INSTRUKCJA RUCHU I EKSPLOATACJI SIECI
Transkrypt
INSTRUKCJA RUCHU I EKSPLOATACJI SIECI
DALMOR S.A. z siedzibą w Gdyni ul. Hryniewickiego 10 ____________________________________________________________________________________________________________________ INSTRUKCJA RUCHU I EKSPLOATACJI SIECI DYSTRYBUCYJNEJ Data wejścia w Ŝycie: ...................................................... ...................................................................................................................................... Podpisy osób zatwierdzających instrukcję: _______________________________________________________________________________________________________ DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Niniejsza Instrukcja ruchu i eksploatacji sieci dystrybucyjnej została zatwierdzona i wprowadzona do stosowania Uchwałą Zarządu „DALMOR” S.A. Postanowienia instrukcji obowiązują z datą wpisaną na stronie tytułowej niniejszej Instrukcji. ____________________________________________________________________________________________________________________ 2 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej SPIS TREŚCI IRiESD – część ogólna I. Postanowienia ogólne..................................................................................................................... 6 II. Przyłączanie do sieci dystrybucyjnej urządzeń wytwórczych, sieci oraz instalacji odbiorców końcowych ..................................................................................................................................... 9 II.1. Zasady przyłączania ........................................................................................................... 9 II.2. Zasady wzajemnego przyłączania sieci dystrybucyjnych róŜnych operatorów systemów dystrybucyjnych .............................................................................................. 13 II.3. Zasady odłączania, wstrzymywania i wznowienia dostarczanie energii elektrycznej oraz zaprzestania dostaw energii elektrycznej ................................................................. 13 II.4. Wymagania techniczne dla urządzeń wytwórczych, sieci, urządzeń odbiorców oraz układów i systemów pomiarowo-rozliczeniowych .......................................................... 14 III. Warunki korzystania z sieci dystrybucyjnej................................................................................. 20 III.1. Charakterystyka korzystania z sieci dystrybucyjnych...................................................... 20 III.2. Warunki świadczenia przez OSD usług dystrybucji energii elektrycznej........................ 20 III.3. Standardy jakościowe obsługi uŜytkowników systemu ................................................... 20 IV. Eksploatacja urządzeń, instalacji i sieci ....................................................................................... 23 IV.1. Zasady i standardy techniczne eksploatacji ..................................................................... 23 IV.2. Zasady dokonywania oględzin, przeglądów, oceny stanu technicznego oraz konserwacji i remontów................................................................................................... 27 V. Prowadzenie ruchu sieci dystrybucyjnej OSD ............................................................................. 30 V.1. Obowiązki operatora systemu dystrybucyjnego............................................................... 30 V.2. Struktura i podział kompetencji słuŜb dyspozytorskich operatora systemu dystrybucyjnego............................................................................................................... 31 V.3. Planowanie produkcji energii elektrycznej ...................................................................... 32 V.4. Prognozowanie zapotrzebowanie na moc i energię elektryczną ...................................... 32 V.5. Programy pracy sieci dystrybucyjnej ............................................................................... 33 V.6. Plany wyłączeń elementów sieci dystrybucyjnej ............................................................. 33 V.7. Programy łączeniowe ....................................................................................................... 34 V.8. Zasady dysponowania mocą jednostek wytwórczych przyłączonych do sieci dystrybucyjnej ................................................................................................................. 34 V.9. Dane przekazywane przez podmioty do OSD.................................................................. 34 V.10. Wymagania związane z systemami teletransmisyjnymi ................................................... 35 VI. Współpraca OSD z innymi operatorami i przekazywanie informacji pomiędzy operatorami oraz operatorami a uŜytkownikami systemu ........................................................... 35 VII. Wymiana informacji pomiędzy OSD i uŜytkownikami systemu ................................................ 36 VII.1. Dane przekazywane do OSD przez podmioty przyłączone i przyłączane do sieci dystrybucyjnej ................................................................................................................... 36 VII.2. Informacje udostępniane przez OSD................................................................................. 37 VIII. Bezpieczeństwo funkcjonowania systemu elektroenergetycznego .............................................. 39 VIII.1. Bezpieczeństwo dostaw energii elektrycznej, awaria sieciowa i awaria w systemie ....... 39 VIII.2. Bezpieczeństwo pracy sieci dystrybucyjnej ..................................................................... 40 VIII.3. Wprowadzanie przerw oraz ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej.. 41 IX. Standardy techniczne i bezpieczeństwa pracy sieci dystrybucyjnej OSD.................................... 44 X. Parametry jakościowe energii elektrycznej oraz wskaźniki jakości i niezawodności dostaw energii elektrycznej ...................................................................................................................... 44 X.1. Parametry jakościowe energii elektrycznej ....................................................................... 44 X.2. Wskaźniki jakości i niezawodności dostaw energii elektrycznej...................................... 45 X.3. Dopuszczalne poziomy zaburzeń parametrów jakościowych energii elektrycznej........... 46 ____________________________________________________________________________________________________________________ 3 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej IRiESD – bilansowanie systemu dystrybucyjnego i zarządzanie ograniczeniami systemowymi A. Postanowienia wstępne ................................................................................................................ 50 A.1. Zakres przedmiotowy i podmiotowy.................................................................................. 50 A.2. Ogólne zasady funkcjonowania rynku bilansującego i detalicznego ................................. 50 A.3. Warunki realizacji umów sprzedaŜy oraz umów kompleksowych i uczestnictwa w procesie bilansowania .................................................................................................... 51 A.4. Zasady konfiguracji podmiotowej i obiektowej rynku detalicznego oraz nadawania kodów identyfikacyjnych................................................................................................... 52 B. Procedura powiadamiania o zawartych umowach sprzedaŜy energii elektrycznej oraz zawierania umów dystrybucji z URDO ........................................................................................ 54 B.1. Ogólne zasady ..................................................................................................................... 54 B.2. Weryfikacja powiadomień................................................................................................... 54 C. Zasady wyznaczania, przekazywania i udostępniania danych pomiarowych .............................. 55 C.1. Wyznaczanie oraz przekazywanie danych pomiarowych i pomiarowo-rozliczeniowych .. 55 D. Procedury ustanawiania i zmiany podmiotów odpowiedzialnych za bilansowanie handlowe.... 57 E. Procedury zmiany sprzedawcy oraz zasady udzielania informacji i obsługi odbiorców ............. 58 E.1. Wymagania ogólne .............................................................................................................. 58 E.2. Procedura zmiany sprzedawcy przez odbiorcę.................................................................... 59 E.3. Zasady udzielania informacji i obsługi odbiorców.............................................................. 60 F. Postępowanie reklamacyjne ......................................................................................................... 60 G. Zasady wyznaczania, przydzielania i weryfikacji standardowych profili zuŜycia....................... 60 H. Zarządzanie ograniczeniami systemowymi ................................................................................. 61 I. Słownik skrótów i definicji .......................................................................................................... 62 I.1. Oznaczenia skrótów.............................................................................................................. 62 I.2. Pojęcia i definicje.................................................................................................................. 64 J. Wykaz załączników ..................................................................................................................... 71 Załącznik nr 1 Opis sieci dystrybucyjnej przedsiębiorstwa „DALMOR” S.A. ......................... 72 Załącznik nr 2 Zakres pomiarów i prób eksploatacyjnych urządzeń sieci elektroenergetycznych oraz terminy ich wykonywania .................................... 73 Załącznik nr 3 Karty aktualizacji IRiESD ................................................................................. 76 ____________________________________________________________________________________________________________________ 4 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej INSTRUKCJA RUCHU I EKSPLOATACJI SIECI DYSTRYBUCYJNEJ CZĘŚĆ OGÓLNA ____________________________________________________________________________________________________________________ 5 DALMOR S.A. I. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej POSTANOWIENIA OGÓLNE I.1. „DALMOR” S.A. jako operator systemu dystrybucyjnego (zwany dalej OSD) wprowadza niniejszą Instrukcję Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej (zwaną dalej IRiESD) na podstawie zapisów ustawy - Prawo energetyczne. I.2. „DALMOR” S.A. jako operator systemu dystrybucyjnego prowadzi ruch, eksploatację i rozwój sieci dystrybucyjnej której jest właścicielem zgodnie z niniejszą IRiESD. I.3. Niniejsza IRiESD uwzględnia w szczególności wymagania: 1) ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz. U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625 wraz z późniejszymi zmianami) oraz wydanymi na jej podstawie aktami wykonawczymi, aktualnymi na dzień wejścia w Ŝycie niniejszej IRiESD, 2) ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy (Dz. U. z 1974 r. Nr 24, poz. 141 wraz z późniejszymi zmianami), 3) ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2000 r. Nr 106, poz. 1126 wraz z późniejszymi zmianami), 4) koncesji „DALMOR” S.A. na dystrybucję energii elektrycznej znak: PEE/102/ 9176/W/1/2/99/MS z dnia 16.02.1999 r. wraz z późniejszymi decyzjami i postanowieniami zmieniającymi, 5) określone w opracowanej przez operatora systemu przesyłowego (zwanego dalej OSP) Instrukcji Ruchu i Eksploatacji Sieci Przesyłowej (zwanej dalej IRiESP), 6) określone w opracowanej przez ENERGA-Operator S.A. Instrukcji Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej. I.4. Dokumentami związanymi z IRiESD są takŜe przyjęte do stosowania przez OSD instrukcje eksploatacji obiektów, urządzeń i instalacji, instrukcje ruchowe oraz instrukcje organizacji bezpiecznej pracy. I.5. Niniejsza IRiESD określa szczegółowe warunki korzystania z sieci dystrybucyjnej OSD przez jej uŜytkowników oraz warunki i sposób prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci dystrybucyjnej, w szczególności dotyczące: 1) przyłączania urządzeń wytwórczych, sieci oraz instalacji odbiorców końcowych do sieci dystrybucyjnej, 2) wymagań technicznych dla urządzeń, instalacji i sieci wraz z niezbędną infrastrukturą pomocniczą, 3) współpracy OSD z innymi Operatorami i przekazywania informacji pomiędzy Operatorami oraz Operatorami a uŜytkownikami, 4) kryteriów bezpieczeństwa funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, 5) przekazywania informacji pomiędzy OSD i uŜytkownikami sytemu, 6) parametrów jakościowych energii elektrycznej i standardów jakościowych obsługi uŜytkowników systemu, 7) wymagań w zakresie bezpieczeństwa pracy sieci elektroenergetycznej i warunków, jakie musza zostać spełnione dla jego utrzymania, 8) wskaźników charakteryzujących jakość i niezawodność dostaw energii elektrycznej oraz bezpieczeństwa pracy sieci elektroenergetycznej, 9) zasad bilansowania systemu dystrybucyjnego i zarządzania ograniczeniami systemowymi. I.6. W zakresie procedur i zasad wykonywania czynności związanych z ruchem sieciowym i eksploatacją sieci postanowienia niniejszej IRiESD dotyczą stacji i rozdzielni elektroenergetycznych oraz linii kablowych za których ruch sieciowy jest odpowiedzialny OSD, niezaleŜnie od praw własności tych urządzeń. I.7. Postanowienia IRiESD dotyczą następujących podmiotów: ____________________________________________________________________________________________________________________ 6 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej 1) 2) 3) 4) 5) 6) operatorów systemów dystrybucyjnych, wytwórców przyłączonych do sieci dystrybucyjnej OSD, odbiorców przyłączonych do sieci dystrybucyjnej OSD, przedsiębiorstwa obrotu, sprzedawców, podmiotów ubiegających się o przyłączenie (przyłączane) do sieci dystrybucyjnej OSD, 7) operatorów handlowych i handlowo-technicznych działających w imieniu podmiotów wymienionych w powyŜszych podpunktach od 1) do 6). I.8. Zgodnie z zapisami ustawy Prawo energetyczne oraz aktów wykonawczych do niej, OSD jest odpowiedzialny za: 1) prowadzenie ruchu sieciowego w sieci dystrybucyjnej w sposób efektywny, z zachowaniem wymaganej niezawodności dostarczania energii elektrycznej i jakości jej dostarczania, 2) eksploatację, konserwację i remonty sieci dystrybucyjnej w sposób gwarantujący niezawodność funkcjonowania systemu dystrybucyjnego, 3) zapewnienie rozbudowy sieci dystrybucyjnej, 4) współpracę z innymi operatorami systemów elektroenergetycznych lub przedsiębiorstwami energetycznymi w celu zapewnienia spójności działania systemów elektroenergetycznych i skoordynowania ich rozwoju, a takŜe niezawodnego oraz efektywnego funkcjonowania tych systemów, 5) dysponowanie mocą jednostek wytwórczych przyłączonych do sieci dystrybucyjnej, 6) bilansowanie systemu dystrybucyjnego, z wyjątkiem równowaŜenia bieŜącego zapotrzebowania na energię elektryczną z dostawami tej energii, zarządzanie ograniczeniami systemowymi oraz prowadzenie z uŜytkownikami tego systemu rozliczeń wynikających z: a) niezbilansowania energii elektrycznej dostarczonej do systemu dystrybucyjnego i pobranej z tego systemu, b) zarządzania ograniczeniami systemowymi, 7) zarządzanie przepływami energii elektrycznej w sieci dystrybucyjnej, 8) zakup energii elektrycznej w celu pokrywania strat powstałych w sieci dystrybucyjnej podczas dystrybucji energii elektrycznej tą siecią oraz stosowanie przejrzystych i niedyskryminacyjnych procedur rynkowych przy zakupie tej energii, 9) dostarczanie uŜytkownikom sieci i operatorom innych systemów elektroenergetycznych, z którymi system jest połączony, informacji o warunkach świadczenia usług dystrybucji energii elektrycznej oraz zarządzaniu siecią, niezbędnych do uzyskania dostępu do sieci dystrybucyjnej i korzystania z tej sieci, 10) planowania rozwoju sieci dystrybucyjnej z uwzględnieniem przedsięwzięć związanych z efektywnością energetyczną, zarządzaniem popytem na energię elektryczną lub rozwojem mocy wytwórczych przyłączanych do sieci dystrybucyjnej, 11) opracowywanie normalnego układu pracy sieci dystrybucyjnej w porozumieniu z sąsiednimi operatorami systemów dystrybucyjnych. I.9. „DALMOR” S.A. realizuje określone w ustawie – Prawo energetyczne obowiązki w zakresie współpracy z OSP za pośrednictwem operatorów systemów dystrybucyjnych, z których siecią dystrybucyjną jest połączony, a którzy jednocześnie posiadają bezpośrednie połączenie z siecią przesyłową (dalej nazywanych równieŜ w skrócie OSDp). Zgodnie z postanowieniami IRiESP, ____________________________________________________________________________________________________________________ 7 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej „DALMOR” S.A. realizuje obowiązki operatora systemu dystrybucyjnego jako OSDn, tj. operator systemu dystrybucyjnego nieposiadający bezpośredniego połączenia z sieciami przesyłowymi. „DALMOR” S.A. współpracuje z operatorem systemu przesyłowego pośrednictwem OSDp, którym obecnie jest ENERGA-Operator S.A. za I.10. OSD ponosi odpowiedzialność za skutki zaniechania działań lub skutki swoich działań zgodnie z obowiązującym prawem. I.11. IRiESD przestaje obowiązywać podmioty z datą łącznego spełnienia następujących dwóch warunków: 1) odłączenie podmiotu od sieci dystrybucyjnej OSD, 2) rozwiązanie z OSD umowy o świadczenie usług dystrybucji lub umowy kompleksowej. I.12. OSD udostępnia do wglądu IRiESD w swojej siedzibie oraz zamieszcza ją na swoich stronach internetowych. Udostępnienie IRiESD do wglądu jest bezpłatne, natomiast przekazanie egzemplarza IRiESD zainteresowanym podmiotom odbywa się po kosztach jej powielenia. I.13. IRiESD, jak równieŜ wszelkie zmiany IRiESD podlegają zatwierdzeniu, w drodze decyzji, przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. I.14. IRiESD oraz wszelkie jej zmiany wchodzą w Ŝycie z datą określoną przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, w decyzji zatwierdzającej IRiESD lub jej zmiany. I.15. Data wejścia w Ŝycie IRiESD lub jej zmian jest wpisywana na jej stronie tytułowej lub na stronie tytułowej Karty aktualizacji. I.16. W zaleŜności od potrzeb OSD przeprowadza aktualizację IRiESD. W szczególności aktualizacja jest dokonywana przy zmianie wymogów prawa. I.17. Zmiana IRiESD przeprowadzana jest przez wydanie nowej IRiESD albo poprzez wydanie Karty aktualizacji obowiązującej IRiESD. I.18. KaŜda zmiana IRiESD jest poprzedzona procesem konsultacji z uŜytkownikami systemu. I.19. Karta aktualizacji zawiera w szczególności: 1) przyczynę aktualizacji IRiESD, 2) zakres aktualizacji IRiESD, 3) nowe brzmienie zmienianych zapisów IRiESD lub tekst uzupełniający dotychczasowe zapisy. W przypadku rozbieŜności pomiędzy dotychczasowymi postanowieniami IRiESD, a zapisami Karty aktualizacji, rozstrzygające są postanowienia zawarte w Karcie aktualizacji. Karty aktualizacji stanowią Załączniki do IRiESD. I.20. Proces wprowadzania zmian IRiESD jest przeprowadzany według następującego trybu: 1) OSD opracowuje projekt nowej IRiESD albo projekt Karty aktualizacji i publikuje go na swojej stronie internetowej, 2) wraz z projektem nowej IRiESD albo projektem Karty aktualizacji, OSD publikuje na swojej stronie internetowej komunikat, informujący o rozpoczęciu procesu konsultacji zmian IRiESD, miejscu i sposobie nadsyłania uwag oraz okresie przewidzianym na konsultacje. ____________________________________________________________________________________________________________________ 8 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej I.21. Okres przewidziany na konsultacje nie moŜe być krótszy niŜ 14 dni od daty opublikowania projektu nowej IRiESD albo projektu Karty aktualizacji. I.22. Po zakończeniu okresu przewidzianego na konsultacje, OSD: 1) dokonuje analizy otrzymanych uwag, 2) opracowuje nową wersję IRiESD albo Kartę aktualizacji, uwzględniając w uzasadnionym zakresie zgłoszone uwagi, 3) opracowuje Raport z procesu konsultacji, zawierający zestawienie otrzymanych uwag oraz informacje o sposobie ich uwzględnienia, 4) przedkłada Prezesowi URE do zatwierdzenia IRiESD albo Kartę aktualizacji wraz z Raportem z procesu konsultacji, 5) publikuje na swojej stronie internetowej przedłoŜoną Prezesowi URE do zatwierdzenia IRiESD albo Kartę aktualizacji wraz z Raportem z procesu konsultacji. I.23. IRiESD lub Kartę aktualizacji zatwierdzoną przez Prezesa URE Operator Systemu Dystrybucyjnego publikuje na swojej stronie internetowej wraz z informacją o dacie wejścia w Ŝycie wprowadzanych zmian IRiESD oraz udostępnia ją do publicznego wglądu w swojej siedzibie. I.24. UŜytkownicy systemu, w tym odbiorcy, których urządzenia, instalacje lub sieci są przyłączone do sieci OSD lub korzystający z usług świadczonych przez OSD, są obowiązani stosować się do warunków i wymagań oraz procedur postępowania i wymiany informacji określonych w niniejszej IRiESD zatwierdzonej przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki i ogłoszonej w Biuletynie Urzędu Regulacji Energetyki. IRiESD stanowi część umowy o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej lub umowy kompleksowej. II. PRZYŁĄCZANIE DO SIECI DYSTRYBUCYJNEJ URZADZEŃ WYTWÓRCZYCH, SIECI ORAZ INSTALACJI ODBIORCÓW KOŃCOWYCH II.1. ZASADY PRZYŁĄCZANIA II.1.1. Przyłączanie do sieci dystrybucyjnej OSD następuje na podstawie umowy o przyłączenie i po spełnieniu warunków przyłączenia, określonych przez OSD, do którego sieci podmiot ubiega się o przyłączenie. W uzasadnionych przypadkach OSD moŜe odstąpić od powyŜszej zasady. II.1.2. Procedura przyłączenia do sieci dystrybucyjnej OSD obejmuje: 1) pozyskanie przez podmiot od OSD wniosku o określenie warunków przyłączenia, 2) złoŜenie przez podmiot u OSD, wypełnionego wniosku o określenie warunków przyłączenia wraz z wymaganymi załącznikami, zgodnego ze wzorem określonym przez OSD, 3) w przypadku podmiotów ubiegających się o przyłączenie źródła energii elektrycznej do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym wyŜszym niŜ 1 kV – wpłacenie na rachunek bankowy, wskazany przez OSD, zaliczki na poczet opłaty za przyłączenie do sieci. Zaliczkę wnosi się w ciągu siedmiu dni od dnia złoŜenia wniosku o określenie warunków przyłączenia, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia, 4) w przypadku, gdy wniosek o określenie warunków przyłączenia źródła energii elektrycznej nie zawiera wszelkich niezbędnych informacji do określenia warunków przyłączenia lub nie zawiera wymaganych załączników, ____________________________________________________________________________________________________________________ 9 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej a wnioskodawca wpłacił zaliczkę na poczet opłaty za przyłączenie, to OSD niezwłocznie zwraca zaliczkę, informuje podmiot o konieczności jego uzupełnienia i pozostawia wniosek bez rozpatrzenia, 5) w przypadku wniesienia zaliczki na poczet opłaty za przyłączenie przed dniem złoŜenia wniosku o określenie warunków przyłączenia, OSD niezwłocznie zwraca zaliczkę, 6) pisemne potwierdzenie przez OSD złoŜenia przez wnioskodawcę wniosku, określające w szczególności datę złoŜenia wniosku, 7) dla podmiotów przyłączanych do sieci o napięciu nie wyŜszym niŜ 1 kV pisemne potwierdzenie złoŜenia wniosku następuje w wydanych warunkach przyłączenia, 8) w przypadku urządzeń, instalacji lub sieci przyłączanych bezpośrednio do sieci o napięciu znamionowym wyŜszym niŜ 1 kV, zapewnienie przez OSD wykonania ekspertyzy wpływu tych urządzeń, instalacji lub sieci na system elektroenergetyczny, z wyjątkiem przyłączanych jednostek wytwórczych o łącznej mocy zainstalowanej nie większej niŜ 2 MW, lub urządzeń odbiorcy końcowego o łącznej mocy przyłączeniowej nie większej niŜ 5 MW, 9) wydanie przez OSD warunków przyłączenia oraz przekazanie ich podmiotowi wraz z projektem umowy o przyłączenie, 10) zawarcie umowy o przyłączenie, 11) realizację przyłączeni, tj. realizację przyłącza(y) oraz niezbędnych zmian/ dostosowania w sieci i prac dla realizacji przyłączenia, 12) przeprowadzenie prób i odbiorów częściowych oraz prób końcowych i ostatecznego odbioru rozbudowywanej sieci i przyłącza. OSD zastrzega sobie prawo dokonania sprawdzenia przyłączanych instalacji, urządzeń i sieci, w zakresie zgodności z warunkami przyłączenia, 13) zawarcie przez podmiot umowy kompleksowej lub umowy o świadczenie usług dystrybucji. II.1.3. Podmiot ubiegający się o przyłączenie do sieci dystrybucyjnej OSD urządzeń wytwórczych, sieci, urządzeń lub/i instalacji odbiorców końcowych składa wniosek o określenie warunków przyłączenia. II.1.4. Wzory wniosków o określenie warunków przyłączenia określa oraz udostępnia OSD. II.1.5. Wzory wniosków o określenie warunków przyłączenia mogą być zróŜnicowane dla poszczególnych grup przyłączeniowych oraz w zaleŜności od rodzaju przyłączanego obiektu, instalacji lub sieci. II.1.6. Do wniosku, o którym mowa w punkcie II.1.3. naleŜy w razie konieczności załączyć: 1) dokument potwierdzający tytuł prawny podmiotu do korzystania z nieruchomości, obiektu lub lokalu, w którym będą uŜywane przyłączane urządzenia, instalacje lub sieci, 2) plan zabudowy lub szkic sytuacyjny określający usytuowanie obiektu, w którym będą uŜywane przyłączane urządzenia, instalacje lub sieci względem istniejącej sieci oraz sąsiednich obiektów, 3) w przypadku podmiotów ubiegających się o przyłączenie źródła energii elektrycznej do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym wyŜszym niŜ 1 kV, wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo, w przypadku braku takiego planu, decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu dla nieruchomości określonej we wniosku, jeŜeli jest ona wymagana na podstawie przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu powinny potwierdzać dopuszczalność lokalizacji danego źródła energii na terenie ____________________________________________________________________________________________________________________ 10 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej objętym planowaną inwestycją, która jest objęta wnioskiem o określenie warunków przyłączenia, 4) inne załączniki, określone we wzorze wniosku, wymagane przez OSD, zawierające informacje niezbędne dla określenia warunków przyłączenia. II.1.7. Zakres i warunki wykonania ekspertyzy wpływu przyłączanych urządzeń, instalacji i sieci określa OSD. II.1.8. Warunki przyłączenia, w zaleŜności od danych zawartych we wniosku, o którym mowa w punkcie II.1.3., zawierają w szczególności: 1) miejsce przyłączenia, rozumiane jako punkt sieci, w którym przyłącze łączy się z siecią, 2) miejsce dostarczania energii elektrycznej, 3) moc przyłączeniową, 4) rodzaj połączenia z siecią dystrybucyjną OSD instalacji lub innych sieci