OPIEKA SPECJALISTYCZNA W POŁOŻNICTWIE, NEONATOLOGII I
Transkrypt
OPIEKA SPECJALISTYCZNA W POŁOŻNICTWIE, NEONATOLOGII I
ZAKŁAD PROFILAKTYKI CHORÓB KOBIECYCH I SEKSUOLOGII Śląski Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu, Katedra Zdrowia Kobiety Wykaz efektów kształcenia z przedmiotu: OPIEKA SPECJALISTYCZNA W POŁOŻNICTWIE, NEONATOLOGII I GINEKOLOGII Kierunek: Położnictwo Rok studiów: I, semestr I Tryb: stacjonarne, drugiego stopnia Temat zajęć Efekty kształcenia Wykłady 1. Przemoc seksualna w stosunku do osoby małoletniej i kobiety. Standardy postępowania w sytuacji molestowania seksualnego i gwałtu. Zadania i kompetencje położnej. Organizacja pomocy w przypadku patologii rodzinnych w Polsce 2. Choroby autoimmunologiczne w ciąży –postępowanie lecznicze i rokowanie, kompetencje położnej. Choroby na tle alergicznym w okresie ciąży – leczenie i rokowanie, kompetencje położnej. Standardy i zasady postępowania z kobietą w okresie ciąży powikłanej schorzeniami onkologicznymi. 3. Rola położnej w specjalistycznej opiece nad chorą z chorobami układu nerwowego i zaburzeniami psychicznymi (depresja, nerwica i zaburzenia nerwicowe, psychoza, zaburzenia osobowości). Profilaktyka wad wrodzonych u płodu, edukacja przedkoncepcyjna. Zespół Baby Blues, depresja poporodowa, Wskazuje działania medyczno-prawne (dokumentacja urazów, dokumentacja stosunku płciowego, pobieranie i zabezpieczanie innych materiałów, powiadomienie organów ścigania) w przypadku przemocy wobec kobiet. Różnicuje przemoc seksualną pod kątem rodzajów, objawów i wynikającej z niej konsekwencji, Opisuje procedury postępowania w przypadku zaistniałej przemocy seksualnej w celu zapobiegania dalszym sytuacjom patologicznym. e wpływ przemocy wobec kobiet na przebieg ciąży oraz rozumie społeczny aspekt przemocy wobec kobiet. Wymienia prawne aspekty interwencji położniczych i ginekologicznych. Prezentuje aktualne standardy i procedury postępowania w onkologii ginekologicznej oraz standardy postępowania z ciężarną chorą onkologicznie. Omawia proces pielęgnowania kobiety, w tym ciężarnej, rodzącej i położnicy, z chorobą nowotworową narządu rodnego w zależności od jej potrzeb i stanu klinicznego. Charakteryzuje aktualne standardy i zasady postępowania leczniczego w opiece nad ciężarną, rodzącą i położnicą z chorobami układowymi, z zaburzeniami metabolicznymi i endokrynologicznymi, z zaburzeniami psychicznymi. Identyfikuje problemy psychologiczno-psychiatryczne w przebiegu ciąży, porodu i połogu (depresja, nerwica i zaburzenia nerwicowe, psychozy, zaburzenia osobowości). Rozumie psychologiczne aspekty komplikacji ciążowopołożniczych. 1 ZAKŁAD PROFILAKTYKI CHORÓB KOBIECYCH I SEKSUOLOGII Śląski Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu, Katedra Zdrowia Kobiety psychoza poporodową. Wsparcie kobiety i jej rodziny w sytuacji choroby układu nerwowego i zaburzeń psychicznych. Aspekty prawne zawarcia związku małżeńskiego, odpowiedzialności, samoopieki i opieki nad dzieckiem Rozpoznaje problemy psychoseksualne u kobiet po porodzie. Zajęcia praktyczne 4. Rola położnej w profilaktyce, diagnostyce i planowaniu opieki u kobiety ciężarnej, rodzącej i położnicy z chorobami internistycznymi: Choroby układu krążenia w położnictwie. Choroby układu oddechowego w położnictwie. Choroby przewodu pokarmowego (w tym jamy ustnej) w położnictwie. Zaburzenia metaboliczne i endokrynologiczne w położnictwie 1. Standard postępowania na Izbie Przyjęć w przypadku molestowania seksualnego i gwałtu, opieka psychologiczna, tworzenie planu opieki położniczej z uwzględnieniem stanu poszkodowanej. Przemoc seksualna w stosunku do osoby małoletniej i kobiety. Zadania i kompetencje położnej. 