem Aniołów Stróżów w Katowicach), jak
– W ramach komunikacji wewnętrznej przy-
np. „STOP Narkotykom”.
Informacje i rekomendacje uzyskane w oparciu
i przyłączył się do akcji o szerokim zasięgu „STOP
gotowano
o przeprowadzony APM zostały zawarte w obecnej
Narkotykom”. W naszej firmie wartością są ludzie
instrukcje wdrożenia do pracy oraz pakiet
strategii firmy 3Soft s.c. Utworzony został dwu-
– dzięki APM mogliśmy wprowadzić zalecenia,
„Witaj Nowy Pracowniku”, organizowane są
osobowy dział sprzedaży, który podjął działania
które usatysfakcjonują naszych pracowników. Pro-
piątkowe spotkania przy pizzy, wspólne ob-
w zakresie bezpośredniego docierania do klien-
wadzimy działania zmierzające do integrowania
chodzenie urodzin pracowników, wyjazdy
tów. Nasi sprzedawcy łączą znajomość technik
pracowników oraz zwiększenia zaufania we wza-
integracyjne, opracowano narzędzie do ewi-
sprzedaży z wiedzą informatyczną. W zakresie za-
jemnych relacjach: piątkowe spotkania przy pizzy,
dencji obiegu dokumentów, wprowadzono
rządzania marketingowego przyjęto roczny budżet
wyjazdy integracyjne, wspólne wyjścia na kręgle.
szkolenia wewnętrzne itd. – działania te ści-
na działania marketingowe, co pozwoliło prowa-
Zgodnie z wytycznymi APM zachęcamy pracow-
śle związane są z system motywacji pracow-
dzić je w sposób planowy i systematyczny. Podjęto
ników do podnoszenia kwalifikacji. Pracownicy
ników.
też działania pozwalające zaistnieć w środowisku
mają możliwość udziału w organizowanych w fir-
– W ramach komunikacji zewnętrznej nastąpiła
lokalnym. Rozpoczęto współpracę z Regionalną
mie zajęciach z języka angielskiego oraz w szkole-
zmiana wizerunku firmy (nowe logo, system
Izbą Gospodarczą w Katowicach i wspólnie zorga-
niach z nowych technologii i z technik sprzedaży.
identyfikacji wizualnej), powstała nowa stro-
tablicę
firmową,
opracowano
19
20
Opis firmy
liczniejszej grupy Klientów i firm współpracujących
Branża firmy:
stabilizacja gruntu i konstrukcje gruntowe,
badania i wdrożenia innowacyjnych technologii
modyfikacji gruntu
Spółka Ekologiczne Drogi.pl została utworzona
z nami, przekonanych do unikatowego zestawu ko-
26 stycznia 2009 r., a działalność operacyjną roz-
rzyści i zalet promowanego przez nas rozwiązania
poczęła prowadzić od 15 marca 2009 r.
jest naszym priorytetem. Idea zrównoważonego bu-
Misja spółki brzmi: „Ochrona środowiska natural-
downictwa jest tak mocno zintegrowana z naszym
Siedziba/Adres firmy:
ul. Szyby Rycerskie 22N
41-909 Bytom
nego poprzez redukcję, a nawet eliminowanie z pro-
produktem, że wiemy iż jego powszechne stosowa-
cesów budowlanych działań negatywnie oddziały-
nie jest kwestią najbliższej przyszłości”.
wujących na nasze środowisko oraz społeczeństwo.
1 września 2009 r. spółka uzyskała status autory-
Strona internetowa:
www.ekologicznedrogi.pl
Chcemy skutecznie wprowadzić produkt i rozwiąza-
zowanego przedstawiciela w Polsce firmy CONSO-
nie techniczne przynoszące ogromne korzyści śro-
LID AG, a 5 marca 2010 r. status tzw. Dystrybutora
dowisku, gospodarce i ludziom. Powiększanie coraz
Regionalnego tj. przedstawiciela upoważnionego
21
pozytywne
wyniki
pozwoliłyby
elementem. W efekcie tego powstał między inny-
dowania dalszych systemów dystrybucji w Polsce
mi projekt badawczo-wdrożeniowy, który oprócz
na osiągnięcie następujących korzyści:
oraz dokonywania transferu know-how poza gra-
zadań czysto badawczych stał się zaawansowa-
• znaczne skrócenie czasu wykonania prac,
nice kraju.
nym narzędziem marketingowym. Celem projektu
• zmniejszenie kosztu materiałów (kruszywa)
Firma Ekologiczne Drogi.pl należy do grupy
22
Uzyskane
nie tylko do dystrybucji produktu, ale także do bu-
jest przeprowadzenie prac badawczych ukierun-
oraz kosztów całego procesu,
• brak konieczności wywożenia gruntu z placu
mentem niezbędnym, umożliwiającym wdrożenie
technologii do praktyki gospodarczej.
Jednym z wyników tych prac jest materiał informacyjno-edukacyjny dostępny pod adresem:
http://www.youtube.com/watch? v=GuUXOk-kmis
Firma dokonała również ochrony własności in-
firm założycielskich Polskiego Stowarzyszenia Bu-
kowanych
downictwa Ekologicznego PLGBC (www.plgbc.org),
budowy dróg, czego przewidywanym wynikiem
a Prezes Zarządu spółki Ekologiczne Drogi.pl jest
będzie skrócenie czasu wykonania odcinka drogi
jednym z członków zarządu Stowarzyszenia PLGBC
o ok. 50% w porównaniu ze stosowanymi obec-
– wiceprezydentem ds. ekologii.
nie technologiami przy jednoczesnym obniżeniu
• znaczne zmniejszenie uszkodzeń infrastruktury
kosztów o ok. 25%. Dodatkową cechą nowej tech-
drogowej obciążanej ciężkim sprzętem używa-
W dniu 28.01.2011 r. po blisko dwumiesięcznych
Co skłoniło firmę do skorzystania
z usługi APM?
nologii będzie jej znacząco mniejszy negatywny
nym w procesie przenoszenia dużych mas, wy-
rozmowach zapadła ostateczna decyzja o powo-
wpływ na środowisko. W przypadku potwierdze-
stępującym w technologii tradycyjnej,
łaniu bardzo silnej kapitałowo spółki handlowej
Głównym celem firmy na poziomie strategicznym
nia założeń, projekt ma potencjał do zainicjowania
i operacyjnym stało się zdefiniowanie sposobu
przemian w technologii budownictwa drogowe-
(w porównaniu z obecną technologią).
rozpocznie metodyczny proces marketingu i sprze-
wdrożenia innowacyjnej, od 10 lat w Polsce wdra-
go w skali międzynarodowej, a wręcz światowej.
Istotą badań planowanych w projekcie jest po-
daży. Spółka osiągnie pełną zdolność operacyjną
żanej technologii modyfikacji gruntu. Firma szuka-
Najważniejszym elementem nowej koncepcji jest
twierdzenie, iż przy pomocy opisywanej techno-
jąc wszelkiego dostępnego (na miarę jej zasobów)
stworzenie pełnej podbudowy drogowej z mate-
logii możliwe jest wykonanie drogi spełniającej
wsparcia w tym zakresie, postanowiła skorzystać
riału znajdującego się na miejscu realizowanych
wszystkie normy budowlane tam gdzie to możliwe,
z świadczonej usługi Audytu Potrzeb Marketingo-
prac – odpowiednio zmodyfikowanego gruntu,
a tam gdzie nie ma takich dokumentów obiektyw-
wych.
zamiast stosowania do tego celu rozwiązań opie-
ne potwierdzenie jej skuteczności oraz wykazanie,
rających się w głównej mierze o kruszywa. Roz-
że jej stosowanie odbywa się nie tylko w sposób
Opis wdrożenia
wiązanie to niesie za sobą duże prawdopodobień-
bezpieczny, ale i bardzo neutralny dla środowiska.
Rozpoczęto działania marketingowe związane
stwo wprowadzenia go do rozwiązań używanych
Bezpośrednim rezultatem projektu będzie uzy-
ze specyficznym rodzajem edukacji tzn. nie w za-
w projektowaniu konstrukcji podatnych, co przy
skanie odpowiedniej aprobaty technicznej i stwo-
kresie samego produktu, ale koncepcji nowego
dotychczas obecnych na rynku rozwiązaniach jest
rzenie katalogu typowych konstrukcji drogowych
sposobu budowy dróg w którym produkt jest tylko
niemożliwe do zrobienia.
z wykorzystaniem nowej technologii, co jest ele-
na zrewolucjonizowanie
technologii
budowy,
• zmniejszenie ilości, a tym samym kosztów
telektualnej składając w UP RP 2 wnioski patentowe.
transportu,
• jednoznacznie pozytywny wpływ na środowisko
Efekty wdrożeń
(www.nascon.pl), która jako pierwsza w Polsce
do końca marca 2011 roku.
23
Opis firmy
rzędzia, które pomogłoby zweryfikować świeże
Głównym obszarem działalności firmy jest promo-
jeszcze procedury, według których funkcjonowała
cja podmiotów związanych z szeroko rozumianego
nasza firma. Dlatego zdecydowaliśmy się na prze-
sektora elektrycznego. W tym celu w 2009 r. firma
prowadzenie APM. Chcieliśmy otrzymać fachową
uruchomiła platformę internetową elektroonline.
i niezależną ocenę naszych produktów i strategii
pl, która obecnie skupia społeczność elektryków,
sprzedaży, zanim zweryfikuje je rynek.
energetyków, automatyków, elektroników i teleinformatyków.
