Patologia weterynaryjna w Europie Kongres jubileuszowy w

VET-IMPREZY
REALCJA
WETERYNARIA W PRAKTYCE
z rozpowszechnianiem się cywilizacji
chrześcijaństwa, biorącego w obronę
słabszych oraz głoszącego ideę miłości
bliźniego i niesienia pomocy potrzebującym. Do powstawania bractw ascetycznych podejmujących się działań
charytatywnych przyczyniły się ustalenia Soboru Nicejskiego z 325 roku.
Zalecano, aby w miastach powstawały hospicja, które świadczyłyby pomoc
ubogim i chorym. Sama nazwa hospicjum jako miejsca schronienia dla osób
umierających przyjęła się w XIX wieku. Kolejnym etapem w opiece paliatywnej stało się połączenie jej z opieką
domową – w 1975 roku powstaje ośrodek dziennego pobytu dla nieuleczalnie
chorych przy Hospicjum św. Łukasza
w Shefield oraz – w zbliżonym czasie –
podobny ośrodek przy Szpitalu Królowej Wiktorii w Montrealu. Powstające
w latach 80. ubiegłego wieku w Polsce
hospicja były zakładane przez środowiska powiązane z kościołem katolickim.
Od października 1993 roku przy Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej
działa Krajowa Rada Opieki Paliatywnej i Hospicyjnej.
HIGIENA SZKOLNA
Zagadnienia medycyny szkolnej w Polsce w pierwszej połowie XX wieku
omawiali w swoich referatach A. Felchner oraz J. Majchrzyk-Mikuła. W pierwszych dziesięcioleciach odrodzonej
Polski dostęp do lekarza, zwłaszcza na
wsi i w mniejszych miejscowościach,
był bardzo ograniczony. Próchnica dotyczyła 90% Polaków, a niskiemu poziomowi ogólnej higieny towarzyszyły częste epidemie błonicy czy tyfusa
plamistego, których śmiertelność sięgała kilkunastu procent. W tej sytuacji
miejscem wychowania zdrowotnego
stała się szkoła. Ważne znaczenie dla
medycyny szkolnej miały czasopismo
„Zdrowie” oraz okresowe zjazdy higienistów szkolnych. Jak zauważono,
od kilkunastu lat nie odbywają się już
konferencje lekarzy szkolnych (a takie organizowano jeszcze w latach 70.
i 80. ubiegłego stulecia), a przecież nie
oznacza to braku związanych z ich pracą problemów.
MAŁOPŁYTKOWOŚĆ
U PSÓW RASY OGAR POLSKI
J. Micuń i wsp. przedstawili zagadnienia
dotyczące małopłytkowości jako charakterystycznej cechy psów rasy ogar
polski. Stwierdzili, że: „Ograniczony
materiał genetyczny, służący do odtworzenia rasy ogar polski, mógł być przyczyną różnych zaburzeń, w tym hemato-
logicznych, które z czasem utrwaliły się
w postaci cechy rasowej”. Zwrócili uwagę, że populacja tych zwierząt jest bardzo
nieliczna – szacować ją można zaledwie
na około 400 sztuk, i to łącznie w Polsce
i w Niemczech! Rasa ta prawie wyginęła w Polsce po drugiej wojnie światowej – w 1959 roku płk Kartawik przywiózł z terenów należących do Związku
Radzieckiego dwie suki i jednego psa,
które wykorzystano do ratowania zagrożonej rasy.
KSIĄŻKA DAWNA MEDYCYNA
I WETERYNARIA
Wszystkich zainteresowanych bliższym
zapoznaniem się z poruszaną w Chełmnie problematyką można odesłać do
wydanej już obszernej (przekracza ona
500 stron druku) monografii Dawna medycyna i weterynaria (red. M.Z. Felsmann,
J. Szarek, M. Felsmann, Chełmno 2007).
Można ją nabyć, zamawiając pod adresem: [email protected]).
ZAPROSZENIE NA NAJBLIŻSZĄ
KONFERENCJĘ
Organizatorzy przewidują, że następna
konferencja odbędzie się wiosną 2009 r.
również w Chełmnie, a jej tematem wiodącym będzie medycyna i weterynaria
militarna.
