Ściągnij cały artykul

Pracodawca transportu drogowego
Odpowiedzialność przewoźnika
i jej konsekwencje praktyczne
Jednym z głównych
celów powstania
Konwencji CMR było
uregulowanie zasad
reklamacji usługi
przewozu. Konwencja
określa zakres
odpowiedzialności
przewoźnika na tle
praktycznych sytuacji
występujących
w transporcie
drogowym. Zawiera
również sposoby
dochodzenia roszczeń
w przypadku
poniesionych strat.
42
Najlepiej jeśli
ze strony firmy
transportowej
sprawdzenia
dokonują
kompetentni
pracownicy
lub właściciel firmy i
świadkowie
P
oprzez odtworzenie stanu faktycznego umowy, jakim jest zdefiniowanie
wszystkich podmiotów będących jej
stronami (nadawca, odbiorca, przewoźnik)
możliwe jest efektywne zastosowanie norm
zawartych w CMR. Odpowiedzialność przewoźnika ma zastosowanie wobec podmiotów,
które dysponują ładunkiem w charakterze
stron umowy przewozu. Między innymi pod
tym warunkiem możliwa jest ocena zakresu
odpowiedzialności oraz przyjętego postępowania w sytuacji reklamowania transportu.
Zastosowanie zapisów konwencji powinno polegać na potwierdzeniu najważniejszych
ustaleń zawieranych z przewoźnikiem w liście
przewozowym CMR. Zdarza się, że nawet podawanie nazwy nadawcy i odbiorcy towaru
może nie ilustrować stanu faktycznego.
W przypadku dochodzenia roszczeń od
nieokreślonych stron wystąpi niebezpieczeństwo płynące z podawania nieprawidłowych lub
nieścisłych danych przewoźnikowi. Działania
takie zaprzeczają korzyściom jakie stworzono
by pomóc poszkodowanym. Mogą się również
obrócić przeciwko zgłaszającemu reklamację
(sankcja – odpowiada nadawca). Skutkiem niejasnej sytuacji w zakresie określenia statusu są
problemy związane z procedurą reklamacyjną.
Najczęściej oznacza to brak efektywnej koordynacji, długotrwałość oraz nieskuteczność
w uzyskaniu odszkodowania. Przyczyną tego
stanu rzeczy może być nieczytelne określenie
swojej roli z powodu np. prezentacji oferty, nierozróżniania spedycji od przewozu. Innym powodem są obawy, że klient może wykorzystać
dane z listów przewozowych w celu pominięcia
spedytora. W przypadku zleceniodawcy, który
uruchamia roszczenia wbrew podstawowym
zasadom Konwencji CMR, poszkodowany
klient może zarzucić mu niedopełnienie obowiązków. Polskie zapisy umowy spedycji nakładają na spedytora obowiązek podejmowania
czynności niezbędnych do zabezpieczenia praw
dającego zlecenie względem przewoźnika. Brak
analizy zdarzenia najczęściej komplikuje sytuację dowodową.
Uniemożliwia to również zajęcie otwartego stanowiska przez przewoźnika i jego
towarzystwa ubezpieczeniowego. Przewoźnik ma możliwość reagowania na zaistniałą sytuację, ponieważ może wymagać od
innych stron umowy przewozu ułatwień w
wyjaśnianiu kontrowersyjnych okoliczności
(art. 30 CMR). Przedsiębiorca transportowy
powinien postępować zgodnie z społeczną
funkcją Konwencji CMR, ponieważ umożliwi mu to rozwiązanie problemów związanych
ze stopniem jego odpowiedzialności. Wypracowana procedura będzie pomocna przy dokonywaniu koniecznych sprawdzeń i ustaleń,
przygotowaniu ocen oraz podejmowaniu
decyzji. Można stwierdzić, że w przypadku
wykonywania przewozu przez kolejnych
przewoźników, warunki transportu powinny
być takie same dla wszystkich przewoźników.