Elektroonline.pl nieprzypadkowo adresowany
Dywersyfikacja źródeł przychodów przedsiębiorstwa:
jest do tak szerokiej grupy docelowej, od początku
• poszerzenie oferty produktowej i usług związa-
tworzony był z myślą o integracji środowiska bran-
nych z elektroonline.pl: wykorzystanie rosnącej
żowego, przyciągając specjalistów z różnych branż
bazy użytkowników – sprzedaż e-mailingów,
i umożliwiając wymianę doświadczeń i współpracę
wprowadzenie treści sponsorowanej – artykuły
wokół interdyscyplinarnych projektów.
i poradniki dla specjalistów,
Elektroonline.pl w dużej mierze tworzony jest
przez samych użytkowników. Dzięki ich zaangażowaniu portal promuje wiedzę i innowacyjne rozwiązania technologiczne, skupiając jednocześnie
atrakcyjną grupę docelową i wartościowe zasoby
Branża firmy:
IT/portal internetowy
elektroonline.pl
Siedziba/Adres firmy:
ul. Św. Rocha 11/1 lok. 407
15-879 Białystok
Strona internetowa:
www.elektroonline.pl
24
Opis wdrożenia
• wykorzystanie istniejącej infrastruktury informacyjnej do uruchomienia równoległych projektów,
• doskonalenie metod dystrybucji oraz materiałów sprzedażowych,
• badania satysfakcji klientów i użytkowników.
ludzkie dla firm nastawionych na rozwój.
Co skłoniło firmę do skorzystania
z usługi APM?
Audyt Potrzeb Marketingowych został przeprowadzony w pierwszym roku działalności spółki, na
kilka miesięcy po uruchomieniu start-upu elektroonline.pl. Potrzebowaliśmy obiektywnego na-
Efekty wdrożeń
• Uzyskanie kilkukrotnie wyższych przychodów
ze sprzedaży po 6 miesiącach od przeprowadzenia APM.
• Uruchomienie sklepu internetowego Elektroonline.pl po 9 miesiącach od przeprowadzenia APM.
• Budowanie długofalowych relacji z klientami.
25
ciała i charakter aktywności). Innowacyjny charakter diety tkwi w sposobie jej kompozycji, który jest
• Poszerzenie modelu działalności o nowe usługi
i bazy danych.
w całości automatyczny, realizowany przez elektro-
• Systematyczne działania w zakresie doskonalenia
niczną usługę, na którą spółka uzyskała finansowa-
jakości i funkcjonalności serwisu internetowego.
nie w ramach działania 8.1. Programu Operacyjnego
• Prawne zastrzeżenie nazwy marki Fight-Clubs.pl.
Innowacyjna Gospodarka.
• Wprowadzenie kontroli efektywności działań
promocyjnych.
Co skłoniło firmę do skorzystania
z usługi APM?
• Wprowadzenie narzędzi kontroli efektywności
Firma ma zdefiniowany profil klienta - są to osoby ak-
• Poszerzenie koncepcji programu lojalnościowego.
tywne fizycznie, uprawiające sport zarówno rekreacyj-
• Poszerzenie użyteczności serwisu internetowe-
nie, jak i zawodniczo. Główne potrzeby koncentrowały
go o ilustrację sposobu mierzenia obwodu talii
się wokół opracowania sposobu skutecznej komuni-
i bioder.
kacji marketingowej, ułatwiającej dotarcie do wybranej grupy klientów. Potrzeba dotyczyła między innymi
promocji dla reklamodawców i dostawców ofert.
• Budowanie świadomości semantycznych skojarzeń generowanych przez nazwę marki.
stworzenia nazwy dla nowego produktu - indeksu
Branża firmy:
IT/portal internetowy
Siedziba/Adres firmy:
ul. Szyby Rycerskie 22N
41-909 Bytom
Strona internetowa:
www.fight-clubs.pl
masy ciała, odmiennego od stosowanego powszech-
Opis firmy
Efekty wdrożeń
nie BMI, który nie uwzględnia specyficznych potrzeb
W oparciu o rekomendacje zawarte w raporcie
Fight-Clubs.pl działa od 2009 roku, jest właścicie-
sportowców. Nowy produkt został przygotowany we
z APM opracowano autorską metodę obliczania
lem i podmiotem prowadzącym portal tematyczny
współpracy z fizjologiem i dietetykiem sportowym.
diety oraz indeks masy ciała EnergyMass Index.
jak: portal społecznościowy, bazę newsów i aktual-
Opis wdrożenia
chomiła swój profil na portalu Facebook, gdzie
ności. W ofercie znajduje się również sprzedaż prze-
W ramach raportu zalecone zostały następujące
w ciągu kilku dni zbudowała grono kilkuset fa-
strzeni reklamowej na stronie www.fight-clubs.pl.
działania:
nów, a co ważne liczba ta z dnia na dzień wzrasta.
Ponadto firma nastawiona jest na sprzedaż specja-
• Stworzenie autorskiej metodologii obliczania
W związku z tym planuje się dla fanów profilu roz-
listycznej diety dla sportowców, tworzonej w oparciu o EnergyMass Index (własny index współczynnika zapotrzebowania na energię ze względu na masę
26
W ramach budowy relacji z otoczeniem firma uru-
dotyczący sztuk walki, który posiada funkcje takie
parametrów treningowych i dietowych.
• Wzbogacenie działań promocyjnych i budują-
poczęcie konkursów oraz coraz większą intensywność w wykorzystaniu social media marketingu.
cych relacje z otoczeniem.
27
Opis firmy
„Wyrób, sprzedaż i magazynowanie produktów
spożywczych. Anna Galica” działa w miejscowości
Koniówce (gmina Czarny Dunajec, woj. małopolskie) pod marką „Domowe smaki”.
Firma została założona w roku 2002. Początkowo mieściła się w niewielkich pomieszczeniach,
Branża firmy:
gastronomiczna
Siedziba/Adres firmy:
Konikówka 196
34-470 Czarny Dunajec
a obecnie posiada własne zaplecze produkcyjnomagazynowe, spełniające wymogi HACCP.
Firma A i M Galica działa w kilku sektorach. Zajmuje się produkcją żywności (mrożonki, wyroby
garmażeryjne), działa również w branży gastronomicznej (restauracja, catering) oraz od kilku mie-
Strona internetowa:
www.pokojegalica.pl
sięcy prowadzi działalność hotelarską we własnym
obiekcie (na 60 osób w pokojach 2, 3, 4, i 5 osobowych). Przedsiębiorstwo funkcjonuje na rynku lokalnym i regionalnym. Do unikalnych kompetencji
firmy należy zaliczyć dysponowanie tradycyjnymi
recepturami wyrobu produktów garmażeryjnych,
co umożliwia zapewnienie im bardzo dobrego
smaku oraz wysokiej jakości.
28
Co skłoniło firmę do skorzystania
z usługi APM?
• Zmieniono system organizacji produkcji poprzez wprowadzenie stanowisk kierowników
Firma działa na rynku od paru lat, jednak w ocenie
zmiany oraz wdrożenie informatycznego syste-
właścicieli jej działalność marketingowa nie była
mu wspomagającego zarządzanie magazynem
dobrze skoordynowana, co skutkowało koniecz-
surowców oraz wyrobów gotowych.
nością wydatkowania środków na marketing, bez
przewidywań co do efektu, który takie działania
• Wykonano zupełnie nową stronę www.pokojegalica.pl.
przyniosą. Ponadto osobami zaangażowanymi
• Podjęto współpracę partnerską z operatorem
w zarządzanie firmą byli wyłącznie jej właścicie-
wyciągów narciarskich Witów Ski, kompleksem
le, co przy rosnącej skali działania stawało się co
basenów termalnych Meander Park Oravice,
raz trudniejsze bez zaangażowania pośredniego
planowane jest podjęcie współpracy z radiem
szczebla (mistrzów na produkcji oraz osób odpo-
internetowym posiadającym stałą grupę kilku-
wiedzialnych za sprzedaż).
set słuchaczy.
Opis wdrożenia
Efekty wdrożeń
Wdrożono innowacje marketingowe zapropono-
W wyniku wdrożenia innowacji marketingowych
wane w raporcie z APM tj.:
zwiększyła się sprzedaż. Pozyskano nowych klien-
• Poprawiono stronę internetową, a obecnie przy-
tów. Poprawiła się również organizacja pracy oraz
gotowywane jest jej pozycjonowanie.
przejrzystość stanów magazynowych. Firma stała
• Zatrudniono przedstawiciela handlowego, za-
się bardziej rozpoznawalna i rozpoczęła ekspansję
stosowano motywacyjny system wynagradza-
na rynki południowej Polski (dotychczas działała
nia, co w znacznej mierze poprawiło jego sku-
głównie w Małopolsce).
teczność.
• Wdrożono w pełni system HACCP.
• Zatrudniono menagera, który zajmuje się działalnością hotelową, zastosowano motywacyjny
system wynagradzania.
30
31
plecione, dławicowe sznury termoizolacyjne, tektu-
Opis wdrożenia
ry i płyty termoizolacyjne, wysokotemperaturowe
Systematycznie będziemy się starali uwzględniać
tkaniny i taśmy izolacyjne, okładziny cierne tkane
wszystkie wskazówki zawarte w raporcie z APM.
i formowane, uszczelnienia i wyroby gumowe, gu-
Rekomendacją, którą Spółka postanowiła wdrożyć
mowo - metalowe, mieszanki gumowe, uszczelnie-
jako pierwszą było wykorzystanie nowych form pro-
nia z płyt uszczelkarskich, uszczelnienia i kształtki
mocji w Internecie typu SEM i SEO. W szczególności
z termoizolacji, uszczelki i podkładki miedziane,
skoncentrowano się na aktywnej promocji w otwar-
pierścienie miedziane z wypełnieniem uszczelniają-
tych serwisach internetowych typu Google, portale
cym, uszczelki spiralne zwijane AZMES. Gwarancją
Onetu, Wirtualnej Polski, branżowe oraz reklamie
jakości produktów są między innymi posiadane cer-
konspektowej. Wraz z tym spółka postanowiła upo-
tyfikaty jakości: ISO 9001, ISO 14001. Własne biuro
rządkować i uaktualnić informacje w internecie tak,
konstrukcyjne, laboratoria badawcze oraz wysoko
aby cała koncepcja promocji była spójna.
wykwalifikowana kadra techniczna stanowią inkubator innowacyjności i zapewniają elastyczność re-
Efekty wdrożeń
agowania na zapytania klienta.
