6_SZiP_Newsletter_2015 - Ślązak, Zapiór i Wspólnicy
Transkrypt
6_SZiP_Newsletter_2015 - Ślązak, Zapiór i Wspólnicy
Newsletter Prawniczy Nr 6/2015 SPIS TREŚCI Aktualności prawne Prawo i postępowanie cywilne Prawo i postępowanie karne Prawo podatkowe Prawo pracy | Przepisy BHP Prawo gospodarcze i rynków kapitałowych Prawo nieruchomości Prawo ochrony środowiska i prawo energetyczne Prawo transportowe Blogi www.kancelaria-szip.pl ŚLĄZAK, ZAPIÓR I WSPÓLNICY Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych Spółka Komandytowa Al. Korfantego 141 40-154 Katowice tel. + 48 32 783 88 00/88 fax. + 48 32 783 88 99 e-mail: [email protected] PRAWO I POSTĘPOWANIE CYWILNE MAJ 2015 ORZECZNICTWO sygn. akt V CSK 192/14 Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 2015 r. : „Nawet w razie zmiany wykładni zapadły wyrok wciąż wiąże w innej sprawie pomiędzy stronami” Data publikacji: 2015-05-07 W wyroku z dnia 7 maja 2015 r. Sąd Najwyższy stwierdził, że prawomocnie przesądzonej podstawy rozstrzygnięcia nie można zmieniać, nawet jeżeli za zmianą przemawiają ważkie argumenty, jak chociażby zmiana wykładni przepisów prawa. Związanie innych sądów orzekających w sprawach, w których wyroki zapadły później polega na niedopuszczalności kwestionowania ustaleń stanowiących przedmiot rozstrzygnięcia, nawet jeżeli ustalenia te są niewłaściwe jako oparte na nietrafnej argumentacji. Rozpoznawana przez Sąd Najwyższy sprawa toczyła się pomiędzy wspólnikami spółki cywilnej. Jednym ze spornych elementów stanu faktycznego była ważność dokonanego w zwykłej formie pisemnej przez jednego ze wspólników wypowiedzenia umowy spółki cywilnej, w skład majątku której wchodzi nieruchomość. Co istotne - we wcześniejszej sprawie pomiędzy tymi samymi wspólnikami dotyczącej podziału majątku wspólnego inny sąd uznał, iż nie doszło do ważnego wypowiedzenia umowy spółki z uwagi na brak formy notarialnej. Zdaniem sądu rozstrzygającego sprawę o podział majątku - skoro w skład majątku spółki wchodzi nieruchomość - to wypowiedzenia umowy wymagało zachowania właśnie takiej formy. Rozpoznając skargę kasacyjną Sąd Najwyższy zwrócił uwagę na stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w uchwale siedmiu sędziów z dnia 10 czerwca 2011 r., III CZP 135/10, zgodnie z którym do skutecznego wypowiedzenia udziału w spółce cywilnej, nawet jeżeli w skład jej majątku wchodzi nieruchomość, wystarczy wypowiedzenie w formie pisemnej. Jak wskazał Sąd Najwyższy - taka wykładnia przepisów o spółce cywilnej mogła uzasadniać wniosek, że spółka cywilna w przedmiotowej sprawie powinna zostać uznana za nieistniejącą. Z drugiej strony zwrócił uwagę Sąd Najwyższy na istniejące prawomocne orzeczenie sądu okręgowego, zapadłe w sprawie o podział majątku spółki cywilnej, w którym sąd ten stwierdził, iż wypowiedzenie udziałów w spółce cywilnej jest nieważne i spółka ta dalej istnieje. Orzeczenie to było pierwszym z szeregu orzeczeń, jakie zapadły w sprawach toczących się pomiędzy wspólnikami tej samej spółki cywilnej. Z art. 365 i 366 k.p.c. wynika zaś, że orzeczeniem tym są związane także inne sądy w zakresie tego, co stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia. Przedmiotem rozstrzygnięcia we wszystkich tych sprawach jest zaś ustalenie, czy spółka cywilna istniej nadal po wypowiedzeniu, w zwykłej formie pisemnej, udziałów. Związanie innych sądów orzekających w sprawach, w których wyroki zapadły później polega na niedopuszczalności kwestionowania ustaleń stanowiących przedmiot rozstrzygnięcia, nawet jeżeli ustalenia te są niewłaściwe jako oparte na nietrafnej argumentacji. Zdaniem Sądu Najwyższego taki pogląd można uznać za utrwalony w orzecznictwie Sądu Najwyższego. Jak podkreślił Sąd Najwyższy, nie ma znaczenia, iż ustalenia dotyczące wskazanego wyżej przedmiotu rozstrzygnięcia nie wynikają wprost z sentencji postanowienia sądu okręgowego w sprawie o podział majątku. Chociaż co do zasady związanie dotyczy tylko sentencji wyroku albo postanowienia wydanego w postępowaniu nieprocesowym, to przy orzeczeniach oddalających powództwo lub wniosek, gdy z sentencji nie wynika zakres przedmiotowy rozstrzygnięcia można go ustalić biorąc pod uwagę motywy rozstrzygnięcia zawarte w uzasadnieniu. Sądy orzekające później w sprawach pomiędzy tymi samymi stronami są więc związane ustaleniem, że spółka cywilna istnieje nadal pomimo wypowiedzenia udziału przez wspólnika. Takie ustalenie było podstawą wydania wskazanego wyżej postanowienia sądu okręgowego i z tego względu jest prejudykatem, który w świetle art. 365 i 366 k.p.c., wiąże wszystkie sądy orzekające później w sprawie wpływu dokonanego wypowiedzenia udziałów w spółce cywilnej na byt prawny spółki cywilnej. sygn. akt II CSK 768/14 Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 maja 2015 r. ws. konieczności określania w wyrokach, jakie obowiązki bank naruszył w umowach z "frankowiczami" Data publikacji: 2015-05-15 Sąd Najwyższy uchylił wyrok Sądu Apelacyjnego, korzystny dla "frankowiczów". Powodem było niewyjaśnienie