‰
dr n. wet. Izabella Babińska, prof. dr hab. Józef Szarek, lek. wet. Michał Gesek, dr n. wet. Joanna Wojtacka,
lek. wet. Barbara Parysiewicz-Szarek*
Zespół Weterynarii Sądowej i Administracji Weterynaryjnej Wydziału Medycyny Weterynaryjnej UWM w Olsztynie,
*Przychodnia Weterynaryjna w Olsztynie
Patologia weterynaryjna
w Europie
KONGRES JUBILEUSZOWY W MONACHIUM
Patologia stała się bazą postępu
nauk medycznych, odgrywając zawsze rolę poznawczą. W weterynarii, podobnie jak w medycynie
ludzkiej, jej głównym celem jest
diagnozowanie zmian morfologicznych, które prowadzą do ustalenia
ich przyczyn.
badania morfologicznego tkanek i narządów, co pozwala lekarzowi klinicyście na rozpoczęcie skutecznego wcelowanego leczenia. Ponadto w przypadkach
o rokowaniu wątpliwym czy złym badania patologiczne przychodzą z pomocą
w podjęciu decyzji o eutanazji, chroniąc
tym samym zwierzę od niepotrzebnego
cierpienia.
RYS HISTORYCZNY
Obecnie w takiej drodze poznania obok
makroskopowego obrazu towarzyszą jej
patologia molekularna, substrukturalna,
komórkowa i kliniczna oraz immunopatologia. Dokonuje się też przyżyciowego
Prezentowana wiedza początkowo kształtowała się jako efekt poczynań indywidualnych oraz w ramach ogólnych zebrań
uczelnianych. Dopiero w XVIII wieku
zaczęły powstawać pierwsze stowarzy-
szenia naukowe, które grupowały lekarzy, w tym również patologów, z danego
miasta lub kraju. Na stowarzyszenie patologów weterynaryjnych o charakterze
europejskim czekano aż do roku 1951.
Wtedy to w RFN założone zostało towarzystwo naukowe, które w 1994 r. przyjęło nazwę angielską European Society of Veterinary Pathology (ESVP) – Europejskie
Towarzystwo Patologii Weterynaryjnej,
obowiązującą do dnia dzisiejszego. ESVP
zrzesza około 600 członków, głównie
z Europy (http://www.esvp.eu). Jej zasadniczą rolą jest integracja środowiska
patologów weterynaryjnych wraz z propagowaniem i nauczaniem patologii,
MARZEC-KWIECIEŃ • 2/2008
www.weterynaria.elamed.pl
105
VET-IMPREZY
a narzędziami służącymi do tego są m.in.
doroczne kongresy.
W ramach realizacji wymienionych
celów odbył się w dniach od 29 sierpnia do 1 września 2007 r. już 25. jubileuszowy Kongres ESVP. Spotkanie
miało miejsce w Monachium, na terenie Uniwersytetu Ludwig-Maximilians.
Przewodniczącym Komitetu Organizacyjnego był prof. Walter Hermanns, kierownik Katedry Anatomii Patologicznej
Wydziału Medycyny Weterynaryjnej
Uniwersytetu w Monachium. W skład
komitetu Naukowego wchodzili: Anja
Kipar (Liverpool), Lluis Luján (Zaragoza), Brian Sheahan (Dublin), Federico
Valenza (Turyn), Rüdiger Wanke (Monachium) oraz wspomniany już Walter
Hermanns (Monachium).
UCZESTNICY KONGRESU
Największą grupę uczestników stanowili oczywiście patologowie weterynaryjni, członkowie ESVP, ale można też było
spotkać przedstawicieli innych dziedzin
nauki, jak również praktykujących lekarzy weterynarii. Ogółem kongres zgromadził około 300 osób, pochodzących
z całego świata. Nasz kraj był reprezentowany przez dość liczną grupę członków
ESVP, która w tym roku liczyła 9 osób
(5 osób z Olsztyna, 2 z Puław, 1 z Warszawy i 1 z Wrocławia).
DOROBEK KONGRESU
Liczne prace (190) nadesłane na kongres
zostały przez organizatorów podzielone
na dziesięć kategorii tematycznych. Najwięcej doniesień odnotowano w sesji dotyczącej neuropatologii, zarówno w prezentacjach ustnych, jak i plakatowych.
Porównywalnym zainteresowaniem cieszyła się hematopatologia, nieco tylko
mniejszym – patologia przewodu pokarmowego, układu moczowego, rozrodczego oraz choroby zakaźne. Z innych licznie
prezentowanych zagadnień należy wymienić patologię skóry, wątroby i układu oddechowego.
