Regulamin musztry ZS

REGULAMIN MUSZTRY
ZWIĄZKU STRZELECKIEGO
Regulamin przyjęty Uchwałą Nr 16/10 Komendy Głównej Związku Strzeleckiego
z dnia 10 kwietnia 2010 roku
1. ZASADY OGÓLNE
1. Musztra - to ćwiczenia wojskowe, które uczą, jak przyjmować postawę zasadniczą
i swobodną, oddawać honory, poruszać się z bronią i bez broni, formować szyki oraz
zachowywać się w szyku i poza nim. RozróŜnia się musztrę indywidualną
i zespołową.
Musztra indywidualna przygotowuje strzelca do wystąpień słuŜbowych oraz
do działania w zespole.
Musztra zespołowa przygotowuje pododdziały i oddziały do wystąpień
słuŜbowych oraz działania w szyku pieszym.
2. Pododdziały i oddziały występują i działają w odpowiednim ugrupowaniu i szyku.
Ugrupowanie w musztrze - to ustawienie strzelców, pododdziałów i oddziałów
w szyku odpowiednim do wykonania określonych czynności.
Pododdziały przyjmują je w czasie wystąpień słuŜbowych oraz uroczystości
strzeleckich, wojskowych i państwowych.
Ugrupowanie marszowe - to ustawienie oddziału, pododdziału (pododdziałów)
w kolumnie (kolumnach) do marszu.
W ugrupowaniu mogą być stosowane róŜne szyki.
3. Szyk - to określone w regulaminie ustawienie strzelców lub pododdziałów - do
wspólnego wykonywania czynności — w ugrupowaniu rozwiniętym lub marszowym.
Strzelcy ustawiają się w szyku zgodnie z podziałem organizacyjnym lub w sposób
nakazany przez dowódcę. Niektóre szyki moŜe juŜ tworzyć dwóch strzelców, np.:
szereg, rząd.
1
Na szyk składają się następujące elementy (Rys. l):
- skrzydło - prawe i lewe zakończenie szyku;
- front - kierunek ustawienia strzelców;
- odstęp - oddalenie między strzelcami, pododdziałami lub oddziałami, mierzone
wzdłuŜ frontu szyku;
- odległość - oddalenie między strzelcami, szeregami i pododdziałami, mierzone
w głąb szyku;
- szerokość - odstęp między skrzydłami szyku;
- głębokość - odległość od czoła do ogona kolumny;
- czoło kolumny - początek kolumny;
- ogon kolumny - koniec kolumny;
- kierunkowy - to poruszający się w nakazanym kierunku strzelec lub pododdział,
do którego dostosowują swój ruch inni strzelcy (pododdziały). W kolumnie
dwójkowej, trójkowej, czwórkowej itd. - to strzelec na prawym skrzydle czoła
kolumny (pierwszego szeregu). Podczas oddawania honorów w marszu na
komendę „Na lewo – PATRZ” kierunkowym jest strzelec lewoskrzydłowy;
- zamykający - strzelec lub pododdział znajdujący się w ostatnim szeregu
kolumny na lewym skrzydle.
Czynności strzelców w szyku:
- krycie - ustawienie się strzelców lub pododdziałów w rzędzie, w linii prostej;
- równanie - ustawienie się strzelców lub pododdziałów w szeregu, w linii
prostej;
- odstępowanie - zwiększanie odstępów między strzelcami (pododdziałami)
w szyku o określoną liczbę kroków;
- łączenie - powrót do szyku poprzedniego (przed odstępowaniem).
4. Szereg - to szyk, w którym strzelcy stoją obok siebie w odstępie równym szerokości
dłoni (mierzonym na wysokości łokci), frontem w jednym kierunku, w linii prostej;
5. Dwuszereg (Rys. 1a) - to szyk, w którym dwa szeregi strzelców stoją jeden za
drugim, frontem w jednym kierunku, w odległości równej półtorej długości
wyciągniętej ręki z wyprostowanymi palcami (około 1,2 m). Strzelcy drugiego
szeregu kryją swoich poprzedników.
Dwuszereg jest pełny, jeŜeli strzelca lewoskrzydłowego pierwszego szeregu kryje
strzelec drugiego szeregu; niepełny - jeŜeli nie kryje.
W razie potrzeby do wykonania określonych zadań moŜna formować równieŜ inne
szyki, np. trójszereg itp.
6. Kolumna (Rys. 1b)- to szyk, w którym strzelcy - stojąc frontem w jednym kierunku,
jeden za drugim, w odległości około l,2 m - tworzą rząd (kolumnę pojedynczą) lub
dwa i więcej rzędów (kolumnę dwójkową, trójkową itp.) ustawionych w odstępach
równych szerokości dłoni. Głębokość kolumny pieszej nie moŜe być mniejsza niŜ jej
szerokość.
2
b)
Rys. l Elementy szyku: a) w ugrupowaniu rozwiniętym b) w ugrupowaniu marszowym.
7. Linia kolumn - to szyk, w którym kolumny pododdziałów stoją jedna obok drugiej na
tej samej wysokości, w ustalonych odstępach, czołem w jednym kierunku.
8. Rozkazy i komendy w musztrze przekazuje się ustnie lub przez środki łączności.
W marszu komendy i rozkazy przekazują wzdłuŜ kolumny dowódcy pododdziałów
lub obserwatorzy.
9. W szyku dowódca ugrupowania zajmuje miejsce, z którego moŜe najdogodniej
dowodzić. Dowódcy niŜszych szczebli znajdują się w miejscach przewidzianych dla
nich w regulaminie i mogą występować z szyku tylko na komendę lub za zezwoleniem
dowódcy ugrupowania.
Dowódca, podając komendę strzelcom w ugrupowaniu rozwiniętym, stoi na środku
przed frontem szyku w odległości umoŜliwiającej obserwowanie skrzydeł lub
większej części szyku bez konieczności odwracania głowy.
Dowódca maszerujący na czele pododdziału podaje komendy bez zatrzymywania się,
zwracając głowę w lewo.
Podczas samodzielnego marszu oddziału lub pododdziału ich dowódcy mogą
wychodzić z szyku, aby podać komendy i sprawdzić ich wykonanie.
JeŜeli dowodzenie pododdziałem przejmuje inny dowódca, poprzedza to zapowiedzią
zawierającą nazwę tego pododdziału oraz zwrotem - „Na moją komendę”.
10. Komenda - to krótki rozkaz (podany słownie lub przez środki łączności)
do natychmiastowego wykonania, a gdy dotyczy grupy strzelców lub pododdziału
(oddziału) - równieŜ jednoczesnego i jednolitego.
3
Komenda składa się z zapowiedzi i hasła. Jest kilka komend zawierających tylko
hasło, np.: „BACZNOŚĆ”, „SPOCZNIJ”.
Zapowiedź komendy podaje się wyraźnie, głosem donośnym, przeciągając ostatnią
zgłoskę.
Hasło komendy (wydrukowane w regulaminie duŜymi literami) podaje się po
krótkiej przerwie, głośno, wyraźnie, krótko i dobitnie. Po haśle naleŜy wykonać
komendę.
Aby zwrócić uwagę pododdziałów lub poszczególnych strzelców, w zapowiedzi
komendy wymienia się nazwę pododdziału lub stopień i nazwisko strzelca, np.:
„Pierwsza druŜyna (pluton), w szeregu – ZBIÓRKA”, „Strzelec Kowalski,
w prawo – ZWROT”.
11. Wszystkie komendy podawane pododdziałom (strzelcom) w miejscu, poprzedza
się komendą „BACZNOŚĆ”. Wyjątkiem są te, które składają się z samego hasła,
i wezwania skierowane do pododdziałów (np. „Pierwsza druŜyna”) lub do strzelca
(np. „Strzelec Nowak”).
12. Komendy przekazywane przez środki łączności, dotyczące wszystkich pododdziałów,
przyjmują i natychmiast podają swoim pododdziałom ich dowódcy.
13. Aby przerwać niewłaściwie wykonywaną czynność, powrócić do poprzedniego
połoŜenia oraz umoŜliwić poprawne jej wykonanie, podaje się komendę „WRÓĆ”.
14. Podczas podawania komend i wydawania rozkazów poszczególnym strzelcom –
do wykonania czynności musztry - wymienia się jedynie stopień i nazwisko strzelca
lub jego funkcję.
15. Dowódcy od szczebla komendanta oddziału wzwyŜ mogą organizować pokazy
musztry paradnej. Przedmiotem pokazu mogą być wybrane elementy musztry
zespołowej (formowanie szyków, zwroty, marsz, chwyty bronią itp.) z udziałem
orkiestry.
Dowódcy podejmujący decyzję w sprawie zorganizowania pokazu powinni ustalić:
a) dowódcę odpowiedzialnego za prowadzenie pokazu
b) elementy pokazu (układ ćwiczeń) i kolejność ich wykonania
c) czas i miejsce pokazu
d) liczbę i skład pododdziałów
e) ubiór, uzbrojenie i wyposaŜenie ćwiczących.
4
2. MUSZTRA INDYWIDUALNA
2.1. Postawa zasadnicza i swobodna
16. Postawa zasadnicza (Rys.2) – to pozycja przyjmowana przez strzelców do
wykonania nakazanych czynności lub do wystąpień słuŜbowych.
