docNormalizacja
download 
Reklamacja Transkrypt
Normalizacja
Normalizacja Wprowadzenie • Normalizacja nie jest nowym „wynalazkiem”; • Sposoby rozumienia normalizacji; – Normy w szerokim rozumieniu; – Certyfikacja i akredytacja; • Kodeksy; HISTORIA • Zastosowanie jednolitego modułu budowlanego przy budowie piramidy Cheopsa (XXVI w. przed Ch.) • Jednakowa szerokość dróg rzymskich- ok. 2,75 m. • W 1120 r. Henryk I zastosował miarę długości- JARD (91,4cm) • W 1570 r. Zygmunt August ujednolicił miary cegieł (210\297mm i 297\420mm) • W 1798 r. Eli Whitney („ojciec normalizacji”) dostarczył rządowi amerykańskiemu 10 tys. muszkietów, w których możliwa była zamiana części. • W 1869 r. Stowarzyszenie Niemieckich Inżynierów (VDI) rozpoczęło prace nad wydaniem katalogu znormalizowanych profili stali walcowanej • W 1901 r. powstał pierwszy komitet normalizacyjny (Committee of Standards) Przykład norm w starożytności Kodeks Hammurabiego (ochrona jakości produktu i interesów klienta) - około 1700 lat p. n. e. • Jeśli budowniczy wybuduje dom dla mieszkańca i dla niego go wykończy, to tamten powinien mu dać jako zapłatę 2 szekle srebra za jeden sar (1 szekl = 380 ziaren pszenicy = 9,1 g; 1 sar = 14,88 m2). • Jeśli budowniczy wybuduje dom dla mieszkańca i wykona jego konstrukcję tak słabą, że dom się zawali i spowoduje śmierć właściciela, to budowniczy ten powinien być zabity. • Jeśli zawalenie się domu spowoduje śmierć syna właściciela domu, to należy zabić syna budowniczego. • Jeżeli przy tym zginie niewolnik właściciela domu, to budowniczy ma dać niewolnika równej wartości. • Jeśli przy zawaleniu się domu zostanie zniszczone dobro, to budowniczy ma wykonać to wszystko, co zostało zniszczone; ponieważ nie wybudował domu wystarczająco mocno, powinien więc go odbudować na własny koszt. • Jeżeli budowniczy buduje dom i uczyni jego konstrukcję nie dość mocną tak, że zawali się jedna ściana, to powinien na własny koszt odbudować ją jako wzmocnioną. Znaczenie norm etycznych Kod etyczny. • Kod etyczny to zasady leżące u podstaw formułowania sądów moralnych. • Kod etyczny opisuje się poprzez: – 1. określenie wartości centralnej; – 2. określenie cnót kardynalnych; – 3. określenie grzechów głównych; Etyka kolektywistyczna • Wartość centralna – Dobro własnej grupy • Cnoty kardynalne: – Dobro i interes grupy, lojalność wobec członków grupy, konformizm • Grzechy główne: – Nielojalność wobec członków grupy, nonkonformizm Etyka powszechnego dobra • Wartość centralna – Dobro społeczności jako całości • Cnoty kardynalne: – Poszanowanie norm społecznych • Grzechy główne: – Łamanie norm społecznych Etyka produktywności • Wartość centralna – Produkcja dóbr • Cnoty kardynalne – Użyteczność, skuteczność, pracowitość, oszczędność, sukces • Grzechy główne: – Lenistwo, marnotrawstwo, porażka Etyka godności • Wartość centralna – Życie w godny sposób • Cnoty kardynalne: – Duchowość, czystość, honor • Grzechy główne: – Pogoń za dobrami materialnymi, utrata honoru Etyka autonomii • Wartość centralna – Dobro innej jednostki – dobro człowieka • Cnoty kardynalne: – Poszanowanie wolności i praw, pomaganie, lojalność wobec drugiego człowieka • Grzechy główne: – Krzywdzenie ludzi, łamanie praw, nielojalność Konformizm Konformizm to postawa i zachowanie jednostki, polegające na ścisłym podporządkowaniu się normom, systemom wartości, wzorcom zachowań i myślenia oraz powszechnie przyjętym poglądom obowiązującym w danej grupie społecznej. Konformizm oznacza również zmianę opinii lub zachowania człowieka pod naciskiem innych. Na zachowania konformistyczne wpływają cechy grupy, która wywiera w ten sposób nacisk na jednostkę. Człowiek zachowuje się konformistycznie również z innych powodów: • oczekuje nagrody lub chce uniknąć kary – jest to uleganie, • chce się upodobnić do innej osoby lub grupy – jest to identyfikacja, • przyjmuje za własne normy, wartości, postawy i poglądy obowiązujące w grupie lub charakteryzujące inną osobę – co nazywa się internalizacją, czyli uwewnętrznieniem. • Skłonność do normowania (relacje międzyludzkie); • Ramy postępowania dla dziecka; • Normy tworzące kulturę; • Różnice kulturowe; • Zmiany rozumiane jako postęp. Czy na pewno i czy zawsze? Za początki normalizacji uznaje się działania człowieka zmierzające do ustalenia pierwszych jednostek miar, czasu czy kalendarza. Obecnie jednostki miar i pomiary to domena metrologii, jednak w czasach historycznych traktuje się je jako początek normalizacji. Początki zorganizowanej działalności normalizacyjnej miały miejsce w końcu XIX wieku wraz z szybkim rozwojem przemysłu, głównie maszynowego i elektrycznego. W 1841 r. angielski inżynier Whitworth stworzył znormalizowany system gwintowania śrub i nakrętek oparty na calowych jednostkach miar. Podobnie system gwintów Sellersa, który wprowadzono w Stanach Zjednoczonych, był oparty na systemie calowym. W 1875 r. Francja wprowadziła znormalizowany gwint oparty na metrycznym systemie miar. Prowadzenie prac normalizacyjnych w różnych krajach przez różnych fachowców i przemysłowców skutkowało wielością rozwiązań i podejść do tego samego zagadnienia. Doprowadziło to do powstania zorganizowanych form normalizacji. Rozwój normalizacji • W roku 1881 Stowarzyszenie Niemieckich Hutników wydało pierwsze normy jakościowe dotyczące stali. • W roku 1885 przy Amerykańskim Stowarzyszeniu Inżynierów Mechaników powstała komisja Normalizacji Rur, która pierwsze swoje normy wydała w 1892 r. • W roku 1901 powstał w Anglii Brytyjski Instytut Normalizacyjny (BSI) – pierwsza na świecie instytucja powołana wyłącznie do prowadzenia prac normalizacyjnych. Rozwój normalizacji • W roku 1904 utworzona została Międzynarodowa Komisja Elektrotechniczna (IEC). • W roku 1923 powstaje Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna (ISO), która przerwała