na czym polegało nienależyte wykonanie umowy przez bank. Sąd powinien określić odpowiedzialność banku, tak, aby orzeczenie służyło w dalszych postępowaniach indywidualnych. SN rozpatrzył skargę kasacyjną banku, który nie zgodził się z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 30 kwietnia 2014 r. Skarżący kwestionował przede wszystkim niedopuszczalność pozwu zbiorowego. Sąd I instancji uwzględnił skargę kredytobiorców, którzy zakwestionowali postanowienia umowy z bankiem. Pozwalały one bankowi na zmianę warunków oprocentowania w zależności od stopy referencyjnej dla danej waluty oraz od zmian parametrów finansowych rynku pieniężnego i kapitałowego kraju, którego waluta jest podstawą waloryzacji. Sąd I instancji uznał, że klauzula jest niejednoznaczna i stwierdził, że nie wiąże ona klientów banku. Sąd II instancji zgodził się z ustaleniami sądu I instancji, i orzekł, że bank, który zastosował w 1245 umowach kredytowych we frankach szwajcarskich niedozwoloną klauzulę. Orzekł, że jest ona abuzywna, a klienci banku ponieśli szkodę. Sąd Najwyższy uchylił ten wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania. Zdaniem SN nie został określony obowiązek banku, który był w umowach kredytowych naruszony. SN nakazał wyjaśnienie, jakie były koszty uzyskania kapitału kredytowego, gdyż czym innym jest ryzyko prowadzenia banku, a czym innym ryzyko transakcji kredytowych. Ryzyko kredytowe powinno być związane tylko z poszukiwaniem kapitału na innych rynkach. Sąd Apelacyjny teraz musi powołać biegłego z zakresu finansów, który ustali, jaki był uczciwy zarobek banku, jakie było ryzyko udzielania takich kredytów i czy było w miarę równomiernie rozkładane na obie strony, czy bank ewentualnie zawyżonym oprocentowaniem nie pokrywał swoich start w innych obszarach. Ponadto SN uznał, że w rozpatrywanej sprawie pozew grupowy był dopuszczalny. Powołał się przy tym na precedensową sprawę w sprawie katastrofy w hali katowickiej (wyrok SN z 28 stycznia 2015 r.). _______________________________________________________________ Sygn. akt III CZP 19/15 Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 13 maja 2015 r. ws. pełnomocnictwa udzielanego przez przedstawiciela ustawowego małoletniego dziecka Data publikacji: 2015-05-14 Sąd Najwyższy w uchwale podjętej w dniu 13 maja 2015 roku orzekł, iż: Przedstawiciel ustawowy małoletniego dziecka może udzielić pełnomocnictwa do złożenia oświadczenia o wyrażeniu zgody przewidzianej w art. 34 ust. 3 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 464). Pytanie prawne przedstawił Sąd Okręgowy w Lublinie rozpatrując sprawę udzielenia zgody na wykonanie zabiegu u 13-latki przez pełnomocnika ustanowionego przez ojca dziewczynki. Sąd w pytaniu wskazał, że przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego nie przewidują możliwości udzielenia pełnomocnictwa do wykonywania władzy rodzicielskiej, która przysługuje tylko i wyłącznie rodzicom. Władza rodzicielska bowiem, ma charakter prawa niezbywalnego i niedziedzicznego. Sąd Najwyższy przywołał regulację dotyczącą zgody zawartą w art. 34 ust. 3 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Według tego przepisu lekarz może wykonać zabieg lub zastosować metodę, wobec pacjenta małoletniego, ubezwłasnowolnionego bądź niezdolnego do świadomego wyrażenia pisemnej zgody, po uzyskaniu zgody jego przedstawiciela ustawowego, a gdy pacjent nie ma przedstawiciela lub gdy porozumienie się z nim jest niemożliwe – po uzyskaniu zezwolenia sądu opiekuńczego. PRAWO I POSTĘPOWANIE KARNE MAJ 2015 Dz. U. 2015 poz. 541 Ustawa z dn. 2015-03.20 Zmiana ustawy- Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw Zmieniona z dniem: 2015-05-18 Nowelizacja przewiduje zaostrzenie sankcji prawnych wobec kierowców prowadzących pojazd pod wypływem środka odurzającego lub w stanie nietrzeźwości. Ustawa wprowadza podwyższenie m.in. górnej granicy okresu zakazu prowadzenia pojazdów na 15 lat (10 lat przed zmianami), a także, od tego momentu sąd będzie orzekał przewidziane kodeksem karnym zakazy związanie z prowadzeniem pojazdów na okres nie krótszy niż 3 lata, jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu komunikacji był w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia. Dodatkowo, nowela wprowadza obowiązek orzekania nawiązki na rzecz pokrzywdzonego w wysokości co najmniej 10.000,00 zł w przypadku skazania sprawy przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji popełnionego w stanie nietrzeźwości, pod wpływem lub w przypadku zbiegu z miejsca zdarzenia. W razie śmierci pokrzywdzonego nawiązka zostanie orzeczona na rzecz osoby najbliższej, której sytuacja życiowa wskutek śmierci pokrzywdzonego uległa znacznemu pogorszeniu, w przypadku braku takiej osoby orzeczona kwota zostanie przekazana na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej. Nowelizacja wprowadza również zmiany do Kodeksu karnego wykonawczego. Jedna ze zmian przewiduje, iż w sytuacji gdy zakaz prowadzenia pojazdów był wykonywany przez