Plik PDF - art of BEAUTY

2017-03-07 13:11
www.artofbeauty.com.pl
1/2
Węglowodany w kosmetologii
Łatwo dostępne i naturalnego pochodzenia węglowodany są chętnie
wykorzystywane w kosmetologii, szczególnie ze względu na ich leczniczy i
regenerujący wpływ na skórę.
Anna Szymanowska
Węglowodany, lub prościej mówiąc cukry pod różną postacią są
wszechobecne. Niezbędne w naszej diecie obok protein i tłuszczów, są
energią oraz materiałem odżywczym dla organizmu. Wchodzą w skład
budowy DNA, budują ściany komórkowe u roślin. Są także surowcem
przemysłowym i farmaceutycznym, w końcu znajdują swoje zastosowanie w
kosmetologii.
Po pierwsze dlatego, że są łatwo dostępne i głównie pochodzenia
naturalnego, po drugie mają leczniczy i regeneracyjny wpływ na
skórę. Z chemicznego punktu widzenia są to związki o zróżnicowanej
wielkości cząsteczkowej i właściwościach reakcyjnych. Składają się z atomów
węgla, wodoru i tlenu.
Jest kilka charakterystycznych reakcji chemicznych pozwalajacych zidentyfikować związek należący do tej grupy, na
przykład próba Tollensa i Trommera, fermentacja alkoholowa, ultenianie glukozy kwasem azotowym lub wodą
bromową, lub reakcja wytwarzania alkoholi wielowodorotlenowych poprzez redukcję aldoz i ketoz.
Możliwy jest ich podział opierający się na ilości atomów węgla w cząstce: triozy, tetrozy, pentozy (ryboza) i heksozy
(glukoza, fruktoza, mannoza, galaktoza). Natomisat ze względu na wielkość cząsteczek dzieli się je od najmniejszych
na monosacharydy, oligosacharydy i polisacharydy.
Monosacharydy nazywane zamiennie cukrami prostymi są związkami, które nie ulegają hydrolizie. Oprócz grupy
funkcyjnej wodorotlenowej w budowie cząsteczki, mogą także zawierać podstawnik aldehydowy lub ketonowy. Triozy
zawierają trzy atomy węgla w cząstce, są rozpuszczalne w wodzie i alkoholach, nie rozpuszczają sie natomiast w
tłuszczach. Związkiem możliwie najprostszym w budowie wśród tej grupy jest dihydroksyaceton. Jego istotną
właściwością jest tworzenie barwnych żółto-brązowych kompleksów w wyniku zetknięcia z keratyną zawartą w
warstwie rogowej naskórka. Są zatem stosowane w samoopalaczach bez względu na ich formę fizykochemiczną.
Zabarwienie zwykle pojawia się po jednej lub dwóch godzinach od momentu nałożenia preparatu, osiągając
maksimum po około sześciu godzinach. Procesowi towarzyszy przez ten czas dość specyficzny zapach,
charakterystyczny dla tej reakcji chemicznej. Ponieważ komórki w warstwie rogowej naskórka ulegają nieustannemu
procesowi złuszczania, opalenizna nie jest trwała i ustępuje bez pozostawienia śladu po kilku dniach.
W kosmetyce docenia związki czyste i pierwotne jak również mieszaniny oraz pochodne cukrów prostych:
oksylenowanej glukozy, aminocukrów, kwasów uronowych, alkoholi wielowodorotlenowych oraz kwasu askorbinowego.
Do oligosachardów przyporządkować należy dwu- i trzycukry. Literatura podaje, że struktury te zbudowane są nawet
z dziesięciu monomerów połączonych wiązaniami glikozydowymi. Na przykład cząsteczka oligosacharydu może
składać się z trzech merów pojedynczych, na które składają się kolejno: jedna trioza i dwie tetrozy. Związki te ulegają
hydrolizie do monosacharydów.
W kosmetyce oligosacharydy przez długi okres znajdowały zastosowanie głównie jako składnik mydeł. Obecnie coraz
chętniej stosowane są innych recepturach, między innymi różnorodnych peelingów. Pełnią one funkcję doskonałego
środka ściernego w formie drobnoziarnistej jak i gruboziarnistej. Cukier dokładnie oczyszcza skórę, usuwa
zrogowaciałą warstwę komórek, nie wywołując przy tym podrażnień i odczynów alergicznych. Prowadzony za jego
pomocą masaż pobudza krążenie krwi, dotlenia skórę. Zastosowane po zabiegu kosmetyki ulegają głębokiemu i
szybkiemu wchłanianiu. Jako preparat jest łatwy do aplikacji i usuwania, ponieważ rozpuszcza się w wodzie. Peeling
cukrowy najczęściej jest tylko bazą danego preparatu, w połączeniu z substancjami aktywnymi dodatkowo odżywia
skórę. Takim dodatkiem mogą być: masło shea, czy olejek arganowy. Cukier może być także skutecznym preparatem
używanym do depilacji pod postacią pasty cukrowej. W odpowiedniej proporcji wraz z wodą, sokiem cytrynowym lub
gliceryną tworzy gęstą, plastyczną masę skuteczną przy usuwaniu zbędnego owłosienia. Taką pastę można,
a nawet należy wykonać samodzielnie, czyniąc z tego osnowę zabiegu depilacji połączonego
z aromaterapią i masażem.