swoją działalność w okresie drugiej wojny światowej; • Reaktywowała działalność w 1947 roku. PKN była jej członkiem założycielem. W Polsce w okresie międzywojennym obserwujemy tendencje do ustalania norm szczególnie w przemyśle maszynowym. Podział Polski pomiędzy trzech zaborców miał swoje skutki także w normalizacji. W specyfikacjach funkcjonujących po pierwszej wojnie światowej można spotkać wymiary średnic rur podawanych w calach, długość w arszynach a grubość ścianki w milimetrach. Inne kraje uprzemysłowione będące naszymi sąsiadami nie miały tego typu problemów. W 1923 r. przy Ministerstwie Przemysłu i Handlu powstał Komitet Techniczny, który w 1924 r. przekształcił się w Polski Komitet Normalizacyjny. Normalizacja Normalizacja to opracowywanie i stosowanie norm. Celem normalizacji jest ograniczenie różnorodności (ujednolicenie). Wynikiem normalizacji są normy. Obiektem normalizacji może być np. Produkt przedmiot (wyrób), usługa (czynność), Proces, System, Instytucja. NORMALIZACJA – działalność mająca na celu uzyskanie optymalnego stopnia uporządkowania w określonej dziedzinie, poprzez ustalanie postanowień przeznaczonych do powszechnego i wielokrotnego stosowania dotyczących istniejących lub możliwych do zaistnienia problemów technicznych. NORMA – przyjęty na zasadzie konsensu i zatwierdzony przez upoważnioną jednostkę organizacyjną dokument ustalający – do powszechnego i wielokrotnego stosowania – zasady, wytyczne lub charakterystyki odnoszące się do różnych rodzajów działalności lub ich wyników; zmierzają do uzyskania odpowiedniego stopnia uporządkowania w określonej dziedzinie. KONSENS Ogólne porozumienie, charakteryzujące się brakiem zasadniczego sprzeciwu znaczącej części zainteresowanych w odniesieniu do istotnych zagadnień, osiągnięte w procesie rozpatrywania poglądów wszystkich zainteresowanych stron i zbliżenia przeciwstawnych stanowisk Konsens nie musi oznaczać jednomyślności TYPIZACJA – działalność normalizacyjna zmierzająca do określenia ograniczonej liczby typów podstawowych konstrukcji, wyrobów i urządzeń o tych samych właściwościach. UNIFIKACJA – metoda normalizacji mająca na celu racjonalne zmniejszenie różnorodności wyrobów lub czynności. Uzyskuje się ją poprzez ujednolicenie cech wyrobów. Unifikacja zwiększa uniwersalność maszyn i urządzeń oraz wyrobów, pozwala na obniżenie kosztów. Chevroleta Malibu 1979 – zmiana lokalizacji baku. (500 ofiar śmiertelnych x200 000 dolarów na ofiarę śmiertelną)/41 000 000 samochodów = $ 2,40 / samochód CECHY NORMY 1. Dobrowolność stosowania; 2. Powszechna dostępność; 3. Zapewnienie wszystkim zainteresowanym możliwości powszechnego uczestniczenia w procesie opracowywania normy; 4. Konsens osiągnięty w procesie opracowywania normy; 5. Gwarancja niesprzeczności z obowiązującymi przepisami; 6. Akceptacja przez uznaną jednostkę normalizacyjną; 7. Brak ingerencji ze strony organów władzy w treść normy; Szczebla normalizacji • Krajowy; • Regionalny (europejski); • Międzynarodowy; ISO Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna członkowie rzeczywiści członkowie korespondenci członkowie wspierający inne miejsca nie będące członkami ISO CELE NORMALIZACJI 1/2 • Funkcjonalność – czyli zdolność wyrobu, procesu lub usługi do spełniania określonych zadań w danych warunkach; • Kompatybilność – dostosowanie wyrobów, procesów lub usług do łącznego korzystania z nich w określonych warunkach, tak aby spełniały odpowiednie wymagania bez powodowania nieakceptowanych oddziaływań wzajemnych; • Zamienność – możliwość zastąpienia jednego wyrobu, procesu lub usługi innym, tak aby były spełnione te same wymagania; CELE NORMALIZACJI 2/2 • Regulowanie różnorodności – dobór optymalnej liczby rozmiarów lub typów wyrobów, procesów lub usług, tak aby zaspokajały podstawowe potrzeby; • Bezpieczeństwo – brak nieakceptowalnego ryzyka szkód; • Ochrona środowiska – zabezpieczenie środowiska przed powstawaniem nieakceptowalnych szkód spowodowanych oddziaływaniem i eksploatacją wyrobów, procesów i usług; • Ochrona wyrobu – zabezpieczenie wyrobu przed wpływem warunków klimatycznych lub innych niekorzystnych warunków w czasie eksploatacji, transportu lub przechowywania. Współcześnie normalizacja to w szczególności proces szeroko pojętego upraszczania, czyli zwalczającego skutki ciągle wzrastającego skomplikowania ludzkiego życia. Bardzo istotnym aspektem uproszczenia jest regulacja różnorodności produkowanych wyrobów i ich części składowych. Regulacja różnorodności występuje we wszystkich sferach działania normalizacji, lecz szczególne znaczenie ma w problematyce ekonomicznej przedsiębiorstw. Producenta interesuje ograniczenie różnorodności, natomiast konsument lubi dużą różnorodność. Wybranie optymalnego rozwiązania pozwala na racjonalizację kosztów. Innym ważnym aspektem normalizacji jest zamienność i kompatybilność. Nie ma dwóch elementów absolutnie jednakowych i jest zadaniem norm określenie stopnia tolerancji dopuszczalnej bez utraty korzyści zamienności. - Zamienność wymiarowa – zwyczajne śruby i nakrętki. Gwinty są dziś tak znormalizowane, że pomimo olbrzymiej liczby śrub i nakrętek w całym świecie, każda z nich o danej średnicy i skoku wykonana w jednym kraju jest całkowicie zamienna z wyprodukowaną w innym. Ważne w zamienności jest to, aby przedmiot był wymienny z innym z uwagi na wymiary i mógł pełnić identyczne funkcje. Podobnie jest z kompatybilnością, która dotyczy m.in. zgodności urządzeń technicznych pod względem mechanicznym i elektrycznym, tak aby możliwa była ich bezpośrednia współpraca albo zastąpienie jednego podzespołu innym, np. kart rozszerzeń komputera PC różnych producentów. slot 1 socket 775 Innym przykładem kompatybilności może być wymienność oprogramowania, umożliwiająca wykorzystanie programów napisanych dla jednego komputera na