Zmiany w ustawie o leczeniu niepłodności – skrót dla

Zmiany w ustawie o leczeniu niepłodności – skrót dla pacjenta
Ustawa o leczeniu niepłodności z dn. 25 czerwca 2015 r., obowiązująca w Polsce od
1 listopada 2015 roku, ma duży wpływ na działanie klinik leczenia niepłodności, a co za
tym idzie – na osoby korzystające z ich usług. W związku z nową rzeczywistością, którą
wprowadziła, pacjenci powinni być świadomi, według jakich zasad aktualnie funkcjonują
ośrodki oraz w jakich obszarach zdecydowano się na zmiany.
Dla kogo przeznaczona jest procedura leczenia metodą zapłodnienia pozaustrojowego?
Procedura leczenia niepłodności metodą zapłodnienia pozaustrojowego może zostać przeprowadzona
u pacjentów podejmujących przez co najmniej rok próby leczenia innymi metodami, które okazały się
nieskuteczne lub w przypadku, kiedy została rozpoznana bezwzględna przyczyna niepłodności oraz
brak uzyskania ciąży w inny sposób.
Z procedury wspomagania prokreacji mogą skorzystać pary pozostające w związku małżeńskim
oraz w związku partnerskim. Metoda ta przewiduje również możliwość zabezpieczenia płodności, jeśli
występuje realne ryzyko utraty płodności lub jej upośledzenia. (np. w związku z chorobą
nowotworową).
Ustawa reguluje również kwestię liczby zapłodnionych komórek. U kobiet powyżej 35 roku życia nie
ma ograniczeń co do liczby zapłodnionych komórek jajowych. U młodszych pacjentek dopuszczalne
jest zapłodnienie maksimum 6 komórek jajowych, poza wyjątkami, jakimi są: dwie nieudane próby
leczenia z zastosowaniem in vitro oraz występowanie choroby wpływającej na płodność. Sposoby
postępowania z nadliczbowymi komórkami jajowymi zależą od decyzji pacjentki.
Przekazywanie gamet i zarodków na rzecz innych par
Dawstwo komórek ma charakter anonimowy i przeprowadza się je na podstawie dopasowania dawcy
i biorcy pod względem cech fenotypowych. Przekazanie komórek jajowych bądź nasienia następuje po
podpisaniu zgody przez dawcę na przeprowadzenie badań lekarskich i laboratoryjnych. Ze względu na
konieczność redukcji liczby genetycznie spokrewnionego ze sobą potomstwa, ustawa ogranicza liczbę
dzieci
urodzonych
z zastosowania gamet danego dawcy. Dawca nie może otrzymać wynagrodzenia za przekazanie
gamet, ale może wnioskować o zwrot kosztów poniesionych w toku przeprowadzanej procedury.
Biorcy komórek rozrodczych lub zarodków są zobowiązani podpisać stosowną zgodę na procedurę.
Osoby pozostające w związkach nieformalnych muszą dodatkowo złożyć oświadczenie o uznaniu
ojcostwa przed urzędnikiem stanu cywilnego przed wszczęciem procedury przeniesienia gamet od
anonimowego dawcy lub zarodka przekazanego do dawstwa zarodka.
Osoby poczęte drogą in vitro z wykorzystaniem komórek dawcy mają prawo po ukończeniu 18 roku
życia uzyskać informacje o stanie zdrowia dawcy/dawców oraz roku i miejsca jego/ich urodzenia.
Ujawnienie informacji medycznych przysługuje również opiekunom dziecka w przypadku zagrożenia
jego życia lub zdrowia.
1-3.0.701 PL wyd. 07-04-2010
Nr 1-1.0.05-PL wyd. 20-08-2012 (Zastępuje Nr 1-1.0.05-PL wyd. 25-02-2012)
VitroLive Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
Ul. Kasprzaka 2A, 71-074 Szczecin, tel. 91 48 64 345, fax 91 88 69 138
NIP 8512959483, RG 320166514, KRS 0000252423, Nr księgi rejestrowej 000000021325
e-mail: [email protected], www.vitrolive.pl
Strona 1
Podmioty przeprowadzające procedury IVF
Procedurę zapłodnienia pozaustrojowego mogą przeprowadzać ośrodki, które otrzymały od Ministra
Zdrowia pozwolenie na działalność związaną z pobieraniem oraz stosowaniem komórek rozrodczych
i zarodków w procedurze medycznie wspomaganej prokreacji. Zgoda ta jest przyznawana na 5 lat.
Jeśli kliniki przeprowadzają leczenie bez odpowiednich pozwoleń, a tym samym nie spełniając
wymogów określonych w ustawie, zostają objęte karą.
O status centrum leczenia niepłodności mogą ubiegać się ośrodki, które wykorzystują wszystkie
metody w walce z niepłodnością oraz prowadzą działalność dydaktyczną i badawczą dotyczącą
problemów prokreacji. Do terapii leczenia niepłodności zalicza się leczenie farmakologiczne,
chirurgiczne oraz procedury wspomagania prokreacji.
Ustawa a funkcjonowanie klinik leczenia niepłodności
Ustawa reguluje również wymagania dotyczące personelu zatrudnionego w klinikach wykonujących
zabiegi IVF. Dotyczą one wykształcenia i kwalifikacji osób zajmujących się pobieranie, przetwarzaniem,
przechowywaniem, testowaniem i dystrybucją komórek rozrodczych i zarodków. Zapisy ustawy
zobowiązują personel medyczny do nieustannego podnoszenia kwalifikacji i poszerzania wiedzy
z zakresu wykonywanych procedur.
Kontrolę nad ośrodkami leczenia niepłodności sprawuje Minister Zdrowia.
przeprowadzać kontrolę w każdym przypadku niepożądanych reakcji lub zdarzeń.
Minister
może
Konsultacja merytoryczna tekstu:
dr Anna Janicka - biotechnolog, Członek Zarządu Sekcji Płodności i Niepłodności Polskiego
Towarzystwa Ginekologicznego, członek Polskiego Towarzystwa Medycyny Rozrodu, Komitetu
Naukowego
Ośrodka
Studiów
nas
Płodnością
Człowieka,
reprezentantka
Polski
w Komitecie Przedstawicieli Krajowych ESHRE, koordynator badań klinicznych i naukowych w Centrum
Ginekologii i Leczenia Niepłodności VITROLIVE w Szczecinie.
Kontakt dla mediów:
Maria Konieczna
[email protected]
696 078 980
1-3.0.701 PL wyd. 07-04-2010
Nr 1-1.0.05-PL wyd. 20-08-2012 (Zastępuje Nr 1-1.0.05-PL wyd. 25-02-2012)
VitroLive Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
Ul. Kasprzaka 2A, 71-074 Szczecin, tel. 91 48 64 345, fax 91 88 69 138
NIP 8512959483, RG 320166514, KRS 0000252423, Nr księgi rejestrowej 000000021325
e-mail: [email protected], www.vitrolive.pl
Strona 2