W postawie zasadniczej strzelec stoi nieruchomo. CięŜar ciała spoczywa
równomiernie na obu stopach. Pięty są złączone, przednie części stóp są zaś rozwarte
na szerokość środkowej części podeszwy buta. Nogi w kolanach wyprostowane,
mięśnie nóg lekko napręŜone. Tułów wyprostowany, brzuch lekko wciągnięty,
ramiona cofnięte do tyłu – na jednakowej wysokości i równolegle do linii frontu. Ręce
opuszczone i wyprostowane w łokciach. Palce zwarte i wyprostowane; palec
środkowy ułoŜony wzdłuŜ szwu spodni. Głowa podniesiona, wzrok skierowany na
wprost, usta zamknięte.
c)
d)
Rys. 2 Strzelec w postawie zasadniczej bez broni. Widok:
a) z przodu b) z boku
c) ułoŜenia dłoni z boku
d) ułoŜenia dłoni z przodu
Strzelec przyjmuje postawę zasadniczą na komendę „BACZNOŚĆ” oraz bez tej
komendy w następujących przypadkach:
a) na zapowiedź komendy nie poprzedzonej komendą „BACZNOŚĆ”
b) po wykonaniu komendy „ZBIÓRKA” i podczas
c) wydawania lub przyjmowania rozkazów
d) składania meldunków i przedstawiania się
e) oddawania honorów w miejscu
f) podawania komend w miejscu.
5
17. Postawa zasadnicza z bronią (Rys. 3) róŜni się od postawy zasadniczej bez broni
innym ułoŜeniem prawej ręki trzymającej broń (z wyjątkiem połoŜenia „przez plecy”).
Karabinek trzyma się w połoŜeniu „na pas” (z kolbą złoŜoną — lufą do dołu, z kolbą
rozłoŜoną lub drewnianą - lufą do góry), natomiast pistolet osobisty — w futerale na
pasie głównym, na prawym biodrze.
Karabin wyborowy i karabin maszynowy trzyma się przy prawej nodze, językiem
spustowym do przodu, tył trzewika kolby opierając o ziemię. Kolba dotyka stopy
prawej nogi. Przód trzewika kolby znajduje się na linii czubków butów, broń lekko
przyciśnięta do biodra. Kciukiem opuszczonej prawej ręki obejmuje się broń od strony
wewnętrznej, pozostałymi palcami - zwartymi i wyprostowanymi - od zewnętrznej.
c)
Rys. 3. Strzelec w postawie zasadniczej z karabinkiem:
a) z kolbą drewnianą lub rozłoŜoną b) z kolbą składaną c) karabinem wyborowym
18. Postawa swobodna (Rys. 4a) – to pozycja umoŜliwiająca strzelcowi częściowy
odpoczynek podczas wykonywania regulaminowych czynności i wystąpień
słuŜbowych, przede wszystkim podczas parad i uroczystości strzeleckich. Przyjmuje
się ją na komendę „SPOCZNIJ” oraz samoczynnie w sytuacjach określonych
w regulaminie np. po odliczaniu.
Na komendę „SPOCZNIJ” strzelec energicznie wysuwa lewą nogę w lewo skos
na odległość równą połowie długości stopy.
CięŜar spoczywa na prawej nodze. Ręce opuszczone swobodnie, place ułoŜone
dowolnie. Strzelec ma swobodę ruchów, lecz nie wolno mu rozmawiać w szyku.
W razie potrzeby poprawia umundurowanie i oporządzenie, a takŜe wyrównuje
i pokrywa. JeŜeli przez dłuŜszy czas pozostaje w postawie swobodnej, moŜe zmienić
połoŜenie nóg w ten sposób, Ŝe cofa lewą do prawej, a następnie wysuwa prawą
i odwrotnie. Ponadto w wystąpieniach indywidualnych oraz w szyku podczas zajęć
bez broni strzelec moŜe - wykonawszy komendę „SPOCZNIJ” w sposób wyŜej
6
opisany – przyjmować postawę swobodną w rozkroku oraz krzyŜować ręce z tyłu
tułowia (Rys. 4b). Za zezwoleniem dowódcy moŜe takŜe chwilowo opuścić szyk.
Rys. 4 Strzelec w postawie swobodnej bez broni:
a) z wysuniętą lewą nogą b) w rozkroku
19. Postawa swobodna z bronią róŜni się od postawy swobodnej bez broni innym
ułoŜeniem prawej ręki trzymającej broń (z wyjątkiem połoŜenia „przez plecy”).
PołoŜenie karabinka i pistoletu maszynowego jak w postawie zasadniczej. Karabin
wyborowy i karabin maszynowy opiera się na całym trzewiku kolby.
2.2. Zwroty w miejscu
20. Zwroty w miejscu wykonuje się na komendę „W lewo (w prawo, w tył) – ZWROT”.
Zwroty w lewo i w tył wykonuje się w stronę lewej ręki, na obcasie buta lewej nogi
i czubku prawego buta, energicznie dostawiając najkrótszą drogą nogę pozostawioną
w tyle. Zwrot w prawo – odwrotnie (tj. na obcasie buta prawej nogi i na czubku
lewego buta). W czasie zwrotu górna część ciała pozostaje jak w postawie
zasadniczej, nóg w kolanach nie zgina się.
21. Podczas zwrotów w miejscu z bronią u nogi na zapowiedź komendy naleŜy broń nieco
unieść i przycisnąć do uda. Po zwrocie naleŜy broń postawić na ziemi, jednocześnie
dostawiając nogę.
2.3. Marsz, bieg i zatrzymanie
22. Marsz rozpoczyna się z postawy zasadniczej lewą nogą. Wykonuje się go krokiem
defiladowym lub zwykłym, natomiast marsz w miejscu tylko krokiem zwykłym.
Marsz poprzedza komenda np.: „Strzelec Kowalski, kierunek na wprost (w lewo,
7
w prawo, w tył na lewo, w tył na prawo, w lewo skos, w prawo skos) – MARSZ” lub
„Strzelec Kowalski, za mną – MARSZ”.
Po kaŜdej komendzie trzy pierwsze kroki wykonuje się krokiem defiladowym na
wprost (z wyjątkiem marszu w miejscu).
23. Krok defiladowy (Rys. 5) stosuje się:
a) rozpoczynając marsz (pierwsze trzy kroki)
b) w marszu po komendzie „BACZNOŚĆ”
c) w marszu po zapowiedzi komendy dotyczącej zatrzymania się
d) w czasie występowania z (wstępowania do) szyku.
Strzelec rozpoczynając marsz krokiem defiladowym, podnosi stopę na wysokość
około 10 cm i stawia ją spręŜyście z lekkim przybiciem. Tułów ma wyprostowany,
pierś poddaną do przodu, wzrok skierowany na wprost.
Ruchy rąk wykonuje na przemian w następujący sposób: robiąc wymach ręką do
przodu, zgina ją w łokciu i płynnie przenosi tak, aby mały palec dłoni znalazł się na
górnej krawędzi sprzączki pasa głównego. Dłoń ułoŜona ukośnie, palce złączone
i wyprostowane, a krawędź kciuka skierowana w stronę tułowia - w odległości około
5 cm od piersi. Rękę przenosi do tyłu (nie skręcając dłoni) najkrótszą drogą, do oporu
w stawie łokciowym i barkowym.
Rys. 5 Strzelec podczas marszu krokiem defiladowym:
a) bez broni b) z bronią „przez pierś"
24. Krok zwykły obowiązuje na terenie koszar, miast, osiedli itp. oraz podczas śpiewu
w marszu. Strzelcy, występujący indywidualnie, stosują go równieŜ podczas
oddawania honorów w marszu, a takŜe w czasie podchodzenia do (odchodzenia od)
przełoŜonego.
Maszerując krokiem zwykłym strzelec ma głowę uniesioną, tułów wyprostowany.
Wymach rąk swobodny – w takt marszu.
8
Podczas uroczystości, w czasie marszu krokiem zwykłym, obowiązuje taki wymach
ręki, jak w marszu krokiem defiladowym.
Z kroku defiladowego do zwykłego przechodzi się na komendę „SPOCZNIJ”.
Strzelec stawia jeszcze jeden krok defiladowy i rozpoczyna marsz krokiem zwykłym.
Zmienia krok na zwykły równieŜ bez komendy, po pierwszych trzech krokach
rozpoczynających marsz.
Komendy podaje się na lewą lub prawą nogę.
25. Marsz w miejscu (Rys. 6) wykonuje się na komendę „W miejscu – MARSZ”;
zarówno rozpoczynając marsz w miejscu jak i przechodząc z kroku zwykłego do
marszu w miejscu. W pierwszym przypadku strzelec rozpoczyna marsz w miejscu
lewą nogą. W drugim przypadku komendy podaje się na dowolną nogę. Następny krok
strzelec wykonuje jeszcze w ruchu, po czym maszeruje w miejscu.
Marsz ten polega na podnoszeniu i opuszczaniu na przemian prawej i lewej nogi
na wysokość około 10 cm z jednoczesnym ruchem rąk w takt marszu (jak podczas
marszu w ruchu).
Rys. 6 Strzelec maszerujący w miejscu
Aby strzelec maszerujący w miejscu ruszył naprzód, podaje się komendę „Na wprost
– MARSZ” na lewą nogę. Strzelec wykonuje jeszcze jeden krok w miejscu, następnie
rozpoczyna marsz na wprost.
26. Bieg z miejsca i z marszu wykonuje się na komendę „Biegiem – MARSZ”. Na
zapowiedź komendy strzelec ugina ręce w łokciach, a na hasło rozpoczyna bieg lewą
nogą, pochylając tułów lekko do przodu i poruszając rękami w takt biegu.
Hasło komendy do przejścia z kroku zwykłego do biegu podaje się na lewą nogę.
Strzelec robi wówczas jeszcze jeden krok i rozpoczyna bieg.
9
Na hasło komendy „Zwykły – KROK”, podane na dowolną nogę, strzelec zwalnia
bieg stawiając w tym tempie jeszcze trzy kroki i rozpoczyna marsz nakazanym
korkiem.
Przed rozpoczęciem biegu z bronią strzelec zabezpiecza ją, zdejmuje bagnet, a pas
karabinu maszynowego i ręcznego granatnika przeciwpancernego przekłada przez
prawe ramię bez dodatkowej komendy.
Na zapowiedź „Biegiem" naleŜy broń trzymaną u nogi nieco unieść, a broń
w połoŜeniu „na pas", „przez pierś" lub „przez plecy" - wziąć do prawej ręki. Podczas
biegu broń trzyma się w lekko ugiętej ręce, poziomo, z lufą skierowaną do przodu. Po
zakończeniu biegu strzelec, bez komendy, przenosi broń w poprzednie połoŜenie.