innym. Bezpieczeństwo to cel normalizacji istotny ze względu na ochronę ludzkiego życia i zdrowia. Jeżeli weźmiemy pod uwagę takie produkty jak pasy bezpieczeństwa, kamizelki, pasy ratunkowe, kaski i wszelkie ubrania ochronne stosowane w przemyśle, to widzimy bezpośredni wpływ normalizacji na bezpieczeństwo ludzi. Cel ten jest realizowany praktycznie w każdej normalizowanej dziedzinie. Bezpieczeństwo przeciwpożarowe, konstrukcje budynków, bezpieczeństwo elektryczne maszyn czy zabawek to niektóre przykłady potwierdzające, że bezpieczeństwo to jeden z podstawowych celów normalizacji. Cele normalizacji określone jako ochrona środowiska i ochrona wyrobu wpisują się w zabezpieczenie interesu zarówno konsumenta, jak i interesu społecznego. Obecnie normy są sprawą nie tylko producenta i użytkownika, lecz zaspokajają różnorodne potrzeby społeczne. Ustawowe cele normalizacji 1. Racjonalizacja produkcji i usług poprzez stosowanie uznanych reguł technicznych lub rozwiązań organizacyjnych; 2. Usuwanie barier technicznych w handlu i zapobieganie ich powstawaniu; 3. Zapewnienie ochrony życia, zdrowia, środowiska i interesu konsumentów oraz bezpieczeństwa pracy; 4. Poprawa funkcjonalności, kompatybilności i zamienności wyrobów, procesów i usług oraz regulowania ich różnorodności; 5. Zapewnienie jakości i niezawodności wyrobów, procesów i usług; 6. Działania na rzecz uwzględnienia interesów krajowych w normalizacji europejskiej i międzynarodowej; 7. Ułatwianie porozumiewania się przez określanie terminów, definicji, oznaczeń i symboli do powszechnego stosowania. Działania szczególne PKN • Usuwanie barier technicznych w handlu; • Dostęp do rynków innego kraju; • Uzgadnianie przez PKN, norm na rynku europejskim i międzynarodowym oraz reprezentowanie polskich przedsiębiorców; • Komunikacja – jednakowa nomenklatura; Zasady normalizacji • konsens, przejrzystość, otwartość oraz niedyskryminacja przy opracowywaniu i uzgadnianiu; • adekwatność regionalna i globalna co do treści; • dobrowolność stosowania. • Dostęp do procesu opracowywania norm jest otwarty dla wszystkich zainteresowanych stron; • Dostęp do publikowanych norm można uzyskać głównie dzięki dystrybucyjnej działalności krajowych organizacji normalizacyjnych; • Zasady normalizacji są wspólne, niezależnie od różnic w strukturach prawnych różnych krajowych jednostek normalizacyjnych; • Światowa Organizacja Handlu (WTO) uznała normy za kluczowy element w promowaniu konkurencyjności oraz otwierania rynków światowych poprzez zmniejszenie, a w końcu całkowite zniesienie barier technicznych w handlu W ustawie o normalizacji określono następujące zasady, którymi powinna kierować się normalizacja krajowa w Polsce • • • • • • • • • jawności i powszechnej dostępności; uwzględniania interesu publicznego; dobrowolności uczestnictwa w procesie opracowywania i stosowania norm; zapewnienia możliwości uczestnictwa wszystkich zainteresowanych w procesie opracowywania norm; konsensu jako podstawy procesu uzgadniania treści norm; niezależności od administracji publicznej oraz jakiejkolwiek grupy interesów; jednolitości i spójności postanowień norm; wykorzystywania sprawdzonych osiągnięć nauki i techniki; zgodności z zasadami normalizacji europejskiej i międzynarodowej; CERTYFIKACJA Certyfikacja to procedura, przy pomocy której strona trzecia daje pisemne potwierdzenie, że wyrób, proces lub usługa spełniają określone wymagania. Certyfikat to dokument wydany przez uprawnioną instytucję, potwierdzający zgodność systemu jakości z wymaganiami np. normy ISO 9001:2009 Nie ma certyfikatu jakości usług, to certyfikat zgodności systemu zarządzania jakością z wymaganiami normy, np. ISO 9001:2009. Nie istnieje też certyfikat ISO. Wdrażanie niektórych systemów zarządzania jakością jest obligatoryjne (stosowane z mocy prawa) np. system HACCP, inne fakultatywne (dobrowolne) np. ISO 9001, ISO 14000. Certyfikacja systemów zarządzania jakością jest dobrowolna. Certyfikat zgodności np. z normą ISO 9001, ISO 14001 stwierdza, że firma spełnia kryteria określone w danej normie. Potwierdza skuteczność wdrożonego systemu. AKREDYTACJA AKREDYTACJA Formalne potwierdzenie, w którym oświadcza się, że organizacja lub osoba są kompetentne do wykonywania określonych zadań. W Polsce upoważnioną jednostką akredytującą jest Polskie Centrum Akredytacji. AKREDYTACJA - nadawanie uprawnień np. do certyfikacji (formalne uznanie kompetencji danej instytucji) np. Polskiemu Centrum Badań i Certyfikacji PCBC) przez Państwową Komisję Akredytacyjną. PODSTAWOWE SYSTEMY ZARZĄDZANIA Zarządzanie jakością Korzyści z posiadania systemu jakości zgodnego z ISO 9001 Korzyści wewnętrzne 1/4 • usprawnienie zarządzania, dzięki zastosowaniu podejścia procesowego, co pozwala na zauważenie przepływu wartości w procesach i pomiędzy nimi, • stworzenie wewnętrznego zaufania do własnego systemu zarządzania, poprzez uporządkowanie wewnętrznej struktury, podział kompetencji, odpowiedzialności i uprawnień, • redukcję wewnętrznych kosztów jakości, w tym kosztów złej jakości i ujawnienie źródeł ich powstawania, • usprawnienie obiegu informacji, co jest niezbędne do szybkich i trafnych decyzji, Korzyści wewnętrzne 2/4 • umożliwienie ciągłego doskonalenia, a przez to polepszenie jakości wyrobów, wzrost efektywności i produktywności oraz zmniejszenie liczby popełnianych błędów, • zapewnienie terminowych i stałych dostaw, • uproszczenie procedur wdrażania pracowników nowo zatrudnianych i zatrzymanie w firmie pracowników wykwalifikowanych, a przez to wartościowych, • redukcję częstotliwości i zakresu auditów drugiej strony, dzięki posiadaniu certyfikatu potwierdzającego wysoką jakość systemu zarządzania wydanego przez niezależną jednostkę certyfikującą. Korzyści zewnętrzne 3/4 • zbudowanie zaufania klientów, dzięki stałemu spełnianiu ich wymagań, co