2. Planowanie opieki i edukacji u kobiety ciężarnej, rodzącej i położnicy oraz jej dziecka z chorobami internistycznymi: Choroby układu krążenia w położnictwie. Choroby układu oddechowego w położnictwie. Choroby przewodu pokarmowego (w tym jamy ustnej) w położnictwie. Zaburzenia metaboliczne i endokrynologiczne w położnictwie Charakteryzuje aktualne standardy i zasady postępowania leczniczego w opiece nad ciężarną, rodzącą i położnicą z chorobami układowymi, z zaburzeniami metabolicznymi i endokrynologicznymi, z zaburzeniami psychicznymi. Zróżnicuje postępowanie profilaktyczne i pielęgnacyjne w odniesieniu do kobiety ciężarnej, rodzącej i położnicy z chorobami jamy ustnej, z chorobami układowymi, z zaburzeniami metabolicznymi i endokrynologicznymi, z zaburzeniami psychicznymi Postępuje zgodnie z obowiązującymi procedurami w odniesieniu do osoby małoletniej molestowanej seksualnie oraz kobiety zgwałconej. Wykazuje postawę tolerancji wobec praw seksualnych człowieka Potrafi udzielać wsparcia emocjonalnego w przypadku zaistniałej przemocy seksualnej. Wykazuje postawę reagowania w przypadku problemu przemocy w rodzinie, wykorzystania seksualnego i innych patologii rodzinnych Współpracuje w zespole terapeutycznym podejmującym opiekę nad ciężarną, rodzącą i położnicy z chorobami układowymi, z zaburzeniami metabolicznymi i endokrynologicznymi, z zaburzeniami psychicznymi. Udziela porady ciężarnej, rodzącej i położnicy z chorobami układowymi, z zaburzeniami metabolicznymi i endokrynologicznymi, z zaburzeniami psychicznymi w zakresie trybu życia, diety i postępowania profilaktycznego i leczniczego. Przygotowuje pacjentkę z chorobami układowymi, z zaburzeniami metabolicznymi i endokrynologicznymi, z zaburzeniami psychicznymi do samoopieki i samoobserwacji. Uzasadnia związek pomiędzy zdrowiem jamy ustnej z ogólnym zdrowiem ciężarnej oraz motywuje kobiety do systematycznej kontroli stanu jamy ustnej. 2 ZAKŁAD PROFILAKTYKI CHORÓB KOBIECYCH I SEKSUOLOGII Śląski Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu, Katedra Zdrowia Kobiety 3. Rola położnej w specjalistycznej opiece nad ciężarną, rodząca i położnicą z chorobami układu nerwowego i zaburzeniami psychicznymi (depresja, nerwica i zaburzenia nerwicowe, psychoza, zaburzenia osobowości). Planowanie opieki, ocena stanu zdrowia psychicznego. Tworzenie planu wsparcia kobiety i jej rodziny w sytuacji choroby układu nerwowego i zaburzeń psychicznych Rozpoznaje problemy psychoseksualne kobiet po porodzie; kieruje pacjentkę z rozpoznanym problemem do specjalisty (psychologa, seksuologa). Rozwiązuje problemy wynikające z zaburzeń emocjonalnych okresu okołoporodowego. Wykaz efektów z sylabusa: WIEDZA Charakteryzuje aktualne standardy i zasady postępowania leczniczego w opiece nad ciężarną, rodzącą i położnicą z chorobami układowymi, z zaburzeniami metabolicznymi i endokrynologicznymi, z zaburzeniami psychicznymi. Zróżnicuje postępowanie profilaktyczne i pielęgnacyjne w odniesieniu do kobiety ciężarnej, rodzącej i położnicy z chorobami jamy ustnej, z chorobami układowymi, z zaburzeniami metabolicznymi i endokrynologicznymi, z zaburzeniami psychicznymi. Identyfikuje problemy psychologiczno-psychiatryczne w przebiegu ciąży, porodu i połogu (depresja, nerwica i zaburzenia nerwicowe, psychozy, zaburzenia osobowości). Omawia zasady i standardy opieki nad ciężarną w środowisku domowym oraz rodzącą w warunkach domowych. Omawia zasady i standardy opieki nad noworodkiem urodzonym w warunkach domowych. Rozumie psychologiczne aspekty komplikacji ciążowo-położniczych. Rozpoznaje problemy psychoseksualne u kobiet po porodzie. Formułuje zalecenia dietetyczne dla kobiet z patologicznym przebiegiem ciąży oraz nieprawidłowymi nawykami żywieniowymi. Prezentuje aktualne standardy i procedury postępowania w onkologii ginekologicznej oraz standardy postępowania z ciężarną chorą onkologicznie. Omawia proces pielęgnowania kobiety, w tym ciężarnej, rodzącej i położnicy, z chorobą nowotworową narządu rodnego w zależności od jej potrzeb i stanu klinicznego. Wskazuje różne metody wsparcia ciężarnej, rodzącej, położnicy, jej rodziny i bliskich w sytuacji choroby przewlekłej, niepełnosprawności, choroby o złym rokowaniu lub śmierci dziecka oraz zna grupy wsparcia dla rodziców po urodzeniu dziecka z niepełnosprawności, po śmierci dziecka. 