106
MARZEC-KWIECIEŃ • 2/2008
www.weterynaria.elamed.pl
Fot. 2. Uczestnicy kongresu podczas atrakcyjnej
prezentacji
Wśród prezentacji ustnych wygłoszono dziewięć wykładów plenarnych, które
oprócz hematopatologii i neuropatologii
obejmowały także nowoczesne metody
badawcze w patologii. Szczególną uwagę zwrócono na bardzo prężnie rozwijające się obecnie techniki należące do
roboczo nazwanej grupy „omik”, czyli genomika, transkryptomika czy proteomika. Zaprezentowano przydatność oraz
zastosowanie kliniczne nowych metod
wykorzystywanych w diagnostyce chorób nowotworowych psów, w tym guzów
skórnych wywodzących się z komórek
tucznych. W dziedzinie neuropatologii
nie zabrakło historycznego spojrzenia na
mikroskopię elektronową układu nerwowego. Ponadto przedstawiono nowe fakty
dotyczące chorób stanowiących w ostatnich latach poważne zagrożenie dla zdrowia zwierząt, m.in. takich jak choroby
prionowe czy ptasia grypa.
Nowością 25. Kongresu ESVP były
„aktywne” sesje plakatowe. W programie organizatorzy wyodrębnili dwie
jednogodzinne sesje, z których każda
została podzielona na cztery odrębne
grupy tematyczne. Autorzy omawiali
swoje prace naukowe przed przewodniczącym takiej grupy, a także mieli możliwość podjęcia dyskusji z innymi uczestnikami kongresu (fot. 3). Prezentacje
plakatowe były tradycyjnie oceniane
przez jury, które przyznało trzy nagrody
po 400 €. Wyróżnienia za najlepsze merytorycznie doniesienia plakatowe pojechały do Japonii i Włoch, a jedno z nich
pozostało w Niemczech.
W materiałach konferencyjnych zamieszczone zostały streszczenia wykładów plenarnych, prezentacji ustnych
oraz plakatowych. Ponadto z okazji jubileuszowego 25. kongresu organizatorzy wydali monografię zawierającą listę
władz towarzystwa, przewodniczących
sesji oraz zbiór tytułów wszystkich wystąpień, które miały miejsce podczas kolejnych zjazdów ESVP w latach 1970-1995. Podane materiały i informacje
Fot. 3. Prezentowanie plakatów z Polski
są dostępne na stronie internetowej towarzystwa (www.esvp.eu). Niestety, nie
znajdujemy w prezentowanym 15-leciu
udziału osób z naszego kraju.
W ostatnim dniu zjazdu odbyła się
sesja (Mistery Slide Session) prezentująca ciekawe i trudne przypadki schorzeń
zwierząt. Preparaty mikroskopowe prezentowane podczas tego spotkania zostały wcześniej udostępnione uczestnikom kongresu. Dzięki takiej organizacji
możliwa była ożywiona i owocna dyskusja nad każdym analizowanym przypadkiem.
Fundacja im. Charlesa Louisa Davisa (www.afip.org/CLDavis), reprezentowana przez prof. Aluna Williamsa, jak co
roku zorganizowała dwudniowe warsztaty, które odbyły się bezpośrednio przed
konferencją ESVP.
ATRAKCJE
Program zjazdu dosyć szczelnie wypełniał czas uczestnikom (fot. 2). Jednakże udawało się znaleźć krótkie chwile
na zwiedzanie pięknego Monachium.
Sam Uniwersytet Ludwig-Maximilians
oraz jego okolice są bardzo interesujące do zwiedzania, zaś perłą miasta jest
niewątpliwie Marienplatz. Nie zabrakło
też spotkań przy piwie.
ZAPROSZENIE
NA NAJBLIŻSZE KONGRESY
Jak co roku na zakończenie zjazdu miało
miejsce walne zgromadzenie członków
towarzystwa, na którym omawiano najistotniejsze sprawy, przyjmowano nowych członków i przedstawiono raporty
z działalności organizacji. Organizatorzy następnego kongresu, który odbędzie się w Dubrowniku – 17-21.09.2008 r.
(www.esvp.eu) – prezentowali to piękne
stare miasto i zachęcali do uczestniczenia w zjeździe. Warto też wspomnieć, że
kolejne spotkania z patologią będą miały miejsce w Krakowie (9-12.09.2009 r.,
już po raz drugi w Polsce) i w Belgradzie
(9.2010 r.).
‰
fot. Barbara Parysiewicz-Szarek
Fot. 1. Dr Izabella Babińska (UWM, Olsztyn) i dr Barbara Osińska (SGGW, Warszawa) zapoznają się
z ciekawymi przypadkami patomorfologicznymi
WETERYNARIA W PRAKTYCE