spis treśœci - e

Transkrypt

spis treśœci - e
NA POCZĄTEK
POLECAMY
FOT. SHUTT ERSTO CK
FOT. EAST NEWS/KAROL SZCZECINSKI
78
T POD
D DRZWI
DRZWI
102 DIETA
WIARA WYBIJANA KAMASZEM
MAGDA ZDORT
PIOTR GONTARCZYK
Ž[
NA POCZĄTEK
6
9
9
TRENDY I OWĘDY
KORSUN CHILI KORSUN
10
ŚWIETLIK W SIECI
12
MISZMASZ
14
WYCINKI WARZECHY
22
51
DOROTA ŁOSIEWICZ
ŁUKASZ WARZECHA
ZWRACAM SIĘ DO G7
JAN PIETRZAK
Ž[
CO CHCE UKRYĆ MONIKA OLEJNIK?
ANDRZEJ RAFAŁ POTOCKI
PLATFORMA BAWI SIĘ W WOJNĘ
KRZYSZTOF FEUSETTE
ADAM CIESIELSKI
57
WOJCIECH LADA
OPCJE I FRANKI
– WŁADCA MARIONETEK
58 KUBRICK
URSZULA LIPIŃSKA
110
SPOTKALIŚMY ŚWIĘTEGO
66 MILENA KINDZIUK
KRAJ
EUROPA TO BEZDOMNOŚĆ
JAN POLKOWSKI
ANDRZEJ ZYBERTOWICZ
CZY ROZWALA POLSKĘ?
PARYŻ–BERLIN–MOSKWA
T
Zobaczył pan ten problem dopiero od środka po tym, jak został
pan europosłem?
Tak było. Uderzył mnie ten brak problematyki wolności wiary
i przekonań zarówno w zewnętrznej aktywności UE, jak i w trakcie
debat w Parlamencie Europejskim. A przecież wiemy z raportów
wielu organizacji i instytucji, że prześladowanie chrześcijan jest
bardzo poważnym problemem międzynarodowym. A w Brukseli
i Strasburgu milczano na ten temat! Milczano całkowicie.
NIE BĄDŹCIE
JAK TŁUSTE GĘSI
40 |
31 MARCA–6 KWIETNIA 2014
Jak pan osobiście doszedł do swojej wiary?
Urodziłem się i wychowałem w rodzinie chrześcijańskiej, za co
codziennie dziękuję Bogu. Każdego dnia czytaliśmy Pismo Święte.
Jestem protestantem, ale współpracuję w europarlamencie z katolikami z Prawa i Sprawiedliwości, z prezbiterianami, ze wszystkimi, którzy mówią „tak” Jezusowi Chrystusowi i którzy chcą go
naśladować.
Pan jest w polityce od wielu, wielu lat.
Byłem członkiem parlamentu w Hadze w 1976 r. i już wówczas
poświęcałem zagadnieniu wolności przekonań najwięcej czasu
i wysiłku. W roku 2009 po raz pierwszy zostałem wybrany do
Parlamentu Europejskiego. I uderzyło mnie wówczas, że w wielu
debatach przywoływano zagadnienie praw człowieka, praw jed-
Uzależnić niedźwiedzia
To znaczy?
Byłem swego czasu członkiem komisji ds. transportu. Siedziałem
obok eurodeputowanego z Francji. Przed głosowaniem zaczął
czegoś intensywnie szukać w swojej torbie. W końcu znalazł. Wyjął kartkę z instrukcją głosowania, z nagłówkiem: „Ministerstwo
Transportu Republiki Francuskiej, Paryż”. Więc europejskość tego
europosła była fikcją. Rozmawiając o chadekach, o Europejskiej
Partii Ludowej pamiętajmy też, że to bardzo odmienni ludzie, których niewiele łączy, a na pewno nie są to wartości chrześcijańskie.
ALEKSANDRA
RYBIŃSKA
dziennikarka
MIŁOŚĆ I PRAGMATYZM
Na przykład niemiecka CDU to już nie jest partia chrześcijańska?
Powiedziałbym, że chrześcijański charakter zachowuje wciąż bawarska CSU. Koledzy z tego ugrupowania są zaangażowani w nasze działania i podzielają nasz punkt widzenia. Nie tylko zresztą
w kwestii wolności przekonań religijnych, ale także w sprawach
zdrowia, ochrony życia i innych zagadnieniach cywilizacyjnych.
Jeżeli chodzi o inne formacje, to tylko jednostki zachowują się jak
chrześcijańscy demokraci. Mogę tu wskazać europosłów z Danii.
A polska Platforma Obywatelska?