3 ZAKŁAD PROFILAKTYKI CHORÓB KOBIECYCH I SEKSUOLOGII Śląski Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu, Katedra Zdrowia Kobiety Opisuje cele, wskazania, zadania i etapy diagnostyki prenatalnej, leczenia chorób genetycznych oraz organizację opieki genetycznej w Polsce i na świecie. Wskazuje działania medyczno-prawne (dokumentacja urazów, dokumentacja stosunku płciowego, pobieranie i zabezpieczanie innych materiałów, powiadomienie organów ścigania) w przypadku przemocy wobec kobiet. Wskazuje wpływ przemocy wobec kobiet na przebieg ciąży oraz rozumie społeczny aspekt przemocy wobec kobiet. Wymienia prawne aspekty interwencji położniczych i ginekologicznych. Różnicuje i opisuje badania wykonywane w celu ustalenia biologicznego ojcostwa, macierzyństwa oraz pokrewieństwa dalszego stopnia. Rozumie konieczność stosowania niefarmakologicznych metod wspomagania oddychania oraz niefarmakologicznych metod leczenia bólu. Opisuje najnowsze osiągnięcia w zakresie psychoprofilaktyki położniczej, analgezji porodowej. Rozpoznaje przyczyny, rodzaje zaburzeń komunikacji z pacjentką niepełnosprawną fizycznie (ruchowo i sensorycznie) i intelektualnie w opiece położniczo-ginekologicznej. Posiada pogłębioną wiedzę na temat sposobów kształtowania więzi rodzice-dziecko. Posiada rozszerzoną wiedzę w zakresie rozwoju psychofizycznego dziecka przed urodzeniem oraz różne formy komunikacji prenatalnej. Wskazuje i dobiera programy zapobiegania porodom przedwczesnym, hipotrofii i umieralności okołoporodowej noworodków. Zróżnicuje etapy w przygotowaniu i przeprowadzaniu badania klinicznego – podmiotowego i przedmiotowego w położnictwie i ginekologii Scharakteryzuje inwazyjne metody diagnostyczne stosowane w położnictwie i ginekologii Objaśni zasady monitorowania dobrostanu płodu według przyjętych standardów w ciąży powikłanej Posiada rozszerzoną wiedzę dotyczącą przygotowania rodziny do opieki nad dzieckiem oraz wykazuje znajomość zróżnicowanych sposobów rozwiązywania problemów we wczesnym okresie poporodowym. Rozumie rolę położnej w opiece nad matką i jej rodziną w sytuacji choroby przewlekłej, niepełnosprawności, choroby o złym rokowaniu oraz śmierci dziecka. Zna specyfikę procesu pielęgnowania w środowisku zamieszkania kobiety i jej rodziny. Objaśnia systemy społecznego wsparcia i ich zastosowanie w pielęgniarstwie rodzinnym. Interpretuje czynniki warunkujące zdrowie uczniów i ich rodzin, zachowania zdrowotne dzieci i młodzieży oraz wykazuje znajomość modelu opieki nad zdrowiem ucznia w szkole i programów edukacyjnych skierowanych do dzieci i młodzieży. 4 ZAKŁAD PROFILAKTYKI CHORÓB KOBIECYCH I SEKSUOLOGII Śląski Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu, Katedra Zdrowia Kobiety Przedstawia niebezpieczeństwa i zaburzenia wynikające z wczesnej inicjacji seksualnej. Charakteryzuje infekcje przenoszone drogą płciową wśród dzieci i młodzieży, omawia zalety antykoncepcji młodocianych z uwzględnieniem sytuacji socjoekonomicznej młodzieży. Wykazuje pogłębioną wiedzę na temat problemów żywieniowych wśród młodzieży – anoreksja i bulimia. Rozumie problem narkomanii i patologii społecznej wśród młodzieży oraz posiada wiedzę na temat wpływu formalnych i nieformalnych grup na postawy młodzieży i wykazuje znajomość grup wsparcia i samopomocy dla młodzieży zagrożonej patologią. Identyfikuje problemy kobiet i ich dzieci z rodzin patologicznych i wskazuje możliwości ich rozwiązywania. Różnicuje przemoc seksualną pod kątem rodzajów, objawów i wynikającej z niej konsekwencji, Opisuje procedury postępowania w przypadku zaistniałej przemocy seksualnej w celu zapobiegania dalszym sytuacjom patologicznym. Różnicuje zaburzenia rozrodczości oraz wskazuje klasyfikacje niepłodności oraz metody diagnozowania i leczenia niepłodności, a także posiada poszerzoną wiedzę dotyczącą zapłodnienia pozaustrojowego. Definiuje zdrowie seksualne, reakcję seksualną kobiety i mężczyzny oraz różnicuje zaburzenia i patologie seksualne. Interpretuje prawa seksualne człowieka. Omówi specyficzne problemy seksualne u kobiet w różnych okresach życia i stanach zdrowia oraz zaproponuje proces dalszej opieki. Charakteryzuje zasady organizacji paliatywno-hospicyjnej w Polsce oraz problemy psychologiczne w opiece paliatywnej. Zaproponuje postępowanie opiekuńczo-pielęgnacyjne w terminalnej fazie choroby nowotworowej. Formułuje priorytety w opiece paliatywnej, wskazując na zaspokojenie potrzeb biologicznych w tym walki z bólem. Omówi fazy reakcji psychicznej pacjentek po zabiegu okaleczających np. mastektomii oraz wskaże metody psychoterapii. Charakteryzuje specyfikę okresu dojrzewania i wpływ tego okresu na funkcjonowanie rodziny Różnicuje i charakteryzuje zaburzenia okresu dojrzewania