1 Znak: GBP/062/9/10 Psary, dn. 06. 04. 2012 r. SPRAWOZDANIE Z

1
Znak: GBP/062/9/10
Psary, dn. 06. 04. 2012 r.
SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI GMINNEJ BIBLIOTEKI PUBLICZNEJ
w Psarach za 2011 rok
1. SYTUACJA ORGANIZACYJNA BIBLIOTEKI.
Sieć Gminnej Biblioteki Publicznej w Psarach nie uległa zmianie, czyli składa się z 4
placówek. Są to:
Biblioteka Centralna w Psarach
Filia Nr 1 w Dąbiu
Filia Nr 2 w Strzyżowicach
Filia Nr 3 w Sarnowie
Podstawową działalnością bibliotek jest :gromadzenie, opracowanie, udostępnianie,
konserwacja, działalność
informacyjno-bibliograficzna,
także
upowszechnianie
czytelnictwa i wiedzy i oczywiście wszelkie działania mające na celu popularyzację
książki, kultury i tradycji, aktywizujące i jednoczące środowisko lokalne.
Najwięcej zadań do wypełnienia ma Biblioteka Centralna, co wynika zarówno ze struktury
organizacyjnej jak również z nieco większego zatrudnienia – w BC pracują dwie osoby, w
Filiach - po jednej. Do najważniejszych zadań BC należy dokonywanie centralnego zakupu i
opracowania książek, tj. katalogowania i klasyfikowania nowych nabytków dla wszystkich
placówek bibliotecznych, wprowadzanie książek do programu Sowa2 czyli tworzenie
katalogu on-line. Ponadto zakupuje materiały biurowe, druki biblioteczne, środki czystości,
materiały gospodarcze, sprzęt biblioteczny, folię do oprawy książek dla wszystkich bibliotek
należących do sieci a także przeprowadza wszelkiego rodzaju remonty i modernizacje. Jest
koordynatorem działalności merytorycznej na terenie Gminy Psary.
Od 1998 r. Filia Nr 2 w Strzyżowicach pełni funkcję biblioteki publiczno-szkolnej na
podstawie porozumienia spisanego między dyrektorami tych instytucji. Biblioteka Publiczna
przejęła wszystkie zadania biblioteki szkolnej związane z przysposobieniem czytelniczoinformacyjnym. Organizuje lekcje biblioteczne dla poszczególnych klas, zgodnie z
programem języka polskiego, który przekazuje dyrektor szkoły na początku każdego
semestru. Współpraca ze Szkołą Podstawową w Strzyżowicach jest bardzo dobra, świadczy o
tym duża liczba konkursów i różnych imprez czytelniczych wspólnie organizowanych.
O działalności GBP
Od 2003 roku co miesiąc sporządzane są sprawozdania międzysesyjne z działalności
wszystkich jednostek organizacyjnych, także z działalności bibliotek i przedstawiane
przez Wójta Gminy na Sesjach Rady Gminy. Co roku wszystkie Komisje Rady Gminy
uwzględniają w swoich harmonogramach pracy, tematy dotyczące funkcjonowania
placówek bibliotecznych i realizują je w ciągu całego roku. W roku minionym
omawiano :
2
23 luty 2010 r. - Sprawozdanie z działalności Gminnej Biblioteki Publicznej w
Psarach za 2009 r.- Komisja Kultury, Oświaty, Zdrowia i Ochrony
Środowiska.
13 kwietnia 2010 r. - Analiza sprawozdania finansowego Gminnej Biblioteki
Publicznej za 2009 r. - Komisja Rewizyjna.
26 kwietnia 2010 r. - Analiza sprawozdania finansowego GBP za 2009 r. - Komisja
Budżetu, Finansów i Gospodarki Gminy
27 kwietnia 2010 r. - Analiza wykonania budżetu gminy w 2009 r. w jednostkach
kulturalno-oświatowych gminy - Komisja Oświaty, Kultury, Zdrowia i
Ochrony Środowiska
28 kwietnia 2010 r. - Zatwierdzenie sprawozdania finansowego GBP za 2009 r.Sesja Rady Gminy.
Kontakty z władzami samorządowymi były poprawne. Dyrektor Biblioteki jest zapraszana i
uczestniczy we wszystkich sesjach Rady Gminy.
2. ZMIANY W SIECI. MODERNIZACJA BAZY LOKALOWEJ.
Doposażono placówki w sprzęt biblioteczny : zakupiono ladę biblioteczną, 44 krzesła
typu ISO, projektor i ekran multimedialny, monitor, w dwóch placówkach
wymieniono żaluzje w oknach, na elewacjach budynków, w których mieści się
centrala i Filia Nr 2 wykonano napisy informujące o tych placówkach.
W Programie Rozwoju Bibliotek brały udział 3 placówki /jako partnerskie/.
Sprzęt jaki otrzymały :
− zestaw komputerowy
3
− urządzenie wielofunkcyjne
3
− drukarka A3
1
− aparat cyfrowy
4 ( w tym dla Filii, która posiada
IKONKĘ CD)
− listwa przeciwprzepięciowa
3
− oprogramowanie zabezpieczające3 (Kaspersky Internet Security 2010)
ponadto zapasowe tusze do drukarek.
Wszystkie placówki są wyremontowane. W minionym roku rozpoczęto
termomodernizację obiektu, w którym mieści się centrala /ze środków Urzędu Gminy/.
Zaplanowana w 2009 r. wymiana ogrzewania w centrali, z elektrycznego na gazowe w
związku z termomodernizacją znowu nie doszła do skutku, ale inwestycja nie została
zakończona, będzie kontynuowana w 2011 roku.
Udało się natomiast na elewacjach 2 budynków, w których mieści się GBP i Filia Nr 2
namalować napisy informujące o nazwie i miejscu tych placówek.
3. KOMPUTERYZACJA .
Zakupiono do centrali System Informacji Prawnej LEX z komentarzem za kwotę
3.491,64 zł i Program biblioteczny SOWA 2 do 4 placówek z aktywacją na 5
stanowisk za kwotę 6.930,00 zł.