Pierwszym efektem (po przeprowadzonym audycie SEO) było uporządkowanie strony interne-
32
Co skłoniło firmę do skorzystania
z usługi APM?
towej pod kątem efektywnego (wysokie miejsce
Firma skorzystała z usługi APM w celu uzyskania
wyszukiwarkach. Spółka postanowiła też wykupić
Firma GAMBIT Lubawka powstała w 1962 r. i obec-
obiektywnego obrazu stanu marketingu w firmie
płatną reklamę w Google, Onecie i Wirtualnej Pol-
w rankingu) pozycjonowania strony w głównych
Branża firmy:
produkcja wyrobów
chemicznych, uszczelnień
Opis firmy
nie jest wiodącym polskim producentem uszczel-
i porównania verus „najlepsze praktyki”. Liczyliśmy
sce, również w językach angielskim, niemieckim
Siedziba/Adres firmy:
ul. Wojska Polskiego 16
58-420 Lubawka
nień i termoizolacji. Pozycja GAMBITU wynika nie
na wskazanie nowych, innowacyjnych narzędzi mar-
i rosyjskim. Wskutek tych działań obserwujemy, że
tylko z produkcji doskonałych materiałów uszczel-
ketingowych, które z sukcesem można zastosować
zarówno firma jak i produkty firmy są coraz wyżej
niających i termoizolacyjnych, ale także z szerokie-
w spółce, w szczególności w sytuacji ogólnoświato-
pozycjonowane w czasie wyszukiwania.
Strona internetowa:
www.gambit-lubawka.pl
go programu obsługi klienta oraz wysoce doświad-
wego kryzysu, który wymusza wręcz przedefiniowanie
czonego konsultingu. W ofercie spółki znajdują się:
wszystkich realizowanych funkcji w przedsiębiorstwie
wysokoparametrowe płyty uszczelkarskie, szczeliwa
w tym oczywiście funkcji marketingowych.
33
Opis firmy
„Geo Globe Polska” spółka z ograniczoną odpowiedzialnością S.K.A obsługuje swoich Klientów od
pierwszych szkiców do ostatecznego wyprodukowania detalu. Nasi konstruktorzy i technolodzy są odpowiedzialnymi i kreatywnymi doradcami Klienta,
starającymi się aby dokładnie, wszystkie wytyczne
Branża firmy:
termoformowanie
tworzyw sztucznych
i produkcja geosiatki
komórkowej
zawarte w zamówieniu zostały przełożone na pro-
Siedziba/Adres firmy:
ul. Wiertnicza 36
40-304 Katowice
nostek niezależnych zarówno system zarządzania
Strona internetowa:
www.geoglobe.pl
Geo Globe Polska specjalizuje się w dwóch dzie-
dukt. Znając właściwości poszczególnych materiałów jesteśmy w stanie dobrać dla każdego produktu taki materiał, który będzie dla niego najbardziej
odpowiedni. Regularnie poddajemy weryfikacji jedjakością jak i wytwarzane przez nas produkty. Wynikiem tych działań są uzyskane certyfikaty.
dzinach:
• usługi w zakresie termoformowania próżniowego z płyt wykonanych z tworzyw sztucznych.
Formowanie próżniowe stanowi atrakcyjną cenowo alternatywę do formowania wtryskowego,
ponadto każdy produkt może być ściśle dostosowany do potrzeb odbiorcy. Wyroby te cechuje
długi okres eksploatacji, a po zużyciu poddawane są ponownemu przetworzeniu (recykling).
34
35
• produkcji geosiatki komórkowej, która doskona-
umocnienie marki na rynku i rozwój marketingo-
formacje wewnętrzne przedsiębiorstwa są zbierane
Efekty wdrożeń
le sprawdza się we wszelkich pracach drogowo-
wy. Z tego też powodu zainteresowała nas usługa
i wykorzystywane kompleksowo.”
Wdrożenie propozycji i sugestii zawartych w raporcie
ziemnych. Mechanizm działania geosiatki komór-
Audytu Potrzeb Marketingowych. Firma posiadała
kowej polega na redukcji naprężeń pionowych
logo, stronę internetową i podstawowe założenia
Sugestie audytorów zawarte w raporcie były na-
wstała długoterminowa strategia handlowa dotyczą-
przekazywanych na podłoże, a wzajemne bloko-
dotyczące strategii marketingowej zarówno na
stępujące:
ca polityki cenowej, kontaktów z klientami, a także
wanie się komórek ogranicza jej nierównomier-
Polskę jak i na kraje UE, jednak oczekiwaliśmy rze-
• uaktualnienie misji i wizji oraz stała ich publikacja,
udziału w różnych przedsięwzięciach promocyjnych.
ne osiadanie. Prawidłowo zamontowany system
czowej krytyki i oceny ze strony profesjonalnych
• wykorzystywanie niezależnych raportów rynko-
Na strategię tę przeznaczone zostały środki w bu-
tworzy podbudowę działającą jak półsztywna
audytorów.
wych,
• analiza kosztów oraz współpraca z instytucjami
płyta (zachodzi zjawisko „przesklepienia”).
Co skłoniło firmę do skorzystania
z usługi APM?
z APM poprawiło w ogóle funkcjonowanie firmy. Po-
Opis wdrożenia
finansującymi (factoring zakupów),
dżecie, co gwarantuje systematyczność jej realizacji.
Raport nie dotyczył tylko marketingu w wąskim rozumieniu, ale obejmował także kulturę wewnętrz-
• stworzenie polityki rabatowej,
ną naszej organizacji, jak i otoczenie. Dzięki temu
Audytorzy ocenili naszą firmę jako „świadomą po-
• nawiązanie współpracy z izbami handlowymi,
wprowadziliśmy zmiany w systemie motywującym
W ostatnich latach polityka Geo Globe Polska na-
trzeb marketingowych”. Założone strategie marke-
• analiza statystyki odwiedzin strony internetowej,
pracowników, a także przeprowadziliśmy szereg
stawiona była przede wszystkim na rozwój. Nowe
tingowe okazały się słuszne i pomysły na ich reali-
• działania budujące wizerunek firmy – lokalny
szkoleń wewnętrznych mających na celu uświado-
rynki zbytu oraz koniunktura (budowa autostrad
zację spodobały się audytorom. Ocena w raporcie
i dróg kolejowych) mocno przyspieszyły prace nad
brzmiała tak:
Wynik audytu był dla nas miłym zaskoczeniem.
sponsoring,
• wdrożenie Systemu Ekozarządania i Audytu
EMAS,
mienie pracownikom, że są częścią firmy, a ich postawa jest obrazem sprzedawanym o Geo Globe Polska klientom. Audyt był przeprowadzany na różnych
technologicznymi możliwościami firmy. Firma jed-
„Ogólna ocena przedsiębiorstwa jest wysoka.
nak nadal była średnim przedsiębiorstwem dys-
Poziom wszystkich parametrów marketingowych
ponującym stałą, małą załogą i prostą strukturą
organizacji jest zrównoważony, co daje obraz przed-
organizacyjną. Priorytetem były wyzwania tech-
siębiorstwa jako jednostki rozwiniętej w stopniu
niczne takie jak: zwiększenie mocy produkcyjnych,
satysfakcjonującym we wszystkich aspektach ba-
unowocześnienie linii technologicznych, innowa-
danych podczas audytu. Najwyżej ocenione zostały
cyjność produktowa. Po osiągnięciu pewnych za-
funkcje w zakresie systematyczności i skuteczności
łożeń firma miała sprostać oczekiwaniom rynku
gromadzenia informacji marketingowych, potrzeb-
dotyczącym elastyczności dostaw, możliwości pro-
nych do podejmowania decyzji. Przedsiębiorstwo
i gadżetami. Dzięki APM firmy mają możliwość spoj-
jektowania, a także nowoczesności wytwórczej.
wykazuje bardzo dobrą znajomość zarówno otocze-
rzenia całościowo na obraz podjętych w organizacji
Równocześnie oczywista stała się także potrzeba
nia globalnego, jak i otoczenia konkurencyjnego. In-
działań i na ich wpływ na sprzedaż, a tym samym
• stworzenie indywidualnych planów kariery dla
pracowników,
• stworzenie bezpłacowych systemów motywacyjnych,
• ufundowanie kursów językowych dla pracowników,
• korzystanie ze środków unijnych,
szczeblach organizacji, dzięki czemu Zarząd miał
możliwość zapoznania się z pomysłami i działaniami
działów. Pozytywna opinia audytorów była dla Zarządu potwierdzeniem, iż decyzje i podjęte działania są
słuszne. Uważamy, iż projekt APM jest świetną inicjatywą zwłaszcza dla małych i średnich firm, które
często kojarzą marketing tylko i wyłącznie z reklamą
zyskowność.
36
37
Opis firmy
Human Partner jest firmą doradczo-szkoleniową,
specjalizującą się w projektowaniu oraz prowadzeniu szkoleń rozwijających kompetencje ogólne i menedżerskie. Oferujemy szkolenia z zakresu
zarządzania przez cele, doskonalenia kompetencji
menedżerskich, rozwiązywania konfliktów interBranża firmy:
szkolenia, doradztwo
Siedziba/Adres firmy:
ul. Moniuszki 1-3
58 -300 Wałbrzych
personalnych, budowania efektywnych zespołów,
motywacji i rozwoju pracowników, zarządzania
projektami oraz przywództwa. Projektując i realizując szkolenia dla pracodawców bazujemy
na własnej diagnozie oraz sprawdzonych i efektywnych metodach pracy. Do samych programów
Strona internetowa:
www.humanpartner.pl
szkoleń podchodzimy kreatywnie szukając najbardziej adekwatnych rozwiązań.
WYRÓŻNIA NAS:
• Bogate doświadczenie i specjalistyczna wiedza
• Standardy
• Kompetentna kadra
Human Partner jest laureatem wielu prestiżowych nagród. Firma uzyskała w 2010 r. certyfikat
„Solidna Firma 2010” oraz „Przedsiębiorstwo Fair
Play”.
38
Marcin i Kamila Kowalscy
– właściciele firmy szkoleniowej
Human Partner Sp. z o.o.
39
Co skłoniło firmę do skorzystania
z usługi APM?