okres co najmniej połowy orzeczonego wymiaru, a w przypadku zakazu określonego na podstawie art. 42 § 3 lub 4 k.k. przez okres co najmniej 10 lat, sąd będzie mógł orzec o dalszym wykonywaniu tego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów niewyposażonych w blokadę alkoholową – w przypadku istnienia przekonania, iż z uwagi postawa sprawcy, jego zachowania a także warunki osobiste, prowadzenie przez tę osobę pojazdu nie zagraża bezpieczeństwu komunikacji. Kolejna zmiana w k.k.w. przewiduje możliwość podania do publicznej wiadomości wyroku sądu na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Sądu, lub w inny sposób określony w wyroku. Zmiany objęły również ustawę z dnia 20 czerwca 1997 roku – Prawo o ruchu drogowym, zgodnie z wprowadzonymi zmianami policjant zatrzyma prawo jazdy za pokwitowaniem w przypadku ujawnienia czynu polegającego na kierowaniu pojazdem z prędkością przekraczającą dopuszczalną o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym lub przewożeniu osób w liczbie przekraczającej liczbę miejsc określoną w dowodzie rejestracyjnym lub wynikającą z konstrukcyjnego przeznaczenia pojazdu. Zmiana wprowadza również regulacje dotyczące samej blokady alkoholowej – urządzenia umożliwiającego uruchomienie silnika pojazdu silnikowego i szynowego, w przypadku gdy alkohol w wydychanym powietrzu wynosi co najmniej 0,1 mg alkoholu w 1 dm3. ____________________________________________________________________ CZERWIEC 2015 Dz. U. 2015 poz. 728 i 729 Konwencja sporządzona w Budapeszcie dn. 2001-11-23 Konwencja Rady Europy o cyberprzestępczości wejście w życie z dniem: 2015-06-01 Z dniem 1 czerwca 2015 roku weszły w życie przepisy Konwencji Rady Europy o cyberprzestępczości oraz protokół dodatkowy, dot. penalizacji czynów o charakterze rasistowskim lub ksenofobicznym popełnionych przy użyciu systemów komputerowych. Głównym celem Konwencji jest wprowadzenie w państwach członkowskich uniwersalnych rozwiązań w zapobieganiu i zwalczaniu cyberprzestępczości. Ujednolicenie przepisów ma ułatwić współpracę międzynarodową w tym zakresie, która z uwagi na specyficzny rodzaj przestępstw, w szczególności ze względu na ich umiejscowienie w przestrzenie wirtualnej, jest bardzo często konieczna. Konwencja wprowadza jednolite definicje, określa znamiona przestępstw, a także procedury postępowania. PRAWO PODATKOWE MAJ 2015 Dz.U.2015.536 Ustawa z dnia 2014-03-05 Ustawa o ratyfikacji Konwencji między Rzeczpospolitą Polską a Bośnią i Hercegowiną w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, podpisanej w Sarajewie dnia 4 czerwca 2014r. Weszła w życie z dniem 2015-05-01 Dotychczas w tym zakresie obowiązywała podpisana w 1985r. umowa z Jugosławią, jednakże obecnie nie odpowiada ona już współczesnym wymogom z uwagi na okoliczność przystąpienia Polski do Europejskiej Organizacji Współpracy i Rozwoju (OECD), jak również do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG). W związku z powyższym nowa Konwencja opiera się o aktualną wersję Modelowej Konwencji OECD w sprawie podatku od dochodu i majątku. W odniesieniu do Państwa Polskiego Konwencja obejmie swymi postanowieniami podatek dochodowy od osób prawnych, a także podatek dochodowy od osób fizycznych, natomiast w przypadku Bośni i Hercegowiny Konwencja wprowadza postanowienia obejmujące podatek dochodowy od osób fizycznych oraz podatek od zysków przedsiębiorstw. Zgodnie z treścią niniejszej Konwencji zyski przedsiębiorstwa danego państwa podlegają opodatkowaniu tylko w tym państwie, chyba że osiągane są w drugim państwie za pośrednictwem położonego tam zakładu i w takim zakresie, w jakim mogą być one przypisane temu zakładowi. Widoczne zmiany pojawią się również w ramach określenia definicji należności licencyjnych, bowiem w ramach Konwencji wskazuje się również, że oprogramowania komputerowe są objęte zakresem ów definicji. ______________________________________________________________ Dz.U.2015.610 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2015-04-14 Rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie przekazywania i rozliczania wpływów z podatku dochodowego na rachunek Funduszu Strefowego Weszło w życie z dniem 2015-05-20 Na podstawie art. 7 ust. 9 ustawy z dnia 2 października 2003 r. o zmianie ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych i niektórych ustaw (Dz. U. Nr 188, poz. 1840, z późn. zm.) w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 22 lutego 2005 r. w sprawie przekazywania i rozliczania wpływów z podatku dochodowego na rachunek Funduszu Strefowego (Dz. U. z 2013 r. poz. 734) określono nowy wzór załącznika stosowanego do rozliczenia podatku dochodowego z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej na terenie specjalnych stref ekonomicznych. Nowe wzory znajdą zastosowanie do rozliczenia za rok podatkowy, który rozpoczął się po dniu wejścia w życie niniejszego rozporządzenia. Jednakże również podatnicy, których rok podatkowy rozpoczął się przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia i zakończy się w tym albo po tym dniu, mogą stosować wzory określone w załączniku do niniejszego rozporządzenia. ____________________________________________________________________________________ Dz.U.2015.600 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2015-04-23 Rozporządzenie w sprawie określenia krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych Wejście w życie z dniem 2015-05-19 Na podstawie art. 9a ust. 6 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 851, z późn. zm.) wskazuje się w jakich krajach oraz terytoriach stosowana jest szkodliwa konkurencja podatkowa. Wejście w życie niniejszego rozporządzenia jest konsekwencją utraty mocy przez poprzednie rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 9 kwietnia 2013 r. w sprawie określenia krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (Dz. U. poz. 494). Wskazane rozporządzenie obejmuje łącznie 31 pozycji, podczas gdy poprzednie wskazywało 37 krajów oraz terytoriów , w których stosowana była szkodliwa konkurencja podatkowa. ____________________________________________________________________________________ Dz.U.2015.599 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2015-04-23 Rozporządzenie w sprawie określenia krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych Weszło w życie z dniem 2015-05-19 Na podstawie art. 25a ust. 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) wskazuje się w jakich krajach oraz terytoriach stosowana jest szkodliwa konkurencja podatkowa. Wejście w życie niniejszego rozporządzenia jest konsekwencją utraty mocy przez poprzednie rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 9 kwietnia 2013 r. w sprawie określenia krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych (Dz. U. poz. 493). Wskazane rozporządzenie obejmuje łącznie 31 pozycji, podczas gdy poprzednie wskazywało 37 krajów oraz terytoriów , w których stosowana była szkodliwa konkurencja podatkowa. ___________________________________________________________________________________ ORZECZNICTWO Sygn. akt P 46/13 Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 maja 2015r. ws. braku ograniczenia czasowego w zakresie stwierdzenia nieważności decyzji wydanej z rażącym naruszeniem prawa Data publikacji: 2015-05-21 W dniu 21 maja 2015r. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 156 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. poz. 267, ze zm.) w zakresie, w jakim nie wyłącza dopuszczalności stwierdzenia nieważności decyzji wydanej z rażącym naruszeniem prawa, gdy od wydania decyzji nastąpił znaczny upływ czasu, a decyzja była podstawą nabycia prawa lub ekspektatywy, jest niezgodny z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie bowiem z treścią art. 156 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego, nie stwierdza się nieważności decyzji w przypadku naruszenie przepisów o właściwości gdy: - decyzja dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną; - decyzja została skierowana do osoby niebędącej stroną w sprawie; - decyzja zawiera wadę powodującą jej nieważność z mocy prawa jeżeli od dnia jej doręczenia lub ogłoszenia upłynęło dziesięć lat, a także gdy decyzja wywołała nieodwracalne skutki prawne. Zgodnie z powyższym ograniczenie dopuszczalności stwierdzenia nieważności decyzji ze względu na upływ wskazanego czasu nie dotyczy sytuacji, w której decyzja wydana została z rażącym naruszeniem prawa. Jednakże w omawianym wyroku Trybunał uznał, że taki stan rzeczy jest niezgodny z Konstytucją. ________________________________________________________________________________ Sygn. akt P 40/13 Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 kwietnia 2015r. ws. podwójnej sankcji z tytułu wystawienia fikcyjnej faktury Data publikacji: 2015-05-04 W dniu 21 kwietnia 2015r. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 62 § 2 ustawy z dnia 10 września 1999 r. - Kodeks karny skarbowy (Dz. U. z 2013 r. poz. 186, ze zm.) w zakresie, w jakim dopuszcza odpowiedzialność za przestępstwo skarbowe, polegające na wystawieniu faktury dokumentującej czynność niewykonaną, tej samej osoby fizycznej, która uprzednio, na podstawie art. 108 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, ze zm.), została zobowiązana do zapłaty podatku w kwocie wykazanej na tej fakturze, jest zgodny z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz nie jest niezgodny z art. 42 ust. 1 Konstytucji. Osoba, która wystawia fikcyjne faktury może być skazana za czyn określony w art. 62 § 2 kodeksu karnego skarbowego, ale jednocześnie może również zostać zobowiązana do zapłaty podatku zgodnie z treścią art. 108 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem tak wskazana podwójna sankcja nie jest niezgodna z Konstytucją. ____________________________________________________________________________________ CZERWIEC 2015 Dz.U.2015.686 Ustawa z dnia 2015-03-20 Ustawa o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki w sprawie poprawy wypełniania międzynarodowych