Scharakteryzuje i zaplanuje przygotowanie pacjentki młodocianej do pierwszej wizyty u ginekologa Opisuje zasady opieki ginekologicznych. nad dzieckiem/ nastolatką/kobietą leczoną z powodu Scharakteryzuje proces pielęgnowania dziewczynki z zaburzeniami ginekologicznymi 5 schorzeń ZAKŁAD PROFILAKTYKI CHORÓB KOBIECYCH I SEKSUOLOGII Śląski Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu, Katedra Zdrowia Kobiety Identyfikuje problemy zdrowia ginekologicznego, hormonalnego i psychologicznego w różnych okresach życia kobiety. Różnicuje zaburzenia hormonalne w poszczególnych okresach życia kobiety, ze wskazaniem ich ewentualnej przyczyny. Opisuje zadania położnej w profilaktyce zaburzeń miesiączkowania u kobiety w różnych okresach życia. Rozpoznaje stany zapalne w obrębie miednicy mniejszej na podstawie badania przedmiotowego i planuje proces pielęgnowania. Scharakteryzuje nowoczesne metody diagnostyki zaburzeń uroginekologicznych Proponuje postępowanie opiekuńczo-pielęgnacyjne zgodnie z nowymi trendami w leczeniu, również zabiegowym, schorzeń ginekologicznych u kobiety. Scharakteryzuje zaburzenia okresu przekwitania oraz metody ich różnicowania Wskazuje związek między problemami zdrowotnymi kobiety i mężczyzny a prokreacją. Wskazuje problemy psychologiczne pary uczestniczącej w procesie diagnostyczno-terapeutycznym w niepłodności. Identyfikuje problemy etyczno-moralne wynikające z chęci posiadania potomstwa oraz omówić etyczno – moralne aspekty zapłodnienia in vitro. Opisze standardy postępowania w diagnostyce niepłodności Opisze procedury postępowania w odniesieniu do inwazyjnych zabiegów diagnostycznych stosowanych w ginekologii Rozróżni sposoby i metody diagnostyki chorób nowotworowych narządu płciowego kobiety Omówi metody diagnostyczne zmian guzowatych gruczołów piersiowych Wskaże metody motywowania kobiet do systematycznego korzystania z profilaktycznych badań ginekologicznych Objaśni zasady przygotowania pacjentek do badan inwazyjnych Posiada rozszerzoną wiedzę w zakresie rozwoju pielęgniarstwa neonatologicznego oraz organizacji opieki nad noworodkiem. Posiada rozszerzoną wiedzę w zakresie postępowania profilaktycznego i pielęgnacyjnego w odniesieniu do noworodka donoszonego, wcześniaka, noworodka chorego. Wykazuje pogłębioną wiedzę w zakresie zasad opieki nad dzieckiem z chorobami układowymi, zaburzeniami metabolitycznymi i endokrynologicznymi Posiada rozszerzoną widzę na temat pielęgnacji noworodka chorego z zaburzeniami układowymi, w przebiegu zakażenia wewnątrzszpitalnego, infekcji, zakażenia matki wirusem HIV, posocznicy noworodków. 6 ZAKŁAD PROFILAKTYKI CHORÓB KOBIECYCH I SEKSUOLOGII Śląski Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu, Katedra Zdrowia Kobiety Charakteryzuje aktualne standardy opieki nad noworodkiem w różnych stanach, omawia źródła bólu u noworodka i działanie p/bólowe. Wskazuje i opisuje różne metody wsparcia rodziców dziecka przebywającego na OITN, w sytuacji choroby przewlekłej, choroby o złym rokowaniu lub śmierci dziecka. Posiada rozszerzoną wiedzę na temat przebiegu okresu prenatalnego na rozwój i zdrowie noworodka. Objaśnia technikę badania podmiotowego, przedmiotowego i fizykalnego noworodka przedwcześnie urodzonego lub z zahamowanym wzrostem wewnątrzmacicznym. Wykazuje umiejętność przewidywania rozwoju dziecka z wewnątrzmacicznym zahamowaniem wzrostu i przedwcześnie urodzonego. Rozumie konieczność zastosowania programów wczesnej rehabilitacji i wspierania rozwoju noworodka. Opisuje zasady pielęgnacji, profilaktyki i wczesnego leczenia wad związanych z zagadnieniami z ortopedii dziecięcej, wad związanych z zespołem przykurczów i innych Posiada rozszerzoną widzę na temat wybranych aspektów oceny i wspomagania rozwoju noworodka. Posiada rozszerzoną widzę na temat przyczyn powstawania wad wrodzonych i urazów okołoporodowych Identyfikuje zaburzenia zdrowia dziecka we wczesnym okresie okołoporodowym. Potrafi zorganizować stanowisko do pracy dla siebie i innych członków zespołu interdyscyplinarnego w oddziale intensywnej opieki neonatologicznej oraz koordynować opiekę nad podopiecznym w sytuacji zagrożenia życia. Posiada poszerzoną widzę z zakresu funkcjonowania sprzętu (aparatury medycznej) w intensywnym nadzorze noworodka