Opis wdrożenia
Firma wdrożyła rekomendacje zawarte w raporcie
nia dystrybucji usług. Firma wystąpiła o dofi-
Efekty wdrożenia rekomendacji w Human Part-
Firma zdecydowała się na skorzystanie z usługi
z APM:
nansowanie projektu w ramach Regionalne-
ner Sp. z o.o. będą widoczne dopiero w dłuższym
APM, ponieważ szukała obiektywniej weryfikacji
• Wprowadzono arkusze ocen okresowych oraz
go Programu Operacyjnego dla Województwa
okresie czasu. Jednak podjęte działania przez Za-
w formie audytu dotychczasowej działalności biz-
rozmowy oceniające z pracownikami Human
Dolnośląskiego, schematu 1.2 C. Celem głów-
rząd wpłyną na proces doskonalenia obsługi klien-
nesowej. Była to pierwsza tego typu usługa dorad-
Partner. Służą one ocenie zaangażowania
nym planowanego projektu jest nawiązywanie
ta oraz wzmo cnienie konkurencyjności firmy na
cza wykonana w Human Partner Sp. z o.o. Audyt
w strategię koncentracji na klienta. Pracownicy
i utrwalanie kontaktów gospodarczych przez
regionalnym rynku szkoleniowym. Dzięki rozpo-
umożliwił zdiagnozowanie sytuacji w obszarze
wypełniają specjalne arkusze, przyznając odpo-
firmę Human Partner Sp. z o.o. z potencjalnymi
czętym działaniom nastąpi również zwiększenie
marketingu i planowania marketingowego oraz
wiednią liczbę punktów. Następnie, uzyskane
kontrahentami, poprzez udział w imprezach tar-
efektywności procesów zarządzania organizacją
budowania relacji z klientami, a także wskazanie
odpowiedzi są dokładnie analizowane i stanowią
gowych Kongres Kadry & Expo w Warszawie.
w wymiarze innowacyjnym.
kluczowych rekomendacji do wdrożenia. Dzięki in-
przedmiot dyskusji z Zarządem. W ten sposób
• Rozpoczęto przygotowania do wdrożenia syste-
formacjom zawartym w raporcie z APM, firma Hu-
uzyskujemy jasne i dokładne informacje doty-
mu zarządzania jakością ISO 9001. Zarząd spółki
man Partner bardziej zaangażowała się w działa-
czące utrzymywania i stosowania standardów
powołał pełnomocnika ds. ISO i przeprowadzono
nia na rzecz ciągłej poprawy i doskonalenia jakości
przez pracowników Human Partner.
rozeznanie rynku w sprawie wyboru dostawcy-
obsługi klienta oraz planowania marketingowego
w wymiarze innowacyjnym.
• Zmodyfikowano plany i budżety na poszczegól-
• Wprowadzano działania na rzecz wzmocnie-
Efekty wdrożeń
doradcy.
ne czasookresy. Zostały one oparte na dostęp-
• Zastrzeżono w Urzędzie Patentowym znak to-
nych prognozach rozwoju rynku szkoleniowego,
warowy i nazwę firmy (wniosek jest obecnie
wynikach finansowych spółki z poprzednich lat
rozpatrywany).
i innych zmiennych, które mogą mieć wpływ na
przewidywane możliwości organizacji w przyszłości.
40
41
Opis firmy
i3D Sp. z o.o. jest polskim liderem i wiodącą
w świecie firmą w zakresie interaktywnych wizualizacji trójwymiarowych oraz technologii Wirtualnej Rzeczywistości. Zaufanie klientów oraz uwagę
specjalistów firma zdobyła dzięki implementowaniu technologii trójwymiarowej grafiki czasu
Branża firmy:
Wizualizacje
interaktywne 3D
Siedziba/Adres firmy:
ul. Konarskiego 18c
44-100 Gliwice
Strona internetowa:
www.i3d.pl
rzeczywistego w aplikacjach użytkowych dla biznesu. Ta dziedzina grafiki komputerowej pozwala
na tworzenie w pełni interaktywnych wizualizacji
o dowolnej tematyce np.: wirtualnych urządzeń,
budynków, planów miast, dzieł sztuki czy anatomii
człowieka. Dostarczane przez i3D aplikacje i rozwiązania sprzętowe przenoszą użytkownika do
„wirtualnego świata”, otwierając nowe możliwości szkoleniowe i prezentacyjne. Pozwalają między
innymi na rekonstrukcję przeszłości oraz symulacje przyszłości (np. plany rozwoju miast), a także
symulacje pracy maszyn, zjawisk fizycznych, procesów (np. zachodzących w ludzkim organizmie).
Wykorzystywana przez spółkę technologia jest
dopiero u progu swego rozwoju, a możliwości jej
zastosowania będą coraz większe.
42
43
Opis wdrożenia
• Wypracowanie wspólnie z pracownikami oraz
W ramach przeprowadzonego Audytu Potrzeb
ogłoszenie Misji i Wizji przedsiębiorstwa w opar-
Marketingowych zalecono zapewnienie systema-
ciu o słowa „Free your dimensions”.
tycznego realizowania funkcji marketingowych,
jakich niedobór jest obecnie odczuwalny w przed-
Efekty wdrożeń
siębiorstwie poprzez:
• Zaangażowano pracowników w proces analizy
• Zaangażowanie pracowników w proces analizy otoczenia przedsiębiorstwa, współtworzenie
scenariuszy stanów tego otoczenia.
• Podjęcie szczegółowej analizy otoczenia społeczno - kulturalnego w celu badania podatności
otoczenia przedsiębiorstwa.
• Firma jest w trakcie analizy otoczenia społeczno – kulturalnego w celu określenia podatności
rynku oraz akceptowalności innowacyjnych rozwiązań proponowanych przez i3D.
rynku oraz akceptowalności innowacyjnych roz-
• Uzyskano ochronę znaku towarowego i3D,
wiązań. Określenie w oparciu o te wyniki pojem-
a także zaplanowano na I kwartał 2011 r. obję-
ności rynku.
cie ochroną prawną pozostałych znaków han-
• Rozwijanie i pełne wdrożenie systemu CRM
w celu monitorowania kontaktów z klientami
dlowych i towarowych produktów spółek Grupy
i3D.
i ich reakcji na proponowane rozwiązania innowacyjne w świetle wyników analizy otoczenia
społeczno - kulturowego.
• Objęcie ochroną prawną znaków handlowych
i towarowych spółki i produktów spółek i3D.
• Intensyfikacja działań z zakresu PR, koncentrujących się wokół przedsięwzięć podejmowanych
przez i3D wspólnie z sektorem nauki, badań
i rozwoju.
• Dywersyfikacja kanałów dystrybucji – zawarcie
umów z agencjami reklamowymi.
44
45
Opis firmy
Opis wdrożenia
Działalność firmy opiera się na pozyskaniu i kom-
Firma wdrożyła rekomendacje zaproponowane
pleksowej obsłudze klientów z segmentu przed-
w raporcie z Audytu Potrzeb Marketingowych do-
siębiorstw przemysłowych w zakresie doradztwa
tyczące:
technicznego, usług i dostaw materiałów technicz-
• Stworzenia misji firmy.
nych niezbędnych do bieżącego utrzymania ru-
• Opracowania długookresowych celów (do 2012 r.)
chu tych zakładów. W ofercie znajdują się między
oraz strategii na lata 2010 – 2012.
innymi: pasy, taśmy transportujące, hydraulika,
• Stworzenia nowej strony www (w najbliższym
automatyka, łańcuchy, uszczelnienia, węże i koła
czasie zostaną podjęte działania odnośnie kam-
pasowe. Nasza firma skupia się nie tylko na sprze-
panii strony w Google) oraz katalogu firmowego.
daży produktów i usług, ale oferujemy również do-
• Poszerzenia kanałów dystrybucji o sklep inter-
radztwo techniczne. Dużo uwagi poświęcamy na
netowy, platformy przetargowe, aukcyjne (po
szkolenia naszych pracowników tak, aby posiadali
uruchomieniu, będą prowadzone analizy efek-
niezbędną wiedzę, która pomoże sprostać oczeki-
tywności poszczególnych kanałów).
waniom i wymaganiom stawianym przez naszych
klientów.
• Udoskonalenia modułu gromadzenia i analizy
informacji o klientach i konkurencji.
Jakość pracy została potwierdzona certyfikatem
ISO 9001 uzyskanym w 2005 roku. Nieustanny roz-
Efekty wdrożeń
wój firmy został zauważony i co roku począwszy
• Ujęcie działań w kwestii marketingu w obowiąz-
od roku 2007 Inter Trade sp. z o.o. jest laureatem
Branża firmy:
handel, produkcja
Siedziba/Adres firmy:
ul. Legionów 243A
43-502 Czechowice-Dziedzice
kach konkretnej osoby.
prestiżowej nagrody Gazeli Biznesu, przyznawanej
• Został określony kierunek w jakim firma podąża.
dla prężnie rozwijających się przedsiębiorstw.
• Poprawa wizerunku firmy: stworzono stronę internetową oraz nowy katalog firmowy.
• W trakcie tworzenia jest szczegółowa strategia
dotycząca działań marketingowych.
Strona internetowa:
www.intertrade.com.pl
46
47
Opis firmy
Klinika Okulus jest specjalistycznym ośrodkiem
okulistycznym działającym od 2002 r. na terenie
Bielska – Białej, swoim zasięgiem wychodzi daleko
poza lokalny rejon. Ośrodek wykonuje pełną diagnostykę oraz leczy laserowo i chirurgicznie choroby oczu. Jest prywatną kliniką, która działa na
Branża firmy:
usługi medyczne
Siedziba/Adres firmy:
ul. Tysiąclecia 90
40-887 Katowice
(ul. Górska 19, Bielsko-Biała)
Strona internetowa:
www.okulus.pl
zasadzie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
Zaplecze medyczne tworzone jest przez wykształconą i profesjonalną kadrę z dużym doświadczeniem klinicznym. Klinika Okulus stworzyła najwyższy standard opieki lekarskiej, a jej wyniki oceniane
są na bieżąco w ramach m.in. procedur ISO 9001.
