Mapa Kultury

Pobrano z portalu Mapa Kultury
09.06.2011
Galeria Arsenał – świątynia sztuki współczesnej w Białymstoku
____________________________
autor: ewa_zwierzyńska
Galeria Arsenał w Białymstoku to jasna gwiazda na firmamencie polskiej sztuki współczesnej. W 2010
roku zdobyła trzecie miejsce w rankingu tygodnika „Polityka” na najlepszą galerię publiczną w Polsce.
O Arsenale słyszeli wszyscy, którzy choć trochę interesują się sztuką współczesną.
Nie omijają jej również najbardziej znani i doceniani artyści polscy i europejscy. Duża w tym zasługa
szefowej – Moniki Szewczyk, która od 20 lat konsekwentnie realizuje autorski program wystawienniczy,
pokazuje i promuje sztukę najnowszą.
Galeria organizuje około 20 wystaw rocznie, prezentując najważniejsze nurty i zjawiska sztuki
współczesnej. Są tu wystawiane obrazy, rzeźby, fotografie, filmy, instalacje intermedialne,
performance’y itp. W ciągu ostatniej dekady swoje prace prezentowała tu czołówka współczesnych
artystów polskich, a także sporo znanych twórców z zagranicy. Swoje dzieła pokazywali tutaj między
innymi Paweł Althamer, Mirosław Bałka, Katarzyna Kozyra, Artur Żmijewski, Małgorzata Niedzielko,
Wilhelm Sasnal i wielu innych.
Galeria promuje sztukę polską za granicą. Organizowała wystawy między innymi w Nowym Jorku,
Pekinie, Mediolanie, Wiedniu, Brukseli czy Tel Awiwie-Jafie. Oprócz wystawiennictwa galeria jako jedna
z niewielu w kraju zajmuje się kolekcjonowaniem dzieł sztuki współczesnej. We współpracy z
Podlaskim Towarzystwem Zachęty Sztuk Pięknych zgromadziła kolekcję uznawaną przez krytyków za
jedną z najlepszych w Polsce. Zbiory zostały podzielone na dwie części: „Trzy nurty. Realizm –
Metafora – Geometria”, zawierającą prace z lat 1965–1985, oraz „Kolekcję II”, prezentującą dorobek
ostatniego dwudziestolecia.
W kolekcji starszej obejrzeć możemy dzieła takich twórców, jak Jan Berdyszak, Edward Dwurnik,
Stefan Gierowski, Izabella Gustowska, Jerzy Kałucki, Henryk Stażewski, Ryszard Winiarski. W „Kolekcji
II” odnajdziemy prace Leona Tarasewicza, Józefa Robakowskiego, Izabelli Gustowskiej, Mirosława
Bałki, Pawła Althamera, Zbigniewa Libery, a także młodszego pokolenia: Marcina Maciejowskiego,
Rafała Bujnowskiego, Doroty Nieznalskiej, Julity Wójcik. W kolekcji znalazły się tak znane. prace jak
Krzysztof Czerwiński II i The Midget Gallery Katarzyny Kozyry, Biblioteka Mikołaja Smoczyńskiego czy
Nasz śpiewnik Artura Żmijewskiego.
Arsenał wciąż trzyma rękę na pulsie najnowszych prądów w sztuce, inwestuje nie tylko w artystów
znanych i uznanych, lecz także w młodych, dopiero zaczynających swą karierę. Stąd zakup prac Bogny
Burskiej, Joanny Rajkowskiej, Jana Simona czy Huberta Czerepoka. Dzięki temu galeria nie tylko
prezentuje, ale też kreuje i promuje nowe prądy oraz kierunki. Kierownictwo Arsenału nie stroni od
podejmowania trudnych, skomplikowanych tematów, nierzadko wzbudzających skrajne reakcje i
emocje. Echem w mediach ogólnopolskich odbiła się sprawa zniszczenia przez posła Ligi Polskich
Rodzin w 2004 roku instalacji studenta Akademii Sztuk Pięknych z Poznania przedstawiającej budę dla
psa z napisem: „cenzorus wszechpolus, bestia, nie głaskać" czy sprawa obrażania uczuć religijnych
radnej Ligi Polskich Rodzin, która podczas wystawy Pies w sztuce polskiej w budzie dla psa ujrzała
sylwetki księży, co doprowadziło do zamknięcia wystawy.
Galeria mieści się w centrum Białegostoku, tuż obok zabytkowego Pałacu Branickich, w dawnym
strona 1 / 2
Pobrano z portalu Mapa Kultury
arsenale hetmana Branickiego. Jeszcze przed wejściem mamy okazję zetknąć się ze sztuką. Przy
budynku stoi wielka rzeźba Maurycego Gomulickiego pod tytułem Perła. W zeszłym roku prezydent
miasta przekazał galerii kolejny budynek – Starą Elektrownię przy ulicy Elektrycznej. Ekspozycje w
postindustrialnych wnętrzach przyciągają tłumy zainteresowanych. Obecnie można w niej odwiedzić
wystawę dla dzieci zatytułowaną Interaktywny plac zabaw zaaranżowaną w formie laboratorium
zmysłów, w którym dzieci mogą bawić się za pomocą interaktywnych instalacji multimedialnych.
Wystawę przygotowano w ramach realizacji autorskiego programu edukacyjnego Plac zabaw Arsenał.
Stanowi on platformę dla wspólnych działań wielu artystów, w ramach których odbywają się wykłady,
warsztaty i spotkania z wybitnymi teoretykami i krytykami sztuki, a także z kuratorami i artystami.
Na zakończenie przytoczę słowa Kamila Kopani, który wypowiedział się o znaczeniu i roli białostockiej
galerii Arsenał:
„[Galeria Arsenał] potrafi przyciągać najważniejszych krajowych artystów, gwarantując im profesjonalne
przygotowanie i realizację prezentacji […]. Ponadregionalny status Arsenału potwierdzają kontakty
międzynarodowe, owocujące wystawami zagranicznych artystów w Białymstoku […]. W końcu jako
jedna z niewielu galerii w kraju posiada konsekwentnie budowaną dużą kolekcję sztuki najnowszej, pod
względem merytorycznym będącą jednym z najwartościowszych i najpełniejszych zbiorów sztuki
polskiej powstałej po 1989 roku.” (Kamil Kopania, Arsenał sztuki, wyd. Podlaskie Towarzystwo Zachęty
Sztuk Pięknych, Białystok 2006, s. 28)
strona 2 / 2