Tematy wystąpień seminaryjnych

Szczegółowy wykaz zagadnień i danych do opracowania prezentacji w grupach
do tematu EP2 - Środowisko życia drzew (część I - analiza danych pomarowych)
EP2 - I.
Temat 1.
Sezonowe i dobowe zmiany promieniowania globalnego (tab. A, B)
- sporządź wykresy sezonowych i dobowych zmian sumy promieniowania na dnie lasu liściastego i w terenie otwartym
- porównaj sumy promieniowania w lesie i na polanie w poszczególnych miesiącach, skomentuj różnice
- porównaj sumy promieniowania w lesie i na polanie w poszczególnych godzinach, skomentuj różnice
- wskaż różnice czasu operacji słońca w lesie i poza lasem w miesiącach okresu wegetacyjnego
EP2 - I.
Temat 2.
Sezonowe zmiany sumy opadów (tab. C)
- sporządź wykres wieloletnich zmian sum opadów na powierzchni otwartej; wybierz lata skrajne: rok mokry i rok suchy
- sporządź wykresy zmian miesięczych sum opadów, w roku mokrym i suchym, na dnie lasu liściastego i w terenie otwartym
- skomentuj obserwowaną zmienność sezonową i różnice w poszczególnych latach
- skomentuj wpływ lasu na wielkość opadów docierających do powierzchni ziemi w poszczególnych miesiącach i latach
EP2 - I.
Temat 3.
Sezonowe zmiany skrajnych temperatur powietrza (tab. D)
- sporządź wykresy średnich miesięcznych temperatur minimalnych i maksymalnych na wysokości 2 m n.p.g.
w terenie otwartym oraz zespołach boru bagiennego, grądu wysokiego i boru mieszanego, przedstaw i skomentuj różnice
- sporządź i porównaj wykresy średnich miesięcznych temperatur minimalnych i maksymalnych w strefie dolnej (2 m)
oraz w koronach drzew (26,2 m) w grądzie wysokim, skomentuj różnice
EP2 - I
Temat 4.
Sezonowe zmiany bilansu promieniowania (tab. E)
- sporządź liniowe wykresy sezonowych zmian bilansu promieniowania (osobno wg stanu z godz. 12 i 18) na terenie otwartym
oraz w trzech zespołach leśnych: lasu mieszanego, olsie porzeczkowym oraz olsie typowym; przedstaw i skomentuj różnice
- sporządź wykresy dobowych zmian bilansu promieniowania (w trzech terminach: 1.V, 1.VII i 1.IX) na terenie otwartym
oraz w lesie mieszanym; przedstaw i skomentuj różnice, przeanalizuj związki ze stanem zachmurzenia i innymi czynnikami
EP2 - I.
Temat 5.
Sezonowe zmiany temperatury powietrza (tab. F)
- znajdź dane dla drzewostanu (punkt 1) oraz środka zrębu (punkt 5)
- dla wszystkich dni pomiarów oblicz dobowe skrajne i średnie wartości temperatury powietrza
- sporządź wykresy sezonowych zmian wartości średnich, minimalnych i maksymalnych
- porównaj różne serie w obiektach oraz obiekty (drzewostan, zrąb) między sobą
EP2 - I.
Temat 6.
Sezonowe zmiany wilgotności powietrza (tab. F)
- znajdź dane dla drzewostanu (punkt 1) oraz środka zrębu (punkt 5)
- dla wszystkich dni pomiarów oblicz dobowe skrajne i średnie wartości wilgotności względnej powietrza
- sporządź wykresy sezonowych zmian wartości średnich, minimalnych i maksymalnych
- porównaj różne serie w obiektach oraz obiekty (drzewostan, zrąb) między sobą
EP2 - I.
Temat 7.
Dobowe zmiany temperatury powietrza (tab. F)
- znajdź dane dla drzewostanu (punkt 1), środka zrębu (punkt 5) oraz środka gniazda (punkt 7)
- dla serii wiosennej i letniej wybierz po dwa dni: o największej oraz najmniejszej dobowej amplitudzie temperatur w punkcie 5.
- sporządź wykresy dobowych zmian wartości chwilowych temperatury powietrza
- porównaj układ wartości skrajnych i średnich dla różnych punktów, serii i dni obserwacji
EP2 - I.
Temat 8.
Przestrzenne zróżnicowanie temperatury powietrza (tab. F)
- dla serii jesiennej wybierz dwa dni: o największej oraz najmniejszej dobowej amplitudzie temperatur w punkcie 5.