4. ZBIORY BIBLIOTECZNE.
3
Książki kupowano drogą elektroniczną przede wszystkim w AZYMUCIE –
Ogólnopolski System Dystrybucji Wydawnictw w Warszawie i w Firmie Handlowej
OLESIEJUK. Wzorem lat ubiegłych kupowano literaturę popularnonaukową z takich
działów jak : finanse, bankowość, marketing i zarządzanie, prawo, psychologia,
pedagogika, socjologia, historia, literatura faktu, turystyka, geografia .
Tradycyjnie najwięcej książek zakupiono z literatury pięknej dla dorosłych. Nabywano
wartościową pod względem artystycznym literaturę polską : książki nominowane do
Literackiej Nagrody Nobla, Nike, Paszportów Polityki i literaturę obcą oraz światowe
bestsellery. Kupowano lektury szkolne dla wszystkich typów szkół i poziomów
nauczania, zgodnie z nowym kanonem lektur .
W roku 2010 przybyło ogółem
- 1. 861 vol. za kwotę 39.615,85 zł
(o 316 vol. więcej niż w roku 2009),
w tym:
- zakupiono ze środków samorządowych - 1. 673 vol. za kwotę 36.053,85 zł
(o 307 vol. więcej niż w roku 2009)
- z dotacji Ministerstwa Kultury
- 127 vol. za kwotę 3.100, 00 zł
czyli ogółem zakupiono
- 1.800 vol. za kwotę 39.153,85 zł.
W postaci darów wpłynęło 61 książek. Darczyńcami byli czytelnicy, wydawnictwa,
hurtownie książek.
Wskaźnik zakupu ze wszystkich źródeł finansowania wyniósł 15 vol./100 mieszk.
(w 2009 r. wynosił 13 vol./100 mieszk.)
Przeciętna cena zakupionej książki wynosiła 21,75 zł.
STRUKTURA ZBIORÓW na dzień 31. 12. 2010 roku
Książki ogółem
- literatura piękna dla dzieci i młodzieży
- literatura piękna dla dorosłych
- literatura popularnonaukowa
Czasopisma oprawne
Zbiory specjalne
w tym :
Materiały audiowizualne
dokumenty elektroniczne
-
-
64.076 vol.
16.545 vol. co stanowi 26 %
28.243 vol. „
44 %
19.288 vol. „
30 %
276 vol.
637 j. inw.
508 j. inw.
40 j. inw.
Wskaźnik zasobności zbiorów w gminie wyniósł 558 vol. / 100 mieszk.
Do oprawy introligatorskiej oddano 63 książki i 4 roczniki czasopism za kwotę 844,00 zł.
Zbiory specjalne wzbogacono o 32 j. inw. książki mówionej za kwotę 529,64 zł .
Ze zbiorów wycofano łącznie 425 vol.
Przeprowadzono skontrum księgozbioru w FILII Nr 3 w Sarnowie podczas którego dokonano
szczegółowej selekcji pod względem treściowym /wycofano przestarzałe publikacje z
geografii, historii, prawa, rolnictwa i ogrodnictwa, techniki, ekonomii i gospodarki, nauk
politycznych/, wycofano także sporo książek zniszczonych.
4
Zakupiono ogółem (środki samorządowe + dotacja Ministra Kultury)
literatury pięknej dla dzieci i młodzieży literatury pięknej dla dorosłych
literatury z innych działów
-
667 vol. co stanowi 37 %
745 vol.
„
41 %
388 vol.
„
22 %
Oto struktura zakupu książek w 2010 r.:
GBP w
Psarach
Filia Nr 1 w
Dąbiu
Filia Nr 2 w
Strzyżowica
ch
Filia Nr 3 w
Sarnowie
OGÓŁEM
639
82-93
184
82-3
273
inna
182
374
151
156
67
412
181
158
73
375
151
158
66
1800
667
745
388
Najwięcej książek zakupiono z literatury pięknej dla dorosłych i literatury pięknej dziecięco –
młodzieżowej.
Gromadzeniem zajmuje się dyrektor GBP stosując od lat niezmienną zasadę :
kupując literaturę piękną i popularnonaukową dla dzieci i młodzieży do każdej placówki
czyli po 4 egzemplarze każdego tytułu. Co do literatury pięknej dla dorosłych nie wszystkie
tytuły trafiają do placówek filialnych, pod uwagę brana jest ilość czytelników, struktura
wiekowa i zawodowa użytkowników danej placówki. Ważne są także dezyderaty
bibliotekarzy pracujących w filiach. Literatura popularnonaukowa dla dorosłych i literatura
akademicka gromadzona jest przede wszystkim w centrali, w filiach uzupełniane są
wszystkie działy zgodnie z UKD w podstawowe tytuły .
Na prenumeratę czasopism wydano 6.360,00 zł abonując 52 tytuły.
Czasopisma zamawiane były kwartalnie z 10 % rabatem. W placówkach filialnych były to
głównie tygodniki i miesięczniki. Prasa codzienna tj. DZIENNIK ZACHODNI abonowany
był tylko do centrali. Z czasopism fachowych bibliotekarskich prenumerowano :
” BIBLIOTEKARZA”, „PORADNIK BIBLIOTEKARZA”, „BIBLIOTEKĘ W SZKOLE”,
„GULIWER”, „KSIĄŻKI – magazyn literacki.
Poza prenumeratą GBP otrzymywała przekazywane tytuły nieodpłatnie przez urzędy miast i
gmin.
Pomimo zmian w prenumerowanych tytułach, obserwuje się drastycznie postępujący spadek
wypożyczeń czasopism na miejscu i na zewnątrz.
.
5. CZYTELNICTWO. PROMOCJA. DZIAŁALNOŚĆ INFORMACYJNA.
Zarejestrowano 2.061 czytelników
( o 38 czytelników mniej niż w roku 2009).
5
Spadła ilość czytelników, a tym samym wskaźnik zasięgu czytelnictwa :
Rok 2004 - wskaźnik zasięgu czytelnictwa wyniósł
22 czytelników / na 100 mieszk.