określonych we wniosku o określenie warunków przyłączenia, 5) zakres niezbędnych zmian w sieci związanych z przyłączeniem, 6) wymagania wynikające z IRiESD, 7) dane znamionowe urządzeń, instalacji i sieci oraz dopuszczalne, graniczne parametry ich pracy, 8) dopuszczalny poziom zmienności parametrów technicznych i jakościowych energii elektrycznej, 9) miejsce zainstalowania układu pomiarowo-rozliczeniowego, 10) wymagania dotyczące układu pomiarowo-rozliczeniowego, w tym między innymi transmisji danych pomiarowych, 11) rodzaj i usytuowanie zabezpieczeń, dane znamionowe oraz inne niezbędne wymagania w zakresie elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej i systemowej, 12) dane umoŜliwiające określenie w miejscu przyłączenia: a) wartości prądów zwarć wielofazowych i czasów ich wyłączenia, b) prądów zwarcia doziemnego i czasów ich wyłączania lub ich trwania, 13) wymagany stopień skompensowania mocy biernej, 14) wymagania w zakresie: a) dostosowania przyłączanych urządzeń, instalacji lub sieci do systemów sterowania dyspozytorskiego, b) zabezpieczenia sieci przed zakłóceniami elektrycznymi, powodowanymi przez instalacje lub sieci wnioskodawcy, c) niezbędnego do współpracy z siecią wyposaŜenia instalacji lub sieci przyłączanego podmiotu, d) ochrony przeciwporaŜeniowej i przepięciowej przyłączanych sieci lub instalacji, 15) dane i informacje dotyczące sieci, niezbędne w celu doboru systemu ochrony od poraŜeń w instalacji lub sieci przyłączanego podmiotu, 16) ustalone, dla poszczególnych grup przyłączeniowych, dopuszczalne poziomy zaburzeń parametrów technicznych i jakościowych energii elektrycznej nie powodujących pogorszenia parametrów określonych w aktach wykonawczych do ustawy - Prawo energetyczne albo ustalonych w umowie o świadczenie usług dystrybucji lub umowie kompleksowej. II.1.9. OSD wydaje warunki przyłączenia w następujących terminach: 1) 30 dni od dnia złoŜenia wniosku o określenie warunków przyłączenia przez wnioskodawcę przyłączanego do sieci o napięciu nie wyŜszym niŜ 1 kV, ____________________________________________________________________________________________________________________ 11 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej 2) 150 dni od dnia złoŜenia wniosku o określenie warunków przyłączenia przez wnioskodawcę przyłączanego do sieci o napięciu powyŜej 1 kV, a w przypadku przyłączania źródła - od dnia wniesienia zaliczki. II.1.10. Warunki przyłączenia są waŜne dwa lata od dnia ich określenia, chyba Ŝe umowa o przyłączenie przedłuŜa ten okres. II.1.11. Wraz z określonymi przez OSD warunkami przyłączenia wnioskodawca otrzymuje projekt umowy o przyłączenie do sieci. II.1.12. W przypadkach gdy przyłączenie do sieci OSD, na podstawie opracowanej ekspertyzy, moŜe wpłynąć na warunki pracy sieci sąsiedniego operatora systemu dystrybucyjnego, operatorzy dokonują między sobą uzgodnień. W ramach uzgodnień z sąsiednim operatorem ustala się, czy zakres przebudowy sieci elektroenergetycznych sąsiedniego operatora wynikający z ekspertyzy, jest ujęty w jego planie rozwoju lub czy sąsiedni operator planuje moŜliwość realizacji tych inwestycji. Uzgodnienia te dokonywane są w terminie 14 dni od daty otrzymania wniosku o uzgodnienie. II.1.13. OSD wydając warunki przyłączenia jest odpowiedzialny za dokonanie uzgodnień pomiędzy operatorami, o których mowa w punkcie II.1.12. II.1.14. Umowa o przyłączenie stanowi podstawę do rozpoczęcia przez OSD realizacji prac projektowych i budowlano-montaŜowych na zasadach określonych w tej umowie. II.1.15. Umowa o przyłączenie do sieci dystrybucyjnej OSD powinna zawierać co najmniej: 1) strony zawierające umowę, 2) przedmiot umowy wynikający z warunków przyłączenia, 3) termin realizacji przyłączenia, 4) wysokość opłaty za przyłączenie oraz sposób jej regulowania, 5) miejsce rozgraniczenia własności sieci OSD i instalacji podmiotu przyłączanego, 6) zakres robót niezbędnych przy realizacji przyłączenia, 7) wymagania dotyczące lokalizacji układu pomiarowo-rozliczeniowego i jego parametrów, 8) warunki udostępniania OSD nieruchomości naleŜącej do podmiotu przyłączanego w celu budowy lub rozbudowy sieci niezbędnej do realizacji przyłączenia, 9) przewidywany termin zawarcia umowy, na podstawie której nastąpi dostarczanie lub pobieranie energii elektrycznej, 10) planowane ilości energii elektrycznej wprowadzanej do i/lub pobieranej z sieci, 11) moc przyłączeniową, 12) ustalenia dotyczące opracowania dokumentu regulującego zasady współpracy ruchowej z OSD, 13) odpowiedzialność stron za niedotrzymanie warunków umowy, a w szczególności za opóźnienie terminu realizacji prac w stosunku do ustalonego w umowie, 14) okres obowiązywania umowy i warunki jej rozwiązania. II.1.16. OSD ma prawo do kontroli spełniania przez przyłączane oraz przyłączone do sieci dystrybucyjnej urządzenia, instalacje i sieci, wymagań określonych w warunkach przyłączenia, zawartych umowach oraz do kontroli układów pomiarowych i pomiarowo-rozliczeniowych.. II.1.17. Szczegółowe zasady przeprowadzania kontroli, o której mowa w punkcie II.1.16., reguluje ustawa – Prawo energetyczne oraz rozporządzenia wykonawcze do niej. II.1.18. Szczegółowe warunki techniczne jakie powinny spełniać przyłączane do sieci dystrybucyjnej OSD urządzenia, instalacje, sieci, w tym jednostki wytwórcze, określają rozdziały II.2. i II.4. oraz załączniki do niniejszej IRiESD. ____________________________________________________________________________________________________________________ 12 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej II.1.19. Podmioty przyłączane bezpośrednio do sieci o napięciu wyŜszym niŜ 1 kV, a takŜe w uzasadnionych przypadkach inne podmioty wskazane przez OSD, opracowują instrukcję współpracy podlegającą uzgodnieniu z OSD przed przyłączeniem podmiotu do sieci. II.1.20. Podmioty ubiegające się o przyłączenie do sieci dystrybucyjnej OSD urządzeń, instalacji i sieci są zobowiązane do projektowania obiektów, urządzeń, instalacji i sieci zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami oraz w oparciu o otrzymane warunki przyłączenia. II.1.21. W celu umoŜliwienia wykonywania analiz stanu sieci dystrybucyjnej OSD, wskazane przez OSD podmioty ubiegające się o przyłączenie oraz przyłączone do sieci dystrybucyjnej przekazują OSD dane określone w rozdziale VII.1. II.2. ZASADY WZAJEMNEGO PRZYŁĄCZANIA SIECI DYSTRYBUCYJNYCH RÓśNYCH OPERATORÓW SYSTEMÓW DYSTRYBUCYJNYCH II.2.1. Przedsiębiorstwo „DALMOR” S.A. jest przyłączone do sieci operatora systemu dystrybucyjnego Energa-Operator S.A. Z przyczyn techniczno – ekonomicznych, przedsiębiorstwo nie zamierza prowadzić działań dąŜących do wzajemnego przyłączania sieci róŜnych operatorów systemów dystrybucyjnych lub przyłączania sieci operatora przesyłowego. Obecne połączenia z siecią OSD Energa-Operator S.A. są wystarczające i spełniają warunki prowadzenia zadań OSD przez przedsiębiorstwo „DALMOR” S.A. II.3. ZASADY ODŁĄCZANIA, WSTRZYMYWANIA I WZNOWIENIA DOSTARCZANIA ENERGII ELEKTRYCZNEJ ORAZ ZAPRZESTANIA DOSTAW ENERGII ELEKTRYCZNEJ II.3.1. Zasady odłączania podmiotów od sieci dystrybucyjnej OSD, określone w niniejszym rozdziale, obowiązują OSD oraz podmioty odłączane, jeŜeli umowa o świadczenie usług dystrybucji lub umowa kompleksowa nie stanowi inaczej. II.3.2. OSD odłącza podmioty od sieci dystrybucyjnej OSD w przypadku: 1) złoŜenia przez podmiot wniosku o odłączenie od sieci dystrybucyjnej, 2) rozwiązania lub wygaśnięcia umowy o świadczenie usług dystrybucji lub umowy kompleksowej, 3) bez wniosku podmiotu, o ile w wyniku przeprowadzenia kontroli, o której mowa w punkcie II.1.16., OSD stwierdzi wystąpienie przypadków opisanych w punkcie II.3.5. lub teŜ w przypadku nieuzasadnionej odmowy odbiorcy na zainstalowanie przedpłatowego układu pomiarowo-rozliczeniowego w przypadkach określonych w ustawie – Prawo energetyczne. II.3.3. Wniosek o odłączenie od sieci dystrybucyjnej OSD składany przez podmiot zawiera w szczególności: 1) miejsce przyłączenia urządzeń, instalacji lub sieci, których dotyczy odłączenie, 2) przyczynę odłączenia, 3) proponowany termin odłączenia. II.3.4. OSD ustala termin odłączenia podmiotu od sieci dystrybucyjnej OSD uwzględniający techniczne moŜliwości realizacji procesu odłączenia podmiotu. Odłączany podmiot jest zawiadamiany przez OSD o dacie odłączenia, w terminie nie krótszym niŜ 14 dni od daty planowanego odłączenia, z wyjątkiem przypadków o których mowa w punktach II.3.5. i II.3.6. W ww. zawiadomieniu OSD informuje podmiot o warunkach ponownego przyłączenia do sieci, o których mowa w punkcie II.1.2. ____________________________________________________________________________________________________________________ 13 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej II.3.5. OSD odłącza podmioty zgodnie z punktem II.3.2. podpunkt 3), o ile w wyniku przeprowadzenia kontroli stwierdzi: 1) stwarzanie przez instalację znajdującą się u odbiorcy bezpośredniego zagroŜenia dla Ŝycia, zdrowia albo środowiska, 2) nielegalne pobieranie energii elektrycznej. II.3.6. OSD moŜe wstrzymać dostarczanie energii elektrycznej w przypadku, gdy odbiorca zwleka z zapłatą za pobraną energię elektryczną albo świadczone usługi co najmniej miesiąc po upływie terminu płatności, pomimo uprzedniego powiadomienia na piśmie o zamiarze wypowiedzenia umowy i wyznaczenia dodatkowego, dwutygodniowego terminu do zapłaty zaległych i bieŜących naleŜności. II.3.7. OSD bezzwłocznie wznawia dostarczanie energii elektrycznej wstrzymanej z powodów, o których mowa w punktach II.3.5. i II.3.6., jeŜeli ustaną przyczyny uzasadniające wstrzymanie jej dostarczania. II.3.8. OSD dokonuje zmian w układzie sieci dystrybucyjnej umoŜliwiających odłączenie podmiotu od sieci. Podmiot odłączany od sieci dystrybucyjnej OSD, uzgadnia z OSD tryb, terminy oraz warunki niezbędnej przebudowy lub likwidacji majątku sieciowego będącego własnością podmiotu, wynikające z odłączenia od sieci dystrybucyjnej. II.3.9. OSD uzgadnia z sąsiednimi operatorami systemów dystrybucyjnych, w tym z OSDp, tryb odłączenia podmiotu, w zakresie w jakim odłączenie podmiotu od sieci dystrybucyjnej OSD ma wpływ na warunki pracy sieci tych operatorów. II.3.10. W niezbędnych przypadkach OSD zapewnia sporządzenie i zatwierdza zgłoszenie obiektu elektroenergetycznego do odłączenia od sieci dystrybucyjnej OSD, określające w szczególności: 1) miejsce przyłączenia urządzeń, instalacji lub sieci podmiotu, których dotyczy odłączenie, 2) termin odłączenia, 3) dane osoby odpowiedzialnej ze strony OSD za prawidłowe odłączenie podmiotu, 4) sposób odłączenia urządzeń, instalacji lub sieci podmiotu, obejmujący: zakres prac niezbędnych do wykonania przed odłączeniem podmiotu oraz harmonogram czynności łączeniowych w poszczególnych stacjach elektroenergetycznych, 5) aktualny schemat sieci dystrybucyjnej, obejmujący stacje elektroenergetyczne oraz linie, w otoczeniu urządzeń, instalacji i sieci odłączanego podmiotu. II.3.11. Ponowne przyłączenie do sieci dystrybucyjnej podmiotu, u którego w wyniku przeprowadzonej kontroli stwierdzono przypadki opisane w punkcie II.3.5. podpunkt 2), moŜe być uzaleŜnione od zmiany lokalizacji układu pomiarowo-rozliczeniowego oraz pokrycia przez ten podmiot kosztów przebudowy przyłącza. II.3.12. Ponowne przyłączenie podmiotu do sieci dystrybucyjnej odbywa się na zasadach określonych w punkcie II.1. II.4. WYMAGANIA TECHNICZNE DLA URZĄDZEŃ WYTWÓRCZYCH, SIECI, URZĄDZEŃ ODBIORCÓW ORAZ UKŁADÓW I SYSTEMÓW POMIAROWO-ROZLICZENIOWYCH II.4.1. Wymagania ogólne II.4.1.1. Przyłączane do sieci dystrybucyjnej OSD urządzenia, instalacje i sieci podmiotów ubiegających się o przyłączenie muszą spełniać wymagania techniczne i eksploatacyjne zapewniające: 1) bezpieczeństwo funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, ____________________________________________________________________________________________________________________ 14 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej 2) zabezpieczenie systemu elektroenergetycznego przed uszkodzeniami spowodowanymi niewłaściwą pracą przyłączonych urządzeń, instalacji i sieci, 3) zabezpieczenie przyłączonych urządzeń, instalacji i sieci przed uszkodzeniami w przypadku awarii lub wprowadzenia ograniczeń w poborze lub dostarczaniu energii elektrycznej, 4) dotrzymanie w miejscu przyłączenia urządzeń, instalacji i sieci parametrów jakościowych energii elektrycznej, 5) spełnienie wymagań w zakresie ochrony środowiska, określonych w odrębnych przepisach, 6) moŜliwość dokonywania pomiarów wielkości i parametrów niezbędnych do prowadzenia ruchu sieci oraz rozliczeń za pobraną energię elektryczną. II.4.1.2. Urządzenia, instalacje i sieci, o których mowa w punkcie II.4.1.1., muszą spełniać takŜe wymagania określone w odrębnych przepisach, w szczególności przepisach: prawa budowlanego, o ochronie przeciwporaŜeniowej i przeciwprzepięciowej, o ochronie przeciwpoŜarowej, o systemie oceny zgodności oraz w przepisach dotyczących technologii wytwarzania energii elektrycznej. II.4.1.3. Urządzenia, instalacje i sieci podmiotów ubiegających się o przyłączenie oraz podmiotów przyłączonych do sieci dystrybucyjnej OSD nie mogą wprowadzać do sieci zaburzeń parametrów technicznych energii elektrycznej powyŜej dopuszczalnych poziomów określonych w warunkach przyłączenia i/lub w punkcie VII.2., powodujących pogorszenie parametrów jakościowych energii elektrycznej określonych odpowiednio w rozporządzeniu wydanym na podstawie delegacji zawartej w ustawie – Prawo energetyczne lub w umowie o świadczenie usług dystrybucji lub umowie kompleksowej lub zawartych w rozdziale VII niniejszej IRiESD. II.4.2. Wymagania techniczne dla urządzeń, instalacji i sieci odbiorców II.4.2.1. Urządzenia przyłączone do sieci SN i nN muszą być przystosowane do warunków zwarciowych w miejscu ich przyłączenia do sieci dystrybucyjnej OSD. II.4.2.2. warunki stosowania elektroenergetycznej automatyki OSD określa zabezpieczeniowej (EAZ) przez podmioty przyłączone do sieci SN i nN. II.4.2.3. Wymagania techniczne w zakresie EAZ, dla urządzeń, instalacji i sieci przyłączonych do sieci SN i nN, określone są w punkcie II.4.5. II.4.3. Wymagania techniczne dla jednostek wytwórczych II.4.3.1. Wymagania techniczne dla jednostek wytwórczych są ustalane indywidualnie pomiędzy wytwórcą a OSD, z uwzględnieniem szczegółowych wymagań technicznych dla jednostek wytwórczych, przyłączanych do sieci dystrybucyjnej, określonych w niniejszym rozdziale. II.4.3.2. Wymagania techniczne dla jednostek wytwórczych obejmują, w zaleŜności od potrzeb, wymagania w zakresie: 1) układów wzbudzania, 2) układów regulacji napięcia, 3) sposobów wykorzystania układów grupowej regulacji napięć jednostek wytwórczych (ARNE), 4) systemów elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej, 5) urządzeń regulacji pierwotnej, 6) czasów rozruchu i minimalnej liczby rozruchów w ciągu roku, 7) ograniczników maksymalnych prądów stojana i wirnika, ____________________________________________________________________________________________________________________ 15 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej 8) moŜliwości synchronizacji jednostki wytwórczej z siecią, 9) wytwarzanych mocy czynnych i biernych, 10) wyposaŜenia linii blokowych w układy automatyki, II.4.3.3. Wymagania techniczne w zakresie EAZ, dla urządzeń, instalacji i sieci przyłączonych do sieci SN i nN, określone są w punkcie II.4.5 II.4.4. Wymagania techniczne dla układów i systemów pomiarowo-rozliczeniowych II.4.4.1. Wymagania ogólne II.4.4.1.1. Wymagania techniczne dla układów pomiarowo-rozliczeniowych oraz układów pomiarowo-kontrolnych, zwanych dalej wspólnie równieŜ układami pomiarowymi, określone w niniejszej IRiESD obowiązują z dniem jej wejścia w Ŝycie w przypadkach: 1) układów pomiarowych nowobudowanych i modernizowanych, 2) układów pomiarowych zainstalowanych u URD będących wytwórcami lub odbiorcami, którzy po wejściu w Ŝycie niniejszej IRiESD będą chcieli skorzystać z prawa wyboru sprzedawcy. Obowiązek dostosowania układów pomiarowych spoczywa na ich właścicielu. II.4.4.1.2. Urządzenia wchodzące w skład kaŜdego układu pomiarowo-rozliczeniowego muszą spełniać wymagania prawa, a w szczególności posiadać legalizację i/lub certyfikat zgodności z wymaganiami zasadniczymi (MID) i/lub homologację, zgodnie z wymaganiami określonymi dla danego urządzenia. Przekładniki prądowe i napięciowe podlegają sprawdzeniu przed zainstalowaniem. Dla urządzeń wcześniej uŜytkowanych, właściciel przekładników dostarcza protokół ze sprawdzenia potwierdzający poprawność i zgodność danych znamionowych oraz oznaczeń przekładnika ze stanem faktycznym, który wraz z wcześniej wystawionym świadectwem legalizacji, protokołem lub świadectwem badań kontrolnych przekazuje do OSD. II.4.4.1.3. Układy pomiarowe półpośrednie i pośrednie muszą być wyposaŜone w przekładniki pomiarowe w kaŜdej z trzech faz oraz w liczniki trójsystemowe. II.4.4.1.4. Układy pomiarowe muszą być zainstalowane: 1) w przypadku wytwórców – po stronie górnego napięcia transformatorów blokowych i transformatorów potrzeb ogólnych, 2) w przypadku odbiorców – na napięciu sieci, do której dany odbiorca jest przyłączony, 3) w innych lokalizacjach, niŜ podane w punktach 1) i 2), w miejscach określonych w warunkach przyłączenia lub umowie o świadczenie usług dystrybucji. II.4.4.1.5. Podmioty przyłączone do sieci dystrybucyjnej, będące Uczestnikami Rynku Bilansującego, instalują dla celów kontrolnych, bilansowych i rozliczeniowych układy pomiarowe energii elektrycznej zgodnie z wymaganiami określonymi przez Operatora Systemu Przesyłowego w IRiESP. II.4.4.1.6. OSD wraz z OSDp uzgadnia wspólne protokoły pobierania oraz przetwarzania danych pomiarowych z Lokalnego Systemu Pomiarowo-Rozliczeniowego (LSPR), dla potrzeb transmisji danych do OSP i ich zabezpieczenia przed utratą danych. II.4.4.1.7. Operatorzy systemów dystrybucyjnych uzgadniają wspólny protokół transmisji danych pomiarowych pomiędzy sobą oraz określają standard protokołu transmisji obowiązujący wszystkie podmioty przyłączone do sieci dystrybucyjnej. ____________________________________________________________________________________________________________________ 16 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej II.4.4.1.8. OSD dopuszcza wykorzystanie koncentratorów pomiarowych i liczników wyposaŜonych w wyjścia impulsowe. Zastosowane koncentratory muszą umoŜliwiać wymianę informacji z LSPR. II.4.4.1.9. Rozwiązania techniczne poszczególnych układów pomiarowych dzieli się na 4 kategorie: 1) kat. B1 – układy pomiarowe dla urządzeń, instalacji lub sieci podmiotów przyłączonych na napięciu niŜszym niŜ 110 kV i wyŜszym niŜ 1 kV oraz mocy umownej powyŜej 300 kW, 2) kat. B2 – układy pomiarowe dla urządzeń, instalacji lub sieci podmiotów przyłączonych na napięciu niŜszym niŜ 110 kV i wyŜszym niŜ 1 kV oraz mocy umownej nie większej niŜ 300 kW, 3) kat. C1 – układy pomiarowe dla podmiotów przyłączonych na napięciu nie wyŜszym niŜ 1 kV oraz mocy przyłączeniowej mniejszej niŜ 40 kW lub prądzie znamionowym zabezpieczenia przedlicznikowego w torze prądowym mniejszym niŜ 63 A, 4) kat. C2 – układy pomiarowe dla podmiotów przyłączonych na napięciu nie wyŜszym niŜ 1 kV oraz mocy przyłączeniowej nie mniejszej niŜ 40 kW lub prądzie znamionowym zabezpieczenia przedlicznikowego w torze prądowym większym niŜ 63 A, II.4.4.1.10.Liczniki energii elektrycznej powinny posiadać, co najmniej klasę dokładności odpowiednią dla kategorii pomiaru oraz umoŜliwiać: 1) dwukierunkowy pomiar energii czynnej oraz biernej dla wytwórców i odbiorców posiadających źródła wytwórcze mierzony w czterech kwadrantach z rejestracją profili obciąŜenia, 2) jednokierunkowy pomiar energii czynnej i dwukierunkowy pomiar energii biernej z rejestracją profili obciąŜenia dla odbiorców nie posiadających źródeł wytwórczych oraz mocy przyłączeniowej nie mniejszej niŜ 40 kW, 3) jednokierunkowy pomiar energii czynnej, a w uzasadnionych przypadkach pomiar energii biernej – dotyczy tylko układów pomiarowo-rozliczeniowych odbiorców zaliczonych do kategorii C1. II.4.4.1.11.Dla układów pomiarowych zaliczonych do kategorii B1 wymagane jest stosowanie dwóch układów: układu pomiarowo-rozliczeniowego i układu pomiarowokontrolnego. II.4.4.1.12.Miejsce zainstalowania układu pomiarowego określa OSD w warunkach przyłączenia lub umowie o świadczenie usług dystrybucji lub umowie kompleksowej. II.4.4.1.13.Przekładniki prądowe powinny być tak dobrane, aby prąd pierwotny wynikający z mocy umownej mieścił się w granicach od 20% do 120% ich prądu znamionowego. Przekładniki prądowe i napięciowe powinny być tak dobrane, aby obciąŜenie strony wtórnej zawierało się między 25% a 100% wartości nominalnej mocy uzwojeń/rdzeni przekładników. W przypadku wystąpienia konieczności obciąŜenia rdzenia pomiarowego jako obciąŜenie naleŜy zastosować atestowane rezystory instalowane w obwodach przystosowanych do plombowania. II.4.4.1.14.Do uzwojenia wtórnego przekładników prądowych w układach pomiarowych nie moŜna przyłączać innych przyrządów poza licznikami energii elektrycznej oraz w uzasadnionych przypadkach rezystorów dociąŜających. II.4.4.1.15.Współczynnik bezpieczeństwa przyrządu (FS) dla przekładników prądowych w układach pomiarowych podstawowych i rezerwowych powinien być ≤5. ____________________________________________________________________________________________________________________ 17 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej II.4.4.1.16.Wszystkie elementy członu zasilającego oraz osłony i urządzenia wchodzące w skład układu pomiarowego energii elektrycznej muszą być przystosowane do plombowania. II.4.4.1.17.W przypadku zmiany mocy umownej powodującej zmianę kwalifikacji układu pomiarowego do kategorii określonej w punkcie II.4.4.1.9., dostosowanie układu do wymagań nowej kategorii spoczywa na właścicielu układu pomiarowego. II.4.4.1.18.W przypadku zmiany charakteru odbioru, OSD moŜe nakazać wprowadzenie zmian w istniejącym układzie pomiarowo-rozliczeniowym (np. pomiar energii biernej lub strat). II.4.4.2. Wymagania dla układów pomiarowo-rozliczeniowych kat. B II.4.4.2.1. Dla układów pomiarowych kategorii B1, o których mowa w punkcie II.4.4.1.9., powinny być spełnione następujące wymagania: 1) przekładniki prądowe i napięciowe w układach pomiarowych powinny mieć rdzenie uzwojenia pomiarowego o klasie dokładności nie gorszej niŜ 0,5 słuŜące do pomiaru energii czynnej, 2) liczniki energii elektrycznej w układach pomiarowo-rozliczeniowych powinny mieć klasę nie gorszą niŜ 0,5 dla energii czynnej i nie gorszą niŜ 1 dla energii biernej, 3) liczniki energii elektrycznej w układach pomiarowo-kontrolnych powinny mieć klasę nie gorszą niŜ 1 dla energii czynnej i nie gorszą niŜ 3 dla energii biernej, 4) układy pomiarowe powinny umoŜliwiać rejestrowanie i przechowywanie w pamięci pomiarów mocy czynnej w okresach od 15 do 60 minut przez co najmniej 40 dni i automatycznie zamykać okres rozliczeniowy, 5) układy pomiarowe powinny posiadać układy synchronizacji czasu rzeczywistego co najmniej raz na dobę oraz podtrzymania zasilania ze źródeł zewnętrznych, 6) układy pomiarowo-rozliczeniowe powinny zapewniać transmisję danych pomiarowych co najmniej raz na dobę, 7) powinien być moŜliwy lokalny, pełny odczyt układu pomiarowego w przypadku awarii łączy transmisyjnych lub w celach kontrolnych. II.4.4.2.2. Dla układów pomiarowych kategorii B2 powinny być spełnione następujące wymagania: 1) przekładniki prądowe i napięciowe w układach pomiarowych powinny mieć rdzenie uzwojenia pomiarowego o klasie dokładności nie gorszej niŜ 0,5 słuŜące do pomiaru energii czynnej, 2) liczniki energii elektrycznej w układach pomiarowo-rozliczeniowych powinny mieć klasę nie gorszą niŜ 1 dla energii czynnej i nie gorszą niŜ 2 dla energii biernej, 3) układy pomiarowe powinny umoŜliwiać rejestrowanie i przechowywanie w pamięci pomiarów mocy czynnej w okresach od 15 do 60 minut przez co najmniej 40 dni i automatycznie zamykać okres rozliczeniowy, 4) układy pomiarowo-rozliczeniowe powinny zapewniać transmisję danych pomiarowych, 5) powinien być moŜliwy lokalny, pełny odczyt układu pomiarowego w przypadku awarii łączy transmisyjnych lub w celach kontrolnych. II.4.4.3. Wymagania dla układów pomiarowo-rozliczeniowych kat. C II.4.4.3.1. Wymagania dla układów pomiarowych kategorii C1, o których mowa w punkcie II.4.4.1.9., są następujące: 1) liczniki energii elektrycznej w układach pomiarowo-rozliczeniowych powinny mieć klasę dokładności nie gorszą niŜ 2 dla energii czynnej i 3 dla energii biernej, ____________________________________________________________________________________________________________________ 18 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej 2) OSD moŜe zadecydować o konieczności: a) realizowania przez układ pomiarowy rejestracji i przechowywania w pamięci pomiarów mocy czynnej w okresach od 15 do 60 minut, przez co najmniej 40 dni, b) realizowania przez układ pomiarowy transmisji danych pomiarowych, c) pomiaru mocy i energii biernej. II.4.4.3.2. Wymagania dla układów pomiarowych kategorii C2 są następujące: 1) przekładniki prądowe i napięciowe w układach pomiarowych powinny mieć rdzenie uzwojenia pomiarowego o klasie dokładności nie gorszej niŜ 1 słuŜące do pomiaru energii czynnej, 2) liczniki energii elektrycznej w układach pomiarowo-rozliczeniowych powinny mieć klasę nie gorszą niŜ 1 dla energii czynnej i nie gorszą niŜ 2 dla energii biernej, 3) układy pomiarowe powinny umoŜliwiać rejestrowanie i przechowywanie w pamięci pomiarów mocy czynnej w okresach od 15 do 60 minut przez co najmniej 40 dni i automatycznie zamykać okres rozliczeniowy, 4) OSD decyduje o konieczności wyposaŜenia układów kategorii C2 w urządzenia umoŜliwiające zdalną transmisje danych pomiarowych, 5) powinien być moŜliwy lokalny, pełny odczyt układu pomiarowego w przypadku awarii łączy transmisyjnych lub w celach kontrolnych. II.4.5. Wymagania techniczne dla układów elektroenergetycznej zabezpieczeniowej i urządzeń współpracujących automatyki II.4.5.1. Wymagania i zalecenia dotyczące układów EAZ obowiązują OSD oraz podmioty przyłączone do sieci dystrybucyjnej. II.4.5.2. Poszczególne elementy sieci dystrybucyjnej naleŜy wyposaŜyć w urządzenia EAZ niezbędne do samoczynnej, selektywnej likwidacji zakłóceń sieciowych. II.4.5.3. Nastawienia automatyk i zabezpieczeń urządzeń i instalacji podmiotów przyłączonych do sieci dystrybucyjnej muszą być skoordynowane z nastawieniami automatyki zabezpieczeniowej sieci dystrybucyjnej. II.4.5.4. OSD określa indywidualnie rodzaj lub warunki współpracy automatyk i zabezpieczeń oraz środków ochrony przeciwporaŜeniowej, stosowanych przez podmioty przyłączane do sieci SN i nN, przy wydaniu lub określaniu warunków przyłączenia oraz przy zmianie warunków pracy sieci dystrybucyjnej. II.4.5.5. Ogólne wymagania stawiane nowo wybudowanym i modernizowanym urządzeniom EAZ, podyktowane względami niezawodnościowymi, są następujące: 1) naleŜy stosować przynajmniej dwa niezaleŜne zestawy zabezpieczeń dla poszczególnych elementów sieci dystrybucyjnej, przy czym wyjątek stanowią: zabezpieczenia szyn zbiorczych i układy lokalnej rezerwy wyłącznikowej oraz zabezpieczenia sieci SN, 2) w celu zapewnienia niezaleŜności poszczególnych zestawów zabezpieczeń, kaŜde z nich powinno współpracować z oddzielnymi obwodami pomiarowymi prądowymi i napięciowymi, obwodami napięcia pomocniczego (sterowniczymi) oraz obwodami wyłączającymi (cewkami wyłączającymi), 3) w celu zapewnienia wysokiej dyspozycyjności urządzeń EAZ naleŜy stosować urządzenia realizujące funkcje ciągłej kontroli i samotestowania, 4) zabezpieczenia podstawowe naleŜy wyposaŜać w układy kontroli ciągłości obwodów wyłączania, 5) w uzasadnionych przypadkach naleŜy stosować urządzenia do synchronizacji. ____________________________________________________________________________________________________________________ 19 DALMOR S.A. III. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej WARUNKI KORZYSTANIA Z SIECI DYSTRYBUCYJNEJ III.1. CHARAKTERYSTYKA KORZYSTANIA Z SIECI DYSTRYBUCYJNYCH III.1.1. Korzystanie z sieci dystrybucyjnej umoŜliwia realizację dostaw energii elektrycznej w sposób ciągły i niezawodny, przy zachowaniu obowiązujących standardów jakościowych. III.1.2. OSD na zasadach równoprawnego traktowania oraz na zasadach i w zakresie wynikającym z obowiązujących przepisów prawa i IRiESD, świadczy usługi dystrybucji, zapewniając wszystkim uŜytkownikom systemu zaspokojenie uzasadnionych potrzeb w zakresie dystrybucji energii elektrycznej. III.1.3. W zakresie dystrybucji energii elektrycznej OSD w szczególności: 1) dokonuje transportu energii elektrycznej wprowadzanej do lub odbieranej z miejsc dostarczania określonych w umowie o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej lub umowie kompleksowej, 2) zapewnia długoterminową zdolność systemu dystrybucyjnego do zaspokojenia uzasadnionych potrzeb w zakresie dystrybucji energii elektrycznej poprzez naleŜyty rozwój, rozbudowę, eksploatacje, konserwację i remonty infrastruktury sieciowej w zakresie sieci dystrybucyjnej, 3) przekazuje dane pomiarowo-rozliczeniowe, niezbędne do prowadzenia procesu rozliczeń pomiędzy OSD i uŜytkownikami systemu oraz pomiędzy uŜytkownikami sytemu. III.2. WARUNKI ŚWIADCZENIA PRZEZ OSD USŁUG DYSTRYBUCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ III.2.1. Świadczenie usług dystrybucji odbywa się na podstawie umowy oświadczenie usług dystrybucji lub umowy kompleksowej oraz na warunkach określonych w koncesji OSD na dystrybucję energii elektrycznej, IRiESD i Taryfie OSD. III.2.2. Podmiot zainteresowany korzystaniem z usług dystrybucji energii elektrycznej świadczonych przez OSD jest zobowiązany złoŜyć wniosek o zawarcie umowy o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej lub umowy kompleksowej. III.2.3. ZłoŜenie wniosku o zawarcie umowy o świadczenie usług dystrybucji lub umowy kompleksowej odbywa się zgodnie z procedurą opisaną w IRiESD w części dotyczącej bilansowania systemu dystrybucyjnego i zarządzania ograniczeniami systemowymi (zwanej dalej IRiESD-Bilansowanie). III.2.4. OSD opracowuje i na swojej stronie internetowej udostępnia uŜytkownikom systemu wzory umów o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej lub umów kompleksowych, właściwe dla poszczególnych grup (typów) uŜytkowników systemu dystrybucyjnego. III.2.5. UŜytkownicy sytemu dystrybucyjnego wnoszą do OSD opłatę za świadczone przez OSD usługi dystrybucji energii elektrycznej. Opłata ta jest naliczana zgodnie z Taryfą OSD zatwierdzoną przez Prezesa URE. III.3. STANDARDY JAKOŚCIOWE OBSŁUGI UśYTKOWNIKÓW SYSTEMU III.3.1. Postanowienia ogólne III.3.1.1. OSD świadczy usługi dystrybucji na zasadzie równoprawnego traktowania wszystkich uŜytkowników systemu. ____________________________________________________________________________________________________________________ 20 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej III.3.1.2. W celu realizacji powyŜszego obowiązku OSD w szczególności: 1) opracowuje i udostępnia wzory wniosków i umów oraz IRiESD, 2) publikuje na swojej stronie internetowej informacje, których obowiązek publikacji wynika z powszechnie obowiązujących przepisów, decyzji administracyjnych i IRiESD. III.3.1.3. Ustala się następujące standardy jakościowe obsługi odbiorców: 1) przyjmowanie od odbiorców, przez całą dobę, zgłoszeń i reklamacji związanych z dostarczaniem energii elektrycznej, 2) bezzwłoczne przystępowanie do usuwania zakłóceń w dostarczaniu energii elektrycznej, spowodowanych nieprawidłową pracą sieci, 3) udzielanie odbiorcom, na ich Ŝądanie, informacji o przewidywanym terminie wznowienia dostarczania energii elektrycznej przerwanego z powodu awarii w sieci, 4) powiadamianie odbiorców, z co najmniej pięciodniowym wyprzedzeniem, o terminach i czasie planowanych przerw w dostarczaniu energii elektrycznej, w formie indywidualnych zawiadomień pisemnych, telefonicznych lub za pomocą innego środka komunikowania się, 5) informowanie na piśmie, z co najmniej: a) tygodniowym wyprzedzeniem – odbiorców zasilanych z sieci o napięciu znamionowym wyŜszym niŜ 1 kV, o zamierzonej zmianie nastawień w automatyce zabezpieczeniowej i innych parametrach mających wpływ na współpracę ruchową sieci, b) rocznym wyprzedzeniem – odbiorców zasilanych z sieci o napięciu znamionowym nie wyŜszym niŜ 1 kV, o konieczności dostosowania instalacji do zmienionego napięcia znamionowego, podwyŜszonego poziomu prądów zwarcia i innych warunków funkcjonowania sieci, c) 3-letnim wyprzedzeniem – odbiorców zasilanych z sieci o napięciu znamionowym wyŜszym niŜ 1 kV, o konieczności dostosowania instalacji do zmienionego napięcia znamionowego, podwyŜszonego poziomu prądów zwarcia lub zmianie innych warunków funkcjonowania sieci; 6) odpłatne podejmowanie stosownych czynności w sieci w celu umoŜliwienia bezpiecznego wykonania, przez odbiorcę lub inny podmiot, prac w obszarze oddziaływanie tej sieci, 7) nieodpłatne udzielanie informacji w sprawie zasad rozliczeń oraz aktualnych taryf, 8) rozpatrywanie wniosków i reklamacji odbiorcy w sprawie rozliczeń i udzielanie odpowiedzi, nie później niŜ w terminie 14 dni od dnia złoŜenia wniosku lub zgłoszenia reklamacji, chyba Ŝe w umowie między stronami określono inny termin, z wyłączeniem spraw określonych w podpunkcie 9), które są rozpatrywane w terminie 14 dni od zakończenia stosownych kontroli i pomiarów, 9) na wniosek odbiorcy, w miarę moŜliwości technicznych i organizacyjnych, dokonywanie sprawdzenia dotrzymania parametrów technicznych energii elektrycznej, dostarczanej z sieci, określonych w aktach wykonawczych do ustawy – Prawo energetyczne lub w umowie lub niniejszej IRiESD, poprzez wykonanie odpowiednich pomiarów. W przypadku zgodności zmierzonych parametrów ze standardami określonymi w aktach wykonawczych do ustawy – Prawo energetyczne lub w umowie lub niniejszej IRiESD, koszty sprawdzenia i pomiarów ponosi odbiorca na zasadach określonych w Taryfie OSD. III.3.1.4. Na Ŝądanie odbiorcy OSD dokonuje sprawdzenia prawidłowości działania układu pomiarowo-rozliczeniowego na zasadach i w terminach określonych w ustawie – Prawo energetyczne oraz aktach wykonawczych do niej. ____________________________________________________________________________________________________________________ 21 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej III.3.1.5. OSD udziela informacji uŜytkownikom systemu oraz podmiotom ubiegającym się o przyłączenie do sieci na temat świadczonych usług dystrybucyjnych oraz zasad i procedur zmiany sprzedawcy. III.3.1.6. Informacje ogólne udostępnione są przez OSD: 1) w niniejszej IRiESD opublikowanej na stronie internetowej OSD, 2) w siedzibie OSD. III.3.1.7. Informacje szczegółowe udzielane są na zapytanie odbiorcy złoŜone pisemnie następującymi drogami: 1) osobiście w siedzibie OSD, 2) listownie na adres OSD, 3) pocztą elektroniczną, 4) faksem, lub telefonicznie pod numerami telefonów zamieszczonymi na stronie internetowej OSD. III.3.1.8. Odpowiedzi na zapytanie złoŜone pisemnie w formie listownej lub elektronicznej przez odbiorcę, OSD udziela w terminie 14 dni od daty wpłynięcia zapytania. III.3.2. Postępowanie reklamacyjne III.3.2.1. Reklamacje podmiotów zobowiązanych do stosowania IRiESD powinny być zgłaszane w formie pisemnej na adres siedziby OSD. III.3.2.2. Skierowanie przez podmiot reklamacji do OSD powinno zawierać w szczególności: 1) dane adresowe podmiotu, 2) datę zaistnienia oraz opis i przyczynę okoliczności stanowiących podstawę reklamacji wraz z uzasadnieniem, 3) dokumenty uzasadniające Ŝądanie. III.3.2.3. OSD rozstrzyga zgłoszoną reklamację w terminie nie dłuŜszym niŜ 14 dni od daty otrzymania zgłoszenia reklamacji. Rozstrzygnięcie reklamacji w formie pisemnej wraz z uzasadnieniem jest przesyłane listem poleconym. III.3.2.4. JeŜeli rozstrzygnięcie reklamacji przez OSD zgodnie z punktem III.3.2.3. w całości lub w części nie jest satysfakcjonujące dla podmiotu zgłaszającego, to podmiot ten ma prawo w terminie 14 dni od dnia otrzymania rozstrzygnięcia, wystąpić pisemnie do OSD z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie reklamacji. Wniosek ten powinien zawierać: 1) zakres nieuwzględnionego przez OSD Ŝądania, 2) dane przedstawicieli podmiotu upowaŜnionych do prowadzenia negocjacji. III.3.2.5. OSD rozstrzyga wniosek o ponowne rozpatrzenie reklamacji w terminie nieprzekraczającym 60 dni od daty jego otrzymania. OSD rozpatruje przedmiotowy wniosek po przeprowadzeniu negocjacji z upowaŜnionymi przedstawicielami podmiotu zgłaszającego reklamację i moŜe ją uwzględnić w całości lub w części lub podtrzymać swoje wcześniejsze stanowisko. OSD przesyła rozstrzygniecie wniosku w formie pisemnej, listem poleconym. III.3.2.6. JeŜeli reklamacje prowadzące do sporu pomiędzy OSD, a podmiotem zgłaszającym Ŝądanie nie zostaną uwzględnione w trakcie opisanego powyŜej postępowania reklamacyjnego, Strony sporu mogą zgłosić spór do rozstrzygnięcia przez sąd, zgodnie z zapisami zawartymi w stosownej umowie wiąŜącej OSD i podmiot składający reklamację. ____________________________________________________________________________________________________________________ 22 DALMOR S.A. III.3.2.7. IV. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Skierowanie sprawy do rozstrzygnięcia zgodnie z zapisami umowy, o której mowa w punkcie III.3.2.6., musi być poprzedzone procedurą reklamacyjną zgodnie z powyŜszymi postanowieniami. EKSPLOATACJA URZĄDZEŃ, INSTALACJI I SIECI IV.1. ZASADY I STANDARDY TECHNICZNE EKSPLOATACJI IV.1.1. Przepisy ogólne IV.1.1.1. Urządzenia przyłączone do sieci dystrybucyjnej OSD muszą spełniać warunki legalizacji, uzyskania homologacji i/lub certyfikatów, znaku CE oraz innych wymagań określonych odrębnymi przepisami. Projektowanie oraz eksploatacja urządzeń, instalacji i sieci powinny zapewniać racjonalne i oszczędne zuŜycie paliw lub energii przy zachowaniu: 1) niezawodności współdziałania z siecią, 2) bezpieczeństwa obsługi i otoczenia po spełnieniu wymagań ochrony środowiska, 3) zgodności z wymaganiami odrębnych przepisów, a w szczególności przepisów: prawa budowlanego, o ochronie przeciwporaŜeniowej, o ochronie przeciwpoŜarowej, o dozorze technicznym oraz Polskich Norm wprowadzonych do obowiązkowego stosowania. IV.1.1.2. Zasady i standardy techniczne eksploatacji sieci dystrybucyjnej OSD obejmują zagadnienia związane z: 1) przyjmowaniem urządzeń, instalacji i sieci do eksploatacji, 2) prowadzeniem zabiegów eksploatacyjnych, 3) przekazywaniem urządzeń, instalacji i sieci do remontu lub wycofywaniem z eksploatacji, 4) dokonywaniem uzgodnień z OSDp przy wykonywaniu prac eksploatacyjnych, 5) prowadzeniem dokumentacji technicznej i prawnej. IV.1.1.3. Właściciel urządzeń, instalacji lub sieci odpowiada za ich naleŜyty stan techniczny, w tym za prawidłowe ich utrzymanie oraz prowadzenie eksploatacji poprzez m.in. wykonywanie oględzin, przeglądów, konserwacji i remontów oraz badań, pomiarów i prób eksploatacyjnych. Właściciel urządzeń, instalacji lub sieci moŜe na podstawie umowy powierzyć prowadzenie eksploatacji swoich urządzeń, instalacji lub sieci innemu podmiotowi, z uwzględnieniem zasad określonych w niniejszej IRiESD. IV.1.1.4. Dopuszcza się w umowie zawartej pomiędzy właścicielem urządzeń, instalacji lub sieci oraz OSD, uzgodnienie innych niŜ określone w IRiESD standardów eksploatacji urządzeń, instalacji lub sieci. IV.1.1.5. OSD prowadzi eksploatację urządzeń elektroenergetycznych zgodnie z zapisami niniejszej IRiESD oraz w oparciu o zasady i instrukcje eksploatacji sieci, instalacji, grup urządzeń lub poszczególnych urządzeń, w tym układów automatyki i zabezpieczeń, pomiarowych, regulacyjnych i sterowniczo-sygnalizacyjnych. IV.1.1.6. Podmioty przyłączone do sieci dystrybucyjnej OSD zobowiązane są do eksploatowania sieci, urządzeń i instalacji będących ich własnością w sposób nie zagraŜający bezpiecznej pracy systemu dystrybucyjnego. Granicę eksploatacji sieci, urządzeń i instalacji (w tym układy automatyki zabezpieczeniowej, telemechaniki i układy pomiarowo-rozliczeniowe), a tym samym obowiązek utrzymywania tych ____________________________________________________________________________________________________________________ 23 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej elementów w naleŜytym stanie technicznym, reguluje umowa o świadczenie usług dystrybucji lub umowa kompleksowa. OSD moŜe zaŜądać od podmiotu, któremu świadczy usługi dystrybucji wglądu w dokumentację eksploatacyjną potwierdzającą terminowość i zakres prowadzonych prac eksploatacyjnych sieci, urządzeń i instalacji, których stan techniczny moŜe mieć wpływ na pracę sieci dystrybucyjnej. IV.1.2. Przyjmowanie urządzeń, instalacji i sieci do eksploatacji IV.1.2.1. Przyjęcie do eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci nowych, przebudowanych i po remoncie następuje po przeprowadzeniu prób i pomiarów oraz stwierdzeniu spełnienia warunków określonych w niniejszej IRiESD, zawartych umowach, a takŜe warunków zawartych w dokumentacji projektowej i fabrycznej. Ponadto przyjmowane do eksploatacji urządzenia, instalacje i sieci, w zaleŜności od potrzeb, powinny posiadać wymaganą dokumentację prawną i techniczną. IV.1.2.2. Jednostki wytwórcze (awaryjne agregaty prądotwórcze), transformatory SN/nN, rozdzielnie o napięciu znamionowym 15 kV oraz inne urządzenia określone przez OSD przyłączane lub przyłączone do sieci SN i nN, po dokonaniu remontu lub modernizacji, przed przyjęciem do eksploatacji są poddawane specjalnej procedurze przy wprowadzaniu do eksploatacji, np. ruchowi próbnemu. IV.1.2.3. Specjalne procedury, o których mowa w punkcie IV.1.2.2., są ustalane pomiędzy właścicielem lub podmiotem prowadzącym eksploatację urządzeń, OSD i wykonawcą prac, z uwzględnieniem wymagań producenta urządzeń. IV.1.2.4. Właściciel urządzeń, instalacji i sieci w uzgodnieniu z OSD dokonuje odbioru urządzeń, instalacji i sieci oraz sporządza protokół stwierdzający spełnianie przez przyjmowane do eksploatacji urządzenia, instalacje i sieci wymagań określonych w niniejszej IRiESD. OSD, w przypadku gdy nie jest właścicielem uruchamianych urządzeń, instalacji i sieci, zastrzega sobie prawo sprawdzenia urządzeń, instalacji i sieci, przyłączanych do sieci, której jest operatorem. IV.1.3. Przekazywanie urządzeń do remontu lub wycofywanie z eksploatacji IV.1.3.1. Przekazywanie urządzeń do remontu lub wycofanie z eksploatacji następuje na podstawie decyzji właściciela urządzeń. IV.1.3.2. Data i sposób przekazania urządzeń do remontu lub wycofania z eksploatacji naleŜy uzgodnić z OSD. IV.1.4. Uzgadnianie prac eksploatacyjnych z OSD IV.1.4.1. Wszystkie prace wykonywane w sieci dystrybucyjnej OSD, są prowadzone w uzgodnieniu z OSD, odpowiedzialnym za prowadzenie ruchu sieci dystrybucyjnej. IV.1.4.2. W przypadku powierzenia prowadzenia eksploatacji urządzeń, instalacji lub sieci innemu podmiotowi, szczegółowe zasady i terminy dokonywania uzgodnień prac eksploatacyjnych z OSD reguluje umowa. IV.1.4.3. OSD dokonuje niezbędnych uzgodnień planowanych prac eksploatacyjnych w zakresie, w jakim mogą one mieć wpływ na pracę sieci, której ruch prowadzą inni operatorzy. ____________________________________________________________________________________________________________________ 24 DALMOR S.A. IV.1.5. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Dokumentacja techniczna i prawna IV.1.5.1. Właściciel obiektu elektroenergetycznego lub urządzenia prowadzi i na bieŜąco aktualizuje następującą dokumentację: 1) dla obiektu elektroenergetycznego – dokumentację techniczną i prawną, 2) dla urządzeń – dokumentację techniczną. IV.1.5.2. Dokumentacja techniczna w zaleŜności od potrzeb, rodzaju obiektu, urządzenia lub grupy urządzeń obejmuje między innymi: 1) dokumentację powykonawczą, 2) w zaleŜności od potrzeb, protokół zakwalifikowania pomieszczeń i ich stref lub przestrzeni zewnętrznych do kategorii niebezpieczeństwa poŜarowego i zagroŜenia wybuchem, 3) dokumentację fabryczną urządzenia, w tym: świadectwa, karty gwarancyjne, fabryczne instrukcje obsługi, opisy techniczne, rysunki konstrukcyjne, montaŜowe i zestawieniowe, 4) dokumentację związaną z ochroną środowiska naturalnego, 5) dokumentację eksploatacyjną i ruchową. IV.1.5.3. Dokumentacja eksploatacyjna i ruchowa w zaleŜności od potrzeb, rodzaju obiektu, urządzenia lub grupy urządzeń obejmuje między innymi: 1) dokumenty przyjęcia do eksploatacji, w tym protokoły przeprowadzonych prób, 2) instrukcję eksploatacji wraz z niezbędnymi załącznikami, 3) dokumenty dotyczące oględzin, przeglądów, konserwacji, napraw i remontów, w tym dokumenty dotyczące rodzaju i zakresu uszkodzeń i napraw, 4) protokoły zawierające wyniki przeprowadzonych prób i pomiarów, 5) wykaz niezbędnych części zamiennych, 6) dokumenty z przeprowadzonej oceny stanu technicznego, 7) dziennik operacyjny, 8) schemat elektryczny obiektu, 9) wykaz nastawień zabezpieczeń i automatyki, 10) wykaz osób upowaŜnionych do realizacji operacji ruchowych, 11) karty przełączeń, 12) ewidencję załoŜonych uziemień, 13) programy łączeniowe. IV.1.5.4. Instrukcja eksploatacji obiektu, urządzenia lub grupy urządzeń jest ustalana przez właściciela. W zaleŜności od potrzeb i rodzaju obiektu, urządzenia lub grupy urządzeń, zawiera miedzy innymi: 1) ogólną charakterystykę urządzenia, 2) niezbędne warunki eksploatacji urządzenia, 3) określenie czynności związanych z uruchomieniem, obsługą w czasie pracy i zatrzymaniem urządzenia w warunkach normalnej eksploatacji, 4) wymagania w zakresie konserwacji i napraw, 5) zasady postępowania w razie awarii, poŜaru i w przypadku innych zakłóceń w pracy urządzenia, 6) zakresy wykonywania zapisów ruchowych, w tym wskazań aparatury kontrolnopomiarowej, 7) zakresy przeprowadzania oględzin, przeglądów oraz prób i pomiarów, 8) wymagania dotyczące ochrony przed poraŜeniem, poŜarem, wybuchem oraz inne wymagania w zakresie bezpieczeństwa obsługi i otoczenia, 9) wymagania dotyczące kwalifikacji osób zajmujących się eksploatacją, 10) wykaz niezbędnego sprzętu ochronnego oraz informacje o środkach łączności, 11) wymagania związane z ochroną środowiska. ____________________________________________________________________________________________________________________ 25 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej IV.1.5.5. Dokumentacja prawna obiektu elektroenergetycznego powinna w szczególności: 1) wymagane przepisami prawa decyzje, pozwolenia i zgłoszenia, 2) dokumenty stwierdzające stan prawno-własnościowy nieruchomości, IV.1.6. zawierać Rezerwa urządzeń i części zapasowych IV.1.6.1. OSD, w zakresie posiadanego majątku, zapewnia rezerwy urządzeń i części zapasowych, niezbędne z punktu widzenia bezpiecznej pracy systemu elektroenergetycznego. IV.1.6.2. W przypadku powierzenia OSD prowadzenia eksploatacji przez właściciela urządzeń, zawarta umowa powinna regulować zasady utrzymywania niezbędnej rezerwy urządzeń i części zapasowych. IV.1.7. Wymiana informacji eksploatacyjnych IV.1.7.1. Podmioty prowadzące eksploatację sieci dystrybucyjnej oraz urządzeń, instalacji i sieci przyłączonych do sieci dystrybucyjnej wymieniają wzajemnie informacje eksploatacyjne. Odbiorcy i wytwórcy mogą uzyskać informacje eksploatacyjne o sieci dystrybucyjnej w zakresie ograniczonym bezpieczeństwem pracy ich urządzeń i instalacji. IV.1.7.2. Wymiana informacji eksploatacyjnych obejmuje w zaleŜności od potrzeb: 1) informacje niezbędne do sporządzenia schematów sieci dystrybucyjnej, 2) wyniki oględzin, przeglądów i oceny stanu technicznego, 3) wyniki pomiarów i prób eksploatacyjnych, 4) parametry obiektów, urządzeń i sieci zmienione w wyniku podjęcia działań eksploatacyjnych, 5) informacje związane z elektroenergetyczną automatyką zabezpieczeniową, 6) imienne wykazy osób, wraz z danymi teleadresowymi, odpowiedzialnych za podejmowanie działań eksploatacyjnych. IV.1.7.3. Informacje eksploatacyjne, o których mowa w punkcie IV.1.7.2., są aktualizowane i przekazywane na bieŜąco w taki sposób, aby zapewniały prawidłową organizację prac eksploatacyjnych. IV.1.7.4. OSD oraz podmioty przyłączone do sieci dystrybucyjnej stosują jednolite nazewnictwo i numerację swoich obiektów i urządzeń. IV.1.7.5. Spory wynikające z proponowanego nazewnictwa i numeracji w zakresie sieci dystrybucyjnej 15 kV i 0,4 kV rozstrzyga OSD. IV.1.7.6. OSD sporządza i aktualizuje schematy sieci dystrybucyjnej. IV.1.8. Ochrona środowiska naturalnego IV.1.8.1. OSD oraz podmioty przyłączone do sieci dystrybucyjnej są zobowiązane do przestrzegania zasad ochrony środowiska, określonych odrębnymi przepisami i normami. IV.1.8.2. OSD oraz podmioty przyłączone do sieci dystrybucyjnej stosują środki techniczne i organizacyjne ograniczające wpływ pracy urządzeń elektrycznych na środowisko naturalne. IV.1.8.3. Właściciel urządzeń zapewnia przestrzeganie zasad ochrony środowiska przy utylizacji substancji szkodliwych wykorzystywanych w obiektach i urządzeniach sieci dystrybucyjnej oraz zgodną z przepisami ochrony środowiska wycinkę drzew i gałęzi wokół obiektów i urządzeń sieci dystrybucyjnej. ____________________________________________________________________________________________________________________ 26 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej IV.1.8.4. Dokumentacja projektowa i eksploatacyjna obiektów i urządzeń sieci dystrybucyjnej jest uzgadniana w zakresie wymogów ochrony środowiska z właściwymi organami administracji, jeśli uzgodnienia takie są wymagane odrębnymi przepisami. IV.1.9. Ochrona przeciwpoŜarowa IV.1.9.1. Właściciel urządzeń, instalacji i sieci zapewnia ich ochronę przeciwpoŜarową zgodnie z obowiązującymi normami i przepisami. IV.1.9.2. W uzasadnionych przypadkach właściciel zapewnia opracowanie instrukcji przeciwpoŜarowych dla urządzeń, instalacji i sieci. IV.1.10. Planowanie prac eksploatacyjnych IV.1.10.1. OSD opracowuje roczne plany prac eksploatacyjnych dla urządzeń, instalacji i sieci dystrybucyjnej, obejmujące: 1) oględziny, przeglądy oraz pomiary i próby eksploatacyjne, 2) konserwacje i remonty, 3) prace planowane przez podmioty przyłączone do sieci dystrybucyjnej OSD, o ile mogą one mieć wpływ na pracę sieci dystrybucyjnej. IV.1.10.2. Poza pracami przewidywanymi w rocznym planie prac eksploatacyjnych, OSD zapewnia realizację doraźnych prac eksploatacyjnych, mających na celu naprawę szkód zagraŜających prawidłowemu funkcjonowaniu urządzeń, instalacji i sieci dystrybucyjnej lub stwarzających zagroŜenie dla bezpieczeństwa ludzi i środowiska naturalnego. IV.1.10.3. Podmioty przyłączone do sieci dystrybucyjnej OSD, uzgadniają z OSD prace eksploatacyjne w zakresie, w jakim mogą mieć wpływ na ruch i eksploatację sieci dystrybucyjnej. IV.1.10.4. Podmioty planujące realizację prac eksploatacyjnych wymagających wyłączeń elementów sieci dystrybucyjnej OSD, są zobowiązane do przestrzegania zasad i trybu planowania wyłączeń w sieci dystrybucyjnej ustalonego przez OSD w rozdziale V.6. IV.1.10.5. Podmioty planujące realizację prac eksploatacyjnych wymagających wyłączeń elementów sieci dystrybucyjnej OSD, przekazują do OSD zgłoszenia wyłączeń elementów sieci. Zawartość i terminy przekazywania zgłoszeń określono w rozdziale V.6. IV.1.11. Warunki bezpiecznego wykonywania prac IV.1.11.1. OSD opracowuje instrukcję organizacji bezpiecznej pracy, obowiązującą osoby eksploatujące jego urządzenia, instalacje i sieci. IV.1.11.2. Pracownicy zatrudnieni przy eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci elektroenergetycznych powinni posiadać odpowiednie kwalifikacje i spełniać określone wymagania zdrowotne oraz być przeszkoleni do pracy na zajmowanych stanowiskach. IV.2. ZASADY DOKONYWANIA OGLĘDZIN, PRZEGLĄDÓW, OCENY STANU TECHNICZNEGO ORAZ KONSERWACJI I REMONTÓW IV.2.1. Oględziny elektroenergetycznej sieci dystrybucyjnej IV.2.1.1. Oględziny elektroenergetycznej sieci dystrybucyjnej powinny być wykonywane w miarę moŜliwości podczas ruchu sieci, w zakresie niezbędnym do ustalenia jej zdolności do pracy. ____________________________________________________________________________________________________________________ 27 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej IV.2.1.2. Oględziny naleŜy wykonać: 1) skrócone – raz w miesiącu, 2) pełne – raz w roku, 3) ponadto oględziny skrócone określonego urządzenia naleŜy wykonać po kaŜdym wyłączeniu awaryjnym. IV.2.1.3. Podczas przeprowadzania oględzin stacji SN/nN w skróconym zakresie, w zaleŜności od wyposaŜenia sprawdza się w szczególności: 1) stan gotowości potrzeb własnych, 2) stan prostowników oraz baterii akumulatorów w zakresie określonym odrębnymi przepisami, 3) zgodność połoŜenia przełączników automatyki z aktualnym układem połączeń stacji, 4) działanie oświetlenia elektrycznego (zasadniczego i awaryjnego) stacji, 5) działanie rejestratorów zakłóceń, 6) działanie innych urządzeń stacji określonych w instrukcji eksploatacji, 7) stan i warunki przechowywania oraz przydatność do uŜytku sprzętu ochronnego, 8) zgodność układu połączeń stacji z ustalonym w układzie pracy, 9) stan zewnętrzny transformatorów, 10) stan zewnętrzny izolatorów, przekładników, oszynowania i głowic kablowych, 11) stan i gotowość ruchową łączników i ich napędów, 12) poziom gasiwa lub czynnika izolacyjnego w urządzeniach. IV.2.1.4. Podczas przeprowadzania oględzin stacji SN/nN w pełnym zakresie, w zaleŜności od wyposaŜenia sprawdza się w szczególności: 1) spełnienie warunków przewidzianych w zakresie skróconych oględzin, 2) zgodność schematu stacji ze stanem faktycznym, 3) stan układów i urządzeń elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej, 4) stan napisów i oznaczeń informacyjno-ostrzegawczych, 5) stan baterii kondensatorów, 6) gotowość ruchową układów zabezpieczeń, automatyki i sygnalizacji, 7) działanie przyrządów kontrolno-pomiarowych, 8) aktualny stan liczników rejestrujących zadziałanie ochronników, wyłączników i układów automatyki łączeniowej, 9) stan dróg, przejść, pomieszczeń, ogrodzeń i zamknięć przy wejściach do pomieszczeń ruchu elektrycznego i na teren stacji, 10) stan fundamentów, kanałów kablowych, konstrukcji wsporczych i instalacji wodno-kanalizacyjnej, 11) stan ochrony przeciwprzepięciowej, kabli, przewodów i ich osprzętu, 12) stan urządzeń grzewczych, wentylacyjnych oraz wysokości temperatury w pomieszczeniach, a takŜe warunki chłodzenia urządzeń, 13) działanie innych urządzeń stacji, określonych w instrukcji eksploatacji, 14) kompletność dokumentacji eksploatacyjnej i ruchowej znajdującej się w stacji, 15) stan instalacji i urządzeń przeciwpoŜarowych oraz sprzętu poŜarniczego. IV.2.1.5. Oględziny linii kablowych są przeprowadzane nie rzadziej niŜ raz na 5 lat, w zakresie widocznych elementów linii kablowej. Podczas przeprowadzania oględzin linii kablowych sprawdza się w szczególności: 1) stan oznaczników linii kablowych, 2) stan wejść do tuneli, kanałów i studzienek kablowych, 3) stan osłon przeciwkorozyjnych kabli, konstrukcji wsporczych i osłon przed uszkodzeniami mechanicznymi, 4) stan głowic kablowych, 5) stan połączeń przewodów uziemiających i zacisków, ____________________________________________________________________________________________________________________ 28 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej 6) stan urządzeń dodatkowego wyposaŜenia linii, 7) stan instalacji urządzeń przeciwpoŜarowych i sprzętu poŜarniczego, 8) czy w pobliŜu tras linii kablowych nie prowadzi się wykopów oraz czy na trasach linii kablowych nie są składowane duŜe i cięŜkie elementy, mogące utrudniać dostęp do kabla. IV.2.2. Przeglądy elektroenergetycznej sieci dystrybucyjnej IV.2.2.1. Terminy i zakresy przeglądów poszczególnych urządzeń elektroenergetycznej sieci dystrybucyjnej powinny wynikać z przeprowadzonych oględzin oraz oceny stanu technicznego sieci, z uwzględnieniem zapisów dotyczących wykonywania pomiarów i prób określonych w Załączniku nr 2 do niniejszej IRiESD. Przeglądy naleŜy przeprowadzać nie rzadziej niŜ raz na 5 lat. IV.2.2.2. Przegląd linii kablowej obejmuje w szczególności: 1) oględziny w zakresie określonym w punkcie IV.2.1.5., 2) pomiary i próby eksploatacyjne określone w Załączniku nr 2, 3) konserwacje i naprawy. IV.2.2.3. Przegląd urządzeń stacji obejmuje w szczególności: 1) oględziny w zakresie określonym w punkcie IV.2.1.4., 2) pomiary i próby eksploatacyjne określone w Załączniku nr 2, 3) sprawdzenie działania układów zabezpieczeń, automatyki, pomiarów, sygnalizacji oraz środków łączności, 4) sprawdzenie działania i współpracy łączników oraz ich stanu technicznego, 5) sprawdzenie działania urządzeń i instalacji pomocniczych, 6) sprawdzenie działania urządzeń potrzeb własnych stacji, prądu przemiennego i stałego, 7) sprawdzenie ciągłości i stanu połączeń głównych torów prądowych, 8) sprawdzenie stanu osłon, blokad, urządzeń ostrzegawczych i innych urządzeń zapewniających bezpieczeństwo pracy, 9) konserwacje i naprawy. IV.2.3. Ocena stanu technicznego IV.2.3.1. Oceny stanu technicznego elektroenergetycznej sieci dystrybucyjnej dokonuje się nie rzadziej niŜ raz na 5 lat. IV.2.3.2. Przy dokonywaniu oceny stanu technicznego elektroenergetycznej sieci dystrybucyjnej uwzględnia się w szczególności: 1) wyniki oględzin, przeglądów, prób i pomiarów eksploatacyjnych, 2) zalecenia wynikające z programu pracy tych sieci, o których mowa w rozdziale V.5., 3) dane statystyczne o uszkodzeniach i zakłóceniach w pracy sieci, 4) wymagania określone w dokumentacji fabrycznej, 5) wymagania wynikające z lokalnych warunków eksploatacji, 6) wiek sieci oraz zakresy i terminy wykonanych zabiegów konserwacyjnych, napraw i remontów, 7) warunki wynikające z planowanej rozbudowy sieci, 8) warunki bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpoŜarowej, 9) warunki ochrony środowiska naturalnego. ____________________________________________________________________________________________________________________ 29 DALMOR S.A. IV.2.4. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Remonty sieci dystrybucyjnej IV.2.4.1. Remonty urządzeń, instalacji i sieci przeprowadza się w terminach i zakresach wynikających z dokonanej oceny stanu technicznego, uwzględniając spodziewane efekty techniczno-ekonomiczne planowanych remontów. IV.2.5. Oględziny, przeglądy, ocena stanu technicznego i remonty instalacji IV.2.5.1. Właściciel instalacji odpowiada za ich naleŜyty stan techniczny, w tym za prawidłowe ich utrzymanie oraz prowadzenie eksploatacji zgodnie z Załącznikiem nr 2 oraz odrębnymi przepisami. IV.2.5.2. Oględziny instalacji przeprowadza się nie rzadziej niŜ co 5 lat, sprawdzając w szczególności: 1) stan widocznych części przewodów, izolatorów i ich zamocowania, 2) stan dławików w miejscu wprowadzenia przewodów do skrzynek przyłączeniowych, odbiorników energii elektrycznej i osprzętu, 3) stan osłon przed uszkodzeniami mechanicznymi przewodów, 4) stan ochrony przeciwporaŜeniowej, 5) gotowość ruchową urządzeń zabezpieczających, automatyki i sterowania, 6) stan napisów informacyjnych i ostrzegawczych oraz oznaczeń, a takŜe ich zgodność z dokumentacją techniczną. IV.2.5.3. Przeglądy instalacji obejmują w szczególności: 1) oględziny, 2) pomiary i próby eksploatacyjne określone w Załączniku nr 2, 3) sprawdzenie ciągłości przewodów ochrony przeciwporaŜeniowej, 4) konserwacje i naprawy. V. PROWADZENIE RUCHU SIECI DYSTRYBUCYJNEJ OSD V.1. OBOWIĄZKI OPERATORA SYSTEMU DYSTRYBUCYJNEGO V.1.1. W zakresie prowadzenia ruchu OSD na obszarze kierowanej przez niego sieci dystrybucyjnej: 1) planuje pracę sieci dystrybucyjnej, w tym opracowuje: programy pracy sieci, plany wyłączeń oraz planuje i kieruje operacjami łączeniowymi, 2) planuje i kieruje pracą jednostek wytwórczych przyłączonych do sieci dystrybucyjnej, innych niŜ JWCD, w tym planuje techniczne moŜliwości pokrycia zapotrzebowania w ramach sporządzania koordynacyjnych planów produkcji energii elektrycznej, 3) monitoruje pracę sieci dystrybucyjnej oraz zapobiega wystąpieniu zagroŜeń dostaw energii elektrycznej, 4) prowadzi działania, o których mowa w rozdziale V.2., 5) opracowuje bilanse mocy i energii elektrycznej uwzględniając zawarte umowy sprzedaŜy energii elektrycznej oraz umowy o świadczenie usług dystrybucji, 6) wprowadza plany ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, w trybie awaryjnym 7) likwiduje występujące w sieci dystrybucyjnej OSD awarie sieciowe, awarie w systemie i stany zagroŜenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, samodzielnie oraz we współpracy z innymi operatorami systemów dystrybucyjnych, ____________________________________________________________________________________________________________________ 30 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej 8) zbiera i przekazuje do OSP dane oraz informacje niezbędne dla prowadzenia ruchu sieciowego i bezpieczeństwa pracy KSE zgodnie z IRiESP, na zasadach określonych w IRiESD OSDp. V.1.2. Planowanie pracy sieci dystrybucyjnej OSD odbywa się w okresach dobowych, tygodniowych, miesięcznych i rocznych. V.2. STRUKTURA I PODZIAŁ KOMPETENCJI SŁUśB DYSPOZYTORSKICH OPERATORA SYSTEMU DYSTRYBUCYJNEGO V.2.1. Dla realizacji zadań wymienionych w rozdziale V.1., OSD organizuje słuŜby dyspozytorskie i ustala zakres oraz tryb współdziałania tych słuŜb. V.2.2. Struktura zaleŜności słuŜb dyspozytorskich organizowanych przez OSD i inne podmioty przyłączone do sieci dystrybucyjnej OSD ma charakter hierarchiczny, słuŜby dyspozytorskie niŜszego szczebla są podporządkowane ruchowo słuŜbom dyspozytorskim wyŜszego szczebla. V.2.3. Organem koordynującym prace słuŜb dyspozytorskich, o których mowa w punkcie V.2.2., są właściwi operatorzy systemów dystrybucyjnych. V.2.4. SłuŜby dyspozytorskie OSD działają za pośrednictwem własnego personelu dyŜurnego i/lub personelu dyŜurnego innych podmiotów, na podstawie zawartych umów oraz instrukcji, o których mowa w punkcie V.2.9. V.2.5. OSD przy pomocy słuŜb dyspozytorskich, na obszarze sieci dystrybucyjnej za której ruch odpowiada, operatywnie kieruje: 1) układami pracy sieci dystrybucyjnej OSD, 2) urządzeniami sieci dystrybucyjnej OSD, 3) liniami wymiany z siecią dystrybucyjną, za której ruch odpowiadają inni OSDp, na podstawie zawartych umów, 4) czynnościami łączeniowymi według podziału kompetencji. V.2.6. SłuŜby dyspozytorskie, o których mowa w punkcie V.2.5., sprawują operatywne kierownictwo nad urządzeniami systemu dystrybucyjnego, polegające na: 1) monitorowaniu pracy urządzeń, 2) dokonywaniu operacji ruchowych, bądź wydawaniu poleceń dokonywania operacji ruchowych, a dla elementów sieci innych podmiotów na podstawie zawartych umów, 3) rejestrowaniu stanów pracy urządzeń, 4) prowadzeniu analiz z pracy urządzeń systemu dystrybucyjnego. V.2.7. SłuŜby dyspozytorskie OSD na obszarze sieci dystrybucyjnej, za której ruch odpowiada, sprawują operatywny nadzór nad: 1) układami pracy sieci dystrybucyjnej operatywnie kierowanymi przez podległe mu słuŜby dyspozytorskie, 2) urządzeniami sieci dystrybucyjnej operatywnie kierowanymi przez podległe mu słuŜby dyspozytorskie, 3) czynnościami łączeniowymi i regulacyjnymi wykonywanymi przez personel dyŜurny według podziału kompetencji, 4) źródłami energii elektrycznej czynnej i biernej operatywnie kierowanymi przez podległe mu słuŜby dyspozytorskie. V.2.8. SłuŜby dyspozytorskie, o których mowa w punkcie V.2.7., sprawują operatywny nadzór nad określonymi urządzeniami systemu dystrybucyjnego, polegający na: 1) bieŜącym uzyskiwaniu informacji o stanie pracy urządzeń, ____________________________________________________________________________________________________________________ 31 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej 2) przejmowaniu w uzasadnionych przypadkach operatywnego kierownictwa nad urządzeniami, 3) wydawaniu zgody na wykonanie czynności ruchowych. V.2.9. Zasady współpracy własnych słuŜb dyspozytorskich ze słuŜbami dyspozytorskimi innych operatorów systemów dystrybucyjnych oraz słuŜbami dyspozytorskimi innych podmiotów przyłączonych do sieci dystrybucyjnej zawarte są w umowach i/lub w instrukcjach współpracy. V.2.10. Podmioty przyłączone do sieci dystrybucyjnej OSD o napięciu znamionowym wyŜszym niŜ 1 kV oraz wytwórcy niezaleŜnie od poziomu napięcia sieci, a takŜe w uzasadnionych przypadkach inne podmioty wskazane przez OSD opracowują instrukcje współpracy, które powinny uwzględniać wymagania określone w niniejszej IRiESD. V.2.11. Przedmiotem instrukcji współpracy, o której mowa w punkcie V.2.9. oraz V.2.10, jest w zaleŜności od potrzeb: 1) podział kompetencji i odpowiedzialności w zakresie czynności łączeniowych i regulacyjnych, 2) organizacja przerw i ograniczeń w dostawach energii elektrycznej, 3) określenie zasad i warunków związanych z wzajemnym wykorzystaniem elementów sieci dystrybucyjnej, 4) szczegółowe ustalenie sposobów realizacji poszczególnych zadań wymienionych w rozdziale V.1., 5) określenie zasad wzajemnego wykorzystywania słuŜb dyspozytorskich, 6) koordynacja pracy elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej i sieciowej, 7) wykaz osób upowaŜnionych do prowadzenia uzgodnień, 8) zakres i tryb obiegu informacji, 9) określenie zasad i odpowiedzialności związanej z usuwaniem zakłóceń i awarii oraz koordynacja prac eksploatacyjnych. V.2.12. UŜytkownicy systemu zobowiązani są do wykonywania łączeń ruchowych oraz prowadzenia rozmów ruchowych ze słuŜbami dyspozytorskimi OSD, zgodnie z instrukcjami współpracy oraz niniejszą IRiESD. V.3. PLANOWANIE PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ V.3.1. Instrukcja nie zawiera informacji na temat planowania produkcji energii elektrycznej, poniewaŜ do sieci dystrybucyjnej przedsiębiorstwa „DALMOR” S.A. nie ma przyłączonych, ani teŜ nie planuje się przyłączenia Ŝadnych urządzeń wytwórczych. JeŜeli wystąpi taka potrzeba, przedsiębiorstwo „DALMOR” S.A. niezwłocznie dokona niezbędnej zmiany IRiESD oraz wystąpi o jej zatwierdzenie. V.4. PROGNOZOWANIE ELEKTRYCZNĄ V.4.1. Operator systemu dystrybucyjnego sporządza prognozy zapotrzebowania na moc i energię elektryczną w sieci dystrybucyjnej przez siebie zarządzanej. V.4.2. Prognozy zapotrzebowania na moc i energię elektryczną sporządzone przez OSD uwzględniają prognozy przygotowane przez podmioty uczestniczące w rynku lokalnym. ZAPOTRZEBOWANIA NA MOC I ENERGIĘ ____________________________________________________________________________________________________________________ 32 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej V.5. PROGRAMY PRACY SIECI DYSTRYBUCYJNEJ V.5.1. Ruch elektroenergetycznej sieci dystrybucyjnej o napięciu znamionowym wyŜszym niŜ 1 kV jest prowadzony na podstawie programu pracy. Dla poszczególnych części elektroenergetycznej sieci dystrybucyjnej mogą być opracowane odrębne programy pracy. V.5.2. OSD określa przypadki, dla których występuje konieczność opracowania programów pracy sieci o napięciu znamionowym niŜszym niŜ 1 kV. V.5.3. Program pracy sieci elektroenergetycznej, w zaleŜności od potrzeb, powinien obejmować: 1) układy połączeń sieci dla ruchu w warunkach normalnych i w wybranych stanach szczególnych, 2) wymagane poziomy napięcia, 3) wartości mocy zwarciowych, 4) rozpływy mocy czynnej i biernej w charakterystycznych stanach pracy sieci, 5) dopuszczalne obciąŜenia, 6) warunki uruchomienia urządzeń rezerwowych i dodatkowych źródeł mocy biernej, 7) nastawienia zabezpieczeń oraz automatyki łączeniowej i regulacyjnej, 8) ograniczenia poboru mocy elektrycznej, 9) miejsca uziemienia punktów gwiazdowych transformatorów, 10) harmonogram pracy transformatorów, 11) wykaz jednostek wytwórczych. V.5.4. Program pracy elektroenergetycznej sieci dystrybucyjnej jest aktualizowany nie rzadziej niŜ co 5 lat. V.6. PLANY WYŁĄCZEŃ ELEMENTÓW SIECI DYSTRYBUCYJNEJ V.6.1. OSD opracowuje roczny, miesięczny, tygodniowy i dobowy plan wyłączeń elementów sieci dystrybucyjnej. V.6.2. Podmioty zgłaszają OSD propozycje wyłączenia elementu sieci dystrybucyjnej co najmniej 14 dni przed planowaną datą wyłączenia. V.6.3. Podmiot zgłaszający do OSD propozycję wyłączenia elementu sieci dystrybucyjnej określa: 1) nazwę elementu, 2) proponowany termin wyłączenia, 3) operatywną gotowość, 4) typ wyłączenia (np.: trwałe, codzienne), 5) opis wykonywanych prac, 6) w zaleŜności od potrzeb harmonogram prac i program łączeniowy. V.6.4. Podmiot zgłaszający do OSD wyłączenie o czasie trwania powyŜej 1 tygodnia, przedstawia celem uzgodnienia harmonogram wykonywanych prac. OSD ma prawo zaŜądać od podmiotu zgłaszającego wyłączenie szczegółowego harmonogramu prac równieŜ w przypadku wyłączeń krótszych. Harmonogramy te dostarczane są do OSD w terminie co najmniej 14 dni przed planowanym wyłączeniem V.6.5. OSD podejmuje decyzję zatwierdzającą lub odrzucającą propozycję wyłączenia elementu sieci dystrybucyjnej w terminie do 5 dni od daty dostarczenia propozycji wyłączenia. ____________________________________________________________________________________________________________________ 33 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej V.6.6. Przyjmuje się ogólną zasadę, Ŝe terminy wyłączeń zatwierdzone w planach o dłuŜszym horyzoncie czasowym mają priorytet w stosunku do propozycji wyłączeń zgłaszanych do planów o krótszym horyzoncie czasowym. V.7. PROGRAMY ŁĄCZENIOWE V.7.1. SłuŜby dyspozytorskie OSD określają przypadki, w których naleŜy sporządzać programy łączeniowe. V.7.2. Za opracowanie programu łączeniowego odpowiedzialny jest właściciel danego elementu sieci. V.7.3. Programy łączeniowe zawierają co najmniej: 1) charakterystykę załączanego elementu sieci, 2) opis stanu łączników przed realizacją programu, 3) szczegółowy opis operacji łączeniowych z zachowaniem kolejności wykonywanych czynności, 4) opisy stanów pracy i nastawień zabezpieczeń i automatyk w poszczególnych fazach programu, 5) schematy ułatwiające ocenę stanu pracy sieci w poszczególnych fazach programu, 6) czas rozpoczęcia i czas przewidywanego zakończenia realizacji programu, 7) osoby odpowiedzialne za realizację programu łączeniowego. V.7.4. Propozycje programów łączeniowych naleŜy przekazywać do zatwierdzenia OSD w terminie minimum 15 dni przed planowaną datą realizacji programu. V.7.5. OSD moŜe przedstawić uwagi do przekazanych propozycji programów łączeniowych nie później niŜ 2 dni przed planowanym terminem realizacji. V.7.6. OSD zatwierdza programy łączeniowe nie później niŜ do godziny 15:00 dnia poprzedzającego rozpoczęcie programu. W przypadku przekazania przez OSD uwag do propozycji programu, zgodnie z punktem V.7.5., warunkiem zatwierdzenia programu jest uwzględnienie w nim wszystkich zgłoszonych przez OSD uwag. V.7.7. Terminy wymienione w punktach V.7.4., V.7.5. i V.7.6. nie dotyczą programów łączeniowych wymuszonych procesem likwidacji awarii sieciowej lub awarii w systemie. V.8. ZASADY DYSPONOWANIA MOCĄ JEDNOSTEK PRZYŁĄCZONYCH DO SIECI DYSTRYBUCYJNEJ V.8.1. Instrukcja nie zawiera informacji na temat zasad dysponowania mocą jednostek wytwórczych, poniewaŜ do sieci dystrybucyjnej przedsiębiorstwa „DALMOR” S.A. nie ma przyłączonych, ani teŜ nie planuje się przyłączenia Ŝadnych urządzeń wytwórczych. JeŜeli wystąpi taka potrzeba, przedsiębiorstwo „DALMOR” S.A. niezwłocznie dokona niezbędnej zmiany IRiESD oraz wystąpi o jej zatwierdzenie. V.9. DANE PRZEKAZYWANE PRZEZ PODMIOTY DO OSD V.9.1. OSD otrzymuje od OSP dane zgodnie z zakresem określonym w IRiESP. V.9.2. W uzasadnionych przypadkach wskazani przez OSD odbiorcy przyłączeni do sieci SN i nN, sporządzają i przesyłają na piśmie do OSD prognozy zapotrzebowania, w zakresie i terminach określonych przez OSD. WYTWÓRCZYCH ____________________________________________________________________________________________________________________ 34 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej V.9.3. Przedsiębiorstwa energetyczne posiadające koncesję na obrót energią elektryczną przekazują OSD prognozy zapotrzebowania na moc i energię dla swoich odbiorców przyłączonych do sieci dystrybucyjnej, w zakresie i terminach określonych przez OSD. V.10. WYMAGANIA ZWIĄZANE Z SYSTEMAMI TELETRANSMISYJNYMI V.10.1. OSD odpowiada za zabezpieczenie infrastruktury telekomunikacyjnej i informatycznej niezbędnej do właściwego prowadzenia ruchu dla obszaru swojego działania. V.10.2. Infrastruktura telekomunikacyjna powinna umoŜliwiać współpracę z operatorami sąsiednich systemów dystrybucyjnych. V.10.3. W zakresach, gdzie wymagane jest dostosowanie infrastruktury do potrzeb wymienionych w punkcie V.10.1., zainteresowane strony wzajemnie uzgadniają między sobą zakres i szczegółowe wymagania, wraz z określeniem sposobów finansowania niezbędnych działań. VI. WSPÓŁPRACA OSD Z INNYMI OPERATORAMI I PRZEKAZYWANIE INFORMACJI POMIĘDZY OPERATORAMI ORAZ OPERATORAMI A UśYTKOWNIKAMI SYSTEMU VI.1. OSD współpracuje z następującymi krajowymi operatorami: 1) operatorami systemów dystrybucyjnych, w tym OSDp, 2) operatorami handlowo-technicznymi, 3) operatorami handlowymi, 4) operatorami pomiarów, oraz odbiorcami i wytwórcami. VI.2. Współpraca z OSP odbywa się za pośrednictwem OSDp na zasadach opisanych w IRiESD tego OSDp lub umowie zawartej z tym OSDp.. VI.3. Szczegółowe zasady współpracy pomiędzy operatorami systemów dystrybucyjnych oraz pomiędzy operatorami a uŜytkownikami systemu są określone w poszczególnych rozdziałach niniejszej IRiESD. VI.4. Współpraca OSD z operatorami handlowo-technicznymi handlowymi jest określona w części IRiESD-Bilansowanie. VI.5. Operatorzy handlowo-techniczni oraz operatorzy handlowi są zobowiązani do podpisania stosownej umowy z operatorem systemu przesyłowego oraz z właściwymi operatorami systemu dystrybucyjnego, jeŜeli ich działalność dotyczy podmiotów przyłączonych do sieci dystrybucyjnej. VI.6. Umowy, o których mowa w punkcie VI.5., stanowią podstawę rejestracji podmiotów pełniących funkcje operatorów handlowo-technicznych oraz operatorów handlowych i określają w szczególności: 1) dane podmiotu pełniącego funkcję operatora handlowo-technicznego, 2) imienną listę osób, wraz z danymi teleadresowymi, przeznaczonych do bezpośredniego kontaktu z operatorem systemu dystrybucyjnego, 3) wykaz jednostek grafikowych i miejsc dostarczania, 4) inne dane określone w IRiESP. oraz operatorami ____________________________________________________________________________________________________________________ 35 DALMOR S.A. VI.7. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej OSD umoŜliwia realizację umów sprzedaŜy energii elektrycznej lub umów kompleksowych zawartych przez odbiorców przyłączonych do sieci, równieŜ poprzez zamieszczanie na swojej stronie internetowej oraz udostępnianie do publicznego wglądu w swojej siedzibie: 1) aktualnej listy sprzedawców energii elektrycznej, z którymi OSD zawarł umowy o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej, 2) informacji o sprzedawcy rezerwowym działającym na obszarze działania OSD, 3) wzorców umów zawieranych z uŜytkownikami systemu, w szczególności wzorców umów zawieranych z odbiorcami końcowymi oraz ze sprzedawcami energii elektrycznej. VII. WYMIANA INFORMACJI POMIĘDZY OSD I UśYTKOWNIKAMI SYSTEMU VII.1. DANE PRZEKAZYWANE DO OSD PRZEZ PODMIOTY PRZYŁĄCZONE I PRZYŁĄCZANE DO SIECI DYSTRYBUCYJNEJ VII.1.1. Zakres danych VII.1.1.1. Dane przekazywane do OSD przez podmioty przyłączone i przyłączane do sieci dystrybucyjnej obejmują: 1) dane opisujące stan istniejący, 2) dane prognozowane dla perspektywy określonej przez OSD, 3) dane pomiarowe. VII.1.2. Dane opisujące stan istniejący VII.1.2.1. Wytwórcy przekazują do OSD następujące dane opisujące stan istniejący swoich instalacji i urządzeń: 1) nazwę węzła i napięcie przyłączenia, 2) moc osiągalną, 3) schematy główne układów elektrycznych, 4) dane jednostek wytwórczych, 5) dane techniczne aparatury rozdzielczej, sterującej oraz elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej. VII.1.2.2. Odbiorcy przyłączeni do sieci SN i nN, wskazani przez OSD, przekazują następujące dane opisujące stan istniejący swoich instalacji i urządzeń: 1) dane o węzłach i ich wyposaŜeniu, liniach wraz ze schematami i planami oraz transformatorach, 2) dane o ewentualnych jednostkach wytwórczych (awaryjne agregaty prądotwórcze), 3) dane techniczne aparatury rozdzielczej, sterującej oraz elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej. VII.1.2.3. Formę przekazywanych danych, termin oraz sposób przekazania podmioty uzgadniają z OSD. VII.1.3. Dane prognozowane dla perspektywy czasowej określonej przez OSD VII.1.3.1. Dane prognozowane opisujące warunki pracy urządzeń, instalacji i sieci podmiotów przyłączonych do sieci dystrybucyjnej OSD obejmują dla kaŜdego roku w zaleŜności od potrzeb: ____________________________________________________________________________________________________________________ 36 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej 1) informacje o ewentualnych jednostkach wytwórczych (awaryjne agregaty prądotwórcze), 2) informacje o zapotrzebowaniu na moc i energię elektryczną, 3) informacje o zawarciu kontraktów na zakup energii elektrycznej, 4) informacje o projektach zarządzania popytem, 5) inne dane w zakresie uzgodnionym przez OSD i podmiot przyłączony do sieci dystrybucyjnej. VII.1.3.2. Informacje o jednostkach wytwórczych, o których mowa w punkcie VII.1.3.1., obejmują w zaleŜności od potrzeb: 1) rodzaje jednostek wytwórczych, lokalizację i charakter pracy, 2) moce i przewidywane czasy pracy. VII.1.3.3. Odbiorcy wskazani przez OSD, przyłączani do sieci SN I nN, przekazują do OSD następujące informacje o zapotrzebowaniu na moc i energię elektryczną, o których mowa w punkcie VII.1.3.1.: 1) zapotrzebowanie na moc i energię elektryczną, 2) krzywe obciąŜeń w wybranych dobach reprezentatywnych, 3) miesięczne bilanse mocy i energii. VII.1.3.4. Informacje o projektach zarządzania popytem, o których mowa w punkcie VII.1.3.1., obejmują: 1) opis i harmonogram projektu, 2) przewidywaną wielkość ograniczenia zapotrzebowania na moc i energię elektryczną. VII.1.3.5. Formę przekazywanych danych prognozowanych, stopień szczegółowości, termin oraz sposób przekazywania podmioty uzgadniają z OSD. VII.1.4. Dane pomiarowe VII.1.4.1. Wskazani przez OSD wytwórcy i odbiorcy przyłączeni do sieci SN, dla wybranej doby letniej i doby zimowej, przeprowadzają rejestrację stanów pracy sieci dystrybucyjnej SN, obejmującą: 1) bilanse mocy czynnej i biernej węzłów sieci, 2) napięcia w węzłach sieci, 3) rozpływy mocy czynnej i biernej. VII.1.4.2. OSD dokonuje wyboru dni oraz godzin rejestracji stanów pracy sieci i zawiadamia o tym wytwórców oraz odbiorców przyłączonych do sieci SN z co najmniej 14 dniowym wyprzedzeniem. VII.1.4.3. Wytwórcy i odbiorcy przyłączeni do sieci SN dostarczają OSD wyniki rejestracji stanów pracy sieci dystrybucyjnej SN nie później niŜ po upływie 14 dni od dnia przeprowadzenia ewidencji. VII.1.4.4. Formę przekazywania danych pomiarowych oraz sposób przekazania podmioty uzgadniają z OSD. VII.2. INFORMACJE UDOSTĘPNIANE PRZEZ OSD VII.2.1. Formy wymiany informacji VII.2.1.1. Wymiana informacji pomiędzy OSD a uŜytkownikami systemu moŜe się odbywać: 1) poprzez systemy teleinformatyczne, 2) telefonicznie, 3) drogą elektroniczną, ____________________________________________________________________________________________________________________ 37 DALMOR S.A. 4) 5) 6) 7) Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej faksem, listownie, poprzez publikację na stronie internetowej, poprzez udostępnianie do publicznego wglądu w siedzibie OSD. Wykorzystanie ww. form dla konkretnych informacji określa OSD, o ile forma wymiany informacji nie została określona przez obowiązujące przepisy. VII.2.1.2. Do systemów teleinformatycznych słuŜących do zbierania, przekazywania i wymiany informacji, o których mowa w punkcie VII.2.1.1., zalicza się Lokalny System Pomiarowo-Rozliczeniowy (LSPR). VII.2.1.3. Strona internetowa OSD jest wykorzystywana przez OSD jako platforma publikacji i udostępniania informacji zainteresowanym podmiotom. VII.2.1.4. Strona internetowa OSD jest dostępna pod adresem: www.dalmor.pl VII.2.2. Zakres informacji publikowanych przez OSD VII.2.2.1. W ramach udostępniania uŜytkownikom systemu informacji o warunkach świadczenia usług dystrybucji energii elektrycznej OSD publikuje na swojej stronie internetowej w szczególności: 1) IRiESD, 2) taryfę OSD, 3) inne, publikowane przez OSD zgodnie z ustawą – Prawo energetyczne lub postanowieniami IRiESD, VII.2.2.2. W zakresie przyłączania podmiotów do sieci dystrybucyjnej, OSD na swojej stronie internetowej publikuje: 1) wzory wniosków o określenie warunków przyłączenia, 2) wzory umów o przyłączenie do sieci dystrybucyjnej OSD. VII.2.2.3. W ramach świadczonych przez OSD usług dystrybucji energii elektrycznej, OSD na swojej stronie internetowej publikuje: 1) wzory umów o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej, 2) wzory umów kompleksowych, 3) listę sprzedawców energii elektrycznej, z którymi OSD zawarł umowy o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej, VII.2.3. Ochrona