27. Zatrzymanie następuje na komendę „Strzelec Nowak – STÓJ”. Po zapowiedzi
strzelec zaczyna maszerować krokiem defiladowym, a po haśle daje jeszcze jeden
krok, przystawiając energicznie – do drugiej nogi – nogę, na którą padło hasło, po
czym przyjmuje postawę zasadniczą.
Aby zatrzymać biegnącego strzelca, podaje się komendę „Zwykły – KROK”,
a następnie komendę, np. „Strzelec Wójcik – STÓJ”.
28. Kierunek marszu zmienia się na komendę „Kierunek – W LEWO, (W PRAWO, W
TYŁ NA PRAWO, W TYŁ NA LEWO, W LEWO W SKOS, W PRAWO W SKOS)
lub według wskazanego przedmiotu terenowego. Na hasło komendy strzelec robi trzy
kroki na wprost, a następnie zmienia kierunek marszu na nakazany i maszeruje dalej.
2.4. Chwyty bronią
29. Chwyty bronią (karabinkiem, karabinem wyborowym, karabinem maszynowym)
wykonuje się w postawie zasadniczej. Ruchy, składające się na kaŜdy chwyt bronią,
powinny być krótkie i energiczne i łączyć się płynnie w jedną całość. Bagnet nakłada
się na komendę „Bagnet na – BROŃ”, a zdejmuje na komendę „Bagnet –
ZDEJMIJ”.
30. Jeśli strzelcy są uzbrojeni w karabinki z kolbą składaną, komendę do nałoŜenia
bagnetu poprzedza komenda do rozłoŜenia kolby. Kolbę składaną karabinka rozkłada
(składa) się na komendę „Kolbę - ROZŁÓś (ZŁÓś)”. Po wykonaniu tej komendy
karabinek przenosi się w połoŜenie „na pas". Broń zabezpiecza (odbezpiecza) się na
komendę „Zabezpiecz (odbezpiecz) – BROŃ”. JeŜeli przełoŜony nie podał tej
komendy, Ŝołnierz zabezpiecza broń samorzutnie. Wszystkie czynności wymienione
w tym punkcie wykonuje się w postawie swobodnej. Chwyty karabinkiem z kolbą
rozłoŜoną wykonuje się tak, jak karabinkiem z kolbą drewnianą.
2.4.1. Chwyty karabinkiem
31. Podstawowym sposobem noszenia karabinka jest połoŜenie „na pas”. Oprócz tego
10
stosuje się połoŜenia: „przez pierś” i „przez plecy" oraz chwyty „połóŜ broń" i „za
broń”.
32. Komendę „Przez pierś – BROŃ” - strzelec wykonuje karabinkiem z kolbą drewnianą
(Rys. 7a) z połoŜenia „na pas". Prawą rękę przesuwa po pasie nieco w górę, zdejmuje
karabinek z ramienia i chwyciwszy go lewą ręką za przednią część nakładki trzyma
przed sobą - magazynek zwrócony w lewo, wylot lufy na wysokości brody. Po czym
prawą ręką odchyla pas w prawo i chwyciwszy go dłonią z dołu wsuwa łokieć tej ręki
pod pas. Następnie zarzuca pas przez głowę na kark, prawą ręką chwyta karabinek za
szyjkę kolby, lewą rękę szybko opuszcza.
33. Komendę „Przez pierś – BROŃ” - strzelec wykonuje karabinkiem z kolbą składaną
(Rys. 7b) z połoŜenia „na pas". Prawą dłoń przesuwa po pasie nieco w dół, nie
wysuwając łokcia spod pasa. Następnie - trzymając prawą ręką za pas - podnosi
karabinek i chwyta lewą ręką z dołu za łoŜe i nakładkę. Po czym prawą ręką zarzuca
pas przez głowę na kark i chwyta karabinek za tylną część komory zamkowej, lewą
rękę szybko opuszcza.
Rys. 7 Strzelec z karabinkiem w połoŜeniu „przez pierś”:
a) z kolbą drewnianą b) z kolbą składaną.
34. Komendę „Na pas — BROŃ” strzelec wykonuje karabinkiem z kolbą drewnianą
(Rys. 8a) z połoŜenia „przez pierś”. Lewą ręką chwyta karabinek z dołu za łoŜe
i nakładkę, po czym odsuwając go od siebie, wysuwa prawą rękę spod pasa i chwyta
za szyjkę kolby. Następnie podnosi karabinek, pas przerzuca przez głowę i trzyma
karabinek przed sobą - magazynek zwrócony w lewo, wylot lufy na wysokości brody.
Po czym prawą ręką chwyta za górną część pasa i zarzuca karabinek przez prawe
ramię w połoŜenie „na pas”, lewą rękę szybko opuszcza.
35. Komendę „Na pas — BROŃ” strzelec wykonuje karabinkiem z kolbą składaną (Rys.
8b) z połoŜenia „przez pierś”. Lewą ręką chwyta karabinek z góry za rurę gazową oraz
lufę i podnosi go nieco w górę. Łokieć prawej ręki wysuwa spod pasa i chwyta nią
11
z dołu pas przy komorze zamkowej. Następnie, kierując karabinek komorą zamkową
w górę, przerzuca pas przez głowę i trzyma karabinek z magazynkiem zwróconym
w prawo i rękojeścią na wysokości brody. Po czym prawą ręką zarzuca karabinek
przez prawe ramię w połoŜenie „na pas”, lewą rękę szybko opuszcza.
Rys. 8 Strzelec z karabinkiem w połoŜeniu „na pas”:
a) z kolbą drewnianą b) z kolbą składaną c) sposób trzymania pasa broni
36. Komendę „Przez plecy — BROŃ” strzelec wykonuje karabinkiem z kolbą drewnianą
i z kolbą składaną (rys. 9) z połoŜenia „na pas”. Lewą ręką chwyta pas nieco poniŜej
prawego barku, prawą zaś chwyta karabinek z kolbą drewnianą za kolbę, a z kolbą
składaną - za lufę. Po czym prawą ręką podnosi broń, natomiast lewą zarzuca ją przez
głowę na lewe ramię. Następnie szybko opuszcza ręce. Przed wykonaniem chwytu
„przez plecy” zdejmuje się bagnet.
Rys. 9 Strzelec z karabinkiem w połoŜeniu „przez plecy”:
a) z kolbą drewnianą b) z kolbą składaną
12
37. Komendę „Na pas – BROŃ” strzelec wykonuje karabinkiem z kolbą drewnianą
i kolbą składaną, z połoŜenia „przez plecy”. Lewą ręką chwyta pas nieco poniŜej
lewego barku, prawą zaś chwyta karabinek z kolbą drewnianą za kolbę, a z kolbą
składaną - za lufę. Po czym prawą ręką podnosi broń, natomiast lewą ręką przerzuca
pas przez głowę na prawe ramię. Prawą ręką chwyta za pas na wysokości górnej
kieszeni munduru, lewą rękę szybko opuszcza.
38. Strzelec z tornistrem lub oporządzeniem (sprzętem) noszonym na plecach nie
wykonuje chwytu „przez plecy i „przez pierś”.
39. Przed chwytem karabinkiem z kolbą drewnianą z połoŜenia „przez pierś” w połoŜenie
„przez plecy” i z połoŜenia „przez plecy” w połoŜenie „przez pierś” wykonuje się
chwyt „na pas”.
40. Wykonując chwyt „przez plecy" karabinkiem z kolbą składaną z połoŜenia „przez
pierś” i odwrotnie na komendę „Przez pierś (przez plecy) – BROŃ”, strzelec chwyta
prawą ręką broń za lufę i przesuwa ją w odpowiednie połoŜenie.
41. Komendę „PołóŜ – BROŃ” wykonuje się karabinkiem z kolbą drewnianą i kolbą
składaną (Rys. 10) z połoŜenia „na pas”. Na tę komendę strzelec robi wykrok lewą
nogą i wysuwa karabinek kolbą do przodu. Lewą ręką chwyta pod pasem karabinek
z kolbą drewnianą za szyjkę kolby, utrzymując prawą ręką pas broni na wysokości
ramienia. Następnie prawą ręką zdejmuje pas z ramienia, pochyla się i kładzie broń na
ziemi - magazynek zwrócony w lewo - opierając trzewik kolby o czubek buta prawej
nogi. Po czym wyrównuje pas, układając go w stronę kolby, wyprostowuje się i cofa
lewą nogę do prawej.
Rys. 10 Strzelec z karabinkiem po wykonaniu komendy „połóŜ broń”:
a) z kolbą drewnianą b) z kolbą składaną.
JeŜeli jest to karabinek z kolbą składaną, strzelec przesuwa prawą rękę wzdłuŜ pasa
w dół i chwyta nią lufę poniŜej podstawy muszki. Równocześnie chwyta lewą ręką za
13
pas broni na wysokości ramienia. Następnie wysuwa broń lufą do przodu, lewą ręką
zdejmuje pas z ramienia, pochyla się i kładzie broń tak, jak karabinek z kolbą
drewnianą, z tą róŜnicą, Ŝe osłonę komory zamkowej opiera o czubek buta prawej
nogi. Pozostałe czynności identyczne jak przy chwytach karabinkiem z kolbą
drewnianą.
42. Na komendę „Za – BROŃ” strzelec robi wykrok lewą nogą, pochyla się, chwyta
karabinek z kolbą drewnianą za szyjkę, tak jak go kładł. Karabinek z kolbą składaną
ujmuje prawą ręką podchwytem za pas przy osłonie komory zamkowej, lewą –
nachwytem za lufę. Następnie wyprostowuje się, biorąc jednocześnie broń
w połoŜenie „na pas”, i cofa lewą nogę do prawej.