w konsekwencji podnosi wartość organizacji w opinii klientów i ułatwia kontakty handlowe, zdobywanie nowych klientów i zatrzymanie dotychczasowych, • zmniejszenie liczby reklamacji i wzrost wiarygodności firmy, • zwiększenie sprzedaży przy mniejszych kosztach własnych, • osiągnięcie pewniejszej pozycji na rynku dzięki lepszemu wizerunkowi firmy, Korzyści zewnętrzne 4/4 • poprawę współpracy z dostawcami, • zwiększenie konkurencyjności dzięki posiadaniu certyfikatu potwierdzającego zgodność systemu z wymaganiami standardu ISO 9001, • międzynarodowe uznanie systemu (lepsze warunki zawierania umów i negocjowania cen), ponieważ zgodność z zaleceniami norm ISO coraz częściej jest wymagana przez kraje i międzynarodowe władze, instytucje ubezpieczeniowe i finansowe oraz przez organizacje. Podejście procesowe w zarządzaniu jakością Opracowano na podstawie: Pacana A., Stadnicka D.: Systemy zarządzania jakością zgodne z ISO 9001. Wdrożenie, auditowanie i doskonalenie, DW PRz, Rzeszow, 2009, s. 38-46 Proces Zgodnie z definicją przyjętą w normie ISO 9000:2005 proces jest to: zbiór działań wzajemnie powiązanych lub wzajemnie oddziałujących, które przekształcają wejścia w wyjścia. W związku z tym jako proces może być rozpatrywana każda grupa działań posiadająca dane wejściowe i zmieniająca je na dane wyjściowe. Proces sam w sobie jest lub powinien być przekształceniem zwiększającym na wyjściu wartość dla klienta. Należy dokonywać pomiarów tej wartości zarówno na wejściu, jak i w różnych miejscach w trakcie procesu oraz na jego wyjściu. Istota procesu Zakłócenia zewnętrzne WEJŚCIE Zasoby organizacji - rzeczowe, - ludzkie, - informacyjne, - finansowe PROCES Przetwarzanie wejść (zasobów) w wyjścia (wyroby) Tworzenie wartości dodanej Zakłócenia wewnętrzne WYJŚCIE - produkty, - usługi, - informacja, - braki, - odpady itp. Identyfikacja procesów powinna prowadzić do ustalenia takich danych, jak: 1. Nazwa procesu (np. proces zakupów). 2. Właściciel procesu (np. kierownik działu zakupów). 3. Dostawcy (np. firmy zewnętrzne dostarczające wyroby). 4. Klienci (np. dział produkcji i inne działy, które złożyły zapotrzebowanie). 5. Wejścia (np. informacje o wymaganiach dotyczących zakupów, środki finansowe, programy komputerowe wspomagające proces planowania zakupów i oceny dostawców, wykwalifikowany personel). 6. Wyjścia (np. zakupione wyroby wraz z instrukcjami, certyfikatami itp.). 7. Wartość dodana/cel (np. wyrób spełniający wymagania wejściowe). 8. Stosowane mierniki oceny (np. liczba reklamacji składanych do dostawców). Aby organizacja mogła efektywnie funkcjonować, należy zidentyfikować i właściwie zarządzać wieloma różnorodnymi powiązaniami procesów. Proces powinien być tak zarządzany, by zostały spełnione wymagania klientów zewnętrznych i wewnętrznych. Oznacza to systematyczne nadzorowanie i ocenianie wyników procesu, utrzymywanie jego zdolności i wprowadzanie niezbędnych korekt, jeśli osiągane wyniki odbiegają od oczekiwanych. Dla wszystkich powiązanych ze sobą działań i zasobów należy ustalić jasną odpowiedzialność i uprawnienia. Procesem zarządza jego właściciel odpowiedzialny za dostarczenie realizatorom środków potrzebnych do wykonania zadań, a przede wszystkim wiedzy o procesie. P-D-C-A w procesach Systematyczna identyfikacja i zarządzanie procesami, zastosowane wewnątrz organizacji, a zwłaszcza interakcjami pomiędzy procesami, jest nazywane „podejściem procesowym" do zarządzania i może ono być realizowane za pomocą tzw. cyklu PDCA, zwanego cyklem Deminga. P-D-C-A w procesach c.d. Ze względu na swój uniwersalny charakter ma on zastosowanie do każdego z procesów. W związku z tym nie należy o nim zapominać podczas ich projektowania, rozwoju, wdrażania oraz doskonalenia. Cykl PDCA, w odniesieniu do procesów, jest rozumiany jako zbiór cyklicznie następujących po sobie i zależnych od siebie zadań. W praktyce trudno określić, ile powinno być zidentyfikowanych procesów, jak powinno sieje nazwać i czego najlepiej powinny one dotyczyć. Inne bowiem procesy będą stanowić o istocie i kształcie systemu zarządzania w zakładzie produkcyjnym, a inne o systemie zarządzania w organizacji typowo usługowej. Również w przypadku przedsiębiorstw z tej samej branży można spotkać zupełnie inne sposoby i metody działania. Różne bowiem są cele i zamierzenia jakościowe, wynikające z potrzeb rynku, i różne uwarunkowania wewnętrzne. Sekwencja procesów realizowanych w firmie usługowej świadczącej usługi hydrauliczne System zarządzania środowiskowego wg ISO 14001:2009 KORZYŚĆ 1 Zmniejszenie kosztów działalności Koncepcja zapobiegania zanieczyszczeniom, będąca jedną z podstaw SZŚ, stwarza mechanizmy prowadzące do minimalizowania zużycia materiałów, surowców i energii. Wpływa to na ograniczenie kosztów wytwarzania poprzez: • • • • poprawę efektywności bieżących procesów (zmniejszenie zużycia surowców, energii i ilości odpadów oraz odpowiednie utrzymanie maszyn i urządzeń) oraz wdrażanie nowych bardziej efektywnych procesów, projektowanie wyrobów i usług w sposób pozwalający ograniczyć zużycie zasobów naturalnych, bez pogorszenia jakości, odpowiednie zagospodarowanie odpadów (recykling i inne formy gospodarczego wykorzystania odpadów), optymalizację doboru surowców, materiałów, produktów, • • zwiększenie efektywności wykorzystywanej infrastruktury (obiekty, zaopatrzenie w media), odpowiednie przygotowanie procesów magazynowania, pakowania i transportu (w wielu przedsiębiorstwach wprowadzenie SZŚ owocuje lepszym wykorzystaniem środków transportu oraz wprowadzeniem rozwiązań minimalizujących ilość opakowań). Dyrektywa Unii Europejskiej dotycząca opakowań przynosi coraz więcej pozytywnych działań obejmujących ograniczenie ilości opakowań i wprowadzenie wielokrot-nego ich użycia. Stosowanie dużej ilości niepotrzebnych opakowań jest w