Konwencja przewiduje, że ten fakt powinien
być potwierdzony w drugim egzemplarzu
listu przewozowego. Dla transportowego
zleceniodawcy kluczowe powinno być czy
może występować w charakterze stron umowy przewozu, czy potrafi to udowodnić oraz
przyjąć na siebie płynące stąd konsekwencje.
W przypadku wystąpienia szkody w
trakcie przewozu międzynarodowego osoba
uprawniona, jaką jest nadawca lub odbiorca towaru powinna natychmiast uruchomić
działania na rzecz zabezpieczenia swoich
praw względem przewoźnika. Jedną z podstawowych kwestii dla firmy transportowej,
której rozwiązanie przewidziano w Konwencji CMR jest wiedza o tym kto i na jakich
zasadach może dochodzić od niej odszkodowania. Wynika to z tego, że zakres odpowiedzialności przewoźnika jest ograniczony
do skutków podjętych przez siebie czynności, zaniedbań jego pracowników oraz innych osób do których usług odwołuje się w
celu wykonania przewozu. Przewoźnik jest
zwolniony od odpowiedzialności, jeśli zaginięcie, uszkodzenie lub opóźnienie zostało
spowodowane np. winą osoby uprawnionej.
Firma przewozowa nie może odpowiadać za
wykonywanie instrukcji wydawanych przez
stronę umowy przewozu, jeśli nie wynikają
one z winy przewoźnika. Nie odpowiada się
również za wady towaru i okoliczności, których przewoźnik nie mógł uniknąć ani im zapobiec. Jeśli uszkodzenie towaru ujawniono
przed rozładunkiem należy do chwili dostawy sprawdzić towar oraz określić zastrzeżenia. Zgodnie z Konwencją CMR sprawdzenie
towaru powinno polegać na wspólnym ustaleniu stanu przesyłki przez przedstawiciela
nadawcy (odbiorcy) oraz przewoźnika.
Najlepiej jeśli ze strony firmy transportowej sprawdzenia dokonują kompetentni
pracownicy lub właściciel firmy i świadkowie.
Nawet jeśli szkoda wystąpiła poza granicami
kraju, wskazane jest przeprowadzenie osobistego rozpoznania w celu otrzymania np.
dokumentów od służb ratunkowych, policji,
pomocy technicznej itp. Wyjazd na miejsce
szkody może pozwolić na zapoznanie się z
dokumentacją, poznaniem okoliczności, zabezpieczeniem ładunku itp. Jeśli szkoda miała
miejsce poza granicami kraju i sprawdzenie
towaru odbywa się wśród obcokrajowców to
należy sporządzić dwujęzyczną wersję protokołu. Jeden egzemplarz powinien być spisany
w języku ojczystym przewoźnika, a drugi takiej samej treści powinien być zrozumiały dla
zagranicznej strony umowy przewozu. Przewoźnik w celu dowodowym powinien kompletować wymaganą dokumentację rozszerzoną o np. oświadczenia swoje lub pracowników
Pomoc prawna
na terenie Niemiec!
Ogólnopolski Związek Pracodawców
Transportu Drogowego otrzymuje
wiele sygnałów o wielu problemach,
jakie napotykają polscy przewoźnicy
na terenie Niemiec i innych państw
europejskich. Wychodząc naprzeciw
zapotrzebowaniu naszych członków,
nawiązaliśmy współpracę z kancelarią
prawną i kancelarią doradztwa gospodarczego na terenie Niemiec. Poniżej
przedstawiamy ofertę pomocy. Warto
zaznaczyć, że członkowie OZPTD mają
ofertę specjalną.
potwierdzone przez adwokata, radcę prawnego itp. Oświadczenie tego typu powinno zawierać opis sytuacji przed przyjęciem towaru
do przewozu i precyzyjnie określać sposób
dysponowania ładunkiem.