Rok 2005 - „
„
„
„
21
„
„
Rok 2006 - „
„
„
„
20
„
„
Rok 2007 - „
„
„
„
19
„
„
Rok 2008 - „
„
„
„
19
„
„
Rok 2009 - „
„
„
„
18
„
„
Rok 2010 - „
„
„
„
17
„
„
(liczba mieszkańców w gminie Psary na koniec II kwartału 2010 roku wynosiła 11.470).
Poniższe tabele obrazują strukturę czytelników według wieku i zajęcia oraz problem
obniżających się od kilku lat wskaźników.
Grupa wiekowa
Do 15 lat
16-19 lat
20-24 lata
25-44 lata
45-60 lat
Powyżej 60 lat
OGÓŁEM
2009 r
2010 r.
817
232
198
514
245
93
2099
802
204
179
508
262
106
2061
wzrost
spadek
15
18
19
6
17
13
Jak widać spadki dotyczą ludzi młodych do 24 roku życia, nieco lepiej przedstawia się
sytuacja w grupie wiekowej powyżej 45 roku.
Grupa zawodowa
Uczniowie
Studenci
Pracownicy
umysłowi
Robotnicy
Inni zatrudnieni
Rolnicy
Pozostali
OGÓŁEM
2009 r.
1053
131
415
2010 r.
1008
118
412
106
25
6
363
2099
101
34
4
384
2061
Wzrost
Spadek
45
13
3
5
9
2
21
Jeśli chodzi o grupy zawodowe to podobnie jak w grupach wiekowych, młodzi czytają mniej,
z roku na rok zaznacza się stopniowy wzrost zainteresowania książką po 45 roku życia.
W 2010 r. na zewnątrz wypożyczono 22.681 vol. książek i czasopism, co w porównaniu z
rokiem 2009 daje wzrost o 1861 vol.
Na miejscu zaś skorzystano z 404 vol. To jest mniej o 385 książek i czasopism w
zestawieniu danych z zeszłym rokiem.
Wskaźnik wypożyczeń książek, czasopism i zbiorów specjalnych na zewnątrz i na
miejscu w przeliczeniu na 1 czytelnika ilustrujący aktywność czytelniczą wyniósł 11.
Preferencje czytelnicze kształtują się różnie w zależności od wieku, wykształcenia,
wykonywanego zawodu czy kierunku studiów. Z literatury popularnonaukowej to
6
psychologia, polityka, książki dotyczące patologii społecznych, książki biograficzne,
historyczne znajdują swoich odbiorców.
Czytelnicy zdobywający wykształcenie częściej sięgają po literaturę popularnonaukową ,
którą wyznacza kierunek studiów, po książki z bankowości, rachunkowości, finansów
publicznych, marketingu i zarządzania, prawa, socjologii, psychologii i pedagogiki.
Kanon literatury dla dorosłych nie ulega zmianie, panie czytają powieści obyczajowe,
romanse czasem kryminały a panowie sensację, fantastykę, horrory, thrillery.
Miłośnicy beletrystyki śledzili nowości wydawnicze, bestsellery z literatury polskiej i obcej.
Książki nagradzane i nominowane.
Z literatury kobiecej najchętniej czytano takich autorów jak : M. KALICIŃSKA,
M.SZWAJA, I. SOWA, M. MATUSZKIEWICZ, J. CHMIELEWSKA, K. GROCHOLA,
M. NUROWSKA, B. RYBAŁTOWSKA, D. STEEL, M. FOX, N. ROBERTS, J. KRANTZ,
S. LARSSON, N. SPARKS, J. PICOULT, D. GABALDON, C. RUIZ ZAFON,
K.MICHALAK, P. SIMONS, P.C. CAST, S. WIGGS i in.
Od kilku lat dużym zainteresowaniem cieszy się przede wszystkim wśród pań seria „Pisane
Przez Życie” o przemocy wobec kobiet i dzieci .
Z literatury biograficznej poczytnością cieszyły się tytuły : „Cały ten Kutz”, „Gdybym była
aniołem”, „Bohdan Łazuka : przypuszczam”, „Co z tym życiem”, „Nic się nie stało”, „Wyjść
z cienia” ,”Zapasowe maski”, „To moja droga”, „Kapuściński non-Fiction”, „Marian
Kociniak spełniony”, „Mój ojciec generał Anders”.
Panom niezmiennie towarzyszyli : COBEN H., CUSSLER C., KELLERMAN J., J.,
COOK R., SMITH W., KING S., GRIFFIN W.E.B., LAWSON N., PILIPIUK A.,
SUWOROW W., FOLLET K, CLANCY T., GRISHAM J., LUDLUM R., A. SAPKOWSKI,
J.R. TOLKIEN
Z literatury popularnonaukowej czytano : serię „Podróżuj po Polsce” E. DZIKOWSKIEJ,
„Kobieta na krańcu świata” M. WOJCIECHOWSKIEJ, serię „Blondynka na...”
B. PAWLIKOWSKIEJ, „Smoleńsk 10 kwietnia 2010 r. „ P. KRAŚKI, „Karuzela z idolami”,
„Karuzela z herosami” T. RACZKA, „Zamach...”, „Zabójcy...”, „Gibraltar i Katyń”
T.A. KISIELEWSKIEGO, „Auschwitz. Naziści..”, „Kaci i ofiary...” L. REESA, „Nigella
gryzie”, „Lato w kuchni” N. LAWSON, „Odchudzająca książka kucharska”,
„Odchudzanie weekendowe” M. BARDADYNA, „Nie potrafię schudnąć” P. DUKANA,
„Gottland” i „Zrób sobie raj” M. SZCZYGŁA, „Tabletki z krzyżykiem”, „Monopol na
zbawienie”SZ. HOŁOWNI.
16 i 17 września 2010 r pracownicy Gminnej Biblioteki Publicznej brali udział w VI
POWIATOWYM FORUM BIBLIOTEKARZY POWIATU BĘDZIŃSKIEGO. Część
pierwsza forum odbyła się w Miejskiej i Powiatowej Bibliotece Publicznej w Będzinie i miała
charakter seminarium. Zgromadzonym przedstawiona została wizja komputeryzacji bibliotek
w Powiecie Będzińskim oraz standardy kontroli zarządczej.