Klinika posiada w swojej strukturze: oddział chirurgii krótkoterminowej, poradnie okulistyczną,
poradnie okulistyczną dla dzieci, pracownię laserową, pracownię Angiografii Fluoresceinowej i Pracownię Tomografii Optycznej.
48
49
Co skłoniło firmę do skorzystania
z usługi APM?
Efekty wdrożeń
Zawsze zdawaliśmy sobie sprawę z tego, iż marke-
wzrost świadomości personelu zarządzającego na
ting jest bardzo ważną dziedziną każdej działalno-
tematy związane z marketingiem, jak również in-
ści gospodarczej. Brakowało nam jednak spojrzenia
nych dziedzin dotyczących innowacyjnego podej-
z „zewnątrz” na to co dotychczas wprowadziliśmy
ścia do prowadzenia działalności gospodarczej.
w klinice, brakowało nam oceny podejmowanych
działań.
Oczekiwaliśmy
wskazania
obszarów,
w których można dokonać ewentualnych zmian
Ważnym efektem wdrożeń zaleceń z raportu jest
Wprowadzono nowe usługi medyczne m.in.
korekcja krótkowzroczności, zaplanowano uruchomienie punktu optycznego.
i poprawek. Dzięki przeprowadzonemu audytowi
Postawiono na dalszy rozwój pracowników nie
mieliśmy możliwość uzyskania oceny naszej wie-
tylko poprzez szkolenia medyczne, ale również
dzy z zakresu marketingu, sprawdzenia czy obrana
przez szkolenia z zakresu komunikacji interperso-
przez naszą firmę droga rozwoju jest prawidłowa,
nalnej oraz zarządzania.
a stosowane przez nas narzędzia marketingowe są
Rozpoczęto współpracę z firmą z zakresu PR.
właściwe. Mogliśmy liczyć na doradztwo osób pro-
Lekarze uczestniczą w programach telewizyjnych,
fesjonalnie zajmujących się marketingiem.
audycjach radiowych i występują w roli ekspertów
z zakresu okulistyki udzielając wywiadów w prasie.
Opis wdrożenia
• Przeanalizowano i udoskonalono działania firmy w zakresie rozwoju personelu - w tym poprawiono wzajemną współpracę pomiędzy personelem a zarządzającymi.
• Usystematyzowano działania związane z obserwacją otoczenia globalnego przedsiębiorstwa.
• Przeanalizowano działania związane z zarządzaniem operacyjnym w firmie.
50
51
wowa działalność firmy obejmuje opracowywanie
formacje o przyznanych firmie nagrodach i wy-
innowacyjnych rozwiązań oraz krajową i zagra-
różnieniach. Serwis oferuje obecnie dwie wersje
niczną dystrybucję systemów antykradzieżowych
językowe (w przygotowaniu są kolejne). W pla-
i zabezpieczeń takich jak: bramki, akcesoria do
nach jest również zamieszczenie na stronie logo-
bramek, zabezpieczenia kabelkowe, safery i plom-
typów największych klientów.
by. Firma zajmuje się również serwisowaniem wyżej wymienionych zabezpieczeń.
• Poszerzenie zakresu wymiany informacji z dostawcami i klientami.
Specyficzną cechą przedsiębiorstwa jest orienta-
• 4 Audyty posprzedażowe. Pozyskiwanie infor-
cja na innowację produktową i procesową, zaspo-
macji o stopniu zadowolenia klientów z usług
kajanie potrzeb klienta oraz skupianie się na jego
i towarów oferowanych przez firmę.
oczekiwaniach. Dopasowanie produktów do potrzeb
Ponadto Optiguard Sp. z o. o. złożyła w 2010 r.
klienta jest podstawą sukcesu przedsiębiorstwa.
wnioski o dofinansowanie w ramach działania
6.1 POIG i zrealizowała już I etap (przygotowanie
52
Opis wdrożenia
planu rozwoju eksportu) oraz otrzymała decyzje
Po analizie informacji przekazanych w raporcie
o przyznaniu dofinansowania etapu II, co pozwala
z Audytu Potrzeb Marketingowych sformułowano
na uruchomienie nowych, innowacyjnych możli-
plan rozwoju działań marketingowych, który obec-
wości marketingowych.
Opis firmy
nie jest stopniowo wdrażany. Plan obejmuje m.in.
Branża firmy:
zabezpieczenia
antykradzieżowe
„Optiguard” Sp. z o. o. działa na rynku od września
4 spośród działań rekomendowanych w przedsta-
Efekty wdrożeń
2004 roku. Podstawowym rodzajem prowadzonej
wionym raporcie z APM:
W związku z tym, że Plan rozwoju działań mar-
działalności zgodnie z numerem PKD (2007) 46.69.Z
• Stworzenie jednostki odpowiedzialnej za działa-
ketingowych Optiguard znajduje się we wczesnej
Siedziba/Adres firmy:
ul. Osadnicza 13
87-100 Toruń
jest sprzedaż hurtowa pozostałych maszyn i urzą-
Strona internetowa:
www.optiguard.pl
nia marketingowe.
fazie wdrażania, a zakłada działania wieloletnie to
dzeń. Optiguard specjalizuje się w opracowywaniu
• Stworzenie (w związku z dynamicznym rozwojem
efektami są na razie drobne zmiany i osiągnięcia
rozwiązań technicznych związanych z zabezpie-
działań eksportowych) nowoczesnego serwisu
przejawiające się głównie w lepszym kontakcie
czaniem towarów przed kradzieżami, prezentacją
www umożliwiającego lepszy kontakt z klientem
z klientem i szybszym przepływie informacji w obie
multimedialną produktów oraz informatycznym
dzięki rozbudowanemu modułowi strefy logo-
strony. Realizacja założonego planu w przyszłości
zarządzeniem logistyką, marketingiem i statystyką
wania przeznaczonej głównie dla dystrybutorów
zaowocuje jeszcze silniejszą pozycją firmy na ryn-
prowadzonych działań marketingowych. Podsta-
zagranicznych. W serwisie znalazły się m.in. in-
ku i większym zadowoleniem klientów.
53
Opis firmy
Plasma SYSTEM S.A. jest innowacyjną spółką technologiczną od 15 lat specjalizującą się w inżynierii
warstwy wierzchniej. Jest spółką notowaną na rynku New Connect, której intensywny rozwój stał się
możliwy dzięki umiejętnemu wykorzystaniu funBranża firmy:
obróbka i nakładanie
powłok na metale
duszy unijnych przeznaczonych na badania i roz-
Siedziba/Adres firmy:
ul. Towarowa 14
41-103 Siemianowice Śląskie
technologie napowania i hartowania laserowego
Strona internetowa:
www.plasmasystem.pl
kompetencjami kadry inżynieryjno-technicznej:
wój w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka. Wykorzystując zaawansowane
oraz natryskiwania cieplnego powłok wsparte wieloletnim doświadczeniem i interdyscyplinarnymi
znacząco wydłużamy żywotność nowych części
maszyn i urządzeń narażonych na szybkie zużycie
eksploatacyjne, odtwarzamy i poprawiamy własności użytkowe zużytych lub uszkodzonych elementów we wszystkim gałęziach przemysłu. Firma
oferuje zarówno sprawdzone w praktyce przemysłowej aplikacje jak również wspólnie z Klientami
wypracowuje
zindywidualizowane
rozwiązania
odpowiadające ich potrzebom. Kompleksowe podejście do problemów gwarantuje uzyskanie szeregu wymiernych korzyści technicznych i ekonomicznych.
54
55
Opis wdrożenia
Efekty wdrożeń
Większość zaproponowanych w raporcie reko-
Wprowadzenie budżetu na działania marketin-
mendacji miała zastosowanie wcześniej, dlatego
gowe dało poczucie odpowiedniego planowania,
zdecydowaliśmy się na wprowadzenie: planów
a także kontroli wydatków oraz zapobiega mogą-
i budżetów na poszczególne lata, systemu CRM,
cym powstać odchyleniom.
a także zorganizowanie wydarzenia branżowego
Wprowadzenie systemu o charakterze CRM
pod patronatem Plasma SYSTEM. Budżety oparte
pozwala na prawidłowe gromadzenie informacji
są na przeprowadzonych badaniach i prognozach
o Klientach, a dostępne funkcje gwarantują szybki
rozwoju rynku, wynikach poprzednich lat i innych
przegląd działań marketingowych podjętych w sto-
zmiennych, które mogą mieć wpływ na przewidy-
sunku do danego Klienta. Usprawnia to w znacz-
walne możliwości organizacji w przyszłości.
nym stopniu sposób komunikacji oraz jakość ob-
Wprowadziliśmy:
• Budżet na działania marketingowe.
sługi klienta.
Zakłada się, że organizacja wydarzenia branżo-
• Plan kosztów w tym kosztów marketingu i szko-
wego poprawi wizerunek Plasma SYSTEM w okre-
leń, które są planowane w cyklach np. rocznych.
ślonych kręgach odbiorców. Klienci będą postrze-
W celu podniesienia jakości obsługi oraz po-
gać firmę nie tylko jako zwykłego dostawcę, ale
lepszenia kanału sprzedaży wprowadzono mo-
również jako doradcę i eksperta w rozwiązywaniu
duł analityczny CRM. W planach na ten rok jest
konkretnych problemów, które mogą u klienta wy-
również organizacja promocyjno-informacyjnego
stąpić, a które zmierzać mają do obniżenia kosztów.
spotkania na terenie firmy lub w innym ciekawym
Jest to zgodne z hasłem naszej firmy „Oszczędność
miejscu, na które zaproszeni byliby potencjalni
dzięki technologii”, a także misji „Zaawansowane
klienci, a także eksperci. Takie wydarzenie pomoże
technologicznie rozwiązania wspomagające pro-
przyciągnąć uwagę klientów i zaprezentować fir-
ces obniżenia kosztów funkcjonowania przedsię-
mę z najlepszej strony. Wstęp odbywać się będzie
biorstwa”.
za zaproszeniami, co da poczucie wyróżnienia dla
zaproszonej osoby.
56
57
Opis firmy
P.P.H.U.„Rolmax” Sp. z o.o. z Susza, utworzone
w 1990 roku jako firma rodzinna to znany producent wysokiej jakości wyrobów kulinarnych.