obowiązków podatkowych oraz wdrożenia ustawodawstwa FATCA, oraz towarzyszących Uzgodnień Końcowych, podpisanych 7 października 2014r. w Warszawie dnia Wejście w życie z dniem 2015-06-02 Niniejsza ustawa dotyczy wyrażenia zgody na ratyfikację umowy między Polską a USA w sprawie poprawy wypełniania międzynarodowych obowiązków podatkowych oraz wdrożenia ustawodawstwa FATCA. Ustawa dotycząca wyrażenia. W związku z powyższym Polska będzie zobowiązana do przekazywania do USA danych o stanach rachunków podatników amerykańskich oraz uzyskiwanych przez nich dochodach dla celów weryfikacji prawidłowości ich zobowiązań podatkowych. Pierwsze informacje odnoszące się do 2014 r. powinny być przekazane do 30 września 2015 r. W sytuacji odmowy zawarcia porozumienia z amerykańską administracją skarbową przewidziano sankcję dla instytucji finansowych oraz osób uzyskujących dochody z USA za pośrednictwem tych instytucji . W ramach wskazanej sankcji przewidziano opodatkowanie 30% podatkiem dochodów uzyskiwanych ze źródeł w USA. Informacje o rachunkach prowadzonych dla rezydentów podatkowych USA w polskich instytucjach finansowych będą przez nie zbierane i raportowane do krajowej administracji podatkowej, a następnie będą automatycznie przekazywane do USA. PRAWO PRACY | PRZEPISY BHP MAJ 2015 Dz.U.2015.552 Ustawa z dnia 2015-03-05 Ustawa o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych Zmieniona z dniem: 2015-05-01 Zgodnie z nowymi regulacjami w wypadku osób przechodzących na emeryturę możliwe będzie (jeśli jest to bardziej korzystne) uwzględnienie średniego dalszego trwania życia z tablicy obowiązującej w dniu osiągnięcia przez nią wieku emerytalnego. Przy obliczaniu kapitału początkowego możliwe będzie uwzględnienie całego okresu nauki w szkole wyższej oraz uznanie okresów urlopu wychowawczego, urlopu bezpłatnego dla matek pracujących opiekujących się małymi dziećmi, innych udzielonych w tym celu urlopów bezpłatnych oraz okresów niewykonywania pracy z powodu opieki nad dzieckiem jako okresów składkowych. Również osoby urodzone przed 1949 r., które pobierały wcześniejszą emeryturę, będą mogły przeliczyć wysokość emerytury zgodnie z nowymi zasadami, przy jednoczesnym pomniejszeniu podstawy obliczania emerytury z tytułu osiągnięcia wieku emerytalnego o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranych emerytur. Nowa wysokość świadczeń ustalana jest na wniosek osób uprawnionych. _____________________________________________________________ Dz.U.2015.493 Ustawa z dnia 2015-02-06 Ustawa o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych Zmieniana z dniem: 2015-06-01 Ustawa ma na celu wsparcie osób niepełnosprawnych, które prowadzą działalność gospodarczą, także niepełnosprawnych rolników i rolników zobowiązanych do opłacania składek za niepełnosprawnego domownika, ubiegających się o refundację z PFRONu składek na ubezpieczenie społeczne. PRAWO GOSPODARCZE I RYNKÓW KAPITAŁOWYCH MAJ 2015 ORZECZNICTWO Sygn. akt III PZP 2/15 Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 6 maja 2015 r. ws. przejścia roszczeń z umów zakazu konkurencji na nowego pracodawcę w trybie art. 231 k.p. Data publikacji: 2015-05-06 Sąd Najwyższy przyjął, iż art. 231 k.p. nie ma zastosowania do umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy (art. 1012 § 1 k.p.), zawartej z poprzednim pracodawcą. W związku z tym, pracownicy którzy po przejściu zakładu pracy na nowego pracodawcę zdecydowali się odejść z pracy nie mogą dochodzić od nowego pracodawcy odszkodowania z umowy o zakazie konkurencji. Umowa o zakazie konkurencji nie jest bowiem częścią składową umowy o pracę (nawet jeżeli została zawarta w tym samym dokumencie), dlatego obowiązki z niej wynikające nie przechodzą na nowego pracodawcę. PRAWO NIERUCHOMOŚCI MAJ 2015 ORZECZNICTWO Sygn. akt II SA/Rz 1422/14 Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 16 kwietnia 2015 r. ws. rozpoczęcia robót budowlanych bez uprzedniego uzyskania pozwolenia na budowę W przypadku rozpoczęcia robót budowlanych bez uprzedniego uzyskania pozwolenia na budowę, nie wydaje się pozwolenia na budowę. W takiej sytuacji odmowa wydania pozwolenia nie należy do uznania organu, ale jest jego obowiązkiem mającym umocowanie w normie prawa materialnego. PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA i PRAWO ENERGETYCZNE MAJ 2015 Dz.U.2015.478 Ustawa z dnia 2015-02-20 Ustawa o odnawialnych źródłach energii Weszło w życie z dniem: 2015-05-04 Poza innymi kwestiami, które są przedmiotem regulacji, ustawa o OZE nakłada w art. 52 i nast. na odbiorcę przemysłowego obowiązek uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki świadectwa pochodzenia lub świadectwa pochodzenia biogazu rolniczego wydanego odpowiednio dla energii elektrycznej lub biogazu rolniczego, wytworzonych w instalacjach odnawialnego źródła energii znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub zlokalizowanych w wyłącznej strefie ekonomicznej lub zamiennie obowiązek uiszczenia opłaty zastępczej w ustawowo