Tak samo jak inne partie. Nie traktuję PO w całości jako partii chrześcijańsko-demokratycznej, natomiast znam z własnego doświadczenia jej członków, którzy bronią wartości chrześcijańskich.
31 MARCA–6 KWIETNIA 2014
| 41
FOT. GETTY IMAGES
| 23
Jacek i Michał Karnowscy rozmawiają z PETEREM VAN DALENEM, holenderskim europosłem,
przewodniczącym Grupy Roboczej ds. Wolności Religii lub Przekonań w Parlamencie Europejskim
Zacznijmy od początku: jest pan posłem z Holandii,
z kraju, który kojarzy się raczej z daleko posuniętą
ateizacją niż chrześcijańskim zaangażowaniem. Jakie są
źródła pańskiej aktywności? Gdzie zaczęła się droga, która doprowadziła pana do obrony praw ludzi wiary na całym świecie?
Niestety, macie oczywiście rację. Mój kraj nie jest już krajem religijnym, nie jest krajem wiary. Jednak moja partia Unia Chrześcijańska [ChristenUnie – przyp. red.], która działa już od ponad
30 lat, stawia chrześcijaństwo w samym sercu swojej aktywności.
Naszym najważniejszym przekazem są wartości chrześcijańskie.
To sprawy, na których najbardziej nam zależy.
Milczano, choć jedną z dwóch najsilniejszych partii są „chrześcijańscy demokraci”.
Europarlament jest zdominowany przez siły federalistyczne, czyli
dążące do jeszcze dalej idącej integracji Unii. Więc oni wierzą
przede wszystkim w swoje założenia: Europa musi rosnąć, wpływ
Brukseli musi rosnąć, a my musimy unikać trudnych dyskusji.
Centrum nie chce się tym zajmować. Do tego oczywiście dochodzi
czynnik podstawowy, a więc fakt, że „chrześcijańscy demokraci”
nie są już chrześcijańscy. Są tam bardzo różni ludzie. Tam jest
np. Silvio Berlusconi, a więc polityk kojarzony z ostentacyjnie
niechrześcijańskim stylem życia. „Chrześcijańskim demokratom”
pozostały już tylko odruchy narodowe, lecz nie chrześcijańskie.
Niemcy i Rosjanie kochają się i nienawidzą jednocześnie.
Te osobliwe relacje nazywa się po niemiecku „Hassliebe”.
Trudno im wytrzymać ze sobą, ale nie mogą też bez siebie
żyć i nie kryją się z fascynacją dla drugiej strony
86 |
31 MARCA–6 KWIETNIA 2014
Niemcy od chwili upadku Związku Radzieckiego konsekwentnie zwiększały import rosyjskich paliw płynnych i nie stroniły
nawet od współpracy militarnej z Kremlem. Pomimo kryzysu
krymskiego i sankcji koncern Rheinmetall Defence chciał
przekazać rosyjskiej armii nowoczesne centrum szkoleniowe.
Rząd w Berlinie chwilowo wstrzymał realizację inwestycji.
Rosyjski koncern Gazprom zamierza przejąć latem, w ramach
wymiany majątku z niemiecką firmą BASF, znaczną część
niemieckiej infrastruktury dystrybucji gazu ze zbiornikami
na paliwo mogącymi pomieścić 20 proc. wszystkich zapasów
gazu ziemnego RFN. Niemiecka opozycja domagała się od
władz zablokowania tej inwestycji. Bezskutecznie. Spore kontrowersje wywołała także zapowiedź koncernu RWE, że chce
sprzedać Rosjanom spółkę RWE Dea, zajmującą się wydobyciem gazu i ropy. Ministerstwo gospodarki w Berlinie nie widzi
jednak w transakcji zagrożenia dla bezpieczeństwa dostaw.
Wpisuje się to bowiem w strategię Berlina „uzależnienia” Rosji
od Europy. Zdaniem Niemców im więcej Rosja będzie eksportowała gazu i ropy na europejski rynek tym bardziej będzie
od niej zależna. I będzie można wywierać na nią tym większą
presję. Zmiana przez zbliżenie, oto hasło władz w Berlinie.