Oferuje Klientom szeroki wybór mrożonych dań
gotowych, garmażeryjnych, kulinarno-mącznych
oraz warzyw panierowanych. Wszystkie wyroby
produkowane są w oparciu o naturalne składniBranża firmy:
produkcja żywności mrożonej
Siedziba/Adres firmy:
ul. Koszarowa 19
14-240 Susz
Strona internetowa:
www.rolmax.com.pl
ki. Produkty mrożone nie wymagają dodatkowych
konserwantów, co podnosi ich walory smakowe
i zdrowotne. Firma Rolmax znana jest w kraju
z doskonale ocenianego przez Klientów oraz liczące się instytucje opiniodawcze produktu - „Flaki
wołowe na zasmażce” często potocznie nazywanego „Flakami z Susza”. Wyrób ten dwa lata z rzędu
otrzymał tytuł „PRODUKT NAJWYŻSZEJ JAKOŚCI”
w konkursie organizowanym przez Instytut Przemysłu Mięsnego i Tłuszczowego. Przedsiębiorstwo
jest również nowatorskim, producentem warzyw
panierowanych, które zostały docenione przez
liczne restauracje, takie jak np. sieć SPHINX, czy
McDonalds Polska. W katalogu produktów znajduje się również bogata oferta pierogów, pyz, knedli
oraz klusek, będących ostatnio przebojem rodzimej gastronomii. Najnowszą linią produktów są
58
59
gotowe farsze dla piekarni i cukierni, nagrodzone
Efekty wdrożeń
medalem MERCURIUS GEDANENSIS. Firma posia-
Audyt Potrzeb Marketingowych został przeprowa-
da wdrożony i certyfikowany system zarządzania
dzony w lutym b.r., a przekazanie sporządzonego
jakością IFS na poziomie wyższym.
raportu odbyło się w kwietniu. Bardzo krótki czas
od uzyskania rekomendacji marketingowych nie
Opis wdrożenia
pozwolił na wprowadzenie wybranych innowa-
Uzyskany po Audycie Potrzeb Marketingowych
cji marketingowych, a co za tym idzie nie moż-
raport zawiera sugestie dotyczące różnych sfer
na na razie mówić o spektakularnych wynikach
działalności firmy. W dalszym ciągu trwa analiza
i wymiernych korzyściach dla firmy. Niemniej
zawartych w opracowaniu informacji i rad. Trwa-
pierwszym efektem przeprowadzonego audytu
łe wprowadzenie rekomendacji powinno ułatwić
jest wskazanie obszarów, którym firma powinna
wybór optymalnego zestawu elementów, które
się bliżej przyjrzeć w celu osiągnięcia pełnego pro-
pozwolą na zwiększenie wartości marketingowej
fesjonalizmu i skuteczności podejmowanych dzia-
przedsiębiorstwa ROLMAX Sp. z o.o.
łań.
W raporcie znalazły się rekomendacje dotyczące m.in.:
1. Usprawnień dotyczących ogólnego funkcjonowania firmy.
2. Promocji, wizerunku marki i produktu.
3. Polityki personalnej.
W każdej grupie znalazło się po kilka wskazań,
z których Zarząd może wybrać najbardziej interesujące z punktu widzenia specyfiki branży i przyjętego modelu biznesowego.
60
61
Opis firmy
Opis wdrożenia
Park Naukowo-Technologiczny „TECHNOPARK GLI-
Zarząd „TECHNOPARKU GLIWICE” Sp. z o.o. posta-
WICE” Sp. z o.o. wspiera transfer technologii do
nowił skoncentrować swoje działania na wykorzy-
MŚP oraz procesy inkubacji nowych, technologicz-
staniu instrumentów promocji, które oferuje inter-
nych firm.
net. Przedsiębiorstwo zdecydowało się rozszerzyć
Celem strategicznym „Technoparku Gliwice” jest
swoją działalność internetową poprzez publikowa-
tworzenie nowoczesnego, zgodnego ze standar-
nie swoich danych teleadresowych oraz charakte-
dami UE przedsięwzięcia inwestycyjnego. Ma ono
rystyki profilu działalności na kilku nowych serwi-
spełniać oczekiwania inwestorów oraz młodych lu-
sach internetowych. Kolejnym etapem mającym
dzi kończących studia techniczne i zamierzających
na celu doskonalenie strategii marketingowej było
podjąć samodzielną działalność gospodarczą w ob-
rozpoczęcie procesu uporządkowania swoich nie-
szarze innowacyjnych technologii oraz pozwalać na
aktualnych danych na najważniejszych serwisach
skuteczne ekonomicznie i korzystne społecznie pro-
internetowych.
wadzenie działalności gospodarczej i wykorzystanie
Efekty wdrożeń
w społeczeństwie zamieszkującym region śląski.
Wykorzystane narzędzia promocji pozwoliły na
Ponadto, Technopark Gliwice oferuje usługi
skuteczniejszą komunikację między TECHNOPAR-
produkcyjne na bazie posiadanych innowacyjnych
KIEM GLIWICE, a jego odbiorcami, co wpłynęło na
maszyn (Waterjet, Rapid Protoyping, maszyna po-
zwiększenie zainteresowania usługami oferowa-
Branża firmy:
badania i rozwój, nowoczesne technologie,
szkolenia
miarowa CNC) oraz oprogramowania (CAD/CAM,
nymi przez nasz park. Dostęp użytkowników por-
MES ANSYS, Solid Edge). Oferujemy również spe-
tali internetowych do aktualnych, wiarygodnych
cjalistyczne szkolenia z zakresu zaawansowanych
danych firmy wpłynęło na pozytywne kształtowa-
Siedziba/Adres firmy:
ul. Konarskiego 18C
44-100 Gliwice
technologii, a także szkolenia w zakresie podwyż-
nie jej wizerunku.
Strona internetowa:
www.technopark.gliwice.pl
62
ogromnego potencjału intelektualnego, tkwiącego
szania świadomości odnośnie przedsiębiorczości
oraz prowadzenia działalności biznesowej skierowanej do studentów, doktorantów i absolwentów
Politechniki Śląskiej.
63
Opis firmy
Wytwórnia Kotłów Grzewczych Jan Krupnik działa
od 1994 roku. Firma jest znaczącym producentem
stalowych, spawanych kotłów centralnego ogrzewania o mocy od 8 do 1200 kW na paliwa stałe.
Sterowane elektronicznie i spełniające surowe wymogi ochrony środowiska kotły ogrzewają tanio
i niezawodnie zarówno domy mieszkalne i osiedla
Branża firmy:
produkcja wyrobów
metalowych
Siedziba/Adres firmy:
Gierałtowice 118
34-122 Wieprz
Strona internetowa:
www.protech-wkg.pl
mieszkaniowe, a także zakłady, szkoły, szpitale,
kościoły, sklepy. Znaczący udział w produkcji ma
kompletne wykonawstwo spawanych ze stali nierdzewnych wymienników kotłów c.o. na rynek austriacki.
Zakład świadczy również usługi w zakresie:
• produkcji wyrobów konstrukcyjnych z blach takich jak podłużnice, belki, słupy, całe ramy i inne
zespoły oraz elementy,
• wycinania, cięcia i gięcia blach dla innych odbiorców.
Firma została nagrodzona licznymi nagrodami
i wyróżnieniami w tym między innymi Złotym Medalem Międzynarodowych Targów w Katowicach,
czterokrotnie tytułem Gazeli Biznesu dla najbardziej dynamicznie rozwijających się firm, wyróżnienie Forum Jakości Quality International 2007 za
64
65
produkt najwyższej jakości i w 2008 roku za usłu-
Opis wdrożenia
gi najwyższej jakości. W 2008 roku produkowany
• Uruchomiono nową linię kotłów, która adreso-
przez nas typoszereg kotłów z podajnikiem tło-
wana jest do zamożniejszego klienta, ale także
kowym KARO został nagrodzony w Konkursie Eu-
dostosowano pozostałe kotły pod względem ce-
ropejskiej Inicjatywy EuroTOPTEN na najbardziej
nowo - jakościowym odpowiadając tym samym
efektywne urządzenia grzewcze na paliwa stałe.
na potrzeby klienta o mniejszej zasobności port-
Wysoką jakość naszych wyrobów potwierdzają
fela.
również kontrahenci z Austrii, Litwy, Niemiec i innych krajów, gdzie trafia znacząca i systematycznie rosnąca cześć naszej produkcji.
• Rozszerzyliśmy ofertę – pojawiły się nowe kotły
adresowane do innych segmentów rynku.
• Na podstawie audytu opracowywano nową stronę internetową o przejrzystej szacie, odpowia-
Co skłoniło firmę do skorzystania
z usługi APM?
Firma nie posiada własnej wydzielonej komórki
66
dającą współczesnym standardom.
Efekty wdrożeń
marketingowej, dlatego byliśmy zainteresowani
W 2010 roku firma uzyskała wzrost sprzedaży
analizą swoich poczynań marketingowych. Nigdy
o prawie 70% w stosunku do roku 2009. Szacu-
też wcześniej podobna analiza nie miała miejsca
jemy, że głównie przyczyniła się do tego ogólna
dlatego byliśmy ciekawi czy nasze postrzeganie
poprawa koniunktury w kraju, ale wpływ na tę po-
rynku i działań marketingowych jest poprawne,
prawę miało również udoskonalenie i rozwój dzia-
czy też jesteśmy tak naprawdę „obok”.
łań marketingowych w naszej firmie.