określonym w art. 68 ust. 2 terminie i obliczoną w sposób również określony w ustawie w art. 56. Dz.U.2015.556 Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów dnia 2015-04-13 Rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie nadania inspektorom Inspekcji Ochrony Środowiska uprawnień do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego Weszło w życie z dniem: 2015-05-07 Rozporządzenie zmienia § 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 13 września 2002 r. w sprawie nadania inspektorom Inspekcji Ochrony Środowiska uprawnień do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego (Dz. U. Nr 151, poz. 1253, z późn. zm.). M.P.2015.377 Obwieszczenie Ministra Gospodarki z dnia 2015-04-17 Obwieszczenie w sprawie wysokości dodatku energetycznego obowiązującej od dnia 1 maja 2015 r. do dnia 30 kwietnia 2016 r. Weszło w życie z dniem: 2015-05-01 Wysokość dodatku energetycznego obowiązująca od dnia 1 maja 2015 r. do dnia 30 kwietnia 2016 r. dla gospodarstwa domowego: prowadzonego przez osobę samotną wynosi - 11,09 zł/miesiąc, składającego się z 2 do 4 osób wynosi - 15,40 zł/miesiąc, składającego się z co najmniej 5 osób wynosi - 18,48 zł/miesiąc. _______________________________________________________________ Dz.U.2015.675 Ustawa z dnia 20.03.2015r. Ustawa o zmianie ustawy o substancjach chemicznych i ich mieszaninach Weszła w życie z dniem: 2015-05-30 Celem nowelizacji ustawy jest dostosowanie przepisów krajowych w zakresie chemikaliów do przepisów unijnych, poszerzenie katalogu zadań Inspektora do spraw Substancji Chemicznych,, wprowadzenie przepisu wskazującego oraz wprowadzenie przepisów umożliwiających wstrzymanie obrotu substancji, w przypadku gdy nie został sporządzony raport bezpieczeństwa chemicznego. Dz.U.2015.671 Ustawa z dnia2015-03-20 Ustawa o zmianie ustawy o lasach oraz niektórych innych ustaw Weszła w życie z dniem: 2015-05-29 Głównym celem ustawy jest zapewnienie stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 2173/2005 z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie ustanowienia systemu zezwoleń na przywóz drewna do Wspólnoty Europejskiej FLEGT, zwanego dalej "rozporządzeniem nr 2173/2005", oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 995/2010 z dnia 20 października 2010 r. ustanawiającego obowiązki podmiotów wprowadzających do obrotu drewno i produkty z drewna Dz.U.2015.657 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 2015-05-05 Rozporządzenie w sprawie sprawozdania o wydajności recyklingu procesu recyklingu zużytych baterii i zużytych akumulatorów Weszło w życie z dniem: 2015-05-14 Rozporządzenie określa wzór sprawozdania o wydajności recyklingu procesu recyklingu zużytych baterii i zużytych akumulatorów oraz sposób jego przekazywania. Dz.U.2015.598 Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 2015-04-28 Rozporządzenie w sprawie wzoru wniosku o wpis do rejestru wytwórców wykonujących działalność gospodarczą w zakresie małych instalacji Weszło w życie z dniem: 2015-05-04 Dz.U.2015.597 Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 2015-04-28 Rozporządzenie w sprawie wzoru sprawozdania kwartalnego operatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego Weszło w życie z dniem: 2015-05-04 Dz.U.2015.595 Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 2015-04-28 Rozporządzenie w sprawie wzoru sprawozdania kwartalnego wytwórcy energii w małej instalacji Weszło w życie z dniem: 2015-05-04 Dz.U.UE.L.2015.104.2 Rozporządzenie Komisji (UE) z dnia 2015-04-22 Rozporządzenie Komisji (UE) 2015/628 zmieniające załącznik XVII do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) odnośnie do ołowiu i jego związków Weszło w życie z dniem: 2015-05-13 Dz.U.UE.L.2014.90.1 Rozporządzenie Komisji (UE) z dnia 2014-03-25 Rozporządzenie Komisji (UE) NR 301/2014 zmieniające załącznik XVII do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) odnośnie do związków chromu VI Weszło w życie z dniem: 2015-05-01 CZERWIEC 2015 Dz.U.UE.L.2014.133.1 Rozporządzenie Komisji (UE) z dnia 2010-05-20 Rozporządzenie Komisji (UE) NR 453/2010 zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) Wejście w życie z dniem: 2015-06-01 Dz.U.2015.607 Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 2015-04-21 Rozporządzenie w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej osoby uprawnionej do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej Wejście w życie z dniem: 2015-06-05 Zgodnie z rozporządzeniem minimalna suma gwarancyjna ubezpieczenia OC, w odniesieniu do jednego zdarzenia, którego skutki są objęte umową ubezpieczenia OC, wynosi równowartość w złotych 25 000 euro. PRAWO TRANSPORTOWE MAJ 2015 Dz.U.2015.591 Ustawa z dnia 2015-04-09 Zmiana ustawy – Prawo o ruchu drogowym Zmieniona z dniem: 2015-05-15 Ustawa określa m.in. nowy system wyłączeń spod obowiązku korzystania z pasów bezpieczeństwa oraz określa szczegółowe zasady przewożenia dzieci w pojeździe kategorii M1, N1, N2 i N3. Dz.U.2015.541 Ustawa z dnia 2015-03-20 