coraz mniejszym stopniu akceptowane przez odbiorców z Unii Europejskiej KORZYŚĆ 2 Spełnienie wymogów prawnych Systemowy nadzór nad przestrzeganiem uregulowań prawnych w dziedzinie ochrony środowiska powinien zapewnić, że przedsiębiorstwo posiada pełny obraz swoich zobowiązań w tej dziedzinie, a w związku z tym pozwala przedsiębiorstwu uniknąć potencjalnych kar pieniężnych oraz niekorzystnego wizerunku związanego z łamaniem przepisów ochrony środowiska KORZYŚĆ 3 Przewidywanie przyszłych wymagań prawnych Rozwijanie odpowiedniej kultury i świadomości proekologicznej wśród kierownictwa i załogi pozwala przewidywać, a często i wpływać na przyszłe uregulowania prawne w zakresie ochrony środowiska. To z kolei daje szansę harmonizowania i dostosowania planów rozwojowych przedsiębiorstw do tych uregulowań. Dodatkową korzyścią z tym związaną jest możliwość zdobycia przewagi nad konkurentami, którzy rozpoczynają przystosowywanie swoich działań do nowych przepisów dopiero w momencie wejścia ich w życie. KORZYŚĆ 4 Zmniejszenie ryzyka środowiskowego SZŚ wymaga identyfikacji potencjalnych zagrożeń środowiskowych, jakie wiążą się z działalnością przedsiębiorstwa i przygotowania na wypadek takich zagrożeń. W związku z tym zmniejsza się prawdopodobieństwo zaistnienia sytuacji, które mogłyby mieć negatywny wpływ na środowisko. Banki, towarzystwa ubezpieczeniowe i potencjalni inwestorzy opierają swoje decyzje na ocenie ryzyka. Dlatego też systemowe podejście do problemu minimalizacji potencjalnych zagrożeń stawia przedsiębiorstwo w korzystnej sytuacji wobec wspomnianych podmiotów. Kryterium „wiarygodności środowiskowej" jest stosowane także przy projektach finansowanych ze środków UE KORZYŚĆ 5 Spełnienie wymogów odbiorców Wzrasta liczba organizacji wymagających od swoich dostawców lub kooperantów wdrożonych systemów zarządzania środowiskowego. Posiadanie takiego systemu lub odpowiedni stan zaawansowania prac nad nim, stanowią coraz częściej warunek utrzymania lub nawiązania współpracy. Wspomniane zjawisko może przyjąć szerszy zasięg, niż zależności obserwowane w przypadku systemów zapewnienia jakości. Wynika to z ogólnoświatowej tendencji do wprowadzania zasad zrównoważonego rozwoju. Certyfikat zgodności z normą ISO 14001 może stać się ważnym argumentem w występowaniu o zamówienia publiczne. KORZYŚĆ 6 Poprawa relacji ze służbami ochrony środowiska i wizerunku w społeczeństwie Opracowany w ramach SZŚ – rzetelny plan działań na rzecz środowiska pozwala na uruchomienie procesu zmiany roli władz z inspektorów egzekwujących wymagania prawne w publicznych konsultantów. Jednak tylko faktyczna zmiana w postępowaniu przedsiębiorstw może wpłynąć na sposób działania władz. Wdrożenie zasad zarządzania środowiskowego może prowadzić do zmniejszenia częstotliwości kontroli środowiskowych prowadzonych przez administrację oraz złagodzenia innych form nadzoru. Publikowanie informacji o efektach starań dotyczących ograniczania wpływu na środowisko naturalne, pomaga tworzyć korzystny wizerunek przedsiębiorstwa w społeczeństwie, a przez to pozytywnie wpływa na jego pozycję rynkową. KORZYŚĆ 7 Wzrost zaangażowania pracowników Środowisko naturalne jest przedmiotem troski społeczeństw krajów rozwiniętych. Badania w krajach UE wykazały, że idea zarządzania środowiskowego daleko bardziej motywuje pracowników niż komercyjne aspekty związane z systemami zapewnienia jakości. Poprzez podniesienie świadomości pracowników w zakresie problemów środowiskowych, szczególnie tych lokalnych, można stosunkowo łatwo włączyć ich w działania na rzecz ochrony środowiska. Wymaga to jednak od kierownictwa postawy dowodzącej, że dbałość o środowisko jest częścią strategii przedsiębiorstwa a nie tylko chwilową zmianą praktyki działania. Nie wszystkie z wymienionych korzyści będą widoczne od razu po wdrożeniu systemu czy otrzymaniu certyfikatu. W warunkach polskich istnieje duża szansa poczynienia faktycznych oszczędności. Wiele przykładów dowodzi, że możliwe jest wdrożenie działań oszczędnościowych w sposób bezinwestycyjny lub poprzez inwestycje o bardzo krótkim okresie zwrotu. Korzyści wynikające z uporządkowania sytuacji prawnej są najczęściej bezdyskusyjne i niemal natychmiastowe. Jednakże korzyści związane z poprawą wizerunku, motywowaniem pracowników czy zwiększonym udziałem w rynku, mogą pojawić się po znacznie dłuższym czasie. BHP W celu zapobieżenia narażania pracowników na działanie szkodliwych czynników oraz utrzymywania tego zagrożenia na najniższym poziomie pracodawcy obligowani są do podjęcia następujących działań: 76 Ograniczanie ekspozycji: • ograniczanie używania czynnika chemicznego, fizycznego lub biologicznego w miejscu pracy, • ograniczanie liczby pracowników rzeczywiście lub potencjalnie zagrożonych działaniem danego czynnika, • wprowadzanie środków ochrony zbiorowej, np. wentylacji mechanicznej, produkcji w układach zamkniętych itp., Pomiary i ocena: • ustalanie dopuszczalnych warunków higienicznych, • określanie sposobu pobierania próbek, • dokonywanie pomiarów i oceny wyników, 77 POLSKI KOMITET NORMALIZACYJNY RADA NORMALIZACYJNA Prezes PKN KOMITETY TECHNICZNE GRUPY ROBOCZE - EKSPERCI ZASADY STOSOWANE W NORMALIZACJI KRAJOWEJ (Art.4 ustawy o normalizacji) • Jawność i powszechna dostępność, • Uwzględnianie interesu publicznego, • Dobrowolność uczestnictwa w procesie opracowywania i stosowania norm, • Zapewnienie możliwości uczestnictwa wszystkich zainteresowanych w procesie opracowywania norm, • Konsens jako podstawa procesu uzgadniania treści norm, • Niezależność od administracji publicznej oraz jakiejkolwiek grupy interesów, • Jednolitość i spójność postanowień norm, • Wykorzystywanie sprawdzonych osiągnięć nauki i techniki, • Zgodność z zasadami normalizacji europejskiej i międzynarodowej. NORMALIZACJA EUROPEJSKA ZA I PRZECIW