67
Branża firmy:
transport
Siedziba/Adres firmy:
ul. Bytomska 39
41-103 Siemianowice Śląski
Strona internetowa:
www.zte.katowice.pl
68
Opis firmy
usług, stały dynamiczny rozwój, posiadanie sprzę-
ZTE KATOWICE prowadzi działalność od 1994 r.,
tu najwyższej jakości oraz silna pozycja na rynku
posiada system zarządzania jakością wg normy
znajduje swoje potwierdzenie w rankingach pra-
ISO 9001:2008. Jest spółką wyspecjalizowaną do
sowych. Ponadto w ofercie spółki znajdują się: wy-
przewozu ładunków ponadgabarytowych, ciężkich
najem powierzchni biurowej, przeglądy, naprawy,
oraz specjalnych. Swoim klientom zapewnia pełną
remonty samochodów ciężarowych, naczep, przy-
organizację oraz obsługę transportu na terenie ca-
czep i specjalistycznego sprzętu. Firma prowadzi
łej Unii Europejskiej, Skandynawii i Ukrainy. Obec-
oficjalny serwis sprzętu marki FAYMONVILLE i dys-
nie w posiadaniu spółki jest 40 zestawów samo-
ponuje trzema specjalistycznymi stanowiskami do
chodowych posiadających certyfikaty ekologiczne
naprawy naczep. Realizuje również usługi wulkani-
EURO 3 lub EURO 4. Wysoka jakość świadczonych
zacyjne na ogumieniu do 56.
69
Co skłoniło firmę do skorzystania
z usługi APM?
Efekty wdrożeń
Firma miała niewielkie problemy związane z we-
nych przez usługi serwisowe. Zatrudniono pięciu
wnętrznym obiegiem informacji marketingowej,
nowych pracowników. W wyniku realizacji akcji
a wykorzystywane narzędzia promocji nie przyno-
promocyjnej zwiększyła się rozpoznawalność mar-
siły oczekiwanych rezultatów sprzedażowych.
ki ZTE Katowice na rynku lokalnym. Klienci roz-
Zwiększył się udział przychodów firmy generowa-
poznają również charakterystyczną cenę za usłu-
Opis wdrożenia
gę wymiany opon (39,90), która mocno zapadła
W ramach wdrażania innowacji marketingowej
w pamięć i stała się wyróżnikiem firmy.
uruchomiono nowy serwis ogumienia z czterema
Przeprowadzono również bezpośrednie badania
kompletnie wyposażonymi stanowiskami. Urucho-
marketingowe w oparciu o które ustalono efek-
mieniu serwisu towarzyszyła akcja promocyjna
tywność przeprowadzonej kampanii promocyjnej.
obejmująca: banery, ulotki, promocja internetowa.
Dane uzyskane tą drogą umożliwiają przeprowa-
Pracownicy obsadzeni na stanowiskach warsztato-
dzenie analiz do poziomu ulicy. Wprowadzono
wych uzyskali dodatkowe przeszkolenie w zakresie
również możliwość rezerwacji kolejki do wymiany
obsługi urządzeń.
opon przez stronę internetową. Szacuje się, że ok.
10% klientów dokonało rezerwacji internetowej.
70
Wyniki badania
ankietowego dotyczącego
poziomu świadomości
przedsiębiorstw
na temat potrzeby
wdrożenia innowacji
marketingowej
Celem niniejszego raportu jest opisanie wyników badania
przeprowadzonego za pomocą ankiety badającej firmy, które skorzystały
z usługi Audyt Potrzeb Marketingowych w ramach projektu pn.: „Wzmocnienie pozycji konkurencyjnej IOB poprzez rozszerzenie katalogu usług
proinnowacyjnych dla przedsiębiorstw.”
72
73
Badanie zostało przeprowadzone w trakcie trwa-
Innowacja marketingowa
została zde-
Analiza badanych firm
od października
2009 r. do kwietnia 2011 r. Ankietę wy-
finiowana w badaniu jako zastosowanie w dzia-
słano do wszystkich firm, które skorzystały z no-
ketingowej, która wcześniej nie była przez firmę
wej usługi doradczej o charakterze proinnowacyj-
stosowana, a która wynika z nowej strategii mar-
nym - Audytu Potrzeb Marketingowych.
ketingowej, istotnie różniącej się od dotychcza-
Analizując wielkość firm, które zgłosiły się do pro-
sowej. Innowacje tego typu obejmują znaczące z
jektu i skorzystały z usługi APM ponad 80% stano-
punktu widzenia działalności
przedsiębiorstwa
wią przedsiębiorstwa mikro i małe. Taka struktura
zmiany w wyglądzie produktu jego opakowaniu,
(ze względu na wielkość) firm, które skorzystały ze
pozycjonowaniu, promocji, polityce cenowej.
wsparcia jest spójna z wynikami badań prowadzo-
nia projektu, w okresie
Przedstawione w raporcie wyniki opierają się na
ankietach wypełnionych przez
44 firmy.
łalności przedsiębiorstwa nowej metody mar-
WIELKOŚĆ FIRM WG ZATRUDNIENIA
Celem głównym badania jest ocena po-
nych przed realizacją projektu. Prowadzone bada-
ziomu świadomości zarządzających firmami na te-
nia na temat potrzeb przedsiębiorstw dotyczących
mat potrzeb wdrożenia innowacji marketingowej
nowych usług doradczych o charakterze proinno-
w przedsiębiorstwie.
wacyjnym jakie Instytucje Otoczenia Biznesu mo-
Natomiast cele szczegółowe obejmują:
głyby świadczyć na rzecz przedsiębiorstw wskazu-
• Ocenę poziomu świadomości przed i po skorzystaniu z usługi Audytu Potrzeb Marketingowych.
ją, że najbardziej zainteresowane korzystaniem z
tych usług są mikro i małe przedsiębiorstwa.
Przedstawiciele sektora mikro i małych przed-
• Wskazanie konkretnych rodzajów innowacji
siębiorstw jednoznacznie wskazują na fakt, że
marketingowej, których wdrożeniem zaintere-
współpraca z Instytucjami Otoczenia Biznesu i
sowani są przedsiębiorcy.
korzystanie z ich usług może przyczynić się do
• Wskazanie wskaźników funkcjonowania firmy
wymagających poprawy.
wzmocnienia pozycji konkurencyjnej ich firm na
Jednolitym Rynku Europejskim.
• Ocena usługi Audytu Potrzeb Marketingowych.
ce od 10>49 osób (małe przedsiębiorstwa)
•
40% stanowiły przedsiębiorstwa zatrudniające od >9 osób (mikroprzedsiębiorstwa)
•
12% stanowiły przedsiębiorstwa zatrudniające od 50>249 osób (średnie przedsiębiorstwa)
Średnie
przedsiębiorstwa
12%
40%
Mikroprzedsiębiorstwa
48%
Małe
przedsiębiorstwa
• Ocena współpracy przedsiębiorców z Instytucjami Otoczenia Biznesu.
Struktura przedsiębiorstw, które
wzięły udział w badaniu przedstawia się następująco:
• 48% stanowiły przedsiębiorstwa zatrudniają-
Mikroprzedsiębiorstwa
Małe przedsiębiorstwa
Średnie przedsiębiorstwa
74
75
ZRÓŻNICOWANIE BRANŻOWE FIRM
Ankietowane firmy, w większości przypadków to podmioty z branży
handel.
produkcja / sprzedaż /
Wykres 1
Zróżnicowanie firm, które skorzystały z Audytu Potrzeb Marketingowych pod względem branży
18%
14%
9%
Potrzeba wdrożenia
innowacji
marketingowej
w przedsiębiorstwach,
które skorzystały
z APM
7%
7%
7%
7%
Jednym z założeń projektu było zwiększenie
świadomości przedsiębiorców w zakresie potrzeby
wdrożenia innowacji marketingowych.
udało nam się osiągnąć?
Ankietowani oceniali poziom świadomości
PRZED i PO skorzystaniu z usługi Audytu Potrzeb
Marketingowych w skali od 1 do 5, gdzie 1 - oznaczał poziom niski, a 5 - poziom wysoki.
Uzyskane dane potwierdzają, że w przeważającej większości przedsiębiorcy, którzy skorzystali
z usługi Audyt Potrzeb Marketingowych zwiększyli
swoją wiedzę i świadomość na temat konieczności
5%
5%
wdrożenia innowacji marketingowej do swojego
przedsiębiorstwa.
23%
0%
5%
10%
15%
20%
100%
medycyna, praktyka lekarska dentystyczna
informatyka
rachunkowość, księgowość i kontrola ksiąg,
doradztwo podatkowe, szkolenia
architektura, budownictwo,
materiały budowlane
edukacja, szkolenia, doradztwo i konsulting
turystyczna
gastronomia
inna
90,91%
25%
produkcja / sprzedaż / handel
metalowa
76
Czy cel
80%
60%
40%
0,00%
spadek poziomu świadomości
9,09%
20%
0%
ten sam poziom świadomości
wzrost poziomu świadomości
77
Przed przeprowadzeniem usługi
APM:
Po przeprowadzeniem usługi APM:
•NIKT
•tylko niewielki procent badanych przedsiębiorców 19% określiło swoją świadomość na poziomie WYSOKIM (poziom 5 i 4)
Przedsiębiorcy zostali poproszeni o zdiagno-
Jest to subiektywna ocena przedsiębiorców, któ-
z przedsiębiorców nie ocenił swojego
zowanie: Jakie innowacje marketingowe/w jakich
rzy odpowiadając na pytanie brali pod uwagę tylko
NISKIM
obszarach należy najszybciej wdrożyć – pod kątem
swoją branżę, odpowiedź na to pytanie należy po-
ich obszaru działalności?
równać z charakterystyką sektorów.
poziomu świadomości na poziomie
(poziom 2 i 1)
•95 % ankietowanych określiło swoją świadomość
na poziomie WYSOKIM (poziom 5 i 4).
•aż 59 % na poziomie ŚREDNIM (poziom 3)
•22 % na poziomie NISKIM (poziom 2 i 1)
Wykres 2
Poziom świadomości badanychna temat potrzeby wprowadzania innowacji do firmy PRZED i PO skorzystaniu z usługi APM.
nieczność wprowadzenia tego rodzaju innowacji do firmy: w tym aż 34 % badanych ocenia tę
potrzebę jako pilną, 41% jako wysoką, a 23% jako średnią.
Nowych metod marketingowych w zakresie dystrybucji produktów – 81% firm dostrzega konieczność wprowadzenia tego rodzaju innowacji: w tym 20%
5%
14%
Warto podkreślić, że największą popularnością cieszą się innowacje
dotyczące:
Nowych metod promocji produktów/usług – 98% badanych widzi ko-
19%
badanych ocenia tę potrzebę jako pilną, 43% jako wysoką, a 18% jako średnią.