Przy tym rodzaju cukrów koniecznie należy wspomnieć o związkach pochodnych. Popularny w kosmetologii, farmacji
oraz preparatach pielęgnacyjnych do włosów jest kwas laktobionowy o antyoksydacyjnych cechach działania.
Stosowane są także estry sacharozy, wykorzystując ich własciwości emulgujące oraz bio-ecolia.
Korzystanie z artykułów publikowanych w portalu artofbeauty.com.pl dla celów komercyjnych bądź dokonywanie ich
opracowań wymaga zgody wydawcy - spółki Estetica Polska. W tym celu prosimy o kontakt z Ewą Cesarz,
[email protected]
2017-03-07 13:11
www.artofbeauty.com.pl
2/2
Wielocukry nazywane często polisacharydami ulegają rozpadowi pod wpływem wody na oligocukry, a te dalej do
cząsteczek pojedynczych. Przykładami takich złożonych związków mogą być skrobia, glikogen i celuloza. Ze względu
na wiele kombinacji z budowie cząstek wyrożnia się wśród nich cząstki o budowie homoglikanów, zawierające ten sam
rodzaj prostszego cukru, lub heteroglikany składające się z kilku różnych rodzajów monosacharydów.
Wśród polisacharydów najbardziej powszechna jest skrobia, odkładająca się w postaci ziaren w roślinach. Jest ona
nierozpuszczalna w zimnej wodzie, w gorącej natomiast tworzy koloidalną, kleistą zawiesinę. Istnieje kilka rodzajów
skrobi w tym: pszeniczna, kukurydziana i ziemniaczana. Ta ostatnia ma zastosowanie w pudrach i zasypkach dla dzieci.
Jest także dobrym środkiem pochłaniającym wilgoć, tworzącym bazy do żeli i past. Jej wadą jako środka do
przemysłowej produkcji kosmetyków jest konieczność stosowania konserwantów, ze względu na rozwój
mikroorganizmów. W użytku domowym natomiast jest bardzo popularna, stanowi doraźną pomoc w łagodzeniu
podrażnień, otarć i odparzeń.
W przemyśle kosmetycznym węglowodany mają bardzo wiele zastosowań, na dużą skalę uzywa się ich jako środków
żelujących. Do naturalnie otrzymywanych należą agar uzyskiwany z morskich krasnorstów oraz tragakanta
produkowana z lądowych roślin z rodzaju Astralagus. Ich rolą jest poprawa smarowalności kosmetyku, emulgowanie i
stabilizacja środka kosmetycznego. Ważnym elementem w reologii preparatu i jego właściwościach fizykochemicznych
jest zdolność do tworzenia powłok i filmów. W tym celu wykorzystywana jest guma arabska pozyskiwana z soku
niektórych rodzajów akacji. Substancję tą stosuje się jako składową tuszów do rzęs, która wspomaga przyleganie
barwnika.
Z grupy wielocukrów najistotniejsze i najcenniejsze są ich pochodne, czyli mukopolisacharydy. Należący do nich
kwas hialuronowy występuje naturalnie w organizmie człowieka w wielu tkankach, jego ilość zmniejsza się z wiekiem.
Dostarczany do skóry z zewnątrz w zależności od wielkości jego cząsteczek ma właściwości nawilżające, wiążące
cząstki wody i wygładzające naskórek. Wspiera także barierę ochronną skóry i jest nośnikiem substancji aktywnych do
warstwy właściwej. Jako, że wielocukry są pochodzenia głównie natrualnego, w kosmetologii wykorzystuje się rośliny,
które je systetyzują, na przykład nasiona lnu, kozieradkę pospolitą, korzeń i liść prawoślazu. Mają one działanie
wielokierunkowe, łączą w sobie także cech lecznicze, stosuje się je w stanach odwodnienia skóry, chorobach
zapalnych, jako środki nawilżające i osłaniające.
Węglowodany stanowią odnawialny i łatwy w dostępie surowiec, który może być wykorzystywany w recepturze
kosmetyków, lub w postaci pierwotnej jako okłady czy maseczki ze śluzów roślin. Są one bezpieczne dla skóry, w
zasadzie nie wywołują reakcji alergicznych.
Co innego jeżeli mowa o diecie, tu w węglowodanami należ zachować zdrowy umiar i prawidłowo bilansować
spożywane posiłki. Bowiem nadmiar cukrów w diecie może powodować otyłość i problemy ze skórą, w tym skłonność
do wyprysków i innych dermatologicznych defektów.
Anna Szymanowska
Absolwentka Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego, kierunek kosmetologia oraz Zachodniopomorskiego
Uniwersytetu Technologicznego, gdzie uzyskała tytuł technologa chemii, specjalność chemia kosmetyków. Pracuje
jako analityk laboratoryjny. Z zamiłowania autorka tekstów.
Korzystanie z artykułów publikowanych w portalu artofbeauty.com.pl dla celów komercyjnych bądź dokonywanie ich
opracowań wymaga zgody wydawcy - spółki Estetica Polska. W tym celu prosimy o kontakt z Ewą Cesarz,
[email protected]