2.4.2. Chwyty karabinem maszynowym oraz karabinem wyborowym
43. Komendę „Na pas – BROŃ” (Rys. 12) strzelec wykonuje z połoŜenia „do nogi”.
Prawą ręką podnosi karabin i trzyma przed sobą, skręcając broń w lewo tak, aby
przednie strzemię znalazło się na wysokości podbródka. Lewą ręką chwyta karabin
maszynowy poniŜej rączki suwadła (karabin wyborowy - za łoŜe). Następnie chwyta
pas prawą ręką (między kciukiem i palcem wskazującym) - w odległości 2-3
szerokości dłoni od przedniego strzemienia – i przyciąga go do siebie. Po czym
energicznie zarzuca karabin na prawe ramię. Lewą rękę opuszcza jak w postawie
zasadniczej, prawą zaś trzyma pas na wysokości górnego wszycia kieszeni,
przyciskając nieco karabin łokciem do tułowia.
Rys.12 Strzelec z bronią w połoŜeniu „na pas”:
a) z karabinem maszynowym b) z karabinem wyborowym
44. Komendę „Do nogi – BROŃ” (Rys. 13) strzelec wykonuje z połoŜenia „na pas”.
14
Trzymając prawą ręką za pas, przesuwa kolbę karabinu do przodu, natomiast lewą
ręką chwyta karabin maszynowy pod pasem poniŜej rączki suwadła (karabin
wyborowy - pod pasem w pobliŜu celownika) i lekko unosi go oraz przesuwa w tył.
Następnie zrzuca pas z prawego ramienia, przenosi karabin lewą ręką zza pleców
przed siebie z prawej strony i chwyta go prawą ręką za lufę poniŜej strzemienia
(karabin wyborowy - za nakładkę). Po czym lewą rękę energicznie opuszcza, prawą
natomiast stawia karabin na ziemi przy prawej nodze w połoŜeniu „do nogi”.
Rys. 13 Strzelec z bronią w połoŜeniu „do nogi”:
a) z karabinem maszynowym b) z karabinem, wyborowym
45. Komendę „PołóŜ – BROŃ” (Rys. 14) strzelec wykonuje z połoŜenia „do nogi”.
W tym celu celowniczy robi wykrok lewą nogą, rozpina dwójnóg karabinu
maszynowego, pochyla broń do przodu i stawia ją na dwójnogu (karabin wyborowy
kładzie), opierając trzewik kolby o czubek buta prawej nogi. Po czym wyprostowuje
się i cofa lewą nogę do prawej.
Pomocnik celowniczego, wykonując komendę „PołóŜ – BROŃ”, robi wykrok lewą
nogą, stawia przy niej skrzynki z amunicją, następnie kładzie własną broń.
15
Rys. 14 Strzelec po wykonaniu komendy „połóŜ broń”:
a) z karabinem maszynowym b) z karabinem wyborowym
46. Na komendę „Za – BROŃ” celowniczy robi wykrok lewą nogą, pochyla się i chwyta
broń w tym samym miejscu, w którym trzymał ją, podczas gdy kładł na ziemi. Po
czym wyprostowuje się (składa dwójnóg w karabinie maszynowym), bierze broń
w połoŜenie, w którym była przed komendą „PołóŜ – BROŃ”, i cofa lewą nogę do
prawej. Równocześnie pomocnik celowniczego podnosi własną broń, a następnie
skrzynki z amunicją.
2.5. Przyrzeczenie strzeleckie
47. Na komendę „Do – PRZYSIĘGI” (Rys. 15), na jej zapowiedź strzelec prawa ręką
zdejmuje maciejówkę (beret), którą kładzie na zgiętym przedramieniu lewej ręki,
trzymając palcami za daszek (lamówkę beretu) od dołu. Maciejówka (beret) jest
ułoŜona orzełkiem do przodu, denkiem do góry. Na hasło komendy strzelec podnosi
prawą rękę do przysięgi w następujący sposób: przedramię unosi pionowo do góry,
dłoń zwraca w przód, końce palców układa tak, jak do salutowania, na wysokości
oczu. Strzelcy występujący w rękawiczkach (rękawicach) nie zdejmują ich w czasie
przysięgi.
16
Rys. 15 UłoŜenie rąk w czasie przyrzeczenia
48. Na komendę „Po – PRZYSIĘDZE” strzelec wykonuje w odwrotnej kolejności te
same czynności, jak po komendzie „Do – PRZYSIĘGI”.
2.6. Chwyty sztandarem
49. W postawie zasadniczej ze sztandarem u nogi (Rys. 16) sztandarowy trzyma sztandar
postawiony na trzewiku drzewca przy prawej nodze na linii czubka buta. Drzewce
przytrzymuje prawą ręką powyŜej pasa głównego, łokieć prawej ręki lekko przyciska
do ciała. W postawie swobodnej równieŜ trzyma sztandar przy prawej nodze.
50. Sztandarem wykonuje się następujące chwyty: „na ramię”, „prezentuj” i „do nogi”.
Wykonując chwyt „na ramię” (Rys. 17), sztandarowy kładzie drzewce prawą ręką
(pomagając sobie lewą) na prawe ramię i trzyma je pod kątem 45°. Płat sztandaru
musi być oddalony od barku na odległość około 30 cm.
Wykonując chwyt „prezentuj” (Rys. 18) z połoŜenia „do nogi”, podnosi sztandar
prawą ręką i ustawia w połoŜeniu pionowym przy prawym ramieniu (dłoń prawej ręki
znajduje się na wysokości barku), następnie lewą ręką chwyta drzewce sztandaru tuŜ
pod prawą, po czym opuszcza prawą rękę na całą długość, obejmując nią dolną część
drzewca.
Wykonując chwyt „do nogi” z połoŜenia „prezentuj" lub z połoŜenia „na ramię”,
przenosi sztandar prawą ręką (pomagając sobie lewą) do nogi.
51. Na podaną kompanii honorowej komendę „Na prawo (lewo) – PATRZ” sztandarowy
wykonuje sztandarem chwyt „prezentuj”.
Przeniesienie sztandaru do nogi następuje na komendę „BACZNOŚĆ”.
17
Rys. 16 Sztandarowy w postawie Rys. 17 Sztandarowy po
zasadniczej ze sztandarem.
wykonaniu chwytu „na ramię”.
Rys. 18 Sztandarowy po
wykonaniu chwytu
„prezentuj”.
52. Salutowanie sztandarem w miejscu (Rys. 19) wykonuje się z postawy „prezentuj”.
Gdy odbierający honory zbliŜy się na odległość 5 kroków, sztandarowy robi zwrot
w prawo w skos, z jednoczesnym wysunięciem lewej nogi w przód na odległość
jednej stopy (30 cm), i pochyla sztandar w przód pod kątem do 45°. W tej postawie
pozostaje dopóty, dopóki odbierający honory nie znajdzie się w odległości kroku za
sztandarem. Wówczas przenosi sztandar do postawy „prezentuj”. W marszu salutuje
się, opuszczając sztandar z połoŜenia „na ramię" w taki sam sposób jak w miejscu.
Sztandarowy pochyla sztandar na komendę „Na prawo – PATRZ”, natomiast bierze
na ramię na komendę „BACZNOŚĆ”.
18
Rys. 19 Sztandarowy salutujący sztandarem w miejscu przez pochylenie.
2.7. Zachowanie się strzelca w szyku
53. Strzelec, przed którym przechodzi przełoŜony (starszy), oraz jego sąsiedzi (jeden
z prawej i jeden z lewej strony) przyjmują postawę zasadniczą. Powracają do postawy
swobodnej, gdy przełoŜony minie prawego (lewego) sąsiada.
54. Strzelec wywołany z pierwszego szeregu, np. „Strzelec Wiśniewski”, przyjmuje
postawę zasadniczą i odpowiada głośno „Jestem”. Na komendę „WYSTĄP”
występuje krokiem defiladowym trzy kroki na wprost i staje w postawie zasadniczej.
Na jego miejsce wstępuje natychmiast stojący za nim strzelec z drugiego szeregu
(stawiając dwa kroki zwykłe).
55. Strzelec wskazany bez podania nazwiska wymienia swój stopień strzelecki
i nazwisko.
56. Strzelec wywołany z drugiego szeregu (równieŜ skrzydłowy) występuje pięć kroków;
dwa kroki – krokiem zwykłym, trzy następne zaś – krokiem defiladowym
w następujący sposób: robi wykrok lewą nogą, lewą ręką dotyka lewego ramienia
swojego poprzednika, po czym cofa lewą nogę do prawej. Na ten znak strzelec
pierwszego szeregu robi prawą nogą krok w prawo w skos do przodu. Po przejściu
wywołanego wraca na swoje miejsce, dając lewą nogą krok w lewo w skos do tyłu.
Postępuje podobnie, gdy wywołany wraca na swoje miejsce. UwaŜa przy tym, aby
krok w prawo w skos zrobić równocześnie z wykonaniem zwrotu w tył przez
powracającego strzelca.
57. Na komendę „WSTĄP” wywołany robi w tył zwrot, wraca na swoje miejsce w taki
sam sposób, jak podczas występowania i przyjmuje taka postawę jak pododdział.
Natomiast strzelec, który zajmował jego miejsce, wraca do drugiego szeregu, robiąc
dwa kroki do tyłu (bez zwrotu i wymachiwania rąk).
19
58. Komendy „WSTĄP” i „WYSTĄP” podaje się równieŜ grupie strzelców.
JeŜeli komenda wystąp dotyczy kilku strzelców stojących w pierwszym szeregu,
występują oni jednocześnie. Stojący obok siebie w drugim szeregu występują kolejno,
zaczynając od prawego; natomiast strzelcy, którzy nie stoją obok siebie –
jednocześnie.
Na komendę „WSTĄP” wywołani strzelcy robią w tył zwrot i wracają na swoje
miejsce jednocześnie lub w kolejności występowania z szyku.
59. W przypadku ustawienia pododdziału w wąskim miejscu (korytarzu itp.) wywołany
strzelec (grupa) występuje krok przed szyk.