Część druga - gala "X lat Biblioteki Powiatowej" odbyła się dnia następnego, w Teatrze
Dzieci Zagłębia. Po prezentacji wręczone zostały listy gratulacyjne wyróżniającym się
bibliotekarzom, nominowanym do tytułu Bibliotekarza Roku Powiatu Będzińskiego. Wśród
nominowanych znalazła się m. in. Krystyna Lipska - Starszy Bibliotekarz GBP w Psarach.
W roku 2010 liczba czytelników do lat 15 wynosiła 802 co stanowi 38 % ogółu
czytelników , kolejny rok spadku w tej kategorii wiekowej.
Dla dzieci i młodzieży zakupiono 667 vol., co stanowi 37 % ogółu zakupionych książek.
7
Zakupiono 32 pozycje książki mówionej /lektury/ w formacie MP 3 dla różnych poziomów
edukacji. Mamy nadzieję, że ten rodzaj zbiorów zachęci lub zwiększy liczbę czytelników w
tym przedziale wiekowym.
Dla tej grupy kupowano książki wyróżnione w konkursie „Książka Roku” i w konkursie
„Dziecięcy Bestseller Roku”, organizowanym przez Polską Sekcję IBBY, której celem jest
promowanie najciekawszych polskich i zagranicznych pozycji książkowych dla dzieci i
młodzieży w danym roku. Kupowano książki nagrodzone w konkursie „Świat przyjazny
dzieciom” Komitetu Ochrony Praw Dziecka a także w konkursie „Przecinek i kropka”
organizowanym przez EMPiK.
W dalszym ciągu powodzeniem cieszą się książki : G. KASDEPKE, J. OLECH,
E. ZUBRZYCKIEJ, A. FRĄCZEK, R. GOSCINNEGO, W. KOŁYSZKO, B. OSTROWICKIEJ,
R. JĘDRZEJEWSKIEJ-WRÓBEL, P. BERĘSEWICZA, W. DRABIKA, W. CHOTOMSKIEJ i in.
Maluchy wybierają nowości, szczególnie książki z barwnymi ilustracjami, a także ze
znanymi bohaterami z bajek emitowanych przez telewizję : „Krecik” , „Bolek i Lolek”,
„Reksio”.Seria „Światowi Mistrzowie Dzieciom” ogromnie przypadła do gustu 3-latkom,
nowością były książeczki o przygodach „Miffy”,” Miffy, dziadek i babcia”, „Miffy i
króliczątko”, „Miffy w Zoo”, „Urodziny Miffy” autorstwa D. BRUNA.
Kanonem są wszystkie baśnie i legendy a także zbiory wierszy poetów polskich.
Rodzice często wypożyczali dla swoich pociech książki polecane przez bibliotekarzy. Wśród
małych czytelników największym powodzeniem cieszyły się książki edukacyjno –
wychowawcze Gdańskiego Wydawnictwa Psychologicznego (wskazywane przez
bibliotekarzy i rodziców) książki z serii „BEZPIECZNE DZIECKO”, „SERIA BAJEK O
UCZUCIACH”. Niesłabnącym powodzeniem cieszą się przygody Kubusia , Mikołajka i
Mateuszka w książkach : „KUBUŚ PUCHATEK” , „NOWE PRZYGODY MIKOŁAJKA”,
„MATEUSZEK...”.
Młodzież najczęściej sięgała po książki : M. CABOT, J. FABICKIEJ, E. NOWAK,
P. PULLMAN, E. COLFER, G. BĄKIEWICZ, R. CAINE – seria „Wampiry z Morganville”,
L.J. SMITH – seria „Pamiętniki Wampirów”, P.C. CAST – seria „Dom Nocy”.
Po spotkaniu autorskim z Małgorzatą Karoliną PIEKARSKĄ wzrosło zainteresowanie jej
książkami : „Dzika”, „Klasa Pani Czajki”, „LO-teria”, „Tropiciele”.
Cieszy fakt, że stale rośnie w mediach liczba wzmianek na temat książki dziecięcej, rośnie też
poczucie odpowiedzialności i świadomość rodziców, którzy dostrzegają w książkach
najlepsze narzędzie do rozwoju kompetencji i wrażliwości dziecka.
Działania kulturalne, edukacyjne i promocyjne w naszych bibliotekach skupiały się przede
wszystkim wokół czytelnika dziecięco – młodzieżowego.
Jak co roku biblioteki organizowały : lekcje biblioteczne, konkursy literackie i plastyczne,
imprezy czytelnicze, spotkanie autorskie, „Pasowania na Czytelnika”, przyjmowały wycieczki
przedszkolaków, współuczestniczyły w konkursach szkolnych, organizowały wystawki oraz
gry i zabawy z najmłodszymi. Działalność biblioteki jest prowadzona w ścisłej współpracy z
placówkami oświatowymi.
W poszczególnych miesiącach odbywały się następujące formy animacji :
/ KONKURSY /
Styczeń - część plastyczna konkursu „Kłopoty Pinokia”- dla klas IV i V SP .
W tej części konkursu zaproponowano dzieciom wykonanie pracy plastycznej
8
polegającej na naklejeniu plastelinowego PINOKIA (w formie płaskorzeźby) na
drewnianą kuchenną deseczkę, sklejkę lub twardą tekturę.
Luty - "WIELKA MIŁOŚĆ NIE WYBIERA" - konkurs nie tylko literacki Reprezentanci 3 klas II-ich tutejszego Gimnazjum wzięli udział w
WALENTYNKOWYM konkursie pt. "WIELKA MIŁOŚĆ NIE WYBIERA".
Uczestnicy mieli wykazać się wiedzą z dziedziny literatury, biologii, jak również
popisać się swą bystrością i inteligencją (niektóre polecenia dotyczyły skojarzeń,
powiedzeń i przysłów). Dla urozmaicenia rywalizacji, z jednakowych zestawów
kolorowych kartonów i pasmanterii, mieli wykonać grupowo po 1 KARTCE
WALENTYNKOWEJ - dla utrudnienia posługując się tylko lewą ręką - co nie było
łatwe.