NORMALIZACJI EUROPEJSKIEJ Za przemawia: • EN spełniają zasadnicze wymagania dyrektyw WE (zaufanie do normalizacji) • EN tworzą wielki, jednolity rynek (ok. 370 mln obywateli) • EN mogą lepiej uwzględniać specyfikę europejską Przeciw przemawia: • Klienci mają jeszcze większy pożytek z norm międzynarodowych, jeśli znajdują one ogólnoświatowe zastosowanie (globalna produkcja, niskie ceny) • EN mogą utrudnić globalną sprzedaż wyrobów zgodnych z nimi (odłączenie od rynku światowego) ZATEM: TAK, ALE EN ZGODNE Z ISO (IEC) ISO/IEC 27001 PODSTAWOWE POJĘCIA Dane Fakty, statystyki, opinie, przewidywania zebrane z różnych wewnętrznych i zewnętrznych źródeł Informacja Dane interpretowane w kontekście określonego celu Wiedza Wiedza jest to zdolność do wykonywania określonych zadań w oparciu o posiadaną informację Nawigować w wiedzy? Tonąć w informacjach? Dane bez kontekstu są szumem 82 Rola zasobów informacyjnych w przedsiębiorstwie Podstawowym zadaniem rozwiązań informatycznych w zakresie wspomagania zarządzania w przedsiębiorstwie jest zapewnienie wysokiej jakości informacji wykorzystywanej w procesach decyzyjnych. Rozumienie terminu „informacja” jest oczywiście bardzo różne, ale najczęściej mówi się, że informacja jest tym, co w jakiś sposób porządkuje rzeczy, fakty, zjawiska, procesy itp., a mówiąc dokładniej – tym, co danym (liczbie, tekstowi, obrazowi, dźwiękowi) przydaje ostateczną treść znaczeniową, wzbogacając naszą wiedzę o przedmiocie rozważań. Można przyjąć, że to informacja jest czynnikiem, dzięki któremu dane uzyskują wartość informacyjną. Ludzie i IT Ludzie MĄDROŚĆ WIEDZA INFORMACJE (przeanalizowane dane) Systemy IT DANE (surowe fakty) Rola zasobów informacyjnych w przedsiębiorstwie Znane określenia są bardzo różne, ale mają wspólne elementy: • źródło informacji • układ odbierający oraz wskazują na wspólne cechy informacji: • informacja jest czymś różnym od materii i energii, ale nie może istnieć bez sygnału, który ją niesie, • informacja może być przenoszona w czasie i przestrzeni, • informacja zmniejsza chaos oraz zwiększa wiedzę o otaczającej rzeczywistości, • informacja ma bezpośredni wpływ na zachowanie systemu informacyjnego. Rola zasobów informacyjnych w przedsiębiorstwie Jaka powinna być informacja: • wiarygodna - posiadająca określony stopień pewności, że jest ona prawdziwa, • relewatywna czyli istotna dla odbiorcy, • przyswajalna czyli nie wymagająca dalszych przekształceń, • dostępna w odpowiednio krótkim czasie, • zapewniająca poufność przez kodowanie, ograniczony dostęp, autoryzację dostępu, itp., • gwarantująca bezpieczeństwo w przypadku awarii systemu informacyjnego. Rola zasobów informacyjnych w przedsiębiorstwie Niestety immanentną cechą informacji jest jej subiektywizm. 1. Subiektywizm w przedsiębiorstwie powoduje powstawanie błędów podczas podejmowania decyzji oraz przy prognozowaniu skutków tych decyzji, stąd jest z pewnością wadą. 2. Subiektywizm pozwala na pewnego rodzaju manipulację i może być wykorzystany w celu podnoszenia jej wartości perswazyjnej w kontaktach z otoczeniem przedsiębiorstwa. Znane są przypadki kształtowanie opinii klientów i wizerunku firmy bez konieczności potwierdzania jej obiektywnymi dowodami. Rola zasobów informacyjnych w przedsiębiorstwie Na system informacyjny przedsiębiorstwa składają się: • zasoby informacyjne wzbogacone o te elementy, które pozwalają na utrzymanie i dostarczanie informacji użytkownikom, • techniczne i organizacyjne środki zbierania danych, • techniczne i organizacyjne środki komunikacji, • techniczne i organizacyjne środki przetwarzania, • techniczne i organizacyjne środki ich ochrony. Rola zasobów informacyjnych w przedsiębiorstwie Należy jednak pamiętać, że do zasobów informacyjnych wewnątrz organizacji należą także wiedza i doświadczenie pracowników, które zwykle usytuowane są poza zasięgiem systemu informacyjnego, ale od tych składników bardzo często zależy przewaga konkurencyjna firmy. Wpływ wiedzy i doświadczenia może mieć określony wymiar ekonomiczny, albowiem jest ona związana z rezultatem zarządzania informacją, przejawiającym się np. wzrostem efektów działalności organizacji lub obniżką kosztów Stąd stosowanie przez firmy procesy zarządzania informacją (wiedzą) poprzez odpowiednie strategie zarządzania Rola zasobów informacyjnych w przedsiębiorstwie Istnieją dwie zasadnicze strategie: • strategia spersonalizowana - kierunek, wg którego wiedza jest silnie związana z jej autorem i jest rozpowszechniana głównie przez kontakty osobiste. Główny nacisk jest przy tym skierowany na rozwój kontaktów, tworzenie kultury sprzyjającej dzieleniu się wiedzą i doświadczeniem oraz pomoc współpracownikom w ich nabywaniu. To podejście wykorzystuje metody usprawnienia komunikacji pomiędzy określonymi grupami osób. Chodzi tu nie tylko o sprawne przekazywanie informacji, ale przede wszystkim o to, aby wiedza pracowników mogła być dzięki jej wspólnemu wykorzystaniu poszerzana i aby przez to zwiększała swoją wartość. Rola zasobów informacyjnych w przedsiębiorstwie • strategia kodyfikująca - kierunek, wg którego wiedza jest łatwo dostępna ale zakodowana. Celem jest inwestowanie w zasoby wiedzy, które mogą być używane wielokrotnie i które dają szybki zwrot z nakładów. To podejście opiera się na dużych inwestycjach w technikę informatyczną związaną z systemami przechowywania informacji oraz preferowaniu zachowań pracowniczych polegających na sumiennym i systematycznym gromadzeniu (materializowaniu) własnych doświadczeń. Rola zasobów informacyjnych w przedsiębiorstwie Podstawą strategicznej konkurencyjności firmy jest jej inteligencja (kapitał informacyjny). Na strategię konkurencyjności składają się czynniki oparte na wiedzy i informacji: • technologiczny – wyrażający się w umiejętnym wykorzystaniu techniki dla uzyskania wyrobów (produktów) wysokiej jakości i rozwijania nowych dziedzin produkcji, • innowacyjny – stałe poszukiwanie innowacyjnych rozwiązań i kreatywnego zachowania się pracowników, • społeczny – wyrażający się w trosce o ludzi, stałym doskonaleniu warunków pracy, płacy, awansu, delegowaniu uprawnień, Rola zasobów informacyjnych w przedsiębiorstwie • organizacyjny – zdolności przystosowania organizacji do zmieniających się zadań, kreowania struktur prostych, elastycznych i zapewniających właściwą komunikacje wewnętrzną, • finansowy – umiejętne gospodarowanie finansami służące poprawie warunków funkcjonowania firmy w przyszłości, • marketingowy – wyrażający się w badaniu rynku, szybkim postrzeganiu potrzeb klientów, zdolności poszukiwania nisz na rynkach i wchodzenia w nowe rynki, • ekologiczny – wyrażający się w szczególnej trosce o ochronę środowiska, ograniczeniu szkodliwych emisji i działań. Rola zasobów informacyjnych w przedsiębiorstwie Umiejętność zdobywania, systematyzowania, gromadzenia, dystrybucji i korzystania z informacji w obrębie przedsiębiorstwa wymaga wykorzystania systemu zarządzania tą informacją (planowanie, organizowanie, kierowanie, kontrolowanie) na wszystkich szczeblach (strategiczny, taktyczny, operacyjny) we wszystkich dziedzinach firmy. SZCZEBEL STRATEGICZNY SZCZEBEL TAKTYCZNY SZCZEBEL OPERACYJNY KONTROLOWANIE KIEROWANIE ORGANIZOWANIE PLANOWANIE Dlaczego informacja jest ważna? • Należy do aktywów firmy, • Jej utrata, zdobycie przez podmiot niepowołany lub zniekształcenie rodzi stratę dla firmy i grozi jej upadkiem, • Fakt nieuprawnionej ingerencji dot. informacji wrażliwej może narazić firmę na przykre konsekwencje prawne, • Grozi utratą prestiżu na rynku – co oznacza utratę klientów. Dlaczego system bezpieczeństwa informacji? Informacja jest dziś jednym z najważniejszych „aktywów” w firmie. Ważne dla funkcjonowania i rozwoju firmy są zagrożenia takie jak utrata danych, przeciek tajemnic handlowych lub awaria w systemie informacyjnym Poprzez jego certyfikację można wykazać partnerom swoją wiarygodność w zakresie dostępu do ich systemów informatycznych lub wzajemnego udostępniania danych i informacji. Uzyskanie tajnych danych przez konkurentów. Konkurencja może korzystać z bazy danych naszych kontaktów dla swoich celów. Mogą uzyskać informacje na temat cen, tajnych technologii produkcji lub instrukcji, a także informacje o kluczowych pracownikach. ISO 27001 rozwiązuje nie tylko problem ustanowienia zabezpieczeń systemów informacyjnych, ale także ich kontrolę, utrzymywanie i doskonalenie. Utraty danych. Utrata bazy danych może oznaczać zagrożenie lub spowolnienie działalności firmy, poprzez wydatki odbudowę bazy klientów i tym samym utraty potencjalnych zleceń. W przypadku zagrożenia dla rachunków lub tajnych danych osobowych mogą wystąpić sankcje ze strony instytucji państwowych. Przerwy w funkcjonowaniu firmy. Usuwanie usterek i awarie, wszystko to oznacza, że pracownicy firmy poświęcają swój czas na inne działania niż te związane bezpośrednio z działalnością firmy (sprzedaż, prowadzenie magazynów). Klienci rozumieją przejściowe problemy tylko wtedy, gdy występują one sporadycznie. Bezpieczeństwo informacji Bezpieczna informacja to informacja: • Poufna – czyli dostępna wyłącznie dla podmiotów do tego uprawnionych (osoby, systemy, procesy), • Spójna – czyli nie przetwarzana w żaden sposób przez podmioty nieuprawnione (nietknięta), • Dostępna – czyli gotowa i zdatna do wykorzystania przez podmioty uprawnione przy każdej niezbędnej potrzebie. Zarządzanie Zabezpieczaniem Zarządzanie organizacją Zarządzanie Zabezpieczaniem Zarządzanie Zabezpieczaniem Informacji ISO/IEC 27001 – System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji ISO/IEC 27001:2005 - załącznik A Cele stosowania zabezpieczeń i zabezpieczenia – swoista check-lista pomocna we wdrożeniu • A.5 Polityka bezpieczeństwa • A.6 Organizacja bezpieczeństwa informacji • A.7 Zarządzanie aktywami • A.8 Bezpieczeństwo zasobów ludzkich (osobowe) – Zatrudnianie, praca, zwalnianie • A.9 Bezpieczeństwo fizyczne i środowiskowe • A.10 Zarządzanie komunikacją i stosowaniem (urządzenia) • A.11 Kontrola dostępu • A.12 Pozyskiwanie, rozwój i utrzymanie systemów informacyjnych • A.13 Zarządzanie incydentami związanymi z bezpieczeństwem informacji • A.14 Zarządzanie ciągłością działania. • A.15 Zgodność. Jak wdrożyć normę? • Wola i determinacja Kierownictwa • Analiza potrzeb - przesłanki biznesowe wdrożenia; – Świadomość odniesienia korzyści biznesowej; – Świadomość pracochłonności i kosztów; – Decyzja perspektywiczna – na lata; • Analiza komplikacji - przesłanki organizacyjne wdrożenia; – Rodzaj biznesu i sposób jego prowadzenia; – Dojrzałość organizacyjna ; – Kompetencje załogi; • Decyzja biznesowa; Korzyści z wdrożenia standardów • Uporządkowanie i standaryzacja procesów – zapewnienie ich prawidłowości; • Lepsze wykorzystanie zasobów – skuteczność i efektywność firmy; • Zwiększenie zadowolenia i zaufania oraz lojalności Klientów; • Lepsza komunikacja - poprawa wizerunku jako bezpiecznego i wiarygodnego partnera biznesu; • Pewniejsze działanie w sytuacji zagrożeń powodowanych przez czynniki wewnętrzne i zewnętrzne – zagwarantowanie ciągłości biznesu; • Wzrost konkurencyjności firmy na rynku Motywacje (po co?) • dla poprawy funkcjonowania i efektywności biznesowej firmy; • dla uporządkowania relacji z dostawcami i partnerami; • dla podniesienia prestiżu na rynku oraz poziomu zaufania klientów; • dla zdobycia przewagi konkurencyjnej… Dla utrwalenia stabilnego sukcesu BEZPIECZEŃSTWO ŻYWNOŚCI • • • • • Zmiany w produkcji żywności; Społeczny wymiar żywności; Specyfika sektora; Żywność innowacyjna; Traceability; HACCP HACCP - definicja • HACCP – Hazard Analysis and Critical Control Points Analiza Zagrożeń i Krytyczny Punkty Kontrolne. • Zakres systemu obejmuje cały łańcuch żywnościowy od produkcji rolnej poprzez magazynowanie, produkcję i handel żywnością w tym żywnością pochodzenia zwierzęcego. 