- sporządź wykresy dobowych zmian wartości chwilowych dla punktów o różnym położeniu względem drzewostanu,
osobno dla zrębu (punkty 1-5) oraz gniazda (punkty 6-8 oraz dodatkowo 1 i 5)
- scharakteryzuj oddziaływanie (zasięg, siłę, zmienność dobową) drzewostanu na cechy termiczne mikroklimatu
Pliki źródłowe danych: EP2 - Dane ABCD.doc - tab. A-D, EP2 - Dane E.xls - tab. E, EP2 - Dane F.xls - tab. F
Szczegółowy wykaz zagadnień i danych do opracowania prezentacji w grupach
do tematu EP2 - Środowisko życia drzew (część II - przegląd literatury)
EP2 - II.
Temat 1.
Charakterystyka opadów w lesie
- przechwytywanie opadów różnego rodzaju przez korony drzew; wielkość i przyczyny zmienności
- wskaźniki dotyczące opadów deszczu, mające istotną rolę w opisie ekologicznych warunków wzrostu drzew
- transpiracja różnych gatunków; wielkość i przyczyny zmienności
- cechy gniazda a rozkład docierających do niego opadów
EP2 - II.
Temat 2.
Charakterystyka temperatur skrajnych w lesie
- charakterystyka zjawisk przymrozkowych i ich wpływ na fizjologię drzew
- charakterystyka termicznych uszkodzeń pni; rola czynników anatomicznych i ekologicznych
- wpływ średnicy gniazda oraz szerokości zrębu na ryzyko występowania przymrozków
- wpływ cech terenu i drzewostanu na powstawanie zastoisk zimnego powietrza
EP2 - II.
Temat 3.
Pionowy rozkład temperatury i wilgotności powietrza w lesie
- pionowy rozkład temperatury i wilgotności powietrza a cechy drzewostanu
- sezonowe zmiany pionowego rozkładu temperatur i ich przyczyny
- wpływ cięć pielęgnacyjnych na pionowy rozkład temperatury w drzewostanach
- specyfika klimatu stoków i den dolinnych oraz jej następstwa hodowlane
EP2 - II.
Temat 4.
Wpływ ciepła na rozwój drzew
- wpływ wystawy i wysokości n.p.m. na warunki cieplne siedliska
- sposoby ochrony przed przymrozkami młodego pokolenia gatunków wrażliwych
- obserwacje fenologiczne i możliwość ich wykorzystania
- właściwości termiczne gleb; wpływ rodzaju i uwilgotnienia utworu oraz stanu pokrywy naglebowej
EP2 - II.
Temat 5.
Wpływ wiatru na rozwój drzew
- ekologiczna rola wiatru w lesie
- rodzaje uszkodzeń drzew przez wiatr
- wpływ rzeźby terenu na prawdopodobieństwo powstawania szkód od wiatru
- hodowlane sposoby ograniczania ryzyka powstawania szkód od wiatru
EP2 - II.
Temat 6.
Wpływ oświetlenia na rozwój drzew
- pochłanianie i rozpraszanie światła w atmosferze i koronach
- reakcje fototropiczne drzew; pojęcie czynnika świetlnego
- wpływ różnych czynników na wymagania świetlne drzew; pojęcie punktu kompensacyjnego
- względne natężenie światła: zróżnicowanie w zależności od cech drzewostanu i wysokości pomiaru
EP2 - II.
Temat 7.
Allelopatyczne oddziaływanie drzew
- rodzaje i mechanizmy działania substancji allelopatycznych
- wydzielanie substacji allelopatycznych przez drzewa: sposoby i zależność od czynników zewnętrznych
- wykorzystanie allelopatii przy tworzeniu drzewostanów z udziałem dębu szypułkowego
- wykorzystanie allelopatii przy tworzeniu drzewostanów z udziałem sosny
EP2 - II.
Temat 8.
Budowa i funkcje systemów korzeniowych drzew
- funkcje systemów korzeniowych drzew
- rodzaje systemów korzeniowych: cechy budowy
- rodzaje systemów korzeniowych: przystosowania do życia drzew w różnych środowiskach
- charakterystyka systemów korzeniowych głównych gatunków drzew leśnych
Źródła informacji:
Mikułowski M., 1997: Problem występowania nie sprzyjających warunków atmosferycznych w hodowli lasu. Bibl. Leśn., z. 84
Puchalski T., Prusinkiewicz Z., 1990: Ekologiczne podstawy siedliskoznawstwa leśnego. PWRiL
Tomanek J., 1972: Meteorologia i klimatologia dla leśników. PWRiL
Szymański S., 1986: Ekologiczne podstawy hodowli lasu. PWRiL
Jaworski A., 1988: Ekologiczne podstawy projektowania składu gatunkowego odnowień. Zagadnienia wybrane. Skrypt AR w Krakowie
Wilczyński S., Durło G., 2003: Temperatura w profilu pionowym drzewostanu. Sylwan 8
Durło G., Wilczyński S., 2003: Temperatura gleby w lesie i na otwartej przestrzeni. Sylwan 10