Marzec - "HUMANUS 2010" - szkolny konkurs wiedzy humanistycznej W Gimnazjum w Psarach odbył się kolejny konkurs wiedzy humanistycznej dla
uczniów kl. III, pod patronatem GBP w Psarach. Uczestnicy mieli do wykonania
polecenia z zakresu historii, sztuki, kultury i w głównej mierze z j. polskiego.
Kwiecień - "POLSKIE ŚWIĘTOWANIE" - konkurs dotyczący symboli wielkanocnychdla klas II i III SP. Każdy z uczestników miał zaprezentować minimum 3 elementy
świąteczne (ilustracja + krótki opis) w formie "harmonijki" - co ułatwiłoby
ekspozycję. Dzieci oprócz najbardziej oczywistych elementów świątecznych
umieściły także pomysły na dekorowanie jajek, opisy obrzędów, przepisy na babki
wielkanocne a ktoś pamiętał nawet o chrzanie.
Grudzień – "NA WIGILIJNYM STOLE" - II część konkursu z cyklu – POLSKIE
ŚWIĘTOWANIE - Do pracy nad wigilijnym zestawem potraw, obowiązującym w
naszym regionie, GBP w Psarach zaprosiła uczniów kl. III i IV ze SP Gminy
Psary. Na zaimprowizowanych tekturowych stołach znalazły się: KARPIE,
USZKA, ŁAZANKI, CHAŁKI, MAKOWCE, CZERWONY BARSZCZ i
ZUPA
GRZYBOWA. Stoły przykrywały białe obrusy i serwety a stroiki i świece
dodawały całości świątecznego klimatu. Na niektórych stołach znajdowały się
nawet talerze i sztućce.
Konkursom towarzyszyły atrakcyjne nagrody rzeczowe a potem ekspozycje nagrodzonych
prac, które odbywają się w holu FILII nr 2 w Strzyżowicach. / jedyna placówka , która
dysponuje dużym holem i parawanami wystawowymi /.
/ SPOTKANIA AUTORSKIE /
12 maja – Spotkanie autorskie z Małgorzatą Karoliną PIEKARSKĄ .
Dziennikarka prasowa i telewizyjna, autorka książek, z wykształcenia historyk
sztuki, osoba niezwykle bezpośrednia i prawdziwa, kontaktowa i wrażliwa zaczarowała swymi opowieściami prawie 100 dziewcząt z tutejszego
Gimnazjum.
26 listopada - "Dla dzieci najważniejsza...!" - spotkanie z twórcą ilustracji dziecięcej
P. Arturem NOWICKIM . "Jaki może być pożytek z książki w której nie ma
ilustracji ?"- słowa te wypowiedziane przez Alicję z Krainy Czarów
uświadamiają nam, że rola ilustracji w książce dla dzieci ma ogromne znaczenie.
W spotkaniu z ilustratorem brało udział 43 przedszkolaków i uczniów kl. I i II ze
SP w Dąbiu.
/ ZAJĘCIA PLASTYCZNE /
9
Luty – "FERIE ZIMOWE W BIBLIOTEKACH":
- tworzenie mozaiki - kartki z konturami postaci z bajek uczestnicy zajęć wyklejali
drobnymi papierowymi elementami o różnej kolorystyce,
- scrapowanie - do fragmentów gotowych ilustracji i zdjęć, dzieci domalowywały
resztę kompozycji, zapełniając kartkę ,
- układanie puzzli.
/ WARSZTATY EDUKACYJNE /
Kwiecień – SPOTKANIE Z HISTORIĄ (warsztaty drukarskie)
W kwietniu po raz kolejny Gminna Biblioteka Publiczna zaprosiła firmę
KALANDER do poprowadzenia warsztatów edukacyjnych, tym razem o
tematyce drukarskiej. W czasach Wielkiego Mistrza Jana Gutenberga znaleźli się
na chwilę uczniowie klas I tutejszego Gimnazjum, którzy mieli już za sobą
wrześniowy pokaz powstawania papieru.
Wrzesień – HISTORIA PAPIERU -(warsztaty papiernicze) – ciąg dalszy.
Tematyka tej części pokazów połączonych z czynnym udziałem uczniów
poświęcona była czerpaniu i zdobieniu papieru.
/ WYSTAWKI /
Styczeń - "SZOPKA 2010" - Wystawa szopek krakowskich wykonanych przez uczniów
Szkół Podstawowych Gminy Psary. Miejsce ekspozycji hol Filii Nr 2 GBP w
Strzyżowicach.
Luty "POLSKA CHOPINA"- Wystawa fotografii miejsc związanych z życiem i
twórczością Fryderyka CHOPINA w dwusetną rocznicę jego urodzin 1.III (22.II ?) 1810. Zdjęcia uzupełnione były fragmentami prywatnych
korespondencji kompozytora. Materiały do ekspozycji zostały zaczerpnięte z
albumu autorstwa Piotra Cieśli pt. "Polska Chopina". Miejsce ekspozycji – Gminna
Biblioteka Publiczna w Psarach.
Marzec - "PAPIEŻ, JAKIEGO NIE BYŁO"- 2 kwietnia 2010r. minęła 5 rocznica śmierci
JANA PAWŁA II. Z tej okazji w GBP w Psarach można było obejrzeć wystawę
książek poświęconych naszemu PAPIEŻOWI, oraz zbiór czasopism będących
wydaniami specjalnymi i dodatkami wydanymi z okazji śmierci Jana Pawła II w
kwietniu 2005r.
/ INNE FORMY DZIAŁALNOŚCI /
Kwiecień –"ŚWIĘTO CZEKOLADY"
Coraz częściej zdarza nam się obchodzić święta dość nietypowe lub wręcz dziwne.
z licznej grupy niezwykłych świąt. Okazuje się, że "dziwne" święto możemy
obchodzić właściwie w każdym tygodniu, a czasem nawet kilka pod rząd. Po raz
pierwszy zorganizowania takiego święta podjęła się GBP w Psarach, wybierając na
obchody - Dzień Czekolady, uznając temat za szczególnie bliski najmłodszym. Na
dzień 29 kwietnia do słodkiego spotkania zaproszono przedszkolaki ze SP w
Gródkowie. Obiecałyśmy dzieciom, że "ŚWIĘTO CZEKOLADY" na stałe wejdzie
do planu bibliotecznych imprez.