60. Strzelec wywołany z trzeciego szeregu lub z kolumny stojącej w miejscu na komendę
„WYSTĄP” przechodzi za plecami strzelców swojego szeregu na prawą stronę
kolumny lub na stronę wskazaną przez dowódcę. Następnie maszerując wzdłuŜ
skrzydła trójszeregu lub wzdłuŜ kolumny – występuje trzy kroki przed front szyku.
Strzelec wywołany z czoła kolumny równieŜ występuje trzy kroki przed front szyku,
a na jego miejsce wstępuje strzelec kryjący go. Natomiast strzelec wywołany
z drugiego szeregu kolumny występuje w sposób podany dla dwuszeregu.
61. Na komendę „WSTĄP” strzelec postępuje w sposób określony w pkt 58.
62. Strzelec wywołany z kolumny w marszu przechodzi za plecami strzelców swojego
szeregu na prawa stronę kolumny i maszeruje na wysokości swojego szeregu
w odstępie jednego kroku od prawoskrzydłowego.
Wywołany w marszu do przełoŜonego podchodzi do niego z lewej strony. JeŜeli
przełoŜony nie zatrzyma się, maszeruje obok niego ( na tej samej wysokości) i po
oddaniu honorów melduje się w marszu.
Na komendę „WSTĄP” oddaje honory, zatrzymuje się i po zwrocie w miejscu
w odpowiednim kierunku wraca na swoje miejsce w szyku.
63. Na komendę „DO MNIE” lub np. „Do kompanijnego Zakrzewskiego”, strzelec
nie znajdujący się w szyku idzie krokiem zwykłym najkrótszą drogą do wzywającego,
zatrzymuje się trzy kroki przed nim w postawie zasadniczej, oddaje honory i melduje
się np. „Panie kompanijny, melduję się na rozkaz”.
64. Strzelec wywołany z szyku w miejscu opuszcza go jak przy występowaniu. Dalsze
czynności wykonuje jak strzelec wywołany spoza szyku.
65. Na komendę „WSTĄP” oddaje honory, robi w tył zwrot w miejscu we właściwym
kierunku i krokiem zwykłym wraca najkrótszą droga na swoje miejsce.
66. Na komendę „Beret (czapkę) – ZDEJMIJ” strzelec zdejmuje nakrycie głowy prawą
ręką i przekłada je do lewej, swobodnie opuszczonej ręki (Rys. 20). Trzyma je stroną
wewnętrzną do siebie, orzełkiem do przodu.
20
Rys. 20 Sposób trzymania zdjętego nakrycia głowy.
67. Na komendę „Beret (czapkę) – WŁÓś” strzelec chwyta prawa ręką za daszek czapki
(obrzeŜe beretu) i dwiema rękami nakłada ją na głowę.
68. Komend tych nie podaje się, gdy strzelec ma zajętą rękę (obie ręce).
2.8. Oddawanie honorów
69. Strzelcy oddają sobie honory w róŜnych sytuacjach: z bronią, bez broni
oraz w nakryciu i bez nakrycia głowy - zarówno w miejscu, jak i w marszu.
70. W miejscu, w nakryciu głowy i bez broni – strzelec salutuje w postawie zasadniczej.
Z chwilą zbliŜenia się przełoŜonego na trzy kroki zwraca głowę w jego stronę
(„frontuje” oraz wykonuje zwrot głowy) i podnosi szybkim ruchem do daszka
maciejówki (obrzeŜa beretu) prawą rękę tak ułoŜoną, aby przedramię i dłoń oraz
złoŜone palce – wskazujący i środkowy – tworzyły linie prostą; pozostałe palce dłoni
są złoŜone i przyciśnięte kciukiem.
Wystającą część palca środkowego przykłada – od strony palca wskazującego –
do brzegu daszka czapli (do obrzeŜa beretu) nad kątem prawego oka; dłoń jest
zwrócona ku przodowi, łokieć zaś skierowany w dół i na prawo skos.
Gdy przełoŜony mienie strzelca, kończy on salutowanie, opuszczając szybkim ruchem
rękę do połoŜenia w postawie zasadniczej, z jednoczesnym zwrotem głowy na wprost,
po czym przyjmuje postawę swobodną.
Salutując w miejscu (np. podczas meldowania się), przytrzymuje rękę przy nakryciu
głowy przez 1 sekundę.
71. W miejscu, w nakryciu głowy i z bronią (z wyjątkiem połoŜenia broni „przez
plecy”) strzelec przyjmuje postawę zasadniczą, „frontuje” i z chwilą zbliŜenia się
przełoŜonego na trzy kroki wykonuje skłon głowy.
Strzelec z bronią w połoŜeniu „przez plecy” salutuje.
72. W miejscu, bez nakrycia głowy bez broni i z bronią strzelec przyjmuje postawę
zasadniczą, „frontuje” i gdy przełoŜony zbliŜy się na trzy kroki wykonuje skłon
głową.
21
Po podejściu do przełoŜonego oraz przed odejściem od niego oddaje honory przez
przyjęcie postawy zasadniczej i skłon głowy.
73. W marszu w nakryciu głowy i bez broni strzelec salutuje z jednoczesnym
zwróceniem głowy w stronę przełoŜonego, przy czym lewa ręka przyciśnięta lekko do
uda pozostaje nieruchoma. Palce ręki są złączone i wyprostowane. Salutowanie
rozpoczyna trzy kroki przed przełoŜonym, a kończy po minięciu go. Podczas
wyprzedzania rozpoczyna salutowanie w momencie zrównania się z przełoŜonym,
a kończy po przejściu trzech kroków.
JeŜeli przełoŜony wyprzedza strzelca, ten zaczyna salutować w chwili zrównania
się z nim, a kończy po przejściu trzech kroków.
74. W marszu, w nakryciu głowy i z bronią (z wyjątkiem połoŜenia broni „przez
plecy”) strzelec nie zmienia jej połoŜenia, lecz jedynie wykonuje skłon głowy
w kierunku przełoŜonego - w takiej odległości, jak podczas salutowania. Lewą rękę
ma opuszczoną – jak w postawie zasadniczej.
Strzelec z bronią w połoŜeniu „przez plecy” salutuje.
75. W marszu, bez nakrycia głowy i z bronią strzelec wykonuje skłon w kierunku
przełoŜonego w odległości trzech kroków. Lewą rękę (lub obie ręce) ma opuszczoną
(opuszczone) – jak w postawie zasadniczej.
76. W miejscu i w marszu, z bronią noszoną na pasie głównym strzelec oddaje honory
jak bez broni.
77. JeŜeli strzelec jest w nakryciu głowy, a ma niesprawną prawą rękę lub zajęte obie
ręce, to w celu oddania honorów w miejscu przyjmuje postawę zasadniczą, „frontuje”
i wykonuje skłon głowy.
W marszu wykonuje skłon głowy w stronę przełoŜonego w odległości trzech kroków.
Strzelec podtrzymujący lewą ręką inną osobę nie uwalnia tej ręki w czasie oddawania
honorów.
78. JeŜeli strzelec biegnie, to przy oddawaniu honorów przechodzi do kroku zwykłego.
79. Strzelec przyjmujący honory ma obowiązek odpowiedzieć na nie w sposób podany
w Regulaminie.
22
3. MUSZTRA ZESPOŁOWA
3.1. DruŜyna
80. W ugrupowaniu rozwiniętym druŜyna występuje w następujących szykach:
a) w szeregu (Rys. 21a)
b) w dwuszeregu (Rys. 21b).
Rys. 21 Ustawienie druŜyny: a) w szeregu b) w dwuszeregu
81. W ugrupowaniu marszowym druŜyna występuje w następujących szykach:
a) w rzędzie (Rys. 22a)
b) w kolumnie dwójkowej (Rys. 22b).
Rys. 22 Ustawienie druŜyny: a) w rzędzie b) w kolumnie dwójkowej
3.2. Pluton
82. W ugrupowaniu rozwiniętym pluton występuje w następujących szykach:
a) w szeregu (Rys. 23a)
b) w dwuszeregu (Rys. 23b)
23
c) w trójszeregu (Rys. 23c).
Rys. 23 Pluton w ugrupowaniu rozwiniętym:
a) w szeregu b) w dwuszeregu c) w trójszeregu.
83. W ugrupowaniu marszowym pluton występuje w następujących szykach:
a) w rzędzie (Rys. 24a)
b) w kolumnie dwójkowej (Rys. 24b)
c) w kolumnie trójkowej (Rys. 24c)
d) w kolumnie czwórkowej (Rys. 24d).
24
Rys. 24 Pluton w ugrupowaniu marszowym:
a) w rzędzie; b) w kolumnie dwójkowej;
c) w kolumnie trójkowej d) w kolumnie czwórkowej.
3.3. Kompania
84. W ugrupowaniu rozwiniętym kompanii zasadniczym szykiem jest dwuszereg (Rys.
25).
Rys. 25 Kompania w dwuszeregu
85. W ugrupowaniu marszowym kompania występuje w następujących szykach:
a) w kolumnie dwójkowej (Rys. 26)
b) w kolumnie czwórkowej (Rys. 27).
Rys 26 Kompania w kolumnie dwójkowej
czwórkowej
Rys. 27 Kompania w kolumnie
3.4. Zbiórka
86. Zbiórkę zarządza dowódca, aby ustawić strzelców w szyku.
25
87. Na zapowiedź komendy, np.: „Pierwsza druŜyna”, lub na komendę „BACZNOŚĆ”
strzelcy zwracają się frontem do dowódcy i przyjmują postawę zasadniczą. Następnie
dowódca podaje zapowiedź, np.: „W dwuszeregu”, i staje w postawie zasadniczej
w miejscu, w którym chce ustawić pododdział. Na hasło „ZBIÓRKA” strzelcy
biegną do dowódcy i stają w nakazanym szyku, w postawie zasadniczej i w tym
samym co on kierunku (jeŜeli nie nakazał inaczej). Strzelec prawoskrzydłowy staje
z lewej strony dowódcy, a na zbiórce w kolumnie (rzędzie) - za nim. Rozpoczynając
formowanie szyku, dowódca wychodzi przed front pododdziału na taką odległość, aby
mógł objąć go wzrokiem lub wykonuje wykrok prawą nogą z jednoczesnym zwrotem
w lewo.