i wcześniaka. Wskazuje zasady żywienia dojelitowego i pozajelitowego u noworodków w stanach zagrożenia życia. Wskazuje zasady postępowania i problemy noworodka matki uzależnionej od narkotyków, alkoholu, nikotyny Posiada zaawansowaną wiedzę na temat stanów zagrożenia życia ich objawów, rozpoznania, postępowania, wykonywania badań specjalistycznych oraz ich interpretacji. UMIEJETNOSCI Przeprowadzi i zinterpretuje badanie położnicze zewnętrzne i wewnętrzne u kobiety ciężarnej i rodzącej. Zorganizuje stanowisko pracy do monitorowania dobrostanu kobiety ciężarnej, rodzącej i położnicy Poprowadzi nadzór i ocenę dobrostanu płodu przy pomocy KTG i pulsoksymetrii płodowej oraz rozpozna zagrożenia dla płodu 7 ZAKŁAD PROFILAKTYKI CHORÓB KOBIECYCH I SEKSUOLOGII Śląski Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu, Katedra Zdrowia Kobiety Modyfikuje plan opieki pielęgniarsko-położniczej uwzględniając aktualną sytuację położniczą oraz analizuje i krytycznie ocenia zrealizowane działania. Współpracuje w zespole terapeutycznym podejmującym opiekę nad ciężarną, rodzącą i położnicy z chorobami układowymi, z zaburzeniami metabolicznymi i endokrynologicznymi, z zaburzeniami psychicznymi. Udziela porady ciężarnej, rodzącej i położnicy z chorobami układowymi, z zaburzeniami metabolicznymi i endokrynologicznymi, z zaburzeniami psychicznymi w zakresie trybu życia, diety i postępowania profilaktycznego i leczniczego. Przygotowuje pacjentkę z chorobami układowymi, z zaburzeniami metabolicznymi i endokrynologicznymi, z zaburzeniami psychicznymi do samoopieki i samoobserwacji. Doskonali umiejętności pełnienia opieki z zakresu położnictwa oraz opieki neonatologicznej w odniesieniu do ciężarnej, rodzącej, położnicy i noworodka poprzez tworzenie planu opieki w oparciu o diagnozę pielęgniarsko-położniczą. Monitoruje przebieg ciąży, porodu i połogu przy współistnieniu chorób położniczych i nie położniczych za pomocą specjalistycznego sprzętu medycznego i analizuje wyniki uzyskanych badań. Buduje program szkoły rodzenia, potrafi zorganizować i prowadzić szkołę dla rodziców. Organizuje i podejmuje współpracę z kobietami w okresie przed koncepcyjnym i w ciąży w celu edukacji zdrowotnej i zadań profilaktycznych. Przestrzega prawnych aspektów interwencji położniczych i ginekologicznych Rozpoznaje problemy psychoseksualne kobiet po porodzie; kieruje pacjentkę z rozpoznanym problemem do specjalisty (psychologa, seksuologa). Uzasadnia związek pomiędzy zdrowiem jamy ustnej z ogólnym zdrowiem ciężarnej oraz motywuje kobiety do systematycznej kontroli stanu jamy ustnej. Określa wpływ przemocy wobec kobiet na przebieg ciąży, porodu i połogu. Rozwiązuje problemy wynikające z zaburzeń emocjonalnych okresu okołoporodowego. Tworzy i realizuje plan opieki nad pacjentką po znieczuleniu przewodowym i ogólnym do porodu. Analizuje, syntetyzuje, interpretuje zgromadzone informacje i stawia diagnozę pielęgniarskopołożniczą. Integruje wiedzę i umiejętności z poszczególnych dyscyplin naukowych. Rozpoznaje sytuację społeczną kobiety, rodziny w związku z chorobą i udziela potrzebnego wsparcia. Stosuje różne metody wsparcia ciężarnej, rodzącej, położnicy, jej rodziny i bliskich w sytuacji choroby przewlekłej, niepełnosprawności, choroby o złym rokowaniu lub śmierci dziecka. Proponuje wykonanie określonych metod badań w kierunku ustalenia biologicznego ojcostwa, macierzyństwa oraz pokrewieństwa dalszego stopnia. 8 ZAKŁAD PROFILAKTYKI CHORÓB KOBIECYCH I SEKSUOLOGII Śląski Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu, Katedra Zdrowia Kobiety Systematycznie ocenia wyniki swoich działań i zmiany zachodzące w stanie zdrowia, zachowaniu i postawie kobiety i jej rodziny w odniesieniu do zakładanych celów oraz wykorzystuje wyniki oceny do doskonalenia jakości sprawowanej opieki. Dobiera odpowiednie metody komunikacji z pacjentką z uszkodzonym słuchem, niepełnosprawną fizycznie i intelektualnie. Udziela wsparcia rodzinie noworodka przebywającego na OITN, chorego oraz po stracie dziecka. Organizuje i podejmuje współpracę z członkami zespołu interdyscyplinarnego w zakresie opieki nad matką i jej rodziną w sytuacji choroby przewlekłej, niepełnosprawności, choroby o złym rokowaniu. Współuczestniczy w realizacji