MAJ -"BIBLIOTECZNE ŚWIĘTA Z PARASOLEM" – TYDZIEŃ BIBLIOTEK.
10
Majowe Święto Bibliotekarzy, Bibliotek i Książki przebiegało w tym roku pod hasłem
„BIBLIOTEKA-słowa, dźwięki, obrazy". Tradycyjnie w tym okresie Biblioteki
Gminy Psary gościły u siebie dzieci i młodzież, na różnych spotkaniach
popularyzujących czytelnictwo. Przedszkolaki zwiedzały nasze biblioteki,
zaprzyjaźniały się z paniami, które w nich pracują i oswajały z atmosferą pierwszej w
ich życiu książnicy. Pierwszaki w Bibliotekach były PASOWANE NA
CZYTELNIKA, poznawały zasady wypożyczeń bibliotecznych i zasady szanowania
książek. Uczniowie SP ze Strzyżowic doczekali się nagród i dyplomów z okazji
podsumowania konkursów literackich : "Magiczne podróże po literaturze", "Lektury
znane i lubiane" i "To i owo o książce". Z gimnazjalistami z kolei zastanawiałyśmy
się, co robić by polubić czytanie!, szukając przyczyn niechęci do lektur szkolnych, j
jednocześnie uzasadniając potrzebę ich czytania. Wszystkie spotkania z dziećmi i
młodzieżą przebiegły w miłej i swobodnej atmosferze, były luźne rozmowy i cenne
spostrzeżenia, najmłodsi mieli czas na zabawę, twórczość plastyczną, oraz na
wysłuchanie ciekawej bajki lub wiersza (w centrali zaprezentowałyśmy wiersz Wandy
Chotomskiej "Parasol i kalosze"- nawiązujący do deszczowej aury). Podobnie jak w
latach poprzednich bibliotekom przedszkolnym i szkolnym podarowałyśmy książki z
okolicznościowymi dedykacjami, na pamiątkę pierwszej wizyty w placówce
bibliotecznej, a każdemu maluchowi słodką czekoladkę.
Listopad - "BEZ MISIA NIE MA DZIECIŃSTWA"
Miękki, puszysty i miły w dotyku - bezapelacyjnie najważniejszy spośród wszystkich
zabawek. Tylko On ma wyznaczony dzień na swoje świętowanie. Tylko z nim dziecko
pojedzie na wakacje, pójdzie do lekarza, a może wejdzie w dorosłość?. 26 listopada
2010 r. przedszkolaki i uczniowie najmłodszych klas z naszej gminy po raz kolejny
towarzyszyły swoim MISIOM w ich urodzinach. Każdy z elementów tego programu
był poprzedzony tematycznie dobranym wierszem ( "Niedźwiedź" J. Brzechwy, "Miś
idzie do przedszkola" Z. Bronikowskiej, "Naprawiamy misia" Cz. Janczarskiego,
"Zimowa piosenka misia" T. Kubiaka i "Niedźwiadki niejadki" S. Karaszewskiego).
Stałym punktem naszych spotkań jest słodki poczęstunek, na początku należało
zgrabnie zlizać miód z wafelka (przebiegło to tak sprawnie, że nakładanie kolejnych
porcji miodu musiało się odbyć wielokrotnie), a potem skosztować ciasteczek z
misiami i misiowych żelków. Biblioteka w Strzyżowicach wraz z gromadą zuchów
"Leśne Skrzaty" przygotowała dla uczniów kl. I - III inscenizację pt. "Witamy w
świecie pluszowych misiów", był śpiew i konkursy na największego, najmilszego i
najgrubszego misia oraz wybór KRÓLA MISIÓW.
Ponadto :
Lekcje biblioteczne głównie w FILII nr 2 w Strzyżowicach, która pełni funkcję
biblioteki szkolnej i realizuje zadania programowe z przysposobienia czytelniczo –
informacyjnego. Tam też Szkoła Podstawowa we współpracy z biblioteką realizowała
już trzeci rok „Program autorski” pod hasłem „W królestwie zakurzonych baśni”.
Odbyło się 21 spotkań , w których uczestniczyło 404 uczniów.
Z okazji Światowego Dnia Książki w SP w Strzyżowicach odbył się apel
poświęcony książce i czytelnictwu, na który obie placówki /Szkoła i Filia Nr 2/
przygotowały montaż słowno-muzyczny.
Z roku na rok słabnie zainteresowanie czytelnią. Maleje liczba czytelników, którzy
mają potrzebę korzystania z materiałów bibliotecznych na miejscu.
W każdej placówce maluchy mają swój kolorowy kącik /stolik + 3 krzesełka /, który
bardzo lubią, w oczekiwaniu na mamę lub tatę malują przygotowane wcześniej
11
ilustracje, oglądają książeczki, układają puzzle lub bawią się zabawkami /misie,
zające, kreciki, żyrafy, samochody, ciągniku itp.
Dużym zainteresowaniem cieszy się czytelnia internetowa w Filii Nr 2 w
Strzyżowicach / IKONK@ CD/. W ciągu roku odnotowano w niej 896 odwiedzin.
Korzystają z niej głównie dzieci i młodzież.
Od kilku lat dla czytelników dostępne są ulotki informacyjne „ Biblioteki Publiczne
w Gminie Psary”, zawierające ofertę bibliotek, tj. informację o zbiorach, o
działalności kulturalnej, edukacyjnej i promocyjnej, o świadczonych usługach.
Ponadto adresy, numery telefonów oraz godziny otwarcia.
Gimnazjaliści klas pierwszych co roku na zajęciach z przysposobienia czytelniczego
otrzymują „ Informatorki o bibliotekach publicznych w naszej gminie”. Zawarte w
nich informacje są pomocne w poszukiwaniu źródeł informacji w placówkach
niekoniecznie mieszczących się w ich miejscu zamieszkania.
We wszystkich placówkach istnieją półki o tematyce regionalnej „Wiadomości o
Regionie” , na których gromadzi się książki i czasopisma dotyczące naszego regionu.