informacji VII.2.3.1. W stosunku do informacji otrzymanych od uŜytkowników systemu, jak równieŜ w stosunku do informacji dotyczących umów zawartych z tymi podmiotami, OSD jest zobowiązany przestrzegać przepisów o ochronie informacji niejawnych i innych informacji prawnie chronionych. VII.2.3.2. Informacje, o których mowa w punkcie VII.2.3.1., mogą być wykorzystywane przez OSD jedynie w celu realizacji jego obowiązków wynikających z zawartej z danym uŜytkownikiem systemu umowy, jak równieŜ w celu realizacji zadań OSD określonych przepisami ustawy – Prawo energetyczne, przepisami aktów wykonawczych i IRiESD w sposób wyłączający moŜliwość spowodowania zagroŜenia lub naruszenia interesów uŜytkownika systemu. VII.2.3.3. Obowiązek zachowania w tajemnicy informacji, o których mowa w punkcie VII.2.3.1., trwa takŜe po zakończeniu okresu obowiązywania zawartej przez OSD z tym uŜytkownikiem systemu umowy, nie dłuŜej jednak niŜ 5 lat od jej wygaśnięcia lub rozwiązania. ____________________________________________________________________________________________________________________ 38 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej VII.2.3.4. Postanowieni o poufności zawarte powyŜej, nie będą stanowiły przeszkody dla OSD w ujawnianiu informacji konsultantom i podwykonawcom działającym w imieniu i na rzecz OSD przy wykonywaniu zadań określonych przepisami ustawy – Prawo energetyczne, przepisami aktów wykonawczych i IRiESD, z zastrzeŜeniem zachowania wymogów określonych w punkcie VII.2.3.5. oraz w ujawnianiu informacji, która naleŜy do informacji powszechnie znanych lub informacji, których ujawnienie jest wymagane na podstawie obowiązujących przepisów prawa, w tym przepisów dotyczących obowiązków informacyjnych spółek publicznych lub na ujawnienie których uŜytkownik systemu wyraził zgodę na piśmie. OSD jest równieŜ uprawniony do ujawnienia informacji działając w celu zastosowania się do postanowień IRiESD, wymagań organu regulacyjnego, w związku z toczącym się postępowaniem sądowym lub postępowaniem przed organem regulacyjnym. VII.2.3.5. OSD zapewnia, Ŝe wszystkie podmioty, które w jego imieniu i na jego rzecz będą uczestniczyły w realizacji zadań określonych przepisami ustawy – Prawo energetyczne, przepisami aktów wykonawczych i IRiESD zostaną przez OSD zobowiązane do zachowania w tajemnicy informacji, o których mowa w punkcie VII.2.3.1., na warunkach określonych w punktach od VII.2.3.1. do VII.2.3.4. VII.2.3.6. Postanowienia punktów od VII.2.3.1. do VII.2.3.5. obowiązują odpowiednio uŜytkowników systemu w zakresie ochrony przez nich i ich konsultantów oraz podwykonawców, informacji otrzymanych od OSD, jak równieŜ w stosunku do informacji dotyczących umów zawartych z OSD. VIII. BEZPIECZEŃSTWO FUNKCJONOWANIA SYSTEMU ELEKTROENERGETYCZNEGO VIII.1. BEZPIECZEŃSTWO DOSTAW ENERGII ELEKTRYCZNEJ, AWARIA SIECIOWA I AWARIA W SYSTEMIE VIII.1.1. Operator systemu przesyłowego, zgodnie z IRiESP, na bieŜąco kontroluje warunki pracy KSE. OSP moŜe stwierdzić zagroŜenie bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej i podać do publicznej wiadomości komunikat o wystąpieniu zagroŜenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej i podejmowanych działaniach. VIII.1.2. Podstawowym stanem pracy KSE wymagającym działań interwencyjnych słuŜb dyspozytorskich i słuŜb ruchowych jest zagroŜenie bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, w tym: 1) awaria w systemie, 2) awaria sieciowa. ZagroŜenie bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej moŜe w szczególności być spowodowane: 1) brakiem mocy dyspozycyjnej jednostek wytwórczych, pokrywającej zapotrzebowanie energii elektrycznej oraz zapewniającej odpowiedni poziom rezerwy mocy, przy uwzględnieniu salda mocy wymiany międzysystemowej, 2) brakiem dyspozycyjności zdolności przesyłowych, zapewniających dotrzymanie parametrów jakościowo-niezawodnościowych w węzłach odbiorczych lub bezpieczne wyprowadzenie mocy z jednostek wytwórczych, zapewniających zrównowaŜenie bilansu mocy w KSE, 3) niedyspozycyjnością systemowej infrastruktury technicznej, wymaganej dla sterowania pracą KSE w czasie rzeczywistym. ____________________________________________________________________________________________________________________ 39 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej VIII.1.3. W przypadku ogłoszenia zagroŜenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, OSP moŜe stosować procedury awaryjne bilansowania systemu i zarządzania ograniczeniami systemowymi, nazywane równieŜ procedurami awaryjnymi. Procedury awaryjne stosowane na rynku bilansującym określa IRiESP. VIII.1.4. OSP moŜe stosować procedury awaryjne rynku bilansującego, o których mowa w punkcie VIII.1.3., w przypadku awarii sieciowych i awarii w systemie nie powodujących powstania zagroŜenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej. Wówczas procedury te dotyczą podmiotów objętych skutkami awarii. VIII.1.5. W przypadku stwierdzenia przez OSD zagroŜenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, JWCD i JWCK przyłączone do sieci dystrybucyjnej stosują się do bezpośrednich poleceń OSP. Pozostali wytwórcy oraz odbiorcy przyłączeni do sieci dystrybucyjnej stosują się do poleceń właściwego OSD. W przypadku awarii sieciowych i awarii w systemie nie powodujących wystąpienia zagroŜenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, bezpośrednie polecenia właściwych operatorów realizują podmioty bezpośrednio zaangaŜowane w proces usunięcia skutków awarii. VIII.1.6. OSD wraz z OSDp oraz OSP podejmują, zgodnie z IRiESP, niezwłoczne działania zmierzające do likwidacji zagroŜenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, awarii sieciowej lub awarii w systemie. VIII.1.7. OSD w uzgodnieniu z OSDp opracowuje i na bieŜąco aktualizuje procedury dyspozytorskie na okres odbudowy zasilania systemu dystrybucyjnego, którego pracą kieruje. VIII.1.8. Procedury dyspozytorskie na okres odbudowy zasilania systemu dystrybucyjnego obejmują w szczególności: 1) podział kompetencji słuŜb dyspozytorskich, 2) awaryjne układy pracy sieci, 3) wykaz operacji ruchowych wykonywanych w poszczególnych fazach odbudowy zasilania, 4) dane techniczne niezbędne do odbudowy zasilania, tryb i zasady wymiany informacji i poleceń dyspozytorskich. VIII.1.9. JeŜeli awaria sieciowa, awaria w systemie oraz zagroŜenie bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej lub teŜ przewidziana procedura likwidacji awarii lub zagroŜenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej stanowi zagroŜenie dla uŜytkowników systemu nie objętych awarią lub stanem zagroŜenia, OSD udziela tym uŜytkownikom niezbędnych informacji o zagroŜeniu i sposobach przeciwdziałania rozszerzaniu się awarii lub stanu zagroŜenia. VIII.1.10. W procesie likwidacji awarii sieciowej, awarii w systemie i zagroŜenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej dopuszcza się wprowadzenie ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej realizowanych jako wyłączenia w trybie awaryjnym, zgodnie z punktem VIII.3.4. VIII.2. BEZPIECZEŃSTWO PRACY SIECI DYSTRYBUCYJNEJ VIII.2.1. OSD prowadzi ruch sieci dystrybucyjnej w sposób zapewniający bezpieczeństwo realizacji dostaw energii elektrycznej siecią dystrybucyjną OSD. VIII.2.2. OSD dotrzymuje standardowych parametrów jakościowych energii elektrycznej i standardów jakościowych obsługi odbiorców. ____________________________________________________________________________________________________________________ 40 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej VIII.3. WPROWADZANIE PRZERW ORAZ OGRANICZEŃ W DOSTARCZANIU I POBORZE ENERGII ELEKTRYCZNEJ VIII.3.1. Postanowienia ogólne VIII.3.1.1. Ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej mogą być wprowadzone przez OSP na czas oznaczony w przypadku wystąpienia zagroŜenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej lub w przypadku wprowadzenia przez Radę Ministrów w drodze rozporządzenia, na podstawie art. 11 ust. 7 ustawy – Prawo energetyczne, ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej. VIII.3.1.2. W przypadku wystąpienia zagroŜenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, w tym w przypadku wystąpienia awarii sieciowej lub awarii w systemie, OSP, OSDp i OSD podejmują we współpracy z uŜytkownikami systemu wszelkie moŜliwe działania przy wykorzystaniu dostępnych środków mających na celu usuniecie zagroŜenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej i zapobiegania jego negatywnym skutkom. OSD w szczególności podejmuje następujące działania: 1) wydaje polecenia uruchamiania, odstawiania, zmiany obciąŜenia lub odłączenia od sieci nJWCD, 2) wydaje polecenia zmniejszenia ilości pobieranej energii elektrycznej przez odbiorców końcowych przyłączonych do sieci dystrybucyjnej na obszarze jego działania lub przerywa zasilanie niezbędnej liczby odbiorców końcowych przyłączonych do sieci dystrybucyjnej na tym obszarze. VIII.3.1.3. Ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wprowadza się według następujących trybów: 1) tryb normalny, określony w punkcie VIII.3.2., 2) tryb normalny na polecenie OSP, określony w punkcie VIII.3.3., 3) tryb awaryjny, określony w punkcie VIII.3.4., VIII.3.1.4. OSD nie ponosi odpowiedzialności za skutki ograniczeń w dostawach energii elektrycznej wprowadzanych według rozporządzenia wydanego na podstawie delegacji zawartej w ustawie – Prawo energetyczne według trybu opisanego w punkcie VIII.3.2., jak i w wyniku ochrony systemu realizowanego przez OSP według trybów VIII.3.3., VIII.3.4., VIII.3.5. i VIII.3.6. VIII.3.2. Tryb normalny VIII.3.2.1. Ograniczenia w trybie normalnym wprowadza Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia wydanego na podstawie ustawy – Prawo energetyczne, na wniosek ministra właściwego do spraw gospodarki. Ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wprowadza się na czas oznaczony, na terytorium kraju lub jego części, w przypadku wystąpienia zagroŜenia: 1) bezpieczeństwa energetycznego Rzeczypospolitej Polskiej polegającego na długookresowym braku równowagi na rynku paliwowo-energetycznym, 2) bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, 3) bezpieczeństwa osób, 4) wystąpienia znacznych strat materialnych. Ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej mogą być wprowadzane po wyczerpaniu, przez operatorów we współpracy z zainteresowanymi podmiotami, wszelkich dostępnych środków słuŜących do zapewnienia prawidłowego funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, przy dołoŜeniu naleŜytej staranności. ____________________________________________________________________________________________________________________ 41 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej VIII.3.2.2. Wniosek, o którym mowa w punkcie VIII.3.2.1., sporządza minister właściwy dla spraw gospodarki z własnej inicjatywy lub na podstawie zgłoszenia OSP. VIII.3.2.3. OSP we współpracy z OSDp i OSD opracowuje plany wprowadzania ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej na wypadek wystąpienia okoliczności podanych w punkcie VIII.3.2.1. Ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej nie mogą powodować zagroŜenia bezpieczeństwa osób oraz uszkodzenia lub zniszczenia obiektów technologicznych, a takŜe zakłóceń w funkcjonowaniu obiektów przeznaczonych do wykonywania zadań w zakresie bezpieczeństwa lub obronności państwa, opieki zdrowotnej, telekomunikacji, edukacji, wydobywania paliw kopalnych ze złóŜ, ich przeróbki i dostarczania do odbiorców, wytwarzania i dostarczania energii elektrycznej oraz ciepła do odbiorców oraz ochrony środowiska. VIII.3.2.4. Ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wprowadzane w trybie normalnym mogą dotyczyć odbiorców o mocy umownej wyŜszej niŜ 300 kW. VIII.3.2.5. Przyporządkowane odbiorcom, wymienionym w punkcie VIII.3.2.4., wielkości dopuszczalnego maksymalnego ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej uwzględnia się w umowach zawartych z tymi odbiorcami. VIII.3.2.6. Plany wprowadzania ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, o których mowa w punkcie VIII.3.2.3., obowiązują dla okresu od dnia 1 września danego roku do dnia 31 sierpnia roku następnego i wymagają: 1) uzgodnienia z Prezesem URE w przypadku planów opracowywanych przez OSP, 2) uzgodnienia z OSP w przypadku planów opracowywanych przez OSDp, 3) uzgodnienia z OSDp w przypadku planów opracowywanych przez OSDn, 4) corocznej aktualizacji w terminie do dnia 31 sierpnia. VIII.3.2.7. Procedura przygotowania planu ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej obejmuje: 1) wystąpienie OSD do odbiorców o mocy umownej powyŜej 300 kW objętych ograniczeniami, z wnioskiem o określenie wielkości mocy bezpiecznej w przypadku wprowadzenia ograniczeń, 2) przygotowanie przez OSD wstępnego planu ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, 3) uzgodnienie planu ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej z OSDp, 4) powiadomienie odbiorców, w sposób przyjęty zwyczajowo przez OSD, o uzgodnionym planie ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, w terminie do 4 tygodni od przekazania do OSD przez OSDp uzgodnionego pomiędzy Prezesem URE, a operatorem systemu przesyłowego planu ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej. W przypadku zmiany wielkości ograniczeń w poborze mocy i minimalnego dobowego poboru energii elektrycznej, odbiorcy przyłączeni do sieci OSD są zobowiązani do powiadomienia o tym OSD w formie pisemnej w terminie 7 dni od zaistniałej zmiany. VIII.3.2.8. Wielkości planowanych ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, ujęte w planach wprowadzania ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, poprzez ograniczenie poboru mocy, określa się w stopniach zasilania od 11 do 20, przy czym: 1) 11 stopień zasilania określa, Ŝe odbiorca moŜe pobierać moc do wysokości mocy umownej, 2) stopnie zasilania od 12 do 19 powinny zapewniać równomierne obniŜanie mocy pobieranej przez odbiorcę, ____________________________________________________________________________________________________________________ 42 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej 3) 20 stopień zasilania określa, iŜ odbiorca moŜe pobierać moc do wysokości ustalonego minimum, niepowodującego: a) zagroŜenia bezpieczeństwa osób oraz uszkodzenia lub zniszczenia obiektów technologicznych, b) zakłóceń w funkcjonowaniu obiektów przeznaczonych do wykonywania zadań w zakresie bezpieczeństwa lub obronności państwa określonych w przepisach odrębnych, opieki zdrowotnej, telekomunikacji, edukacji, wydobywania paliw kopalnych ze złóŜ, ich przeróbki i dostarczania do odbiorców, wytwarzania i dostarczania energii elektrycznej oraz ciepła do odbiorców oraz ochrony środowiska. VIII.3.2.9. W trybie normalnym ograniczenia w poborze energii elektrycznej są realizowane przez odbiorców, stosownie do komunikatów OSP o obowiązujących stopniach zasilania. Komunikaty o stopniach zasilania wprowadzonych jako obowiązujące w najbliŜszych 12 godzinach i przewidywanych na następne 12 godzin, są ogłaszane w radiowych komunikatach energetycznych w I Programie Polskiego Radia o godzinie 7:55 oraz 19:55 i obowiązują w czasie określonym w tych komunikatach. VIII.3.2.10.W przypadku zróŜnicowania wprowadzonych ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej w stosunku do stopni zasilania ogłoszonych w komunikatach, OSD powiadamia odbiorców ujętych w planach ograniczeń indywidualnie w formie pisemnej lub w sposób określony w umowach lub za pomocą innego środka komunikowania się w sposób zwyczajowo przyjęty u OSD. VIII.3.2.11.Odbiorcy objęci planem ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej realizują polecenia dyspozytorskie dotyczące ograniczeń. VIII.3.2.12.Odbiorcy objęci planem ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej rejestrują w czasie trwania ograniczeń: 1) Polecone stopnie zasilania, 2) Wielkości poboru mocy w poszczególnych stopniach zasilania. VIII.3.3. Tryb normalny na polecenie OSP VIII.3.3.1. W przypadku zagroŜenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej OSP moŜe wprowadzić ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej na terytorium kraju lub jego części do czasu wejścia w Ŝycie przepisów, o których mowa w punkcie VIII.3.2.1., lecz nie dłuŜej niŜ na okres 72 godzin. VIII.3.3.2. Plany wprowadzania ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej oraz procedury związane z wprowadzaniem ograniczeń opracowane dla trybu normalnego i opisanego w punkcie VIII.3.2. mają zastosowanie w trybie normalnym na polecenie OSP. VIII.3.3.3. W przypadku wprowadzenia ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej w trybie normalnym na polecenie OSP, OSP przekazuje stosowne komunikaty o ograniczeniach, w sposób analogiczny jak dla informacji określonych w punkcie VIII.3.2.9. Wydanie stosownych komunikatów za pośrednictwem środków masowego przekazu zgodnie z zasadami określonymi w rozporządzeniu, o którym mowa w art. 11 ust.6 ustawy – Prawo energetyczne, następuje w moŜliwie najkrótszym terminie. VIII.3.4. Tryb awaryjny ____________________________________________________________________________________________________________________ 43 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej VIII.3.4.1. OSP moŜe dokonać wyłączenia odbiorców w trybie awaryjnym w przypadku zagroŜenia bezpieczeństwa dostawy energii elektrycznej lub wystąpienia zagroŜenia bezpieczeństwa osób, jednak nie dłuŜej niŜ na okres 72 godzin. VIII.3.4.2. Wyłączenia odbiorców według trybu awaryjnego, realizuje się na polecenie OSP jako wyłączenie awaryjne. W przypadku dokonania przez OSD wyłączeń odbiorców, w szczególności w związku z zagroŜeniem bezpieczeństwa osób, OSD jest zobowiązany niezwłocznie powiadomić o tym fakcie odpowiednie słuŜby dyspozytorskie OSDp. VIII.3.4.3. Wyłączenia awaryjne odbiorców powinny być zrealizowane bez zbędnej zwłoki, w czasie do 1 godziny od wydania polecenia dyspozytorskiego. Opracowuje się optymalne plany wyłączeń awaryjnych, dla których przyjmuje się pięciostopniową skalę wyłączeń od A1 do A5. Stopnie A1 – A5 powinny zapewniać równomierny spadek poboru mocy czynnej (kaŜdy około 10%). Wyłączenie awaryjne w stopniu A5 powinno zapewnić zmniejszenie poboru mocy czynnej o 50 % prognozowanego zapotrzebowania na moc w dobowych szczytach tego zapotrzebowania dla typowych warunków pogodowych. IX. STANDARDY TECHNICZNE I BEZPIECZEŃSTWA PRACY SIECI DYSTRYBUCYJNEJ OSD IX.1. W normalnych warunkach pracy sieci dystrybucyjnej OSD w szczególności powinny być spełnione następujące warunki techniczne: 1) obciąŜenia prądowe poszczególnych elementów sieci powinny być nie wyŜsze od dopuszczalnych długotrwale, 2) napięcia w węzłach sieci powinny mieścić się w granicach dopuszczalnych dla poszczególnych elementów sieci, 3) moce (prądy) wyłączalne zainstalowanych wyłączników powinny być wyŜsze niŜ moce (prądy) zwarciowe w danym punkcie sieci. IX.2. Rozwiązania techniczne stosowane przy projektowaniu i budowie nowych oraz remoncie istniejących sieci dystrybucyjnych powinny spełniać wymagania określone w standardach/wytycznych budowy systemów elektroenergetycznych obowiązujących u OSD. X. PARAMETRY JAKOŚCIOWE ENERGII ELEKTRYCZNEJ ORAZ WSKAŹNIKI JAKOŚCI I NIEZAWODNOŚCI DOSTAW ENERGII ELEKTRYCZNEJ X.1. PARAMETRY JAKOŚCIOWE ENERGII ELEKTRYCZNEJ X.1.1. WyróŜnia się następujące parametry znamionowe sieci dystrybucyjnej: 1) napięcie znamionowe, 2) częstotliwość znamionowa. X.1.2. Regulacja częstotliwości w KSE jest prowadzona przez OSP. X.1.3. O ile umowa o świadczenie usług dystrybucji lub umowa kompleksowa nie stanowi inaczej, w normalnych warunkach pracy sieci (wyłączając przerwy w zasilaniu), w kaŜdym tygodniu, 95% ze zbioru 10-minutowych średnich wartości skutecznych ____________________________________________________________________________________________________________________ 44 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej napięcia zasilającego powinno mieścić się w przedziale odchyleń ±10% napięcia znamionowego lub deklarowanego (przy współczynniku tg φ nie większym niŜ 0,4) dla sieci o napięciu znamionowym nie wyŜszym niŜ 110 kV – w sieciach niskiego napięcia wartości napięć deklarowanych i znamionowych są równe. O ile umowa o świadczenie usług dystrybucji lub umowa kompleksowa nie stanowi inaczej, w normalnych warunkach pracy sieci, dla odbiorców których urządzenia, instalacje lub sieci przyłączone są bezpośrednio do sieci o napięciu znamionowym nie wyŜszym niŜ 110 kV ustala się następujące parametry techniczne energii elektrycznej: 1) wartość średnia częstotliwości, mierzonej przez 10 sekund w miejscach przyłączenia, powinna być zawarta w przedziale: a) 50 Hz ± 1% (od 49,5 Hz do 50,5 Hz) przez 99,5% tygodnia, b) 50 Hz + 4%/-6% (od 47 Hz do 52 Hz) przez 100% tygodnia, 2) przez 95% czasu kaŜdego tygodnia, wskaźnik długookresowego migotania światła Pit spowodowanego wahaniami napięcia zasilającego nie powinien być większy od 1dla sieci o napięciu znamionowym mniejszym od 110 kV, 3) w ciągu kaŜdego tygodnia, 95% ze zbioru 10-minutowych średnich wartości skutecznych: a) składowej symetrycznej kolejności przeciwnej napięcia zasilającego, powinno mieścić się w przedziale od 0% do 2% wartości składowej kolejności zgodnej dla sieci o napięciu znamionowym mniejszym od 110 kV, b) dla kaŜdej harmonicznej napięcia zasilającego, powinno być mniejsze lub równe wartościom określonym w poniŜszej tabeli (dla sieci o napięciu znamionowym mniejszym od 110 kV): X.1.4. Harmoniczne nieparzyste nie będące krotnością 3 będące krotnością 3 Rząd harmonicznej (h) Wartość względna napięcia wyraŜona w procentach składowej podstawowej (uh) Rząd harmonicznej (h) Wartość względna napięcia wyraŜona w procentach składowej podstawowej (uh) 5 7 11 13 17 19 23 25 6% 5% 3,5% 3% 2% 1,5% 1,5% 1,5% 3 9 15 >15 5% 1,5% 0,5% 0,5% Harmoniczne parzyste Rząd harmonicznej (h) Wartość względna napięcia wyraŜona w procentach składowej podstawowej (uh) 2 4 >4 2% 1% 0,5% 4) współczynnik odkształcenia harmonicznymi napięcia zasilającego THD, uwzględniający wyŜsze harmoniczne do rzędu 40, powinien być mniejszy lub równy 8% dla sieci o napięciu znamionowym mniejszym od 110 kV. Warunkiem utrzymania dolnych parametrów napięcia zasilającego w granicach określonych w powyŜszych podpunktach 1) – 4), jest pobieranie przez odbiorcę mocy nie większej od mocy umownej, przy współczynniku tg φ nie większym niŜ 0,4. X.2. WSKAŹNIKI JAKOŚCI ELEKTRYCZNEJ I NIEZAWODNOŚCI DOSTAW ENERGII X.2.1. Do wskaźników jakości i niezawodności dostaw energii elektrycznej, stosowanych przez OSD, zalicza się przerwy w dostarczaniu energii elektrycznej, określone w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 4 maja 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego (Dz. U. z 2007 r. Nr 93, poz. 623 z późn. zm.). Określone poniŜej przez OSD wskaźniki ____________________________________________________________________________________________________________________ 45 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej jakości i niezawodności dostaw energii elektrycznej oraz obowiązki OSD i uŜytkowników systemu w tym zakresie są zgodne z obecnie obowiązującymi zapisami powyŜszego rozporządzenia, przy czym w przypadku jego zmiany obowiązujące będą wskaźniki określone w przepisach obowiązującego prawa. X.2.2. Przerwy w dostarczaniu energii elektrycznej, w zaleŜności od czasu ich trwania, dzieli się na: 1) przemijające (mikroprzerwy), trwające nie dłuŜej niŜ 1 sekundę, 2) krótkie, trwające dłuŜej niŜ 1 sekundę i nie dłuŜej niŜ 3 minuty, 3) długie, trwające dłuŜej niŜ 3 minuty i nie dłuŜej niŜ 12 godzin, 4) bardzo długie, trwające dłuŜej niŜ 12 godzin i nie dłuŜej niŜ 24 godziny, 5) katastrofalne, trwające dłuŜej niŜ 24 godziny. X.2.3. Przerwa planowana, o której odbiorca nie został powiadomiony w formie, o której mowa w punkcie III.3.1.3. podpunkt 4), jest traktowana jako przerwa nieplanowana. X.2.4. Dla podmiotów zaliczanych do grup przyłączeniowych IV i V dopuszczalny czas trwania: 1) jednorazowej przerwy w dostarczaniu energii elektrycznej nie moŜe przekroczyć w przypadku: a) przerwy planowanej – 16 godzin, b) przerwy nieplanowanej – 24 godzin, 2) przerw w ciągu roku, stanowiący sumę czasów trwania przerw jednorazowych długich i bardzo długich, nie moŜe przekroczyć w przypadku: a) przerwy planowanej – 35 godzin, b) przerwy nieplanowanej – 48 godzin. X.3. DOPUSZCZALNE POZIOMY ZABURZEŃ JAKOŚCIOWYCH ENERGII ELEKTRYCZNEJ X.3.1. Ustala się poniŜsze dopuszczalne poziomy zaburzeń parametrów jakościowych energii elektrycznej wprowadzanych przez odbiorniki w sieciach niskich napięć. X.3.1.1. Dopuszczalne poziomy zaburzeń parametrów jakościowych energii elektrycznej wprowadzanych przez odbiorniki w sieciach niskich napięć PARAMETRÓW X.3.1.1.1. W przypadku odbiorników o fazowym prądzie znamionowym ≤ 75A, wprowadza się następujące maksymalnie dopuszczalne poziomy: 1) wartość Pst nie powinna być większa niŜ 1; 2) wartość Pit nie powinna być większa niŜ 0,65; ∆U 3) względna zmiana napięcia d = nie powinna przekraczać 3%. Un gdzie ∆U – róŜnica dowolnych dwóch kolejnych skutecznych wartości napięcia fazowego X.3.1.1.2. W przypadku odbiorników o fazowym prądzie znamionowym większym od 75A wartość Pst powinna mieścić się w granicach 0,6 < Pst < 1 natomiast wartość Pit powinna wynosić Pit = 0,65 Pst. X.3.1.2. Dopuszczalne poziomy emisji harmonicznych prądu X.3.1.2.1. W celu wyznaczenia maksymalnych poziomów emisji harmonicznych odbiorniki dzieli się według następującej klasyfikacji: 1) Klasa A – symetryczne, trójfazowe odbiorniki i wszystkie inne z wyjątkiem zakwalifikowanych do jednej z poniŜszych klas, ____________________________________________________________________________________________________________________ 46 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej 2) Klasa B – narzędzia przenośne, tj. narzędzia elektryczne, które podczas normalnej pracy trzymane są w rękach i uŜywane tylko przez krótki czas (kilka minut), 3) Klasa C – sprzęt oświetleniowy wraz ze ściemniaczami, 4) Klasa D – sprzęt o mocy 600 W lub mniejszej następującego rodzaju: komputery osobiste i monitory do nich oraz odbiorniki telewizyjne. X.3.1.2.2. Dopuszczalne poziomy emisji harmonicznych prądu powodowane przez odbiorniki o fazowym prądzie znamionowym ≤ 16A, według przynaleŜności tych odbiorników do poszczególnych klas: 1) Tablica 1. Dopuszczalne poziomy dla odbiorników klasy A Maksymalny dopuszczalny prąd harmonicznej [A] Harmoniczne nieparzyste 2,30 1,14 0,77 0,40 0,33 0,21 15 0,15 n Harmoniczne parzyste 1,08 0,43 0,30 8 0,23 n Rząd harmonicznej [n] 3 5 7 9 11 13 15 ≤ n ≤ 39 2 4 6 8 ≤ n ≤ 40 2) Tablica 2. Dopuszczalne poziomy dla odbiorników klasy B Maksymalny dopuszczalny prąd harmonicznej [A] Harmoniczne nieparzyste 3,45 1,71 1,155 0,60 0,495 0,315 15 0,225 n Harmoniczne parzyste 1,62 0,645 0,45 8 0,345 n Rząd harmonicznej [n] 3 5 7 9 11 13 15 ≤ n ≤ 39 2 4 6 8 ≤ n ≤ 40 ____________________________________________________________________________________________________________________ 47 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej 3) Tablica 3. Dopuszczalne poziomy dla odbiorników klasy C Rząd harmonicznej [n] 2 3 5 7 9 11 ≤ n ≤ 39 (tylko harmoniczne nieparzyste) * λ – współczynnik mocy obwodu Maksymalny dopuszczalny prąd harmonicznej, wyraŜony w % harmonicznej podstawowe prądu zasilającego [%] 2 30λ* 10 7 5 3 4) Tablica 4. Dopuszczalne poziomy dla odbiorników klasy D Rząd harmonicznej [n] 3 5 7 9 11 13 ≤ n ≤ 39 (tylko harmoniczne nieparzyste) Maksymalny dopuszczalny prąd harmonicznej w przeliczeniu na Wat[mA/W] 3,4 1,9 1,0 0,5 0,35 Maksymalny dopuszczalny prąd harmonicznej [A] 2,3 1,14 0,77 0,4 0,33 3,85 n Patrz Tablica 1. X.3.1.2.3. Dopuszczalne poziomy emisji harmonicznych prądu powodowane przez odbiorniki o fazowym prądzie znamionowym > 16A, zakwalifikowane do Klasy A, Klasy B, Klasy C i Klasy D podano w Tablicy 5. Tablica 5. Rząd harmonicznej [n] 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 ≥33 Maksymalny dopuszczalny prąd harmonicznej, wyraŜony w % harmonicznej podstawowe prądu zasilającego [%] 21,6 10,7 7,2 3,8 3,1 2,0 0,7 1,2 1,1 ≤0,6 0,9 0,8 ≤0,6 0,7 0,7 ≤0,6 ____________________________________________________________________________________________________________________ 48 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej INSTRUKCJA RUCHU I EKSPLOATACJI SIECI DYSTRYBUCYJNEJ CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA: BILANSOWANIE SYSTEMU DYSTRYBUCYJNEGO I ZARZĄDZANIE OGRANICZENIAMI SYSTEMOWYMI ____________________________________________________________________________________________________________________ 49 DALMOR S.A. A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej POSTANOWIENIA WSTĘPNE A.1. ZAKRES PRZEDMIOTOWY I PODMIOTOWY A.1.1. IRiESD-Bilansowanie określa zasady, procedury i uwarunkowania bilansowania systemu oraz realizacji umów sprzedaŜy energii elektrycznej zawartych przez podmioty przyłączone do sieci dystrybucyjnej i realizowanych w sieci dystrybucyjnej przez OSD, a w szczególności: a) podmioty i warunki bilansowania systemu dystrybucyjnego, b) zasady kodyfikacji podmiotów, c) procedury powiadamiania o umowach sprzedaŜy energii elektrycznej i weryfikacji powiadomień oraz wymiany informacji w tym zakresie, d) zasady pozyskiwania i udostępniania danych pomiarowych, e) procedury zmiany sprzedawcy przez odbiorców, f) procedury ustanawiania i zmiany podmiotów odpowiedzialnych za bilansowanie handlowe, g) zasady wyznaczania, przydzielania i weryfikacji standardowych profili zuŜycia, h) postępowanie reklamacyjne, i) zarządzanie ograniczeniami systemowymi. A.1.2. Procedury bilansowania i zarządzania ograniczeniami systemowymi w sieci dystrybucyjnej określone w IRiESD-Bilansowanie obowiązują: a) Operatorów Systemów Dystrybucyjnych, b) podmioty przyłączone do sieci dystrybucyjnej OSD, c) uczestników rynku bilansującego (URB), pełniących funkcję podmiotu odpowiedzialnego za bilansowanie handlowe (POB) na obszarze OSD, d) sprzedawców energii elektrycznej działających na obszarze OSD, e) Operatorów Handlowych (OH) i Handlowo-Technicznych (OHT) reprezentujących podmioty wymienione w podpunktach od a) do d) w przypadku, gdy ich działalność operatorska dotyczy sieci dystrybucyjnej OSD. A.2. OGÓLNE ZASADY I DETALICZNEGO A.2.1. Podmiotem odpowiedzialnym za funkcjonowanie Rynku Bilansującego i prowadzenie centralnego mechanizmu bilansowania handlowego jest PSE-Operator S.A., który na mocy ustawy – Prawo energetyczne oraz posiadanej koncesji realizuje zadania OSP. Zasady funkcjonowania Rynku Bilansującego określa IRiESP-Bilansowanie. A.2.2. OSD w ramach swoich obowiązków, określonych przepisami prawa umoŜliwia, na podstawie umowy o świadczenie usług dystrybucji, realizację umów sprzedaŜy energii elektrycznej zawartych przez podmioty przyłączone do jego sieci, przy uwzględnieniu moŜliwości technicznych systemu dystrybucyjnego oraz przy zachowaniu jego bezpieczeństwa. A.2.3. OSD uczestniczy w administrowaniu Rynkiem Bilansującym w zakresie obsługi Jednostek Grafikowych (JG), na które składają się Miejsca Dostarczania Energii Rynku Bilansującego (MB) z obszaru zarządzanej przez niego sieci, za pośrednictwem OSDp. A.2.4. OSDp, za pośrednictwem którego „DALMOR” S.A. współpracuje z operatorem systemu przesyłowego elektroenergetycznego w zakresie bilansowania systemu dystrybucyjnego, jest ENERGA-Operator S.A. Oddział w Gdańsku. A.2.5. Podmiot, którego sieci, urządzenia i instalacje są przyłączone do sieci dystrybucyjnej OSD nie objętej obszarem Rynku Bilansującego i który posiada umowę o świadczenie FUNKCJONOWANIA RYNKU BILANSUJĄCEGO ____________________________________________________________________________________________________________________ 50 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej usług dystrybucji z „DALMOR” S.A. albo umowę kompleksową zawartą ze sprzedawcą, jest Uczestnikiem Rynku Detalicznego (URD). A.2.6. URD jest bilansowany handlowo na rynku bilansującym przez URB. URB pełni dla URD na rynku energii elektrycznej funkcję podmiotu odpowiedzialnego za bilansowanie handlowe (POB). A.2.7. POB jest wskazywany przez sprzedawcę oraz przedsiębiorstwo zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej, w umowie o świadczenie usług dystrybucji zawartej z OSD. A.2.8. Zmiana POB odbywa się na warunkach i zasadach określonych w rozdziale D. niniejszej IRiESD-Bilansowanie. A.2.9. Podstawą dokonania zmiany, o której mowa w punkcie A.4.8., jest wprowadzenie odpowiednich zapisów we wszystkich wymaganych umowach pomiędzy OSD, sprzedawcą, wytwórcą, dotychczasowym POB i POB przejmującym odpowiedzialność za bilansowanie handlowe, a takŜe, jeŜeli jest to niezbędne z OSDp, zgodnie z zasadami opisanymi w rozdziale D. A.2.10. Informacja o sprzedawcach, o których mowa w art. 5 ust. 2a pkt 1 lit. b) ustawy – Prawo energetyczne (zwanych dalej „sprzedawcami rezerwowymi”) działających na terenie OSD, podana jest na stronie internetowej OSD. A.2.11. OSD zamieszcza na swojej stronie internetowej oraz udostępnia do publicznego wglądu w swojej siedzibie: a) aktualną listę sprzedawców energii elektrycznej, z którymi zawarł umowy o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej (zwanymi dalej „generalną umową dystrybucji” – GUD), b) informacje o sprzedawcy z urzędu energii elektrycznej, c) wzorce umów zawieranych z uŜytkownikami systemu, w szczególności wzorce umów zawieranych z odbiorcami końcowymi. A.3. WARUNKI REALIZACJI UMÓW SPRZEDAśY ORAZ UMÓW KOMPLEKSOWYCH I UCZESTNICTWA W PROCESIE BILANSOWANIA A.3.1. OSD zapewnia podmiotom przyłączonym do sieci dystrybucyjnej realizację umów sprzedaŜy energii elektrycznej lub umów kompleksowych zawartych przez te podmioty, jeŜeli zostaną one zgłoszone do OSD w obowiązującej formie, trybie i terminie oraz pod warunkiem spełnienia przez te podmioty wymagań określonych w IRiESD i odpowiednich umowach zawartych z OSD. A.3.2. Wytwórcy, odbiorcy oraz sprzedawcy, którzy posiadają zawartą z „DALMOR” S.A. umowę o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej, mogą zlecić wykonywanie swoich obowiązków wynikających z IRiESD-Bilansowanie innym podmiotom, o ile nie jest to sprzeczne z postanowieniami obowiązującego prawa i posiadanymi koncesjami. Podmioty te działają w imieniu i na rzecz wytwórcy, odbiorcy lub sprzedawcy. A.3.3. Warunki i wymagania formalno-prawne. A.3.3.1. OSD realizuje zawarte przez URD umowy sprzedaŜy energii elektrycznej, po: a) uzyskaniu przez URD odpowiednich koncesji – jeŜeli jest taki wymóg prawny, b) zawarciu przez URD umowy o świadczenie usług dystrybucji z OSD, c) zawarciu przez URD typu odbiorca (URDO) umowy z wybranym sprzedawcą, posiadającym zawartą generalną umowę dystrybucji z OSD, ____________________________________________________________________________________________________________________ 51 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej d) zawarciu przez URD typu wytwórca (URDW) umowy z wybranym POB, posiadającym zawartą umowę o świadczenie usług dystrybucji z OSDp i OSD. A.3.3.2. Umowa o świadczenie usług dystrybucji zawarta pomiędzy URD a OSD spełnia wymagania określone w ustawie – Prawo energetyczne i powinna zawierać w szczególności następujące elementy: a) zobowiązanie stron do stosowania w pełnym zakresie postanowień IRiESD, b) wskazanie POB, a w przypadku URDW równieŜ zasad jego zmiany, c) algorytm wyznaczania rzeczywistej ilości energii elektrycznej w Punkcie Dostarczania Energii (PDE), A.3.3.3. Umowa o świadczenie usług dystrybucji zawierana przez OSD z POB spełnia wymagania określone w ustawie – Prawo energetyczne art.5 ust.2 pkt 2 oraz powinna zawierać co najmniej elementy określone w IRiESD OSDp. Jednocześnie POB powinien posiadać zawartą umowę przesyłową z OSP, przydzielone i uaktywnione przez OSP MB w sieci OSDp/OSDn, zawartą umowę o świadczenie usług dystrybucji z OSDp oraz spełniać procedury i warunki zawarte w niniejszej IRiESD. A.3.3.4. Umowa, o której mowa w punkcie A.5.3.3., jest rozwiązywana automatycznie ze skutkiem natychmiastowym w przypadku zawieszenia przez OSP działalności POB na rynku bilansującym, niezaleŜnie od przyczyn. A.3.3.5. Generalna umowa dystrybucji zawierana przez OSD ze sprzedawcą spełnia wymagania określone w ustawie – Prawo energetyczne art.5 ust.2 pkt 2 i ust. 2a pkt 3 oraz powinna zawierać co najmniej elementy określone w IRiESD OSDp. Generalna umowa dystrybucji reguluje kompleksowo stosunki pomiędzy sprzedawcą i OSD oraz dotyczy wszystkich URD z obszaru działania OSD, którym ten sprzedawca będzie sprzedawać energię elektryczną. Sprzedawca posiadający zawartą z OSD generalną umowę dystrybucji moŜe pełnić funkcję sprzedawcy rezerwowego po wskazaniu tego w GUD. A.3.3.6. Umowa, o której mowa w punkcie A.5.3.5., jest rozwiązywana automatycznie ze skutkiem natychmiastowym w przypadku utraty przez sprzedawcę POB świadczącego na jego rzecz usługę bilansowania handlowego na rynku bilansującym. Od momentu rozwiązania ww. umowy, sprzedaŜ energii elektrycznej do URD typu odbiorca jest realizowana przez sprzedawcę rezerwowego, wskazanego przez tego URD. A.4. ZASADY KONFIGURACJI PODMIOTOWEJ I OBIEKTOWEJ RYNKU DETALICZNEGO ORAZ NADAWANIA KODÓW IDENTYFIKACYJNYCH A.4.1. W ramach obowiązków związanych z administrowaniem rynkiem detalicznym OSD realizuje następujące zadania: a) Przyporządkowuje do POB określone MB słuŜące do reprezentowania na RB ilości dostarczanej energii elektrycznej na podstawie danych konfiguracyjnych przekazanych przez OSDp oraz umów przesyłowych i dystrybucji, b) Przyporządkowuje sprzedawców oraz URD typu wytwórca do poszczególnych MB, przydzielonych POB, jako podmiotowi prowadzącemu bilansowanie handlowe na RB, na podstawie umów o świadczenie usług dystrybucji i generalnych umów dystrybucji, c) Przyporządkowuje URD do poszczególnych MDD przydzielonych sprzedawcom realizującym umowy sprzedaŜy energii elektrycznej w sieci dystrybucyjnej na podstawie generalnych umów dystrybucji, d) Realizuje procedurę zmiany POB przez sprzedawcę lub URD typu wytwórca. ____________________________________________________________________________________________________________________ 52 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej A.4.2. OSD nadaje kody identyfikacyjne podmiotom, których urządzenia są przyłączone do sieci dystrybucyjnej. A.4.3. OSD nadaje kody identyfikacyjne sprzedawcom realizującym umowy sprzedaŜy energii elektrycznej w sieci OSD oraz URD przyłączonym do sieci dystrybucyjnej zarządzanej przez OSD. Kody te zawierają czteroliterowe oznaczenie podmiotu, oznaczenie Operatora Systemu Dystrybucyjnego, literę charakteryzującą podmiot oraz numer podmiotu i mają następującą postać: a) URD typu wytwórca – AAAA_Kod OSD_W_XXXX, gdzie: (oznaczenie literowe podmiotu)_(oznaczenie kodowe OSD)_W_(numer podmiotu), b) URD typu odbiorca – AAAA_Kod OSD_O_XXXX, gdzie: (oznaczenie literowe podmiotu)_(oznaczenie kodowe OSD)_O_(numer podmiotu), c) Sprzedawca – AAAA_Kod OSD_P_XXXX, gdzie: (oznaczenie literowe podmiotu)_(oznaczenie kodowe OSD)_P_(numer podmiotu). OSD moŜe przyporządkować kody identyfikacyjne sprzedawcom realizującym umowy sprzedaŜy energii elektrycznej w sieci OSD, które zostały im nadane przez OSDp. A.4.4. Oznaczenia kodowe OSD są zgodne z nadanym przez OSP czteroliterowym oznaczeniem kodu OSDp, za pośrednictwem którego OSD współpracuje z OSP, wynikającym z zawartej pomiędzy tym OSDp i OSP umowy przesyłowej. A.4.5. Sprzedawca jest zobowiązany do potwierdzenia OSD faktu rejestracji (posiadania kodu identyfikacyjnego) przed pierwszym zgłoszeniem do niego umowy sprzedaŜy energii elektrycznej. A.4.6. Nadanie kodów identyfikacyjnych oraz potwierdzenie faktu rejestracji odbywa się poprzez zawarcie umowy o świadczenie usług dystrybucji lub generalnej umowy dystrybucyjnej pomiędzy podmiotem oraz OSD. Umowy te zawierają niezbędne elementy, o których mowa w IRiESD-Bilansowanie. A.4.7. OSD nadaje kody identyfikacyjne obiektom rynku detalicznego wykorzystywanym w procesie wyznaczania danych pomiarowo-rozliczeniowych. A.4.8. Kody Miejsc Dostarczania Energii Rynku Detalicznego (MDD) mają następującą postać: MDD_AAAA_XX_XXXX_XX (19 znaków), gdzie: (rodzaj obiektu)_(oznaczenie literowe POB)_(kod typu URD w MDD)_(numer obiektu MB)_(numer obiektu RD), A.4.9. Kody Punktów Dostarczania Energii (PDE) mają następującą postać: PDE_AAAA_Kod OSD_A_XXXX, gdzie: (rodzaj obiektu)_(oznaczenie literowe podmiotu)_(kod OSD)_(typ URD)_(numer podmiotu), A.4.10. Kody Fizycznych Punktów Pomiarowych (FPP) mają następującą postać: AAAAAA_XX, gdzie: (kod obiektu energetycznego)_(kod urządzenia energetycznego), A.4.11. Punkt Poboru Energii (PPE jest najmniejszą jednostką, dla której odbywa się zbilansowanie dostaw oraz dla której moŜe nastąpić zmiana dostawcy. PPE moŜe być zarówno punktem fizycznym, jak i logicznym. Kody PPE mają następującą postać: AA_Kod OSD_XXXXXXXXXX_XX, gdzie: (kod kraju)_(kod OSD)_(unikalne dopełnienie)_(liczba kontrolna), ____________________________________________________________________________________________________________________ 53 DALMOR S.A. B. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej PROCEDURA POWIADAMIANIA O ZAWARTYCH UMOWACH SPRZEDAśY ENERGII ELEKTRYCZNEJ ORAZ ZAWIERANIA UMÓW DYSTRYBUCJI Z URDO B.1. OGÓLNE ZASADY B.1.1. Sprzedawca jako jedna ze stron umowy sprzedaŜy, zgłasza do OSD w formie powiadomienia, w imieniu własnym i URD, informacje o zawartej umowie sprzedaŜy energii elektrycznej. B.1.2. Powiadomienia, o których mowa w punkcie B.1.1., dokonuje się na formularzu określonym przez OSD, zawierającym co najmniej: a) oznaczenie stron umowy wraz z ich danymi teleadresowymi, b) informację o adresie obiektu, którego zgłoszenie dotyczy, c) informację o okresie obowiązywania umowy, d) informację o dacie rozwiązania dotychczasowej umowy sprzedaŜy, e) informację o planowanej ilości energii objętej umową, w podziale na okresy określone przez OSD. Wzór formularza dostępny jest na stronie internetowej OSD. B.1.3. Strony umowy sprzedaŜy energii elektrycznej są zobowiązane do informowania OSD o zmianach dokonanych w ww. umowie, w zakresie danych określonych w punkcie B.1.2. Powiadomienia naleŜy dokonać zgodnie z punktem B.1.1. na formularzu określonym przez OSD z co najmniej 14-sto dniowym wyprzedzeniem. B.1.4. Dla umów sprzedaŜy energii elektrycznej dotyczących nowego PPE lub nowego URD w danym PPE, sprzedawca zgłasza je do OSD za pośrednictwem powiadomienia, o którym mowa w punkcie B.1.1. B.1.5. W przypadku, o którym mowa powyŜej, URDO zgłasza wniosek o zawarcie umowy dystrybucji. Wzór wniosku jest przygotowany i opublikowany przez OSD na stronie internetowej. B.1.6. Umowa dystrybucji musi być zawarta przed przesłaniem powiadomienia, o którym mowa w punkcie B.1.1. B.1.7. Umowa dystrybucji wchodzi w Ŝycie w dniu rozpoczęcia sprzedaŜy energii elektrycznej przez sprzedawcę, z którym URDO ma podpisaną umowę sprzedaŜy energii elektrycznej. B.2. WERYFIKACJA POWIADOMIEŃ B.2.1. OSD dokonuje weryfikacji otrzymanych powiadomień o zawartych umowach sprzedaŜy energii elektrycznej pod względem ich zgodności w zakresie określonym w punkcie B.1.2., w terminie do pięciu dni roboczych od daty otrzymania powiadomień od obu stron umowy sprzedaŜy energii elektrycznej. B.2.2. W przypadku pozytywnej weryfikacji powiadomień, o której mowa w punkcie B.2.1., OSD przystępuje do konfiguracji obiektów rynku detalicznego wykorzystywanych w procesie wyznaczania danych pomiarowo-rozliczeniowych, w tym we współpracy z OSDp. B.2.3. JeŜeli w procesie weryfikacji zaistnieją: a) braki formalne w dokumentach powiadomienia; lub b) niezgodności otrzymanych informacji pomiędzy powiadomieniami dokonanymi przez strony umowy; lub ____________________________________________________________________________________________________________________ 54 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej c) brak generalnej umowy dystrybucji zawartej pomiędzy OSD a sprzedawcą; lub d) brak umowy o świadczenie usług dystrybucji zawartej pomiędzy OSD, a wskazanym przez sprzedawcę POB; lub e) brak umowy o świadczenie usług dystrybucji zawartej pomiędzy OSDp, a wskazanym przez sprzedawcę POB. OSD informuje w terminie określonym w punkcie B.2.1. strony umowy sprzedaŜy energii elektrycznej o braku moŜliwości jej realizacji, wskazując przyczyny odrzucenia powiadomień i informując o konieczności dokonania skorygowanego powiadomienia. B.2.4. OSD dokonuje ponownej weryfikacji umowy sprzedaŜy energii elektrycznej wskazanej w odrzuconych powiadomieniach, po otrzymaniu skorygowanych powiadomień zgodnie z punktem B.1.1., w terminie określonym w punkcie B.2.1. C. ZASADY WYZNACZANIA, PRZEKAZYWANIA I UDOSTĘPNIANIA DANYCH POMIAROWYCH C.1. WYZNACZANIE ORAZ PRZEKAZYWANIE DANYCH POMIAROWYCH I POMIAROWO-ROZLICZENIOWYCH C.1.1. OSD pełni funkcję Operatora Pomiarów i administruje danymi pomiarowymi w obszarze sieci dystrybucyjnej. OSD moŜe zlecić realizację niektórych funkcji Operatora Pomiarów innemu podmiotowi. C.1.2. Administrowanie przez OSD danymi pomiarowymi w obszarze sieci dystrybucyjnej polega na wyznaczaniu ilości dostaw energii elektrycznej dla potrzeb rozliczeń na Rynku Bilansującym oraz Rynku Detalicznym i obejmuje następujące działania: a) eksploatacja i rozwój Lokalnego Systemu Pomiarowo-Rozliczeniowego (LSPR), słuŜącego pozyskiwaniu, przetwarzaniu oraz zarządzaniu danymi pomiarowymi, b) akwizycja danych pomiarowych z układów pomiarowo-rozliczeniowych energii elektrycznej zainstalowanych na obszarze działania OSD, c) wyznaczanie ilości dostaw energii elektrycznej w poszczególnych fizycznych punktach poboru energii z sieci dystrybucyjnej, d) agregacja ilości dostarczanej energii elektrycznej w poszczególnych wirtualnych punktach poboru energii z sieci dystrybucyjnej, e) udostępnianie POB, sprzedawcom oraz URD danych pomiarowych i pomiaroworozliczeniowych, f) udostępnianie OSP za pośrednictwem OSDp danych pomiarowych i pomiaroworozliczeniowych, g) rozpatrywanie reklamacji, zgłaszanych przez podmioty wymienione w podpunkcie e), dotyczących przyporządkowanych im ilości dostarczanej energii elektrycznej i wprowadzanie niezbędnych korekt w wymagających tego przypadkach. Przekazywanie danych pomiarowych i pomiarowo-rozliczeniowych do OSP, o którym mowa w podpunkcie f), odbywa się na zasadach określonych w IRiESD OSDp lub umowie zawartej z OSDp. C.1.3. OSD pozyskuje dane pomiarowe i wyznacza rzeczywiste ilości dostaw energii elektrycznej poprzez LSPR. C.1.4. OSD wyznacza godzinowe ilości energii rzeczywistej, o której mowa w punkcie C.1.2. podpunkt c) oraz d), w podziale na rzeczywistą ilość energii pobraną z sieci i oddaną do sieci dystrybucyjnej. ____________________________________________________________________________________________________________________ 55 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej C.1.5. OSD wyznacza ilości energii rzeczywistej wynikającej z fizycznych dostaw energii elektrycznej w sieci dystrybucyjnej na podstawie: a) uzyskanych danych pomiarowych z fizycznych punktów pomiarowych; lub b) danych szacunkowych, wyznaczanych na podstawie danych historycznych oraz w oparciu o zasady określone w IRiESD-Bilansowanie, w przypadku awarii układu pomiarowego lub systemu transmisji danych; lub c) danych szacunkowych w przypadku braku układu transmisji danych; lub d) standardowych profili zuŜycia (o których mowa w rozdziale G.), ilości energii rzeczywistej, wyznaczonych w sposób określony w podpunkcie a) i b) oraz algorytmów agregacji dla tych punktów poboru z sieci dystrybucyjnej, którym został przyporządkowany standardowy profil zuŜycia. C.1.6. Do określenia ilości energii elektrycznej wprowadzonej do lub pobranej z sieci wykorzystuje się w pierwszej kolejności podstawowe układy pomiaroworozliczeniowe. W przypadku ich awarii lub wadliwego działania w następnej kolejności wykorzystywane są rezerwowe układy pomiarowo-rozliczeniowe. C.1.7. W przypadku awarii lub wadliwego działania układów pomiarowo-rozliczeniowych, o których mowa w punkcie C.1.6., ilość energii elektrycznej wprowadzanej do lub pobieranej z sieci określa się w kaŜdej godzinie doby, na podstawie: a) współczynników korekcji właściwych dla stwierdzonej nieprawidłowości lub awarii (o ile jest moŜliwe ich określenie); lub b) ilości energii elektrycznej w odpowiedniej godzinie i dniu tygodnia poprzedzającego awarię. C.1.8. W przypadku braku danych pomiarowych, spowodowanym brakiem lub awarią układu transmisji danych pomiarowych lub zakłóceniem w procesie zdalnego pozyskiwania danych z układów pomiarowo-rozliczeniowych, OSD w procesie udostępniania danych moŜe wykorzystać dane wyznaczone zgodnie z IRiESD albo zgłoszone przez Sprzedawcę, POB lub URD. C.1.9. Dane pomiarowe i pomiarowo-rozliczeniowe udostępniane są przez OSD dla podmiotów posiadających zawarte umowy o świadczenie usług dystrybucji poprzez systemy wymiany informacji OSD, na zasadach i w terminach określonych w tych umowach oraz niniejszej IRiESD. C.1.10. Na potrzeby rozliczeń Rynku Bilansującego OSD wyznacza i udostępnia godzinowe dane pomiarowe i pomiarowo-rozliczeniowe dla: a) OSP na zasadach określonych w IRiESD OSDp lub w umowie z OSDp, b) POB jako zagregowane MB na rynku bilansującym i MDD bilansowanych sprzedawców i URDW, c) sprzedawców jako zagregowane MDD, zachowując zgodność przekazywanych danych. C.1.11. Na potrzeby rozliczeń Rynku Detalicznego OSD udostępnia nastepujące dane pomiarowe: a) Sprzedawcom: • o zuŜyciu odbiorców w okresie rozliczeniowym umoŜliwiające wyznaczenie rzeczywistego zuŜycia energii elektrycznej poszczególnych URD – przekazywane do piątego dnia roboczego po zakończeniu okresu rozliczeniowego opłat dystrybucyjnych, • godzinowe URD po ich uzyskaniu przez OSD. Sposób przekazywania danych określa GUD, zawarta pomiędzy Sprzedawcą i OSD. b) URD: ____________________________________________________________________________________________________________________ 56 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej • o zuŜyciu w PPE za okres rozliczeniowy lub umoŜliwiające wyznaczenie rzeczywistego zuŜycia energii, przekazywane wraz z fakturą za usługi dystrybucyjne, • godzinowe URD – na zlecenie URD, na zasadach i warunkach określonych w umowie. Dane pomiarowe są udostępniane z dokładnością do 1 kWh. C.1.12. OSD udostępnia Sprzedawcy dane pomiarowe, o których mowa powyŜej, oraz wstępne dane pomiarowe (tylko w przypadku ich pozyskiwania przez OSD) tych URD (dla PDE), którzy wyraŜają na to zgodę w umowach o świadczenie usług dystrybucji zawartych z OSD. Udostępnianie wstępnych danych pomiarowych odbywa się na zasadach określonych w GUD. C.1.13. Dane pomiarowe wyznaczone na potrzeby RB korygowane są w przypadku: a) pozyskania danych rzeczywistych w miejsce szacowanych, b) korekty danych składowych, c) rozpatrzenia reklamacji w zakresie poprawności danych i zgłaszane są do OSP na zasadach określonych w IRiESD OSDp lub w umowie zawartej z OSDp. C.1.14. URD, Sprzedawcy oraz POB mają prawo wystąpić do OSD z wnioskiem o dokonanie korekty danych pomiarowych w terminach i na zasadach określonych w rozdziale III.3. części ogólnej niniejszej IRiESD. D. PROCEDURY USTANAWIANIA I ZMIANY PODMIOTÓW ODPOWIEDZIALNYCH ZA BILANSOWANIE HANDLOWE D.1. Sprzedawca zobowiązany jest wskazać w generalnej umowie dystrybucji zawartej z OSD podmiot odpowiedzialny za bilansowanie handlowe (POB) jego i URD przyłączonych do sieci dystrybucyjnej OSD, którzy zawarli umowę sprzedaŜy z tym sprzedawcą. D.2. Zmiana podmiotu odpowiedzialnego za bilansowanie handlowe następuje zgodnie z zapisami niniejszej IRiESD-Bilansowanie oraz odpowiednimi zapisami w umowach zawartych pomiędzy: a) Sprzedawcą lub URD typu wytwórca i: • OSD, • POB przekazującym odpowiedzialność za bilansowanie handlowe, • POB przejmującym odpowiedzialność za bilansowanie handlowe oraz b) OSP i: • POB przekazującym odpowiedzialność za bilansowanie handlowe, • POB przejmującym odpowiedzialność za bilansowanie handlowe, • OSDp oraz c) OSD i POB przekazującym oraz przejmującym odpowiedzialność za bilansowanie handlowe oraz d) OSD i OSDp. D.3. POB przejmujący odpowiedzialność za bilansowanie handlowe sprzedawcy lub wytwórcy powinien posiadać zawartą umowę o świadczenie usług dystrybucji z OSDp. ____________________________________________________________________________________________________________________ 57 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej D.4. W przypadku zmiany przez sprzedawcę lub wytwórcę podmiotu odpowiedzialnego za bilansowanie handlowe, sprzedawca lub wytwórca, POB przekazujący odpowiedzialność za bilansowanie handlowe oraz POB przejmujący tą odpowiedzialność, są zobowiązani do powiadomienia OSD o tym fakcie, drogą elektroniczną lub w formie pisemnej listem poleconym na formularzu udostępnionym na stronie internetowej OSD. OSD dokonuje weryfikacji zgodności powiadomień i informuje o jej wyniku zainteresowane podmioty drogą elektroniczną lub w formie pisemnej listem poleconym. Przekazywana informacja zawiera równieŜ datę, od której następuje zmiana POB, z zastrzeŜeniem punktu D.5. Szczegółowe zasady wymiany informacji określone są w umowach zawartych przez te podmioty z OSD. D.5. Zmiana podmiotu odpowiedzialnego za bilansowanie handlowe następuje od początku nowego okresu rozliczeniowego obowiązującego na Rynku Bilansującym następującego po dacie otrzymania przez OSD powiadomień od sprzedawcy lub wytwórcy oraz POB przekazującego i przejmującego odpowiedzialność za bilansowanie handlowe, jednak nie wcześniej niŜ po 10 dniach kalendarzowych od powyŜszej daty. D.6. W przypadku, gdy POB wskazany przez sprzedawcę lub wytwórcę, jako odpowiedzialny za bilansowanie handlowe zaprzestanie działalności na RB, wówczas odpowiedzialność za bilansowanie handlowe przechodzi ze skutkiem od dnia zaprzestania tej działalności przez dotychczasowego POB na nowego POB wskazanego przez sprzedawcę rezerwowego dla odbiorcy lub przez OSD w przypadku utraty POB przez wytwórcę. Jednocześnie sprzedaŜ energii elektrycznej do tych odbiorców przejmuje sprzedawca rezerwowy. Postanowienia tego punktu stosuje się z zastrzeŜeniem postanowień punktu D.7., w którym jest mowa o planowanym zaprzestaniu funkcjonowania na Rynku Bilansującym POB. D.7. POB odpowiedzialny za bilansowanie sprzedawcy jest zobowiązany do natychmiastowego skutecznego poinformowania OSD i sprzedawcy lub wytwórcy, który go wskazał, o zaprzestaniu działalności na RB. E. PROCEDURY ZMIANY SPRZEDAWCY ORAZ UDZIELANIA INFORMACJI I OBSŁUGI ODBIORCÓW ZASADY E.1. WYMAGANIA OGÓLNE E.1.1. Procedura zmiany sprzedawcy energii elektrycznej zawarta w niniejszym rozdziale, dotyczy odbiorców przyłączonych do sieci dystrybucyjnej OSD nie objętych rozszerzonym obszarem RB. E.1.2. Podstawą realizacji sprzedaŜy energii elektrycznej na obszarze działania OSD jest GUD, zawarta przez sprzedawcę z OSD. Generalna umowa dystrybucji reguluje kompleksowo stosunki pomiędzy sprzedawcą a OSD oraz określa warunki sprzedaŜy energii elektrycznej dla wszystkich odbiorców przyłączonych do sieci dystrybucyjnej OSD, którym ten sprzedawca będzie sprzedawać energię elektryczną. E.1.3. Układy pomiarowo-rozliczeniowe podmiotów chcących skorzystać z prawa wyboru sprzedawcy muszą spełniać postanowienia punktu II.4.4. niniejszej IRiESD. URD zawiera z OSD umowę o świadczenie usług dystrybucji przed rozwiązaniem umowy kompleksowej. Umowa o świadczenie usług dystrybucji między URD i OSD powinna zostać zawarta przed zgłoszeniem do OSD przez sprzedawcę powiadomienia, o którym mowa w punkcie B.1.1. ____________________________________________________________________________________________________________________ 58 DALMOR S.A. E.1.4. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Przy kaŜdej zmianie przez odbiorcę sprzedawcy, dokonywany jest przez OSD odczyt wskazań układu pomiarowo-rozliczeniowego. Ustalenie wskazań układu pomiaroworozliczeniowego na dzień zmiany sprzedawcy, dokonywane jest na podstawie odczytu wykonanego maksymalnie z pięciodniowym wyprzedzeniem lub opóźnieniem. Dla odbiorców przyłączonych do sieci OSD na niskim napięciu, OSD moŜe ustalić wskazania układu pomiarowo-rozliczeniowego na dzień zmiany sprzedawcy równieŜ na podstawie ostatniego posiadanego odczytu, jednak nie starczego niŜ 6 miesięcy, przeliczonego na dzień zmiany sprzedawcy na podstawie przyznanego profilu lub średniodobowego zuŜycia energii w ostatnim okresie rozliczeniowym, za który OSD posiada odczytane wskazania. E.1.5. Zmiana sprzedawcy, tj. wejście w Ŝycie nowej umowy sprzedaŜy zawartej pomiędzy URD a sprzedawcą, dokonywana jest w pierwszym dniu miesiąca kalendarzowego następującego po miesiącu, w którym OSD otrzymał powiadomienie zawarcia umowy sprzedaŜy z nowym sprzedawcą i dokonał pozytywnej weryfikacji tego powiadomienia, z uwzględnieniem zapisów obowiązującej umowy o świadczenie usług dystrybucji oraz przy zachowaniu terminów, o których mowa w punkcie B.1.2. E.1.6. Odbiorca moŜe mieć dla jednego PPE zawartą dowolną ilość umów sprzedaŜy energii elektrycznej. W umowie o świadczenie usług dystrybucji odbiorca wskazuje tylko jednego ze swoich sprzedawców, tzw. Sprzedawcę podstawowego. Powiadomienia, o którym mowa w punkcie B.1.1., dokonuje wyłącznie sprzedawca podstawowy. Energia elektryczna zmierzona w PPE odbiorcy, będzie wykazywana na MB POB wskazanego GUD przez sprzedawcę podstawowego. E.1.7. Zmiana sprzedawcy dokonywana jest z uwzględnieniem zapisów obowiązujących umów o świadczenie usług dystrybucji, przy czym: a) proces pierwszej zmiany sprzedawcy przez dotychczasowego odbiorcę przedsiębiorstwa pełniącego obowiązki sprzedawcy z urzędu nie powinien przekroczyć okresu 30 dni, licząc od momentu otrzymania przez OSD powiadomień, o których mowa w punkcie B.1.1., b) proces kolejnej zmiany sprzedawcy nie powinien przekroczyć okresu 14 dni licząc od momentu otrzymania przez OSD powiadomień, o których nowa w punkcie B.1.1. E.2. PROCEDURA ZMIANY SPRZEDAWCY PRZEZ ODBIORCĘ E.2.1. Warunkiem koniecznym, umoŜliwiającym zmianę sprzedawcy jest istnienie umowy o świadczenie usług dystrybucji, zawartej pomiędzy OSD a odbiorcą oraz spełnienie wymagań określonych w punkcie E.1. E.2.2. Odbiorca dokonuje wyboru sprzedawcy i zawiera z nim umowę sprzedaŜy energii elektrycznej. E.2.3. Odbiorca wypowiada dotychczasową umowę sprzedaŜy/umowę kompleksową lub upowaŜnia nowego sprzedawcę do dokonania wypowiedzenia. E.2.4. Nowy sprzedawca w imieniu własnym i odbiorcy, powiadamia OSD (na zasadach określonych w punkcie B.1.1.) oraz dotychczasowego sprzedawcę, o fakcie zawarcia umowy sprzedaŜy z odbiorcą. E.2.5. OSD w terminie do 5 dni roboczych od dnia przyjęcia powiadomień, o których mowa w punkcie B.1.1., dokonuje ich weryfikacji, zgodnie z zapisami rozdziału B. OSD informuje nowego sprzedawcę o wyniku przeprowadzonej weryfikacji. ____________________________________________________________________________________________________________________ 59 DALMOR S.A. E.2.6. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Dla dotychczasowego sprzedawcy OSD zaprzestaje, z ostatnim dniem miesiąca kalendarzowego, w którym nastąpiło powiadomienie, o którym mowa w punkcie E.2.4., świadczenia usług dystrybucji umoŜliwiających realizację umowy sprzedaŜy zawartej pomiędzy odbiorcą i dotychczasowym sprzedawcą. Z pierwszym dniem następnego miesiąca kalendarzowego OSD umoŜliwia realizację umowy sprzedaŜy zawartej pomiędzy odbiorcą i nowym sprzedawcą. E.3. ZASADY UDZIELANIA INFORMACJI I OBSŁUGI ODBIORCÓW E.3.1. Udzielanie informacji uŜytkownikom systemu oraz podmiotom ubiegającym się o przyłączenie do sieci na temat świadczonych usług dystrybucji oraz zasad i procedur zmiany sprzedawcy odbywa się na zasadach opisanych w rozdziale III.3. części ogólnej niniejszej IRiESD dotyczącej standardów jakościowych obsługi odbiorców. E.3.2. OSD informuje odbiorców o warunkach zmiany sprzedawcy, a w szczególności o: a) uwarunkowaniach formalno-prawnych, b) ogólnych zasadach funkcjonowania rynku bilansującego, c) procedurach zmiany sprzedawcy, d) wymaganych umowach, e) prawach i obowiązkach podmiotów korzystających z prawa wyboru sprzedawcy, f) procedurach powiadamiania o zawartych umowach sprzedaŜy energii elektrycznej oraz weryfikacji powiadomień, g) zasadach ustanawiania i zmiany podmiotów odpowiedzialnych za bilansowanie handlowe, h) warunkach świadczenia usług dystrybucji energii elektrycznej. E.3.3. Odpowiedzi na zapytanie złoŜone pisemnie w formie listownej lub elektronicznej przez odbiorcę OSD udziela w terminie 14 dni od daty wpłynięcia zapytania do OSD. E.3.4. OSD informuje odbiorcę, który zawarł umowę sprzedaŜy energii elektrycznej ze sprzedawcą nie posiadającym zawartej z OSD generalnej umowy dystrybucji o wystąpieniu tego faktu. E.3.5. Lista sprzedawców mających zawarte generalne umowy dystrybucji z OSD jest publikowana na stronie internetowej OSD. F. F.1. POSTĘPOWANIE REKLAMACYJNE Składanie i rozpatrywanie reklamacji odbywa się na zasadach opisanych w rozdziale III.3. części ogólnej niniejszej IRiESD dotyczącej standardów jakościowych obsługi odbiorców. G. ZASADY WYZNACZANIA, PRZYDZIELANIA I WERYFIKACJI STANDARDOWYCH PROFILI ZUśYCIA G.1. OSD określa standardowe profile zuŜycia (profile) na podstawie pomierzonych zmienności obciąŜeń dobowych odbiorców kontrolnych objętych pomiarami zmienności obciąŜenia, wytypowanych przez OSD spośród odbiorców przyłączonych bezpośrednio do sieci dystrybucyjnej o napięciu znamionowym nie wyŜszym niŜ 1 kV oraz mocy nie większej niŜ 40 kW lub prądzie znamionowym zabezpieczenia ____________________________________________________________________________________________________________________ 60 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej przedlicznikowego w torze prądowym nie większym niŜ 63 A, przy zastosowaniu technik statystyki matematycznej. „DALMOR” S.A. opiera się na profilach zamieszczonych w IRiESD OSDp. G.2. Dla odbiorców, o których mowa w punkcie G.1., którzy chcą skorzystać z prawa wyboru sprzedawcy, OSD na podstawie: a) parametrów technicznych przyłącza, b) grupy taryfowej określonej w umowie o świadczenie usług dystrybucji, c) historycznego lub przewidywanego rocznego zuŜycia energii elektrycznej, przydziela odpowiedni profil i planowaną ilość poboru energii elektrycznej na rok kalendarzowy. G.3. Przydzielony dla odbiorcy profil oraz planowana ilość poboru energii elektrycznej jest przyjmowana w GUD zawartej przez sprzedawcę tego odbiorcy profilowego z OSD. G.4. Sprzedawca, o którym mowa w punkcie G.3., na podstawie zapisanych w GUD profili i planowanej ilości poboru energii elektrycznej, dokonuje zgłoszeń umowy zgodnie z zapisami IRiESP. G.5. W przypadku zmiany parametrów, o których mowa w punkcie G.2., odbiorca jest zobowiązany do powiadomienia OSD. W takim przypadku OSD dokonuje weryfikacji przydzielonego profilu oraz planowanej ilości poboru energii elektrycznej i dokonuje odpowiednich zmian w GUD, o której mowa w punkcie G.3. H. ZARZĄDZANIE OGRANICZENIAMI SYSTEMOWYMI H.1. OSD identyfikuje ograniczenia systemowe ze względu na spełnienie wymagań niezawodności dostaw energii elektrycznej. H.2. Ograniczenia systemowe dzielone są na: a) ograniczenia elektrowniane, b) ograniczenia sieciowe. H.3. Ograniczenia elektrowniane obejmują restrykcje w pracy elektrowni spowodowane przez: a) parametry techniczne poszczególnych jednostek wytwórczych, b) przyczyny technologiczne w elektrowni, c) działanie siły wyŜszej, d) realizację polityki energetycznej państwa. H.4. OSD identyfikuje ograniczenia systemowe jako: a) maksymalne dopuszczalne moce wytwarzane i/lub maksymalna liczbę jednostek wytwórczych pracujących w danym węźle lub grupie węzłów, b) minimalne niezbędne moce wytwarzane i/lub minimalną liczbę jednostek wytwórczych pracujących w danym węźle lub grupie węzłów, c) planowane ograniczenia dystrybucyjne na wskazanych przekrojach sieciowych. H.5. Identyfikacja ograniczeń systemowych jest wykonywana przez OSD na podstawie analiz sieciowych uwzględniających: a) plan wyłączeń elementów sieci dystrybucyjnej, b) plan remontów jednostek wytwórczych przyłączonych do sieci dystrybucyjnej, c) wymagania dotyczące jakości i niezawodności pracy sieci dystrybucyjnej. ____________________________________________________________________________________________________________________ 61 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej H.6. Analizy sieciowe dla potrzeb identyfikacji ograniczeń systemowych w planach koordynacyjnych są realizowane przez OSD z wykorzystaniem dostępnych programów analitycznych i na bazie najbardziej aktualnych modeli matematycznych KSE. H.7. Ograniczenia systemowe są identyfikowane w cyklach pokrywających się z planami koordynacyjnymi oraz udostępniane w ramach planów koordynacyjnych. H.8. OSD przy planowaniu pracy sieci uwzględnia ograniczenia występujące w pracy sieci dystrybucyjnej OSDp oraz zgłoszone przez wytwórców ograniczenia dotyczące jednostek wytwórczych przyłączonych do jego sieci, mając na celu minimalizację skutków tych ograniczeń. H.9. W przypadku wystąpienia ograniczeń systemowych OSD prowadzi ruch sieci dystrybucyjnej na podstawie poleceń telefonicznych OSDp oraz zgodnie z „Wykazem ograniczeń z określeniem dopuszczalnej wartości poboru mocy w stopniach zasilania”, mając na uwadze zapewnienie bezpieczeństwa pracy KSE, dotrzymanie wymaganych parametrów technicznych energii elektrycznej oraz minimalizację skutków ograniczeń w dostawie energii elektrycznej. I. SŁOWNIK SKRÓTÓW I DEFINICJI Na potrzeby niniejszej IRiESD przyjęto następujące oznaczenia skrótów i definicje stosowanych pojęć. I.1. OZNACZENIE SKRÓTÓW ARNE Automatyczna regulacja napięcia elektrowni EAZ Elektroenergetyczna automatyka zabezpieczeniowa FPP Fizyczny Punkt Pomiarowy GUD Generalna umowa dystrybucji IRiESD Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej (całość) IRiESDBilansowanie Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej – część: bilansowanie systemu dystrybucyjnego i zarządzanie ograniczeniami systemowymi IRiESP Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Przesyłowej (całość) IRiESPBilansowanie Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Przesyłowe – część: bilansowanie systemu przesyłowego i zarządzanie ograniczeniami systemowymi JG Jednostka Grafikowa JWCD Jednostka wytwórcza centralnie dysponowana – jednostka wytwórcza podlegająca centralnemu dysponowaniu przez OSP JWCK Jednostka wytwórcza centralnie koordynowana – jednostka wytwórcza, której praca podlega koordynacji przez OSP KSE Krajowy system elektroenergetyczny LSPR Lokalny System Pomiarowo Rozliczeniowy ____________________________________________________________________________________________________________________ 62 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej MB Miejsce Dostarczania Energii Elektrycznej Rynku Bilansującego MD Miejsce Dostarczania Energii Elektrycznej MDD Miejsce Dostarczania Energii Elektrycznej Rynku Detalicznego FMDD Fizyczne Grafikowe Miejsce Dostarczania Energii Rynku Detalicznego PMDD Fizyczne Profilowe Miejsce Dostarczania Energii Rynku Detalicznego nJWCD Jednostka wytwórcza nie podlegająca centralnemu dysponowaniu przez OSP nN Niskie napięcie OH Operator handlowy OHT Operator handlowo-techniczny OSD Operator systemu dystrybucyjnego OSDn Operator systemu dystrybucyjnego, którego sieć dystrybucyjna nie posiada bezpośredniego połączenia z siecią przesyłową OSDp Operator systemu dystrybucyjnego, którego sieć dystrybucyjna posiada bezpośrednie połączenie z siecią przesyłową OSP Operator systemu przesyłowego PDE Punkt Dostarczania Energii POB Podmiot odpowiedzialny za bilansowanie handlowe PPE Punkt Poboru Energii Pit Wskaźnik długookresowego migotania światła, obliczany z sekwencji 12 kolejnych wartości Pst, zgodnie ze wzorem: Pit = 3 12 3 Psti ∑ i =1 12 gdzie: i – rząd harmonicznej Pst Wskaźnik krótkookresowego migotania światła, mierzony przez 10 minut RB Rynek Bilansujący RD Rynek Detaliczny SN Średnie napięcie THD Współczynnik odkształcenia napięcia harmonicznymi, obliczany zgodnie ze wzorem: THD = 40 ∑ (U h=2 h )2 gdzie: h – rząd harmonicznej, Uh – wartość względna napięcia w procentach składowej podstawowej URB Uczestnik Rynku Bilansującego URD Uczestnik Rynku Detalicznego ____________________________________________________________________________________________________________________ 63 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej URDO Uczestnik Rynku Detalicznego typu odbiorca URDW Uczestnik Rynku Detalicznego typu wytwórca URE Urząd Regulacji Energetyki I.2. POJĘCIA I DEFINICJE Administrator pomiarów Jednostka organizacyjna OSD odpowiedzialna za obsługę i kontrolę układów pomiarowo-rozliczeniowych. Awaria sieciowa Zdarzenie ruchowe, w wyniku którego następuje wyłączenie z ruchu synchronicznego części KSE, która produkuje lub pobiera z sieci energię elektryczną w ilości nie większej niŜ 5% całkowitej bieŜącej produkcji. Awaria w systemie Zdarzenie ruchowe, w wyniku którego następuje wyłączenie z ruchu synchronicznego części KSE, która produkuje lub pobiera z sieci energię elektryczną w ilości co najmniej 5% całkowitej bieŜącej produkcji. Bilansowanie systemu Działalność gospodarcza wykonywana przez operatora systemu przesyłowego lub dystrybucyjnego w ramach świadczonych usług przesyłania lub dystrybucji, polegająca na równowaŜeniu zapotrzebowania na energię elektryczną z dostawami tej energii. Dystrybucja energii elektrycznej Transport energii elektrycznej sieciami dystrybucyjnymi w celu jej dostarczenia odbiorcom, z wyłączeniem sprzedaŜy energii. Elektroenergetyczna automatyka zabezpieczeniowa (EAZ) Automatyka, której celem jest wykrywanie zakłóceń w pracy systemu elektroenergetycznego lub jego elementach oraz podejmowanie działań mających na celu zminimalizowanie ich skutków. EAZ dzielimy na automatykę eliminacyjną, prewencyjna oraz restytucyjna. Fizyczne Grafikowe Miejsce Dostarczania Energii Rynku Detalicznego (FMDD) Punkt, w którym ilość energii elektrycznej dostarczonej albo odebranej jest wyznaczana na podstawie wielkości energii zarejestrowanej przez urządzenia pomiarowo-rozliczeniowe umoŜliwiające rejestrację danych godzinowych oraz odpowiednich algorytmów obliczeniowych. Fizyczne Profilowe Miejsce Dostarczania Energii Rynku Detalicznego (PMDD) Punkt, w którym ilość energii elektrycznej dostarczonej albo odebranej jest wyznaczana na podstawie wielkości energii zarejestrowanej przez urządzenia pomiarowo-rozliczeniowe nie umoŜliwiające rejestracji danych godzinowych, standardowych profili zuŜycia oraz odpowiednich algorytmów obliczeniowych. Fizyczny Punkt Pomiarowy (FPP) Punkt w sieci wyposaŜony w urządzenia pomiarowo-rozliczeniowe umoŜliwiające rejestrację danych pomiarowych (okresowych lub godzinowych), w których dokonywany jest rzeczywisty pomiar przepływającej energii elektrycznej. Grafik obciąŜeń Zbiór danych określających oddzielnie dla poszczególnych okresów przyjętych do technicznego bilansowania systemu, zawierający ilości energii elektrycznej planowane do wprowadzenia do sieci lub do poboru z sieci. ____________________________________________________________________________________________________________________ 64 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Grupy podmiotów przyłączanych do sieci w podziale na: a) grupa III – przyłączane bezpośrednio do sieci dystrybucyjnej, o napięciu znamionowym wyŜszym niŜ 1 kV, lecz niŜszym niŜ 110 kV, b) grupa IV – przyłączane bezpośrednio do sieci dystrybucyjnej, o napięciu znamionowym nie wyŜszym niŜ 1 kV oraz mocy przyłączeniowej większej niŜ 40 kW lub prądzie znamionowym zabezpieczenia przedlicznikowego w torze prądowym większym niŜ 63 A, c) grupa V – przyłączane bezpośrednio do sieci dystrybucyjnej, o napięciu znamionowym nie wyŜszym niŜ 1 kV oraz mocy przyłączeniowej nie większej niŜ 40 kW i prądzie znamionowym zabezpieczenia przedlicznikowego nie większym niŜ 63 A, d) grupa VI – przyłączane do sieci przez tymczasowe przyłącze, które będzie na zasadach określonych w umowie o przyłączenie zastąpione przyłączem docelowym lub podmioty przyłączane do sieci na czas określony, lecz nie dłuŜszy niŜ rok. Jednostka grafikowa Zbiór Miejsc Dostarczania Energii Rynku Bilansującego Grupy przyłączeniowe Jednostka wytwórcza Wyodrębniony zespół urządzeń naleŜących do przedsiębiorstwa energetycznego lub odbiorcy, słuŜący do wytwarzania energii elektrycznej i wyprowadzania mocy, opisany poprzez dane techniczne i handlowe. Jednostka wytwórcza obejmuje zatem takŜe transformatory blokowe oraz linie blokowe wraz z łącznikami w miejscu przyłączenia jednostki do sieci. Mechanizm bilansujący Mechanizm bieŜącego bilansowania zapotrzebowania na energię elektryczną i wytwarzania tej energii w systemie elektroenergetycznym. Miejsce dostarczania Punkt w sieci, do którego przedsiębiorstwo energetyczne dostarcza energię elektryczną, określony w umowie o przyłączenie, w umowie o świadczenie usług dystrybucji, w umowie sprzedaŜy energii elektrycznej albo w umowie kompleksowej. Miejsce Dostarczania Określony przez OSP punkt w sieci objętej obszarem Rynku Bilansującego reprezentujący pojedynczy węzeł albo grupę węzłów Energii Rynku Bilansującego (MB) w sieci, lub umowny punkt „ponad siecią”, w którym następuje przekazanie energii pomiędzy Uczestnikami Rynku Bilansującego a Rynkiem Bilansującym. Miejsce Dostarczania Określony przez OSD punkt w sieci dystrybucyjnej poza obszarem Rynku Bilansującego, w którym następuje przekazanie energii pomiędzy Energii Rynku Detalicznego (MDD) Sprzedawcą lub POB a URD. Miejsce przyłączenia Punkt w sieci, w którym przyłącze łączy się z siecią. Moc dyspozycyjna Moc osiągalna pomniejszona o ubytki na remonty planowe, ubytki okresowe, eksploatacyjne i losowe. Moc przyłączeniowa Moc czynna planowana do pobierania lub wprowadzania do sieci, określona w umowie o przyłączenie lub jako wartość maksymalna ze średnich wartości tej mocy w okresie 15 minut, słuŜąca do zaprojektowania przyłącza. ____________________________________________________________________________________________________________________ 65 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Moc umowna Moc czynna, pobierana lub wprowadzana do sieci, określona w: a) umowie o świadczenie usług dystrybucji lub umowie kompleksowej, jako wartość maksymalna ze średnich wartości tej mocy, w okresie 15 minut, b) umowie o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji zawieranej pomiędzy operatorami, jako wartość maksymalna ze średnich wartości tej mocy w okresie godziny, c) umowie sprzedaŜy zawieranej między wytwórcą, a przedsiębiorstwem energetycznym nie będącym wytwórcą lub odbiorcą korzystającym z prawa wyboru sprzedawcy, w okresie godziny. NaleŜyta staranność Wykonywanie czynności ruchowych oraz prac eksploatacyjnych w obiektach, instalacjach i urządzeniach elektroenergetycznych, w terminach i zakresach zgodnych z obowiązującymi przepisami i instrukcjami, w tym IRiESD, z uwzględnieniem zasad efektywności i minimalizacji kosztów, prowadzących do zachowania wymaganej niezawodności, jakości dostaw i dotrzymywania ustaleń wynikających z zwartych umów. Napięcie znamionowe Wartość skuteczna elektroenergetyczną. Napięcie deklarowane napięcia określająca i identyfikująca sieć Wartość napięcia zasilającego uzgodniona między OSD i odbiorcą – wartość ta jest zwykle zgodna z napięciem znamionowym. Nielegalne pobieranie Pobieranie energii elektrycznej bez zawarcia umowy, z całkowitym lub częściowym pominięciem układu pomiarowo-rozliczeniowego lub energii elektrycznej poprzez ingerencję w ten układ mającą wpływ na zafałszowanie pomiarów dokonywanych przez układ pomiarowo-rozliczeniowy. Niezbilansowanie W przypadku odbiorcy – róŜnica pomiędzy rzeczywistym, a planowanym poborem energii elektrycznej. W przypadku wytwórcy – róŜnica pomiędzy planowaną, a rzeczywiście wprowadzoną do sieci energią elektryczną. Normalny układ pracy sieci Układ pracy sieci i przyłączonych źródeł wytwórczych zapewniający najkorzystniejsze warunki techniczne i ekonomiczne transportu energii elektrycznej oraz spełnienie kryteriów niezawodności pracy sieci i jakości energii elektrycznej dostarczanej uŜytkownikom sieci. Normalne warunki pracy sieci Stan pracy sieci, w którym pokryte jest zapotrzebowanie na moc, obejmujący operacje łączeniowe i eliminację zaburzeń przez automatyczny system zabezpieczeń, przy równoczesnym braku wyjątkowych okoliczności spowodowanych: a) wpływami zewnętrznymi takimi jak np.: niezgodność instalacji lub urządzeń odbiorcy z odpowiednimi normami i przepisami, b) czynnikami będącymi poza kontrolą OSD takimi jak np.: wyjątkowe warunki atmosferyczne i klęski Ŝywiołowe, zakłócenia spowodowane przez osoby trzecie, działania siły wyŜszej, wprowadzenia ograniczeń mocy zgodnie z innymi przepisami. Obrót energią elektryczną Działalność gospodarcza polegająca na handlu hurtowym albo detalicznym energią elektryczną. ____________________________________________________________________________________________________________________ 66 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Obszar OSD Posiadana przez OSD sieć elektroenergetyczna na obszarze określonym w koncesji na dystrybucję energii elektrycznej OSD, za której ruch i eksploatację odpowiada OSD. Obszar regulacyjny Sieć elektroenergetyczna wraz z przyłączonymi do niej urządzeniami do wytwarzania lub pobierania energii elektrycznej, współpracujące na zasadach określonych w odrębnych przepisach, zdolne do trwałego utrzymywania określonych parametrów niezawodnościowych i jakościowych dostaw energii elektrycznej oraz spełniania warunków obowiązujących we współpracy z innymi połączonymi systemami elektroenergetycznymi. Obszar Rynku Bilansującego Część systemu elektroenergetycznego, w której jest prowadzony hurtowy obrót energią elektryczną oraz w ramach której OSP równowaŜy bieŜące zapotrzebowanie na energię elektryczną z dostawami tej energii w krajowym systemie elektroenergetycznym, oraz zarządza ograniczeniami systemowymi i prowadzi wynikające z tego rozliczenia z podmiotami uczestniczącymi w Rynku Bilansującym Odbiorca KaŜdy, kto otrzymuje lub pobiera energię elektryczną na podstawie umowy z przedsiębiorstwem energetycznym. Odbiorca końcowy Odbiorca dokonujący zakupu energii elektrycznej na własny uŜytek; do własnego uŜytku nie zalicza się energii elektrycznej zakupionej w celu jej zuŜycia na potrzeby wytwarzania, przesyłania lub dystrybucji. Odłączenie od sieci Trwałe rozdzielenie urządzeń, instalacji lub sieci podmiotu przyłączonego do sieci dystrybucyjnej, obejmujące m.in. trwały demontaŜ elementów przyłącza. Ograniczenia elektrowniane Ograniczenia wynikające z technicznych warunków pracy jednostek wytwórczych. Ograniczenia sieciowe Maksymalne dopuszczalne lub minimalnie niezbędne wytwarzanie mocy w danym węźle lub w danym obszarze, lub maksymalny dopuszczalny przesył mocy przez dany przekrój sieciowy, w tym dla wymiany międzysystemowej, z uwzględnieniem bieŜących warunków eksploatacji KSE. Operator Operator systemu przesyłowego lub operator systemu dystrybucyjnego. Operator handlowy (OH) Podmiot, który jest odpowiedzialny za dysponowanie Jednostką Grafikową Uczestnika Rynku Bilansującego w zakresie handlowym. Operator handlowotechniczny (OHT) Podmiot, który jest odpowiedzialny za dysponowanie JG Uczestnika Rynku Bilansującego w zakresie handlowym i technicznym. Operator pomiarów Podmiot odpowiedzialny za zbieranie, przetwarzanie i udostępnianie danych pomiarowych oraz pomiarowo-rozliczeniowych energii elektrycznej, a takŜe za utrzymanie i eksploatację układów pomiarowych i pomiarowo-rozliczeniowych. Operator systemu dystrybucyjnego Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się dystrybucją energii elektrycznej, odpowiedzialne za ruch sieciowy w systemie przesyłowym, bieŜące i długookresowe bezpieczeństwo funkcjonowania tego sytemu, eksploatację, konserwację, remonty oraz niezbędną rozbudowę sieci dystrybucyjnej, w tym połączeń z innymi systemami elektroenergetycznymi. ____________________________________________________________________________________________________________________ 67 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Operator systemu przesyłowego Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem energii elektrycznej, odpowiedzialne za ruch sieciowy w systemie dystrybucyjnym, bieŜące i długookresowe bezpieczeństwo funkcjonowania tego sytemu, eksploatację, konserwację, remonty oraz niezbędną rozbudowę sieci przesyłowej, w tym połączeń z innymi systemami elektroenergetycznymi. Podmiot ubiegający się o przyłączenie do sieci (podmiot przyłączony do sieci) Podmiot ubiegający się o przyłączenie do sieci swoich urządzeń, instalacji lub sieci elektroenergetycznej (podmiot, którego urządzenia, instalacje lub sieci są przyłączone do sieci elektroenergetycznej). Procedura zmiany sprzedawcy Zbiór działań zapoczątkowany w dniu złoŜenia przez odbiorcę (lub sprzedawcę