88. Aby wyrównać i pokryć w szyku, dowódca podaje komendę „SPOCZNIJ”.
89. Dowódca moŜe równieŜ nakazać zbiórkę w innym miejscu lub kierunku. Określa
to w komendzie, np.: „Pierwsza druŜyna, w dwuszeregu (w kolumnie dwójkowej),
na drodze, prawe skrzydło (czoło) na wysokości trybuny, frontem do hangaru –
ZBIÓRKA”.
90. JeŜeli zbiórkę nakazuje się ponownie, moŜna podać komendę „Pierwsza druŜyna,
w dwuszeregu, na poprzednim miejscu – ZBIÓRKA”.
91. JeŜeli dowódca chce ustawić Oddział (pododdział) frontem do siebie, podaje komendę
np.: „Druga druŜyna, w szeregu (dwuszeregu), frontem do mnie – ZBIÓRKA”.
Strzelcy biegną przed dowódcę i ustawiają się w nakazanym szyku tak, Ŝe
prawoskrzydłowy ustawiony jest naprzeciw dowódcy w odległości trzech kroków od
niego.
92. Aby sformować kolumnę w marszu — na komendę np.: „Druga druŜyna,
w kolumnie dwójkowej, za mną, w marszu – ZBIÓRKA” - dwójka czołowa
maszeruje za dowódcą druŜyny w odległości trzech kroków, reszta strzelców dołącza
do niej.
93. Dowódca moŜe równieŜ nakazać zbiórkę w wyznaczonym miejscu i kierunku marszu,
podając komendę np.: „Druga druŜyna, w kolumnie dwójkowej, na drodze
w kierunku wsi, w marszu – ZBIÓRKA”.
94. Aby ustawić pluton np. do prowadzenia musztry druŜynami lub do innych wystąpień
słuŜbowych podaje się komendę, np.: „Pierwszy pluton, druŜynami, w szeregu
(dwuszeregu), na placu, pierwsza druŜyna na wysokości masztu (na poprzednim
miejscu), pozostałe druŜyny w odstępach (odległości) piętnastu kroków, frontem
do garaŜy – ZBIÓRKA”
95. Na komendę „ROZEJŚĆ SIĘ” strzelcy natychmiast rozchodzą się w dowolnych
kierunkach. Dowódca moŜe w komendzie określić miejsce, w którym mają
przebywać, np.: „Na łąkę - ROZEJŚĆ SIĘ”, „Do namiotów (biegiem) - ROZEJŚĆ
SIĘ”, lub kierunek rozejścia się, np.: „Od czoła, w prawo - ROZEJŚĆ SIĘ”, „W tył
- ROZEJŚĆ SIĘ”.
96. Komendę „ROZEJŚĆ SIĘ” moŜna podać w kaŜdym szyku w miejscu lub w marszu.
26
97. Równanie i krycie w szyku strzelcy wykonują samoczynnie po komendzie
„SPOCZNIJ” albo na komendę „Równaj - W PRAWO (W LEWO)”.
98. Na komendę „Równaj - W PRAWO (W LEWO)” wszyscy strzelcy jednocześnie
i energicznie zwracają głowy w prawo (w lewo), z wyjątkiem prawoskrzydłowego
(lewoskrzydłowego), i stają tak, aby prawym (lewym) okiem widzieć tylko swego
sąsiada, a lewym (prawym) pierś czwartego od siebie. Po wyrównaniu, na komendę
„BACZNOŚĆ” jednocześnie zwracają głowy na wprost.
99. Odliczanie stosuje się w celu ustalenia stanu liczbowego strzelców lub sformowania
nowego szyku. Wykonuje się je na komendę np.: „Kolejno – ODLICZ”, „Do dwóch
– ODLICZ”. MoŜna takŜe nakazać odliczanie do jakiejkolwiek liczby, np.: „Do
trzech (pięciu, dziesięciu) – ODLICZ”.
100. Na hasło „ODLICZ” strzelcy pierwszego szeregu zwracają jednocześnie głowy
w prawo z wyjątkiem prawoskrzydłowego. Strzelec prawoskrzydłowy pierwszego
szeregu zwraca głowę w lewo i zaczyna odliczanie słowem „raz”. Pozostali strzelcy
pierwszego szeregu, odwracając energicznie głowy z prawej na lewą stronę, podają
kolejno liczby, po czym zwracają głowy na wprost i przyjmują postawę swobodną.
Natomiast strzelcy drugiego szeregu zwracają uwagę na podaną przez ich
poprzedników liczbę, która takŜe ich dotyczy, i wraz z nimi przyjmują postawę
swobodną.
101. JeŜeli dwuszereg jest niepełny, to lewoskrzydłowy drugiego szeregu - po odliczeniu zwraca głowę w kierunku dowódcy i melduje głośno: „Niepełny”.
102. Aby sformować kolumnę dwójkową ze strzelców maszerujących w rzędzie, stosuje
się odliczanie w marszu na komendę „Do dwóch – ODLICZ”. Strzelcy odliczają
wówczas, nie zmieniając tempa marszu, i kolejno zwracają głowy w lewo. W podobny
sposób wykonuje się w marszu komendę „Kolejno — ODLICZ”.
3.5. Przesunięcie i przeformowywanie szyku
3.5.1. Odstępowanie i łączenie
103. Odstępowanie nakazuje się, aby ułatwić przegląd strzelców lub zapewnić im
większą swobodę ruchów w czasie ćwiczeń. Polega ono na zwiększeniu odstępów
między strzelcami o liczbę kroków podaną w komendzie, np. „Od
prawoskrzydłowego (lewoskrzydłowego), pięć (dziesięć) kroków - ODSTĄP
(biegiem - ODSTĄP)”. Na hasło komendy strzelcy – z wyjątkiem skrzydłowego, od
którego zaczyna się odstępowanie — robią w lewo (prawo) zwrot i maszerują (biegną)
w nakazanym kierunku, oglądając się przez lewe ramię - kaŜdy na bezpośrednio za
nim maszerującego (biegnącego) strzelca. Po jego zatrzymaniu się następny strzelec
robi tyle kroków, ile podano w komendzie. Następnie zatrzymuje się, robi w prawo
(lewo) zwrot, wyrównuje i samorzutnie przyjmuje postawę swobodną.
27
104. Podczas odstępowania od środka wskazuje się strzelca, od którego naleŜy rozpocząć
wykonywanie tej czynności. Na komendę, np. „Od strzelca Nowaka, krok –
ODSTĄP” lub „Od strzelca Nowaka, w prawo (w lewo), krok – ODSTĄP”,
wyznaczony strzelec mówi „Jestem” i na sekundę podnosi lewą rękę do poziomu.
JeŜeli pododdział jest ustawiony w dwuszeregu, lewą rękę podnosi do poziomu
równieŜ
strzelec kryjący wskazanego z pierwszego szeregu.
105. Łączenie odbywa się w odwrotnym kierunku niŜ odstępowanie na komendę,
np.: „Do prawoskrzydłowego (lewoskrzydłowego) - ŁĄCZ (biegiem - ŁĄCZ)”
lub „Do strzelca Nowaka - ŁĄCZ (biegiem - ŁĄCZ)” albo „Do strzelca
Kowalskiego w lewo (w prawo) - ŁĄCZ (biegiem - ŁĄCZ)”.
3.5.2. Przesunięcie szyku
106. Przesunięcie szyku o krok w przód lub w tył odbywa się na komendę, np.:
„Pierwsza druŜyna, krok na wprost (w tył) – MARSZ”. Strzelcy robią krok
w nakazanym kierunku, nie zmieniając frontu.
107. Aby przesunąć szyk do przodu na odległość większą niŜ krok podaje się komendę,
np.: „DruŜyna, sześć kroków na wprost – MARSZ” lub - jeŜeli nie podaje się liczby
kroków - „DruŜyna, na wprost – MARSZ”.
108. Aby przesunąć szyk w tył na odległość większą niŜ krok, najpierw naleŜy podać
komendę do wykonania zwrotu w tył, a następnie - dotyczącą przesunięcia.
109. Przesunięcie szyku w prawo (lewo) wykonuje się po zmianie frontu szyku.
110. Zmiany frontu ugrupowania rozwiniętego dokonuje się na komendę, np.: „DruŜyna,
w prawo (w lewo) zachodź – MARSZ”. Strzelec skrzydłowy nieruchomego skrzydła
zachodzi w miejscu w prawo (w lewo) w takim tempie, aby maszerujący po okręgu
mogli zachować równanie. Po dojściu druŜyny do odpowiedniego miejsca dowódca
podaje komendę „DruŜyna – STÓJ”. Zachodzenie odbywa się krokiem zwykłym.
111. Skrzydła ugrupowania rozwiniętego zagina się na komendę, np.: „Druga druŜyna
zagiąć skrzydło – MARSZ”, „Od strzelca Wierzbickiego zagiąć lewe (prawe)
skrzydło – MARSZ” lub „Od strzelca Kalinowskiego i druŜynowego Zielińskiego
zagiąć skrzydła – MARSZ”.
112. Jeśli zaginanie następuje od wyznaczonego strzelca, mówi on wówczas „Jestem"
i podnosi na sekundę lewą rękę do poziomu. Stojący za nim w następnych szeregach
równieŜ podnoszą lewe ręce do poziomu.
113. Na komendę dotyczącą zagięcia skrzydeł pododdział lub strzelcy skrzydłowi, wraz
z wymienionymi w zapowiedzi, zaginają skrzydło (skrzydła), przesuwając się do
przodu krokiem zwykłym. Wymieniony strzelec zachodzi w miejscu w prawo
(w lewo) w takim tempie, aby maszerujący po okręgu mogli zachować równanie.