Należy również przytoczyć wszystkie instrukcje z tym związane, okoliczności w jakich nastąpiła szkoda, jakie działania zostały
podjęte w celu potwierdzenia zaistniałych
zdarzeń itp. W liście przewozowym CMR powinny znaleźć się jedynie ogólne zastrzeżenia
poszkodowanego. Po ustaleniu stanu towaru
przewoźnik powinien otrzymać pisemną reklamację, dokumenty do niej załączone oraz
wezwanie do zapłaty odszkodowania. Poprzez
udokumentowanie szkód i zwrócenie się z
żądaniem odszkodowania, przewoźnik ma
możliwość zaprezentowania sprawy w swoim
towarzystwie ubezpieczeniowym. Niewłaściwe z punktu widzenia procedur oraz zasad
księgowości jest przysyłanie not debetowych i
obciążeń, ponieważ będzie to miało znaczenie
po stronie wpływów.
Bezcelowe jest stosowanie przez transportowych zleceniodawców np. potrąceń z
wcześniejszych faktur i niepłacenie za należności. Przewoźnik powinien w tym momencie uruchomić działania windykacyjne
dotyczące zapłaty za wykonane wcześniej
usługi. Ewentualna wypłata odszkodowania
powinna następować z konta przewoźnika
po przyznaniu mu środków z ochrony ubezpieczeniowej. Sumę odszkodowania oblicza
•
•
•
•
•
się zgodnie z wartością towaru, jaki miał w
miejscu i w czasie przyjęcia go do przewozu.
Wysokość roszczenia nie może przekraczać
zakładanej wysokości rekompensaty o ile nie
określono wartości towaru lub stwierdzono
rażące niedbalstwo przewoźnika. Najczytelniejsze rozwiązanie problemów po stronie
poszkodowanego powinno dać bezpośrednie
zwrócenie się z żądaniem odszkodowania do
przewoźnika. Przewoźnik nie zgadzając się
na przyjęcie odpowiedzialności przez odrzucenie reklamacji powinien zwrócić załączone
do niej dokumenty oraz potwierdzić jej doręczenie (podobnie jak poszkodowany). Strona
poszkodowana może jednak żądać odsetek od
kwoty odszkodowania w kwocie 5% rocznie.
Rolą przewoźnika i strony poszkodowanej powinno być wykorzystanie postanowień
Konwencji CMR związanych z określaniem
zakresu swojej odpowiedzialności. Ważna jest
znajomość sytuacji podczas procesu transportowego, ponieważ waga zebranych informacji może stanowić potwierdzenie stanu
rzeczy. Uzyskanie odszkodowania powinno
być poprzedzone dowodami wykonywanych
czynności w zakresie takim jakim przewiduje CMR. Przy zastosowaniu w praktyce norm
odnoszących się do transportu można ocenić
w jakim stopniu podjęte działania mają charakter zawodowy, przypadkowy lub nieprofesjonalny.
Marek Drzymała
[email protected]
Pomoc prawna w Niemczech
i wielu krajach Unii Europejskiej
windykacja roszczeń z tytułu niezapłaconych faktur
pomoc w kontaktach z BAG, policją i urzędami celnymi
interwencyjnie w zdarzeniu oraz w postępowaniach administracyjnych i odwoławczych
pomoc w przypadkach szkody, zniszczenia, kradzieży towaru w transporcie
pomoc i reprezentacja w sprawach cywilnych i karnych
Dla członków OZPTD oferta specjalna!
Szczegóły - Biuro OZPTD oraz:
Kancelaria Doradztwa Gospodarczego
FiedlerHAASE Rechtanwälte
Jerzy Goliński
Mec. Christoph Fiedler
Am Windmühlenberg 20
Hebbelstrasse 41,
15711 Königs Wusterhausen
14469 Potsdam
Tel.: +49 (3375) 566 474
Tel.: 0049 331 730 87 91
Fax: +49 (3375) 566 472
Fax: 0049 331 730 87 92
[email protected], www.wbkan.de
[email protected]
43