w imieniu odbiorcy) wniosku o zmianę sprzedawcy, który w konsekwencji podjętych przez OSD prac, doprowadza do zmiany sprzedawcy przez odbiorcę lub w przypadku nie spełnienia warunków koniecznych i niezbędnych do realizacji procedury, do przekazania odbiorcy oraz nowemu sprzedawcy informacji o przerwaniu procesu zmiany sprzedawcy wraz z podaniem przyczyn. Programy łączeniowe Procedury i czynności związane z operacjami łączeniowymi, próbami napięciowymi, tworzeniem układów przejściowych oraz włączeniami do systemu elektroenergetycznego nowych obiektów, a takŜe po dłuŜszym postoju związanym z modernizacja lub przebudową. Przedsiębiorstwo energetyczne Podmiot prowadzący działalność gospodarczą w zakresie wytwarzania, przesyłania, dystrybucji energii elektrycznej lub obrotu nią. Przedsiębiorstwo obrotu Przedsiębiorstwo energetyczne prowadzące działalność gospodarczą polegającą na handlu hurtowym lub detalicznym energią elektryczna niezaleŜnie od innych rodzajów prowadzonych działalności. Przerwa w dostarczaniu energii elektrycznej planowana Przerwa wynikająca z programu prac eksploatacyjnych sieci elektroenergetycznej; czas trwania tej przerwy jest liczony od momentu otwarcia wyłącznika do czasu wznowienia dostarczania energii elektrycznej. Przerwa w dostarczaniu energii elektrycznej nieplanowana Przerwa spowodowana wystąpieniem awarii w sieci elektroenergetycznej przy czym czas trwania tej przerwy jest liczony od momentu uzyskania przez przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej informacji o jej wystąpieniu do czasu wznowienia dostarczania energii elektrycznej. Przyłącze Odcinek lub element sieci słuŜący do połączenia urządzeń, instalacji lub sieci odbiorcy o wymaganej przez niego mocy przyłączeniowej z siecią przedsiębiorstwa energetycznego świadczącego na rzecz tego odbiorcy usługę przesyłania lub dystrybucji. Punkt Dostarczania Energii Miejsce przyłączenia URD do sieci dystrybucyjnej poza obszarem Rynku Bilansującego, obejmujące jeden lub więcej fizycznych punktów przyłączenia do sieci, dla których realizowany jest proces bilansowania handlowego. ____________________________________________________________________________________________________________________ 68 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Punkt Poboru Energii Punkt, w którym produkty energetyczne (energia, usługi przesyłowe, moc, etc.) są mierzone przez urządzenia umoŜliwiające rejestrację danych pomiarowych (okresowych lub godzinowych). Jest to najmniejsza jednostka, dla której odbywa się zbilansowanie dostaw oraz dla której moŜe nastąpić zmiana sprzedawcy. Regulacyjne usługi systemowe Usługi świadczone przez podmioty na rzecz operatora systemu przesyłowego, umoŜliwiające operatorowi systemu przesyłowego świadczenie usług systemowych, niezbędne do prawidłowego funkcjonowania KSE, zapewniające zachowanie określonych wartości parametrów niezawodnościowych. Rezerwa mocy Niewykorzystana w danym okresie zdolność jednostek wytwórczych do wytwarzania i dostarczania energii elektrycznej do sieci. Ruch sieciowy Sterowanie pracą sieci. Rynek bilansujący Mechanizm bieŜącego bilansowania zapotrzebowania na energię elektryczną i wytwarzania tej energii w KSE. Sieci Instalacje połączone i współpracujące ze sobą, słuŜące do przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej, naleŜące do przedsiębiorstwa energetycznego. Sieć dystrybucyjna Sieć elektroenergetyczna wysokich, średnich i niskich napięć, za której ruch sieciowy jest odpowiedzialny operator systemu dystrybucyjnego. Sieć przesyłowa Sieć elektroenergetyczna najwyŜszych lub wysokich napięć, za której ruch sieciowy jest odpowiedzialny operator systemu przesyłowego. Sprzedawca Przedsiębiorstwo energetyczne prowadzące działalność gospodarczą polegającą na sprzedaŜy energii elektrycznej przez niego wytworzonej lub przedsiębiorstwo energetyczne prowadzące działalność gospodarcza polegającą na obrocie energią elektryczną. SprzedaŜ energii elektrycznej Bezpośrednia sprzedaŜ energii elektrycznej przez podmiot zajmujący się jej wytwarzaniem lub odsprzedaŜ energii elektrycznej przez podmiot zajmujący się jej obrotem. Stan zagroŜenia KSE Warunki pracy, w których istnieje niebezpieczeństwo wystąpienia: niestabilności systemu, podziału sieci przesyłowej lub ograniczenia dostaw energii elektrycznej do odbiorców. System elektroenergetyczny Sieci elektroenergetyczne oraz przyłączone do nich urządzenia i instalacje współpracujące z siecią. Średnie napięcie Napięcie wyŜsze od 1 kV i niŜsze od 110 kV. Uczestnik Rynku Bilansującego Podmiot, który ma zawartą umowę o świadczenie usług przesyłania z OSP, na mocy której, w celu zapewnienia sobie zbilansowania handlowego, realizuje dostawy energii elektrycznej przez obszar RB oraz podlega rozliczeniom z tytułu działań obejmujących bilansowanie energii elektrycznej i zarządzanie ograniczeniami systemowymi, zgodnie z zasadami określonymi w IRiESP-Bilansowanie. ____________________________________________________________________________________________________________________ 69 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Uczestnik Rynku Detalicznego Podmiot, którego urządzenia lub instalacje są przyłączone do sieci dystrybucyjnej nie objętej obszarem rynku bilansującego oraz który zawarł umowę o świadczenie usług dystrybucji z właściwym OSD (obowiązek posiadania umowy dystrybucji spełniony jest równieŜ w przypadku posiadania umowy kompleksowej). Układ pomiaroworozliczeniowy Liczniki i inne urządzenia pomiarowe lub rozliczeniowo-pomiarowe, a takŜe układy połączeń między nimi, słuŜące do pomiarów i rozliczeń mocy i energii elektrycznej. Układ pomiaroworozliczeniowy podstawowy Układ pomiarowo-rozliczeniowy, którego wskazania stanowią podstawę do rozliczeń ilościowych i wartościowych (finansowych) mocy i energii elektrycznej. Układ pomiaroworozliczeniowy rezerwowy Układ pomiarowo-rozliczeniowy, którego wskazania stanowią podstawę do rozliczeń ilościowych i wartościowych (finansowych) mocy i energii elektrycznej, w przypadku nieprawidłowego działania układu pomiarowo-rozliczeniowego podstawowego. Układ pomiarowokontrolny Układ pomiarowy, którego wskazania stanowią podstawę do monitorowania prawidłowości wskazań układów pomiaroworozliczeniowych poprzez porównywanie zmierzonych wielkości i/lub bilansowanie obiektów elektroenergetycznych lub obszarów sieci. Układ zabezpieczeniowy Zespół złoŜony z jednego lub kilku urządzeń zabezpieczeniowych i innych urządzeń współpracujących przeznaczony do spełniania jednej lub wielu określonych funkcji zabezpieczeniowych. Urządzenia Urządzenia techniczne stosowane w procesach energetycznych. Usługi systemowe Usługi niezbędne do prawidłowego funkcjonowania systemu zachowanie określonych elektroenergetycznego, zapewniające parametrów niezawodnościowych dostarczania energii elektrycznej i jej jakości. Ustawa Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne z późniejszymi zmianami. UŜytkownik systemu Podmiot dostarczający energię elektryczną do elektroenergetycznego lub zaopatrywany z tego systemu. Współczynnik bezpieczeństwa przyrządu (FS) Stosunek znamionowego prądu bezpiecznego przyrządu do znamionowego prądu pierwotnego. Przy czym znamionowy prąd bezpieczny przyrządu określa się jako wartość skuteczną minimalnego prądu pierwotnego, przy którym błąd całkowity przekładnika prądowego do pomiarów jest równy lub większy niŜ 10% przy obciąŜeniu znamionowym. Wstępne dane pomiarowe Nie zweryfikowane dane pozyskane w trakcie okresu rozliczeniowego z układów pomiarowych i pomiarowo-rozliczeniowych, nie słuŜące do rozliczeń, a pozyskane jedynie w celu prowadzenia działalności operatorskiej przez OSD. systemu Wyłączenie awaryjne Wyłączenie urządzeń automatyczne lub ręczne, w przypadku zagroŜenia bezpieczeństwa tego urządzenia lub innych urządzeń, instalacji i sieci albo zagroŜenia bezpieczeństwa osób, mienia lub środowiska. ____________________________________________________________________________________________________________________ 70 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Wytwórca Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej, którego urządzenia współpracują z siecią. Zabezpieczenia Część EAZ słuŜąca do wykrywania i lokalizacji zakłóceń oraz wyłączenia elementów nimi dotkniętych. W pewnych przypadkach zabezpieczenia mogą tylko sygnalizować powstanie zakłócenia i jego miejsce. Zabezpieczenia nadprądowe zwłoczne Zabezpieczenie nadprądowe, którego nastawa prądowa jest zasadniczo odstrojona od prądów roboczych zabezpieczanego urządzenia. Zabezpieczenia nadprądowe zwarciowe Zabezpieczenie nadprądowe, którego opóźnienie czasowe jest mniejsze od 0,4 s, a nastawa prądowa wynika z oceny prądów zwarciowych w otoczeniu miejsca jego zainstalowania z pominięciem wpływu prądów roboczych. Zaprzestanie dostaw energii elektrycznej Nie dostarczanie energii elektrycznej do przyłączonego obiektu z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia umowy o świadczenie usług dystrybucji lub umowy kompleksowej, bez dokonania trwałego demontaŜu elementów przyłącza. Zarządzanie ograniczeniami systemowymi Działalność gospodarcza wykonywana przez OSP lub OSD w ramach świadczonych usług przesyłania lub dystrybucji w celu zapewnienia bezpiecznego funkcjonowania systemu elektroenergetycznego oraz zapewnienia, zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ustawy – Prawo energetyczne, wymaganych parametrów technicznych energii elektrycznej w przypadku wystąpienia ograniczeń technicznych w przepustowości tych systemów. J. WYKAZ ZAŁĄCZNIKÓW Załącznik nr 1: Opis sieci dystrybucyjnej przedsiębiorstwa „DALMOR” S.A. wraz z podstawowymi schematami Załącznik nr 2: Zakres pomiarów i prób eksploatacyjnych urządzeń sieci elektroenergetycznych oraz terminy ich wykonywania Załącznik nr 3: Karty aktualizacji IRiESD ____________________________________________________________________________________________________________________ 71 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Załącznik nr 1 OPIS SIECI DYSTRYBUCYJNE PRZEDSIĘBIORSTWA „DALMOR” S.A. WRAZ Z PODSTAWOWYMI SCHEMATAMI Przedsiębiorstwo „DALMOR” S.A. prowadzi działalność polegającą na dystrybucji energii elektrycznej na potrzeby odbiorców znajdujących się w Gdyni: - na terenie byłego Portu Rybackiego Gdynia przy ul. Hryniewickiego 10, - w budynku biurowym przy ul. Waszyngtona 34/36, za pomocą sieci dystrybucyjnych o napięciu 15 kV oraz sieciami niskiego napięcia. Teren byłego Portu Rybackiego Gdynia zasilany jest z dwóch stacji elektroenergetycznych transformatorowo-rozdzielczych 15/0,4 kV sieciowo-abonenckich, przelotowych: PZ-2004 „PORT RYBACKI” oraz T-2073 „ŚW. PIOTRA”, pomiędzy którymi nie ma bezpośredniego połączenia po stronie 15 kV. Stacje PZ-2004 i T-2073 zasilane są liniami kablowymi 15 kV z sieci dystrybucyjnej ENERGAOperator S.A. Stacja T-2073 pracuje samodzielnie i nie jest połączona po stronie 15 kV z innymi stacjami na terenie Dalmoru. W przypadku awarii w sieci dystrybucyjnej 15 kV istnieje moŜliwość zapewnienia dostawy energii elektrycznej dla odbiorców przyłączonych do tej stacji poprzez linie kablowe 0,4 kV z innych stacji na terenie Dalmoru. Stacja PZ-2004 jest główną stacją zasilającą, która liniami kablowymi 15 kV zasila trzy podstacje elektroenergetyczne transformatorowo-rozdzielcze15/0,4 kV: T-2072, T-2072a oraz T-2074a. Wszystkie te trzy podstacje wraz ze stacją główną tworzą pierścień energetyczny po stronie 15 kV. Budynek biurowy zasilany jest linią kablową 0,4 kV typu YAKY 4x120 mm2 ze stacji T-2198 do złącza kablowego na budynku. Układ pomiarowo-rozliczeniowy zainstalowany jest w rozdzielnicy wewnątrz budynku. Wszystkie te elementy sieci dystrybucyjnej są własnością ENERGA-Operator S.A. W budynku poprowadzone są wewnętrzne linie zasilające do rozdzielnic piętrowych znajdujących się na kaŜdej kondygnacji. Dodatkowo do większych odbiorców poprowadzone są osobne linie zasilające. W skład sieć dystrybucyjnej „DALMOR” S.A. wchodzą: • stacje elektroenergetyczne transformatorowo-rozdzielcze 15/0,4 kV – 5 szt., • kable elektroenergetyczne o napięciu znamionowym 15 kV – łącznie ok. 1,8 km długości, • kable elektroenergetyczne niskiego napięcia – łącznie ok. 15,5 km długości, • rozdzielnie elektroenergetyczne nN (skrzynkowe oraz złącza kablowe) – 42 szt. ____________________________________________________________________________________________________________________ 72 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Załącznik nr 2 ZAKRES POMIARÓW I PRÓB EKSPLOATACYJNYCH URZĄDZEŃ SIECI ELEKTROENERGETYCZNYCH ORAZ TERMINY ICH WYKONYWANIA Lp. Nazwa urządzenia Rodzaj pomiarów i prób eksploatacyjnych Wymagania techniczne Terminy wykonania 1 2 3 4 5 1 2 Sprawdzenie ciągłości Ŝył Brak przerwy w Ŝyłach Pomiar rezystancji izolacji Rezystancja izolacji przeliczona na 1 km linii przy temperaturze 20 ˚C większa od 50 MΩ Linie kablowe z izolacją papierową przesyconą o napięciu Próba napięciowa izolacji znamionowym od 1 do 30 kV włącznie Linie kablowe z izolacją polietylenową o napięciu znamionowym od 1 do 30 kV włącznie Dla kabli nowych i po wykonaniu naprawy Izolacja powinna wytrzymać w czasie 20 min. 0,75 wartości napięcia wyprostowanego wymaganej przy próbie fabrycznej Dla kabli nowych Izolacja powinna wytrzymać w czasie 10 min. 0,75 wartości napięcia wyprostowanego wymaganej przy próbie fabrycznej Po wykonaniu naprawy Próba napięciowa dodatkowej powłoki polwinitowej lub polietylenowej Powłoka powinna wytrzymać w czasie 1 min. napięcie wyprostowane o wartości 5 kV Dla kabli nowych i po wykonaniu naprawy Sprawdzenie ciągłości Ŝył Brak przerwy w Ŝyłach Pomiar rezystancji izolacji Rezystancja izolacji przeliczona na 1 km linii przy temperaturze 20 ˚C większa od 100 MΩ Izolacja powinna wytrzymać w czasie 20 min. 0,75 wartości napięcia wyprostowanego wymaganej przy próbie fabrycznej Próba napięciowa izolacji Izolacja powinna wytrzymać w czasie 10 min. 0,75 wartości napięcia wyprostowanego wymaganej przy próbie fabrycznej Dla kabli nowych i po wykonaniu naprawy Dla kabli nowych Po wykonaniu naprawy Dla kabli o izolacji z PE 1,5 Un dla przypadków uzasadnionych technicznie 3 Linie kablowe o napięciu znamionowym niŜszym niŜ 1 kV Próba napięciowa dodatkowej powłoki polwinitowej lub polietylenowej Powłoka powinna wytrzymać w czasie 1 min. napięcie wyprostowane o wartości 5 kV Dla kabli nowych i po wykonaniu naprawy Sprawdzenie ciągłości Ŝył Brak przerwy w Ŝyłach Dla kabli nowych i po modernizacji Pomiar rezystancji izolacji Rezystancja izolacji przeliczona na 1 km linii przy temp. 20 ˚C nie mniejsza niŜ: 75 MΩ w kablu o izolacji gumowej, 20 MΩ w kablu o izolacji papierowej, 100 MΩ w kablu o izolacji polietylenowej, 20 MΩ w kablu o izolacji polwinitowej. Dla kabli nowych Rezystancja izolacji przeliczona na 1 km linii przy temperaturze 20 ˚C nie mniejsza niŜ 100 3 Po wykonaniu naprawy MΩ, S gdzie S – przekrój Ŝyły kabla w mm 2 ____________________________________________________________________________________________________________________ 73 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Pomiar rezystancji izolacji R60 4 Transformatory suche Zgodnie z danymi w karcie prób transformatora - dla transformatorów nowych i po remoncie lub R60 ≥ 35 MΩ przy temperaturze 30 ˚C dla transformatorów w eksploatacji Zgodnie z danymi w karcie prób Pomiar rezystancji uzwojeń transformatora - dla transformatorów lub pomiar przekładni nowych i po remoncie w eksploatacji Pomiar rezystancji izolacji oraz wskaźników R60 i R15 5 6 Transformatory olejowe o mocy 0,02 do 1,6 MVA oraz dławiki do kompensacji ziemnozwarciowej Zgodnie z danymi w karcie prób transformatora - dla transformatorów nowych i po remoncie lub R60 ≥ 35 MΩ przy temperaturze 30 ˚C dla transformatorów w eksploatacji Zgodnie z danymi w karcie prób Pomiar rezystancji uzwojeń transformatora - dla transformatorów lub pomiar przekładni nowych i po remoncie w eksploatacji Badanie oleju (transformator z konserwatorem) w zakresie: 1) wyglądu, wygląd klarowny, brak wody wydzielonej i zawartości ciał obcych; Przed uruchomieniem transformatora, po remoncie oraz po stwierdzeniu nieprawidłowej pracy. W czasie jego prawidłowej eksploatacji nie rzadziej niŜ co 5 lat. Przed uruchomieniem transformatora, po remoncie oraz po stwierdzeniu nieprawidłowej pracy. W czasie jego prawidłowej eksploatacji nie rzadziej niŜ co 5 lat. 9 2) rezystywności, nie niŜsza niŜ 1 x 10 Ωm przy 50 ˚C 3) napięcia przebicia nie niŜsze niŜ 35 kV Pomiar rezystancji izolacji głównej wyłącznika Odpowiadające wymaganiom przy przyjmowaniu do eksploatacji. Dla wyłączników małoolejowych rezystancja powinna wynosić co najmniej 50% wartości rezystancji określonej przy przyjmowaniu wyłącznika do eksploatacji Wyłączniki i zwierniki Pomiar rezystancji głównych o napięciu torów prądowych wyłącznika znamionowym wyŜszym niŜ 1 kV Odpowiadające wymaganiom przy Pomiar czasów własnych i przyjmowaniu wyłącznika do eksploatacji czasów niejednoczesności otwierania i zamykania wyłącznika Przy przeglądzie wewnętrznym wyłącznika Badanie olejów wyłączników Brak wody wydzielonej. olejowych Napięcie przebicia nie niŜsze niŜ 20 kV 7 Przekładniki Pomiar rezystancji izolacji napięciowe i prądowe o napięciu uzwojeń pierwotnych i znamionowym wtórnych wyŜszym niŜ 1 kV 8 ObciąŜenie prądowe badanych połączeń Połączenia prądowe nie powinno być mniejsze od 30% w rozdzielniach SN Zaleca się badanie stanu obciąŜenia znamionowego, temperatura (nie dotyczy połączeń prądowych metodą badanego połączenia nie powinna być rozdzielni w izolacji termowizyjną wyŜsza od temperatury określonej w SF6) instrukcji eksploatacji 9 Obwody wtórne układów Pomiar rezystancji izolacji elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej, telemechaniki oraz układów sterowania Sprawdzenie funkcjonalne i sygnalizacji 70% wartości wymaganiom przy przyjmowaniu przekładników do eksploatacji. Rezystancja izolacji nie mniejsza niŜ 1MΩ z tym, Ŝe dla kaŜdego z elementów wchodzących w skład obwodów nie mniejsza niŜ 10 MΩ Nie rzadziej niŜ co 5 lat chyba, Ŝe instrukcja fabryczna przewiduje inaczej Nie rzadziej niŜ co 5 lat Nie rzadziej niŜ co 5 lat Zgodnie z przyjętym programem działania układu elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej, telemechaniki oraz układów sterowania i sygnalizacji ____________________________________________________________________________________________________________________ 74 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Pomiar rezystancji Ochrona przeciwporaŜeniowa uziemienia w rozdzielniach 10 o napięciu lub znamionowym wyŜszym niŜ 1 kV, pomiar napięcia raŜenia a niŜszym niŜ 110 kV Pomiar napięć i obciąŜeń 11 Linia o napięciu znamionowym do 1 kV Sprawdzenie skuteczności działania środków ochrony przeciwporaŜeniowej Zgodnie z przepisami w sprawie ochrony Nie rzadziej niŜ co 5 lat przeciwporaŜeniowej Nie rzadziej niŜ co 5 lat, Zgodnie z przepisami w sprawie obciąŜeń w miarę moŜliwości w okresie największego prądem przewodów i kabli obciąŜenia Zgodnie z przepisami w sprawie ochrony Nie rzadziej niŜ co 5 lat przeciwporaŜeniowej Pomiar rezystancji uziemień roboczych i ochronnych Pomiar napięć i obciąŜeń Nie rzadziej niŜ co 5 lat, Zgodnie z przepisami w sprawie obciąŜeń w miarę moŜliwości w okresie największego prądem przewodów i kabli obciąŜenia 1) Instalacje na otwartym powietrzu albo w pomieszczeniach o wilgotności względnej ok. 100%, o temp. powietrza wyŜszej od +35˚C Pomiar rezystancji uziemień w obiektach roboczych i ochronnych Zgodnie z przepisami w sprawie ochrony zagroŜonych przeciwporaŜeniowej wybuchem lub o wyziewach Ŝrących nie rzadziej niŜ raz w roku. Sprawdzenie ciągłości 2) Instalacje w pozostałych Instalacje o napięciu przewodów ochrony przeciwporaŜeniowej pomieszczeniach znamionowym nie rzadziej niŜ co 5 do 1 kV lat. Sprawdzenie skuteczności działania środków ochrony przeciwporaŜeniowej 12 Pomiar rezystancji izolacji przewodów roboczych instalacji Odpowiadające wymaganiom przy przyjmowaniu do eksploatacji 1) Instalacje w pomieszczeniach zagroŜonych poŜarem, wybuchem lub o wyziewach Ŝrących nie rzadziej niŜ raz w roku. 2) Dla instalacji pozostałych - nie rzadziej niŜ co 5 lat; w przypadku zainstalowania wyłączników róŜnicowoprądowych moŜna nie wykonywać pomiarów rezystancji izolacji. ____________________________________________________________________________________________________________________ 75 DALMOR S.A. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Załącznik nr 3 KARTY AKTUALIZACJI IRiESD WZÓR KARTY AKTUALIZACJI Karta aktualizacji nr ............... 1. Data wejścia w Ŝycie aktualizacji: .............................................................................................. 2. Imię i nazwisko osoby przeprowadzającej aktualizację: ............................................................ 3. Przyczyna aktualizacji: ............................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... 4. Numery punktów podlegających aktualizacji: ............................................................................ ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... 5. Nowe brzmienie punktów Instrukcji: Nr punktu Aktualna treść ..................... .................................................................................................................................... ..................... .................................................................................................................................... ..................... .................................................................................................................................... ..................... .................................................................................................................................... ..................... .................................................................................................................................... ..................... .................................................................................................................................... ..................... .................................................................................................................................... ..................... .................................................................................................................................... ..................... .................................................................................................................................... ..................... .................................................................................................................................... ..................... .................................................................................................................................... ..................... .................................................................................................................................... ____________________________________________________________________________________________________________________ 76 DALMOR S.A. Nr punktu Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Aktualna treść ..................... .................................................................................................................................... ..................... .................................................................................................................................... ..................... .................................................................................................................................... ..................... .................................................................................................................................... ..................... .................................................................................................................................... ..................... .................................................................................................................................... ..................... .................................................................................................................................... ..................... .................................................................................................................................... ..................... .................................................................................................................................... ..................... .................................................................................................................................... ..................... .................................................................................................................................... ..................... .................................................................................................................................... ..................... .................................................................................................................................... ..................... .................................................................................................................................... ..................... .................................................................................................................................... ..................... .................................................................................................................................... ..................... .................................................................................................................................... ..................... .................................................................................................................................... ..................... .................................................................................................................................... ..................... .................................................................................................................................... ..................... .................................................................................................................................... ..................... .................................................................................................................................... 6. Podpis osoby zatwierdzającej kartę aktualizacji w imieniu operatora systemu dystrybucyjnego: ........................................................................................... ____________________________________________________________________________________________________________________ 77