Strzelcy ci zatrzymują się po dojściu do miejsca, w którym są ustawieni pod kątem
28
90° w stosunku do frontu pododdziału. Po zagięciu skrzydeł podaje się komendę
„SPOCZNIJ”.
114. Skrzydła odgina się na komendy, np.: „Pierwsza i trzecia druŜyna (od strzelca
Kalinowskiego i druŜynowego Kowalskiego) w tył – ZWROT”, „Odgiąć skrzydła –
MARSZ”. Strzelcy zaginający poprzednio skrzydła robią w tył zwrot, wracają
na poprzednie miejsce w taki sam sposób, jak podczas zaginania skrzydeł i zatrzymują
się na linii pododdziału. Na komendę „W tył – ZWROT” robią w tył zwrot, po czym
na komendę „SPOCZNIJ” przyjmują postawę swobodną.
3.5.3. Przeformowywanie szyku
115. Zmianę ugrupowania w miejscu nakazuje się, gdy strzelcy stoją w postawie
zasadniczej.
116. Z szeregu w rząd przechodzi się na komendę „W prawo – ZWROT”, natomiast
z rzędu do szeregu „W lewo – ZWROT”.
117. Z szeregu w kolumnę dwójkową przechodzi się na komendę „W dwójki, w prawo
– ZWROT”. Strzelcy, na których podczas odliczania wypadła liczba jeden, robią
w prawo zwrot w miejscu, a oznaczeni liczbą dwa wykonują na obcasie buta prawej
nogi i czubku lewego buta część zwrotu w prawo, po czym lewą nogą robią
energiczny wykrok w lewo w skos i — dostawiając prawą nogę do lewej - stają na
lewo od swych sąsiadów.
118. Z kolumny dwójkowej do szeregu powraca się na komendę „W szereg, w lewo –
FRONT”. Strzelcy, którzy podczas formowania dwójek robili zwrot w miejscu
(oznaczeni liczbą jeden), wykonują na obcasie buta lewej nogi i czubku prawego buta
część zwrotu w lewo, po czym prawą nogą robią energiczny wykrok w lewo w skos
i — dostawiając lewą nogę do prawej - stają na prawo od swych sąsiadów. Strzelcy
oznaczeni liczbą dwa robią zwrot w lewo w miejscu.
119. Z dwuszeregu w kolumnę dwójkową przechodzi się na komendę „W prawo –
ZWROT”, z kolumny dwójkowej do dwuszeregu natomiast na komendę „W lewo –
ZWROT”. Kolumnę dwójkową (rząd) z dwuszeregu (szeregu) formuje się zawsze
w prawo; dwuszereg i szereg z kolumny dwójkowej (rzędu) — w lewo.
120. W marszu z kolumny dwójkowej w rząd przechodzi się na komendę „W rząd –
W TYŁ”. Strzelcy z lewego rzędu przesuwają się w takt marszu za swych prawych
sąsiadów, zachowując regulaminowe odległości.
121. Z rzędu w kolumnę dwójkową przechodzi się na komendę „W dwójki –
W PRZÓD”. Strzelcy, na których podczas odliczania wypadła liczba dwa,
przesuwają się w przód na lewo od swych poprzedników. Ustawione w ten sposób
dwójki dołączają i kryją dwójkę czołową, która skraca krok bez komendy. Po
przyjęciu regulaminowych odstępów i odległości podaje się komendę „Zwykły –
KROK”.
29
122. Z dwuszeregu w kolumnę czwórkową przechodzi się z postawy zasadniczej na
komendę „W czwórki, w prawo — ZWROT”. Strzelcy, na których podczas
odliczania wypadła liczba jeden, robią w prawo zwrot, oznaczeni zaś liczbą dwa
wykonują na obcasie buta prawej nogi i czubku lewego buta część zwrotu w prawo.
Po czym lewą nogą robią energiczny wykrok w lewo w skos i - dostawiając prawą
nogę do lewej - stają na lewo od swych sąsiadów.
123. Z kolumny czwórkowej do dwuszeregu powraca się z postawy zasadniczej na
komendę „W dwuszereg, w lewo – FRONT”. Strzelcy, którzy podczas formowania
kolumny czwórkowej robili zwrot w miejscu (oznaczeni liczbą jeden), wykonują na
obcasie buta lewej nogi i czubku prawego buta część zwrotu w lewo. Po czym prawą
nogą robią energiczny wykrok w prawo w skos i — dostawiając lewą nogę do prawej
- stają na prawo od swych sąsiadów. Pozostali robią w lewo zwrot.
124. W marszu z kolumny czwórkowej w kolumnę dwójkową przechodzi się na
komendę „W dwójki - W TYŁ”. Strzelcy oznaczeni podczas odliczania liczbą dwa
przechodzą w takt marszu za swych sąsiadów z prawej strony i kryją ich, zachowując
przepisową odległość. Lewy rząd w tym czasie dołącza do prawego. Strzelcy idący
w pierwszej dwójce nie zmieniają długości kroku.
125. W marszu z kolumny dwójkowej w kolumnę czwórkową przechodzi się na
komendę „W czwórki - W PRZÓD”. Strzelcy lewego rzędu oznaczeni podczas
odliczania liczbą jeden (jedynki) odstępują w lewo. Ci natomiast, którzy poprzednio
przeszli w tył (oznaczeni liczbą dwa - dwójki), wstępują na dawne swoje miejsce (na
wysokość jedynek). Czoło skraca krok bez komendy. Strzelcy maszerują dalej
krokiem zwykłym na komendę „Zwykły – KROK”.
3.6. Marsz i zatrzymanie w szyku
126. Marsz rozpoczyna się na komendę, np.: „Pierwsza druŜyna, kierunek na wprost
(w prawo, w lewo, w tył na prawo, w tył na lewo) – MARSZ” lub „Pierwsza
druŜyna, za mną – MARSZ”.
127. Zatrzymanie następuje na komendę, np.: „DruŜyna (pluton itp.) – STÓJ”.
Czynności te wykonuje się według zasad podanych w części dotyczącej musztry
indywidualnej.
128. Aby niejednocześnie zatrzymać maszerującą kolumnę podaje się komendę „Czoło –
STÓJ” albo „Stawaj - W LEWO (W PRAWO)”.
129. Na komendę „Czoło – STÓJ” maszerujący na czele strzelec (dwójka, czwórka)
zatrzymuje się, następni zaś strzelcy - dochodząc do poprzedników - zatrzymują
się z zachowaniem przepisowej odległości i przyjmują postawę swobodną.
130. Na komendę „Stawaj - W LEWO (W PRAWO)” czołowy strzelec (dwójka,
czwórka) zatrzymuje się, robi zwrot w lewo (prawo) i przyjmuje postawę swobodną.
Następni strzelcy - podchodząc do poprzedników- wykonują te same czynności
30
z zachowaniem przepisowej odległości, odstępów, równania i krycia.
131. Aby wyrównać tempo marszu podczas chwilowego zatrzymania kolumny moŜna
stosować marsz w miejscu według zasad podanych w musztrze indywidualnej.
132. Kolumna maszeruje za dowódcą w odległości ustalonej w regulaminie. JeŜeli
dowódca nie idzie na czele, w celu zmiany kierunku podaje on wówczas komendę
„Kierunek – W LEWO (W PRAWO, W TYŁ NA LEWO, W TYŁ NA PRAWO,
W LEWO W SKOS, W PRAWO W SKOS)". Na kaŜdą z tych komend czołowy
strzelec (dwójka, czwórka) robi trzy kroki na wprost, następnie zmienia kierunek
w nakazaną stronę i maszeruje dalej. Cała kolumna dostosowuje się do czoła.
133. Podczas dłuŜszego marszu poza obszarem zabudowanym oraz gdy strzelcy
maszerują w trudnym terenie lub przed wejściem na most, dowódca zezwala na
maszerowanie nie w nogę na komendę „Dowolny – KROK”. MoŜe równieŜ zezwolić
na rozpięcie kołnierzy, zdjęcie czapek, hełmów itp. Do marszu krokiem zwykłym
powraca się (po poprawieniu oporządzenia) na komendę „Zwykły – KROK”.
134. Na wąskich drogach - jeŜeli po lewej stronie jest potrzebny szerszy przejazd
niŜ pozostawia maszerująca kolumna (np. dla samochodów) - dowódca lub strzelec
zamykający podaje komendę „Lewa – WOLNA”. Na tę komendę pododdział schodzi
jednocześnie w prawo w skos na prawy skraj drogi (jezdni) i maszeruje dalej.
135. Dowódca zarządza śpiew, podając komendę „ŚPIEW” lub „(tytuł piosenki) –
ŚPIEW”. Pododdział rozpoczyna śpiew na lewą nogę. JeŜeli piosenka ma przedtakt,
to rozpoczyna się ją na prawą nogę. Śpiew przerywa się po zakończeniu piosenki lub
na komendę „DOŚĆ”. Pododdział śpiewa, maszerując krokiem zwykłym, z bronią lub
bez broni.
3.7. Oddawanie honorów
136. W ugrupowaniu rozwiniętym pododdział (oddział) bez broni oddaje honory na
komendy: „BACZNOŚĆ”, „Na prawo (lewo) – PATRZ”. Strzelcy zwracają
energicznie głowy w nakazanym kierunku, patrzą na przełoŜonego i prowadzą go
wzrokiem. Komendanci (od Komendanta Oddziału wzwyŜ), oficerowie i inni strzelcy
funkcyjni znajdujący się na prawym skrzydle pododdziałów salutują.
137. Do złoŜenia meldunku dowódca podaje komendy tak, aby zakończyć tę czynność
w chwili, gdy przełoŜony dojdzie na wysokość skrzydła szyku. Po czym podchodzi
krokiem zwykłym do przełoŜonego, zatrzymuje się trzy kroki przed nim i składa
meldunek (Rys. 28).