opieki nad dzieckiem z zaburzeniami zdrowia we wczesnym okresie okołoporodowym. Sprawuje opiekę nad dzieckiem z wadami wrodzonymi i urazami okołoporodowymi i przeprowadza wstępne badania diagnostyczne oraz kieruje na wczesną rehabilitację dziecka z wadą wrodzoną. Rozpoznaje stan zagrożenia życia u noworodka i w razie konieczności realizuje zabiegi resuscytacyjne i reanimacjne u noworodka. Ocenia nasilenie bólu u noworodka oraz wprowadza postępowanie przeciwbólowe i sedacyjne w OITN. Monitoruje rozwój dziecka z wewnątrzmacicznym zahamowaniem wzrostu i przedwcześnie urodzonego. Umiejętnie dobiera, stosuje i dokonuje oceny realizacji programów wczesnej stymulacji i opieki rozwojowej Interpretuje wyniki badań diagnostycznych u wcześniaka, hipotrofika i noworodka urodzonego o czasie. Organizuje współpracę z rodziną uzależnioną od środków psychotropowych i odurzających oraz opiekuje się kobietą i noworodkiem uzależnionymi od środków odurzających i psychotropowych w środowisku domowym. Rozpoznaje problem alkoholowy w rodzinie, udziela potrzebnego wsparcia i wykazuje gotowość współpracy z organizacjami pozarządowymi i grupami wsparcia. Realizuje zadania pielęgnacyjne wobec kobiet i noworodków z wirusem HIV w środowisku domowym. Wdraża w planie opieki międzynarodowe standardy minimalizujące ryzyko transmisji wertykalnej wirusa HIV od matki do płodu. Sprawuje opiekę nad ciężarną w ciąży wysokiego ryzyka w środowisku domowym, uwzględniając czynniki ryzyka i ustalenie stopnia ryzyka oraz ocenia stan zdrowia ciężarnej na podstawie badania przedmiotowego i podmiotowego. Sprawuje zgodnie z zasadami opiekę nad ciężarną i rodzącą w ciąży o przebiegu fizjologicznym w środowisku domowym oraz organizuje opiekę i nadzoruje przebieg ciąży w warunkach domowych. 9 ZAKŁAD PROFILAKTYKI CHORÓB KOBIECYCH I SEKSUOLOGII Śląski Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu, Katedra Zdrowia Kobiety Prowadzi edukację zdrowotną skierowaną do ciężarnej i jej rodziny w zakresie przygotowania do porodu w warunkach domowych i szpitalnych i samoopieki po porodzie. Prowadzi poród w warunkach domowych, dokonuje kwalifikacji kobiet do porodu domowego, zabezpiecza sprzęt i niezbędne środki, rozpoznaje sytuacje nagłe i nieprzewidzialne, stosuje naturalne sposoby łagodzenia bólu porodowego i przeprowadza pierwsze badanie noworodka oraz prowadzi wczesny okres poporodowy. Sprawuje opiekę nad położnicą i noworodkiem w środowisku domowym, prowadzi obserwację i pielęgnację położnicy w połogu fizjologicznym i edukuje w zakresie powrotu płodności po porodzie. Sprawuje opiekę nad położnicą w środowisku domowym w połogu powikłanym. Prowadzi i dokumentuje zindywidualizowany proces pielęgnowania ciężarnej/rodzącej/położnicy, kobiety chorej ginekologicznie i internistycznie w warunkach szpitalnych i środowisku domowym Tworzy programy edukacyjne w zakresie zdrowia ginekologicznego, seksualnego dla uczniów i ich rodziców. Rozpoznaje problemy wynikające z wczesnej inicjacji seksualnej i określa wpływ na psychikę dzieci i młodzieży zagadnień obyczajowych w świetle prawa w Polsce. Kształtuje postawy odpowiedzialności wśród młodzieży za siebie, sprawuje opiekę przedkoncepcyjną, określając elementy promocji zdrowia i profilaktyki oraz wskazując zagrożenia płodności wynikające ze stylu życia. Postępuje zgodnie z obowiązującymi procedurami w odniesieniu do osoby małoletniej molestowanej seksualnie oraz kobiety zgwałconej. Przeprowadzi i zinterpretuje badanie ginekologiczne Wykona badanie kliniczne gruczołu piersiowego i zinterpretuje jego wynik Przygotuje parę do badań diagnostycznych w niepłodności oraz wykona wybrane testy diagnostyczne Stworzy plan edukacji małżeństw bezdzietnych w zakresie zdrowego stylu życia, przyczyn niepłodności, sposobów rozwiązania problemu niepłodności oraz zaplanuje metody wsparcia pary starającej się o dziecko. Wykona badania urodynamiczne i zinterpretuje jego wyniki, wdroży proces pielegnacyjno-leczniczy adekwatnie do potrzeb i stanu pacjentki. Rozpoznaje problemy psychologiczne w opiece paliatywnej oraz określa problemy psychologiczne kobiet w okresie terminalnym. Tworzy proces pielęgnowania w zakresie opieki paliatywnej nad kobietą z zaawansowanym procesem nowotworowym narządów rodnych i gruczołu piersiowego w warunkach domowych. Podejmuje działania profilaktyczne chorób nowotworowych narządu rodnego i gruczołu piersiowego i realizuje plan opieki nad chorą z zaawansowanym procesem nowotworowym. 