110 System HACCP jest skutecznym narzędziem oceny zagrożeń z przeniesieniem kontroli końcowego produktu na poszczególne etapy produkcji lub obrotu. W Polsce zgodnie z Rozporządzeniem (WE) nr 852/2004 od 1 stycznia 2006r. wdrożenie systemu HACCP jest obowiązkowe we wszystkich przedsiębiorstwach sektora spożywczego uczestniczących w jakimkolwiek etapie produkcji, przetwarzania i dystrybucji żywności po produkcji podstawowej. Przed wdrożeniem systemu HACCP należy uregulować zasady GMP i GHP GMP (Good Manufacturing Practice) – Dobra Praktyka Produkcyjna GMP są to spisane reguły dotyczące wytwarzania produktów. Przestrzeganie tych zasad gwarantuje produkcję żywności o wysokiej jakości, a przede wszystkim bezpiecznej dla konsumenta. W celu spełnienia tego podstawowego wymogu GMP, przedsiębiorstwo musi dysponować odpowiednimi środkami, takimi jak: • • • • • • odpowiednie budynki, właściwy i odpowiednio utrzymywany sprzęt, odpowiednio przeszkolony personel, odpowiednie surowce i materiały opakowaniowe, udokumentowane procedury, odpowiednie techniki administrowania i zarządzania GHP (Good Higienic Practice) Dobra Praktyka Higieniczna GHP reguluje sprawy higieny w zakładzie. Porządkuje wszystkie elementy związane z higieną produkcji w zakładzie. GHP w szczególności obejmuje następujące zagadnienia: • bezpieczeństwo wody używanej w procesie produkcyjnym, • utrzymanie w czystości powierzchni stykających się z żywnością, w tym sprzętów, rękawiczek i fartuchów, • zapobieganie zakażeniom krzyżowym, • mycie i dezynfekcja pomieszczeń, maszyn sprzętu, itp., • zabezpieczenie produktów, opakowań i powierzchni stykających się żywnością przed pozostałością, smarów, środków myjących, dezynfekujących, • kontrola stanu zdrowia pracowników. HACCP- cel 1/3 • wyeliminowanie wszystkich potencjalnych zagrożeń dla bezpieczeństwa żywności na wszystkich etapach od hodowli (uprawy), przez produkcję i dystrybucję po sprzedaż finalną, 117 HACCP- cel 2/3 • ujednolicenie zasad kontroli działania jednostek sektora spożywczego i harmonizacja stosowanych norm niezbędne w realizacji fundamentalnej wolności wspólnego rynku europejskiego jaki stanowi swobodny przepływ dóbr, 118 HACCP- cel 3/3 • wzrost odpowiedzialności wytwórców za wyrób, która zobowiązuje ich do wynagradzania ewentualnych strat wynikających z obrażeń ciała lub innej szkody powstałej w efekcie użytkowania produktu. 119 7 zasad HACCP 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Przeprowadzenie analizy zagrożeń; Ustalenie Krytycznych Punktów Kontrolnych (CCP); Ustalenie limitów krytycznych; Ustanowienie systemu monitorowania CCP; Ustalenie działań korygujących; Ustalenie procedur weryfikacyjnych; Opracowanie systemu dokumentacji. Podmioty zobowiązane do stosowania systemu HACCP: • firmy produkujące środki spożywcze (piekarnie, zakłady mięsne, itp.); • producenci opakowań do kontaktu z żywnością; • magazyny i mroźnie żywności; • hurtownie spożywcze i importerzy; • restauracje, hotele i ośrodki spa; • zakłady żywienia zbiorowego (szpitale, szkoły); • bary, pizzerie, fast-food; • hipermarkety, delikatesy i sklepy spożywcze; • zakłady utylizacji odpadów pochodzenia zwierzęcego; ISO 22000 ISO 22000 jest międzynarodowym standardem zarządzania bezpieczeństwem żywności i pasz (oparty jest na zasadach HACCP) Norma została opracowany dla wszystkich organizacji uczestniczących w łańcuchu żywnościowym: • • • • • • • • • producenci żywności i pasz, transport i przechowywanie żywności i pasz, firmy dystrybucyjne (magazyny, hurtownie, itp.), producentów dodatków do żywności, producentów wyposażenia maszyn i urządzeń, opakowań do kontaktu z żywnością, środków czystości (GHP i HACCP), usługodawców (obsługa higieniczna, DDD), producentów pierwotnych (rolników). Dlaczego ISO 22000? W działalności gospodarczej w zakresie produkcji artykułów spożywczych lub żywienia, ulegają zaostrzeniu nie tylko wymagania prawne, ale też rośnie presja łańcuchów dystrybucji na jakość i bezpieczeństwo artykułów spożywczych. Istnieje cały szereg międzynarodowych przepisów i norm dotyczących procesów kontroli w zakresie produkcji i dystrybucji artykułów spożywczych. ISO 22000 jest uniwersalna, i kompleksowa, łączy w sobie zarządzanie systemem i kontrolę punktów krytycznych. Zawiera to, co sprawdziło się w zakresie zarządzania jakością i kontroli bezpieczeństwa artykułów spożywczych. Wymagania dotyczące poprawnej praktyki produkcji • Uniwersalność – norma nie rozwiązuje szczegółowo poprawnej praktyki produkcji; odsyła do już sprawdzonej metodyki dotyczącej technologii produkcji, wymagań higienicznych podczas produkcji, transportu i przechowywania oraz systemów kontroli. • Wymagania HACCP – standard przejmuje wymagania przepisu HACCP (Codex Alimentarius) – system środków zapobiegawczych (krytycznych punktów kontrolnych). System zarządzania – norma ta wprowadza kroki zarządzania zgodne z krokami zarządzania jakością. Podczas rozwoju nowych produktów producent artykułów spożywczych ma możliwość integrowania w procesach technologicznych wymagań wewnętrznych dotyczących jakości produktu z wymaganiami dotyczącymi zapewnienia braku wad produktu. Udoskonalanie i ulepszanie systemu – celem nie jest zakonserwowanie stanu odpowiadającego odpowiednim przepisom i polityce bezpieczeństwa. System ma się rozwijać aby był udoskonalany wraz z rozwojem technologicznym i społecznym w firmie, aby proces ten stał się automatyczną częścią zarządzania firmą. Wdrożenie normy jako projekt • Wykorzystanie standardowych metodyk prowadzenia projektów; • Inicjowanie projektu; • Zasoby do wdrożenia; • Role i obowiązki; • Harmonogram i fazy wdrożenia; Dziękuję i do zobaczenia!