138. PrzełoŜony po przyjęciu meldunku wita się z meldującym. W wypadku, gdy
meldujący występuje w rękawiczkach, w czasie witania się z przełoŜonym nie
zdejmuje ich.
139. JeŜeli przełoŜony podejdzie z prawej (lewej) strony, dowódca po złoŜeniu meldunku
31
salutuje, robi lewą (prawą) nogą krok w bok z jednoczesnym zwrotem w prawo
(w lewo), przepuszcza przełoŜonego i idzie po jego zewnętrznej stronie (w stosunku
do pododdziału) krokiem zwykłym, pół kroku za nim.
Rys. 28 Schemat czynności dowódcy podczas składania meldunku i witania się
z pododdziałem
140. PrzełoŜony idzie w kierunku prawego skrzydła (jeŜeli w ugrupowaniu jest sztandar –
do sztandaru), zatrzymuje się trzy kroki przed prawoskrzydłowym strzelcem
(sztandarem), salutuje, robi w miejscu w prawo zwrot, następnie – cały czas salutując
– przechodzi przed pododdziałem (oddziałem).
141. Po dojściu do lewego skrzydła zatrzymuje się, wykonuje w lewo zwrot i przestaje
salutować. Następnie najkrótszą drogą wychodzi na środek szyku, zatrzymuje się,
staje frontem do pododdziału, przyjmuje postawę zasadniczą, salutuje, opuszcza rękę,
po czym wita się z pododdziałem słowami, np.: „Czołem, strzelcy”.
142. Dowódca składający meldunek – po dojściu przełoŜonego do prawego skrzydła –
zatrzymuje się z jego lewej strony, rozpoczyna salutowanie równocześnie z nim oraz
wykonuje w miejscu w prawo zwrot. Po czym idzie obok przełoŜonego pół kroku za
nim z jego prawej strony, a po dojściu do lewego skrzydła zatrzymuje się, wykonuje
w lewo zwrot i przestaje salutować. Następnie przepuszcza przełoŜonego i – idąc
z jego lewej strony, pól kroku za nim – zatrzymuje się i staje frontem do pododdziału,
pół kroku z tyłu, z lewej strony przełoŜonego. Po zezwoleniu przełoŜonego podaje
komendy: „BACZNOŚĆ” i „SPOCZNIJ”.
143. Osoby towarzyszące przełoŜonemu zatrzymują się w postawie zasadniczej na
wysokości prawego (lewego) skrzydła pododdziału (oddziału) lub w miejscu
wskazanym przez przełoŜonego. Po przejściu przełoŜonego przed frontem
32
pododdziału, przywitaniu się ze strzelcami i podaniu komendy „SPOCZNIJ”
wychodzą na środek szyku i zatrzymują się trzy kroki za przełoŜonym.
144. Na komendę „BACZNOŚĆ” strzelcy zwracają głowy na wprost (salutujący
oficerowie i inne osoby funkcyjne stojące na prawych skrzydłach pododdziałów
przestają salutować), następnie na komendę „SPOCZNIJ” przyjmują postawę
swobodną.
145. Podany sposób przechodzenia przełoŜonego przed frontem pododdziału (oddziału)
obowiązuje podczas uroczystych zbiórek.
146. W czasie codziennych zbiórek przełoŜony po przyjęciu meldunku wychodzi na
środek szyku, salutuje i po opuszczeniu ręki wita się z pododdziałem (oddziałem).
147. W ugrupowaniu rozwiniętym pododdział (oddział) z bronią oddaje honory na
komendy: „BACZNOŚĆ”, „Na prawo (lewo) – PATRZ”. Przedtem jednak
dowódca podaje komendę do wzięcia karabinków w połoŜenie „przez pierś" (na tę
komendę strzelcy uzbrojeni w karabiny wyborowe, karabiny maszynowe lub ręczne
granatniki przeciwpancerne biorą je w połoŜenie „na pas").
148. W marszu oddział (pododdział) z bronią i bez broni oddaje honory na komendy:
„BACZNOŚĆ”, „Na prawo (lewo) – PATRZ”, podane w odległości 15-20 kroków
przed przełoŜonym.
149. Na komendę „BACZNOŚĆ” wszyscy strzelcy maszerują krokiem defiladowym,
natomiast na komendę „Na prawo (lewo) – PATRZ” zwracają jednocześnie
energicznie głowy i patrzą na przełoŜonego, z wyjątkiem prawoskrzydłowego
(lewoskrzydłowego) pierwszego szeregu kolumny.
150. Maszerujący przed oddziałem (pododdziałem) i z prawej jej strony komendanci,
oficerowie, inne osoby funkcyjne salutują. Dowódca prowadzący kolumnę kończy
salutowanie w odległości pięciu kroków po minięciu przełoŜonego. Gdy ogon
kolumny minie przełoŜonego, podaje komendę „BACZNOŚĆ”, na którą strzelcy
zwracają głowy na wprost (oddający honory przez salutowanie przestają salutować),
a następnie komendę „SPOCZNIJ”.
151. PrzełoŜony wita się i Ŝegna z oddziałem (pododdziałem), stojąc przed jego frontem.
Przyjmuje wówczas postawę zasadniczą i salutuje, po czym opuszcza rękę i pozdrawia
słowami, np.: „Czołem – strzelcy”. Strzelcy odpowiadają, np.: „Czołem, panie
inspektorze (sierŜancie itp.)”.
152. Na wyraŜoną pochwałę lub podziękowanie strzelec (strzelcy) odpowiada
(odpowiadają): „Ku chwale Ojczyzny”.
3.8. Układanie broni
153. Pododdział układa broń, stojąc w szeregu lub dwuszeregu, na komendę „PołóŜ –
BROŃ”. Na tę komendę strzelcy stojący w szeregu wykonują jednocześnie wykrok
33
lewą nogą i kładą broń zgodnie z zasadami musztry indywidualnej, po czym - równieŜ
jednocześnie - cofają lewą nogę do prawej.
154. JeŜeli strzelcy stoją w dwuszeregu, to połoŜenie broni poprzedzają komendy:
„BACZNOŚĆ”, „Pierwszy szereg, dwa kroki na wprost – MARSZ”. Pierwszy
szereg robi dwa kroki do przodu i zatrzymuje się, po czym podaje się komendę.
„PołóŜ – BROŃ”.
155. Dowódca odprowadza pododdział w lewo lub w prawo od miejsca połoŜenia broni.
156. Na komendę „DruŜyna (pluton, kompania) — DO BRONI” strzelcy wracają
biegiem na swoje miejsca, stają przy broni w postawie zasadniczej i na komendę „Za
– BROŃ” - podnoszą ją. Drugi szereg przesuwa się do przodu na komendę „Drugi
szereg, dwa kroki na wprost – MARSZ”.
3.9. Przyprowadzanie i odprowadzanie flagi państwowej
157. Do asystowania w czasie uroczystości fladze państwowej i sztandarowi wyznacza
się w rozkazie oddziału kompanię honorową jednolicie ubraną, poczet flagowy, poczet
sztandarowy i orkiestrę.
Rys. 29 Sposób złoŜenia flagi państwowej w czasie jej przenoszenia
158. Aby podnieść flagę państwową na maszt, dowódca uroczystości podaje komendy:
„Kompania (pododdział) – BACZNOŚĆ”, „Kompania (pododdział) na prawo –
PATRZ”, „Poczet flagowy – BACZNOŚĆ”, „Do podniesienia flagi państwowej –
MARSZ”.
Poczet flagowy maszeruje krokiem zwykłym w takt werbli (marsza) w kierunku
masztu i zatrzymuje się krok za nim frontem do oddziału. Flagowy z pomocą
asystującego przymocowuje flagę do liny nośnej. W tym czasie werbliści wykonują
tremolo; po czym trębacz gra sygnał „wszyscy słuchajcie”. Orkiestra gra hymn
34
narodowy.
Na pierwsze takty hymnu flagowy zaczyna podnosić flagę. Czas podniesienia flagi
powinien być ściśle zsynchronizowany z czasem grania hymnu narodowego.
Od momentu rozpoczęcia podnoszenia flagi aŜ do chwili wciągnięcia jej na maszt
dowódca pocztu flagowego i asystujący salutują. Po podniesieniu flagi flagowy daje
krok do tylu i równieŜ salutuje. Następnie dowódca uroczystości podaje komendy:
„Kompania (pododdział) – BACZNOŚĆ”, „Kompania (pododdział) –
SPOCZNIJ”. Poczet flagowy stoi za masztem do zakończenia uroczystości.
159. Wszystkie komendy podawane oddziałowi dotyczą równieŜ pocztu flagowego.
Z chwilą opuszczenia miejsca zbiórki przez oddział poczet flagowy odmaszerowuje
do pomieszczenia wyznaczonego przez dowódcę.
160. Flagę państwową opuszcza się i zdejmuje w następujący sposób:
Przed masztem, frontem do niego, ustawia się w odległości pięciu kroków dowódca,
poczet flagowy ustawia się krok za masztem, frontem do niego. Na komendy
dowódcy: „BACZNOŚĆ”, „Poczet flagowy, flagę państwową – OPUŚĆ”, flagowy
opuszcza flagę. Dowódca, dowódca pocztu i asystujący salutują. Po złoŜeniu flagi
poczet - na komendę dowódcy: „Poczet flagowy, za mną – MARSZ”,
odmaszerowuje.
161. Przy podnoszeniu flagi z kirem Ŝałobnym flagę podnosi się do szczytu masztu,
następnie opuszcza do połowy. Podczas opuszczania flagi naleŜy najpierw podnieść ją
do szczytu masztu, a następnie opuścić w dół.
4. POSTANOWIENIA KOŃCOWE
162. W razie jakichkolwiek wątpliwości w sprawach, których nie porusza Regulamin
Musztry ZS naleŜy kontaktować się z Komendą Główną ZS.
163. Regulamin wchodzi w Ŝycie z dniem uchwalenia bądź dokonania zmian Uchwałą
Komendy Głównej Związku Strzeleckiego.
35
Załącznik Nr 1
36