Zmiana ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw Zmieniona z dniem: 2015-05-18 Nowelizacja kodeksu karnego wprowadza m.in. modyfikacje orzekania środka karnego w postaci prowadzenia pojazdów, a także wprowadza nowy art. 180a Kodeksu karnego, który penalizuje prowadzenie pojazdów mechanicznych przez osobę nie stosującą się do decyzji właściwego organu o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami. Nowelizacja kodeksu wykroczeń wprowadza do kodeksu nowy art. 94 § 3 stanowiący, iż w razie popełnienia wykroczenia polegającego na prowadzeniu pojazdu bez posiadania do tego uprawnienia, sąd może wobec sprawcy orzec zakaz prowadzenia pojazdów. Nowelizacja Ustawy z dnia 20 czerwca 1997r. – Prawo o ruchu drogowym wprowadza do polskiego porządku prawnego instytucję blokady alkoholowej. W efekcie wprowadzonych zmian osoba, która uprzednio była skazana w związku z prowadzeniem pojazdu w stanie nietrzeźwości na środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdu, ubiegając się o przywrócenie uprawnień będzie otrzymywała prawo jazdy z ograniczeniem uprawnień do prowadzenia pojazdu z blokadą alkoholową. Ograniczenie to będzie obowiązywać przez okres 3 lat. ____________________________________________________________________ Dz.U.2015.649 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2015-02-23r. Rozporządzenie w sprawie ustanowienia Pełnomocnika Rządu do spraw regulacji i harmonizacji obszaru bezpieczeństwa transportu i ruchu drogowego Weszło w życie z dniem: 2015-05-12 Rozporządzenie ustanawia Pełnomocnika Rządu do spraw regulacji i harmonizacji obszaru bezpieczeństwa transportu i ruchu drogowego, którym jest sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju. ______________________________________________________________ Dz.U.2015.681 Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 2015-05-15 Rozporządzenie w sprawie opłaty ewidencyjnej stanowiącej przychód Funduszu - Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców Weszło w życie z dniem: 2015-05-18 Rozporządzenie określa wysokość opłaty ewidencyjnej stanowiącej przychód Funduszu - Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców, tryb i zasady pobierania, ewidencjonowania, przekazywania i rozliczania tej opłaty oraz wzór miesięcznego sprawozdania z pobranych i przekazanych lub uiszczonych opłat ewidencyjnych _______________________________________________________________ Dz.U.2015.654 Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 2015-04-16 Rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków uznawania kwalifikacji i uprawnień nabytych w lotnictwie państwowym Weszło w życie z dniem: 2015-05-28 Dz.U.2015.669 Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 2015-04-30 Zmiana rozporządzenia w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów Zmienione w życie z dniem: 2015-05-29 Dz.U.2015.670 Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 2015-04-21 Zmiana rozporządzenia w sprawie szczegółowych czynności organów w sprawach związanych z dopuszczeniem pojazdu do ruchu oraz wzorów dokumentów w tych sprawach Zmienione z dniem: 2015-05-29 Dz.U.UE.L..2015.39.13 Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2015/234 z dnia 2015-02-13 Zmiana rozporządzenia (EWG) nr 2454/93 w odniesieniu do odprawy czasowej środków transportu przeznaczonych do używania przez osobę fizyczną zamieszkałą na obszarze celnym Unii Zmienione z dniem: 2015-05-01 Dz.U.UE.L..2015.107.68 Dyrektywa Parlamentu Komisji (UE) 2015/653 z dnia 201504-24 Zmiana dyrektywy 2006/126/WE Europejskiego i Rady w sprawie praw jazdy Parlamentu Załącznik I do dyrektywy 2006/126/WE zostaje zmieniony zgodnie z załącznikiem do niniejszej dyrektywy. Zmieniona z dniem: 2015-05-15. Dz.U.UE.L..2015.107.26 Dyrektywa Rady (UE) 2015/652 z dnia 2015-04-20 Dyrektywa Rady (UE) ustanawiająca metody obliczania i wymogi w zakresie sprawozdawczości zgodnie z dyrektywą 98/70/WE Parlamentu Europejskiego i Rady odnoszącą się do jakości benzyny i olejów napędowych Dyrektywa ustanawia przepisy dotyczące metod obliczania i wymogów w zakresie sprawozdawczości zgodnie z dyrektywą 98/70/WE. Weszła w życie z dniem: 2015-05-15 Dz.U.UE.L..2015.107.68 Dyrektywa Komisji (UE) 2015/653 z dnia 2015-04-24 Zmiana dyrektywy 2006/126/WE Europejskiego i Rady w sprawie praw jazdy Parlamentu Zmieniona z dniem: 2015-05-15. CZERWIEC 2015 Dz.U.2014.1420 Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 2014-0911 Rozporządzenie w sprawie warunków eksploatacji lotnisk Rozporządzenie określa warunki eksploatacji dla lotnisk użytku publicznego podlegających obowiązkowi certyfikacji zgodnie z art. 59a ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. - Prawo lotnicze, dla których została wydana decyzja o ograniczonej certyfikacji oraz lotnisk użytku wyłącznego. Wejście w życie z dniem: 2015-06-01 Dz.U.2014.1532 Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 2014-11-03 Zmiana rozporządzenia w sprawie wymagań jakościowych dla paliw ciekłych Zmieniane z