10 ZAKŁAD PROFILAKTYKI CHORÓB KOBIECYCH I SEKSUOLOGII Śląski Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu, Katedra Zdrowia Kobiety Rozpoznaje problemy psychologiczne kobiet po usunięciu piersi i narządów rodnych oraz podejmuje działania rehabilitacyjne kobiet po operacjach ginekologicznych i mastektomii. Udziela wsparcia rodzinie pacjentki chorej na nowotwór piesi lub narządu rodnego. Prowadzi edukację dotyczącą samoobserwacji cyklu miesiączkowego u dziewcząt i edukuje dziewczęta w zakresie zaburzeń cyklu miesiączkowego, bierze czynny udział w diagnostyce i terapii tych zaburzeń oraz określa wpływ stylu życia na przebieg cyklu miesiączkowego. Przygotowuje dziecko/nastolatkę do badań diagnostycznych oraz bierze udział w badaniach diagnostycznych stosowanych w ginekologii wieku rozwojowego. Sprawuje opiekę nad dziewczynką /kobietą po operacji z powodu wady wrodzonej w obrębie narządu rodnego. Sprawuje opiekę nad dzieckiem/ nastolatką/kobietą leczoną z powodu schorzeń ginekologicznych. Rozpoznaje stany zapalne narządów płciowych i choroby przenoszone drogą płciową i bierze udział w postępowaniu diagnostycznym i terapeutycznym dotyczących stanów zapalnych narządów rodnych. Planuje zadania w opiece środowiskowej nad kobietą leczoną z powodu schorzeń ginekologicznych. Tworzy programy edukacyjne z zakresu zdrowia rodziny i określa działania związane z profilaktyką i promocją zdrowia w pracy położnej środowiskowej. Organizuje i prowadzi edukację w zakresie środków i metod planowania rodziny. Podejmuje działania edukacyjne nad kobietą w różnych okresach życia i stanach zdrowia. Rozpoznaje problemy i dolegliwości związane z okresem przekwitania i proponuje działania łagodzące objawy tego okresu. Prowadzi edukację zdrowotną w odniesieniu do kobiety z zaburzeniami uroginekologicznymi. Stosuje w praktyce aktualne standardy i procedury postępowania w onkologii ginekologicznej. Monitoruje ból u pacjentki w trakcie ciaży i porodu i po zabiegu operacyjnym oraz stosuje dostępne metody jego łagodzenia. Pobiera materiał do badania cytologicznego i interpretuje jego wyniki: test Bethesda. Przygotowuje pacjentkę do badań endokrynologicznych, biochemicznych, radiologicznych, USG, endoskopii i sprawuje opiekę po ich wykonaniu. KOMPETENCJE SPOLECZNE Wykazuje postawę empatii, zrozumienia wobec ciężarnej, rodzącej, położnicy, jej rodziny i bliskich w sytuacji choroby przewlekłej, niepełnosprawności, choroby o złym rokowaniu lub śmierci dziecka. Komunikuje się z rodzicami i udziela wsparcia emocjonalnego w sytuacjach trudnych. Analizuje i krytycznie ocenia podjęte działania pielęgnacyjne wobec podopiecznych. 11 ZAKŁAD PROFILAKTYKI CHORÓB KOBIECYCH I SEKSUOLOGII Śląski Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu, Katedra Zdrowia Kobiety Posiada świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się i rozwoju zawodowego w dziedzinie położnictwa, ginekologii i neonatologii oraz nauk pokrewnych. Potrafi krytycznie oceniać własne działania, dokonać samooceny i doskonalić proponowane rozwiązania. Okazuje szacunek wobec pacjenta i jego rodziny oraz zrozumienie dla różnic światopoglądowych oraz kulturowych. Wykazuje odpowiedzialność za podjęte działania lecznicze i opiekuńczo-pielęgnacyjne. cechuje się opiekuńczością, potrzebą wsparcia i organizowania grupy wsparcia matkom dzieci przebywających w oddziałach OITN i patologii noworodka oraz kobietom po zabiegach ginekologicznych. Poczuwa się do odpowiedzialności za bezpieczeństwo noworodka przedwcześnie urodzonego podczas transportu i pobytu dziecka na OITN. Dokonuje właściwych wyborów etyczno-deontologicznych w intensywnej opiece neonatologicznej. w podejmowanych działaniach Kształtuje pozytywne postawy wobec zdrowia jego promocji i profilaktyki. Wykazuje postawę odpowiedzialności za samodzielnie i profesjonalne doradztwo i konsultacje w zakresie poradnictwa rodzinnego i prokreacyjnego. Wskazuje na konieczność wsparcia emocjonalnego kobiety i jej partnera w przypadku problemów z prokreacją. Wykazuje postawę ochrony