Bezpieczeństwo Instalacji Przemysłowych

Bezpieczeństwo Instalacji Przemysłowych
Bezpieczne odległości między obiektami
w przemyśle chemicznym i petrochemicznym
Małgorzata TURCZYN ([email protected])
Tomasz Sapiński
Andrzej Szymon
27-28 listopada 2013
Agenda
1. Postępowanie w przypadku określania bezpiecznej
odległości pomiędzy obiektami
2. Przegląd polskich przepisów /wytycznych
dotyczących odległości pomiędzy obiektami
3. Wybrane wytyczne międzynarodowe
4. Podsumowanie i wnioski
2
Postępowanie w przypadku określania bezpiecznej
odległości pomiędzy obiektami
przykład: budynek w zakładzie rafineryjnym lub chemicznym
Określenie funkcji obiektu / budynku,
Określenie konstrukcji obiektu / budynku,
Zebranie danych,
np. dot. procesów technologicznych, substancji gromadzonych w budynku lub w
jego pobliżu,
Wstępne zidentyfikowanie zagrożeń,
w tym również zagrożeń zewnętrznych,
Określenie najgorszego możliwego scenariusza,
pożar, wybuch, emisja substancji toksycznych,
Określenie ryzyka,
Dodatkowe zabezpieczenia,
w tym wyznaczenie bezpiecznych (minimalnych) odległości,
Ponowne określenie ryzyka,
Zarządzanie ryzykiem.
3
Przegląd kluczowych przepisów/wytycznych polskich
wytyczne dla odległości pomiędzy obiektami / budynkami / urządzeniami
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dn. 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków
technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie [Dz.U.2002 nr 75 poz. 690
z późniejszymi zmianami].
Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 roku w
sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów [Dz.U.
2010 nr 109 poz. 719].
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dn. 24 lipca 2009r. w sprawie
przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych [Dz.U.2009 nr 124 poz.1030].
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 listopada 2005 r. w sprawie warunków
technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi przesyłowe
dalekosiężne służące do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich usytuowanie
[Dz. U. 2005 nr 243 poz. 2063], z późniejszymi zmianami
„Tymczasowe
wytyczne zabezpieczenia przeciwpożarowego zakładów
Autor: Tadeusz Ostrowski wyd. 1971 rok (wymagają uaktualnienia)
rafineryjnych”
4
Odległości pomiędzy obiektami / budynkami
wg Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dn. 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim
powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie [Dz.U.2002 nr 75 poz. 690 z późniejszymi zmianami].
Jeżeli jedna ze ścian zewnętrznych usytuowana od strony sąsiedniego
budynku lub przekrycie dachu jednego z budynków jest
rozprzestrzeniające ogień, wówczas odległość określoną w tabeli należy
zwiększyć o 50%, a jeżeli dotyczy to obu ścian zewnętrznych lub
przekrycia dachu obu budynków - o 100%.
5
Odległości pomiędzy obiektami / budynkami
wg Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dn. 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim
powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie [Dz.U.2002 nr 75 poz. 690 z późniejszymi zmianami].
Jeżeli co najmniej w jednym z budynków znajduje się pomieszczenie
zagrożone wybuchem, wówczas odległość między ich zewnętrznymi
ścianami nie powinna być mniejsza niż 20 m
Jeżeli ściana zewnętrzna budynku ma na powierzchni nie większej niż
65%, lecz nie mniejszej niż 30%, klasę odporności ogniowej (E),
określoną zgodnie z ww. Rozporządzeniem, wówczas odległość
między tą ścianą lub jej częścią a ścianą zewnętrzną drugiego
budynku należy zwiększyć w stosunku do określonej w ww. tabeli o
50%
Jeżeli ściana zewnętrzna budynku ma na powierzchni mniejszej niż
30% klasę odporności ogniowej (E), określoną zgodnie z ww.
Rozporządzeniem, wówczas odległość między tą ścianą lub jej
częścią a ścianą zewnętrzną drugiego budynku należy zwiększyć w
stosunku do określonej w ww. tabeli o 100%
6
Odległości pomiędzy obiektami / budynkami
wg Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 21 listopada 2005 r. w sprawie warunków technicznych, jakim
powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi przesyłowe dalekosiężne służące do transportu
ropy naftowej i produktów naftowych i ich usytuowanie [Dz. U. 2005 nr 243 poz. 2063 z późniejszymi zmianami]
7
Minimalne odległości między aparatami
na instalacjach technologicznych w zakładach przeróbki ropy naftowe
wg „Tymczasowe wytyczne zabezpieczenia przeciwpożarowego zakładów rafineryjnych” T. Ostrowski wyd.
1971r (wymagają aktualizacji)
8
Wybrane wytyczne międzynarodowe
GAP 2.5.2 „Oil and Chemical Plant Layout and Spacing” - GE
Global Asset Protection Services Guidelines
„Guidelines for Facility Sitting and Layout” - Center for
Chemical Process Safety (CCPS), Wiley-American
Institute of Chemical Engineers (AIChE),
„Guidelines for Evaluating Process Plant
Buildings for External Explosions and Fires” - Center
for Chemical Process Safety (CCPS)
„Management of Hazards Associated with Location of
Process Plant Permanent Buildings”
API RECOMMENDED PRACTICE 752
„Management of Hazards Associated with Location of
Process Plant Portable Buildings”
API RECOMMEDED PRACTICE 753
Property Loss Prevention Data Sheets - FM Global
(...)
9
Ogólne wytyczne przy opracowywaniu Plot Planu
wg GAP 2.5.2 „Oil and Chemical Plant Layout and Spacing” - GE Global Asset Protection Services Guidelines
10
Rekomendowane rozmieszczenie pomiędzy działkami /
systemami / unitami dla przemysłu rafineryjnego i chemicznego
wg GAP 2.5.2 „Oil and Chemical Plant Layout and Spacing” GE Global Asset Protection Services Guidelines
11
Rekomendowane rozmieszczenie wewnątrz działki / systemu / unitu
dla przemysłu rafineryjnego i chemicznego
wg GAP 2.5.2 „Oil and Chemical Plant Layout and Spacing” GE Global Asset Protection Services Guidelines
12
Rekomendowane odległosci budynków
w stosunku do Instalacji przemysłowych
wg „Guidelines for Evaluating Process Plant Buildings for External Explosions and Fires”
- Center for Chemical Process Safety (CCPS)
3.5 psi = 23,8 kPa – zniszczenie konstrukcji budynków,
1 psi = 6.8 kPa - uszkodzenie stolarki drzwiowej i okiennej,
0.5 psi = 3.4 kPa – uszkodzenie szyb
13
Podsumowanie i wnioski
Brak lokalnych przepisów dotyczących przemysłu chemicznego,
Spełnienie wymagań określonych w przepisach to spełnienie tylko
minimalnych wymagań,
Konieczność używania przepisów przez analogię powoduje często
zaniżanie faktycznych zagrożeń,
Kluczowe znaczenie Rzeczoznawców BHP i p.poż. w procesie
projektowania,
Kluczowe znaczenie wewnętrznych standardów opracowanych przez
Klienta,
Zwiększony nadzór nad ZZR i ZDR również na etapie projektowania,
Używanie przepisów / standardów / wytycznych międzynarodowych
dla uzupełnienia przepisów lokalnych,
Wzrost znaczenia metod modelowania konsekwencji
potencjalnych awarii i analizy ryzyka.
14