dniem: 2015-06-01 Dz.U.2015.691 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2015-0507 Zmiana rozporządzenia w sprawie wzoru oraz trybu wydawania i zwrotu kart parkingowych Zmieniane z dniem: 2015-06-03 Dz.U.2015.718 Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 2015-05-07 Rozporządzenie w sprawie uzyskiwania świadectwa doradcy do spraw bezpieczeństwa przewozu towarów niebezpiecznych Wejście w życie z dniem: 2015-06-09 ____________________________________________________________________ Dz.U.UE.L..2014.239.1 Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 869/2014 z dnia 2014-08-11 Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) Nr 869/2014 w sprawie nowych kolejowych przewozów pasażerskich Wejście w życie z dniem: 2015-06-16 Dz.U.UE.L..2015.3.34 Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2015/10 z dnia 2015-01-06 Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2015/10 w sprawie kryteriów w odniesieniu do wnioskodawców składających wnioski o przyznanie zdolności przepustowej infrastruktury kolejowej oraz uchylające rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 870/2014 Wejście w życie z dniem: 2015-06-16 Dz.U.UE.L..2015.29.3 Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2015/171 z dnia 2015-02-04 Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2015/171 w sprawie niektórych aspektów procedury wydawania licencji przedsiębiorstwom kolejowym Wejście w życie z dniem: 2015-06-16 BLOGI apblog.pl Obiekt, budynek, budowla… Wybudowanie obiektu to podstawowy sposób rozpowszechnienia, zakomunikowania publiczności (odbiorcom) utworu architektonicznego. dla większości twórców z zakresu architektury wybudowanie obiektu architektonicznego stanowi cel, do którego dążą. Co należy rozumieć pod pojęciem obiekt, budowla, budynek, obiekt małej architektury – rozważa na apblog.pl adwokat Jarosław Góra. _____________________________________________________________ deweloperski.com Sposoby oddawania głosów nad uchwałą we wspólnocie mieszkaniowej Uchwały właścicieli lokali we wspólnocie mieszkaniowej są podejmowane bądź na zebraniu, bądź w drodze indywidualnego zbierania głosów przez zarząd; uchwała może być wynikiem głosów oddanych częściowo na zebraniu, częściowo w drodze indywidualnego ich zbierania (art. 23 ust. 1 ustawy o własności lokali). Adwokat Anna Wieczorek omawia na swoim blogu deweloperski.com jedną z form głosowania przewidzianych przez ten przepis, tj. indywidualne zbieranie głosów przez zarząd. _____________________________________________________________ opodatkowany.pl Najem lokali i koszty dostawy mediów – refaktura oraz moment powstania obowiązku podatkowego w vat Podatnicy często mają wątpliwości w zakresie rozliczeń w podatku od towarów i usług, gdy wynajmują dany lokal. Sytuację komplikuje bowiem możliwość wystawienia refaktury za tzw. „media” przez właściciela nieruchomości. W którym momencie powstanie obowiązek podatkowy? Marta Mikosz na swoim blogu opodatkowany.pl omawia na konkretnym przykładzie stanowisko Ministerstwa Finansów. _____________________________________________________________ personalia.com.pl Co mi zrobisz jak mnie złapiesz? Odpowiedzialność za niezgodne z prawem przetwarzanie danych osobowych – cz. II Każde, nawet najdrobniejsze uchybienie w stosowaniu przepisów ustawy o ochronie danych osobowych oraz wydanych na jej podstawie rozporządzeń może skutkować pociągnięciem administratora danych do odpowiedzialności. Naruszenie niektórych spośród licznych wymogów związanych z ochroną danych osobowych może stanowić przestępstwo zagrożone karą pozbawienia wolności nawet do trzech lat. Prawnik Bartosz Pudo na blogu personalia.com.pl omawia szczegółowo odpowiedzialność karną za nienależyte zabezpieczenie danych osobowych. ____________________________________________________________ umowny.pl Zakaz dochodzenia roszczenia w sądzie – pactum de non petendo Obok zwolnienia dłużnika z długu oraz zrzeczenia się roszczenia trzecim rodzajem „uwolnienia” dłużnika od odpowiedzialności za dług (mówiąc oczywiście w uproszczeniu) jest umowa zobowiązująca wierzyciela do niedochodzenia swojego roszczenia przed sądem państwowym (pactum de non petendo). Mateusz Dąbroś na blogu umowny.pl przybliża szczegóły tej konstrukcji prawnej. ZASTRZEŻENIE PRAWNE Newsletter składa się z wykazu wybranych zmian prawa oraz komentarzy. Część zmian może być powtarzana dla poszczególnych dziedzin/działów. Wykaz zmian prawa, które będą miały miejsce w niniejszym numerze, może być niekompletny z uwagi na fakt, iż część aktów prawnych jest ogłaszana pod koniec miesiąca, a więc jeszcze przed dniem udostępnienia Newslettera. Przytoczone orzecznictwo może pochodzić z wcześniejszych miesięcy z uwagi na ich późniejszą publikację. Zastrzegamy, że informacje zawarte w niniejszym opracowaniu mają charakter ogólny i nie stanowią opinii prawnej. W związku z czym Kancelaria nie ponosi jakiejkolwiek odpowiedzialności za wykorzystanie niniejszych informacji bez uprzedniej konsultacji.