macierzyństwa w aspekcie prawa reprodukcyjnego człowieka. Wykazuje postawę tolerancji wobec praw seksualnych człowieka Stale pogłębia wiedzę teoretyczną i praktyczną w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych jednostkom i grupom, w szczególności kobietom i ich noworodkom w ramach opieki poszpitalnej. Poczuwa się do odpowiedzialności za bezpieczeństwo pacjentki i jej dziecka w trakcie wykonywania badań diagnostycznych, leczniczych i pielęgnacyjnych. Wykazuje postawę potrzeby poszerzania wiedzy i doskonalenia umiejętności w zakresie monitorowania rozwoju płodu w poszczególnych trymestrach ciąży i podczas porodu Motywuje kobiety do systematycznego korzystania z opieki zdrowotnej w zakresie: profilaktycznych badań ginekologicznych, opieki w czasie ciąży, opieki w chorobach ginekologicznych. Kreuje postawę odpowiedzialności za podejmowane działania profilaktyczne, diagnostyczne, lecznicze i pielęgnacyjne w zakresie posiadanych uprawnień i kompetencji Dostrzega i formułuje problemy etyczne związane z własną pracą, odpowiedzialnością przed współpracownikami i innymi członkami społeczeństwa oraz wykazuje aktywność w ich rozwiązywaniu. 12 ZAKŁAD PROFILAKTYKI CHORÓB KOBIECYCH I SEKSUOLOGII Śląski Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu, Katedra Zdrowia Kobiety Dąży do propagowania zasad zdrowego stylu życia kobiet w różnych okresach życia i stanach zdrowia. Wzbogaca formy i metody pracy z rodziną i środowiskiem lokalnym, jest przygotowana do współpracy z instytucjami, organizacjami działającymi na rzecz kobiet dzieci i rodzin. Wykazuje chęć współpracy z zespołem terapeutycznym w realizacji zadań zmierzających do podnoszenia jakości świadczonych usług. Potrafi udzielać wsparcia emocjonalnego w przypadku zaistniałej przemocy seksualnej. Wykazuje postawę reagowania w przypadku problemu przemocy w rodzinie, wykorzystania seksualnego i innych patologii rodzinnych Przestrzega zasad etycznych i zasad bezpieczeństwa obowiązujących w badaniach diagnostycznych Zalecana literatura: PODSTAWOWA 1. Położnictwo i Ginekologia. Podręcznik dla Studentów pod red. T. Pisarskiego, PZWL, Warszawa 2. Wybrane zagadnienia z położnictwa i ginekologii dla położnych. Podręcznik dla położnych. Adam Cekański. Śląska Akademia Medyczna, Katowice 3. Położnictwo i Ginekologia, Bręborowicz G. H., Warszawa, PZWL 4. Ciąża wysokiego ryzyka, Bręborowicz G. H., Poznań, Ośrodek Wydawnictw Naukowych 5. Borkowski W., Bacz A., Golańska Ż.: Opieka pielęgniarska nad noworodkiem. Medycyna Praktyczna, Kraków 1994 6. Gadzinowski J., Bręborowicz G. H.: Program Poprawy Opieki Perinatalnej w Polsce. Ośrodek Wydawnictw Naukowych, Poznań 1997 7. Łozińska D., Twarowska I. (red.): Neonatologia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1993 8. Nehring - Gugulska M.: Warto karmić piersią. Optima, Warszawa 1999 9. Skrzypulec-Plinta V., Radowicki S. (red).: Wybrane zagadnienia z ginekologii dziecięcej i dziewczęcej. Medical Project Poland Sp. z o.o Bielsko-Biała 2011 UZUPEŁNIAJĄCA 1. Choroby wewnętrzne. Podręcznik dla studentów pielęgniarstwa i położnictwa, Pączek L., Mucha K., Foroncewicz B., Warszawa, PZWL 2. Praktyczne Położnictwo z operacjami położniczymi, pod red. W. Pschyrembla, PZWL, Warszawa 3. Medycyna Perinatalna pod red. Z. Słomko, t. I, II, supl., PZWL, Warszawa 4. Standardy postępowania i podejmowania decyzji w ginekologii i położnictwie. G. Bręborowicz, D.W. Publishing Co., Szczecin 5. Bałanda A. (red.): Opieka nad noworodkiem. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009 6. Helwich E. (red.): Wcześniak. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2002 7. Łepecka - Klusek C. (red.): Pielęgniarstwo we współczesnym położnictwie i ginekologii. Podręcznik dla studentów pielęgniarskich studiów licencjackich. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2003 13 ZAKŁAD PROFILAKTYKI CHORÓB KOBIECYCH I SEKSUOLOGII Śląski Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu, Katedra Zdrowia Kobiety 8. 9. Pilewska – Kozak A. (red.): Opieka nad wcześniakiem. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009 Szczapa J. (red.): Podstawy neonatologii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009 Sporządziła: Dr n. med. Małgorzata Kazimierczak 14