Niemcy ciągle wierzą, że w przypadku Kremla mają do czynienia z partnerem obliczalnym. Jest to jednak ryzykowna gra,
bowiem jak w przypadku dilera i narkomana tworzy się system wzajemnych zależności i trudno jest określić, kto dyktuje
warunki. Rosja poradzi sobie, jeśli otrzyma płatności za
31 MARCA–6 KWIETNIA 2014
| 87
74/0214/F
UE nie może wtrącać się w wewnętrzne sprawy państw
członkowskich w obszarach światopoglądowych, obyczajowych
i cywilizacyjnych. A dziś jest tak, że gdy rząd hiszpański chce bardziej
chronić życie nienarodzone, to mamy wielki wrzask w Parlamencie
Europejskim. Musimy ten niebezpieczny proces powstrzymać
Jak PiS dojdzie do władzy…
Wobec putinowskiej inwazji na Krym także
polskie eurowybory miały się odbyć w atmosferze większej odpowiedzialności za państwo, bez ciosów poniżej pasa w imię
o uczucie daje o sobie znać podczas obecnie trwającego kryzysu na Ukrainie. Także Francuzi są wyrozumiali wobec Kremla. Kieruje nimi jednak bardziej
pragmatyzm niż podziw. Chodzi o zabezpieczenie miliardowych kontraktów dla francuskich stoczni i inwestycji
w Rosji francuskich firm.
Wiele wskazuje na to, że od samego początku Rosja otrzymała od Niemiec zielone światło ws. Ukrainy. Niemieccy
politycy niemal natychmiast wykluczyli wszelkie ostrzejsze
środki reakcji. I to nie zmieniło się zasadniczo po oficjalnej
aneksji Krymu przez Rosję. Berlin dążył też do tego, aby
sankcje uchwalone przez Unię Europejską wobec Rosji były
jak najłagodniejsze. – Musimy stawiać na dialog – przekonywała kanclerz Angel Merkel. To się udało. Co prawda
sankcjami wizowymi i zamrożeniem aktywów objęto ostatecznie 21 osób, polityków Krymu, deputowanych do Dumy,
doradców Wladimira Putina, wiele wojskowych oraz wicepremiera Rosji Dimitra Rogozina. Są to jednak tylko kukły,
których rolą jest przekonać świat, że w Rosji istnieje coś
w rodzaju demokracji. Sankcje trafiły w próżnię. Poważne
gospodarcze kary, choćby rezygnacja z rosyjskich dostaw
surowców, mogłyby za to boleśnie uderzyć w Rosję. Gdyby
Niemcy chciały je nałożyć. Ale nie chcą. Przeciwko temu
wystąpili zdecydowanie przedstawiciele niemieckiego przemysłu. Ich lęki podsumował rzecznik frakcji CDU w Bundestagu Philipp Mißfelder: „Trzeba uważać, by nie wyrządzić
sobie samemu krzywdy”. Putin mógłby w końcu w ramach
zemsty utrudnić życie ponad 6 tys. niemieckich firm działających obecnie na rynku rosyjskim.
Nikt nie widział problemu wolności religijnej i problemu wolności
przekonań?
Tak to wyglądało. A przecież sprawa jest ważna. Od momentu
przyjęcia traktatu lizbońskiego mamy unijną politykę zagraniczną.
I znów: ta polityka zaangażowana była w promocję bardzo wielu
praw z wyjątkiem prawa do wyznawania swojej wiary, do realizacji
swoich przekonań. Uznałem, że tak dalej być nie może.
FOT. SZEWCZYK
FOT. EAST NEWS/BARTOSZ KRUPA
31 MARCA–6 KWIETNIA 2014
FELIETONY
114
I
4|
ROBERT MAZUREK
MAREK KRÓL, WITOLD GADOWSKI
ŚWIAT
dziennikarz,
felietonista
31 MARCA–6 KWIETNIA 2014
GOGOL, KIECKA I SYBERIA
nostki – praw kobiet, praw mniejszości seksualnych, praw ludzi
pracujących, praw dotyczących wszystkiego, co można sobie wyobrazić. Z jednym wyjątkiem: nie przywoływano prawa do wolności
religijnej.
pomyśleć, że jeszcze w drugiej połowie 2013 r. rząd Donalda Tuska podjął
decyzję o zmniejszeniu wydatków na
obronę narodową o ponad 10 proc., o czym
przypomina „Biała księga bezpieczeństwa
narodowego” Instytutu Sobieskiego. A dziś?
„Te wybory europejskie być może są o tym,
czy dzieci w Polsce 1 września w ogóle pójdą
do szkoły” – straszy Polaków szef rządu.
„Prawdziwą stawką tych wyborów jest bezpieczeństwo Polski. I dlatego są tak ważne”
– dodaje w spocie wyborczym Platformy
zaraz po tym, jak przez ekran przemknęli
uzbrojeni żołnierze i wojskowe samoloty.