43%
Mniejszą popularnością cieszą się innowacje dotyczące:
Nowych metod kształtowania cen – tego rodzaju innowacjom zainteresowanych jest 75% firm spośród wszystkich przebadanych, w tym 14 % oceniło potrzebę na pozio-
95%
59%
mie pilnym, 23% na poziomie wysokim, a 38 % ankietowanych oceniło ją na poziomie średnim. Aż 25% ankietowanych nie dostrzega konieczności wprowadzenia tej innowacji.
52%
poziom 5 (wysoki)
20%
2%
poziom świadomości
PRZED skorzystaniem
z usługi APM
78
5%
poziom świadomości
PO skorzystaniu
z usługi APM
poziom 4
poziom 3
poziom 2
poziom 1 (niski)
Zmian w projekcie/konstrukcji produktów/usług – Połowa badanych
(50%) nie widzi konieczności wprowadzania tego rodzaju innowacji marketingowej albo
ocenia ją na poziomie małym. Przeciwnego zdania jest druga połowa respondentów, których
ocena plasuje się na poziomie średnim. Tylko 9% firm ocenia wdrożenie tej innowacji jako
pilną potrzebę.
79
pilna potrzeba
Wykres 3
Opinia na temat potrzeby wprowadzenie określonych rodzajów innowacji marketingowej
średnia potrzeba
wysoka potrzeba
mała potrzeba
brak potrzeby
20%
14%
9%
18%
23%
41%
38%
36%
18%
11%
19%
14%
80
2%
5%
nowe metody promocji
produktów / usług
nowe metody
marketingowe
w zakresie dystrybucji
produktów
firmy, poprawą których są najbardziej zaintere-
wśród badanych firm warunki
sowani w wyniku wdrożenia innowacji marke-
aż
usprawnienie komunikacji z klientem (100%
wskazań). Tuż za nim plasuje się wskaźnik
wielkości sprzedaży (98% wskazań). Tylko 2 % badanych dostrzegło małą po-
lepszenia warunków pracy.
Eksport to obszar, który prawie połowa ankietowanych – 56% uznała za obszar wymagający poprawy, ale aż 44% nie dostrzegła takiej
trzebę poprawy tego wskaźnika.
potrzeby.
tingowej wskazali na wskaźnik
23%
43%
23%
Uzyskane dane pozwalają na stwierdzenie, że
Respondenci pytani o wskaźniki funkcjonowania
34%
14%
Około 90% ankietowanych zainteresowanych
pracy są dobre-
39% badanych nie dostrzega konieczności po-
Dane te w sposób graficzny obrazuje wykres 4.
identyfikowalność firmy na rynku oraz otwarcie
nowych r ynków zbytu.
jest poprawą wskaźników:
74% badanych nie ukrywa, że usprawnienie przepływu informacji w firmie należy również do obszarów, które wymagają usprawnień.
nowe metody
kształtowania cen
zmiany
w projekcie / konstrukcji
produktów / usług
81
pilna potrzeba
Wykres 4
Opinia na temat poprawy wskaźników funkcjonowania
firmy w wyniku wdrożenia innowacji marketingowej
średnia potrzeba
wysoka potrzeba
mała potrzeba
brak potrzeby
20%
39%
46%
15%
54%
24%
34%
24%
29%
17%
12%
5%
19%
22%
15%
20%
uprawnienia
komunikacji
z klientem
5%
2%
wzrost
sprzedaży
10%
5%
15%
lepsza
identyfikalność firmy
na rynku
otwarcie
nowych
rynków
zbytu
uprawnienia
przepływu
informacji
w firmie
poprawa
warunków
pracy
• wykonanie badań marketingowych przed wdrożeniem nowej linii produktów,
• przeprowadzenie audytu technologicznego,
• uczestnictwo w szkoleniach,
• doradztwo,
badania wynika, że 100% przedsiębiorstw, które
• ekspertyzy,
wypełniły ankietę przyznało, że nigdy nie poszu-
• przygotowanie planu rozwoju eksportu,
kiwało informacji na temat usług w zakresie in-
• pomoc w poszukiwaniu aplikacji RPO WŚL
nowacji marketingowych w Instytucjach Otoczenia
2007-2013,
• współpraca przy realizacji projektu,
Wynika z tego, że stworzona w ramach projektu usługa jest INNOWACYJNA w skali kraju.
5%
7%
częściej wymieniali usługi takie jak:
• Fundusze Phare.
39%
22%
tucjami Otoczenia Biznesu przedsiębiorcy naj-
Z przeprowadzonego na potrzeby opracowania
Biznesu.
24%
17%
W ramach podejmowanej współpracy z Insty-
• uczestnictwo w konferencjach,
22%
71%
41%
20%
Współpraca z Instytucjami Otoczenia Biznesu
wśród przedsiębiorstw,
które skorzystały z APM
wzrost
eksportu
4%
64% firm nie korzystało z oferty Instytucji
Otoczenia Biznesu i tylko 32% przedsiębiorców
Aż
32%
zadeklarowało, że podjęło wcześniej współpracę
z IOB (4% ankietowanych nie udzieliło odpowiedzi
82
Wyniki badania pokazują, że w zależności od bran-
Na uwagę natomiast zasługuje fakt, że w ob-
ży potrzeby przedsiębiorców są zróżnicowane, do-
szarze dystrybucji i promocji produktów/usług
tyczy to również potrzeb w zakresie wprowadza-
wszyscy przedsiębiorcy niezależnie od branży,
nia innowacji marketingowej i obszarów w których
w której działają widzą konieczność wprowadze-
należy ją w pierwszej kolejności wprowadzić.
nia INNOWACJI MARKETINGOWEJ.
na tak zadane pytanie).
64%
Tak
Nie
Brak odpowiedzi
83
Sukces nowej usługi
Audytu Potrzeb
Marketingowych
Najbardziej satysfakcjonująca dla nas jest infor-
W projekcie zaplanowano, że 10% przeaudyto-
98% badanych firm, które zosta-
wanych firm wdroży zaproponowane w raporcie
ły przeudytowane wdrożyło albo planuje wdrożyć
innowacje marketingowe w ciągu 24 miesięcy. Jak
rekomendacje zaproponowane w raporcie z usługi
pokazują wyniki ankiet, stało się to o wiele wcze-
APM co zaprezentowano na poniższym wykresie.
śniej i wskaźnik został ten wielokrotnie przekro-
macja, iż
środki własne
środki własne i kredyt bankowy
środki własne i środki pomocowe
kredyt bankowy
kredyt bankowy i środki pomocowe
inne
czony.
brak odpowiedzi
100% ankietowanych uważa, że uzyskane rekomendacje w zakresie wdrożenia innowacji
marketingowej w przedsiębiorstwie są przydatne.
95% badanych uważa również, że wdrożenie innowacji marketingowej zaproponowanej
w raporcie APM przyczyni się do poprawy konkurencyjności firmy. Tylko 2% oceniło, że wdrożenie
Wykres 5
Wdrożenie rekomendacji zaproponowanej w raporcie
z usługi APM i sposób finansowania innowacji marketingowej
Tak
Nie
2%
innowacji marketingowej nie wpłynie na pozycję
2%
2%
5% 2%
firmy na rynku, a 2% badanych nie udzieliło odpowiedzi na zadane pytanie.
Warto podkreślić,
że 51% badanych
27%
firm wskazało, że rekomendacje ujęte w raporcie
dotyczące innowacji marketingowej zostaną wdrożone ze środków własnych. 27% badanych oprócz
środków własnych planuje finansować wdrożenie
innowacji marketingowej również ze środków pomocowych, a 11% będzie również korzystać z kredytu bankowego.
84
98%
51%
11%
85
Audyt Potrzeb
Marketingowych BENCHMARKING
Poziom zaawansowania
instrumentów
marketingowych
– czyli porównaj się
z branżą
Narzędzie Benchmarking daje również możliwość
sprawdzania jaka była średnia ocen wśród firm,
które skorzystały z Audytu Potrzeb Marketingowych w ramach projektu.
Narzędzie dostępne jest
na stronie projektu:
www.audytmarketingowy.com
Zapraszamy do skorzystania z Audytu Potrzeb Marketingowych i sprawdzenia na jakim poziomie zaawansowania funkcji marketingowych
jest przedsiębiorstwo, a potem weryfikacji wyniku na tle innych firm
działających w branżach.
W ramach projektu powstało narzędzie, które pokazuje na jakim poziomie zaawansowania są funkcje marketingowe badane podczas usługi Audytu
Potrzeb Marketingowych. Wyniki zaawansowania
instrumentów marketingowych można zobaczyć w
podziale na:
• branżę
• województwo
• wielkość firmy
86
87
Usługę doradczą o charakterze
proinnowacyjnym – Audyt Potrzeb
Marketingowych w ramach Projektu świadczą
Lider Projektu:
Partnerzy Projektu:
Górnośląska Agencja Przekształceń Przedsiębiorstw S.A.
Agencja Rozwoju Regionalnego w Częstochowie S.A.
Regionalne Centrum Innowacji i Transferu Technologii
ul. Nowowiejskiego 26, 42-217 Częstochowa
ul. Astrów 10, 40-045 Katowice
tel.: 34 324 81 46, kom.: +48 697 895 111
tel.: 32 730 48 52, kom.: +48 662 115 304
e-mail: [email protected]
Częstochowa
gencja
ozwoju
egionalnego w Częstochowie SA
Agencja
Rozwoju
Lokalnego
sp. z o.o.
Gliwice
Katowice
e-mail: [email protected]
Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. w Bielsku-Białej
ul. Cieszyńska 365, 43-382 Bielsko-Biała
tel.: 33 812 26 75, kom.: +48 509 296 420
e-mail: [email protected]
Agencja Rozwoju Lokalnego Sp. z o.o.
ul. Wincentego Pola 16, 44-100 Gliwice
Bielsko-Biała
tel.: 32 339 31 04, kom.: +48 603 378 181
e-mail: [email protected]
88
89
91
www.audytmarketingowy.com
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka
92

Podobne dokumenty