Oprócz katalogów alfabetycznych i rzeczowych, które są we wszystkich
placówkach, GBP prowadzi katalog centralny i katalog tytułowy dla literatury
pięknej dziecięco-młodzieżowej .
Dużą pomocą informacyjną są kartoteki zagadnieniowe : UNIA EUROPEJSKA,
WIADOMOŚCI O REGIONIE, EKOLOGIA, CHOROBY, ALKOHOLIZM,
NARKOMANIA, HIV/AIDS, SEKTY, ŻYDZI-HOLOKAUST, SERIE WYDAWNICZE z
literatury popularnonaukowej dla dorosłych i dla dzieci oraz z literatury pięknej
dziecięco-młodzieżowej, INFORMACJE TURYSTYCZNE z podziałem na kraje.
Tematykę tworzenia kartotek wymuszają czytelnicy, ich częste pytania, poszukiwanie
informacji jest sygnałem dla nas w celu tworzenia kolejnej kartoteki.
Sukcesywnie aktualizowana jest kartoteka pod hasłem : ANALIZY UTWORÓW
LITERACKICH, AUTORZY LEKTUR, EPOKI, MOTYWY LITERACKIE, KIERUNKI
STUDIÓW na podstawie roczników czasopisma COGITO jako pomoc dydaktyczną
dla uczniów i przyszłych studentów.
Przywiązujemy również dużą wagę do promocji naszej oferty kulturalnej poprzez
plakaty i stronę internetową naszej biblioteki www.biblioteka.psary.pl
Prowadzimy także Kronikę Biblioteki.
6. CZYTELNICTWO I DZIAŁALNOŚĆ NA RZECZ SPECJALNYCH GRUP
UŻYTKOWNIKÓW.
W końcu roku 2009 rozpoczęto gromadzenie książki mówionej. W ubiegłym roku
dokupiono 32 j.inw. Ogółem na dzień 31 grudnia 2010 w zbiorach specjalnych
są 74 j.inw. Są to lektury szkolne dla szkół podstawowych i średnich.
Książka mówiona po uprzednim skopiowaniu udostępniana jest wszystkim
użytkownikom w zależności od potrzeb nie tylko osobom z dysfunkcą wzroku.
Dla tej grupy osób do tej pory nie były organizowane przez nasze placówki żadne
zajęcia. Osoby starsze nierzadko obarczone są pewnym stopniem niepełnosprawności
ruchowej, korzystają z naszych bibliotek za pośrednictwem najbliższej rodziny ze
względu na bariery architektoniczne. Trzy z czterech placówek mieszczą się na I
piętrze bez szans komunikacyjnych dla niepełnosprawnych. /Od 2008 roku jedna z
placówek FILIA Nr 3 w Sarnowie została wyposażona w schodołaz./.
Osoby z dysfunkcjami wzroku czy słuchu znajdują już w naszych zbiorach książkę
mówioną, na razie są to lektury szkolne ale systematycznie w miarę posiadanych
środków budżetowych będzie gromadzony ten rodzaj zbiorów specjalnych również dla
dorosłych. Nie mamy w swoich zbiorach książek ani czasopism drukowanych dużą
12
czcionką. Zbyt małe powierzchnie użytkowe naszych bibliotek nie pozwalają nam na
gromadzenie i przechowywanie wszystkich rodzajów zbiorów.
Biblioteka wydaje się idealnym miejscem, w którym seniorzy mogą realizować swoje
zainteresowania pod warunkiem, że dysponuje miejscem do tego przeznaczonym.
Nasze placówki to tylko ciasne wypożyczalnie, brak osobnych pomieszczeń do
prowadzenia jakichkolwiek zajęć czy spotkać. Mamy silną konkurencję w
placówkach dysponujących dużymi salami jak: Gminny Ośrodek Kultury z
podległymi kilkoma domami kultury, Ośrodek Pomocy Społecznej ze świetlicą
terapeutyczną, który jako Centrum Kształcenia organizuje wszelkiego rodzaju kursy.
Ponadto prężnie działające w naszej gminie Koła Emerytów i Rencistów mają tak
bogaty program w swej działalności, że biblioteki mogą jedynie przyciągać dobrą
książką. Każda placówka może pochwalić się grupą osób starszych regularnie
wypożyczających książki.
7. KADRA.
GBP zatrudniała ogółem 8 pracowników, tj.7 etatów przeliczeniowych i tak :
- pracowników merytorycznych
5,5
„
administracji
0,25
„
obsługi
1,25
Bibliotekarze uczestniczyli w różnych formach doskonalenia zawodowego.
Na zaproszenie BIBLIOTEKI ŚLĄSKIEJ w Katowicach uczestniczono w :
- Konferencji dyrektorów bibliotek publicznych województwa śląskiego.
- Wojewódzkim Dniu Bibliotekarza i Bibliotek w MBP w Rybniku..
- Konferencji Regionalnej uczestników Programu Rozwoju Bibliotek w województwie
śląskim.
-„Książka dobrze zaprojektowana” - to konferencja w BŚ w Katowicach, w której brała
udział osoba zajmująca się organizowaniem życia kulturalno-edukacyjnego w naszych
placówkach.
MIEJSKA i POWIATOWA BIBLIOTEKA PUBLICZNA w Będzinie także organizowała
szkolenia dla pracowników bibliotek powiatu będzińskiego.
„Tworzenie prezentacji mulimedialnej”- warsztaty.
„Poznanie programu SOWA2”- wyjazd do PiMBP w Olkuszu
„SOWA2” - warsztaty
Ponadto MiPBP w Będzinie zapraszała na spotkania dyrektorów bibliotek publicznych
powiatu będzińskiego. Spotkania dotyczyły głównie wdrożenia nowego programu
bibliotecznego SOWA2, który będzie wspólnym systemem dla wszystkich bibliotek
publicznych naszego powiatu. Całym przedsięwzięciem, organizacją szkoleń w tym zakresie,
kontaktami z firmą SOKRATES w Poznaniu, retrokonwersją baz danych zajmował się
instruktor MiPBP w Będzinie.