Kiedy w towarzystwie Nadbrzeżnego Dywizjonu Rakietowego Marynarki Wojennej
w Siemirowicach razem z ministrem obrony
narodowej urządzał najpierw konferencję
prasową z wyrzutnią rakiet w tle, a potem
wspólne z żołnierzami pałaszowanie grochówki, wielu myślało, że to w imię polskiej
racji stanu. Dziś wiemy, że cały ten obfotografowany wspólnie z premierem sprzęt
wojskowy zostanie użyty tylko w jednym
przypadku – jeśli Platforma Obywatelska
nie wygra wyborów do Parlamentu Europejskiego. Bo niby jesteśmy bezpieczni, niby
jest NATO, niby UE na każde słowo ministra
Sikorskiego rzuca na wskazane przez niego
cele batalion sankcji tak dokuczliwych, że
kontrole na lotniskach wysiadają, niby Ameryka też coś tam może, ale klucz do pokoju
ma na tym łez padole tylko jeden człowiek
– Donald Franciszek Tusk. „Nie ulega dla
mnie wątpliwości, że Platforma będzie robiła
wszystko, żebyśmy wszyscy jak najdłużej
byli przeświadczeni o tym, że niespokojnie
się dzieje u naszych granic” – przewidywał już 10 marca na łamach „SE” dr Rafał
Chwedoruk. Co znamienne, wojną polski
premier straszy dziś wyłącznie na terenie
Polski. Kiedy leci do Europy, lęki znikają, jak
ręką odjął.
PLATFORMA BAWI
SIĘ W WOJNĘ
ANGIELSKI DLA IDIOMÓW
PAWEŁ KORSUN
111
ROZMOWA
FEUSETTE
31 MARCA–6 KWIETNIA 2014
109
Ž[
KAMPANIA WYBORCZA DO PE
Ž[
108 KATARZYNA ŁANIEWSKA, LECH MAKOWIECKI
OPINIE
70
ENTUZJAZM
100 RODZINNY
PAWEŁ GADACZEK
FELIETONY
62 KAMILA ŁAPICKA
EWA WESOŁOWSKA
94 BEATA KOMARNICKA-NOWAK, MARIUSZ KORPALSKI
NA KONIEC
PRZED TELEWIZOREM
62 ZAREMBA
PIOTR ZAREMBA
KRZYSZTOF
22 |
Ž[
GOSPODARKA
LITERATURA SPOD LADY
TEST (NIE)SCENICZNY
RODZINA W SEJMIE
Miało być ponad podziałami, ale Witalija Kliczkę premier zaprosił
nie do Polski, lecz na partyjny wiec PO. Miało być bezpiecznie i bez
zagrożeń zewnętrznych, ale dziś słyszymy, że jeśli ta partia nie
wygra eurowyborów, po wakacjach mamy III wojnę światową
EUROPY
92 DOOKOŁA
KRYSTYNA GRZYBOWSKA
W POWSZECHNYM
60 REWIZOR
PRZEMYSŁAW SKRZYDELSKI
Ž[
NONSENSU
36 GURU
ŁUKASZ WARZECHA
ORBÁNA
90 ALFABET
GRZEGORZ GÓRNY
ZE SCENY I ZZA KULIS
57
IDZIE W BIZNES
29 KAZEK
MARCIN WIKŁO
KRAJ
I PRAGMATYZM
86 MIŁOŚĆ
ALEKSANDRA RYBIŃSKA
FIGURY KATARZYNY FIGURY
JOLANTA GAJDA-ZADWORNA
GIERYMSKI: WYŁOM W SZTUCE
54 ANNA
MAZIUK
KONTRAKTY Z TVN
26 RZĄDOWE
MARCIN FIJOŁEK, MAREK PYZA
32
Ž[
ŚWIAT
W SIECI KULTURY
WIKTOR ŚWIETLIK
KRAJ
TANGO W WALIZCE
82 TOMASZ
ZBIGNIEW ZAPERT
Ž[
KRZYSZTOF FEUSETTE
TEMAT TYGODNIA
16
Ž[
KŁAMSTWO, PRAWDA I MILCZENIE 84 JAK NIE WYBRANO PODŁOŚCI
48 TOMASZ
BARBARA STANISŁAWCZYK
ŁYSIAK
MICHAŁ KORSUN, PAWEŁ KORSUN
10
JERZY JACHOWICZ, PIOTR SKWIECIŃSKI
HISTORIA
POLSKI CUD NAD DNIEPREM
46 JAN
ROKITA
RYSZARD MAKOWSKI
FELIETONY
73
WOŁYŃSKĄ BOMBĘ
44 ROZBROIĆ
KRZYSZTOF CZABAŃSKI
ROBERT MAZUREK, IGOR ZALEWSKI
TYSIĄCE ZNAKÓW
15
Z PETEREM VAN DALENEM
40 ROZMAWIAJĄ
JACEK I MICHAŁ KARNOWSCY
PRZEGLĄD TYGODNIA