Często były to spotkania wyjazdowe dyrektorów do MGBP w Siewierzu, do MBP w
Sławkowie z ramienia biblioteki powiatowej.
DYREKTOR GBP brała udział w szkoleniach dla dyrektorów, w związku z Programem
Rozwoju Bibliotek jako Biblioteka Partnerska / 4 spotkania dwudniowe w Ustroniu/.
− „Biblioteka jako miejsce zasobów wiedzy i kultury”
− „Biblioteka jako miejsce komunikacji i współpracy”
− „Biblioteka jako miejsce edukacji społecznej i kulturalnej”
13
− „Biblioteka jako miejsce rozwoju”
− „Biblioteka jako miejsce – ludzie i instytucja” - /Moduł I, który odbył się w
grudniu 2009 r. /
„Multimedia i nowoczesna komunikacja”- to temat trzydniowego szkolenia
specjalistycznego, w którym uczestniczyła osoba pracująca w Filii Nr 3 w Sarnowie
/placówka biorąca udział w PRB/.
PRACOWNICY – 3 osoby brały udział w 5 szkoleniach z zakresu technologii
komunikacyjnych i informacyjnych dla bibliotekarzy, uczestników I rundy PRB.
A oto tematyka :
„Pierwsze kroki z komputerem”
„Technologie informacyjne w bibliotece”
„Prezentacje i sposoby ich stosowania”
„Arkusz kalkulacyjny EXCEL”
MIEJSKO GMINNA BIBLIOTEKA PUBLICZNA w Siewierzu jako Biblioteka Wiodąca
zorganizowała szkolenie dla wszystkich pracowników bibliotek biorących udział w programie
w ramach Programu Rozwoju Bibliotek / jako jedno z czterech spotkań organizowanych przez
Biblioteki Wiodące w celu wymiany wiedzy i doświadczeń/.
GŁÓWNA KSIĘGOWA + DYREKTOR uczestniczyły w szkoleniu zorganizowanym przez
Bibliotekę Śląską w Katowicach na temat :
„Kontrola zarządcza w instytucjach kultury”
„Budżet zadaniowy”
„Wydatki strukturalne”
KASJER w szkoleniu:
„Organizacja gospodarki kasowej”
Dla pracowników własnej sieci GBP w Psarach prowadziła szkolenia w formie instruktażu.
Częściej były to spotkania indywidualne, nieplanowane a wynikające z potrzeby danej
placówki.
Ponadto Dyrektor GBP brała udział w obchodach jubileuszowych zaprzyjaźnionych
bibliotek : 80- lecie Miejsko-Gminnej Biblioteki Publicznej w Siewierzu
50-lecie Miejskiej Biblioteki Publicznej w Wojkowicach
8. FINANSOWANIE.
Budżet Biblioteki, ogółem wynosił
w tym: dotacja MKiDN
„
Fundacji ORANGE
525.400
3.100
4.387
Koszty utrzymania, ogółem
47.926
/gaz, energia elektryczna, woda, czynsz, wywóz nieczystości, usługi telekomunikacyjne,
internetowe, pocztowe, remonty bieżące, np. malowanie, drobne naprawy, konserwacje,
środki czystości, materiały biurowe /.
Przychody własne, ogółem
w tym:
2.138,31
14
- usługi kserograficzne
- bindowanie
- zwrot za rozmowy telefoniczne
- wypożyczanie kaset video
- upomnienia, kary
- usługi komputerowe
951,10 / skorzystało 383 osoby /
55,80 /
„
7 „ /
153,91
66,00
883,00 / wysłano 300 upomnień /
28,50
Z darowizn rzeczowych pozyskano 61 vol. książek.
Biblioteka brała udział w Programie Rozwoju Bibliotek, z którego pozyskała sprzęt
wartości 17.193,60 oraz w Programie Akademia Orange dla Bibliotek , z którego
uzyskano 4.387,63 zł. / bezpłatny dostęp do szerokopasmowego internetu/.
9. OCENA OSIĄGNIĘĆ BIBLIOTEKI w 2010 r.
1. Dobry budżet Biblioteki pozwalający na właściwą działalność placówek.
2. Doposażenie placówek w sprzęt i urządzenia techniczne.
3. Dotacja Ministerstwa Kultury, która po części wpłynęła na ilość zakupionych
nowości wydawniczych.
4. Dobra współpraca z organizatorem , placówkami oświatowymi i lokalną gazetą.
5. Przeprowadzenie skontrum księgozbioru w FILII Nr 3 w Sarnowie.
6. Aktualizacja strony internetowej GBP.
7. Zakup programu bibliotecznego SOWA2 dla wszystkich placówek bibliotecznych
z aktywacją na 5 stanowisk.
8. Przystąpienie do Programu Rozwoju Bibliotek zaowocowało otrzymaniem sprzętu
komputerowego, urządzeń wielofunkcyjnych i aparatów cyfrowych dla 3
placówek bibliotecznych.
9. Udział w Programie „Akademia Orange dla Bibliotek” i otrzymanie dotacji
z tego tytułu.
10. Większość zaplanowanych działań kulturalnych, edukacyjnych i promocyjnych
zostało zrealizowanych.
11. Wzrost liczby wypożyczeń.
12. Archiwizacja dokumentów GBP od 1969 r. Koszt usługi 1.500 zł.
Oprócz sukcesów były i porażki:
1. Przyznane środki finansowe nie zostały w pełni wykorzystane /25.270,08 zł/ ze
względu na ich brak w budżecie gminy w ciągu całego roku. Nie miała zastosowania
zasada przekazywania co miesiąc 1/12 dotacji. Wpłynęły na konto dopiero w ostatnich
dniach grudnia, w związku z tym przeszły na rok 2011.
2. Postępujący spadek liczby czytelników.
3. Coraz mniejsze zainteresowanie czytelników korzystaniem z czytelni.
4. Brak miejsca na organizowanie wystaw powoduje zubożenie naszej działalności w
stosunku do bibliotek dysponujących odpowiednimi pomieszczeniami.
5. Nie dokończono termomodernizacji obiektu, w którym mieści się centrala, nie doszła
do skutku również wymiana ogrzewania, z elektrycznego na gazowe w tej placówce.